Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna - stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest:
- prawidłowe w części dotyczącej uznania, że sprzedaż działki nr 1 korzysta ze zwolnienia od podatku VAT oraz, że sprzedaż działki nr 2 i 3 podlega opodatkowaniu podatkiem VAT,
- nieprawidłowe w części dotyczącej uznania, że sprzedaż działek o nr 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12 podlega zwolnieniu z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
4 listopada 2024 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług dla dokonanej w drodze wywłaszczenia dostawy nieruchomości gruntowych.
Uzupełnili go Państwo - w odpowiedzi na wezwania - pismem z 28 listopada 2024 r. oraz pismem z 30 grudnia 2024 (wpływ 31 grudnia 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Gmina (…) jest podatnikiem podatku od towarów i usług zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny.
Gmina jest jednostką samorządu terytorialnego działającą w oparciu o ustawę z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (dalej: ustawa o samorządzie gminnym).
Do zakresu działania Gminy w zakresie jej zadań własnych, należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w szczególności zadania własne Gminy obejmują zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 cytowanej ustawy sprawy ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej.
Zgodnie z decyzją Wojewody (…) z 28 czerwca 2024 r. nr (…) o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej polegającej na budowie (…) w ciągu drogi krajowej Nr (…), odcinek (…), od km 3+850,00 do km 8+230,00 nieruchomości o numerach:
- 4 o pow. 0,0104 ha obręb (…),
- 5 o pow. 0,0441 ha obręb (…),
- 7 o pow. 0,0034 ha obręb (…),
- 8 o pow. 0,0220 ha obręb (…),
- 9 o pow. 0,0115 ha obręb (…),
- 10 o pow. 0,0097 ha obręb (…),
- 11 o pow. 0,0236 ha obręb (…),
- 12 o pow. 0,0097 ha obręb (…),
- 6 o pow. 0,0388 ha obręb (…),
- 1 o pow. 0,0034 ha obręb (…),
- 2 o pow. 0,0261 ha obręb (…),
- 3 o pow. 0,0053 ha obręb (…),
znalazły się w liniach rozgraniczających teren pasa drogowego drogi krajowej (…).
Wyżej wymienione nieruchomości Gminy przeszły na własność Skarbu Państwa, w trwały zarząd Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w dniu 1 sierpnia 2024 r. tj. w dniu, w którym Decyzja Nr (…) Wojewody (…) uzyskała klauzulę ostateczności.
Zgodnie z operatami szacunkowymi sporządzonymi na zlecenie Wojewody (…), w celu ustalenia odszkodowania za przejęcie z mocy prawa przez Skarb Państwa prawa własności nieruchomości, łączna wartość nieruchomości przejmowanych z przeznaczeniem na realizację inwestycji wynosi (…) zł. Wszystkie wartości określone w operatach szacunkowych zostały ustalone na podstawie cen netto i nie zawierają podatku VAT.
W dacie wydania Decyzji nr (…) Wojewody (…) na terenie gminy (…) obowiązywał Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (dalej MPZP) zatwierdzony Uchwałą Nr (…) Rady Gminy (…) z dnia 13 lipca 2006 roku wraz ze zmianami. Zgodnie z powyższym Planem, na dzień wydania Decyzji Nr (…) Wojewody (…), nieruchomości podlegające wycenie znajdowały się na terenach oznaczonych symbolem planu:
- działki numer 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 - KDWdl - droga wewnętrzna dojazdowa do pól i lasów (gminna),
- działka numer 12 - 4 KDW - droga wewnętrzna,
- działka numer 1 - U.VI - enp. R/Z - tereny rolnicze, w obszarze zagrożenia zalewem,
- działka numer 2 - U.III-će.US1/Z - tereny usług sportu i rekreacji (kultury fizycznej) planowane, w obszarze zagrożenia zalewem,
- działka numer 3 - U.III-ep. Uo - tereny usług oświaty i kultury.
Zgodnie z opisem zamieszczonym w operacie szacunkowym działki ewidencyjne nr 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12 na dzień wydania Decyzji nr (…) Wojewody (…) były niezabudowane, użytkowane jako drogi wewnętrzne, w większości gruntowe porośnięte roślinnością trawiastą.
W obrębie działki numer 5 występowały miejscowe zakrzaczenia.
Działki numer 6, 7 i 8 posiadały utwardzenie żwirowe.
