Interpretacja indywidualna - stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

18 października 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 10 października 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją Porozumienia I i Porozumienia II.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Działalność A. S.A., dalej „Spółka” lub „A” Spółka jest zarządcą linii (...). Spółka jest zarejestrowana jako podatnik podatku od towarów i usług VAT czynny. W ramach zarządzania infrastrukturą (...) Spółka udostępnia linie (...) przewoźnikom i uzyskuje z tego tytułu obrót opodatkowany podatkiem od towarów i usług. W ramach działalności gospodarczej Spółka buduje oraz modernizuje linie (...). Spółka wykonuje zadania zarządcy infrastruktury określone ustawą z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 697, dalej także „UTK”).

B. (dalej także „B”) realizuje Projekt (…) (dalej także „Projekt”), wdrażany z wykorzystaniem środków z budżetu państwa oraz przy uwzględnieniu polityki Banku Światowego, mający na celu poprawę ochrony przed powodzią dla osób mieszkających w wybranych obszarach (…), w tym wzmocnienia administracji publicznej w działaniach ograniczających skutki powodzi.

W ramach Projektu zaistniała konieczność przebudowy mostu (...), położonego (…), co ma umożliwić w przyszłości skuteczne prowadzenie zimowej akcji lodołamaczami na rzece (…). Przebudowa mostu (...) wiąże się z koniecznością przebudowy w niezbędnym zakresie pozostałej infrastruktury (…).

W konsekwencji powyższego B. zrealizowało w ramach Projektu zadanie inwestycyjne polegające na przebudowie mostu (...) położonego (…) w ciągu linii (…), pozostającego w zarządzie A. wraz z niezbędną przebudową pozostałej infrastruktury (…) (dalej „Inwestycja”).

Realizacja Inwestycji wymagała współpracy B. z A, wobec czego B. oraz A. zawarły porozumienia mające charakter cywilnoprawny z 27 stycznia 2020 r. (dalej także „Porozumienie I”) oraz z 22 grudnia 2020 r. (dalej „Porozumienie II”) określające zasady tej współpracy.

Na mocy Porozumień I i II w ramach Inwestycji wyodrębniono tzw. część mostową (dalej „Prace Mostowe”) i tzw. część infrastrukturalną (dalej „Prace Infrastrukturalne”). B. zobowiązało się zlecić w całości wykonanie prac projektowych i zlecić w całości wykonanie robót budowlanych objętych Inwestycją, w tym Prace Infrastrukturalne, a także m.in. zapewnić nadzór autorski i inwestorski, natomiast A zobowiązała się partycypować w kosztach prac projektowych, nadzoru inwestorskiego i robót budowlanych w zakresie Prac Infrastrukturalnych na podstawie faktur wystawianych przez B; partycypowanie A. w kosztach robót budowlanych zostało ograniczone do kwoty (…) zł netto, a ewentualne partycypowanie ponad tą kwotę wymaga dodatkowej decyzji i zgody A.

W związku z wydatkowaniem przez A. środków na Prace infrastrukturalne, A. otrzymała następujące korzyści, m.in: zwiększenie bezpieczeństwa, niezawodności (...), poprawa wizerunku Spółki - poprzez przebudowę infrastruktury (...) obejmującej - kompleksową przebudowę układu torowego wraz z infrastrukturą towarzyszącą, zabudowę komputerowych urządzeń sterowania ruchem (...), budowę peronu nr 2 wraz z wiatami, oświetleniem i mała architekturą oraz budowę nowego przejścia podziemnego.

W następstwie przeprowadzenia przez B. procedury wyboru wykonawcy dla Inwestycji, zgodnie z wewnętrznymi procedurami Banku Światowego, 13 września 2021 r. B. zawarł z Wykonawcą umowę o roboty budowlane pt.: (…) (dalej: „Kontrakt”). Zgodnie z postanowieniami Kontraktu Wykonawca wystawiał B. faktury za wykonane roboty budowlane, zarówno w zakresie Prac Infrastrukturalnych, jak i Prac Mostowych.

Zadania związane z infrastrukturą (...) zostały powierzone D. - zarządcy infrastruktury - jest to podmiot odpowiedzialny za zarządzanie infrastrukturą (...), jej eksploatację, utrzymanie, odnowienie lub udział w rozwoju tej infrastruktury, a w przypadku budowy nowej infrastruktury, podmiot, który przystąpił do jej budowy w charakterze inwestora.

Art. 1 UTK stanowi, że przepisy ustawy określają zasady korzystania z infrastruktury (...), zarządzania infrastrukturą (...) i jej utrzymania. Zgodnie z art. 4 pkt 7 tej ustawy zarządca infrastruktury to podmiot odpowiedzialny za zarządzanie infrastrukturą (...), jej eksploatację, utrzymanie, odnowienie lub udział w rozwoju tej infrastruktury, a w przypadku budowy nowej infrastruktury, podmiot, który przystąpił do jej budowy w charakterze inwestora. Zgodnie z przepisem art. 4 pkt 44a) UTK rozwój infrastruktury (...) to planowanie sieci (...), planowanie finansowe i inwestycyjne oraz budowa lub modernizacja infrastruktury (...).

Zgodnie z art. 5 UTK do zadań zarządcy infrastruktury, zwanego dalej „zarządcą”, należy w szczególności:

1)eksploatacja infrastruktury (...) polegająca na:

a)udostępnianiu infrastruktury (...), świadczeniu usług z tym związanych i pobieraniu z tego tytułu opłat;

b)prowadzeniu ruchu kolejowego;

2)utrzymanie infrastruktury (...) przez prowadzenie prac mających na celu utrzymanie stanu i zdolności istniejącej infrastruktury (...) do bezpiecznego prowadzenia ruchu (...), w tym nadzór nad funkcjonowaniem urządzeń sterowania ruchem kolejowym i przytorowych urządzeń kontroli bezpiecznej jazdy pociągów;

3)zarządzanie nieruchomościami będącymi elementem infrastruktury (...);

4)udział w rozwoju infrastruktury (...);

5)odnowienie infrastruktury (...).

Zgodnie z załącznikiem nr 1 do UTK „WYKAZ ELEMENTÓW infrastruktury (...)” w skład infrastruktury (...) wchodzą następujące elementy, pod warunkiem że tworzą część linii kolejowej, bocznicy kolejowej lub innej drogi kolejowej, lub są przeznaczone do zarządzania nimi, obsługi przewozu osób lub rzeczy, lub ich utrzymania:

1)tory kolejowe, w tym rozjazdy i skrzyżowania torów, wchodzące w ich skład szyny, szyny żłobkowe, kierownice, odbojnice, prowadnice, zwrotnice, krzyżownice i inne elementy rozjazdów, podkłady kolejowe i przytwierdzenia, drobne elementy nawierzchni kolejowej, podsypka w tym tłuczeń i piasek;

2)obrotnice i przesuwnice;

3)podtorze, w szczególności nasypy i przekopy, systemy kanałów i rowów odwadniających, rowy murowane, ściany osłonowe, roślinność posadzona w celu ochrony skarp;

4)obiekty inżynieryjne: mosty, wiadukty, przepusty i inne konstrukcje mostowe, tunele, przejścia nad i pod torami, mury oporowe i umocnienia skarp;

5)nastawnie, urządzenia sterowania ruchem kolejowym, w tym urządzenia zabezpieczające, sygnalizacyjne i łącznościowe na szlaku, w stacjach i stacjach rozrządowych, urządzenia służące do wytwarzania, przetwarzania i dystrybucji prądu elektrycznego do celów sygnalizacji i łączności; budynki, w których takie urządzenia lub instalacje się znajdują; przytorowe urządzenia kontroli bezpiecznej jazdy pociągów i wykrywania stanów awaryjnych w przejeżdżającym taborze; hamulce torowe; urządzenia do ogrzewania rozjazdów;

6)perony wraz z infrastrukturą umożliwiającą dotarcie do nich pasażerom, pieszo lub pojazdem, z drogi publicznej lub dworca kolejowego;

7)rampy towarowe, w tym w terminalach towarowych, wraz z drogami dowozu i odwozu towarów do dróg publicznych;

8)drogi technologiczne i przejścia wzdłuż torów, mury ogradzające, żywopłoty, ogrodzenia, pasy przeciwpożarowe, zasłony odśnieżne;

9)przejazdy kolejowo-drogowe i przejścia w poziomie szyn, w tym urządzenia i systemy służące zapewnieniu bezpieczeństwa ruchu drogowego i pieszego;

10)systemy oświetleniowe do celów ruchu kolejowego i bezpieczeństwa;

11)urządzenia przetwarzania i rozdziału energii elektrycznej na potrzeby zasilania trakcyjnego; podstacje, kable zasilające pomiędzy podstacjami i przewodami jezdnymi, sieć trakcyjna wraz z konstrukcjami wsporczymi, trzecia szyna z konstrukcjami wsporczymi;

12)grunty, oznaczone jako działki ewidencyjne, na których znajdują się elementy wymienione w pkt 1-11.1.

Działalność B.

Zadania B. określa w szczególności art. 240 (…)

Celem statutowym B jest wykonywanie zadań z zakresu administracji rządowej, czyli m.in. ochrona mieszkańców Polski przed powodzią i suszą, a także zrównoważone gospodarowanie wodami dla ochrony zasobów wodnych. Aby osiągnąć wskazane cele B korzystając ze środków Banku Światowego - umowa pożyczki (…) oraz budżetu państwa realizuje Projekt Ochrony Przeciwpowodziowej (…).

B. na podstawie (…) posiada osobowość prawną i działa jako państwowa osoba prawna (…). B przejęło dotychczasowe należności, zobowiązania, prawa i obowiązki (…).

Zgodnie z (…) statutu B, obszarem działania B jest region wodny (…). B wykonuje prawa właścicielskie w stosunku do wód publicznych (śródlądowych wód płynących oraz wód podziemnych) stanowiących własność Skarbu Państwa. (…)

W zakresie zadań ustawowych mieści się m.in. współuczestniczenie w zapewnieniu ochrony ludności i mienia przed powodzią i przeciwdziałaniu skutkom suszy (…)

Zakres zadań (…) obejmuje w szczególności (…):

Ponadto, na podstawie Zarządzenia (…) przejęło zadania (…), do których należą: koordynacja realizacji zadań w ramach (…) przygotowywanie programów realizacji zadań w ramach Projektów, sprawozdawczość, w tym opracowywanie i przekazywanie do (…) kwartalnych raportów z realizacji Projektów, wnioskowanie o dokonywanie wypłat środków finansowych w ramach Projektów, bieżąca koordynacja i monitorowanie wszystkich środków finansowych przeznaczonych na realizację Projektów i monitorowanie prac w ramach Projektów i ocena ich postępów.

Celem Projektu(…) jest poprawa ochrony przed powodzią dla osób mieszkających w wybranych obszarach (…) oraz wzmocnienie zdolności instytucjonalnych administracji publicznej do bardziej skutecznego ograniczania skutków powodzi. W wyniku realizacji Projektu powstanie infrastruktura zarządzania powodziowego wraz z powiązanymi z nią środkami technicznymi w trzech wyodrębnionych obszarach Polski: (i) (…); (ii) (…); (iii) (…). Przyczyni się on także do zdobywania kolejnych praktycznych doświadczeń wynikających z obowiązku wdrożenia przepisów Ramowej Dyrektywy Wodnej i Dyrektyw Powodziowej. Dzięki dalszemu rozwojowi systemu monitoringu i ostrzegania kraju oraz budowie matematycznych modeli symulacyjnych, które będą w stanie lepiej informować o zagrożeniu powodziowym, Projekt zapewni dalsze wzmocnienie krajowego systemu prognozowania powodzi i zdolności operacyjne służb, szczególnie w Polsce południowej i zachodniej. Realizowane w ramach (…) prace mają na celu poprawę warunków spływu wód i kry w okresach zagrożenia zatorami lodowymi (umożliwienie pracy lodołamaczy na długim odcinku rzeki, poprawa przepustowości wybranych mostów, stworzenie odpowiedniej bazy postojowo-cumowniczej, umożliwienie swobodnego odpływu lodu w obrębie ujściowego odcinka rzeki, itd.).

Wskazane powyżej zadania statutowe B. wynikają z następujących przepisów: (…).

Przestarzała konstrukcja mostu istniejącego nad rzeką (…), jego niedostateczne parametry techniczno-eksploatacyjne (w tym dotychczasowy prześwit wynoszący 2,96 m ponad poziom Wysokiej Wody Żeglownej - WWŻ) powodowały, że most był wąskim gardłem i w stanie dotychczasowym, utrudniał i niejednokrotnie wstrzymywał prowadzenie zimowej osłony przeciwlodowej oraz żeglugę lodołamaczy biorących udział w akcji lodołamania, wstrzymywał spływ lodu w kluczowych momentach akcji, odcinając lodołamacze stacjonujące poniżej mostu od obszaru prowadzenia lodołamania na (…) i zatrzymując krę lodową na filarach. Nie spełniał on również wymogów dla klasy śródlądowej drogi wodnej Vb, określonej dla rzek (…) zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 7 maja 2002 r. w sprawie klasyfikacji śródlądowych dróg wodnych.

Głównym celem przebudowy mostu (…) w ramach Projektu Ochrony Przeciwpowodziowej (…) było zapewnienie właściwego prześwitu dla prowadzenia skutecznej akcji lodołamania przy użyciu lodołamaczy, a przez to zwiększenie bezpieczeństwa przed wystąpieniem podtopień i powodzi.

Realizacja celów projektu inwestycyjnego nastąpiła poprzez likwidację wąskiego gardła (o charakterze technicznym i funkcjonalnym), poprzez rozbiórkę istniejącego starego mostu (...) i budowę nowego mostu (...) o prześwicie zwiększonym do 6,20 m.

W ramach tego zadania zaszła zatem konieczność wykonania prac mostowych oraz infrastrukturalnych (mimo, że odbiorcą końcowym i płatnikiem wytworzonych usług jest A.. W konsekwencji, realizacja Inwestycji, o której mowa we wniosku, była niezbędna dla wykonania zadań statutowych A., określonych w (…), do których należy ochrona ludności i mienia przed powodzią i przeciwdziałaniu skutkom suszy. Z perspektywy B., realizacja opisanej we wniosku Inwestycji miała na celu zapewnienie właściwego prześwitu mostu dla prowadzenia skutecznej akcji lodołamania przy użyciu lodołamaczy, a przez to zwiększenie bezpieczeństwa przed wystąpieniem podtopień i powodzi.

Umowy A. z B.

W związku z realizacją Projektu i Inwestycji A. i B. zawarły dwa porozumienia:

• Porozumienie z 27 stycznia 2020 r. (dalej „Porozumienie I”).

W preambule Porozumienia I wskazano, że:

1)Porozumienie I zawierane jest: w związku z realizacją przez B. (…) (zwanego dalej „Projektem”), wdrażanego z wykorzystaniem środków budżetu państwa i przy uwzględnieniu polityki Banku Światowego, mającego umożliwić poprawę ochrony przed powodzią dla osób mieszkających w wybranych obszarach (…), w tym wzmocnienia administracji publicznej w działaniach ograniczających skutki powodzi, w ramach którego zaistniała konieczność przebudowy mostu(...), położonego w (…), w ciągu (…), pozostającego w zarządzie A. wraz z niezbędną przebudową pozostałej infrastruktury (…),

2)przebudowa mostu (...), o którym mowa w pkt 1 ma umożliwić w przyszłości skuteczne prowadzenie zimowej akcji lodołamaczami na rzece (…).

