Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - null

ShutterStock
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - null

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

20 listopada 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 18 listopada 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia miejsca świadczenia kompleksowej usługi organizacji targów.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

A. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w (…) („Wnioskodawca lub „Spółka”) posiada siedzibę i miejsce działalności gospodarczej w Polsce.

Spółka podlega obowiązkowi podatkowemu od  całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania.

Spółka jest czynnym podatnikiem VAT.

Przedmiotem przeważającej działalności Spółki jest działalność związana z organizacją targów, wystaw i kongresów (PKD 82.30.Z).

Usługi świadczone przez Spółkę stanowią kompleksową organizację wydarzenia poprzez m.in. wynajem przestrzeni wystawienniczej, przygotowanie zabudowy targowej, wynajem sprzętu technicznego, sprzedaż usług dodatkowych (np. dostęp do Wi-Fi) i marketingowych dla wystawców (np. pakietów sponsorskich czy przygotowanie wydruków katalogów), promocje na stronach internetowych i Social Mediach.

W zakresie organizacji targów Spółka jest ich wyłącznym organizatorem.

Klientami Spółki są przede wszystkim podmioty (spółki) z branży transportowej i spożywczej.

Targi organizowane przez Spółkę odbywają się co do zasady w Polsce, a sporadycznie także w innym państwie Unii Europejskiej (Rumunia).

Około połowa dostawców, z którymi współpracuje Spółka pochodzi z Polski. Spośród pozostałej części kontrahentów, większość stanowią podmioty z Unii Europejskiej (głownie Niemcy i Włochy).

Pytanie

Czy miejscem świadczenia usługi organizacji targów przez Spółkę będzie miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej?

Państwa stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawcy miejscem świadczenia usług organizacji targów przez Spółkę będzie miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej.

Uzasadnienie

Organizacja targów jako świadczenie usług

Zgodnie z art. 5 ust. 1 Ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl definicji zawartej w art. 2 pkt 1 Ustawy o VAT, przez terytorium kraju rozumie się terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.

Stosownie do art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Podatnik

W art. 28a ust. Ustawy o VAT, na potrzeby stosowania przepisów o miejscu świadczenia usług sformułowano definicje podatnika. Zgodnie z nią podatnik to:

a)podmiot, który samodzielnie wykonuje działalność gospodarczą na zasadach określonych w Ustawie o VAT, lub

b)osoba prawna niebędąca podatnikiem na podstawie ppkt a) powyżej, ale która jest zobowiązana do identyfikacji do celów podatku VAT.

W doktrynie wskazuje się, że „podatnikiem (czyli przedsiębiorcą) dla potrzeb stosowania przepisów o miejscu świadczenia jest podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy, względnie podmiot prowadzący „działalność gospodarczą odpowiadającą działalności gospodarczej w  rozumieniu ustawy”, bez względu na cele i rezultaty takiej działalności. Z powyższej definicji wynika, że podatnikiem jest zarówno podatnik polski, jak i podatnik z innego państwa członkowskiego oraz podatnik z kraju trzeciego (będący podatnikiem podatku o podobnym charakterze do VAT)”. – A. Bartosiewicz [w:] VAT. Komentarz, wyd. XVIII, Warszawa 2024, art. 28(a).

Ponadto wyrażony jest także pogląd, że „pojęcie podatnika obejmuje nie tylko podmioty wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą zdefiniowaną w ustawie o VAT, lecz również podmioty wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą zdefiniowaną w innych systemach prawnych, której definicja odpowiada tej przyjętej w polskich przepisach. Definicja podatnika obejmuje zatem również podatników podatku od wartości dodanej czy podatku o podobnym charakterze, a w przypadku gdy w danym systemie prawnym brak jest tego rodzaju podatków, każdy podmiot wykonujący samodzielnie działalność gospodarczą odpowiadającą działalności gospodarczej określonej w przepisach o podatku od towarów i usług. Podatnikiem może być przedsiębiorca z kraju trzeciego, w którym nie obowiązuje VAT. Usługa taka będzie opodatkowana w kraju siedziby odbiorcy z zastrzeżeniem, że nie jest ona świadczona na rzecz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej znajdującego się w Unii Europejskiej” – J. Matarewicz [w:] Ustawa o podatku od towarów i usług. Komentarz aktualizowany, LEX/el. 2024, art. 28(a).

