Interpretacja indywidualna – stanowisko w części nieprawidłowe i w części prawidłowe - Interpretacja - null

ShutterStock
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części nieprawidłowe i w części prawidłowe - Interpretacja - null

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części nieprawidłowe i w części prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest:

-nieprawidłowe w zakresie braku zwolnienia od podatku VAT dostawy działki nr 1, będącej przedmiotem zamiany (pytanie oznaczone we wniosku nr 3),

-nieprawidłowe w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT przez Spółdzielnię w związku z nabyciem działek nr 2 i 3, będących przedmiotem zamiany (pytanie oznaczone we wniosku nr 2),

-prawidłowe w zakresie zwolnienia od podatku VAT dostawy działek nr 2 i 3, będących przedmiotem zamiany (pytanie oznaczone we wniosku nr 1).

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

7 października 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 3 października 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczący braku zwolnienia od podatku VAT dostawy działki nr 1, będącej przedmiotem zamiany (pytanie oznaczone we wniosku nr 3), prawa do odliczenia podatku VAT przez Spółdzielnię w związku z nabyciem działek nr 2 i 3, będących przedmiotem zamiany (pytanie oznaczone we wniosku nr 2) oraz zwolnienia od podatku VAT dostawy działek nr 2 i 3, będących przedmiotem zamiany (pytanie oznaczone we wniosku nr 1). Uzupełnili go Państwo pismem z 30 grudnia 2024 r. (wpływ 3 stycznia 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie oraz pismem z 17 stycznia 2025 r. (wpływ 17 stycznia 2025 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Spółdzielnia dokonała zamiany działek z Gminą Miasto A.

Działka nr 1 obręb (…) w A będąca własnością Spółdzielni nabyta w drodze przekształcenia wieczystego użytkowania gruntu we własność w listopadzie 2009 r. (w wieczystym użytkowaniu Spółdzielni od 1990 r.). Spółdzielnia w 2009 r. przy wykupie nie dokonywała odliczenia podatku naliczonego, gdyż działka była wykorzystywana przez mieszkańców osiedla w celach rekreacyjnych. Jest to działka niezabudowana, w przeważającej części objęta obowiązującym planem zagospodarowania przestrzennego z przeznaczeniem pod zabudowę Y, wyceniona przez rzeczoznawcę majątkowego jako tereny usługowe na kwotę netto (…) PLN.

Działki nr 2 i nr 3 obręb (…) w A będące własnością Gminy Miasto A, a będące w wieczystym użytkowaniu Spółdzielni Mieszkaniowej od 1990 r., są niezabudowane. Zgodnie z zaświadczeniem Prezydenta Miasta dla działek 2 i 3 nie ma obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego. Działki te otoczone są budownictwem wielomieszkaniowym, wycenione przez rzeczoznawcę majątkowego jako różnica pomiędzy wartością prawa własności a wartością prawa użytkowania wieczystego na kwotę netto (…) PLN. Działki nr 2 i nr 3 stanowią tereny zieleni urządzonej wykorzystywane przez mieszkańców osiedla X – na spacery, gry w piłkę, imprezy plenerowe (np. obchody dni osiedla).

Zgodnie z aktem notarialnym umowy zamiany z dn. 30 sierpnia 2024 r. Spółdzielnia przeniosła na rzecz Gminy Miasto A prawo własności działki nr 1 w zamian za co Gmina Miasto A przeniosła na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej prawo własności działek nr 2 i nr 3 za dopłatą przez Gminę na rzecz Spółdzielni kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy wycenami działek.

Spółdzielnia wystawiła na Gminę fakturę VAT na kwotę (…) PLN doliczając podatek VAT w wysokości 23%. Gmina wystawiła również na Spółdzielnię fakturę VAT na kwotę (…) PLN doliczając podatek VAT ze stawką 23%. Gmina dokonała dopłaty w wysokości (…) PLN.

Uzupełnienie opisu spawy

Na pytania zawarte w wezwaniu:

1.Czy działka nr 1, do momentu zamiany działek, była wykorzystywana przez Państwa wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT?

