Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług dotyczącego braku obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego od zakupów inwestycyjnych nabytych na potrzeby wytworzenia środka trwałego przed oddaniem go do użytkowania w przypadku zaniechania dalszej inwestycji, jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
18 listopada 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 12 listopada 2024 r., o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:
‒obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego od zakupów inwestycyjnych nabytych na potrzeby wytworzenia środka trwałego przed oddaniem go do użytkowania w przypadku zaniechania dalszej inwestycji,
‒okresu, w jakim należy dokonać ww. korekty.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Działalność gospodarczą w zakresie konserwacji i naprawy dużych aut ciężarowych oraz maszyn rolniczych i budowlanych, pojazdów samochodowych z wyłączeniem motocykli zarejestrował Pan z dniem 28.07.2021. Od dnia 1 sierpnia 2021 roku jest Pan zarejestrowany jako czynny podatnik podatku od towarów i usług. Nabywane przez Pana towary miały związek z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem VAT, w związku z czym przysługiwało Panu prawo do odliczenia podatku VAT w 100% już w momencie ponoszenia tych wydatków.
W podejmowaniu działalności gospodarczej korzystał Pan z dotacji celowej z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Pozyskane środki finansowe otrzymał Pan na wykończenie budynku, który w zamiarze miał służyć jako warsztat samochodowy oraz na zakup sprzętu do naprawy samochodów. Budynek w stanie surowym wybudował Pan przed rozpoczęciem działalności gospodarczej na działce zakupionej dnia 29.01.2020 na podstawie aktu notarialnego. Po otrzymaniu pierwszej transzy środków finansowych z ARiMR-u zakupił Pan część sprzętu i kontynuował Pan prace inwestycyjne związane z wykończeniem budynku. Z wykorzystaniem zakupionej części maszyn i wykonaniem niektórych prac w budynku mógł Pan już zacząć świadczyć pewien zakres usług, w związku z czym zatrudnił Pan pracownika.
Niestety zaistniało łącznie kilka bardzo istotnych czynników zewnętrznych, które zaczęły najpierw opóźniać inwestycję co skutkowało przesuwaniem poszczególnych terminów jej realizacji, w efekcie doprowadziły do uniemożliwienia dokończenia inwestycji a w końcu zmusiły Pana do jej całkowitego zaprzestania. Te czynniki to przede wszystkim:
znaczny wzrost cen materiałów budowlanych w porównaniu do okresu, w którym składał Pan wniosek i sporządzał Pan kalkulacje finansowe. Wniosek złożył Pan dnia 29.01.2021, informację o pozytywnym rozpatrzeniu otrzymał Pan dnia 16.03.2021, podpisanie umowy nastąpiło dnia 14.07.2021 a wpłata pierwszej transzy środków finansowych była 08.09.2021. W okresie od stycznia 2021 do maja 2022 nastąpił drastyczny, bo aż 34%, wzrost cen na materiały budowlane spowodowany w wyniku globalnych problemów z łańcuchami dostaw oraz dużego popytu na materiały wykończeniowe. Największy skok cen był od sierpnia 2021 co doprowadziło do przekroczenia założonego budżetu inwestycyjnego, gdyż biznesplan, który sporządzał Pan w styczniu 2021 roku był nieadekwatny do cen rynkowych;
‒problemy z dostępnością materiałów i opóźnienia w dostawach (długie terminy oczekiwania) spowodowane przez pandemię COVID-19, sytuację geopolityczną (wojna w Ukrainie), utrudniły realizację poszczególnych prac czy rozpoczęcie realizacji poszczególnych usług w założonych terminach, co wymuszało konieczność przesuwania terminów poszczególnych etapów inwestycji;
‒wzrost kosztów energii oraz wysoka inflacja spowodowały wzrost ogólnego kosztu projektu, co pociągnęło za sobą konieczność uruchomienia dodatkowych środków finansowych z osobistego zaplecza, które okazały się jednak niewystarczające na pokrycie kosztów związanych z kompleksowym wykończeniem budynku w odpowiednim czasie;
‒znaczny wzrost kwoty najniższego wynagrodzenia oraz wszystkich kosztów związanych z utrzymaniem pracownika - od roku 2020 do roku 2023 wzrost o 39% a do roku 2024 o 65%;
‒problemy z uzyskaniem różnego rodzaju pozwoleń na budowę i użytkowanie warsztatu, zwłaszcza takiego, który obsługuje samochody ciężarowe, dodatkowych zezwoleń oraz pozytywnych opinii środowiskowych, które występowały w latach 2021-2023, a które wiążą się bezpośrednio z pandemią COVID-19, zmianami przepisów itp., znacznie opóźniały kolejne etapy realizacji inwestycji.