Zgodnie z MPZP dla działek numer 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 oznaczonych symbolem KDWdl - droga wewnętrzna dojazdowa do pól i lasów (gminna) nie ustala się szczególnych zasad przeznaczenia.
Natomiast dla działki numer 12, oznaczonej symbolem 4 KDW Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego zakłada, że jest to teren istniejących i projektowanych pasów drogowych - drogi wewnętrzne, jednojezdniowe- ciąg pieszo-jezdny szerokość jezdni minimum 4,5 m. Na działkach oznaczonych symbolem 4 KDW dopuszcza się prowadzenie ciągów infrastruktury technicznej niezwiązanych z obsługą drogi pod warunkiem, że zapewniona zostanie możliwość umieszczenia wszystkich elementów drogi i urządzeń z nią związanych, wynikających z funkcji drogi.
Jak wskazuje operat szacunkowy działka ewidencyjna nr 1 w dacie wydania Decyzji nr (…) Wojewody (…) była niezabudowana, nie była użytkowana rolniczo, była porośnięta roślinnością trawiastą. Na nieruchomości nie występowały składniki budowlane ani roślinne.
Zgodnie z Miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego na dzień wydanie Decyzji (…) Wojewody (…) działka 1 znajdowała się na terenach rolniczych, w obszarze zagrożenia zalewem. Jak wynika z MPZP na wyżej wymienionych terenach obowiązuje zakaz zabudowy.
Zgodnie z opisem zamieszczonym w operacie szacunkowym w dniu wydania Decyzji (…) Wojewody (…) działka numer 2 była niezabudowana, nie była użytkowana rolniczo, była porośnięta roślinnością trawiastą, w części stanowiła nieformalną drogę. Na nieruchomości występowały składnik budowlany: fragment drogi utwardzony był kruszywem. Według MPZP działka w dniu wydania Decyzji (…) Wojewody (…) stanowiła planowane tereny usług sportu i rekreacji (kultury fizycznej), w obszarze zagrożenia zalewem. Na wyżej wymienionych terenach dopuszcza się budowę obiektów zgodnych z przeznaczeniem terenu.
Natomiast działka numer 3, według operatu szacunkowego w dacie wydania Decyzji nr (…) Wojewody (…) również była niezabudowana, zagospodarowana w ramach terenu zabudowanego budynkiem szkoły wraz z zagospodarowaniem. Na nieruchomości występowały składniki budowlane takie jak: lampa oświetleniowa, fragment ogrodzenia z paneli ogrodzeniowych powlekanych na słupkach metalowych wraz z cokołem betonowym o wysokości 1,5m, oraz roślinne. Zgodnie z MPZP działka numer 3 w dniu wydania Decyzji (…) Wojewody (…) stanowiła tereny usług oświaty i kultury, które przeznaczone są pod zabudowę.
Z tytułu nabycia wyżej wymienionych działek Gminie (…) nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT. Działki nie były wykorzystywana przez Gminę do działalności gospodarczej.
Uzupełnienie opisu stanu faktycznego
Działki nr 2 i 3 w dniu wydania Decyzji (…) Wojewody (…) stanowiły tereny niezabudowane, tj. grunty na którym nie były posadowione żadne budynki lub budowle w rozumieniu przepisów prawa budowlanego.
W dniu wydania Decyzji (…) Wojewody (…) na nieruchomości były posadowione elementy zagospodarowania terenu w postaci składników budowlanych.
Wymienione we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej składniki budowlane, nie stanowiły budowli w rozumieniu art. 3 pkt 3 ustawy Prawo Budowlane (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 725 ze zm.).
Pytanie
Czy przekazanie przez Gminę na rzecz Skarbu Państwa wskazanych w opisie sprawy działek, w zamian za odszkodowanie, korzysta ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy VAT?
Państwa stanowisko w sprawie
Przekazanie przez Gminę na rzecz Skarbu Państwa niezabudowanych działek numer 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11,12, 1 w zamian za odszkodowanie, korzysta ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
Natomiast przekazanie przez Gminę na rzecz Skarbu Państwa niezabudowanych działek numer 2, 3 w zamian za odszkodowanie, nie korzysta ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
Działki o numerach: 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11,12 na dzień wydania Decyzji (…) Wojewody (…) były przeznaczone pod drogi wewnętrzne dojazdowe do pól i lasów, a uzyskane odszkodowanie powinno korzystać ze zwolnienia z podatku VAT.
