Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 grudnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie podatku od towarów i usług, który dotyczy wyłączenia z opodatkowania podatkiem VAT czynności zbycia zespołu składników przedsiębiorstwa w upadłości.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Syndyk masy upadłości A. sp. z o.o. w upadłości z siedzibą w (…) („Wnioskodawca”, „Sprzedający”) zwraca się z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży w trybie przetargu przedsiębiorstwa jaka będzie miała miejsce w trakcie postępowania upadłościowego.

A. sp. z o.o. w upadłości z siedzibą w (…) („Spółka”) jest czynnym podatnikiem VAT. Zgodnie z danymi wykazanymi w KRS, przedmiotem przeważającej działalności przedsiębiorstwa jest działalność fizjoterapeutyczna (86.90.A). Jako przedmiot pozostałej działalności wskazano:

• restauracje i inne stałe placówki gastronomiczne (56.10.A),
• chów i hodowla koni i pozostałych zwierząt koniowatych (01.43.Z),
• chów i hodowla pozostałych zwierząt (01.49.Z),
• sprzedaż hurtowa niewyspecjalizowana (46.90.Z),
• hotele i podobne obiekty zakwaterowania (55.10.Z),
• obiekty noclegowe turystyczne i miejsca krótkotrwałego zakwaterowania (55.20.Z),
• pozostałe zakwaterowanie (55.90.Z),
• przygotowywanie i dostarczanie żywności dla odbiorców zewnętrznych (56.21.Z),
• pozostała usługowa działalność gastronomiczna (56.29.Z).

Przedsiębiorstwo od 14 września 2022 r. pozostaje przedmiotem dzierżawy.

22 czerwca 2023 r. Sąd Rejonowy w (…) - Wydział Gospodarczy, Sekcja ds. Upadłościowych i Restrukturyzacyjnych ogłosił upadłość spółki A. sp. z o.o. oraz wyznaczył syndyka w osobie B.B. (numer licencji doradcy restrukturyzacyjnego (…). W trakcie toczącego się postępowania upadłościowego. Syndyk zamierza sprzedać w trybie przetargu majątek spółki w postaci przedsiębiorstwa Upadłego.

Przedmiotem sprzedaży będzie przedsiębiorstwo spółki działającej pod firmą A. sp. z o.o. w upadłości, obejmujące aktywa określone i wycenione w opisie i oszacowaniu z 23 listopada 2023 r. sporządzonym przez rzeczoznawcę majątkowego w postaci:

• praw własności nieruchomości zabudowanych, dla których prowadzone są dwie księgi wieczyste ruchomości, na które składają się: ok. 112 pozycji ruchomości z grupy „inwentarz żywy”, tj. ryby słodkowodne i morskie, konie, itd.; ok. 11 pozycji ruchomości z grupy „samochody/pojazdy”, tj. samochody, ładowarki, itp.; ok. 17 pozycji ruchomości z grupy wyposażenie „pokoi hotelowych-(…)-domki”, tj. łóżka, krzesła, szafki na buty itp.; ok. 20 pozycji ruchomości z grupy wyposażenie „pokoi hotelowych-(…) -aneksy”, tj. łóżka, krzesła, szafki na buty itp.; ok. 617 pozostałych pozycji ruchomości, tj. sprzęt gastronomiczny, rehabilitacyjny, biurowy i IT, akwaria, itd., oraz
• prawa i obowiązki wynikające z umowy związanej z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa, tj. umowy dzierżawy przedsiębiorstwa A. sp. z o.o. z 14 września 2022 r. wraz z aneksem z 30 stycznia 2024 r. (dalej: „Umowa Dzierżawy).

Na nieruchomości objęte przedsiębiorstwem składają się następujące nieruchomości:

a)nieruchomość zabudowana o powierzchni 50 112 m², położonej w województwie (…), w powiecie (…) w miejscowości (…), składającej się z dz. ew. nr 1 oraz 2, dla której Sąd Rejonowy w (…), Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (…),

b)nieruchomości zabudowana o powierzchni 27 765 m², położonej w województwie (…), w powiecie (…), w miejscowości (…), składającej się z dz. ew. nr 3 oraz 4, dla której Sąd Rejonowy w (…), Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (…).

Wyżej wymienione nieruchomości wyczerpują ogół majątku nieruchomego w stosunku, do którego prawo własności przysługuje Upadłemu.

Upadłemu nie przysługuje również prawo użytkowania wieczystego w stosunku do jakichkolwiek innych nieruchomości.

Ponadto wymienione powyżej ruchomości, które wchodzą w skład przedmiotu sprzedaży, również co do zasady wyczerpują katalog majątku ruchomego, w stosunku, do którego prawo własności przysługuje Upadłemu. Reasumując, wskazane nieruchomości i ruchomości, które tworzą przedmiot sprzedaży, obejmują co do zasady wszystkie składniki majątku Upadłego.

Analizując strukturę zbywanego przedsiębiorstwa można zatem co do zasady stwierdzić, iż składają się na nie pewne podjednostki „zbudowane” z praw do gruntu oraz ruchomości tworzących infrastrukturę techniczną, które łącznie stanowią o możliwości funkcjonalnego wykorzystania mienia, w całości zwłaszcza uwzględniwszy prowadzenie działalności fizjoterapeutycznej, hotelarskiej i gastronomicznej oraz długoletniej obecności na rynku.