W związku z tym, że wystąpiły łącznie powyższe czynniki, które były całkowicie niezależnie od Pana oraz niemożliwe do pokonania, nie był Pan w stanie wywiązać się z terminów, do których obligowała Pana umowa o dofinansowanie z ARiMR na całkowite wykończenie budynku usługowego i urzędowy jego odbiór. Dlatego też, w konsekwencji był Pan zmuszony zwrócić wszystkie pozyskane z dofinansowania środki. Fundusze na zwrot dotacji pochodziły ze środków prywatnych. Następstwem tej sytuacji jest zawieszenie działalności gospodarczej w listopadzie 2023 roku oraz całkowite zaniechanie dalszej inwestycji oraz jej likwidacja, ponieważ nie jest Pan w stanie dokończyć tego przedsięwzięcia, zgodnie z wymaganymi przepisami prawa.
Pytania
1.Czy jest Pan zobowiązany do dokonania korekty podatku naliczonego od zakupów inwestycyjnych nabytych na potrzeby wytworzenia środka trwałego przed oddaniem go do użytkowania w przypadku zaniechania dalszej inwestycji zgodnie z art. art. 91 ust. 8 ustawy o podatku od towarów i usług?
2.W przypadku odpowiedzi twierdzącej na pytanie nr 1 - w jakim okresie należy dokonać tej korekty?
Pana stanowisko w sprawie
Pana zdaniem, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług. Z treści cytowanego przepisu wynika, że warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek nabytych towarów lub usług z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.
Przedstawiona zasada oznacza, że wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przeze Pana działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonywane są w celu ich wykorzystania w ramach działalności opodatkowanej. Żeby skorzystać z prawa do odliczenia nie musi Pan czekać aż nabyte towary lub usługi zostaną odsprzedane lub w efektywny sposób wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.
Pana zdaniem, istotą prawa do odliczenia podatku jest intencja podatnika, czy dany towar ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych. W momencie podjęcia decyzji o rozpoczęciu działalności gospodarczej i prowadzeniu inwestycji, której celem było wykończenie warsztatu samochodowego przystosowanego do świadczenia usług naprawy dużych aut ciężarowych oraz maszyn rolniczych i budowlanych, Pana zamiarem było wykorzystywanie budynku do świadczenia usług opodatkowanych.
W tym miejscu należy podkreślić również, że Trybunał Sprawiedliwości UE wielokrotnie stwierdził, że prawo do odliczenia zostało wprowadzone aby całkowicie uwolnić przedsiębiorcę od kosztów VAT zapłaconego lub podlegającego zapłacie w toku jego działalności gospodarczej. Wspólny system podatku od wartości dodanej konsekwentnie zapewnia, że każda działalność gospodarcza, niezależnie od jej celu i efektu, pod warunkiem że sama podlega VAT, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny.
W momencie podejmowania decyzji o rozpoczęciu działalności gospodarczej i skorzystaniu z dofinansowania na wyposażenie i wyremontowanie budynku usługowego, nie mógł Pan przewidzieć jakie będą efekty dalszego rozwoju działalności oraz jaka będzie sytuacja gospodarczo-rynkowa w kraju i na świecie.
Wyrażoną w cytowanym powyżej art. 86 ust. 1 ustawy o VAT generalną zasadę uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego, uzupełniają regulacje zawarte w art. 91 ustawy.
Przepisy zawarte w art. 91 ustawy o VAT dotyczą sytuacji, gdy uprzednio odliczona kwota podatku naliczonego z różnych przyczyn musi zostać skorygowana lub przypadku, gdy podatek naliczony nie został odliczony, bo na moment realizacji prawa do odliczenia nabyte towary lub usługi nie miały służyć działalności opodatkowanej, ale sytuacja ta uległa zmianie.