Miejsce świadczenia usług w Ustawie o VAT

Podatek VAT cechuje się terytorialnością, co należy rozumieć jako stan, w którym miejsce opodatkowania uzależnione jest od miejsca świadczenia usługi.

Miejsce świadczenia ma podstawowe znaczenie dla opodatkowania VAT w transakcjach z udziałem kontrahentów z równych państw czy też innym elementem międzynarodowym. Od tego zależy, które państwo będzie uprawnione do nałożenia podatku od danej dostawy towarów lub usługi. W danym państwie Unii Europejskiej opodatkowane są tylko te transakcje, które zostały uznane za świadczone na jego terytorium na podstawie przepisów regulujących opodatkowanie VAT.

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w Ustawie o VAT, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej (art. 28b ust. 1 Ustawy o VAT).

Dla oceny obowiązków podatkowych Spółki w zakresie podatku VAT, kluczowe znaczenie ma zidentyfikowanie charakteru świadczonych przez nią usług.

Jak wskazano powyżej w ramach prowadzonej działalności, Spółka wykonuje szeregu czynności, w ramach których, klienci Spółki de facto cedują na nią odpowiedzialność za organizację i przygotowanie ich wystąpienia na targach. Usługi świadczone przez Spółkę stanowią więc kompleksową organizację wydarzenia, poprzez m.in. wynajem przestrzeni wystawienniczej, zabudowy, sprzętu technicznego, sprzedaż usług przygotowania zabudowy stoiska i usług marketingowych dla wystawców (np. przygotowanie wydruków katalogów i tzw. rollupów).

W doktrynie i orzecznictwie podkreśla się, że usługa złożona zawiera kilka czynności (usług), z tym że jedna z nich jest usługą zasadniczą przeważającą, nadającą danej usłudze jej główny charakter, przy czym wszystkie zmierzają do bezpośredniego zaspokojenia określonej potrzeby zamawiającego wskazanej w umowie. Aby móc wskazać, że dana usługa jest usługą złożoną, winna składać się ona z różnych świadczeń, których realizacja prowadzi jednak do jednego celu. Na usługę złożoną składa się więc kombinacja różnych czynności, prowadzących do realizacji określonego celu do wykonania świadczenia zasadniczego, na które składają się różne świadczenia pomocnicze (pismo z dnia 10 sierpnia 2018 r. wydane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, 0112-KDIL1-3.4012.405.2018.1.KB).

Natomiast usługę należy uznać za pomocniczą, jeśli nie stanowi ona celu samego w sobie, lecz jest środkiem do pełnego zrealizowania lub wykorzystania usługi zasadniczej. Pojedyncza usługa traktowana jest zatem jak element usługi złożonej wówczas, jeżeli cel świadczenia usługi pomocniczej jest zdeterminowany przez usługę główną oraz nie można wykonać lub wykorzystać bez usługi pomocniczej usługi głównej. Istnienie jednego świadczenia złożonego nie wyklucza zastosowania do poszczególnych jego elementów odrębnych cen (pismo z dnia 10 sierpnia 2018 r. wydane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, 0112-KDIL1-3.4012.405.2018.1.KB).