Odpowiedzieli Państwo, że:

Działka 1 do momentu zamiany działek była przez Spółdzielnię wykorzystywana na cele działalności zwolnionej od podatku VAT – działka była wykorzystywana przez mieszkańców osiedla w celach rekreacyjnych. Na działce znajdowały się plac do gry w piłkę, urządzenia do ćwiczeń siłowych, stół do gry w ping-ponga, kosz do koszykówki i zieleń urządzona.

2.Czy transakcja nabycia przez Państwa w 2009 r. działki nr 1 była opodatkowana podatkiem VAT i została udokumentowana fakturą z wykazaną kwotą podatku VAT?

Odpowiedzieli Państwo, że:

Nabycie przez Spółdzielnię w 2009 roku działki 1 było udokumentowane fakturą ze wskazaną kwotą podatku VAT.

3.Czy nabyte przez Państwa działki nr 2 i 3 są wykorzystywane przez Państwa do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług?

Odpowiedzieli Państwo, że:

Działki 2 i 3 nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Na działkach znajduje się plac zabaw dla dzieci, urządzenia do ćwiczeń siłowych, boisko do piłki plażowej, boisko pełnowymiarowe do gry w piłkę nożną, estrada plenerowa, wykorzystywane przez mieszkańców osiedla X.

4.Czy w momencie zamiany działek, dla działek nr 2 i 3 należących do Gminy Miasta A obowiązywała decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu? Jeśli tak, to czy zgodnie z tą decyzją są to działki przeznaczona pod zabudowę?

Odpowiedzieli Państwo, że:

Dla działek 2 i 3 na dzień zamiany nie obowiązywała decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

5.Czy działki nr 2 i 3, do momentu zamiany działek, były wykorzystywane przez Gminę Miasto A wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT?

Odpowiedzieli Państwo, że:

Działki 2 i 3 były w wieczystym użytkowaniu Spółdzielni od 1990 roku na podstawie aktów notarialnych, a w latach 80-tych na podstawie decyzji administracyjnych. Spółdzielnia nie ma wiedzy jak Gmina wykorzystywała te grunty przed tymi latami.

6.Czy transakcja nabycia przez Gminę Miasto A działek nr 2 i 3 była opodatkowana podatkiem VAT i została udokumentowana fakturą z wykazaną kwotą podatku VAT?

Odpowiedzieli Państwo, że:

Spółdzielnia nie ma wiedzy dotyczącej nabycia przez Gminę działek 2 i 3, natomiast można założyć że nie było to udokumentowane fakturą VAT.

W piśmie z 17 stycznia 2025 r. wskazali Państwo, że działka nr 4 do momentu zamiany była wykorzystywana przez Spółdzielnię wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT. Spółdzielnia w 2009 r. przy wykupie działki nr 4 nie miała prawa do odliczenia podatku VAT, gdyż działka była wykorzystywana wyłącznie na cele działalności zwolnionej.

Pytanie (ostatecznie sformułowane w piśmie z 30 grudnia 2024 r.)

1.Czy działki 2 i 3 będące przedmiotem zamiany, o których mowa we wniosku podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, czy też korzystają ze zwolnienia od podatku VAT?

2.Czy w tej sytuacji Spółdzielnia może dokonać pomniejszenia podatku należnego powstałego w wyniku zamiany o podatek naliczony przez Gminę w związku z czynnością opodatkowaną zamiany działek?

3.Czy Spółdzielnia prawidłowo uznała, że działka 1 będąca przedmiotem zamiany, o której mowa we wniosku nie może skorzystać ze zwolnienia z podatku VAT, gdyż jest objęta planem zagospodarowania przestrzennego?

Państwa stanowisko w sprawie

1.Zdaniem Spółdzielni, działki nr 2 i nr 3 są niezabudowane, nie są objęte planem zagospodarowania przestrzennego, nie ma wydanych warunków zabudowy – Gmina powinna skorzystać ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT (ostatecznie wyrażone w piśmie z 17 stycznia 2025 r.).

2.Spółdzielnia może dokonać pomniejszenia podatku należnego o podatek naliczony na podstawie art. 86 ust. 1, ponieważ warunkiem dokonania tej transakcji było wzajemne przeniesienie praw własności.

