
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
10 stycznia 2025 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie podatku od towarów i usług, który dotyczy ustalenia, czy planowana przez Panią sprzedaż udziału w wyodrębnionych działkach o pow. ok 2,8 ha z działki nr 1 będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Jest Pani osobą fizyczną zamieszkałą stale na terenie Rzeczypospolitej Polskiej oraz posiada Pani nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce.
Prowadzi Pani obecnie działalność gospodarczą, działalność wiodąca: agencja turystyczna PKD 7911 A. W zakres pozostałej działalności wchodzi również PKD 64.99 Z, PKD 66.19 Z, PKD 79.11 B, PKD 79.90 C. Pani działalność nie obejmuje handlu nieruchomościami PKD 68.10.Z.
Jest Pani czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.
15 grudnia 2006 r. wraz z małżonkiem, z którym pozostaje Pani we wspólnocie majątkowej, nabyła Pani na podstawie aktu notarialnego - umowa sprzedaży, działkę nr 1 o pow. 5,43 ha we wsi (…), gmina (…), dla której prowadzona jest KW (…). Transakcja ta nie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, nie była wystawiona faktura z wykazanym podatkiem VAT oraz z tytułu nabycia działki nie przysługiwało Pani prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, gdyż transakcja nie podlegała podatkowi od towarów i usług.
Celem zakupu była chęć wybudowania domu dla Pani, męża i ew. w późniejszym czasie dla syna oraz chęć posiadania terenu do rekreacji. Wraz z mężem władała Pani działką i podejmowała Pani wraz z mężem działania zapobiegające jej degradacji, w szczególności poprzez usuwanie niekontrolowanych zadrzewień (tzw. samosiejek). Do tej pory działka wykorzystywana była tylko przez Państwa do celów rekreacyjnych, a plan budowy domu, z powodu braku środków pieniężnych został zaniechany.
Działka nigdy nie służyła i nie będzie służyć celom działalności gospodarczej Pani oraz Pani męża (nie była nigdy i nie będzie wprowadzona do ewidencji środków trwałych) ani też nie była przedmiotem dzierżawy lub najmu dla osób lub firm trzecich. Do chwili sprzedaży działka nie będzie wykorzystywana ani przez Panią ani przez małżonka do celów jakiekolwiek działalności gospodarczej. Działka do chwili sprzedaży nie będzie również wydzierżawiana lub najmowana dla firm lub osób trzecich.
Działka objęta jest aktualnym MPZP, który dopuszcza dla jej części (ok 3,166 ha karta terenu 5 i 6) zabudowę jednorodzinną. Dla następnej części działki (ok 1 ha, karta terenu 16) MPZP przewiduje zabudowę zagrodową. Dla tego fragmentu działki 25 sierpnia 2020 r. Pani mąż złożył wniosek do Wójta Gminy (…) o zmianę warunki zabudowy z obowiązującej zabudowy zagrodowej na zabudowę jednorodzinną. Do dnia dzisiejszego brak zmiany w planie, wniosek czeka na rozpatrzenie w Gminie.
Na pozostałym terenie działki (ok 1,4 ha) MPZP przewiduje tereny zielone.
4 maja 2011 r. Pani mąż złożył wniosek do Wójta Gminy (…) o zmianę w MPZP dla fragmentu wsi (…), obejmującego działkę nr 1, aby dopuszczono również wielospadowe, symetryczne konstrukcje dachu zamiast tylko obowiązujących konstrukcji dwuspadowych. Wniosek uwzględniono.
27 maja 2022 r. Pani mąż złożył wniosek do Starostwa Powiatowego w (...) o pozwolenie na rozbiórkę ruin byłego budynku po gospodarstwie sadowniczym na terenie działki 1, ponieważ stan budynku zagrażał zdrowiu i życiu ludzi (dokumentacja foto). Po dokonaniu rozbiórki powiadomiono o tym fakcie również gminę, która zaprzestała naliczać Państwu podatek od nieruchomości od ww. budynku.
13 czerwca 2022 r. Pani mąż złożył wniosek do Urzędu Gminy (…) o pozwolenie na wycięcie 4 topoli na terenie działki 1 zagrażającym, w razie upadku, posesjom sąsiadów. Drzewa usunięto za zgoda UG (…).
Pani mąż złożył wniosek o zgodę na likwidację kolizji z siecią energetyczną i uzyskania pozwolenia na budowę dotyczącego likwidacji linii napowietrznej przebiegającej na terenie działki 1 (ok. 170m) i usadowienia jej pod ziemią. Pozwolenie uzyskano.
Zamierza Pani wraz z małżonkiem, wyodrębnić z działki nr 1 mającej 5,43 ha dwie działki o powierzchni ok. 2,8 ha łącznie i tylko one byłyby przeznaczona na sprzedaży, bez podziału na mniejsze działki.