Co do zasady więc dla celów opodatkowania podatkiem VAT każde świadczenie powinno być traktowane jako odrębne i niezależne, jednak w sytuacji, gdy jedna usługa obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia kilka świadczeń, usługa ta nie powinna być sztucznie dzielona dla celów podatkowych. Z ekonomicznego punktu widzenia usługi nie powinny być zatem dzielone dla celów podatkowych wówczas, gdy będą tworzyć jedną usługę złożoną, obejmującą kilka świadczeń pomocniczych. Jeżeli jednak w skład świadczonej usługi wchodzić będą czynności, które nie służą wyłącznie wykonaniu czynności głównej, zasadniczej, lecz mogą mieć charakter samoistny, to wówczas nie ma podstaw dla traktowania ich jako elementu usługi złożonej (pismo z dnia 10 sierpnia 2018 r. wydane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, 0112-KDIL1-3.4012.405.2018.1.KB).

W jednym z wyroków Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu wskazano, że „kluczowe dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy było dokonanie kwalifikacji usług, które zamierzała świadczyć Spółka (…). Zdaniem NSA nie uprawniona była ocena prawna Sądu I instancji, sprowadzająca się do zakwalifikowania usług świadczonych przez Spółkę do usług pomocniczych do usług targów i wystaw. NSA wskazał, że ze stanu faktycznego wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej nie wynikało ani to, aby organizator targów lub wystawy narzucał (określał) wystawcom formę, rozmiar, elementy składowe lub wygląd stoiska wystawienniczego, które udostępniać miała Spółka. Nie wynikało również i to, aby Spółka przygotowywała stoiska na konkretne targi lub wystawę. Te zaś elementy umożliwiałyby, w świetle przywołanego wyroku TSUE, zakwalifikowanie czasowego udostępnienia przez Spółkę stoisk wystawienniczych i targowych do usług pomocniczych do usług targów i wystaw (art. 52 lit. a Dyrektywy 112). Przeciwnie, w okolicznościach poddawanych ocenie podatkowej we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wprost wskazano, że za wystrój i budowę własnego stoiska odpowiada wystawca samodzielnie” (wyrok WSA w Poznaniu z 22 sierpnia 2013 r., I SA/Po 552/13, LEX nr 1361064).

W kontekście powołanego wyżej wyroku, wskazać należy, że w przypadku Spółki, to ona odpowiada za wymienione czynności i jest faktycznym organizatorem stoisk dla swoich klientów.

Z kolei w jednej z indywidualnych interpretacji podatkowych w zbliżonym stanie faktycznym, organ podatkowy stanął na stanowisku, że „w okolicznościach przedstawionych we wniosku, stwierdzić należy, że nabyta usługa od organizatora targów (tj. udostepnienie (wynajem) powierzchni wystawienniczej, opłata rejestracyjna i ubezpieczeniowa, prezentacja marki w spisie wystawców, na stronie internetowej targów, w katalogu) obiektywnie tworzy – w aspekcie gospodarczym – jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter. Usługą zasadniczą w niniejszej sprawie jest wykonanie usługi związanej z targami. Na usługę tą składa się szereg usług, w tym udostępnienie (wynajem) powierzchni wystawienniczej, opłata rejestracyjna i ubezpieczeniowa, prezentacja marki w spisie wystawców, na stronie internetowej targów, w katalogu. Wymienione usługi pomocnicze służą lepszemu wykonaniu usługi związanej z targami i pojedynczo nie stanowią celu samego w sobie.

Zatem usługa związana z targami polegająca na udostępnieniu (wynajem) powierzchni wystawienniczej, opłata rejestracyjna i ubezpieczeniowa, prezentacja marki w spisie wystawców, na stronie internetowej targów, w katalogu świadczona na rzecz Wnioskodawcy, będącego podatnikiem w rozumieniu art. 28a ustawy o VAT mającego siedzibę poza terytorium kraju, na którym świadczona jest dana usługa, nie jest wymieniona w wyjątkach od zasady ogólnej, a zatem miejscem świadczenia usługi wynajmu powierzchni targowej wraz z usługami pomocniczymi a zarazem opodatkowania jest terytorium państwa gdzie usługobiorca posiada siedzibę, czyli w przedmiotowej sprawie miejscem świadczenia jest terytorium kraju – Polska” (pismo z dnia 4 stycznia 2012 r. wydane przez Izba Skarbowa w Katowicach, IBPP3/443-1129/11/AB).