W Pana ocenie, nabył Pan prawo do odliczenia podatku VAT, gdyż planowana inwestycja miała związek z działalnością opodatkowaną .
Zaplanowane wydatki na kompleksowe wykończenie budynku i zakup maszyn były racjonalne na dzień sporządzania biznesplanu.
Dzięki tym nakładom finansowym mógłby Pan zaoferować klientom szeroki zakres świadczonych usług. Przyczyniłoby się to do uzyskiwania odpowiednich obrotów, które zapewniłyby stabilność finansową firmy i dalszy jej rozwój.
Jednakże pojawiły się okoliczności na rynku gospodarczym, które pozbawiły Pana możliwości wykończenia inwestycji i jej odbioru przez odpowiednie instytucje.
Z przyczyn niezależnych od Pana w roku 2020 wybuchła pandemia COVID-19, a w roku 2022 wojna na Ukrainie. Takie nieprzewidziane zdarzenia miały wpływ na przedłużenie terminów oczekiwania na zamówiony towar oraz znaczny wzrost wskaźnika inflacji, co przełożyło się również na wzrost cen materiałów budowlano-remontowych i koszty zatrudnienia pracownika.
W tym miejscu warto przywołać wyrok TSUE z dnia 12 listopada 2020 r., w sprawie C-734/19. TSUE uznał, że prawo do odliczenia VAT od towarów i usług nabytych do czynności opodatkowanych zostaje zachowane w sytuacji, gdy początkowo przewidziane projekty inwestycyjne zostały zaniechane z uwagi na okoliczności niezależne od woli podatnika.
Takie samo stanowisko prezentują również krajowe organy podatkowe. Przykładowo Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z dnia 8 maja 2023 r., nr 0112-KDIL1-2.4012.119.2023.1.DS, wyjaśnił, że podatnik jest uprawniony do odliczenia VAT naliczonego na towary i usługi nabyte w związku z pracami inwestycyjnymi wykonywanymi z przeznaczeniem ich na planowaną działalność gospodarczą podlegającą opodatkowaniu VAT, a nabyte prawo do odliczenia pozostaje w mocy, nawet jeśli w wyniku niezależnych od niego okoliczności podatnik nigdy nie wykorzystał nabytych towarów lub usług do transakcji podlegających opodatkowaniu. Jednak, jak podkreślił organ, zawsze należy brać pod uwagę okoliczności towarzyszące temu zachowaniu, a w szczególności, czy były konsekwencją zdarzeń od podatnika niezależnych, czy też podejmowanych świadomie decyzji gospodarczych.
W Pana ocenie, decyzja o rozpoczęciu działalności gospodarczej oraz przeprowadzeniu inwestycji z udziałem środków finansowych z ARiMR była racjonalna i uzasadniona w momencie jej podejmowania. Natomiast późniejsza decyzja o zaniechaniu tej inwestycji została wymuszona przez splot wydarzeń gospodarczych, niezależnych od Pana, które doprowadziły Pana do braku środków na finansowanie dalszej inwestycji.
Kierując się fundamentalną zasadą podatku VAT, jaką jest neutralność tego podatku (wyrażająca się w całkowitym odciążeniu podatnika od ciężaru tego podatku), stoi Pan na stanowisku, iż nie musi Pan korygować podatku VAT odliczonego z faktur na cele inwestycje.
W odniesieniu do pytania nr 2, Pana zdaniem, korekty należy dokonać na dzień likwidacji działalności gospodarczej, gdyż jest to ostateczna data wskazująca moment zmiany przeznaczenia dokonanych zakupów inwestycyjnych.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku, w zakresie braku obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego od zakupów inwestycyjnych nabytych na potrzeby wytworzenia środka trwałego przed oddaniem go do użytkowania w przypadku zaniechania dalszej inwestycji, jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.), zwanej dalej ustawą. Zgodnie z tym przepisem:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
W myśl art. 86 ust. 2 ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a)nabycia towarów i usług,
b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, m.in. tego, że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Jak wynika z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy:
Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Przepis art. 88 ust. 4 ustawy mówi, że:
Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.
Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.
Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.
Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach np. przyszłej działalności opodatkowanej.
Zatem, w podatku od towarów i usług obowiązuje zasada tzw. „niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego”. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia, nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.