Na tej części nieruchomości w myśl aktualnego MPZP przewidziany jest teren zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej oraz zabudowy usługowej turystki, sportu i rekreacji, bez ustalenia proporcji między funkcjami i w chwili sprzedaży to będzie obowiązywać.
Aby dokonać podziału, konieczne będzie wydzielenie dróg dojazdowych, przewidzianych w MPZP tak, aby uzyskać dojazd do wszystkich działek powstałych po dokonaniu podziału. Konieczne będzie również, w chwili sprzedaży, ustanowienie służebności przejazdu, przechodu i przesyłu na działce numer 148 na rzecz działek powstałych po podziale. Działka nr 148 posiada dostęp do drogi publicznej i graniczy z działką nr 1 (działka nr 1 takiego dostępu nie posiada).
Działka nr 148 jest własnością Pani i męża. Przy sprzedaży działek będzie Pani wraz z małżonkiem, samodzielnie umieszczać ogłoszenia w portalach internetowych oraz równolegle korzystać z usług pośrednika w obrocie nieruchomościami. Przyczyną skorzystania z usług pośrednika jest chęć zagwarantowania prawidłowości przebiegu transakcji.
Sprzedaż wydzielonych działek może zostać poprzedzona umową przedwstępną, w takim przypadku umowa przedwstępna będzie zawierać przyrzeczenie kupna i sprzedaży oraz ewentualnie warunkować dokonanie transakcji od uzyskania kredytu bankowego na zakup przez kupującego.
Przed sprzedażą działek wydzielonych nie udzieli Pani pełnomocnictwa przyszłemu nabywcy do występowania w Pani imieniu w sprawach związanych z ww. działkami. Do chwili sprzedaży wydzielonych działek nie przewiduje Pani wraz z mężem uzbrajania tego terenu w żadne media.
Do chwili sprzedaży wydzielone działki nie będą wykorzystywane ani przez Panią ani przez małżonka do celów jakiekolwiek działalności gospodarczej oraz nie będą wprowadzane do ewidencji środków trwałych. Wydzielone działki do chwili sprzedaży nie będą również wydzierżawiane lub najmowane dla firm lub osób trzecich. Do chwili sprzedaży wydzielone działki nie będą zabudowane. W chwili obecnej nie posiada Pani nieruchomości, które ma Pani zamiar sprzedawać.
W przeszłości nabyła Pani na podstawie aktu notarialnego - umowa sprzedaży 10 lipca 1997 r. kawalerkę o pow. 30,9 m² na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych. Sprzedaży ww. kawalerki dokonała Pani 2 kwietnia 1999 r. aktem notarialnym - umowa sprzedaży. Środki ze sprzedaży posłużyły na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych. 4 grudnia 1989 r. nabyła Pani na podstawie aktu notarialnego - umowa sprzedaży warunkowej oraz aktem notarialnym - przeniesienie własności z 19 marca 1990 r. nieruchomość gruntową w miejscowości Otomin z myślą o budowie domu na własne potrzeby mieszkaniowe. Nieruchomość tę posiada Pani do dziś, jest ona niezabudowana i nie planuje Pani jej sprzedaży.
Pytanie w zakresie podatku od towarów i usług
Czy w świetle działań opisanych powyżej w razie sprzedaży wyodrębnionych z działki 1 działek czynność ta podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?
Pani stanowisko w sprawie
Pani zdaniem, transakcja sprzedaży wyodrębnionych działek działki nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (VAT), albowiem nabycie działki nr 1, sposób użytkowania oraz planowane zbycie jej części nie było, nie jest i nie będzie wykonywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zarówno przez Panią, jak i Pani współmałżonka. Uważa Pani, że planowana czynność, czyli wyodrębnienie działek oraz ich sprzedaż nie będzie wykraczać poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej ustawą:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W myśl z art. 2 pkt 22 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży - rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Zgodnie z przedstawionymi wyżej przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.
Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.), zwanej dalej: Kodeks cywilny.
Zgodnie z art. 195 ww. ustawy - Kodeks cywilny:
Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).
Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się - jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji - przepisy odnoszące się do własności. Należy zatem uznać, że udział każdego ze współwłaścicieli jest ze swej istoty szczególną postacią prawną własności.
Na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług również zbycie udziału w towarze (np. współwłasność nieruchomości), stanowi odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził NSA w uchwale 7 sędziów z 24 października 2011 r. sygn. akt I FPS 2/11.
Jak wynika z art. 196 § 1 ustawy - Kodeks cywilny:
Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.
W myśl art. 198 ustawy - Kodeks cywilny:
Każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli.
Podkreślić więc należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela, a rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.
Kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.).
Stosownie do art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez obojga małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).