Ponadto organy podatkowe wyraziły również pogląd, że „usługą zasadniczą w niniejszej sprawie jest wykonanie usługi związanej z targami. Na usługę tą składa się szereg usług, w tym najem powierzchni targowej wraz z doprowadzeniem mediów i internetu oraz usługi reklamowe na tych targach. Wymienione usługi pomocnicze służą lepszemu wykonaniu usługi związanej z targami w Niemczech i pojedynczo nie stanowią celu samego w sobie. (…) Zatem usługa związana z targami polegająca na wynajmie powierzchni wystawienniczej wraz z usługami towarzyszącymi mającego siedzibę poza terytorium kraju, na którym świadczona jest dana usługa, nie jest wymieniona w wyjątkach od zasady ogólnej, a zatem miejscem ich świadczenia a zarazem opodatkowania jest terytorium państwa gdzie usługobiorca posiada siedzibę, (…)” (pismo z dnia 27 lutego 2012 r. wydane przez Izba Skarbowa w Katowicach, IBPP3/443-1306/11/PK).

Podobny pogląd prezentowany jest również w piśmiennictwie – miejscem świadczenia dla usług w dziedzinach kultury, sztuki, sportu, nauki, edukacji, rozrywki oraz podobnych usług, takich jak targi i wystawy, oraz usług pomocniczych do tych usług, które nie obejmują wstępu, ustalane jest na zasadach ogólnych wynikających z art. 28b ustawy, tzn. w miejscu siedziby (miejscu zamieszkania, stałym miejscu prowadzenia działalności) - A. Bartosiewicz [w:] VAT. Komentarz, wyd. XVIII, Warszawa 2024, art. 28(g).

W ocenie Wnioskodawcy, uwzględniając przedstawiony stan faktyczny oraz brzmienie i wykładnię przepisów Ustawy o VAT, miejscem świadczenia usług przez Wnioskodawcę, jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

1) odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

2) eksport towarów;

3) import towarów na terytorium kraju;

4) wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

5) wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Z powyższego przepisu wynika tzw. zasada terytorialności, zgodnie, z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają określone czynności, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia jest terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Kwestie dotyczące miejsca świadczenia przy świadczeniu usług uregulowane zostały w rozdziale 3 działu V ustawy.

I tak, stosownie do art. 28a ustawy:

Na potrzeby stosowania niniejszego rozdziału:

1.ilekroć jest mowa o podatniku - rozumie się przez to:

a)podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,

b)osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;

2.podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.

Wskazany art. 28a ustawy wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji jest osoba wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy. Za podatników są uznawane również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich.

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy:

Miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.

Jak stanowi ust. 2 art. 28b ustawy:

W przypadku, gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

Na mocy art. 28b ust. 3 ustawy:

W przypadku gdy podatnik będący usługobiorcą nie posiada siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, o którym mowa w ust. 2, miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym posiada on stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu.

Z niniejszych przepisów ustawy wynika zatem, że co do zasady, usługa świadczona na rzecz podatnika w rozumieniu art. 28a ustawy inna niż wskazana w art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n ustawy podlega opodatkowaniu w miejscu siedziby działalności gospodarczej usługobiorcy, chyba że jest świadczona dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej usługobiorcy, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, wówczas miejscem świadczenia tej usługi jest stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, dla którego ta usługa jest świadczona.

Ponadto, w odniesieniu do pewnych kategorii usług, przepisy dotyczące podatku od towarów i usług wprowadzają szczególne regulacje dotyczące miejsca świadczenia.