Te kwestie zostały zauważone i wyartykułowane również przez biegłego sporządzającego opis i oszacowanie. Biegły podkreślił, że majątek przedsiębiorstwa, na który składają się nieruchomości (teren ośrodka wraz z budynkami) oraz ruchomości (m.in. wyposażenie hotelu, kliniki, sal, oceanarium czy inwentarz żywy) co do zasady może zostać rozdzielony, aczkolwiek, zdroworozsądkowe podejście poparte doświadczeniem nakazywałoby traktować wszystkie składników majątku łącznie. Opinia taka wynika wprost z faktu, że ruchomości te przynajmniej w dużej większości są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania ośrodka wzniesionego na nieruchomościach. Podsumowując majątek przedsiębiorstwa należy traktować łącznie, a ich ewentualną sprzedaży rozdzielnie uważa się za nieracjonalną”.

Tym samym wniosek w niniejszej sprawie dotyczy wszystkich aktywów, które mają związek z działalnością Upadłego, za pomocą których to aktywów Upadły przed upadłością prowadził opisaną powyżej działalność gospodarczą.

Co prawda warunki przetargu przewidują pewnego rodzaju wyłączenia, tj.: w skład przedmiotu sprzedaży przedsiębiorstwa nie wejdą żadne inne prawa/rzeczy niż tylko te wymienione powyżej, w tym w szczególności:

a)środki pieniężne zgromadzone w kasie masy upadłości i na rachunkach bankowych masy upadłości - w tym zakresie wskazać bowiem należy, że stanowią one fundusze masy upadłości, a celem likwidacji jest właśnie spieniężenie majątku i przeznaczenie uzyskanych środków pieniężnych na pokrycie kosztów postępowania i realizację planu podziału;

b)wszelkie wierzytelności przysługujące upadłemu (masie upadłości) wobec jakichkolwiek podmiotów, w tym zwłaszcza wierzytelności z tytułu Umowy Dzierżawy - w tym aspekcie wskazać należy, że należności zostały wyłączone z przedmiotu sprzedaży, albowiem ciągle zmieniający się stan tego zbioru składników uniemożliwia uchwycenie sztywnego katalogu tych aktywów, co w istocie wyłączałoby możliwość jednoznacznego określenia zakresu przedmiotowego tej kategorii mienia.

Zwrócić bowiem uwagę należy na okoliczność, że dłużnicy Upadłego, stale dokonują spłat swych zobowiązań co oznacza, że poszczególne wierzytelności z tego względu wygasają;

c)wszelkie roszczenia przysługujące upadłemu (masie upadłości) wobec jakichkolwiek podmiotów, w tym zwłaszcza roszczenia o uznanie za bezskuteczne w stosunku do masy upadłości A. sp. z o.o. oraz wszystkich wierzytelności zgłoszonych w postępowaniu upadłościowym A. sp. z o.o. określonych czynności prawnych- w tym przedmiocie należy wskazać, że również zbiór roszczeń Upadłego nie ma charakteru stałego, w związku z tym podobnie jak w przypadku wierzytelności brak jest możliwości określenia i wskazania sztywnego wykazu tych aktywów;

d)pozycje ruchomości z grupy „inwentarz żywy”, które padły z oczywistych względów z przedmiotu sprzedaży wyłączone zostały te pozycje z grupy inwentarz żywy, które po sporządzeniu opisu i oszacowania przedsiębiorstwa zostały utracone;

e)cztery pojazdy, które zostały zbyte przez Upadłego - w tym aspekcie podnieść należy, że aktualnie pojazdy te nie znajdują się w we władaniu Syndyka i formalnie nie wchodzą w skład masy upadłości, a w związku z tym zaistniała konieczność wyłączenia ich z przedmiotu sprzedaży, tym bardziej, że obliczona przez biegłego wartość tych ruchomości nie została uwzględniona w ogólnej wartości przedsiębiorstwa Upadłego;

f)wszelkie inne aktywa w postaci ruchomości objętych opisem i oszacowaniem, których zbycie na moment podpisywania umowy sprzedaży przedsiębiorstwa nie będzie możliwe, w tym ze względu na ich utratę lub rozporządzenie nimi przez Syndyka - wprowadzenie tego zastrzeżenia służy stworzeniu mechanizmu, który pozwoli ograniczyć skutki zdarzeń, w wyniku których dojdzie do utraty określonych składników przedsiębiorstwa, a tym samym pozwoli zrealizować procedurę zbycia przedsiębiorstwa.

W konsekwencji ponownie podkreślić należy, że wniosek w niniejszej sprawie dotyczy wszystkich aktywów, które mają związek z działalnością Upadłego, za pomocą których to aktywów Upadły przed upadłością prowadził opisaną powyżej działalność gospodarczą.

Natomiast ww. wyłączenia z przedmiotu przetargu dotyczą wyłącznie takich składników, które nie mają zasadniczego wpływu na możliwość prowadzenia działalności gospodarczej za pomocą aktywów objętych przedmiotem sprzedaży. Nadto decyzja o wyłączeniu tych aktywów z przedmiotu sprzedaży podyktowana jest bądź to specyfiką i wymogami przepisów ustawy Prawo upadłościowe, bądź też względami natury pragmatycznej, tj. celem umożliwienia sprawnego przeprowadzenia procedury zbycia przedsiębiorstwa Upadłego w toku postępowania upadłościowego.