Zgodnie z § 1 Porozumienia I celem niniejszego porozumienia jest ustalenie zasad współpracy Stron w celu realizacji przez B. zadania polegającego na przebudowie mostu (...) położonego (…), w ciągu linii (...) nr (…) wraz z przebudową infrastruktury (...) stacji (…) (zwanego dalej „Inwestycją”). Na podstawie posiadanych kompetencji i możliwości Strony deklarują współpracę na zasadach i w zakresie przewidzianym w niniejszym Porozumieniu I, mając na celu sprawną i terminową realizację przez B. Inwestycji.

Zgodnie z § 2 Strony ustalają, iż w wyniku realizacji inwestycji:

1)zostanie przebudowany most, (…), pozostający w zarządzie B. (zwany dalej „Obiektem”)

2)zostanie przebudowana infrastruktura (…) (zwana dalej „Infrastrukturą stacyjną”).

Zgodnie z § 3 Porozumienia I zakres robót budowlanych niezbędnych do realizacji Inwestycji obejmuje m.in.:

1)Roboty budowlane związane z Obiektem - roboty od (…), w tym:

a)budowę filarów oraz przyczółków pod obiekt dwutorowy;

b)budowę jednotorowego obiektu mostowego nad rzeką (…);

c)budowę i wyposażenie obiektu nastawni;

zwane dalej „Pracami Mostowymi”,

2)Roboty budowlane związane z Infrastrukturą stacyjną - roboty do (…) linii (…) w zakresie przebudowy układu torowego stacji (…), w tym:

a)budową elementów przęseł mostu pod drugi tor linii (…),

b)budowę drugiego toru od mostu nad rzeką (…) do stacji (…),

c)roboty w torze (…) na całej długości w rejonie opracowania zwane dalej „Pracami infrastrukturalnymi”.

W dalszej części niniejszego Porozumienia I Prace Mostowe i Prace Infrastrukturalne łącznie będą zwane „Pracami Inwestycyjnymi”. Podział Prac inwestycyjnych na Prace Mostowe i Prace Infrastrukturalne został zilustrowany w załączniku nr 4 do Porozumienia I. Szczegółowy zakres niezbędnych do wykonania prac w ramach Inwestycji będzie określony w dokumentacji projektowo - budowlanej, o której mowa w § 4 ust. 1 lit. a) Porozumienia I.

Zgodnie z § 4 Porozumienia I realizacja Inwestycji dzieli się na dwa etapy:

1.Etap I Inwestycji obejmuje:

a)wykonanie dokumentacji projektowo - budowlanej, w tym kosztorysu inwestorskiego dla Inwestycji (zwanej dalej „Dokumentacją projektową”),

b)uzyskanie innych wymaganych dokumentów i pozwoleń, w tym decyzji administracyjnych umożliwiających realizację inwestycji.

2.Etap II inwestycji obejmuje:

a)wyłonienie wykonawcy Inwestycji,

b)przekazanie placu budowy,

c)wykonanie robót budowlanych w zakresie Prac Inwestycyjnych,

d)rozliczenie Inwestycji.

Zgodnie z § 5 Porozumienia I B. oświadcza, iż w celu realizacji Etapu I Inwestycji:

a)poniesie koszt przygotowania Dokumentacji projektowej w zakresie obejmującym Prace Mostowe,

b)zleciła wykonanie Dokumentacji projektowej Inwestycji (obejmującej Prace Mostowe i Prace infrastrukturalne), podmiotom zwanymi dalej łącznie „Konsultantem”,

c)umożliwi A. SA (…) zgłaszanie uwag do Dokumentacji projektowej,

d)dokumentacja projektowa zostanie opracowana zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, Polskimi Normami, oraz procedurami i regulacjami wewnętrznymi obowiązującymi w A. SA,

e)dokona ostatecznego uzgodnienia Dokumentacji projektowej z A. SA, co zostanie potwierdzone podpisaniem stosownego protokołu końcowego przez Strony,

f)pozyska prawomocną decyzję o ustaleniu lokalizacji linii (...) na podstawie UTK oraz decyzję o pozwoleniu na budowę zgodnie z przepisami Prawa budowlanego na podstawie udzielonych przez A. SA pełnomocnictw, których wzór stanowią załączniki do Porozumienia,

g)pozyska wszelkie inne wymagane niezbędne dokumenty i pozwolenia umożliwiające realizację inwestycji,

h)zobowiąże wykonawcę Dokumentacji projektowej do oddzielnego wyodrębnienia szacowanej wartości Prac Mostowych i Prac Infrastrukturalnych,

i)poniesie w całości koszty pozyskania praw do nieruchomości, niezbędnych dla potrzeb realizacji Prac Mostowych.

Zgodnie z § 5 ust. 2 Porozumienia I P oświadcza, że poniesie w całości koszty:

a)pozyskania praw do nieruchomości, niezbędnych dla potrzeb realizacji Prac Infrastrukturalnych,

b)przygotowania Dokumentacji projektowej w zakresie obejmującym Prace Infrastrukturalne.

Zgodnie z § 7 Porozumienia I rzeczywisty koszt pozyskania praw do nieruchomości niezbędnych dla potrzeb realizacji inwestycji zostanie określony w:

a)decyzjach ustalających wysokość odszkodowania za nieruchomości przejęte na potrzeby realizacji Inwestycji, wydanych zgodnie i przepisami rozdziału 2b ustawy o transporcie kolejowym,

b)decyzjach ustalających wysokość odszkodowania za ograniczenie w korzystaniu w przypadku nie przywrócenia nieruchomości do stanu pierwotnego wydanych zgodnie z przepisami rozdziału 2b ustawy o transporcie kolejowym,

c)orzeczeniach sądowych obligujących A. S. A. do wykupu pozostałej części nieruchomości wydanych w oparciu o art. 9t. UTK,

d)umowach zawieranych przez A. w imieniu Skarbu Państwa przenoszących na rzecz Skarbu Państwa własność pozostałej części nieruchomości, zawartych w oparciu o art. 9t UTK, a także będzie obejmował inne koszty pozostające w bezpośrednim związku z pozyskaniem nieruchomości, w szczególności koszty sądowe i koszty depozytów sądowych.

B. pokryje w całości koszty pozyskania praw do nieruchomości, niezbędnych dla potrzeb realizacji Prac Mostowych, A. poniesie w całości koszty pozyskania praw do nieruchomości niezbędnych dla potrzeb realizacji Prac Infrastrukturalnych.

A. przyjmuje do wiadomości, iż B. w związku z realizacją Prac Inwestycyjnych będzie zobowiązana stosować zasady określone w (…) realizowanego przez B. (…).

Zgodnie z § 8 Porozumienia I A. oświadcza, iż w celu realizacji Etapu I inwestycji:

1)przyjmuje do wiadomości i akceptuje okoliczność, że B. zleciła opracowanie Dokumentacji projektowej Konsultantowi, z którym B. będzie współpracowała na potrzeby realizacji Etapu I Inwestycji;

2)Zobowiązuje się uzgadniać pisemnie, w terminie nie dłuższym niż 14 dni roboczych od przedłożenia przez B., wszelkie dokumenty niezbędne do realizacji Inwestycji;

3)W terminie nie dłuższym nie 14 dni roboczych od przedłożenia przez B. Dokumentacji projektowej przekaże swoje ewentualne uwagi, które B. uwzględni w Dokumentacji, jeżeli będą technicznie uzasadnione i nie będą wykraczać poza zakres rzeczowy Projektu;

4)udzieli B. pełnomocnictw umożliwiających wystąpienie z wnioskiem o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji linii (...) na podstawie UTK oraz decyzji o pozwoleniu na budowę zgodnie z przepisami Prawa budowlanego;

5)każdorazowo udzieli B. prawa do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, jeżeli zajdzie taka konieczność;

6)będzie niezwłocznie informowało B. o wszelkich okolicznościach lub zdarzeniach, które mogą mieć wpływ na przygotowanie i realizację Inwestycji.

A. przyjmuje do wiadomości wartość Dokumentacji projektowej obejmujące Prace inwestycyjne wynosi netto (…) zł i zobowiązuje się partycypować w kosztach przygotowania Dokumentacji projektowej w zakresie obejmującym Prace inwestycyjne, w tym również inne koszty pozostające w bezpośrednim związku z przygotowaniem Dokumentacji projektowej, w szczególności koszty certyfikacji dokumentacji projektowej itp. w kwocie netto (…) zł.

Kwota partycypacji A, o której mowa powyżej, zwana dalej jako „Kwota Partycypacji A, może być przeznaczona wyłącznie na pokrycie kosztów opracowania Dokumentacji projektowej, Kwota Partycypacji A, stanowi jedyny i wyłączny wkład A w finansowanie Dokumentacji projektowej. B nie jest uprawnione do dochodzenia od A, jakichkolwiek wierzytelności poza Kwotą Partycypacji A i zrzeka się w tym zakresie wszelkich roszczeń, na co A wyraża zgodę, Kwota Partycypacji A jest kwotą ostateczną i w żadnych okolicznościach (w tym z powodu zdarzeń niezależnych od Stron) nie może ulec zwiększeniu.

Zgodnie z § 9 Porozumienia I P zobowiązuje się zapłacić B. Kwotę Partycypacji B, na podstawie wystawionej przez B. faktury - w terminie do 30 dni od daty otrzymania prawidłowo wystawionej faktury.

Porozumienie I określa również zasady i warunki realizacji Etapu II Inwestycji. Zgodnie z § 11 sposób realizacji Etapu II i dokładne warunki finansowania Prac Inwestycyjnych w tym zakresie, staną określone na podstawie odrębnego porozumienia zawartego pomiędzy Stronami, z uwzględnieniem zapisów niniejszego rozdziału Porozumienia.

Przepis § 12 Porozumienia I stanowi, że szacowana wartość robót budowlanych w zakresie Prac Inwestycyjnych wynosi około (…) złotych netto (słownie złotych: (…), w tym:

a)Prac Mostowych około (…) złotych netto (słownie złotych: (…);

b)Prac Infrastrukturalnych około (…) złotych netto (słownie złotych: (…), Koszt realizacji Prac Mostowych poniesie w całości B., a Prac infrastrukturalnych poniesie w całości A.

Jak stanowi § 13 Szacunkowa wartość prawa do nakładów poniesionych na budowę Obiektu, w ramach wykonanych Prac Mostowych, jakie powstaną w wyniku realizacji Inwestycji, wynosi około (…) złotych netto (słownie: (…), przy czym zostaną one przekazane nieodpłatnie i bez obciążeń przez B. na rzecz A. Rzeczywista wartość nakładów poniesionych na Obiekt, w ramach wykonanych Prac Mostowych, które zostaną przekazane nieodpłatnie i bez obciążeń na rzecz P zostanie wyliczona w oparciu o faktyczne koszty po zrealizowaniu Prac inwestycyjnych.

Nakłady poniesione na Obiekt w ramach realizacji Prac Mostowych zostaną przekazane na rzecz P nieodpłatnie i potwierdzone dowodami PT (protokołami zdawczo-odbiorczymi środka trwałego) na podstawie odrębnej umowy nieodpłatnego przeniesienia prawa do nakładów zawartej pomiędzy B. i A., skoro to za darmo to tylko to w zadaniach statutowych - za resztę P ma zapłacić. Powyższa umowa określona będzie zawierała informację o źródle finansowania przez B. wykonanych Prac Mostowych.

W Porozumieniu I B. oświadcza, iż zakres prac objętych Inwestycją uwzględnia dostosowanie Obiektu do wymaganych parametrów drogi wodnej (…) co powoduje, iż po jej zakończeniu nie będzie konieczności realizacji w późniejszym czasie kolejnych prac na Obiekcie ani w infrastrukturze (...) zlokalizowanej w jej sąsiedztwie.

Zgodnie z § 17 Porozumienia I w związku z ubieganiem się przez B. w ramach Instrumentu „Łącząc Europę” (CEF) o dotację na częściowe finansowanie inwestycji Strony uzgadniają, że w przypadku uzyskania dofinansowania, tj. podpisania umowy o dofinansowanie, uzyskane środki pomniejszą wartość wkładu własnego, które Strony zobowiązane będą finansować. Z uwagi na fakt, iż Beneficjentem dofinansowania będzie B. w porozumieniu dotyczącym realizacji Etapu II, zostaną szczegółowo określone prawa i obowiązki Stron w zakresie rozliczeń finansowych oraz obowiązków wynikających z podpisanej umowy o dofinansowanie, w tym w szczególności zostaną uregulowane kwestie związane zachowaniem trwałości Projektu, zgodnie i wymogami CEF.

Zgodnie z § 19 Porozumienia I do spraw nieuregulowanych w niniejszym Porozumieniu mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny, tj. Dz. U. z 2019 r. póz. 1145 ze zm. oraz inne przepisy powszechnie obowiązującego prawa.

2. Porozumienie z dnia 22 grudnia 2020 r. (dalej „Porozumienie II”).

W Porozumieniu II, w preambule powołano się ponownie na realizację Projektu (jak w Porozumieniu I), a także wskazano, że Porozumienie II zawierane jest w związku z brzmieniem § 11 Porozumienia z 27 stycznia 2020 r. (Porozumienie I) na podstawie, którego Strony zobowiązały się do podziału kosztów wykonania prac inwestycyjnych na koszty prac mostowych i infrastrukturalnych.

Zgodnie z § 1 Porozumienia II, celem niniejszego Porozumienia II jest ustalenie zasad współpracy Stron w celu realizacji Etapu II prac inwestycyjnych przez B. w zakresie zadania polegającego na przebudowie mostu (…) rzeki (…), w ciągu linii (…) wraz z przebudową infrastruktury (...) stacji (…) (zwanego dalej „Inwestycją").

Zgodnie z § 2 szacowana wartość robót budowlanych w zakresie Prac Inwestycyjnych wynosi około (…) złotych netto (słownie złotych: (…), w tym:

a.Prac Mostowych około (…) złotych netto (słownie złotych: (…) - finansowanych przez B.;

b.Prac Infrastrukturalnych około (…) złotych netto (słownie złotych: (…) - finansowanych przez A.

Szacowana wartość nadzoru inwestorskiego w zakresie Prac Inwestycyjnych wynosi około (…) złotych netto (słownie złotych: (…), w tym:

a.Prac Mostowych około (…) złotych netto (słownie złotych: (…) - finansowanych przez B.;

b.Prac Infrastrukturalnych około (…) złotych netto (słownie złotych: (…) - finansowanych przez B.

Strony zgodnie przyjmują, iż Koszty realizacji Inwestycji wskazane w ust. 1 i 2 są kosztami szacunkowymi i mogą ulec zmianie. A. zastrzega, że w przypadku, gdy wartość najkorzystniejszej oferty w postępowaniach na realizację robót budowlanych w zakresie Prac Infrastrukturalnych oraz na nadzór inwestorski w zakresie nadzoru nad Pracami Infrastrukturalnymi przekroczy kwoty określone odpowiednio w ust. 1) pkt 2) oraz ust. 2 pkt 2) powyżej, decyzja o ewentualnym dodatkowym (ponad kwoty określone w ust. 1 pkt 2) oraz ust. 2 pkt 2) finansowaniu Inwestycji przez A będzie wymagała pozyskania stosownych zgód korporacyjnych. W razie braku pozyskania takich zgód, A zastrzega sobie prawo rezygnacji z realizacji Inwestycji bez ponoszenia jakichkolwiek kosztów z tego tytułu. B nie będzie uprawniony w takiej sytuacji do żądania od A zwrotu poniesionych kosztów czy zapłaty odszkodowania. B przyjmuje do wiadomości, że decyzja o wyborze najkorzystniejszej oferty o wartości przekraczającej kwoty wskazane w ust. 1 i 2 wymaga wyraźnej, pisemnej zgody A.