3.Spółdzielnia, biorąc pod uwagę, że działka nr 1 jest niezabudowana, ale jest objęta planem zagospodarowania przestrzennego pod zabudowę, więc nie może skorzystać ze zwolnienia zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 9 i zastosowała stawkę VAT 23%.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest:

-nieprawidłowe w zakresie braku zwolnienia od podatku VAT dostawy działki nr 1, będącej przedmiotem zamiany (pytanie oznaczone we wniosku nr 3),

-nieprawidłowe w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT przez Spółdzielnię w związku z nabyciem działek nr 2 i 3, będących przedmiotem zamiany (pytanie oznaczone we wniosku nr 2),

-prawidłowe w zakresie zwolnienia od podatku VAT dostawy działek nr 2 i 3, będących przedmiotem zamiany (pytanie oznaczone we wniosku nr 1).

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy:

Przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Zatem zgodnie z powołanymi przepisami, grunty spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów.

Z przytoczonych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że – co do zasady – opodatkowaniu podlegają czynności odpłatne, przy czym nie wynika z nich, że odpłatność za czynności dostawy towarów lub świadczenia usług musi mieć postać pieniężną. Odpłatność jako świadczenie wzajemne może również przybrać postać rzeczową – zapłata w innym towarze lub usłudze albo mieszana – zapłata w części pieniężna i w części rzeczowa. Innymi słowy, dla uznania czynności za odpłatną, wystarczające jest, by istniała możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego stanowiącego wynagrodzenie za tę czynność.

Zgodnie z art. 603 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 1061 ze zm.):

Przez umowę zamiany każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie się do przeniesienia własności innej rzeczy.

Na gruncie regulacji ustawy Kodeks cywilny, w wyniku umowy zamiany następuje przeniesienie własności rzeczy o charakterze odpłatnym, bowiem w wyniku rozporządzenia prawem własności na rzecz drugiej strony następuje wzajemne rozporządzenie prawem własności innej rzeczy stanowiące o odpłatnym charakterze zawartej umowy. Zatem, w przypadku zamiany obie strony przenoszą na siebie wzajemnie własność rzeczy, występując zarówno w charakterze dostawcy, jak i w charakterze nabywcy.

Na mocy art. 604 Kodeksu cywilnego:

Do zamiany stosuje się odpowiednio przepisy o sprzedaży.

Umowa zamiany jest umową wzajemną, bardzo zbliżoną do umowy sprzedaży. Różnica w stosunku do umowy sprzedaży polega na tym, że w miejsce świadczenia ceny pojawia się obowiązek drugiej strony do przeniesienia własności rzeczy. Ze względu na wzajemny charakter umowy, wartość świadczonych rzeczy powinna być ekwiwalentna.

Natomiast, w świetle art. 158 Kodeksu cywilnego:

Umowa zobowiązująca do przeniesienia własności nieruchomości powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. To samo dotyczy umowy przenoszącej własność, która zostaje zawarta w celu wykonania istniejącego uprzednio zobowiązania do przeniesienia własności nieruchomości; zobowiązanie powinno być w akcie wymienione.

Zatem umowa przeniesienia własności nieruchomości (również w drodze zamiany) jest czynnością cywilnoprawną. Z uwagi na powyższe przepisy stwierdzić należy, że umowa zamiany towarów na gruncie podatku od towarów i usług jest niczym innym jak dwiema odpłatnymi dostawami towarów.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Z opisu sprawy wynika, że Spółdzielnia dokonała zamiany działek z Gminą. Zgodnie z aktem notarialnym umowy zamiany z 30 sierpnia 2024 r. Spółdzielnia przeniosła na rzecz Gminy prawo własności działki nr 1 w zamian za co Gmina przeniosła na rzecz Spółdzielni prawo własności działek nr 2 i 3 za dopłatą przez Gminę na rzecz Spółdzielni kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy wycenami działek.