W tym miejscu celowe wydaje się podkreślenie, że przed ogłoszeniem upadłości, przedsiębiorstwo Upadłego w rozumieniu art. 55¹ k.c., a zatem zespół składników materialnych i niematerialnych służących do prowadzenia Upadłemu jego statutowej działalności gospodarczej, stanowił przedmiot Umowy Dzierżawy.

W Umowie Dzierżawy zastrzeżone zostało, że przedmiot dzierżawy wykorzystywany będzie do prowadzenia działalności gospodarczej w takim zakresie, w jakim był wykorzystywany w chwili wydania dzierżawcy. Skutkiem nadto tej umowy było przejęcie wszystkich pracowników Upadłego przez dzierżawcę, w trybie art. 23¹ k.p. Mając zaś na uwadze art. 678 k.c. zbycie przedsiębiorstwa Upadłego będzie się łączyć z przeniesieniem na nabywcę przedsiębiorstwa całokształtu praw i obowiązków z Umowy Dzierżawy, jako umowy związanej z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa.

Co istotne na kanwie niniejszego wniosku, przedmiotem Umowy Dzierżawy objęte były w zasadzie wszystkie składniki materialne i niematerialne, które tworzyły przedsiębiorstwo Upadłego, które składały się na zasadnicze przedsiębiorstwa Upadłego:

1)nieruchomość położona w miejscowości (…), gmina (…), dla której Sąd Rejonowy w (…) prowadzi księgę wieczystą KW nr (…);

2)nieruchomość położona w miejscowości (…), gmina (…), dla której Sąd Rejonowy w (…) prowadzi księgę wieczystą KW nr (…);

3)ruchomości wymienione w spisie inwentarza sporządzonym w postępowaniu upadłościowym spółki A. sp. z o.o., stanowiącym załącznik nr 1 do Aneksu.

Zatem katalog składników materialnych i niematerialnych, które stanowią przedmiot Umowy Dzierżawy co do zasady pokrywa się z zakresem aktywów objętych przedmiotem umowy sprzedaży. Również zastosowany w Umowie Dzierżawy zakres wyłączeń z przedmiotu dzierżawy jest zbieżny z katalogiem wyłączeń wskazanych w planowanej transakcji sprzedaży.

Zgodnie bowiem z Umową Dzierżawy, strony spod umowy wyłączyły następujące składniki mogące wchodzić w skład przedsiębiorstwa:

1)księgi rachunkowe związane z prowadzoną działalnością gospodarczą i dokumentację rachunkową i korporacyjną;

2)roszczenia majątkowe wobec osób trzecich i związaną z tym dokumentację;

3)zobowiązania majątkowe;

4)dokumentację osobową pracowników, którzy zakończyli pracę w przedsiębiorstwie Wydzierżawiającego, przed dniem podpisania niniejszej Umowy lub wydania Dzierżawcy Przedsiębiorstwa;

5)środki pieniężne na rachunkach bankowych i należności;

6)ewentualne wierzytelności z tytułu nadpłaty podatków;

7)ruchomości w postaci pojazdu marki (...) (...), nr. rej. (...), przyczepy lekkiej (...), nr rej. (...) motocykla (...) nr rej. (...);

Należy zatem wskazać, że ww. składniki, które zostały wyłączone spod zakresu Umowy Dzierżawy są zbieżne z włączeniami wskazanymi w warunkach przetargu.

Natomiast księgi rachunkowe, dokumentacja kadrowa dotycząca byłych pracowników Upadłego oraz trzy ruchomości nie stanowią przecież tych składników, których wyłącznie może wpłynąć na możliwość postrzegania całokształtu pozostałych aktywów jako zespołu składników materialnych i niematerialnych służących do prowadzenia działalności gospodarczej.

W podsumowaniu należy zatem wskazać, iż Umowę Dzierżawy należałoby postrzegać w kategoriach spoiwa świadczącego o integralności aktywów, które stanowią przedmiot Umowy Dzierżawy.

Skoro bowiem na nabywcę automatycznie przechodzi Umowa Dzierżawy (jako umowa związana z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa), toteż i nabywca wstępując w Umowę Dzierżawy, stając się jej stroną uzyska wobec dzierżawcy te same uprawnienia, jakie obecnie przysługują Syndykowi w zakresie jego statusu jako wydzierżawiającego, tj. m.in. do domagania się spełniania przyszłych świadczeń czynszowych.

Mając na względzie sygnalizowane powyżej znaczenie Umowy Dzierżawy, istotną część warunków przetargu oraz przedmiot koniecznych oświadczeń oferenta stanowić będą okoliczności dotyczące objęcia przedmiotu przetargu Umową Dzierżawy, która nie wygaśnie z mocy prawa na skutek zawarcia umowy sprzedaży przedmiotu przetargu.

Warunkiem uczestnictwa w przetargu jest złożenie przez Oferenta oświadczenia, że ma świadomość i godzi się na to, że przedmiot przetargu dotyczy nieruchomości i ruchomości będących przedmiotem Umowy Dzierżawy, a oferent w przypadku wyboru jego oferty wstępuje w ww. stosunek dzierżawy i będzie wykonywał Umowę Dzierżawy oraz, że znane mu są warunki Umowy Dzierżawy oraz stosunki faktyczne i prawne związane z jej wykonywaniem, w tym akceptacji faktu, że w sytuacji wypowiedzenia Umowy Dzierżawy przez nabywcę przed 30 września 2025 r. nabywca może być pociągnięty do odpowiedzialności odszkodowawczej przez Syndyka, w sytuacji gdy z uwagi na dokonanie wypowiedzenie przez nabywcę, w stosunku do Syndyka zostaną zgłoszone roszczenia przez Dzierżawcę.