B. przyjmuje do wiadomości, że decyzja o zmianie umowy na roboty budowlane oraz umowy na nadzór inwestorski w zakresie Prac Infrastrukturalnych, w szczególności zmiana wpływająca na wartość wynagrodzenia należnego wykonawcy, wymaga pisemnej zgody A..

Zgodnie z § 3 Porozumienia II, B. oświadcza, iż w celu realizacji Etapu II Inwestycji:

1.uzgodni z A., Opis Przedmiotu Zamówienia i Warunki Umowy na wybór Wykonawcy Inwestycji (zwany dalej: Wykonawcą),

2.przeprowadzi postępowania o udzielenie zamówień publicznych celem wyboru Wykonawcy stosując szczególną procedurę przewidzianą przez wewnętrzne regulacje Banku Światowego,

3.zobowiąże Wykonawcę oraz Inżyniera Kontraktu do wyodrębnienia kosztów Inwestycji z podziałem na Prace Mostowe i Prace Infrastrukturalne, zgodnie z dokumentacją projektową i przedmiarem robót,

4.udostępni na pisemny wniosek P dokumentację dotyczącą wyboru najkorzystniejszej oferty na wybór Wykonawcy Inwestycji zgodnie z Instrukcjami Banku Światowego w zakresie przeprowadzenia zamówień publicznych,

5.przy współudziale A. przekaże Wykonawcy plac budowy,

6.od momentu przekazania przez A. terenu pod Inwestycję będzie odpowiadać za działania lub zaniechania Wykonawcy, jak za działania lub zaniechania własne, a także zobowiąże Wykonawcę do zabezpieczenia BHP oraz ochrony mienia, ubezpieczenia budowy,

7.zobowiąże Wykonawcę do:

8.przedłożenia i uzgodnienia z A. Projektu Organizacji Robót, opracowanego w oparciu o „Regulamin Tymczasowy Prowadzenia Ruchu w czasie wykonywania robót”,

9.wystąpienia do A. o:

- wprowadzenie koniecznego pierwszego zamknięcia torów lub ograniczenie ruchu pociągów w terminie nie krótszym niż 105 dni kalendarzowych przed zamknięciem lub ograniczeniem ruchu - Wykonawca będzie zobowiązany do przekazania A. Harmonogramu Prac Inwestycyjnych,

- odpłatne przeszkolenie pracowników Wykonawcy przez A. (…) w zakresie zagrożeń dla bezpieczeństwa i zdrowia podczas wykonywania prac na terenie P,

- wprowadzenie zamknięć torowych wynikających z (…) w czasie wykonywania Prac Inwestycyjnych,

- poniesienia kosztów związanych z opóźnieniami pociągów w przypadku niedotrzymania terminów zamknięć torowych wynikających z (…) w czasie wykonywania robót oraz kosztów komunikacji zastępczej,

- rozliczenia się z A. (…) z materiałów z rozbiórki nawierzchni, urządzeń elektroenergetycznych A. oraz urządzeń srk i łączności (...), stanowiących własność A.. Materiał z rozbiórki należy rozliczyć zgodnie z przepisami obowiązującymi w Spółce A. (Instrukcja lm-3),

- zapewni nad realizacją Inwestycji nadzór autorski i inwestorski we wszystkich branżach, w tym związanych z przebudową infrastruktury (...),

- zobowiązuje się do naprawy na swój koszt bądź odtworzenia istniejącej infrastruktury (...), gdyby w trakcie wykonywania Inwestycji z winy B. bądź Wykonawcy, doszło do jej uszkodzenia oraz zwróci wszystkie koszty, poniesione lub konieczne do poniesienia z tego tytułu przez A. S.A, w przypadku nieterminowego zakończenia robót,

10.w przypadku przerwania realizacji Inwestycji z przyczyn zależnych od B. odtworzy i zabezpieczy na własny koszt przebudowywaną w ramach realizacji Inwestycji infrastrukturę kolejową- w terminie uzgodnionym przez Strony podczas protokolarnego stwierdzenia przez P zakresu robót niezbędnych do wykonania dla prawidłowego funkcjonowania linii (...),

11.zobowiązuje się do pokrycia kosztów utrudnień eksploatacyjnych wynikających z przerwania Prac Inwestycyjnych z winy Wykonawcy i niedotrzymania terminów określonych w regulaminie Tymczasowym Prowadzenia Ruchu w czasie wykonywania robót lub uzgodnionych w Harmonogramie Robót Inwestycyjnych,

12.zapewni wykonywanie Prac Inwestycyjnych z zachowaniem warunków zapewniających bezpieczne prowadzenie ruchu kolejowego, w tym również w czasie prac przygotowawczych do rozbiórki dotychczasowego Obiektu i w okresie po oddaniu mostu (...) do wstępnej eksploatacji zgodnie z obowiązującymi przepisami z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP), w tym obowiązującymi przy wykonywaniu robót budowlanych,

13.zapewni utrzymanie w należytym stanie podczas wykonywania Prac Inwestycyjnych terenu budowy oraz bezpośredniego jego otoczenia, który udostępni A, zapewniającym A dojścia i dojazdy do urządzeń i obiektów oraz możliwość wykonywania przez A zadań i prac, w tym przede wszystkim realizowanie przez A, zadań w zakresie eksploatacji linii (...), z uwzględnieniem utrudnień w sposób konieczny wiążących się z realizowaną Inwestycją,

14.prowadzić będzie wymaganą dokumentację w związku z realizacją Inwestycji w zakresie Prac inwestycyjnych, zgodnie z właściwymi przepisami oraz udostępni tę dokumentację na każdy wniosek A,

15.przekazywać będzie na zgłoszone przez A żądanie, informacji dotyczących wykonywanych Prac Inwestycyjnych lub innych niezbędnych czynności wykonywanych na terenie A oraz umożliwienia A przeprowadzenia kontroli ich wykonywania,

16.będzie dokonywać przy udziale wyznaczonych przedstawicieli A czynności odbioru prac wykonanych w ramach Inwestycji, przy zapewnieniu wykonania Prac Inwestycyjnych zgodnie z właściwymi przepisami prawa, a także zgodnie z zasadami sztuki budowlanej, aktualnym stanem wiedzy fachowej, technicznej oraz technologicznej, jak również ze spełnieniem wymagań technicznych, technologicznych i jakościowych określonych w warunkach technicznych, instrukcjach, standardach technicznych obowiązujących w A, ze szczególnym uwzględnieniem zasad i wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy, co zostanie potwierdzone stosownymi protokołami (technicznymi, eksploatacyjnymi, częściowymi, końcowymi itp.), Wszelkie warunki techniczne, standardy, wytyczne instrukcje, w tym wewnętrzne obowiązujące w A, o których mowa w zdaniu powyżej zostały wskazane w Załączniku 4 do niniejszego porozumienia,

17.w terminie 14 dni po zakończeniu budowy, wystąpi z wnioskiem o wydanie decyzji o pozwolenie na użytkowanie obiektów powstałych w ramach Inwestycji zgodnie z przepisami ustawy Prawo Budowlane,

18.po uzyskaniu pozwolenia na użytkowanie, o którym mowa w pkt 17, z wyprzedzeniem 14 - dniowym, zawiadomi A. o wyznaczonym terminie odbioru końcowego Prac inwestycyjnych. Strony podpiszą Protokół zdawczo-odbiorczy Prac inwestycyjnych,

19.zobowiązuje się do niezwłocznego, nie później niż w terminie 60 dni kalendarzowych od daty podpisania Protokołu zdawczo - odbiorczego Prac Inwestycyjnych, przekazania A. wykonanej dokumentacji budowy, w tym dokumentacji powykonawczej, operatu kolaudacyjnego, operatu geodezyjnego łącznie z aktualizacją map i profilu podłużnego linii (...) oraz dokona przekazania praw autorskich wraz z gwarancjami należytego wykonania Prac Inwestycyjnych,

20.podejmie względem Wykonawcy Inwestycji, o ile będzie to konieczne działania zapewniające usunięcie wad Prac Inwestycyjnych ujawnionych w czasie ich realizacji oraz odbiorów,

21.weryfikować będzie faktury wystawiane przez wykonawcę Inwestycji, przy czym faktury dotyczące Robót infrastrukturalnych będzie weryfikować przy współudziale A.,

22.zobowiązuje się zwolnić i uchronić od odpowiedzialności A. w zakresie wszelkich procesów sądowych, postępowań administracyjnych, roszczeń, szkód, kosztów jakiegokolwiek rodzaju związanych z Inwestycją. W przypadku poniesienia przez A. lub osoby trzecie szkody w związku z realizowaną inwestycją, B. zobowiązuje się do jej naprawienia,

23.zobowiązuje się do niezwłocznego, nie później niż w terminie 60 dni kalendarzowych od daty Protokołu zdawczo - odbiorczego Prac Inwestycyjnych, podpisania z A. umowy, o której mowa w § 13 ust. 3 Porozumienia z 27 stycznia 2020 r.,

24.uzyska pisemną zgodę A. na zmianę umowy o roboty budowlane oraz każdą inną istotną czynność Zamawiającego związaną z realizacją Prac Infrastrukturalnych, w szczególności naliczenie kar umownych, uznanie bądź odrzucenie roszczeń Wykonawcy, akceptację Harmonogramu Rzeczowo - Finansowego, wyrażenie zgody na realizacje robót przez podwykonawców, skorzystanie z zabezpieczenia należytego wykonania umowy, odbiór robót, akceptację materiałów budowlanych, itd.

Zgodnie z § 4 Porozumienia II P oświadcza, iż w celu realizacji Etapu II Inwestycji:

1)zobowiązuje się, w ciągu 14 dni roboczych od daty przekazania przez B., do pisemnego uzgodnienia Opisu Przedmiotu Zamówienia i Warunków Umowy na realizację Inwestycji,

2)pokryje w całości koszty związane z realizacją Prac Infrastrukturalnych,

3)przy współudziale z B. przekaże Wykonawcy plac budowy,

4)na przekazany przez B. wniosek Wykonawcy, wystawi dokumenty uprawniające (imienne przepustki) do wstępu na obszar kolejowy wszystkim pracującym przy realizacji Prac Inwestycyjnych,

5)z udziałem Wykonawcy opracuje „(…)” w czasie wykonywania robót w obrębie infrastruktury linii (…) na podstawie Harmonogramu Prac Inwestycyjnych dostarczonego przez Wykonawcę,

6)zorganizuje niezbędne zamknięcia torów oraz wyłączenia napięcia sieci trakcyjnej w trakcie realizacji Prac Inwestycyjnych na podstawie komisyjnie opracowanych regulaminów, po wcześniejszym wystąpieniu Wykonawcy,

7)wprowadzi nieodpłatnie ograniczenia prędkości biegów pociągów w zależności od potrzeb i lokalizacji wynikających z (…) w czasie realizacji Prac Inwestycyjnych,

8)przeszkoli odpłatnie pracowników Wykonawcy, którzy będą wykonywać roboty w rejonie czynnych torów, urządzeń i obiektów kolejowych z zagrożeń dla bezpieczeństwa i zdrowia podczas wykonywania prac na terenie A. S.A.,

9)umożliwi Wykonawcy, działającemu z upoważnienia B., dostęp do placu budowy i przebudowy infrastruktury (...), w zakresie uzgodnionym w Dokumentacji projektowej, na zasadach określonych w protokole zdawczo-odbiorczym i w (…) w czasie prowadzenia robót,

10)będzie przekazywał wszelkie zmiany warunków technicznych, standardów, wytycznych oraz instrukcji, w tym wewnętrznych obowiązujące w A., o których mowa w § 3 ust. 16,

11)będzie niezwłocznie informowało B. o wszelkich okolicznościach lub zdarzeniach, które mogą mieć wpływ na przygotowanie i realizację Inwestycji,

12)będzie inicjowała przy współudziale z B. i na wniosek Wykonawcy Inwestycji czynności odbiorów eksploatacyjnych oraz uczestniczyć w inicjowanych przez B. (Inżyniera Kontraktu) na wniosek Wykonawcy Inwestycji odbiorach technicznych, częściowych i końcowych, co zostanie potwierdzone stosownymi protokołami,

13)przejmie Protokołem zdawczo - odbiorczym Prace Inwestycyjne, po uzyskaniu przez B. pozwolenia na użytkowanie i dokonaniu odbiorów końcowych Prac Inwestycyjnych, weryfikować będzie przy współudziale B. faktury Wykonawcy robót w zakresie obejmującym realizację Prac Infrastrukturalnych,

14)będzie podejmował wszelkie niezbędne czynności do wykonania Prac Inwestycyjnych/dokonywał wszelkich uzgodnień/weryfikacji dokumentów/faktur/przekaże wszelką dokumentacją w terminie 7 dni roboczych od otrzymania informacji/pisma/wniosku od B.,

Jak stanowi § 5 Porozumienia II, umowa z Wykonawcą Inwestycji zostanie zawarta na warunkach kontraktowych FIDIC. Wykonawca będzie zobowiązany do miesięcznego raportowania za dany okres rozliczeniowy (od 1 do 30 dnia każdego miesiąca) z uwzględnieniem podziału na Prace Mostowe i Prace Infrastrukturalne, tj. przedłożenia Raportu Miesięcznego Inżynierowi Kontraktu w wersji elektronicznej za dany miesiąc i w wersji papierowej w terminie do 7 dnia miesiąca następnego.

Podstawą do rozliczenia Prac Infrastrukturalnych w układzie miesięcznym będzie przyjęcie protokołu odbioru robót częściowych (odbiór częściowy), akceptacja tego protokołu przez Inżyniera Kontraktu oraz wystawienie faktury przez Wykonawcę i refaktury przez B.

Protokół odbioru robót częściowych zostanie przygotowany przez Wykonawcę przy uwzględnieniu odrębnego rozliczenia Prac Mostowych i Infrastrukturalnych. Wykonawca zostanie zobowiązany do wykazania na wystawionej fakturze wartości wynagrodzenia odrębnie za Prace Mostowe i odrębnie za Prace Infrastrukturalne.

Z zastrzeżeniem § 2 ust. 3 i 4 Porozumienia, Strony Porozumienia przyjmują do wiadomości, że w razie wzrostu kosztów, poniosą rzeczywiste koszty Prac Mostowych i Infrastrukturalnych. Rzeczywiste koszty prac mostowych i infrastrukturalnych zostaną określone na podstawie ostatecznego rozliczenia wykonanych robót przez Wykonawcę.

Zgodnie z § 6 Porozumienia II, A. zwróci B. koszty poniesione na realizację Prac Infrastrukturalnych, na podstawie refaktury. Refaktura Prac Infrastrukturalnych, o których mowa w ust. 1 niniejszego paragrafu będzie wystawiona zgodnie z następującymi danymi: numer umowy, numer zamówienia SAP. Refaktura adresowana na A. S.A. w (…).