W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.
W myśl art. 36 § 1 oraz § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.
Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.
W myśl art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.
Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 Kodeksu cywilnego oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.
Na podstawie definicji zawartej w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie udziału w nieruchomości, dokonywane przez podatnika, traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającej opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Pojęcia podatnik i działalność gospodarcza, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy.
Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które cechuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.
Z przytoczonych regulacji wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.
Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy:
„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.
„Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.
Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.
W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.
W tym miejscu należy przywołać orzeczenie z 15 września 2011 r. TSUE w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10, w którym TSUE wskazał, że:
„(…) czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Należy dodać, że sama liczba i zakres transakcji sprzedaży dokonanych w niniejszej sprawie nie ma charakteru decydującego. Jak orzekł Trybunał, zakres transakcji sprzedaży nie może stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Trybunał stwierdził, że dużych transakcji sprzedaży można dokonywać również jako czynności osobistych. Podobnie okoliczność, iż przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej sama z siebie nie jest decydująca. Nie ma takiego charakteru również długość okresu, w jakim te transakcje następowały, ani wysokość osiągniętych z nich przychodów. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego”.
Inaczej jest natomiast - wyjaśnił Trybunał - w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy VAT. Takie aktywne działania mogą polegać na przykład na uzbrojeniu terenu albo na działaniach marketingowych. Działania takie nie należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym, w związku z czym w takiej sytuacji dostawy terenu budowlanego nie można uznać za czynność związaną ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.
Zatem przyjęcie, że dana osoba fizyczna sprzedając nieruchomości działa w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czego przejawem jest taka aktywność tej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną, np. nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zagospodarowania terenu (zabudowy), czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu zaistnienia pojedynczych z nich.
W kwestii opodatkowania VAT sprzedaży działki istotne jest zatem, czy sprzedający w celu dokonania sprzedaży gruntu podjął lub podejmie aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania zbywcy nieruchomości za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.
Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy) jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.
Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.
W tym miejscu podkreślić należy, że:
„ (…) pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być, np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych.
Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że:
„(…) majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych”.
Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy. Ocenie podlegać muszą przede wszystkim działania, jakie podejmuje zbywca w celu dokonania sprzedaży.
Kwestie dotyczące stosunków cywilnoprawnych między podmiotami, w tym kwestie dotyczące przeniesienia własności nieruchomości, reguluje ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061).
Zgodnie z art. 535 ustawy Kodeks cywilny:
Przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na Kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a Kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.
W myśl art. 155 § 1 ustawy Kodeks cywilny:
Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej, albo że strony inaczej postanowiły.
Z kolei umowa przedwstępna została uregulowana w art. 389-396 Kodeksu cywilnego.
Zgodnie z art. 389 § 1 ustawy Kodeks cywilny:
Umowa, przez którą jedna ze stron lub obie zobowiązują się do zawarcia oznaczonej umowy (umowa przedwstępna), powinna określać istotne postanowienia umowy przyrzeczonej.
Stosownie do art. 389 § 2 ustawy Kodeks cywilny:
Jeżeli termin, w ciągu którego ma być zawarta umowa przyrzeczona, nie został oznaczony, powinna ona być zawarta w odpowiednim terminie wyznaczonym przez stronę uprawnioną do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej. Jeżeli obie strony są uprawnione do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej i każda z nich wyznaczyła inny termin, strony wiąże termin wyznaczony przez stronę, która wcześniej złożyła stosowne oświadczenie. Jeżeli w ciągu roku od dnia zawarcia umowy przedwstępnej nie został wyznaczony termin do zawarcia umowy przyrzeczonej, nie można żądać jej zawarcia.
Umowa przedwstępna jest więc jedynie zobowiązaniem do przeniesienia własności, lecz własności nie przenosi. Kupujący nie otrzymuje na mocy tej umowy żadnych uprawnień właścicielskich. Właścicielem zostaje dopiero dzięki zawarciu umowy przyrzeczonej.
Tym samym, zgodnie z powyższymi normami prawa cywilnego – umowa przedwstępna, będąca przyrzeczeniem zawarcia właściwej umowy sprzedaży, nawet jeśli sporządzona została w formie aktu notarialnego, nie powoduje przeniesienia prawa własności nieruchomości.
Przedmiotem Pani wątpliwości jest ustalenie, czy planowana przez Panią sprzedaż udziału w wyodrębnionych dwóch działkach o pow. ok 2,8 ha z działki nr 1 nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.
Podkreślić w tym miejscu jeszcze raz należy, że z powołanego wyżej orzeczenia TSUE w sprawach C-180/10 i C-181/10 wynika, że w celu ustalenia czy podmiot dokonujący sprzedaży działki występuje w charakterze podatnika niezbędne jest przeanalizowanie wszystkich okoliczności sprawy. O opodatkowaniu danej transakcji przesądza ciąg działań podjętych w celu sprzedaży oraz angażowanie środków podobnych do podmiotów profesjonalnie zajmujących się sprzedażą gruntów.
Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy nie wynika taka Pani aktywność, która wykracza poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Nie podjęła Pani ciągu działań, które wskazywałyby na aktywność w zakresie obrotu nieruchomościami, takich jak np. nabycie z zamiarem odsprzedaży, uzbrojenie terenu, ogrodzenie działki. Nabyła Pani działkę nr 1 - do współwłasności małżeńskiej - w celu wybudowania domu. Do tej pory działka nr 1 wykorzystywana była w celach rekreacyjnych. Z działki nr 1 zamierza Pani wyodrębnić dwie działki o powierzchni ok 2,8 ha. Podział nastąpi dopiero po wydzieleniu dróg dojazdowych, aby uzyskać dostęp do wyodrębnionych działek. Z działki nr 1, z której zostaną wyodrębnione dwie działki o pow. ok 2,8 ha, zostały usunięte 4 topole zagrażające posesjom sąsiadów, uzyskano pozwolenie na budowę likwidacji linii napowietrznej i usadowienia jej pod ziemią, wniosek Pani i Pani męża dopuszczono na tym terenie możliwość budowy wielospadowej, symetrycznej konstrukcji dachu. Pani mąż złożył również wniosek do Starostwa Powiatowego o pozwolenie na rozbiórkę ruin byłego budynku po gospodarstwie sadowniczym na terenie działki 1, ponieważ stan budynku zagrażał zdrowiu i życiu ludzi. Działka nr 1 ani przed podziałem, ani w wyniku planowanego przez Panią podziału (wyodrębnienia) nie jest/nie będzie przedmiotem najmu, ani dzierżawy. Do chwili sprzedaży nie będzie Pani wykorzystywana jej w działalności gospodarczej, z tytułu której jest Pani zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT. Sprzedaż wyodrębnionych działek o pow. ok 2,8 ha z działki nr 1 może zostać poprzedzona zawarciem umowy przedwstępnej zawierającej przyrzeczenie kupna i sprzedaży oraz warunkować ma dokonanie sprzedaży wydzielonej działki od uzyskania kredytu bankowego na zakup przez kupującego. Przed sprzedażą nie udzieli Pani pełnomocnictwa przyszłemu nabywcy do występowania w Pani imieniu w sprawach związanych z działkami. Umieści Pani ogłoszenia na portalach internetowych oraz zamierza Pani skorzystać z usług biura pośrednictwa nieruchomości. Do chwili sprzedaży nie uzbroi Pani wydzielonego terenu w żadne media. Obecnie nie posiada Pani innych nieruchomości, które planowałaby Pani sprzedać.
W przedmiotowej sprawie brak jest zatem przesłanek pozwalających uznać Panią, w zakresie sprzedaży wyodrębnionych z działki nr 1 działek o pow. ok 2,8 ha za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy.
Jak wcześniej wyjaśniono, aby uznać określoną sprzedaż za podlegająca opodatkowaniu podatkiem VAT, nie wystarcza stwierdzić jedynie dostawy towarów, lecz wymagane jest określenie podmiotu dokonującego dostawy za występującego w związku z tą sprzedażą jako podatnika podatku od towarów i usług. Skala zaangażowania przez Panią, w odniesieniu do planowanej sprzedaży wyodrębnionych działek o pow. ok 2,8 ha nie wykracza poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.
W konsekwencji planowana przez Panią sprzedaż udziału w wyodrębnionych z działki nr 1 działkach o pow. ok 2,8 ha na warunkach opisanych w niniejszym wniosku, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, gdyż w związku z ich sprzedażą nie będzie Pani działać jako podatnik prowadzący działalność gospodarczą stosownie do art. 15 ust. 1 i 2 ustawy. Tym samym planowana przez Panią sprzedaż udziału w wyodrębnionych działkach o pow. ok 2,8 ha nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Pani stanowisko uznaję zatem za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Ponadto informujemy, że interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie pytania nr 2 wniosku tj. w zakresie podatku do towarów i usług, natomiast w zakresie pytania nr 1 dotyczącym podatku dochodowego od osób fizycznych wydane zostanie odrębne rozstrzygnięcie.
W kwestii skutków prawnych jakie wywołuje interpretacja indywidualna wydana dla Pani, należy wskazać na treść art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, zgodnie z którym:
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).
Mając na uwadze, że wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego został złożony przez Panią tj. Katarzynę Kolanowską, zaznacza się, że interpretacja nie wywiera skutku prawnego dla Pani męża (współwłaściciela wyodrębnionych działek).
Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywać się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.