I tak w myśl art. 28g ust. 1 ustawy (obowiązującego do 31 grudnia 2024 r.):

Miejscem świadczenia usług wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne, takie jak targi i wystawy, oraz usług pomocniczych związanych z usługami wstępu na te imprezy, świadczonych na rzecz podatnika, jest miejsce, w którym te imprezy faktycznie się odbywają.

Należy wskazać, że ustawą z 8 listopada 2024 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2024 r. poz. 1721), która weszła w życie 1 stycznia 2025 r. zmieniono treść art. 28g ust. 1 ustawy, zgodnie z którym:

Miejscem świadczenia usług wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne, takie jak targi i wystawy, oraz usług pomocniczych związanych z usługami wstępu na te imprezy, świadczonych na rzecz podatnika, w przypadku gdy obecność na nich nie jest wirtualna, jest miejsce, w którym te imprezy faktycznie się odbywają.

W kontekście ustalenia miejsca świadczenia usług (w tym usług wstępu) konieczne jest także odwołanie się do rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) Nr 282/2011 z 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 77, str. 1), które w art. 32 zdefiniowało pojęcie usług wstępu poprzez m.in. wskazanie, jakie usługi wchodzą w zakres tego pojęcia.

Na podstawie art. 32 ust. 1 rozporządzenia:

Usługi wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne, o których mowa w art. 53 dyrektywy 2006/112/WE, obejmują świadczenie usług, których podstawową cechą jest przyznawanie prawa wstępu w zamian za bilet lub opłatę, w tym opłatę w formie abonamentu, biletu okresowego lub opłaty okresowej.

Z kolei w myśl art. 32 ust. 2 rozporządzenia:

Ustęp 1 ma zastosowanie w szczególności do:

a) prawa wstępu na spektakle, przedstawienia teatralne, występy cyrkowe, targi, do parków rozrywki, na koncerty, wystawy, jak również inne podobne wydarzenia kulturalne;

b) prawa wstępu na wydarzenia sportowe, takie jak mecze lub zawody;

c) prawa wstępu na wydarzenia edukacyjne i naukowe, takie jak konferencje i seminaria.

W zakresie usług pomocniczych do usług wstępu zastosowanie znajdzie art. 33 rozporządzenia, zgodnie z którym:

Usługi pomocnicze, o których mowa w art. 53 dyrektywy 2006/112/WE, obejmują usługi, które są bezpośrednio powiązane ze wstępem na wydarzenia kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne, świadczone oddzielnie na rzecz osoby uczestniczącej w wydarzeniu za opłatą.

Wskazać należy, że na podstawie art. 28e ustawy:

Miejscem świadczenia usług związanych z nieruchomościami, w tym usług świadczonych przez rzeczoznawców, pośredników w obrocie nieruchomościami, usług zakwaterowania w hotelach lub obiektach o podobnej funkcji, takich jak ośrodki wczasowe lub miejsca przeznaczone do użytku jako kempingi, użytkowania i używania nieruchomości oraz usług przygotowywania i koordynowania prac budowlanych, takich jak usługi architektów i nadzoru budowlanego, jest miejsce położenia nieruchomości.

Na tle wskazanego przepisu należy zastrzec, że w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wywodzi się, że dla zastosowania wskazanej regulacji konieczne jest, aby świadczona usługa miała bezpośredni związek z daną, konkretną nieruchomością. I tak, w wyroku z 7 września 2006 r. w sprawie Heger Rudi GmbH v Finanzamt Graz-Stadt (sygn. C-166/05), Trybunał odniósł się do tej kwestii stwierdzając, że „sprzeczne z systematyką art. 9 ust. 2 lit. a Szóstej Dyrektywy byłoby dopuszczenie, aby w zakresie tej zasady szczególnej mieściło się każde świadczenie usług, które pozostaje w jakimkolwiek, nawet niewielkim związku z nieruchomością, ponieważ znaczna liczba usług jest mniej lub bardziej związana z nieruchomością”. Uznano tym samym, że tylko świadczenie usług, jakie pozostaje w bezpośrednim związku z nieruchomością, może zostać opodatkowane w miejscu położenia tej nieruchomości.