Termin płatności wynosić będzie 30 dni od daty otrzymania przez A. prawidłowo wystawionej refaktury. Do każdej refaktury dołączone zostaną potwierdzone za zgodność z oryginałem kopie faktury wystawionej przez Wykonawcę Inwestycji. Z zastrzeżeniem § 2 ust. 3 i 4 Porozumienia P zobowiązuje się zabezpieczyć środki na realizację Prac Infrastrukturalnych.

Zgodnie z § 7 Porozumienia II B. zobowiązuje się względem A do umożliwienia A dochodzenia uprawnień z tytułu rękojmi i gwarancji za wady Prac Inwestycyjnych, przez co Strony rozumieją:

1)dokonanie cesji lub

2)wydanie przez B. pełnomocnictwa do dochodzenia tych uprawnień z zastrzeżeniem, iż w pierwszej kolejności Strony będą dążyły do dokonania cesji, o której mowa w pkt 1, a dopiero w przypadku niemożliwości tego sposobu znajdzie zastosowanie pkt 2. B. zobowiązuje się do przeniesienia na A. przysługujące mu uprawnienia z tytułu gwarancji na materiały lub urządzenia zastosowane do wykonania Prac Inwestycyjnych przez Wykonawcę, dostawcę lub producenta tych materiałów lub urządzeń, w tym poprzez wydanie P stosownych dokumentów gwarancyjnych. B. zobowiąże Wykonawcę, aby w przypadku ujawnienia się wad Prac Inwestycyjnych lub wad materiałowych w okresie gwarancji usunął je w terminie ustalonym z A. W przypadku braku uzgodnienia tego terminu, wada zostanie usunięta w technicznie uzasadnionym terminie wyznaczonym przez A, uwzględniającym rodzaj i charakter wady. Wszelkie koszty związane z usunięciem wad ponosi w pierwszej kolejności Wykonawca. W przypadku nieusunięcia wady lub niedokonania wymiany przez Wykonawcę w terminie wskazanym w umowie pomiędzy B. a Wykonawcą, A. będzie uprawnione według swojego wyboru do:

a)usunięcia wad we własnym zakresie na koszt B. lub do zlecenia ich usunięcia innemu podmiotowi na koszt B.,

b)dokonania wymiany wadliwego elementu na nowy, niewadliwy o nie niższej jakości, na koszt B. A. uprawniona jest do żądania od B. zwrotu poniesionych kosztów wymienionych powyżej w pkt I i 2, zaś B. jest zobowiązany do ich zapłaty w terminie 14 dni od daty otrzymania stosownego wezwania.

Do gwarancji, o której mowa w niniejszym paragrafie, znajdują zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego o gwarancji jakości przy sprzedaży, z zastrzeżeniem postanowień zawartych w niniejszym paragrafie.

Zgodnie z § 10 Porozumienia II B. oświadcza, iż zakres prac objętych Inwestycją uwzględnia dostosowanie Obiektu do wymaganych parametrów drogi wodnej (…) co powoduje, iż po jej zakończeniu nie będzie konieczności realizacji w późniejszym czasie kolejnych prac na Obiekcie ani w infrastrukturze (...) zlokalizowanej w jej sąsiedztwie.

Postanowienie § 12 Porozumienia II stanowi, że do spraw nieuregulowanych w niniejszym Porozumieniu mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny, (t. j. Dz. U. z 2020 r. póz. 1740 ze zm.) oraz inne przepisy powszechnie obowiązującego prawa.

Spółka wyjaśnia, że przebudowany - na podstawie Porozumienia I i Porozumienia II - odcinek sieci (...) jest odpłatnie udostępniany przewoźnikom, w ramach działalności gospodarczej opodatkowanej Spółki.

W toku realizacji kontraktu na wykonanie robót budowlanych, w celu umożliwienia Wykonawcy fakturowania wykonanych robót budowlanych w zakresie robót opisywanych w Kontrakcie jako Prace Infrastrukturalne bezpośrednio na A, przy jednoczesnym zachowaniu w niezmienionym zakresie pozostałych praw i obowiązków Wykonawcy wobec B. oraz B. wobec Wykonawcy, A i B w 18 października 2022 r. zawarły aneks nr 1 do Porozumienia II.

Wobec przekonania B, że wpłaty dokonywane przez A na rzecz B nie będą stanowiły czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a w konsekwencji przyjęty w Porozumieniach sposób rozliczeń między B z A nie może być stosowany, B wystawiał na rzecz A noty obciążeniowe za wykonaną dokumentację projektową w części Kwoty Partycypacji A oraz usługę nadzoru inżyniera kontraktu nad Pracami Infrastrukturalnymi. Wskazane w notach wartości zawierały podatek VAT. A systematycznie odmawiała dokonywania płatności na podstawie przesyłanych not obciążeniowych, powołując się na zapisy Porozumień:

a.W zakresie not obciążeniowych, których przedmiotem są prace infrastrukturalne w obszarze dokumentacji projektowej, A wskazywała, że zostały wystawione niezgodnie z Porozumieniem I, którego treść jest jednoznaczna:

§ 9. (...):

1.A zobowiązuje się zapłacić B. Kwotę Partycypacji A, na podstawie wystawionej przez B faktury - w terminie do 30 dni od daty otrzymania prawidłowo wystawionej faktury.

2.Zapłata nastąpi przelewem na rachunek bankowy B wskazany w fakturze.

b.w zakresie not obciążeniowych, których przedmiotem jest nadzór inwestorski w części infrastrukturalnej na (…), zostały wystawione niezgodnie z Porozumieniem II, którego treść również jest jednoznaczna:

Rozdział I pt. „Postanowienia ogólne”:

§ 2 pkt 2. „Szacowana wartość nadzoru inwestorskiego (...), w tym: b) Prac Infrastrukturalnych około (…) netto - (słownie złotych: (…) - finansowanych przez P;

Rozdział III pt. „Rozliczenia”:

- § 6 pkt 1 „A. zwróci B. koszty poniesione na realizację Prac Infrastrukturalnych, na podstawie refaktury.”

- § 6 pkt 5 „Do każdej refaktury dołączone zostaną potwierdzenia za zgodność z oryginałem kopie faktury wystawionej przez Wykonawcę Inwestycji.”

Spółka, w celu uregulowania zobowiązań z tytułu opracowanej dokumentacji projektowej w Kwocie Partycypacji A. oraz wykonanej, zafakturowanej na rzecz B. usługi nadzoru inżyniera kontraktu nad Pracami Infrastrukturalnymi, dokonała płatności na rzecz B za powyższe po wystawieniu przez B. oświadczenia w zakresie dokumentacji projektowej - w którym B. oświadczył, że na dzień 26 czerwca 2024 r. zapłacił na rzecz E. Sp. z o.o. kwotę (…) zł brutto z tytułu wykonania dokumentacji projektowej i jest to ostateczna kwota Partycypacji A. SA w poniesionych kosztach opracowania dokumentacji projektowej. Opłacona przez Spółkę kwota, tj. (…) PLN netto wynika z przeliczenia wartości wskazanej w oświadczeniu z brutto na netto, a różni się od wskazanej w Porozumieniu (… PLN netto) ze względu na różnicę w rzeczywiście poniesionych przez B. kosztach.

W zakresie nadzoru Inżyniera Kontraktu - w którym B. oświadczył, że do 12 czerwca 2024 r. zapłacił na rzecz E. sp. z o.o. kwotę (…) zł brutto (…)) tytułem pełnienia nadzoru inwestorskiego (Inżyniera Kontraktu) dla prac infrastrukturalnych, do następnych poniesionych płatności A. wystawi kolejne oświadczenia. Opłacona przez Spółkę kwota , tj. (…) PLN wynika z przeliczenia wartości wskazanej w oświadczeniu z brutto (…) na netto. Na obecnym etapie między Spółką a B. sporny pozostaje sposób udokumentowania rozliczeń za dokumentację projektową w części Kwoty Partycypacji A. oraz usługi nadzoru inżyniera kontraktu nad Pracami Infrastrukturalnymi. B odmawia - mimo treści Porozumienia I i Porozumienia II - wystawienia na rzecz Spółki faktur zawierających należny podatek od towarów i usług.

B. w celu udokumentowania należnych jej kwot brutto, (tj. części kwoty brutto, jaką B. był zobowiązany zapłacić Wykonawcy tych usług) wystawia noty obciążeniowe. Noty zawierają:

• datę wystawienia;
• kolejny numer, który w sposób jednoznaczny identyfikuje notę;
• nazwę Spółki i adres wraz z NIP;
• nazwę wystawcy noty (Wykonawcy - B wraz z NIP);
• odwołanie do faktury Wykonawcy ze wskazaniem numeru tej faktury, daty jej wystawienia oraz kwoty brutto tej faktury (faktura Wykonawcy stanowi załącznik do każdej noty z wyjątkiem jednej noty (…) dotyczącej partycypacji w dokumentacji, do której nie dołączono faktury Wykonawcy),
• nazwę usługi, (np. „Prace infrastrukturalne w obszarze dokumentacji projektowej”; „Nadzór inwestorski w zakresie Prac Infrastrukturalnych”,
• miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług;
• cenę jednostkową brutto;
• wartość brutto;
• kwotę należności ogółem.

Faktura Wykonawcy (załączana przez B. do noty obciążeniowej) zawiera wszystkie pozycje wymagane art. 106e ustawy z dnia 11 marca 2004 r.

Nota B. nie zawiera w treści kwoty podatku od towarów i usług. Faktura Wykonawcy zawiera kwotę podatku, jednak kwota ta przypada zarówno na część finansowaną przez Spółkę, jak i B. Z faktur Wykonawcy wynika stawka podatku (23%). W stosunku do kwoty brutto wskazanej na notach B. możliwe jest obliczenie kwoty podatku od towarów i usług zgodnie z metodą określoną w art. 106e ust. 7 ustawy z dnia 11 marca 2004 r.

Pytania

1)Czy Spółka będzie uprawniona do odliczenia podatku naliczonego, wynikającego z faktur otrzymanych od B. w związku z realizacją Porozumienia I i Porozumienia II, w przypadku ich wystawienia przez B.?

2)Czy Spółka może uznać otrzymane od B. noty wraz z załączonymi do nich fakturami Wykonawcy oraz Porozumieniem I i Porozumieniem II za faktury otrzymane w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. i na ich podstawie skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Spółki, w odniesieniu do pytania nr 1, Spółka będzie uprawniona do odliczenia podatku naliczonego, wynikającego z faktur otrzymanych od B. w związku z realizacją Porozumienia I i Porozumienia II.

Wątpliwość Spółki wynika z treści art. 5 ust. 1, art. 8 ust. 1, ust. 2 i ust. 2a, art. 15 ust. 1, ust. 2 i ust. 6, art. 29a ust. 1, ust. 7 pkt 3, w zw. z art. 86 ust. 1 i ust. 2, art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. w związku z zakresem działania B. Zdaniem Spółki w zakresie Prac Infrastrukturalnych, tj. kosztów które ma ponieść Spółka, B. wykonała na rzecz Spółki odpłatną usługę, opodatkowaną podatkiem od towarów i usług, w wykonaniu działalności gospodarczej B. B. nie działa w tym zakresie jako wyłączony z opodatkowania organ władzy publicznej ponieważ:

1)podstawą działania B. jest umowa cywilnoprawna (Porozumienie 1; Porozumienie II);

2)B. wykonała czynności, które wykraczają poza ustawowe zdania B, określone ustawą Prawo wodne.

Wobec faktu, że B - zgodnie z Porozumieniem 1 i Porozumieniem II - nabędzie we własnym imieniu usługi niezbędne do realizacji Prac Infrastrukturalnych, ale na rzecz A (Spółka odniesie z nich korzyść oraz ma pokryć koszty w tym zakresie), zastosowanie w sprawie powinien znajdować wprost art. 8 ust. 2a ustawy z dnia 11 marca 2004 r.

Zdaniem Spółki, skoro B. sfinansowała (poniosła koszt) Prac Mostowych, tylko ten zakres można uznać za wpisujący się w zadania ustawowe B., określone Prawem wodnym. Gdyby całość robót (tj. także Roboty Infrastrukturalne), były objęte zadaniami B., wówczas brak byłoby podstawy do żądania od Spółki partycypowania w kosztach Prac Infrastrukturalnych.

Z drugiej strony, systemowa wykładnia UTK oraz Prawa wodnego musi zakładać, że kompetencje w zakresie budowy (przebudowy) infrastruktury (...) oraz dróg wodnych muszą być rozdzielne. Jak wynika z UTK, to Spółka - jako zarządca infrastruktury - odpowiada za modernizację infrastruktury (...), a w konsekwencji musi ponosić koszty z tego tytułu. Odpowiednio, w zakresie obiektów mostowych, zadania w tym zakresie mogą należeć do kompetencji B. Zdaniem Spółki treść Porozumienia I i Porozumienia II odzwierciedla wynikający z przepisów materialnego prawa administracyjnego podział kompetencji.

Z powyższych powodów, ponieważ B. działała poza zakresem swoich ustawowych zadań, na podstawie umowy cywilnoprawej, świadczyła dla Spółki podlegającą opodatkowaniu odpłatną usługę, zaś Spółka - z uwagi na wykonywanie z użyciem Prac Infrastrukturalnych - działalności gospodarczej opodatkowanej, będzie uprawniona do odliczenia w całości podatku jaki z faktur B będzie wynikał.

Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jak wyjaśnił NSA, np. w wyroku z 13 stycznia 2021 r. sygn. I FSK 1303/19 „Z przepisu tego wynika, że jeżeli organy władzy publicznej wykonują w zakresie swoich uprawnień (obowiązków) czynność, która podlega prawu publicznemu, tzn. w ramach którego dany organ wyposażony jest w kompetencje władczego kształtowania sytuacji prawnej innych podmiotów z możliwością bezpośredniego przymusu w celu dostosowania się do norm tego prawa - nie są podatnikami VAT. Jeżeli jednak organy te nie działają w ramach tegoż reżimu publicznoprawnego, a na zasadach analogicznych do prywatnych przedsiębiorców, będących podatnikami, są one uznawane za podatników, jeżeli ich wykluczenie z kategorii podatników prowadziłoby do znaczących zakłóceń konkurencji.

Przepis art. 15 ust. 6 u.p.t.u. zawęził przedmiot wyłączenia z opodatkowania organów władzy publicznej podatkiem od towarów i usług do realizowanych przez nie „zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa”, włączając jednocześnie do opodatkowania tym podatkiem czynności „wykonywane na podstawie umów cywilnoprawnych, w odniesieniu do których organy te są podatnikami”.

W analizowanej sprawie zachodzą przesłanki do przyjęcia, że B działała poza zakresem zadań ustawowych, wykonując na rzecz A. usługę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej (…).

Spółka podnosi, że z Porozumienia II wynika, że jest ono zawierane w wykonaniu porozumienia z 27 stycznia 2020 r. W § 11 porozumienia z 27 stycznia 2020 r. (Porozumienie I) przewidziano, że sposób realizacji Etapu II i dokładne warunki finansowania prac zostaną określone odrębnie. Zasady te określa Porozumienie.

Zgodnie z Porozumieniem II jego celem jest określenie zasad współpracy Stron w celu realizacji Etapu II prac inwestycyjnych przez B (Inwestycja). Porozumienie przewiduje, że A ma partycypować w kosztach robót budowlanych. W § 3 Porozumienia określono, że B będzie prowadzić prace budowlane (będzie odpowiadać za wykonawcę) i całości ponosi odpowiedzialność za realizację Inwestycji. A ma zaś - zgodnie z § 4 - pokryć koszt Prac Infrastrukturalnych oraz podjąć działania umożliwiające realizację robót przez B (wyłonionego wykonawcę).