Działka numer 1, na dzień wydania Decyzji (…) Wojewody (…), znajdowała się zgodnie z Miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego na terenach rolniczych, w obszarze zagrożenia zalewem. Na wyżej wymienionych terenach obowiązuje zakaz zabudowy. W związku z powyższym przekazanie przez gminę na rzecz Skarbu Państwa niezabudowanej działki 111/224 w zamian za odszkodowanie, również powinno korzystać ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
Działka numer 2 w dniu wydania Decyzji (…) Wojewody (…) stanowiła teren usług i sportu, działka numer 3 - tereny usług oświaty i kultury. W związku z powyższym na działce numer 2 i numer 3 dopuszcza się budowę obiektów zgodnie z przeznaczeniem terenu, a uzyskane odszkodowanie należy opodatkować.
Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 pkt 1, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie.
Co do zasady, dostawa gruntów, traktowanych w świetle przepisów ustawy o VAT jako towary, podlega opodatkowaniu według stawki podstawowej. Od zasady ogólnej przewidziano jednak pewne wyjątki, m.in. w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.
Przedmiotowy przepis zwalnia od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.
Powyższe oznacza, że opodatkowaniu podlega dostawa gruntów niezabudowanych, które zgodnie z przepisami ustawy o VAT stanowią tereny budowlane. Natomiast dostawa gruntów niezabudowanych, będących gruntami innymi niż tereny budowlane, jest zwolniona od podatku od towarów i usług.
Tym samym, w celu określenia sposobu traktowania dla celów VAT przeniesienia przez Gminę na rzecz Skarbu Państwa własności nieruchomości obejmującej działki niezabudowane, w zamian za odszkodowanie, kluczowym jest ustalenie, czy grunty wchodzące w skład tej nieruchomości spełniają kryteria przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.
W myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.
Przez tereny budowlane - w świetle art. 2 pkt 33 ustawy - rozumie się:
Grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Opodatkowane są zatem dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe niezabudowane, będące terenami budowlanymi w rozumieniu ww. art. 2 pkt 33 ustawy, pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, innych niż tereny budowlane - są zwolnione od podatku.
Według art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu: Kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na terenie gminy, w tym uchwalenie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, z wyjątkiem morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej oraz terenów zamkniętych, należy do zadań własnych gminy.
Jak stanowi art. 4 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym: Ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.
Na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:
W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, przy czym:
1) lokalizację inwestycji celu publicznego ustala się w drodze decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego;
2) sposób zagospodarowania terenu i warunki zabudowy dla innych inwestycji ustala się w drodze decyzji o warunkach zabudowy.
O przeznaczeniu nieruchomości stanowią zatem akty prawa miejscowego. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego - jako źródło prawa miejscowego, a w przypadku jego braku decyzja o warunkach zabudowy - jako akt indywidualny prawa administracyjnego.
Stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 Gemeente Emmen - „teren budowlany” oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę.
W konsekwencji, generalnie opodatkowane podatkiem VAT są dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe zabudowane i niezabudowane, przy czym w przypadku tych ostatnich opodatkowane są wyłącznie te, których przedmiotem są tereny budowlane, czyli tereny przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, dla których nie obowiązuje plan zagospodarowania przestrzennego oraz nie wydano decyzji o warunkach zabudowy - są zwolnione od podatku VAT.
Ustawa o podatku od towarów i usług w kontekście zastosowania właściwej stawki podatku VAT przy sprzedaży gruntu nakazuje oceniać przeznaczenie tego gruntu wyłącznie na podstawie istniejącego planu zagospodarowania przestrzennego oraz wydanych decyzji o warunkach zabudowy.
W związku z powyższym w ocenie Gminy przekazanie przez Gminę na rzecz Skarbu Państwa niezabudowanych działek numer 2, 3 w zamian za odszkodowanie, będzie podlegać podatkowi VAT w stawce 23%. Natomiast przekazanie przez Gminę na rzecz Skarbu Państwa działek numer 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 1 korzysta ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Według art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również: przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
Z przywołanego powyżej przepisu art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy wynika, że przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów (nieruchomości) w zamian za odszkodowanie jest objęte podatkiem od towarów i usług (a więc także wówczas, gdy nie jest ono następstwem decyzji właściciela, lecz wynika z nakazu organu władzy publicznej lub z mocy samego prawa).