Oferent ma również złożyć oświadczenie, że ma świadomość i godzi się na to, że przed zawarciem Umowy Dzierżawy Upadły zatrudniał pracowników, którzy w związku z zawarciem Umowy Dzierżawy zostali przejęci przez Dzierżawcę w trybie art. 23¹ k.p., jak również posiada wiedzę w zakresie zasadniczych warunków pracy wynikających ze stosunków pracy łączących upadłego i jego pracowników, w tym uprawnień pracowników z nich wynikających.

Rzeczone oświadczenia mają o tyle istotne znaczenie, albowiem w przekonaniu Syndyka oferent przedmiotu przetargu musi liczyć się z tym i godzić się na to, że w przypadku rozwiązania lub wygaśnięcia Umowy Dzierżawy po nabyciu przedmiotu przetargu, nabywca na zasadzie art. 678 k.c. w zw. z art. 23 k.p. wstąpi po stronie pracodawcy w stosunki pracy w trybie art. 23¹ k.p.

Przy czym Syndyk w aneksie do Umowy Dzierżawy poczynił stosowne zastrzeżenia odnośnie stanu zatrudnienia, jak i wysokości kosztów po stronie pracodawcy, jaki może istnieć na dzień rozwiązania lub wygaśnięcia Umowy Dzierżawy.

W konsekwencji konieczne jest oświadczenie, że oferentowi znany jest sposób uregulowania wzajemnych praw i obowiązków stron Umowy Dzierżawy w sytuacji następowania zwrotu przedmiotu dzierżawy w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem Umowy Dzierżawy, zwłaszcza tych związanych z przejęciem przez nabywcę pracowników.

Pytanie

Czy powyżej opisana sprzedaż przedsiębiorstwa w postępowaniu upadłościowym będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy transakcja sprzedaży przedsiębiorstwa nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Powyższej transakcji nie dokumentuje się fakturą VAT i nie jest ona wykazywana w pliku JPK VAT.

Stosownie bowiem do art. 6 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 106, ze zm.) przepisów tej ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zgodnie z art. 2 pkt 27e ustawy VAT przez zorganizowaną części przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług definiują tylko pojęcie „zorganizowanej części przedsiębiorstwa” natomiast nie definiują terminu „przedsiębiorstwo”.

Z tej przyczyny dla celów określenia zakresu pojęcia „przedsiębiorstwo” należy wskazać regulację zawartą w art. 55¹ k.c. według, którego przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

1)oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

2)własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

3)prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

4)wierzytelności;

5)prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne; koncesje, licencje i zezwolenia; patenty i inne prawa własności przemysłowej;

6)majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne; tajemnice przedsiębiorstwa;

7)księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Ustawodawca w ww. przepisie wskazał, jakiego rodzaju elementy wchodzą w skład kompleksu składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, czyli przedsiębiorstwa, które może być przedmiotem czynności prawnej.

Nie wszystkie jednak elementy tworzące pojęcie przedsiębiorstwa są na tyle istotne, by bez ich zbycia nie można było mówić o zbyciu przedsiębiorstwa.

O tym, jakie konkretne składniki muszą być przeniesione na nabywcę, aby można było uznać, że nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa, decydują okoliczności faktyczne, których nie można określić apriorycznie.

Zgodnie z art. 55² k.c. - czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Art. 55² k.c. pozwala zatem na wyłączenie pewnych składników materialnych i niematerialnych ze zbywanego przedsiębiorstwa - przy jednoczesnym pozostawieniu przedsiębiorstwa przy realizacji jego właściwego celu, jakim jest prowadzenie działalności gospodarczej. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami tak, żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej, co zdaniem Wnioskodawcy ma miejsce w tym wypadku.

Przedmiotem przeniesienia przez Wnioskodawcę na rzecz Nabywcy będą m.in. następujące składniki majątkowe: prawa własności do nieruchomości zabudowanych, ruchomości oraz prawa i obowiązki wynikające z umowy związanej z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa, tj. umowy dzierżawy przedsiębiorstwa. W istocie, tak jak określił to biegły mamy do czynienia ze zwartym kompleksem aktywów, który był i stale jest wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej.

Mając na względzie powyższe zbywane przez Wnioskodawcę składniki majątkowe stanowią powiązany funkcjonalnie zespół służący wykonywaniu działalności gospodarczej.

Zdaniem Wnioskodawcy, pomimo tego, że niektóre elementy przedsiębiorstwa będą podlegały wyłączeniu z transakcji sprzedaży powyższa transakcja sprzedaży przedsiębiorstwa w postępowaniu upadłościowym nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie będzie dokumentowana fakturą VAT oraz nie będzie wykazywana w plikach JPK VAT.

Ocenastanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.) - zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Jednocześnie na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:

Przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zatem w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Pojęcie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.

Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, powinien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach, których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Zaznaczyć należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji przedsiębiorstwa. Dlatego też dla potrzeb tych przepisów należy posłużyć się definicją sformułowaną w art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.), zgodnie z którym:

Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

1.oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

2.własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

3.prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

4.wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

5.koncesje, licencje i zezwolenia;

6.patenty i inne prawa własności przemysłowej;

7.majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

8.tajemnice przedsiębiorstwa;

9.księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Sformułowanie zawarte w zacytowanym art. 55¹ Kodeksu cywilnego „obejmuje ono w szczególności”, pozwala uznać, że definicja wymienia tylko przykładowe elementy przedsiębiorstwa. W rezultacie przedsiębiorstwo może obejmować także inne, niewymienione w tym przepisie składniki, jak również może składać się z niektórych tylko elementów wyliczenia zawartego w art. 55¹ Kodeksu cywilnego.

Kluczowym dla uznania, że przedmiot transakcji stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego (a co za tym idzie, ustawy o VAT) jest więc to, że stanowi on „zespół” składników materialnych i niematerialnych o cechach „zorganizowania” oraz „przeznaczenia do prowadzenia działalności gospodarczej”.

Potwierdza to z art. 55² Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym:

Czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba, że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi zatem stanowić całość pod względem organizacyjnym, funkcjonalnym i materialnym. Składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

Przy ocenie, czy składniki majątku powinny być uznane za przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 6 pkt 1 ustawy, należy więc uwzględnić następujące okoliczności:

1.zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz

2.faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.

Wskazanej oceny należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji. Tym samym, w przypadku, gdy konieczne dla kontynuowania działalności gospodarczej jest angażowanie przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub podejmowanie dodatkowych działań, brak jest możliwości stwierdzenia, że w danym przypadku zespół składników majątkowych stanowi przedsiębiorstwo.

Zakres powyższego wyłączenia zdefiniował w wyrokach Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku z 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01, Zita Modes Sarl stwierdził, że:

„(…) celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie - nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu - do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów. TSUE wskazał, że biorąc pod uwagę cel dyrektywy, pojęcia w niej użyte powinny być interpretowane w sposób jednolity i niezależny (autonomiczny), uwzględniając kontekst i cel regulacji. W wyroku tym, dokonując wykładni funkcjonalnej art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy, TSUE uznał, że celem wyłączenia zbycia przedsiębiorstwa z opodatkowania jest zapewnienie neutralności podatkowej takiej czynności, która obciążając stronę istotnym zobowiązaniem podatkowym i tak rodziłaby prawo do odliczenia lub zwrotu podatku naliczonego. Trybunał podkreślił, że przeniesienie, o jakim mowa w art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE, dotyczy między innymi części przedsiębiorstwa, a istotne znaczenie ma funkcjonalne powiązanie składników majątkowych umożliwiające realizację określonego zadania gospodarczego”.

W wyroku z 10 listopada 2011 r., w sprawie C-444/10 Finanzamt Ludenscheid przeciwko Christel Schriever, TSUE wywiódł, że:

„(…) regulacja art. 5 (8) VI Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 112) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje natomiast samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 112, wymaga, by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. W wyroku tym Trybunał wywiódł, że jeżeli działalność gospodarcza tego nie wymaga, przedmiotem zbycia nie muszą być wszystkie składniki z nią związane, aby czynność ta wyłączona była z opodatkowania na podstawie art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy”.

Należy podkreślić, że o tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Jak wynika z opisu sprawy, są Państwo podmiotem zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny.

Przedmiotem Państwa przeważającej działalności jest: działalność fizjoterapeutyczna (86.90.A). Natomiast pozostała działalność obejmuje:

• restauracje i inne stałe placówki gastronomiczne (56.10.A),
• chów i hodowla koni i pozostałych zwierząt koniowatych (01.43.Z),
• chów i hodowla pozostałych zwierząt (01.49.Z),
• sprzedaż hurtowa niewyspecjalizowana (46.90.Z),
• hotele i podobne obiekty zakwaterowania (55.10.Z),
• obiekty noclegowe turystyczne i miejsca krótkotrwałego zakwaterowania (55.20.Z),
• pozostałe zakwaterowanie (55.90.Z),
• przygotowywanie i dostarczanie żywności dla odbiorców zewnętrznych (56.21 .Z),
• pozostała usługowa działalność gastronomiczna (56.29.Z).

22 czerwca 2023 r. Sąd Rejonowy w (…) ogłosił upadłość Państwa Spółki. Aktualnie ustanowiony dla Państwa Syndyk masy upadłości prowadzi likwidację masy upadłości Państwa Spółki.

W tym celu Syndyk planuje przeprowadzić przetarg w celu wyłonienia nabywcy Państwa majątku, z którym zawarta zostanie umowa sprzedaży.

Przedmiotem umowy sprzedaży będą wszystkie aktywa, za pomocą których przed upadłością prowadzili Państwo działalność gospodarczą, tj.:

• prawa własności nieruchomości zabudowanych, dla których prowadzone są dwie księgi wieczyste ruchomości, na które składają się: ok. 112 pozycji ruchomości z grupy „inwentarz żywy”, tj. ryby słodkowodne i morskie, konie, itd.; ok. 11 pozycji ruchomości z grupy „samochody/pojazdy”, tj. samochody, ładowarki, itp.; ok. 17 pozycji ruchomości z grupy wyposażenie „pokoi hotelowych-(…)-domki”, tj. łóżka, krzesła, szafki na buty itp.; ok. 20 pozycji ruchomości z grupy wyposażenie „pokoi hotelowych-(…)-aneksy”, tj. łóżka, krzesła, szafki na buty itp.; ok. 617 pozostałych pozycji ruchomości, tj. sprzęt gastronomiczny, rehabilitacyjny, biurowy i IT, akwaria, itd., oraz
• prawa i obowiązki wynikające z umowy związanej z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa, tj. umowy dzierżawy przedsiębiorstwa A. sp. z o.o. z 14 września 2022 r. wraz z aneksem z 30 stycznia 2024 r. (dalej: „Umowa Dzierżawy).