W Porozumieniu przewidziano, że B będzie stroną umowy z wykonawcą, oraz że koszt Prac Infrastrukturalnych zostanie wydzielony w fakturze wykonawcy. Jasno z Porozumienia wynika również, że A zwróci B koszt Prac Infrastrukturalnych na podstawie refaktury.

Oceniając z powyższej perspektywy Porozumienie l i II trzeba zauważyć, że:

1)Porozumienia l i II mają charakter cywilnoprawny - B. nie działa z zastosowaniem władztwa administracyjnego,

2)Porozumienia I i II określają działania B. (wykonanie Prac Infrastrukturalnych), za które zapłacić ma A.,

3)skoro A. wydatkuje własne środki na Prace Infrastrukturalne, to dla A. wykonanie tych prac musi wiązać się z uzyskaniem korzyści,

4)porozumienie wiąże wyraźnie udział A. w Inwestycji z wartością Prac Infrastrukturalnych.

Z perspektywy ustawy z dnia 11 marca 2004 r. Porozumienia l i II odwołują się wyraźnie (nawet wprost językowo) do instytucji refakturowania. Zgodnie z art. 8 ust. 2a ustawy o VAT w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi. Zgodnie zaś z art. 29a ust. 1 podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Ponadto przepis ust. 29a ust. 1 pkt 7 stanowi, że podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:

1)stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;

2)udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;

3)otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.

Z treści Porozumienia II wynika jasno, że strony dążyły do zawarcia umowy o refakturowanie kosztów. Zgodnie z Porozumieniem II B. zobowiązało się nabyć w imieniu własnym, ale na rzecz A usługi budowlane, a następnie je A. odsprzedać.

Nie ulega wątpliwości, że w sprawie B. nie działał jako organ władzy publicznej (w sferze imperium). Aby działania B. były wyłączone z zakresu opodatkowania, konieczne jest ustalenie, że B. działa w zakresie zadań ustawowych, nie naruszając przy tym warunków konkurencji.

W analizowanym przypadku nie sposób przyjąć, aby A. działał w zakresie Prac Infrastrukturalnych w zakresie zadań ustawowych.

Spółka zwraca uwagę, że zgodnie z (…).

Z powyższego wynika wyraźnie, że Projekt nie jest realizowany w zakresie Prac Infrastrukturalnych w zakresie zadań ustawowych B. Ten zakres nie jest realizowany na podstawie decyzji administracyjnej, (…)

Działania B. w zakresie robót dotyczących infrastruktury (...) wykraczają zatem poza zadania własne tej państwowej osoby prawnej. Zadania związane z infrastrukturą (...) zostały powierzone UTK - zarządcy infrastruktury - jest to podmiot odpowiedzialny za zarządzanie infrastrukturą kolejową, jej eksploatację, utrzymanie, odnowienie lub udział w rozwoju tej infrastruktury, a w przypadku budowy nowej infrastruktury, podmiot, który przystąpił do jej budowy w charakterze inwestora.

Zgodnie z (…)

Wynika z tego, że zadania w zakresie przebudowy infrastruktury (Prace Infrastrukturalne) stanowią zadania ustawowe A., a nie B. Uzasadnia to również finansowy udział A w Inwestycji.

Co więcej, jak wynika z (…)

Mając na względzie cywilnoprawny charakter Porozumienia I i II, a także brak podstaw do zaliczenia Prac Infrastrukturalnych do urządzeń wodnych, czynności B. winny być kwalifikowane w świetle art. 15 ust. 1, ust. 2 i ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. w zw. z (…), jako inna działalność związaną z gospodarką wodną, z wyłączeniem działalności gospodarczej w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków. Mając powyższe na względzie należy uznać zatem, że w zakresie prac obejmujących infrastrukturę kolejową (Prace Infrastrukturalne) B. działa w zakresie działalności gospodarczej (…), jest zatem podatnikiem podatku z tytułu refakturowania tych usług na rzecz Spółki.

Należy zaznaczyć przy tym, że w podobnych przypadkach DKIS przyjmuje, że podmiot publiczny działa jako podatnik podatku. W interpretacji z 13 września 2021 r. sygn. 0111-KDIB3-2.4012.517.2021.2.SR, dotyczącej obciążenia P kosztami pozyskania gruntów przez jednostkę samorządu terytorialnego DKIS ocenił, że gmina świadczy opodatkowaną VAT usługę. DKIS ocenił, że „Z okoliczności rozpatrywanej sprawy wynika, że Inwestor planuje zrealizować na terenie Gminy zamierzenie inwestycyjne pn. Inwestycja stanowi część projektu pn. „...” i polegać będzie m.in. na budowie wiaduktu drogowego oraz nowego odcinka drogi powiatowej nr (...). Inwestycja realizowana będzie w obszarze działek ewidencyjnych będących aktualnie własnością osób trzecich. W celu umożliwienia Inwestorowi realizacji Inwestycji działki te zostaną pozyskane (przejęte) przez Gminę. Przejęcie działek nastąpi na podstawie decyzji zezwalającej na realizację inwestycji drogowej, o której mowa w art. 11a i nast. ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych. Na podstawie art. 12 ust. 4 pkt 1 i 2 specustawy drogowej z dniem, w którym Decyzja ZRID stanie się ostateczna objęte nią działki staną się z mocy prawa własnością Miasta na prawach powiatu (...) oraz Gminy (...) na podstawie art. 12 ust. 4f ww. ustawy z kolei dotychczasowym właścicielom, użytkownikom wieczystym oraz osobom, którym przysługiwały ograniczone prawa rzeczowe nieruchomości objętych Decyzją ZRID przysługiwać będzie odszkodowanie. Wypłaty odszkodowań dokonywać będzie Gmina, a następnie kwota odpowiadająca wartości wypłaconych odszkodowań zostanie Gminie zwrócona przez Inwestora.

Zainteresowani mają wątpliwości czy czynności wykonywane przez Gminę na rzecz Inwestora stanowią po stronie Gminy odpłatne świadczenie usług za wynagrodzeniem w postaci zwrotu kosztów odszkodowań wypłaconych przez Gminę podmiotom trzecim i jako takie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Odnosząc się do przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wskazać należy, że co do zasady sama czynność przekazania środków finansowych nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT i nie rodzi żadnych obowiązków podatkowych, o ile nie pełni funkcji zapłaty lub zaliczki z tytułu jakiegokolwiek świadczenia usług lub dostawy towarów podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Aby uznać, że pomiędzy podmiotami doszło do dostawy towarów lub świadczenia usług, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy przekazaną zapłatą, a wykonanym świadczeniem. Przekazana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia - wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Zatem mając na uwadze przedstawione we wniosku okoliczności sprawy oraz obowiązujące przepisy prawa podatkowego stwierdzić należy, że w analizowanym przypadku mamy do czynienia z odpłatnym świadczeniem usług przez Gminę na rzecz Inwestora. Z okoliczności przedmiotowej sprawy wynika bowiem, że wszelkie czynności dokonane przez Gminę w związku z przejęciem nieruchomości właścicieli, użytkowników wieczystych oraz osób, którym przysługuje ograniczone prawo rzeczowe oraz wypłatą odszkodowań dokonane zostały wyłącznie w interesie Inwestora. Dla Gminy istniejący układ komunikacyjny jest wystarczający i nie wymaga zmian. Gmina nie planowała i nie wychodziła z inicjatywą budowy/realizacji Inwestycji, a podejmowane działania następują na wniosek Inwestora. Celem podjętych przez Gminę czynności było umożliwienie Inwestorowi realizacji Inwestycji związanej z modernizacją. W analizowanym przypadku Inwestor nie mógł dokonać czynności wywłaszczenia we własnym zakresie, gdyż nie ma takiej prawnej możliwości. Tym samym w analizowanej sprawie zapłata przez Inwestora na rzecz Gminy wynagrodzenia w postaci zwrotu kosztów odszkodowań za przejęte nieruchomości od dotychczasowych właścicieli, użytkowników wieczystych, osób, którym przysługuje ograniczone prawo rzeczowe, stanowi w istocie zapłatę za umożliwienie Inwestorowi prowadzenia jego inwestycji (modernizacja ...).

Zatem, umożliwienie Inwestorowi prowadzenia Inwestycji związanej z modernizacją ... stanowi świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 5 ust. 1 w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy.

Podsumowując, czynności wykonywane przez Gminę na rzecz Inwestora stanowią po stronie Gminy odpłatne świadczenie usług za wynagrodzeniem w postaci zwrotu kosztów odszkodowań wypłaconych przez Gminę podmiotom trzecim i podlegają opodatkowaniu podatkiem VAP. Podobnie zakres opodatkowania spółki celowej skarbu państwa, powołanej do realizacji zadania publicznego, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej ocenił w interpretacji z 30 października 2023 r. znak 0114-KDIP4-3.4012.170.2023.5.IG.

WSA w Warszawie w wyroku z 14 sierpnia 2019 r. sygn. III SA/Wa 3089/18 (orzeczenie prawomocne) również odniósł się do orzecznictwa TSUE: „Trybunał wyjaśnił również, że status „podmiotu prawa publicznego” nie może wynikać jedynie z tego, że dana działalność polega na wykonywaniu czynności należących do prerogatyw władztwa publicznego (teza 57).

(...) Podobnie w powoływanym przez Skarżącą orzeczeniu NSA z 8 czerwca 2017 r., sygn. akt I FSK 1117/15, w którym to NSA uznał, że spółka komunalna nie jest podatnikiem VAT, mieliśmy do czynienia z wyraźnym władczym działaniem spółki. Jej działalność dotyczyła załatwiania indywidualnych spraw z zakresu administracji publicznej, tj. przyjmowania deklaracji, określania wysokości opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi, określanie wysokości zaległości). Tym samym były to czynności wykonywane w charakterze organu władzy publicznej (w ramach władztwa publicznego).

(...) Podsumowując Sąd podkreśla, że nie wszystkie zadania własne wykonywane przez jednostki samorządu terytorialnego wykonywane są w ramach władztwa publicznego. To, że dany zakres zadań należy do zadań własnych gminy nie oznacza automatycznie, że jest to zadanie wykonywane w charakterze organu władzy publicznej publicznego. Decyduje tu faktyczny charakter w jakim wykonywane są te działania. Ponadto inaczej załatwia się sprawy, np. kultury, zaopatrzenia w wodę, zagospodarowania odpadów, a inaczej sprawy dotyczące porządku publicznego, bezpieczeństwa, ochrony przeciwpożarowej itp.”.

Spółka podkreśla, że rozliczenia z B. następują na podstawie swobody umów, zaś w tym zakresie nie korzysta z władztwa administracyjnego.

Co ważne, fakt że zadania z zakresu dróg stanowią zadanie własne gminy nie doprowadził DKIS do wniosku, że gmina działa w tym zakresie poza zakresem opodatkowania (na zasadzie art. 15 ust. 2 i 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r.).

W podobnym tonie wypowiedział się DKIS w interpretacji z 9 lipca 2020 r. sygn. 0114-KDIP1-1.4012.188.2020.5.KOM: „Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej dokonując wykładni art. 13 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE wielokrotnie wskazywał, że dla zastosowania ww. przepisu, konieczne jest spełnienie łącznie dwóch warunków - działalność musi być wykonywana przez podmiot prawa publicznego i musi być ona wykonywana jako organ władzy publicznej (m.in. wyroki w sprawach C-202/90 i C-288/07). Spełnienie w niniejszej sprawie pierwszej ze wskazanych przesłanek nie jest sporne. Odnosząc się do drugiej z wymienionych przesłanek, TSUE stwierdził, że działalnością wykonywaną w charakterze organu władzy publicznej w rozumieniu tego przepisu jest działalność wykonywana przez podmioty prawa publicznego w ramach właściwego dla nich reżimu prawnego, z wyłączeniem tej działalności, która jest wykonywana przez nie na tych samych warunkach prawnych, co prywatni przedsiębiorcy (np. wyroki C-107/84, 235/85, C-446/98, C-288/07, C-260/98, C-408/97).

W wyroku C-4/89 Trybunał stwierdził nadto, że jedynym kryterium pozwalającym na rozróżnienie dwóch rodzajów działalności, tj. wykonywanych w oparciu o reżim publicznoprawny lub prywatnoprawny, jest sposób ich traktowania przez prawo poszczególnych państw członkowskich. W innym ze swych orzeczeń (C-430/04) TSUE przypomniał, że art. 4 (5) VI Dyrektywy służy zapewnieniu przestrzegania zasady neutralności podatkowej, która sprzeciwia się w szczególności temu, aby świadczenie podobnych usług, które są względem siebie konkurencyjne, było traktowane w różny sposób z punktu widzenia podatku VAT (wyrok w sprawie C-498/03). Skoro bowiem sformułowanie „w charakterze władzy publicznej” nawiązuje do sposobu wykonywania działalności, a art. 4 (5) warunkuje wyłączenie z opodatkowania od okoliczności, jaką jest wykonywanie działalności w charakterze władzy publicznej, to zakresem wyłączenia objęta jest działalność, której wykonywanie poddane jest przepisom prawa publicznego, a nie prawa prywatnego.

Aby zatem określić możliwość zastosowania art. 15 ust. 6 ustawy, który wyłącza organy władzy publicznej (oraz urzędy obsługujące te organy) z grona podatników podatku od towarów i usług, konieczne jest określenie, czy zadania realizowane przez te organy są zadaniami, dla których zostały powołane w ramach reżimu publicznoprawnego, czy też są to czynności wykonywane na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje pojęcia „organu władzy publicznej”, jak i „urzędów obsługujących te organy” odwołując się jedynie do odrębnych przepisów nakładających obowiązek realizacji zadań o charakterze publicznym na te organy.

(…).

Z treści powołanego przepisu art. 15 ust. 6 ustawy wynika, że wyłączenie z kategorii podatników VAT organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy ma miejsce wówczas, gdy spełnione zostaną łącznie dwie przesłanki:

a)podmiotem dokonującym czynności jest organ władzy publicznej lub urząd obsługujący ten organ oraz

b)czynność mieści się w zakresie zadań nałożonych odrębnymi przepisami na ten podmiot (wymieniony w pkt 1), dla realizacji których został on powołany i jednocześnie czynność ta nie jest wykonywana na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Przepis ten nakazuje uznać, że w przypadku czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych dany podmiot nie działa w charakterze organu, lecz występuje jako zwykły uczestnik obrotu gospodarczego. Wykonywanie bowiem czynności na podstawie umów cywilnoprawnych mogłoby prowadzić do nierówności konkurencyjnej podmiotów działających na rynku oraz „organu władzy”, który korzystałby z wyłączenia z opodatkowania na podstawie ww. przepisu. Natomiast rozstrzygnięcie, czy dana czynność stanowi realizację zadania nałożonego przepisami prawa, dla wypełniania których organ czy też urząd zostały powołane, powinno następować przede wszystkim w oparciu o prawo ustrojowe, tj. przepisy powołujące dany organ (urząd) i określające zakres jego działania.