Działka nr 1 będąca własnością Spółdzielni nabyta w drodze przekształcenia wieczystego użytkowania gruntu we własność w listopadzie 2009 r. (w wieczystym użytkowaniu Spółdzielni od 1990 r.). Jest to działka niezabudowana, w przeważającej części objęta obowiązującym planem zagospodarowania przestrzennego z przeznaczeniem pod zabudowę Y. Działka nr 1 do momentu zamiany działek była przez Spółdzielnię wykorzystywana wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT – działka była wykorzystywana przez mieszkańców osiedla w celach rekreacyjnych. Na działce znajdowały się plac do gry w piłkę, urządzenia do ćwiczeń siłowych, stół do gry w ping-ponga, kosz do koszykówki i zieleń urządzona. Nabycie przez Spółdzielnię w 2009 r. działki 1 było udokumentowane fakturą ze wskazaną kwotą podatku VAT. Spółdzielnia w 2009 r. przy wykupie działki nr 4 nie miała prawa do odliczenia podatku VAT, gdyż działka była wykorzystywana wyłącznie na cele działalności zwolnionej.

Działki nr 2 i 3 nie są wykorzystywane przez Spółdzielnię do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Na działkach znajduje się plac zabaw dla dzieci, urządzenia do ćwiczeń siłowych, boisko do piłki plażowej, boisko pełnowymiarowe do gry w piłkę nożną, estrada plenerowa, wykorzystywane przez mieszkańców osiedla X.

Działki nr 2 i 3 będące własnością Gminy są niezabudowane. Dla działek nr 2 i 3 nie ma obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego. Dla ww. działek na dzień zamiany nie obowiązywała decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii braku zwolnienia od podatku VAT dostawy działki nr 1, będącej przedmiotem zamiany.

Dostawa towarów jest – zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy – przeniesieniem prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, co również ma miejsce w przypadku umowy zamiany w odniesieniu do obu stron transakcji. Dokonanie zatem zamiany nieruchomości jest zamianą towarów, czyli odpłatną dostawą towarów podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jeżeli jest realizowana przez podatnika w ramach jego działalności gospodarczej.

Wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może albo być opodatkowana właściwą stawką podatku, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone między innymi w art. 43 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

Powyższe oznacza, że zwolnienie przysługuje względem takiej dostawy, której przedmiotem jest grunt niezabudowany i jednocześnie o przeznaczeniu innym niż budowlane. Zatem ze zwolnienia od podatku korzystać będą dostawy gruntów o charakterze rolnym, leśnym itp.

W myśl art. 2 pkt 33 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o terenach budowlanych – rozumie się przez to grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Opodatkowane są zatem dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe niezabudowane, będące terenami budowlanymi w rozumieniu ww. art. 2 pkt 33 ustawy, pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, innych niż tereny budowlane – są zwolnione od podatku.

Należy ponadto zauważyć, że według art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1130 ze zm.):

Kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na terenie gminy, w tym uchwalanie gminnych aktów planowania przestrzennego, z wyjątkiem morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej oraz terenów zamkniętych ustalonych przez organ inny niż minister właściwy do spraw transportu, należy do zadań własnych gminy.

Jak stanowi art. 4 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:

Ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.

Na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:

W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, przy czym:

1)lokalizację inwestycji celu publicznego ustala się w drodze decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego;

2)sposób zagospodarowania terenu i warunki zabudowy dla innych inwestycji ustala się w drodze decyzji o warunkach zabudowy.

O przeznaczeniu nieruchomości stanowią zatem akty prawa miejscowego. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego – jako źródło prawa miejscowego, a w przypadku jego braku decyzja o warunkach zabudowy – jako akt indywidualny prawa administracyjnego.

W tym miejscu warto wyjaśnić, że stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 Gemeente Emmen przeciwko Belastingdienst Grote Ondernemingen „teren budowlany oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę”.

Tym samym, również w świetle orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości, za teren budowlany uznać można jedynie taki, który regulacjami prawa krajowego został przeznaczony pod zabudowę.

Z powyższych przepisów wynika, że przeznaczenie określonego gruntu należy ocenić wyłącznie w oparciu o istniejący plan zagospodarowania przestrzennego oraz wydaną decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

Dokonana wyżej analiza przepisów jednoznacznie wskazuje, że zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, obejmuje zbycie nieruchomości niezabudowanych (gruntów) wyłącznie w sytuacji, gdy nie są one przeznaczone pod zabudowę. Elementem, który determinuje możliwość skorzystania z ww. zwolnienia od podatku VAT przy zbyciu gruntów jest przeznaczenie gruntu na cele inne niż budowlane.