Przedmiotem umowy sprzedaży będą wskazane wcześniej nieruchomości oraz ruchomości, co oznacza, że obejmować to będzie zasadniczo wszystkie elementy Państwa majątku.

Z kolei wyłączone z przedmiotu sprzedaży będą:

a)środki pieniężne zgromadzone w kasie masy upadłości i na rachunkach bankowych masy upadłości,

b)wszelkie wierzytelności przysługujące upadłemu (masie upadłości) wobec jakichkolwiek podmiotów, w tym zwłaszcza wierzytelności z tytułu Umowy Dzierżawy,

c)wszelkie roszczenia przysługujące upadłemu (masie upadłości) wobec jakichkolwiek podmiotów, w tym zwłaszcza roszczenia o uznanie za bezskuteczne w stosunku do masy upadłości A. sp. z o.o. oraz wszystkich wierzytelności zgłoszonych w postępowaniu upadłościowym A. sp. z o.o. określonych czynności prawnych,

d)pozycje ruchomości z grupy „inwentarz żywy”, które padły z oczywistych względów z przedmiotu sprzedaży wyłączone zostały te pozycje z grupy inwentarz żywy, które po sporządzeniu opisu i oszacowania przedsiębiorstwa zostały utracone,

e)cztery pojazdy, które zostały zbyte przez Upadłego,

f)wszelkie inne aktywa w postaci ruchomości objętych opisem i oszacowaniem, których zbycie na moment podpisywania umowy sprzedaży przedsiębiorstwa nie będzie możliwe, w tym ze względu na ich utratę lub rozporządzenie nimi przez Syndyka.

Aktywa obejmujące nieruchomości i ruchomości obejmują co do zasady wszystkie aktywa, za pomocą których Państwa Spółka prowadziła działalność gospodarczą.

Dodatkowo wskazaliście Państwo, że:

• przed ogłoszeniem upadłości zespół składników materialnych i niematerialnych stanowił przedmiot Umowy Dzierżawy (od 14 września 2022 r.), który zgodnie z warunkami umowy, jest wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej w takim samym zakresie, w jakim był używany w momencie przekazania go dzierżawcy,
• w związku z ww. Umową nastąpiło przejęcie Państwa pracowników przez dzierżawcę,
• zbycie Państwa przedsiębiorstwa będzie dotyczyć przeniesienia na nabywcę całokształtu praw i obowiązków z ww. wskazanej Umowy związanej z funkcjonowaniem Państwa przedsiębiorstwa,
• Strony zgodnie z Umową Dzierżawy wyłączyły z zakresu umowy następujące składniki:
• księgi rachunkowe związane z prowadzoną działalnością gospodarczą,
• dokumentacja rachunkowa i korporacyjna,
• roszczenia majątkowe wobec osób trzecich wraz z dokumentacją,
• zobowiązania majątkowe,
• dokumentację osobową pracowników, którzy zakończyli pracę w przedsiębiorstwie Wydzierżawiającego,
• środki pieniężne na rachunkach bankowych i należności,
• ruchomości w postaci pojazdu marki (…), przyczepy lekkiej (…), motocykla (…),
• przedmiotem Umowy Dzierżawy objęte były wszystkie składniki materialne i niematerialne, które wchodziły w skład Państwa przedsiębiorstwa,
• katalog składników materialnych i niematerialnych obejmujący przedmiot Umowy Dzierżawy pokrywa się z zakresem aktywów objętych przedmiotem planowanej umowy sprzedaży,
• ze względu na kluczowe znaczenie Umowy Dzierżawy, istotnym elementem warunków przetargu oraz niezbędnych oświadczeń oferenta będą okoliczności odnoszące się do objęcia przedmiotu przetargu Umową Dzierżawy, która nie wygaśnie z mocy prawa w wyniku zawarcia umowy sprzedaży,
• warunkiem uprawniającym do uczestnictwa w przetargu będzie także złożenie oświadczenia przez oferenta, że ma świadomość i godzi się, że przedmiot przetargu dotyczy nieruchomości i ruchomości będących przedmiotem Umowy Dzierżawcy, i tym samym oferent w przypadku wyboru jego oferty wstąpi w stosunek Dzierżawy i będzie wykonywał Umowę Dzierżawy oraz, że znane mu są warunku Umowy Dzierżawy a także stosunki faktyczne i prawne związane z jej wykonaniem, w tym akceptacji faktu, że w sytuacji wypowiedzenia Umowy Dzierżawy przez nabywcę przed 30 września 2025 r. nabywca może być pociągnięty do odpowiedzialności odszkodowawczej przez Syndyka,
• oferent złoży oświadczenie, że ma świadomość i godzi się na to, że przed zawarciem Umowy Dzierżawy Spółka zatrudniała pracowników, którzy zostali przez Dzierżawcę przejęci w trybie art. 23¹ Kodeksu pracy pracownicy oraz posiada wiedzę w zakresie zasadniczych warunków pracy wynikających ze stosunku pracy,
• w przypadku rozwiązania bądź wygaśnięcia Umowy Dzierżawy po nabyciu przedmiotu przetargu, nabywca na podstawie art. 678 Kodeksu cywilnego w zw. z art. 23 Kodeksu pracy wstąpi w stosunki pracy zgodnie z art. 23¹ Kodeksu pracy,
• oferent złoży także oświadczenie, że znany jest mu sposób uregulowania wzajemnych praw i obowiązków stron Umowy Dzierżawy, w sytuacji następowania zwrotu przedmiotu dzierżawy w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem Umowy Dzierżawy, zwłaszcza związanych z przejęciem przez nabywcę pracowników.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii, czy sprzedaż przedsiębiorstwa w postępowaniu upadłościowym będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT. Zatem w opisanej sytuacji należy przeanalizować, czy przedmiot sprzedaży będzie stanowił przedsiębiorstwo, którego sprzedaż będzie wyłączona z opodatkowania na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.