Analiza powyższego orzeczenia prowadzi do wniosku, że konkluzja czy dane usługi podlegają opodatkowaniu w miejscu położenia nieruchomości wymaga każdorazowo szczegółowej i obiektywnej analizy stanu faktycznego konkretnej sprawy.

Z opisu sprawy wynika, że przedmiotem przeważającej działalności Spółki jest działalność związana z organizacją targów, wystaw i kongresów (PKD 82.30.Z). Usługi świadczone przez Państwa stanowią kompleksową organizację wydarzenia poprzez m.in. wynajem przestrzeni wystawienniczej, przygotowanie zabudowy targowej, wynajem sprzętu technicznego, sprzedaż usług dodatkowych (np. dostęp do Wi-Fi) i marketingowych dla wystawców (np. pakietów sponsorskich czy przygotowanie wydruków katalogów), promocje na stronach internetowych i Social Mediach. W zakresie organizacji targów jesteście Państwo ich wyłącznym organizatorem.

Targi organizowane przez Państwa odbywają się co do zasady w Polsce, a sporadycznie także w innym państwie Unii Europejskiej (Rumunia).

Państwa Klientami są przede wszystkim podmioty (spółki) z branży transportowej i spożywczej. Około połowa dostawców, z którymi Państwo współpracujecie pochodzi z Polski. Spośród pozostałej części kontrahentów, większość stanowią podmioty z Unii Europejskiej (głownie Niemcy i Włochy).

Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia miejsca świadczenia usług organizacji targów na rzecz klientów.

Odnośnie Państwa wątpliwości należy zauważyć, że w celu prawidłowego opodatkowania świadczonych przez Spółkę usług należy ustalić miejsce ich świadczenia, jednakże żeby tego dokonać konieczne jest w pierwszej kolejności zidentyfikowanie z jaką usługą świadczoną przez Spółkę mamy czynienia. Zatem w okolicznościach przedmiotowej sprawy należy rozważyć kwestię tzw. świadczeń złożonych.

Co do zasady każde świadczenie dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług powinno być traktowane jako odrębne i niezależne, jednak w sytuacji, gdy jedna usługa obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia kilka świadczeń, usługa ta nie powinna być sztucznie dzielona dla celów podatkowych. Pojedyncze świadczenie ma miejsce zwłaszcza wtedy, gdy jedną lub więcej części składowych uznaje się za usługę zasadniczą, podczas gdy inny lub inne elementy traktuje się jako usługi pomocnicze, do których stosuje się te same zasady opodatkowania, co do usługi zasadniczej.

Wskazać również należy, że ani Dyrektywa 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.), zwana dalej „Dyrektywą”, ani też przepisy krajowe nie zawierają definicji świadczenia złożonego. Brak również szczególnych uregulowań dotyczących przesłanek uznawania danego świadczenia za świadczenie złożone. Ocena, w jakich okolicznościach świadczenia powiązane należy traktować jako świadczenia jednolite, kształtowana jest na bazie orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Orzecznictwo TSUE zawiera wskazówki dotyczące warunków jakie muszą być spełnione żeby uznać określony zespół świadczeń za świadczenie złożone.