Z wniosku wynika, że działka nr 1 jest niezabudowana i objęta obowiązującym planem zagospodarowania przestrzennego z przeznaczeniem pod zabudowę Y.

W konsekwencji powyższego należy wskazać, że działka nr 1 spełnia definicję terenów budowlanych w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy. Tym samym, dostawa tej działki w wyniku zamiany nie korzystała ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Z uwagi na fakt, że w przedmiotowej sprawie nie zaistniały przesłanki umożliwiające zastosowanie zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, dla dostawy działki nr 1 należy rozpatrzyć warunki do zastosowania zwolnienia wynikające z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika (kilka dni, miesięcy czy lat) – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

W celu zastosowania zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,

przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie może przysługiwać dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Niespełnienie choćby jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Z wniosku wynika, że nabycie przez Spółdzielnię w 2009 r. działki nr 1 było udokumentowane fakturą ze wskazaną kwotą podatku VAT. Spółdzielnia w 2009 r. przy wykupie działki nr 4 nie miała prawa do odliczenia podatku VAT, gdyż działka była wykorzystywana wyłącznie na cele działalności zwolnionej. Działka nr 1 do momentu zamiany działek była przez Spółdzielnię wykorzystywana wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT – działka była wykorzystywana przez mieszkańców osiedla w celach rekreacyjnych.

Jak wynika z wniosku, do momentu zamiany działek, działka nr 1 była przez Spółdzielnię wykorzystywana wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT. Ponadto, przy nabyciu ww. działki Spółdzielni nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT.

Tym samym, zostały spełnione warunki do zastosowania zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy dla dostawy działki nr 1. W konsekwencji należy stwierdzić, że dostawa ww. działki korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Podsumowując, stwierdzić należy, że dostawa działki nr 1, będącej przedmiotem zamiany, nie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy. Jednakże, w związku ze spełnieniem warunków wynikających z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dostawa ww. działki korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 3 jest nieprawidłowe.

Odnosząc się do kolejnej Państwa wątpliwości dotyczącej prawa do odliczenia podatku VAT w związku z nabyciem przez Państwa w wyniku zamiany działek nr 2 i 3 należy zauważyć, że zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usług.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Zauważyć należy, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej. W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Ponadto, należy podkreślić, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Jak stanowi art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy:

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Z treści art. 88 ust. 4 ustawy wynika, że:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z powyższymi przepisami, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, a transakcja udokumentowana fakturą podlega opodatkowaniu i nie jest zwolniona od podatku.

Jak wynika z okoliczności sprawy, działki nr 2 i 3 nie są objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Dla ww. działek na dzień zamiany nie obowiązywała decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

Zatem, skoro na dzień transakcji zamiany działek, dla działek nr 2 i 3, brak było obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz nie obowiązywała decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, to ww. działki nie spełniały definicji terenów budowlanych określonej w art. 2 pkt 33 ustawy, a więc ich dostawa korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Podsumowując, stwierdzić należy, że dostawa działek nr 2 i 3, będących przedmiotem zamiany, korzystała ze zwolnienia od podatku VAT.

Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego nr 1 jest prawidłowe.

W konsekwencji powyższego, stwierdzić należy, że Spółdzielnia nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z nabyciem działek nr 2 i 3, będących przedmiotem zamiany. Wynika to z faktu, że – jak Państwo wskazali – działki 2 i 3 nie są wykorzystywane przez Spółdzielnię do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Ponadto, w przedmiotowej sprawie wystąpiły przesłanki negatywne zawarte w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, gdyż – jak rozstrzygnięto powyżej – dostawa ww. działek, będących przedmiotem zamiany, korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Podsumowując, stwierdzić należy, że Spółdzielnia nie może dokonać pomniejszenia podatku należnego o podatek naliczony w tytułu nabycia, w wyniku zamiany, działek nr 2 i 3.

Zatem, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2 jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej:

Składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie stanu faktycznego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Maja Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.