W takiej sytuacji uznać należy, że ma miejsce dostawa towarów w zamian za odszkodowanie, natomiast odszkodowanie pełni funkcję wynagrodzenia za przeniesienie własności towarów, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną - objętą opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług.
Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Z art. 15 ust. 1 ustawy wynika, że:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy:
Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.
Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy dla dostawa wskazanych w opisie sprawy działek, w zamian za odszkodowanie, korzysta ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy VAT.
W odniesieniu do Państwa wątpliwości zaznaczyć należy, że ani organ władzy publicznej ani urząd obsługujący ten organ wydając nieruchomość za odszkodowaniem nie może skorzystać z wyłączenia z opodatkowania na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy. W przypadku wywłaszczenia nieruchomości za odszkodowaniem nie są realizowane zadania, dla realizacji których organy te zostały powołane. Zatem w przedmiotowym zakresie nie występują Państwo jako podmiot prawa publicznego, lecz jako właściciel. Państwa sytuacja w odniesieniu do kwestii własności nieruchomości jest taka sama jak innych podmiotów, dokonujących dostawy gruntów.
Tym samym dokonując zbycia opisanych nieruchomości gruntowych, działają Państwo jako podatnik w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzący działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy.
Tak więc przeniesienie przez Państwa własności opisanych we wniosku działek nr 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 1 na rzecz Skarbu Państwa w zamian za odszkodowanie, stanowi odpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W tym przypadku odszkodowanie pełni funkcję wynagrodzenia za przeniesienie własności towarów, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną. Wyjaśnić należy, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie podlega samo odszkodowanie, lecz stanowiące dostawę towarów - przeniesienie własności nieruchomości w zamian za wynagrodzenie przyjmujące formę odszkodowania.
W treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział dla niektórych czynności zwolnienie od podatku.
Zwolnienie od podatku, jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.
Zakres i zasady zwolnienia od podatku dostaw towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.
Powyższe oznacza, że zwolnienie przysługuje względem takiej dostawy, której przedmiotem jest grunt niezabudowany i jednocześnie o przeznaczeniu innym niż tereny budowlane.
Na podstawie art. 2 pkt 33 ustawy:
Przez tereny budowlane rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
W tym miejscu warto wyjaśnić, że stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 Gemeente Emmen - „teren budowlany” oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę.
Zatem także w świetle orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości za teren budowlany uznać można jedynie taki, który regulacjami prawa krajowego został przeznaczony pod zabudowę.
Z powyższych przepisów wynika, że przeznaczenie określonego gruntu należy oceniać wyłącznie w oparciu o istniejący miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego oraz – w przypadku braku takiego planu - wydane decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Opodatkowaniu podlegają te dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe zabudowane i niezabudowane, przy czym w przypadku gruntów niezabudowanych, tylko te, które stanowią tereny budowlane w myśl art. 2 pkt 33 ustawy. Natomiast dostawa gruntów niezabudowanych, które nie są terenami budowlanymi, jest zwolniona od podatku od towarów i usług.
Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1130), zwanej dalej ustawą o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:
Ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.
Stosownie do art. 4 ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:
W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, przy czym:
1) lokalizację inwestycji celu publicznego ustala się w drodze decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego;
2) sposób zagospodarowania terenu i warunki zabudowy dla innych inwestycji ustala się w drodze decyzji o warunkach zabudowy.
Z zapisów wyżej cytowanego przepisu wynika, że przez decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowaniu terenu należy rozumieć zarówno decyzję o lokalizacji inwestycji celu publicznego, jak i decyzję o warunkach zabudowy.
W świetle art. 2 pkt 5 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:
Przez inwestycję celu publicznego należy przez to rozumieć działania o znaczeniu lokalnym (gminnym) i ponadlokalnym (powiatowym, wojewódzkim i krajowym), a także krajowym (obejmującym również inwestycje międzynarodowe i ponadregionalne), oraz metropolitalnym (obejmującym obszar metropolitalny) bez względu na status podmiotu podejmującego te działania oraz źródła ich finansowania, stanowiące realizację celów, o których mowa w art. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2023 r. poz. 344).