Jedna transakcja występuje zatem wtedy, gdy dwa lub więcej elementów albo dwie lub więcej czynności, dokonane przez podatnika, są ze sobą tak ściśle związane, że tworzą obiektywnie tylko jedno niepodzielne świadczenie gospodarcze, którego rozdzielenie miałoby charakter sztuczny. Ponadto, jeżeli jedno świadczenie stanowi świadczenie główne, natomiast pozostałe świadczenia stanowią świadczenia dodatkowe/pomocnicze, to traktowane są one z punktu widzenia podatkowego tak jak świadczenie główne tj. dzielące los prawny świadczenia głównego. W szczególności świadczenie należy uznać za dodatkowe/pomocnicze w stosunku do świadczenia głównego, jeżeli nie stanowi ono dla klienta celu samo w sobie, lecz służy skorzystaniu w jak najlepszy sposób ze świadczenia głównego tj. stanowi środek do korzystania na jak najlepszych warunkach z tego świadczenia (np. wyrok TSUE z 25 lutego 1999 r. w sprawie C-349/96 Card Protection Plan Ltd - pkt 29, wyrok z 27 września 2012 r. w sprawie C-392/11 - pkt 16; wyrok z 17 stycznia 2013 r., w sprawie C-224/11 - pkt 30; lub też wyrok TSUE z 27 czerwca 2013 r. w sprawie C-155/12 RR Donnelley Global Tumkey Solutions Poland sp. z o.o. - pkt 21).

Poza tym w wyroku z 21 lutego 2008 r. w sprawie C-425/06 Part Service Srl Trybunał wskazał, że aby stwierdzić, czy mamy do czynienia z tzw. usługą kompleksową, należy w pierwszej kolejności poszukiwać elementów charakterystycznych dla rozpatrywanej czynności celem określenia, czy podatnik dostarcza konsumentowi kilka odrębnych świadczeń głównych, czy też jedno świadczenie. W orzeczeniu tym Trybunał wskazał na konieczność dokonania analizy charakteru transakcji także z punktu widzenia nabywcy, z uwagi na fakt, że to właśnie perspektywa nabywcy powinna być podstawą do ustalenia, jaki był rzeczywisty charakter świadczenia. Tak również TSUE orzekł w wyroku z 10 marca 2011 r. w sprawach połączonych C-497/09, C-499/09, C-501/09 i C-502/09 Bog i inni gdzie wskazał, że: „W szczególności świadczenie należy uznać za dodatkowe w stosunku do świadczenia głównego, jeżeli nie stanowi ono dla klienta celu samo w sobie, lecz służy skorzystaniu w jak najlepszy sposób ze świadczenia głównego”.

Natomiast w wyroku z 27 października 2005 r. w sprawie C-41/04 Levob Verzekeringen BV, OV Bank NV, Trybunał wskazał, że art. 2 (1) VI Dyrektywy „należy interpretować w ten sposób, że jeżeli dwa lub więcej niż dwa świadczenia (lub czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta, rozumianego jako konsumenta przeciętnego, są tak ściśle związane, że obiektywnie tworzą one w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie do celów stosowania podatku od wartości dodanej”.

Powyższe oznacza, że dla oceny, czy w danej sytuacji są spełnione przesłanki dla uznania danego zespołu świadczeń za jedno świadczenie kompleksowe jest ocena, czy w przypadku wydzielenia poszczególnych świadczeń, dla nabywcy będą one miały istotną wartość. Ważne jest, czy świadczenia są ze sobą ściśle powiązane w taki sposób, że samodzielnie nie przynoszą wymaganej, praktycznej korzyści z punktu widzenia przeciętnego konsumenta. Nie ma znaczenia subiektywny punkt widzenia dostawcy lub odbiorcy świadczenia. Istnienie jednego świadczenia złożonego nie wyklucza zastosowanie do poszczególnych jego elementów odrębnych cen.

Jeżeli jednak w skład świadczonej usługi wchodzić będą czynności, które nie służą wyłącznie wykonaniu czynności głównej, zasadniczej, lecz mogą mieć również charakter samoistny, to wówczas nie ma podstaw dla traktowania ich jako elementu czynności kompleksowe.