Istotna jest intencja nabycia – jeśli dany towar ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas – po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych – odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych.
W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowoprawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych. Z ogólnie przyjętej definicji „zamiaru” wynika, że jest to projekt, plan czy intencja zrealizowania czegoś. Istotą zamiaru są intencje jakie przyświecają dokonywanym czynnościom, jak i cel, który dana osoba ma osiągnąć dokonując tych czynności.
Zatem w sytuacji, gdy podatnik dokonuje nabycia towarów i usług, które zmierzają do przyszłego wykorzystania ich do czynności opodatkowanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej bez względu na to jakie faktycznie będą efekty tej działalności, należy uznać w momencie ich nabycia za związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych.
W tym miejscu należy podkreślić również, że Trybunał Sprawiedliwości UE wielokrotnie stwierdzał, że prawo do odliczenia zostało wprowadzone, aby całkowicie uwolnić przedsiębiorcę od kosztów podatku VAT zapłaconego lub podlegającego zapłacie w toku jego działalności gospodarczej. Wspólny system podatku od wartości dodanej konsekwentnie zapewnia, że każda działalność gospodarcza, niezależnie od jej celu i efektu, pod warunkiem, że sama podlega podatkowi VAT, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny.
Potwierdzeniem powyżej przedstawionej linii orzecznictwa jest m.in. wyrok TSUE w sprawie C-268/83 D.A. Rompelman i E.A. Rompelman-Van Deelen, z którego to wynika, że regulacja dotycząca odliczenia ma za cel całkowicie odciążyć podmiot podlegający opodatkowaniu podatkiem VAT od podatku od wartości dodanej, który jest winien zapłacić w związku ze swoją działalnością gospodarczą. Wspólny system wartości dodanej zapewnia, że obciążenie podatkiem VAT jest całkowicie neutralne wobec każdego przedsiębiorstwa, niezależnie od celów i wyników przedsiębiorstwa, pod warunkiem, że takie przedsiębiorstwo samo w sobie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.
Wyrażoną w cytowanym powyżej art. 86 ust. 1 ustawy generalną zasadę uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego, uzupełniają regulacje zawarte w art. 91 ustawy.
W świetle art. 91 ust. 1 ustawy (w brzmieniu obowiązującym do 30 czerwca 2023 r.):
Po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10a, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6, 10 lub 10a lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.
Natomiast zgodnie z art. 91 ust. 1 ustawy (w brzmieniu obowiązującym od 1 lipca 2023 r.):
Po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10a lub 10c-10g, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6, 10, 10a lub 10c-10g lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.
W oparciu o art. 91 ust. 2 ustawy:
W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.
Stosownie do art. 91 ust. 3 ustawy:
Korekty, o której mowa w ust. 1 i 2, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty, a w przypadku zakończenia działalności gospodarczej - w deklaracji podatkowej za ostatni okres rozliczeniowy.
Jak stanowi art. 91 ust. 7 ustawy:
Przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.
Zgodnie z art. 91 ust. 8 ustawy:
Korekty, o której mowa w ust. 5-7, dokonuje się również, jeżeli towary i usługi nabyte do wytworzenia towaru, o którym mowa w ust. 2, zostały zbyte lub zmieniono ich przeznaczenie przed oddaniem tego towaru do użytkowania.
Z przywołanych wyżej przepisów art. 86 i art. 91 ustawy wynika, że podatnik jest zobowiązany do rozpoznania prawa do odliczenia podatku naliczonego w momencie nabycia towarów i usług oraz dokonania ewentualnej korekty tego odliczonego bądź nieodliczonego podatku w przypadku późniejszej zmiany przeznaczenia nabytych towarów i usług lub zmiany sposobu wykorzystania.