W tym miejscu należy zauważyć, że w praktyce obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których niektóre elementy przedsiębiorstwa podlegają wyłączeniu z transakcji sprzedaży. Jednak nawet w takim przypadku, składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, by można było o nich mówić jako o zespole, a nie tylko zbiorze pewnych elementów. Decydujące zatem jest to, aby w zbywanym majątku zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami w sposób umożliwiający kontynuowanie określonej działalności.

Zaznaczyć jednak należy, że jak wynika z powołanego art. 55² Kodeksu cywilnego, strony (poza wyłączeniami wynikającymi z przepisów szczególnych) mają pozostawioną swobodę co do tego, jakie elementy tworzące pojęcie przedsiębiorstwa objąć przedmiotem czynności prawnej, z tym, że swoboda w wyłączeniu poszczególnych składników nie może iść tak daleko, aby zakres wyłączeń przekreślił istotę przedsiębiorstwa (art. 55¹ Kodeksu cywilnego). Dlatego też zbycie przedsiębiorstwa powinno obejmować co najmniej te składniki, które determinują funkcje spełniane przez przedsiębiorstwa.

Wskazać należy, że zbycie przedsiębiorstwa ma miejsce wówczas, gdy majątek przedsiębiorstwa przechodzi na własność jednego nabywcy, który kontynuuje działalność gospodarczą zbywcy. O tym, czy doszło do wyodrębnienia przedsiębiorstwa, decyduje pełen zakres przekazanego majątku, praw i zobowiązań, wyodrębnienie to musi dotyczyć przedsiębiorstwa jako całości.

Nie może ono obejmować dowolnej części danego przedsiębiorstwa, żeby można było uznać, że doszło do powstania zespołu składników, które mogłyby stanowić niezależne przedsiębiorstwo. Wyłączenie z transakcji zbycia istotnych elementów przedsiębiorstwa, jak np. firma, patenty, prawa autorskie, powoduje, że mamy do czynienia ze sprzedażą sumy składników majątkowych, a nie ze sprzedażą przedsiębiorstwa. Natomiast jeśli wyłączone od zbycia składniki przedsiębiorstwa nie mają istotnego znaczenia dla funkcjonowania przedsiębiorstwa jako takiego (np. część towarów czy gotowych produktów), czynność będzie na gruncie VAT uznana za sprzedaż przedsiębiorstwa, chociaż nie objęła ona wszystkich jego składników. Zakres ewentualnych wyłączeń ograniczony jest do głównej „substancji” przedsiębiorstwa. Przyjmuje się zatem, że z transakcji dotyczącej zbycia przedsiębiorstwa można wyłączyć jedynie te elementy, które nie stanowią jego kluczowych i najistotniejszych składników, bez wpływu na jego status. W przypadku bowiem wyłączenia z przedmiotu transakcji elementów przedmiotowo istotnych dla tego przedsiębiorstwa, traci ono swój byt.

W przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z przedsiębiorstwem będącym w upadłości, zatem zasadnym jest odwołanie się do przepisów ustawy z 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 794).

W myśl art. 306 ustawy Prawo upadłościowe:

Po ogłoszeniu upadłości syndyk niezwłocznie przystępuje do spisu inwentarza i oszacowania masy upadłości oraz sporządzenia planu likwidacyjnego. Syndyk składa sędziemu-komisarzowi spis inwentarza wraz z planem likwidacyjnym w terminie trzydziestu dni od dnia ogłoszenia upadłości. Plan likwidacyjny określa proponowane sposoby sprzedaży składników majątku upadłego, w szczególności sprzedaży przedsiębiorstwa, termin sprzedaży, preliminarz wydatków oraz ekonomiczne uzasadnienie dalszego prowadzenia działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 307 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe:

Na podstawie spisu inwentarza i innych dokumentów upadłego oraz oszacowania syndyk sporządza sprawozdanie finansowe na dzień poprzedzający ogłoszenie upadłości i niezwłocznie przedkłada je sędziemu-komisarzowi.

Stosownie do art. 308 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe:

Po sporządzeniu spisu inwentarza i sprawozdania finansowego albo po złożeniu pisemnego sprawozdania ogólnego syndyk przeprowadza likwidację masy upadłości.