(...) Opisana we wniosku sprzedaż uprawnień do emisji w drodze aukcji stanowi czynność mieszczącą się w zakresie zadań organów władzy publicznej wykonywaną w ramach umowy cywilnoprawnej (cywilnoprawna umowa sprzedaży zawierana jest w tym przypadku w trybie aukcyjnym). Podmiot dokonujący sprzedaży w drodze aukcji jest więc podatnikiem VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. W tym przypadku nie jest spełniony zatem warunek wyłączający organy władzy publicznej oraz urzędy obsługujące te organy z kategorii podatników VAT na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy”. Nadmienić przy tym należy, że interpretacja ta została nieprawomocnie uchylona przez WSA w Warszawie.

Tak samo działania podmiotu publicznego oceniono w interpretacji z dnia 19 kwietnia 2021 r. sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.113.2021.1.MH: „Z opisu sprawy wynika, że zagadnienia związane z udzielaniem informacji geologicznej za wynagrodzeniem reguluje ustawa Prawo geologiczne i górnicze oraz Rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie korzystania z informacji geologicznej za wynagrodzeniem. Udzielenie informacji za wynagrodzeniem odbywa się na podstawie złożonego wniosku oraz umowy zawartej między wnioskodawcą a marszałkiem województwa, w imieniu którego działa geolog wojewódzki. Co do zasady wynagrodzenie należne z wyżej opisanej umowy jest dochodem przysługującym Skarbowi Państwa, a nie dochodem budżetu województwa. Skarb Państwa jest świadczeniobiorcą nieprowadzącym działalności gospodarczej nie będącym również podatnikiem podatku VAT. Marszałek województwa, zawierając umowy dotyczące korzystania z informacji geologicznej, reprezentuje Skarb Państwa, podejmuje działania w imieniu i na rzecz tegoż Skarbu Państwa, a nie w swoim własnym imieniu.

(...) Biorąc pod uwagę przedstawione zdarzenie przyszłe oraz obowiązujący w tym zakresie stan prawny należy stwierdzić, że ustanowienie użytkowania górniczego dokonywane przez Wnioskodawcę na rzecz marszałka województwa, który ubiega się o ustanowienie tego użytkowania górniczego, należy do kategorii spraw cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, pod pojęciem usługi (świadczenia), należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie, powstrzymanie się od działania (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa o podatku od towarów i usług zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 tej ustawy.

Należy jednak zaznaczyć, iż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności, przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

W związku z powyższym, udostępnienie przez Wnioskodawcę informacji geologicznej na rzecz Skarbu Państwa, który ubiega się o udostępnienie informacji geologicznej, za które zgodnie z art. 13 ust. 3 ustawy Prawo geologiczne i górnicze, w umowie określa się wynagrodzenie i sposób jego zapłaty, stanowi świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywane jest przez podmiot mający status podatnika.

W przedmiotowej sprawie, z tytułu udostępniania informacji geologicznej za wynagrodzeniem na podstawie umowy cywilnoprawnej, Wnioskodawca będzie uznany za podatnika podatku VAT, gdyż będzie wykonywał działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy i nie będzie do niego miało zastosowania wyłączenie z grona podatników określone w art. 15 ust. 6 ustawy. Wobec powyższego, udostępnianie informacji geologicznej za wynagrodzeniem, dokonane na podstawie umowy cywilnoprawnej, przez podatnika VAT, za które zgodnie z art. 13 ust. 3 ustawy Prawo geologiczne i górnicze, przysługuje wynagrodzenie, jako świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy, będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Jednocześnie należy wskazać, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie przewidują zwolnienia od wynagrodzenia za czynności udostępniania informacji geologicznej za wynagrodzeniem. Tym samym, ww. czynności będą podlegały opodatkowaniu i nie będą korzystały ze zwolnienia od podatku VAT”.

Istnieją zatem podstawy do twierdzenia, że B. winno udokumentować rozliczenie z A. w sposób przewidziany w Porozumieniu I i II, tj. wystawić fakturę jako podatnik podatku od towarów i usług.

Podobnie DKIS przyjmuje w zakresie refakturowania kosztów pomiędzy podmiotami publicznymi. W interpretacji z 21 grudnia 2021 r. znak 0111-KDIB3-1.4012.819.2021.2.MSO oceniono: „Na tle przedstawionego opisu sprawy mają Państwo wątpliwości czy koszty audytu, którymi obciążacie Gminę H i Gminę Z zgodnie z Porozumieniem (poniesione w roku 2019, 2020, 2021 i ponoszone w latach następnych) proporcjonalnie do liczby tzw. wozokilometrów rozliczeniowych wykonanych w roku kontrolowanym (obrachunkowym) są dla Państwa wynagrodzeniem za czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Odnosząc się do Państwa wątpliwości należy przede wszystkim zauważyć, że - jak wskazano na wstępie - pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nie czynienie bądź też tolerowanie). Zatem aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem.

W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie, nagroda. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług i otrzymaną zapłatą. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

W konsekwencji należy stwierdzić, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie usługą podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Jak wskazano we wniosku, zgodnie z Porozumieniem wartość rekompensaty należnej (w tym należnych rekompensat cząstkowych) będzie wynikać z corocznego audytu przedmiotowych przychodów i kosztów Operatora w badanym okresie obrachunkowym, także z uwzględnieniem uzasadnionych kosztów Organizatora. Wyniki audytu będą wiążące dla Stron. Organizator (Gmina C) udostępni Gminom dane, które posłużyły do obliczenia wysokości należnej rekompensaty (w tym rekompensat cząstkowych) za dany rok obrachunkowy. Audyt jest/będzie zlecany przez Organizatora (Gminę C) niezależnemu audytorowi - koszty audytu Strony Porozumienia będą ponosiły proporcjonalnie do liczby tzw. wozokilometrów rozliczeniowych wykonanych w roku kontrolowanym (obrachunkowym).

Z powyższego wynika więc, że Państwo, jako Organizator, zlecacie niezależnemu audytorowi wykonanie audytu, który zgodnie z Porozumieniem, służy ustaleniu wartości rekompensaty należnej (w tym należnych rekompensat cząstkowych) z tytułu świadczenia opisanych w stanie faktycznym usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego użyteczności publicznej. Nie ulega wątpliwości, że wykonanie tego audytu stanowi usługę podlegającą opodatkowaniu, świadczoną przez audytora na rzecz Organizatora czyli na rzecz Państwa. Skoro zaś Państwo, z mocy ww. Porozumienia obciążacie częścią kosztów sporządzenia tego audytu pozostałych uczestników, to tym samym dokonują Państwo refakturowania na ich rzecz ustalonej części kosztów tej usługi, co jest czynnością podlegającą opodatkowaniu z mocy wskazanego przepisu art. 8 ust. 2a ustawy o VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie opodatkowania zwrotu kosztów audytu jest nieprawidłowe”.

Podobnie DKIS wypowiedział się w sprawie rozstrzygniętej interpretacją z 16 października 2019 r. 0112-KDIL1-1.4012.278.2019.3.MJ: „W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca ma wątpliwości, czy postępuje prawidłowo dokumentując fakturą wskazane przez niego we wniosku czynności wykonywane na zlecenie innych jednostek Policji. W celu odpowiedzi na ww. pytanie należy w pierwszej kolejności ustalić czy Wnioskodawca wykonując zadania zlecone na rzecz innych jednostek Policji, a następnie obciążając je kosztami z tego tytułu, działa jako podatnik podatku od towarów i usług.

Należy zauważyć, że generalnie organy oraz urzędy publiczne są uznawane za podatników. Dotyczy to tej sfery, w której występuje konsumpcja oraz gdzie podmioty te mogą konkurować z podmiotami prawa prywatnego. Kryterium decydującym o uznaniu organu (urzędu) władzy publicznej za podatnika VAT jest zachowywanie się nie jak organ władzy, lecz jak podmiot gospodarczy (przedsiębiorca) w stosunku do określonych transakcji lub czynności. Szczególnie jest to uzasadnione w tych przypadkach, gdzie identyczne czynności lub bardzo zbliżone czynności bądź transakcje mogą być wykonane przez podmioty prywatne (np. przedsiębiorców).

W kontekście wątpliwości Wnioskodawcy należy wskazać, że zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2019 r. poz. 161, z późn. zm.), w granicach swych zadań Policja wykonuje czynności: operacyjno-rozpoznawcze, dochodzeniowo-śledcze i administracyjno-porządkowe w celu:

1)rozpoznawania, zapobiegania i wykrywania przestępstw, przestępstw skarbowych i wykroczeń;

2)poszukiwania osób ukrywających się przed organami ścigania lub wymiaru sprawiedliwości, zwanych dalej „osobami poszukiwanymi”;

3)poszukiwania osób, które na skutek wystąpienia zdarzenia uniemożliwiającego ustalenie miejsca ich pobytu należy odnaleźć w celu zapewnienia ochrony ich życia, zdrowia lub wolności, zwanych dalej „osobami zaginionymi”.

Stosownie do § 21 ust. 1 Zarządzenia Nr 4 Komendanta Głównego Policji z dnia 9 lutego 2017 r. w sprawie niektórych form organizacji i ewidencji czynności dochodzeniowo-śledczych Policji oraz przechowywania przez Policję dowodów rzeczowych uzyskanych w postępowaniu karnym (Dz. Urz. KGP z 2017 r., poz. 9, z późn. zm.), jeżeli w toku postępowania zaistnieje potrzeba wykonania czynności w terytorialnym zasięgu działania innej jednostki Policji, można zwrócić się do kierownika tej jednostki Policji o wykonanie określonych czynności, przesyłając w tym celu niezbędne materiały postępowania lub informacje.

W myśl § 21 ust. 2 przywołanego Zarządzenia, wniosek o wykonanie określonych czynności może być przesłany również drogą elektroniczną za pomocą systemów teleinformatycznych, w szczególności za pomocą bezpiecznej wewnętrznej sieci elektronicznej.

Z § 22 ust. 2 tego Zarządzenia wynika, że zlecenie czynności do wykonania innym jednostkom Policji wiążące się ze znacznym obciążeniem, następuje po uzgodnieniu możliwości realizacyjnych. W razie konieczności, jednostka zlecająca przeprowadzenie czynności deleguje policjanta lub policjantów. Kierownik jednostki Policji udziela niezbędnej pomocy policjantom z innej jednostki Policji wykonującym czynności w terytorialnym zasięgu działania podległej mu jednostki Policji, o czym stanowi § 22 ust. 3 przywołanego Zarządzenia. Stosownie do § 61 ww. Zarządzenia, przy rozliczaniu między jednostkami Policji wydatków związanych z wykonaniem zleconych czynności, o których mowa w § 21, stosuje się następujące zasady:

1)wydatki wynikające z realizacji czynności zleconych są wykładane przez jednostkę Policji zlecającą wykonanie czynności;

2)jeżeli należność uregulowała jednostka Policji wykonująca czynności, na podstawie noty księgowej obciąża poniesionymi wydatkami jednostkę Policji zlecającą wykonanie czynności;

3)jednostka Policji wykonująca czynności przesyła dokumentację dotyczącą należności wraz z materiałami lub w ślad za nimi, niezwłocznie po uzyskaniu noty księgowej.

W kontekście przywołanych przepisów kluczowe znaczenie dla uznania, czy Wnioskodawca wykonując czynności zlecone na rzecz innych jednostek działa jako podatnik, ma okoliczność, czy przedmiotowe zadania mogą wykonywać podmioty prywatne.

W treści wniosku Wnioskodawca jednoznacznie wskazał, że czynności wykonywane przez Wnioskodawcę na zlecenie innych jednostek Policji będące przedmiotem wniosku (usługi holowania i parkowania pojazdów przechowywanych do celów dochodzeniowo-śledczych, pokrycie kosztów zużycia paliwa oraz badań osób zatrzymanych przed ich umieszczeniem w pomieszczeniu dla osób zatrzymanych) mogą być wykonywane przez inne podmioty gospodarcze.

W przedmiotowej sprawie, analizując zatem zakres opisanych we wniosku czynności, które Wnioskodawca wykonuje na zlecenie innych jednostek Policji, za które należne jest wynagrodzenie (skalkulowane na poziomie zwrotu poniesionych przez Komendę kosztów), wskazać należy, że czynności te nie wpisują się w działalność Wnioskodawcy, jako organu władzy publicznej. Uznać bowiem należy, że wykonywane są one w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, gdyż identyczne zadania mogą być wykonywane przez podmioty prywatne. Wskazać bowiem należy, że Wnioskodawca w zakresie tych czynności nabywa usługi oraz paliwo od usługodawców (dostawców) będących podmiotami komercyjnymi. W przedstawionych okolicznościach niewątpliwie dochodzi do czynności podlegających opodatkowaniu, bowiem mają miejsce czynności pomiędzy dwoma odrębnymi podmiotami, a czynności te są wykonywane odpłatnie.

Tym samym w zakresie przenoszenia na inną jednostkę Policji ww. wydatków związanych z realizacją zadań w wyżej opisanym zakresie zleconych przez inne jednostki policji Wnioskodawca działa w charakterze podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. W związku z powyższym zastosowanie znajdą przepisy ogólne dotyczące opodatkowania czynności, zawarte w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług oraz zasady dotyczące wniosku dokumentowania przez podatników czynności podlegających opodatkowaniu, co do których uregulowania zostały zawarte w art. 106a-106q tej ustawy. Oznacza to, że czynność przeniesienia ww. poniesionych wydatków na inną jednostkę Policji powinna zostać udokumentowana fakturą wystawioną przez Wnioskodawcę.

Zatem Wnioskodawca postępuje prawidłowo dokumentując fakturą czynności będące przedmiotem wniosku wykonywane na zlecenie innych jednostek Policji”.

W przedmiotowej sprawie nie ulega wątpliwości, że rozliczenie kosztów Prac Infrastrukturalnych między Spółką i B. dotyczy czynności, które mogą wykonywać podmioty prywatne. Rozliczenie dotyczy zresztą czynności, które właśnie taki prywatny podmiot (twórca Dokumentacji projektowej, Konsultant, Wykonawca) wykona. Wyłączenie B. z zakresu opodatkowania nie ma zatem żadnego uzasadnienia.

Spółka wskazuje również, że działania podejmowane w zakresie Prac Infrastrukturalnych w ramach inwestycji są bardzo analogiczne do obowiązków inwestora zastępczego. Spółka wskazuje, że zgodnie z (…), zarządy zlewni wykonują następujące zadania (…) - planują i prowadzą inwestycje z zakresu gospodarki wodnej, w tym pełnią funkcję inwestora albo inwestora zastępczego, w zakresie określonym w przepisach ustawy, z wyłączeniem śródlądowych dróg wodnych o szczególnym znaczeniu transportowym. Z powyższego wynika, że B. może także pełnić funkcję inwestora zastępczego.

W tym kontekście należy zwrócić uwagę, ze w Porozumieniu I i II powierzono organizację całości Inwestycji B. Dokonano jednak jasnego podziału, w jakim zakresie B. działa w interesie własnym, a w jakim Y. Zgodnie z Porozumieniami I i II, w szczególności:

1)B. pokryje w całości koszty pozyskania praw do nieruchomości, niezbędnych dla potrzeb realizacji Prac Mostowych,

2)Spółka poniesie w całości koszty pozyskania praw do nieruchomości niezbędnych dla potrzeb realizacji Prac Infrastrukturalnych,

3)Spółka udzieli B. pełnomocnictw umożliwiających wystąpienie z wnioskiem o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji linii (...) na podstawie UTK oraz decyzji o pozwoleniu na budowę zgodnie z przepisami Prawa budowlanego,

4)strony zgodnie przyjmują, iż Koszty realizacji Inwestycji są kosztami szacunkowymi i mogą ulec zmianie.