Z opisu sprawy wynika, że 28.07.2021 r. zarejestrował Pan działalność gospodarczą w zakresie konserwacji i naprawy dużych aut ciężarowych oraz maszyn rolniczych i budowlanych, pojazdów samochodowych z wyłączeniem motocykli. Od 1 sierpnia 2021 r. jest Pan zarejestrowany jako czynny podatnik podatku od towarów i usług. Nabywane przez Pana towary miały związek z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem VAT, w związku z czym przysługiwało Panu prawo do odliczenia podatku VAT w 100% już w momencie ponoszenia tych wydatków. W podejmowaniu działalności gospodarczej korzystał Pan z dotacji celowej z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Pozyskane środki finansowe otrzymał Pan na wykończenie budynku, który w zamiarze miał służyć jako warsztat samochodowy oraz na zakup sprzętu do naprawy samochodów. Budynek w stanie surowym wybudował Pan przed rozpoczęciem działalności gospodarczej. Po otrzymaniu pierwszej transzy środków finansowych z ARiMR-u zakupił Pan część sprzętu i kontynuował Pan prace inwestycyjne związane z wykończeniem budynku. Z wykorzystaniem zakupionej części maszyn i wykonaniem niektórych prac w budynku mógł Pan już zacząć świadczyć pewien zakres usług, w związku z czym zatrudnił Pan pracownika. Niestety zaistniało łącznie kilka bardzo istotnych czynników zewnętrznych, które zaczęły najpierw opóźniać inwestycję co skutkowało przesuwaniem poszczególnych terminów jej realizacji, w efekcie doprowadziły do uniemożliwienia dokończenia inwestycji a w końcu zmusiły Pana do jej całkowitego zaprzestania. W związku z tym, że wystąpiły czynniki, które były całkowicie niezależnie od Pana oraz niemożliwe do pokonania, był Pan zmuszony do zawieszenia działalności gospodarczej w listopadzie 2023 roku oraz całkowite zaniechanie dalszej inwestycji oraz jej likwidacji.
Pana wątpliwości dotyczą ustalenia czy jest Pan zobowiązany do dokonania korekty uprzednio odliczonego podatku VAT, a jeżeli tak to w jakim okresie.
Stwierdzenie, czy konieczność korekty rzeczywiście zachodzi wymaga zbadania okoliczności, na skutek których podatnik zaniechał inwestycji lub wykonywania czynności opodatkowanych. Taki wniosek można wyciągnąć z orzeczeń ETS wydanych na kanwie przepisu art. 20(1)(b) VI Dyrektywy, a mianowicie w sprawie C-37/95 Państwo Belgijskie a Ghent Coal Terminal NV oraz C-110/94 między Intercommunale voor zeewaterontziliting (INZO) a Państwem Belgijskim. W obu przypadkach chodziło o sytuacje, w których podatnik zaniechał inwestycji z przyczyn „pozostających poza jego kontrolą”, na skutek decyzji innego organu nakazującego zmianę miejsca prowadzenia działalności i zamiany działki, na której rozpoczęto inwestycję (C-37/95) i sytuacji, w której „decyzja o zaniechaniu inwestycji wynikała z przeprowadzonego studium jej opłacalności, które nie potwierdziło możliwości generowania zysku z danej działalności” (C-110/94).
Zatem podatnik jest uprawniony do odliczenia podatku VAT naliczonego od towarów i usług nabytych w związku z pracami inwestycyjnymi wykonywanymi z przeznaczeniem ich na planowaną działalność gospodarczą podlegającą opodatkowaniu, a nabyte prawo do odliczenia pozostaje w mocy, nawet jeśli w wyniku niezależnych od niego okoliczności podatnik nigdy nie wykorzystał nabytych towarów lub usług do transakcji podlegających opodatkowaniu. Zawsze jednak należy brać pod uwagę okoliczności towarzyszące temu zachowaniu, a w szczególności, czy były one konsekwencją zdarzeń od podatnika niezależnych, czy też – podejmowanych świadomie decyzji gospodarczych.
Tym samym, w sytuacji, kiedy nabycie towarów i usług zostało poczynione z zamiarem wykorzystania ich do działalności opodatkowanej, ale z powodów pozostających poza kontrolą podatnika nie wykorzystał on nabytych towarów i usług w prowadzeniu tej działalności, prawo do odliczenia zostaje zachowane.
Biorąc pod uwagę przedstawiony opis sprawy oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że ponosząc wydatki na zakupy inwestycyjne w celu wytworzeniu środka trwałego, mające służyć – jak wynika z opisu sprawy – do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT, miał Pan prawo (o ile nie wystąpiły przesłanki negatywne wymienione w art. 88 ustawy) do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur związanych z poniesieniem ww. wydatków.