Na podstawie art. 311 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe:

Likwidacji masy upadłości dokonuje się przez sprzedaż z wolnej ręki lub w drodze przetargu lub aukcji przedsiębiorstwa upadłego w całości lub jego zorganizowanych części, nieruchomości i ruchomości, wierzytelności oraz innych praw majątkowych wchodzących w skład masy upadłości albo przez ściągnięcie wierzytelności od dłużników upadłego i wykonanie innych jego praw majątkowych.

Stosownie do brzmienia art. 313 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe:

Sprzedaż dokonana w postępowaniu upadłościowym ma skutki sprzedaży egzekucyjnej. Nabywca składników masy upadłości nie odpowiada za zobowiązania podatkowe upadłego, także powstałe po ogłoszeniu upadłości.

Jak stanowi art. 316 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe:

Przedsiębiorstwo upadłego powinno być sprzedane jako całość, chyba że nie jest to możliwe.

W myśl art. 316 ust. 2 ustawy Prawo upadłościowe:

Sprzedaż przedsiębiorstwa upadłego może być, po wyrażeniu zgody przez sędziego-komisarza, poprzedzona umową dzierżawy na czas określony z prawem pierwokupu, jeżeli przemawiają za tym względy ekonomiczne.

Zgodnie z art. 317 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe:

Na nabywcę przedsiębiorstwa upadłego przechodzą wszelkie koncesje, zezwolenia, licencje i ulgi, które zostały udzielone upadłemu, chyba że odrębne ustawy stanowią inaczej.

Według regulacji art. 318 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe:

Jeżeli sprzedaż przedsiębiorstwa upadłego jako całości nie jest możliwa ze względów ekonomicznych lub innych przyczyn, można sprzedać zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Zgodnie z art. 319 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe:

Jeżeli planowana jest sprzedaż przedsiębiorstwa upadłego w całości, przy sporządzaniu spisu inwentarza i oszacowania masy upadłości, albo odrębnie, jeżeli możliwość takiej sprzedaży ujawniła się na późniejszym etapie, biegły wybrany przez syndyka sporządza opis i oszacowanie przedsiębiorstwa upadłego.

W rozpatrywanej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, w której z transakcji sprzedaży wyłączone będą takie elementy przedsiębiorstwa, jak środki pieniężne zgromadzone w kasie, wszelkie wierzytelności, wszelkie roszczenia majątkowe wobec osób trzecich, pozycje ruchomości z grupy „inwentarz żywy”, które padły, cztery pojazdy, które zostały sprzedane, wszelkie inne aktywa w postaci ruchomości, których zbycie na moment podpisania umowy nie będzie możliwe.

Jednak - jak Państwo wskazali - aktywa podlegające sprzedaży mają związek z Państwa działalnością, za pomocą których prowadzili Państwo przed upadłością działalność gospodarczą.

Zespół składników materialnych i niematerialnych, który służył Państwu w prowadzonym przedsiębiorstwie stanowił od 14 września 2022 r. przedmiot Umowy Dzierżawy. Wskazali Państwo we wniosku, że zgodnie z postanowieniami ww. Umowy przedmiot dzierżawy będzie wykorzystywany w takim samym zakresie, w jakim był wykorzystywany w chwili wydania dzierżawcy. Dzierżawca przejął zatem pracowników Państwa przedsiębiorstwa na podstawie art. 23¹ Kodeksu pracy. Zbycie Państwa przedsiębiorstwa będzie obejmować - zgodnie ze wskazaniem - przeniesienie na nabywcę praw i obowiązków z Umowy Dzierżawy, jako umowy związanej z funkcjonowaniem Państwa przedsiębiorstwa. Katalog aktywów składający się na przedmiot Umowy Dzierżawy - jak Państwo wskazali - będzie pokrywał się z przedmiotem planowanej sprzedaży Państwa przedsiębiorstwa.

Co ważne w sprawie, warunkiem uczestnictwa w przetargu będzie złożenie przez oferenta oświadczenia, że ma świadomość i godzi się na to, że przedmiot przetargu dotyczy nieruchomości i ruchomości będących przedmiotem Umowy Dzierżawy. Oferent w przypadku wyboru jego oferty wstąpi zatem w stosunek dzierżawy i będzie wykonywał Umowę Dzierżawy, a także wstąpi w stosunki faktyczne i prawne związane z jej wykonywaniem.

Biorąc pod uwagę opis sprawy oraz treść przywołanych wyżej przepisów prawa należy stwierdzić, że opisane Składniki składające się na Państwa przedsiębiorstwo, pomimo wyłączenia ze sprzedaży opisanych wyżej składników będą stanowiły przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego. Jak wynika z opisu sprawy, wyłączenie ww. składników - z uwagi na specyfikę postępowania upadłościowego - nie będzie miało negatywnego wpływu na potencjalną zdolność do kontynuowania działalności gospodarczej przez nabywcę.

Tym samym, planowana przez Syndyka transakcja sprzedaży będzie stanowić transakcję zbycia przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego i w konsekwencji będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.

Zatem, Państwa stanowisko zgodnie z którym transakcja sprzedaży przedsiębiorstwa w postępowaniu upadłościowym nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT uznaję za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej:

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

W związku z powyższym, wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (pytania). Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy oraz we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone. Dotyczy to w szczególności kwestii dokumentowania transakcji fakturą i wykazania jej w plikach JPK.

Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywało się będzie ze zdarzeniem przyszłym opisanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Państwa do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.