Spółka zastrzegła, że w przypadku, gdy wartość najkorzystniejszej oferty w postępowaniach na realizację robót budowlanych w zakresie Prac Infrastrukturalnych oraz na nadzór inwestorski w zakresie nadzoru nad Pracami Infrastrukturalnymi przekroczy kwoty określone odpowiednio w Porozumieniu I i II, decyzja o ewentualnym dodatkowym finansowaniu Inwestycji przez A będzie wymagała pozyskania stosownych zgód korporacyjnych. W razie braku pozyskania takich zgód, A zastrzega sobie prawo rezygnacji z realizacji Inwestycji bez ponoszenia jakichkolwiek kosztów z tego tytułu. B. nie będzie uprawniony w takiej sytuacji do żądania od A zwrotu poniesionych kosztów czy zapłaty odszkodowania. B. przyjmuje do wiadomości, że decyzja o wyborze najkorzystniejszej oferty o wartości przekraczającej kwoty wskazane w Porozumieniu II i wymaga wyraźnej, pisemnej zgody A; A zachowała zatem ekonomiczną kontrolę nad zakresem i realizacją prac - co wyklucza przyjęcie, że B realizuje zadanie własne, ustawowe w tym zakresie:

5.zgodnie z Porozumieniem II, B. oświadcza, iż w celu realizacji Etapu II Inwestycji:

a)uzgodni z A Opis Przedmiotu Zamówienia i Warunki Umowy na wybór Wykonawcy Inwestycji (zwany dalej: Wykonawcą),

b)przeprowadzi postępowania o udzielenie zamówień publicznych celem wyboru Wykonawcy stosując szczególną procedurę przewidzianą przez wewnętrzne regulacje Banku Światowego,

c)zobowiąże Wykonawcę oraz Inżyniera Kontraktu do wyodrębnienia kosztów Inwestycji z podziałem na Prace Mostowe i Prace Infrastrukturalne, zgodnie z dokumentacją projektową i przedmiarem robót,

d)udostępni na pisemny wniosek A dokumentację dotyczącą wyboru najkorzystniejszej oferty na wybór Wykonawcy Inwestycji zgodnie z Instrukcjami Banku Światowego w zakresie przeprowadzenia zamówień publicznych,

e)przy współudziale A przekaże Wykonawcy plac budowy,

f)od momentu przekazania przez A terenu pod Inwestycję będzie odpowiadać za działania lub zaniechania Wykonawcy, jak za działania lub zaniechania własne, a także zobowiąże Wykonawcę do zabezpieczenia BHP oraz ochrony mienia, ubezpieczenia budowy,

g)zobowiąże Wykonawcę do:

- przedłożenia i uzgodnienia z A Projektu Organizacji Robót, opracowanego w oparciu o „Regulamin Tymczasowy Prowadzenia Ruchu w czasie wykonywania robót”.

- wystąpienia do A SA o:

- wprowadzenie koniecznego pierwszego zamknięcia torów lub ograniczenie ruchu pociągów w terminie nie krótszym niż 105 dni kalendarzowych przed zamknięciem lub ograniczeniem ruchu - Wykonawca będzie zobowiązany do przekazania A Harmonogramu Prac Inwestycyjnych,

- odpłatne przeszkolenie pracowników Wykonawcy przez A (…) w zakresie zagrożeń dla bezpieczeństwa i zdrowia podczas wykonywania prac na terenie (…),

- 7.2.3 wprowadzenie zamknięć torowych wynikających z Regulaminu Tymczasowego Prowadzenia Ruchu w czasie wykonywania Prac Inwestycyjnych,

- 73 poniesienia kosztów związanych z opóźnieniami pociągów w przypadku niedotrzymania terminów zamknięć torowych wynikających z Regulaminu Tymczasowego Prowadzenia Ruchu w czasie wykonywania robót oraz kosztów komunikacji zastępczej,

- 74 rozliczenia się z A. (…) z materiałów z rozbiórki nawierzchni, urządzeń elektroenergetycznych A oraz urządzeń srk i łączności kolejowej, stanowiących własność A Materiał z rozbiórki należy rozliczyć zgodnie z przepisami obowiązującymi w Spółce A (Instrukcja lm-3),

h)zapewni nad realizacją Inwestycji nadzór autorski i inwestorski we wszystkich branżach, w tym związanych z przebudową infrastruktury (...),

i)prowadzić będzie wymaganą dokumentację w związku z realizacją Inwestycji w zakresie Prac inwestycyjnych, zgodnie z właściwymi przepisami oraz udostępni tę dokumentację na każdy wniosek A. SA,

j)przekazywać będzie na zgłoszone przez A. żądanie, informacji dotyczących wykonywanych Prac Inwestycyjnych lub innych niezbędnych czynności wykonywanych na terenie A oraz umożliwienia A. SA przeprowadzenia kontroli ich wykonywania,

k)będzie dokonywać przy udziale wyznaczonych przedstawicieli A czynności odbioru prac wykonanych w ramach Inwestycji, przy zapewnieniu wykonania Prac Inwestycyjnych zgodnie z właściwymi przepisami prawa, a także zgodnie z zasadami sztuki budowlanej, aktualnym stanem wiedzy fachowej, technicznej oraz technologicznej, jak również ze spełnieniem wymagań technicznych, technologicznych i jakościowych określonych w warunkach technicznych, instrukcjach, standardach technicznych obowiązujących w A, ze szczególnym uwzględnieniem zasad i wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy, co zostanie potwierdzone stosownymi protokołami (technicznymi, eksploatacyjnymi, częściowymi, końcowymi itp.). Wszelkie warunki techniczne, standardy, wytyczne instrukcje, w tym wewnętrzne obowiązujące w A, o których mowa w zdaniu powyżej zostały wskazane w Załączniku 4 do niniejszego porozumienia,

l)w terminie 14 dni po zakończeniu budowy, wystąpi z wnioskiem o wydanie decyzji o pozwolenie na użytkowanie obiektów powstałych w ramach Inwestycji zgodnie z przepisami ustawy Prawo Budowlane,

m)podejmie względem Wykonawcy Inwestycji, o ile będzie to konieczne działania zapewniające usunięcie wad Prac Inwestycyjnych ujawnionych w czasie ich realizacji oraz odbiorów,

n)weryfikować będzie faktury wystawiane przez wykonawcę Inwestycji, przy czym faktury VAT dotyczące Robót infrastrukturalnych będzie weryfikować przy współudziale A,

o)zobowiązuje się zwolnić i uchronić od odpowiedzialności A w zakresie wszelkich procesów sądowych, postępowań administracyjnych, roszczeń, szkód, kosztów jakiegokolwiek rodzaju związanych z Inwestycją. W przypadku poniesienia przez A lub osoby trzecie szkody w związku z realizowaną inwestycją, A. zobowiązuje się do jej naprawienia,

p)zobowiązuje się do niezwłocznego, nie później niż w terminie 60 dni kalendarzowych od daty Protokołu zdawczo - odbiorczego Prac Inwestycyjnych, podpisania z P umowy, o której mowa w § 13 ust. 3 Porozumienia z dnia 27 stycznia 2020 r.,

q)uzyska pisemną zgodę A na zmianę umowy o roboty budowlane oraz każdą inną istotną czynność Zamawiającego związaną z realizacją Prac Infrastrukturalnych, w szczególności naliczenie kar umownych, uznanie bądź odrzucenie roszczeń Wykonawcy, akceptację Harmonogramu Rzeczowo - Finansowego, wyrażenie zgody na realizacje robót przez podwykonawców, skorzystanie z zabezpieczenia należytego wykonania umowy, odbiór robót, akceptację materiałów budowlanych, itd.

W kwestii rozliczeń pomiędzy inwestorem a inwestorem zastępczym wypowiedział się Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 7 czerwca 2019 r. sygn. 0115-KDIT1-3.4012.210.2019.2.APR. Jak wyjaśniono w tej interpretacji „Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Inwestor (Zainteresowany 1) realizuje inwestycję polegającą na wykonaniu wielorodzinnego budynku mieszkalnego, który stanowi budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym w rozumieniu art. 41 ust. 12a ustawy o VAT. Na mocy umowy zawartej w dniu 11 marca 2018 r. kompleksowe wykonanie inwestycji zostało powierzone Generalnemu Wykonawcy. Usługi wykonywane przez Generalnego Wykonawcę stanowią usługi budowlane sklasyfikowane według PKWiU wymienionego w załączniku nr 14 do ustawy o VAT.

W trakcie realizacji inwestycji okazało się, że jej finansowanie zewnętrzne może być zagrożone, wobec czego Inwestor zdecydował się na zaangażowanie Inwestora Zastępczego (tu Wnioskodawcę), który był w stanie pozyskać finansowanie na dokończenie inwestycji. Umowę zastępstwa inwestycyjnego zawarto w dniu 27 lipca 2018 r. Zgodnie z tą umową, rozliczenie Inwestora z Inwestorem Zastępczym składa się z dwóch elementów:

1) Inwestor w oparciu o fakturę wystawioną przez Inwestora Zastępczego wypłaca Inwestorowi Zastępczemu wynagrodzenie za usługi zastępstwa inwestycyjnego,

2) w oparciu o refaktury wystawione przez Inwestora Zastępczego, Inwestor pokrywa Inwestorowi zastępczemu koszty usług budowlanych wykonanych przez Generalnego Wykonawcę.

(...) W związku z szeregiem czynności, które Wnioskodawca zobowiązał się wykonać zgodnie z umową zastępstwa inwestycyjnego zawartą z Inwestorem, w relacji z Generalnym Wykonawcą Wnioskodawca występuje jako nabywca usług budowlanych od Generalnego Wykonawcy, a następnie, zgodnie z dalszymi ustaleniami, w całości refakturuje usługi budowlane na Inwestora. Poza refakturami usług budowlanych oraz usługami zastępstwa inwestycyjnego Wnioskodawca jako Inwestor Zastępczy nie świadczy na rzecz Inwestora jakichkolwiek usług budowlanych.

Generalny Wykonawca wystawia/będzie wystawiał faktury jedynie na Inwestora Zastępczego. Generalny Wykonawca wykonuje na rzecz Wnioskodawcy - Inwestora Zastępczego (działającego jako pełnomocnik Inwestora) wyłącznie usługi budowlane sklasyfikowane według PKWiU wyszczególnionego w załączniku 14 ustawy o VAT m.in. PKWiU (2008) 41.00.30.0 - Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych.

W wyniku analizy przedstawionego opisu sprawy w świetle obowiązujących regulacji prawnych, odnosząc się do kwestii zastępstwa inwestycyjnego, w ramach którego działa Wnioskodawca należy zauważyć, że ustawa o podatku od towarów i usług nie posługuje się pojęciem inwestora zastępczego. Status podmiotów biorących udział w danym przedsięwzięciu budowlanym (inwestor, generalny wykonawca, podwykonawca) musi wynikać z całokształtu okoliczności, charakteru wykonywanych usług i miejsca w łańcuchu transakcji składających się na wykonanie zadania inwestycyjnego. Należy zatem ocenić faktycznie dokonane czynności pomiędzy występującymi w sprawie podmiotami.

Mając na uwadze treść art. 8 ust. 2a ustawy, skoro Wnioskodawca jako inwestor zastępczy nabywa od Generalnego Wykonawcy usługi budowlane, które następnie odsprzedaje Inwestorowi w ramach realizowanej na jego rzecz inwestycji, to tym samym należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie zleceniodawcą inwestycji jest Inwestor, a Wnioskodawca pełni rolę głównego wykonawcy. Natomiast Generalny Wykonawca - wbrew stanowisku przedstawionemu we wniosku - działa względem Wnioskodawcy (Inwestora Zastępczego) w charakterze podwykonawcy, o którym mowa w art. 17 ust. 1h ustawy. Nie ma przy tym znaczenia jakie wzajemne prawa i obowiązki w kontekście cywilnoprawnym wiążą Inwestora i Wnioskodawcę pełniącego funkcję Inwestora Zastępczego. Istotne jest bowiem jakie czynności i na czyją rzecz (w ujęciu podatkowym) wykonują poszczególni uczestnicy przedmiotowego zadania inwestycyjnego.

Trzeba także zaznaczyć, że zaklasyfikowanie czynności świadczonych przez Wnioskodawcę na rzecz Inwestora jako „Pozostałe usługi wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej, gdzie indziej niesklasyfikowane” (PKWiU 82.99.1) nie oznacza, że na gruncie podatku VAT wszystkie te czynności stanowią jedną usługę sklasyfikowaną ww. symbolem. Przeciwnie, wobec tak skonstruowanej umowy trójstronnej, zgodnie z którą - jak Wnioskodawca sam wskazał: „w relacji z Generalnym Wykonawcą to on występuje jako nabywca usług budowlanych od Generalnego Wykonawcy, a następnie, zgodnie z dalszymi ustaleniami, w całości refakturuje usługi budowlane na Inwestora” oraz „Inwestor Zastępczy wykonuje na rzecz Inwestora usługi zastępstwa inwestycyjnego” - nie można przyjąć, że Wnioskodawca świadczy na rzecz Inwestora jedną usługę. Świadczy bowiem szereg usług, w tym - stosownie do art. 8 ust. 2a ustawy - usługę budowlaną”.

Zdaniem Spółki, w przedmiotowej sprawie B. - w zakresie Prac Infrastrukturalnych - pełnił funkcję podobną do inwestora zastępczego. W wyniku Porozumienia I i II B. nabędzie w imieniu własnym usługi od Wykonawcy, a następnie - zgodnie z postanowieniami tych Porozumień - dokona refaktury nabytych usług na Spółkę (art. 8 ust. 2a w zw. z art. 15 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. znajdzie wprost zastosowanie w sprawie).

Końcowo Spółka zauważa również, że zgodnie z Porozumieniem II, nakłady poniesione na Obiekt w ramach realizacji Prac Mostowych zostaną przekazane na rzecz A. nieodpłatnie i potwierdzone dowodami PT (protokołami zdawczo-odbiorczy środka trwałego) na podstawie odrębnej umowy nieodpłatnego przeniesienia prawa do nakładów zawartej pomiędzy B. i A. Zdaniem Spółki ten element - w powiązaniu z obowiązkiem finansowania przez A kosztów Prac Infrastrukturalnych wskazuje jasno, w jakim zakresie A. realizuje zadania własne, a w jakim działalność gospodarczą. Tylko w zakresie Prac Mostowych A. może wydatkować posiadane środki na czynienie nakładów, które finalnie przekaże A.- właśnie z powodu realizacji Inwestycji w tym zakresie w ramach zadań ustawowych. W innym przypadku takie świadczenie musiałoby być uznane za niegospodarne. W pozostałej części, tj. Prac Infrastrukturalnych, ponieważ A. nie mogło - zgodnie z Prawem wodnym i ustawą o finansach publicznych - wydatkować środków na cudzą infrastrukturę, to Spółka jest zobowiązana do pokrycia kosztów Inwestycji.

Wobec powyższego, zdaniem Spółki, nie zachodzą żadne podstawy do odmowy wykonania prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur otrzymanych od A. na podstawie Porozumienia I i II. W szczególności nie ma podstaw dla przyjęcia, że A. w wykonaniu Porozumienia I i II nie działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wykonujący działalność gospodarczą.