Przy czym, przedstawiony we wniosku opis sprawy wskazuje, że przyczyny podjęcia decyzji o zaniechaniu inwestycji wynikają z okoliczności od Pana niezależnych. Wskazał Pan bowiem, że do zaprzestania inwestycji przyczynił się znaczny wzrost cen materiałów budowlanych w porównaniu do okresu, w którym składał Pan wniosek i sporządzał Pan kalkulacje finansowe, problemy z dostępnością materiałów i opóźnienia w dostawach, spowodowane przez pandemię COVID-19, sytuację geopolityczną (wojna w Ukrainie), wzrost kosztów energii oraz wysoka inflacja, znaczny wzrost kwoty najniższego wynagrodzenia oraz wszystkich kosztów związanych z utrzymaniem pracownika, problemy z uzyskaniem różnego rodzaju pozwoleń na budowę i użytkowanie warsztatu, dodatkowych zezwoleń oraz pozytywnych opinii środowiskowych.
Należy mieć na uwadze, że gdy okoliczności danej sprawy sprowadzają się do zmiany zewnętrznej sytuacji czyniącej inwestycję niewykonalną, nie oznacza to, że wydatki na zakupy inwestycyjne w celu wytworzeniu środka trwałego nie zostały poniesione w celu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu. Wprawdzie w przedstawionej sytuacji to Pan podjął decyzję o zaniechaniu przedmiotowej inwestycji, jednak spowodowane zostało to warunkami niezależnymi od Pana.
Dla oceny związku wydatku ze sprzedażą opodatkowaną należy brać pod uwagę przede wszystkim cel wydatku w dacie jego poniesienia. W przedmiotowej sprawie cel ten był taki sam w dacie poniesienia wydatków na zakupy inwestycyjne w celu wytworzeniu środka trwałego, jak w dacie zaniechania inwestycji. Celem tym jest działalność gospodarczą w zakresie konserwacji i naprawy dużych aut ciężarowych oraz maszyn rolniczych i budowlanych, pojazdów samochodowych z wyłączeniem motocykli. Powodowana warunkami zewnętrznymi rezygnacja z inwestycji, nie oznacza, że zmianie uległ cel ponoszenia przez Pana wydatków związanych z realizacją inwestycji. Rezygnacja przez Pana z inwestycji nie spowodowała, że uległ zmianie cel wydatków na zakupy inwestycyjne służące wytworzeniu środka trwałego, w okresie, w którym Pan rozpoczął jej realizację.
Powyższe należy traktować jako okoliczność, która ma charakter zewnętrzny niezależny od Pana woli, a tym samym rezygnacja z inwestycji spowodowana jest okolicznościami, za które nie ponosi Pan odpowiedzialności.
Mając zatem na uwadze powołane przepisy prawa, przedstawione okoliczności sprawy, a także orzecznictwo TSUE - pomimo decyzji o zaniechaniu inwestycji - zachowa Pan prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków inwestycyjnych służących wytworzeniu środka trwałego, a powyższe wynika z faktu, że na moment ponoszenia tych wydatków - inwestycja miała służyć czynnościom wyłącznie opodatkowanym w związku z czym odliczył Pan podatek VAT, a zaniechanie inwestycji nastąpiło z przyczyn od Pana niezależnych (zewnętrznych).
Zatem zaniechanie inwestycji, w tym konkretnym przypadku, nie pozbawia Pana prawa do odliczenia podatku naliczonego od poniesionych wydatków na zakupy inwestycyjne w celu wytworzeniu środka trwałego, a w konsekwencji nie jest Pan zobowiązany do dokonania korekty podatku odliczonego.
Tym samym Pana stanowisko w zakresie pytania oznaczonego nr 1 uznaję za prawidłowe.
W związku z powyższym rozstrzygnięciem nie udzielam odpowiedzi na pytanie oznaczone nr 2, ponieważ zostało ono postawione warunkowo - oczekuje Pan na nie odpowiedzi, w przypadku uznania, że będzie Pan zobowiązany do dokonania korekty podatku odliczonego związanego z wydatkami na zakupy inwestycyjne w celu wytworzeniu środka trwałego.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Zaznaczam, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.
‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
‒Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.