W Państwa sytuacji należy uznać, że wszystkie świadczone czynności wchodzą w zakres kompleksowej usługi organizacji targów. Na złożoną usługę kompleksowej organizacji targów składają się usługi nierozerwalnie ze sobą związane, które są świadczeniami niezbędnymi do realizacji usługi organizacji targów, tj. wynajem przestrzeni wystawienniczej, przygotowanie zabudowy targowej, wynajem sprzętu technicznego, sprzedaż usług dodatkowych (np. dostęp do Wi-Fi) i marketingowych dla wystawców (np. pakietów sponsorskich czy przygotowanie wydruków katalogów), promocje na stronach internetowych i Social Mediach. Nie można bowiem w przedstawionych okolicznościach uznać, że ww. usługi mają charakter samoistny. Każda z ww. czynności stanowi element usługi złożonej związanej z usługą organizacji targów. Czynności te są niezbędne do świadczenia usług organizacji targów oraz są ze sobą tak ściśle związane, że obiektywnie tworzą jedno świadczenie i nie powinny być sztucznie dzielone dla celów podatkowych.

W przypadku świadczenia usług, dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług ważne jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależy, w którym kraju dana usługa podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Klientami Spółki są przede wszystkim podmioty (spółki) z branży transportowej i spożywczej. Około połowa dostawców pochodzi z Polski, zaś pozostałą część stanowią podmioty z Unii Europejskiej (głównie Niemcy i Włochy). Z okoliczności sprawy również nie wynika aby podmioty z UE posiadały stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce.

Należy zaznaczyć, że ustalanie miejsca świadczenia usług na podstawie przepisów zawartych w rozdziale 3 działu V ustawy ma istotne znaczenie w transakcjach transgranicznych między podmiotem z Polski a podmiotem z innego państwa. W takiej sytuacji miejscem świadczenia (opodatkowania) usług, o ile nie znajdą zastosowania szczególne zasady ustalania miejsca świadczenia usług, jest kraj usługobiorcy, który będzie zobowiązany do rozliczenia podatku w swoim kraju z tytułu nabycia tej usługi, na podstawie tzw. odwrotnego obciążenia. Natomiast zaś, gdy transakcja zawierana jest pomiędzy polskimi podatnikami i w stosunku do tego typu transakcji nie ma szczególnych uregulowań co do miejsca ich świadczenia, dokumentowanie i rozliczanie podatku należnego odbywa się na podstawie ogólnych zasad obowiązujących w Polsce pomiędzy podatnikami polskimi występującymi w danej transakcji. Oznacza to, że co do zasady w każdym przypadku zobowiązanym do wykazania i rozliczenia podatku należnego jest świadczący usługę a nie nabywca usługi.

Całokształt okoliczności sprawy nie pozwala na przyjęcie, że do świadczonych przez Państwa usług znajduje zastosowanie art. 28e ustawy, ponieważ w ramach usług wykonywane są kompleksowe czynności związane z organizacją targów, których nie można uznać za usługi związane z nieruchomościami, pomimo, że organizowane są one w określonym miejscu. Innymi słowy, czynności te mają odmienny charakter.

Jak Państwo wskazali, Spółka świadczy usługi organizacji targów m.in. na rzecz wystawców z UE (głównie z Niemiec i Włoch), zatem w tej sytuacji zastosowanie znajdzie reguła ogólna, o której mowa w art. 28b ust. 1 ustawy, gdyż szczególne zasady ustalania miejsca świadczenia usług wynikające z art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n ustawy nie mają tu zastosowania. Tym samym opisane usługi nie podlegają opodatkowaniu w Polsce, lecz w kraju siedziby usługobiorcy (podmiotu zagranicznego).

Odnośnie zaś świadczenia tych usług na rzecz polskich wystawców znajdą zasady ogólne, o których mowa w ustawie o podatku od towarów i usług. Oznacza to, że Państwo jako świadczący usługę w związku z transakcją realizowaną na rzecz polskiego podatnika będą zobowiązani do wykazania i rozliczenia podatku należnego w Polsce.

W konsekwencji Państwa stanowisko uznaję za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.