Stosownie do art. 6 pkt 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1145 ze zm.), zwanej dalej ustawą o gospodarce nieruchomościami:
celami publicznymi w rozumieniu ustawy są wydzielanie gruntów pod drogi publiczne, drogi rowerowe i drogi wodne, budowa, utrzymywanie oraz wykonywanie robót budowlanych tych dróg, obiektów i urządzeń transportu publicznego, a także łączności publicznej i sygnalizacji.
Na podstawie art. 11a ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 311), zwanej dalej o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:
wojewoda w odniesieniu do dróg krajowych i wojewódzkich albo wykonujący zadania zlecone z zakresu administracji rządowej starosta w odniesieniu do dróg powiatowych i gminnych, wydają decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej na wniosek właściwego zarządcy drogi.
Artykuł 11f ust. 1 pkt 6 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych wskazuje, że:
Decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej zawiera w szczególności oznaczenie nieruchomości lub ich części, według katastru nieruchomości, które stają się własnością Skarbu Państwa lub właściwej jednostki samorządu terytorialnego.
Według art. 11i ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:
W sprawach dotyczących zezwolenia na realizację inwestycji drogowej nieuregulowanych w niniejszej ustawie stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane, z wyjątkiem art. 28 ust. 2.
W myśl art. 11i ust. 2 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:
W sprawach dotyczących zezwolenia na realizację inwestycji drogowej nie stosuje się przepisów o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz przepisów ustawy z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji (Dz.U. z 2021 r. poz. 485).
Fakt, że w przypadku wydawania decyzji zezwalającej na realizację inwestycji drogowej zostały w całości wyłączone przepisy określone w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oznacza w szczególności, że ustalenie lokalizacji drogi w ramach zezwolenia na realizację inwestycji drogowej może nastąpić niezależnie od tego, czy dla terenu, przez który ma przebiegać ta inwestycja, obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego oraz niezależnie od treści postanowień takiego planu.
Stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:
Decyzją o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej zatwierdza się podział nieruchomości.
Jak stanowi ust. 3 tego artykułu:
Decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stanowi podstawę do dokonania wpisów w księdze wieczystej i w katastrze nieruchomości.
Według regulacji art. 12 ust. 4 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:
Nieruchomości lub ich części, o których mowa w art. 11f ust. 1 pkt 6, stają się z mocy prawa:
1) własnością Skarbu Państwa w odniesieniu do dróg krajowych,
2) własnością odpowiednich jednostek samorządu terytorialnego w odniesieniu do dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych
- z dniem, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stała się ostateczna.
Na podstawie art. 112 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami:
Wywłaszczenie nieruchomości polega na pozbawieniu albo ograniczeniu, w drodze decyzji, prawa własności, prawa użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości.
W myśl art. 128 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami:
Wywłaszczenie własności nieruchomości, użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczonej odpowiadającym wartości tych praw.
Istotą wywłaszczenia jest pozbawienie lub ograniczenie m.in. prawa własności nieruchomości. Dokonuje się tego za odszkodowaniem wypłaconym na rzecz osoby (podmiotu) wywłaszczanego, co poprzedza wydanie aktu prawnego w randze decyzji. Nieruchomość objęta taką procedurą staje się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego. Decyzję ustalającą wysokość odszkodowania wydaje organ administracji publicznej, który wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji. Z tak określonych zapisów ustawowych wynika jasno, że podmiotem podejmującym cały katalog czynności prawnych jest organ administracji. Nie wymaga się tu współdziałania, czy jakiejkolwiek innej inicjatywy ze strony podmiotu wywłaszczanego.
Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami zmiana przeznaczenia wywłaszczonej nieruchomości z terenu niebędącego terenem przeznaczonym pod zabudowę na teren przeznaczony pod zabudowę odbywa się w tym samym momencie, w którym nieruchomość ta staje się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa lub odpowiednich jednostek samorządu terytorialnego. Zmiana ta nie wystąpiłaby, gdyby nie doszło do czynności wywłaszczenia.
Jak już wcześniej wskazano przeniesienie z mocy prawa własności gruntu w opisanym przypadku w zamian za odszkodowanie stanowi odpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy, natomiast opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie podlega samo odszkodowanie, lecz stanowiące dostawę towarów przeniesienie własności w zamian za wynagrodzenie pełniące funkcję odszkodowania.
We wniosku wskazano, że byli Państwo właścicielem nieruchomości gruntowych o numerach ewidencyjnych:
- 4 o pow. 0,0104 ha obręb (…),
- 5 o pow. 0,0441 ha obręb (…),
- 7 o pow. 0,0034 ha obręb (…),
- 8 o pow. 0,0220 ha obręb (…),
- 9 o pow. 0,0115 ha obręb (…),
- 10 o pow. 0,0097 ha obręb (…),
- 11 o pow. 0,0236 ha obręb (…),
- 12 o pow. 0,0097 ha obręb (…),
- 6 o pow. 0,0388 ha obręb (…),
- 1 o pow. 0,0034 ha obręb (…),
- 2 o pow. 0,0261 ha obręb (…),
- 3 o pow. 0,0053 ha obręb (…),
Wyżej wymienione nieruchomości Państwa Gminy przeszły na własność Skarbu Państwa, w trwały zarząd Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w dniu 1 sierpnia 2024 r., tj. w dniu, w którym Decyzja Nr (…) Wojewody (…) uzyskała klauzulę ostateczności.
W dacie wydania Decyzji nr (…) Wojewody (…) na terenie gminy (…) obowiązywał Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego zatwierdzony Uchwałą Nr (…) Rady Gminy (…) z dnia 13 lipca 2006 roku wraz ze zmianami. Zgodnie z powyższym Planem, na dzień wydania Decyzji Nr (…) Wojewody (…), nieruchomości podlegające wycenie znajdowały się na terenach oznaczonych symbolem planu:
- działki numer 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 - KDWdl - droga wewnętrzna dojazdowa do pól i lasów (gminna),
- działka numer 12 - 4 KDW - droga wewnętrzna,
- działka numer 1 - U.VI - enp. R/Z - tereny rolnicze, w obszarze zagrożenia zalewem,
- działka numer 2 - U.III-će.US1/Z - tereny usług sportu i rekreacji (kultury fizycznej) planowane, w obszarze zagrożenia zalewem,
- działka numer 3 - U.III-ep. Uo - tereny usług oświaty i kultury.
Z uwagi zatem na to, że działki nr 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 2 i 3 są działkami niezabudowanymi przeznaczonymi w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego jako tereny, na których można pobudować m.in. drogi należy je zakwalifikować, w myśl art. 2 pkt 33 ustawy, jako tereny budowlane.
Tym samym, dostawa działek nr 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 2 i 3 nie korzysta ze zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.
Z uwagi na fakt, że w odniesieniu do dostawy działek nr 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 2 i 3 nie zaistniały przesłanki umożliwiające zastosowanie zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, należy rozpatrzyć warunki do zastosowania zwolnienia dla dostawy tych działek wynikające z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
W opisie sprawy wskazali Państwo że, z tytułu nabycia wyżej wymienionych działek Gminie (…) nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT oraz działki nie były wykorzystywana przez Gminę do działalności gospodarczej, zatem dostawa ww. działek (4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 2 i 3) nie będzie korzystała także ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, z uwagi na fakt, iż nie zostały spełnione warunki wynikające z tego przepisu.
Mając zatem na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że do sprzedaży przez Państwa Gminę działek nr 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 2 i 3 nie znajdzie zastosowania zwolnienie od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 bądź 2 ustawy. Dostawa ta podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, według właściwej stawki podatku VAT.
Z kolei przy ocenie, czy niezabudowana działka nr 1 stanowi teren budowlany, nie wystarczy analiza jej podstawowego przeznaczenia określonego w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Uwzględnić bowiem należy również zapisy dotyczące przeznaczenia dopuszczalnego tego terenu – oznaczonego symbolami U.VI, enp. R/Z – w którym wskazano dla opisanej działki, że na wymienionych terenach obowiązuje zakaz zabudowy.
Tym samym, dostawa działki nr 1 korzysta ze zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.
Tym samym Państwa stanowisko uznałem za jest:
- prawidłowe w części dotyczącej uznania, że sprzedaż działki nr 1 korzysta ze zwolnienia od podatku VAT oraz, że sprzedaż działki nr 2 i 3 podlega opodatkowaniu podatkiem VAT,
- nieprawidłowe w części dotyczącej uznania, że sprzedaż działek o nr 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12 podlega zwolnieniu z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy opis sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym i zdarzeniem przyszłym opisanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 dalej: „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).