Podobne wnioski wynikają z orzecznictwa w zakresie współdziałania jst z innymi podmiotami w zakresie realizacji inwestycji drogowych. W interpretacji indywidualnej z 14 maja 2021 r., wydanej przez DKIS, sygn. 0112-KDIL1-1.4012.220.2021.1.MB, w której DKIS wskazał, że: „Stwierdzić należy, że w przedmiotowej sprawie przekazanie przez Inwestora równowartości pokrycia kosztów odszkodowań za przejęte nieruchomości dla dotychczasowych właścicieli, użytkowników wieczystych, osób, którym przysługuje ograniczone prawo rzeczowe oraz kosztów wynikających z wywłaszczenia nieruchomości, stanowi w istocie zapłatę za umożliwienie Inwestorowi prowadzenia jego Inwestycji Niedrogowej. Budowa drogi spowodowana Inwestycją Niedrogową należy z mocy prawa do inwestora tej Inwestycji Niedrogowej”.

W wyroku NSA z 16 września 2021 r., sygn. I FSK 1327/18, Sąd wskazał także: „Miasto dokonując wywłaszczenia przez organ władzy publicznej nieruchomości gruntowej oraz udostępnienie jej prywatnemu inwestorowi w celu wybudowania drogi publicznej, w zamian za zwrot kosztów wywłaszczenia oraz nieodpłatne przeniesienie nakładów na budowę drogi, nie korzysta z wyłączenia z katalogu podatników VAT na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT”. Stanowisko Wnioskodawcy potwierdza również DKIS w interpretacji z 12 lipca 2023 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012.328.2023.1.IK, W której organ wskazał: „Zatem mając na uwadze przedstawione we wniosku okoliczności sprawy oraz obowiązujące przepisy prawa podatkowego stwierdzić należy, że w analizowanym przypadku mamy do czynienia z odpłatnym świadczeniem usług przez Miasto na Państwa rzecz. Z okoliczności przedmiotowej sprawy wynika bowiem, że wszelkie czynności dokonane przez Miasto w związku z przejęciem nieruchomości właścicieli, użytkowników wieczystych oraz wypłatą odszkodowań dokonane zostaną wyłącznie w interesie Inwestora. To Państwo zostali zobowiązani na mocy przepisów ustawy o drogach publicznych do wybudowania odcinka drogi publicznej. Podejmowane przez Miasto działania nastąpią na Państwa wniosek. Celem podejmowanych przez Miasto czynności będzie umożliwienie Państwu realizacji Inwestycji niedrogowej. W analizowanym przypadku Państwo nie będą mogli dokonać czynności wywłaszczenia we własnym zakresie, gdyż nie ma takiej prawnej możliwości.

Tym samym w analizowanej sprawie zapłata przez Państwa na rzecz Miasta wynagrodzenia w postaci zwrotu kosztów odszkodowań za przejęte nieruchomości od dotychczasowych właścicieli, użytkowników wieczystych, stanowi w istocie zapłatę za umożliwienie Państwu prowadzenia inwestycji.

Zatem, umożliwienie Państwu prowadzenie Inwestycji, stanowi świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 5 ust. 1 w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT(...). Podobnie DKIS orzekł w interpretacji z 6 grudnia 2021 r., nr 0112-KDIL1-2.4012.504.2021.1.DS.

W odniesieniu do pytania nr 2 Spółka jest zdania, że otrzymane od B. noty wraz z załączonymi do nich fakturami Wykonawcy oraz Porozumieniem I i Porozumieniem II może uznać za faktury otrzymane w rozumieniu art. 2 pkt 31 oraz art. 86 ust. 2 i ust. 10b i na ich podstawie skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego.

Spółka wskazuje, że zgodnie z art. 2 pkt 31 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. przez fakturę rozumie się dokument w formie papierowej lub w formie elektronicznej zawierający dane wymagane ustawą i przepisami wydanymi na jej podstawie.

Zgodnie z art. 106e tej ustawy dla uznania danego dokumentu za fakturę nie jest konieczne, aby zawierał on takie oznaczenie (tj. wskazanie „Faktura/Faktura VAT”). Każdy dokument, który zawiera dane określone ustawą i pozwala na określenie jaka czynność została wykonana, między jakimi stronami, a także jaka kwota podatku jest należna, może być uznany za fakturę.

W wyroku z 8 grudnia 2023 r. sygn. III SA/Wa 1473/23 WSA w Warszawie wyjaśnił, że „Przepis art. 106e ust. 1 u.p.t.u. nic nie mówi o tytule dokumentu opisującego zdarzenie gospodarcze. Wobec niesporności zaistnienia zdarzenia gospodarczego podlegającego opodatkowaniu VAT oraz przejścia prawa do rozporządzania rzeczą jak właściciel spełnione są przesłanki do odliczenia podatku naliczonego wykazanego w dokumencie umowy kupna-sprzedaży nieruchomości. Nazwanie tego dokumentu umową, a nie fakturą VAT nie ma wpływu na prawo do odliczenia podatku naliczonego. Wobec faktycznej niemożności doprowadzenia do wystawienia faktury przez sprzedającego można odliczyć podatek VAT naliczony w niespornej umowie.

Skoro wedle poglądu TSUE wyrażonego w wyroku z 29 września 2022 r. w sprawie Raiffeisen Leasing, C-235/21, umowę leasingową można uznać za fakturę VAT w sytuacji istnienia sporu co do opodatkowania, to tym bardziej umowę (kupna-sprzedaży nieruchomości) z wykazanym w niej podatkiem można uznać za fakturę VAT uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego, jeżeli w jej tle nie ma żadnego sporu co do materialnoprawnych aspektów opodatkowania transakcji zbycia nieruchomości podatkiem od towarów i usług „6.2. Interpretacja powyższych przepisów nie może być dokonywana w oderwaniu przepisów dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej oraz ich wykładni przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, dalej "TSUE”). (...) W odniesieniu do przesłanek materialnych wymaganych do powstania prawa do odliczenia art. 168 lit. a) dyrektywy stanowi, że w celu skorzystania z omawianego prawa, po pierwsze - dany podmiot musi być podatnikiem w rozumieniu tejże dyrektywy, oraz po drugie - towary i usługi, które mają być podstawą tego prawa, powinny być wykorzystywane przez podatnika na późniejszym etapie obrotu na potrzeby jego własnych opodatkowanych transakcji, a owe towary i usługi powinny być dostarczone przez innego podatnika znajdującego się na wcześniejszym etapie obrotu. W odniesieniu do przesłanek formalnych dotyczących tego prawa z art. 178 lit. a) dyrektywy Rady 2006/112/WE wynika, że jego wykonanie jest uzależnione od posiadania faktury sporządzonej zgodnie z art. 226 tej dyrektywy (por. wyroki TSUE z dnia: 1 marca 2012 r. Kopalnia Odkrywkowa Polski Trawertyn P. Granatowicz, M. Wąsiewicz, C-280/10; 22 października 2015 r., PPUH Stehcemp, C-277/14; 15 września 2016 r. Senatex, 518/14; 21 listopada 2018 r. Vadan, C-664/16). Trybunał orzekł, że podstawowa zasada neutralności wymaga, by prawo do odliczenia naliczonego VAT zostało przyznane w razie spełnienia podstawowych wymagań, nawet jeśli podatnicy nie spełnili niektórych wymagań formalnych.

W konsekwencji, jeżeli organy podatkowe posiadają informacje niezbędne do ustalenia, że spełnione są przesłanki materialne, to nie mogą one wprowadzać dodatkowych warunków w zakresie przysługującego podatnikowi prawa do odliczenia tego podatku, które to warunki mogłyby w efekcie praktycznie uniemożliwić wykonanie tego prawa (por. wyroki TSUE z dnia: 21 października 2010 r. Nidera Handelscompagnie, C-385/09; 9 lipca 2015 r. Salomie i Oltean, C-183/14).

Ścisłe zastosowanie formalnego wymogu przedstawienia faktur naruszałoby zasady neutralności i proporcjonalności, ponieważ skutkowałoby nieproporcjonalnym uniemożliwieniem podatnikowi korzystania z neutralności podatkowej dotyczącej jego transakcji. Niemniej jednak to podatnik jest zobowiązany do przedstawienia obiektywnych dowodów, że towary i usługi zostały mu rzeczywiście dostarczone i wyświadczone przez podatników, na potrzeby własnych transakcji opodatkowanych VAT, w odniesieniu do których faktycznie zapłacił on VAT. Dowody te mogą w szczególności obejmować dokumenty znajdujące się w posiadaniu dostawców lub usługodawców, od których podatnik nabył towary i usługi, od których zapłacił VAT (por. wyrok TSUE z 21 listopada 2018 r. Vadan, C-664/16).

6.3. W konsekwencji organ nie może pozbawić podatnika prawa odliczenia podatku naliczonego na tej podstawie, że nie posiada dokumentu zatytułowanego faktura VAT, jeżeli zostały spełnione materialne warunki prawa do odliczenia podatku naliczonego, nabywca nabył prawo do rozporządzenia towarem jak właściciel w wyniku transakcji opodatkowanej, nabywca posiada dokument zawierający wszelkie informacje wskazane w art. 106e ust. 1 u.p.t.u., dokument (papierowy) wystawiono w dwóch egzemplarzach (art. 106g ust. 1 u.p.t.u.).

System dokumentowania transakcji opodatkowanych (system fakturowania) nie jest celem samym w sobie, ale ma na celu całkowite uwolnienie przedsiębiorcy od ciężaru VAT należnego. Jak to stwierdził Trybunał ścisłe zastosowanie formalnego wymogu przedstawienia faktur naruszałoby zasady neutralności i proporcjonalności, ponieważ skutkowałoby nieproporcjonalnym uniemożliwieniem podatnikowi korzystania z neutralności podatkowej dotyczącej jego transakcji. Przy realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego, mając na względzie zasadę neutralności podatku VAT, wskazać należy na prymat warunków materialnoprawnych nad wymogami formalnymi. Ograniczenie prawa do odliczenia, o którym mowa w art. 86 ust. 1 u.p.tu. gdyby podatnik naruszył wymogi formalne, wynikające z przepisów tej ustawy, może wystąpić wówczas gdy te naruszenia uniemożliwiają dostarczenie dowodów na spełnienie wymagań materialnych do przyznania prawa do odliczenia. Nie może natomiast stanowić dodatkowej sankcji w sytuacji gdy organy nie negują wystąpienia transakcji opodatkowanych u kontrahentów podatnika, ani nie stawiają podatnikowi zarzutów uczestniczenia w oszustwie, czy nadużyciu prawa. W takim przypadku doszłoby także do naruszenia zasady proporcjonalności i neutralności systemu VAT”.

Jak dalej wywiódł WSA „8.1. Organ jest w błędzie wywodząc, że Spółce nie przysługuje prawo do obniżenia VAT naliczonego i wykazanego w treści umowy kupna-sprzedaży, bowiem (zdaniem organu) wyraźne oznaczenie umowy sprzedaży jako „umowy” powoduje, że nie można przypisać jej waloru faktury w rozumieniu u.p.t.u.

Przepis art. 106e ust. 1 u.p.t.u. nic nie mówi o tytule dokumentu opisującego zdarzenie gospodarcze. Brak posłużenia się w dokumencie nazwą „faktura” nie dyskwalifikuje uznania go za dokument stanowiący podstawę do odliczenia podatku naliczonego. Wyraz „faktura” nie musi występować w treści dokumentu, aby dokument spełnił prawne warunki traktowania go jako fakturę. Ważna jest treść dokumentu, a nie jego tytuł, nazwa. Posłużenie się w dokumencie nazwą inną niż „faktura”, także nie stanowi przesłanki do dyskwalifikacji dokumentu jako faktury w rozumieniu u.p.tu.

8.2. Powyższą ocenę potwierdza wykładnia dynamiczna oparta na treści § 4 oraz § 5 ust. 1 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. poz. 360 z późn. zm.). Zgodnie z tymi przepisami, do 1 stycznia 2013 r., zarejestrowani podatnicy jako podatnicy VAT czynni, posiadający numer identyfikacji podatkowej, wystawiali faktury oznaczone wyrazami FAKTURA VAT”. Faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna wówczas zawierać co najmniej „numer kolejny faktury oznaczonej jako „FAKTURA VAT”.

(...) Szkopuł w tym, że organ pozaprawnie wywodzi istnienie podziału na faktury „tradycyjne” i inne dokumenty niebędące „tradycyjnymi” fakturami, z których organ odmawia prawa do odliczenia podatku naliczonego. Fakturą VAT może być każdy dokument, nazwany w dowolny sposób, jeżeli ten dokument zawiera cechy wskazane w art. 106e ust. 1 u.p.t.u. oraz jest sporządzony w dwóch egzemplarzach (dla postaci papierowej) oraz wprowadzono go do obrotu prawnego.

Niezależnie od tego, podkreślenia wymaga, że Strona nie wybrała sobie takiego modelu dokumentowania transakcji z eliminacją owej „tradycyjnej” faktury VAT, ale - wbrew własnej woli - znalazła się w sytuacji faktycznej, niejako przymusowej, w której trudno realnie liczyć na wystawienie „tradycyjnej” faktury, z powodów leżących po stronie zbywcy, mimo że od przeniesienia prawa własności upłynęło już ok. 2 lat (wedle stanu na dzień wniesienia skargi)”.

Dalej WSA w Warszawie wyjaśnił, że „9.1. Zdaniem Sądu prawidłowość stanowiska Spółki znajduje potwierdzenie w poglądzie wyrażonym przez TSUE z 29 września 2022 r. Raiffeisen Leasing, w sprawie C-235/21, zgodnie z którym art. 203 dyrektywy Rady 2006/112/WE należy interpretować w ten sposób, że umowę zbycia i leasingu zwrotnego, po zawarciu której strony nie wystawiły faktury, można uznać za fakturę w rozumieniu tego przepisu, w przypadku gdy umowa ta zawiera wszystkie informacje niezbędne do tego, by organ podatkowy państwa członkowskiego mógł ustalić, czy materialne przesłanki prawa do odliczenia podatku od wartości dodanej zostały w danym wypadku spełnione.

(...) 9.3. W ocenie Sądu, skoro wedle poglądu TSUE wyrażonego w wyroku z 29 września 2022 r. w sprawie Raiffeisen Leasing, C-235/21, umowę leasingową można uznać za fakturę VAT w sytuacji istnienia sporu co do opodatkowania, to tym bardziej umowę (kupna-sprzedaży nieruchomości) z wykazanym w niej podatkiem można uznać za fakturę VAT uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego, jeżeli w jej tle nie ma żadnego sporu co do materialnoprawnych aspektów opodatkowania transakcji zbycia nieruchomości podatkiem od towarów i usług.

Przenosząc wywody z wyroku TSUE w sprawie C-235/21 na realia niniejszej sprawy można przyjąć, że umowa sprzedaży nieruchomości może zostać uznana za fakturę. Co do zasady Skarżąca ma prawo odliczenia podatku naliczonego wykazanego w umowie, a wystawca faktury odprowadza do budżetu podatek należny wykazany w umowie. Dopiero gdyby okazało się, że nie doszło do zdarzenia gospodarczego opisanego w umowie (umowa nie dokumentowałaby rzeczywistego zdarzenia gospodarczego) to Skarżącej należałoby odebrać prawo do odliczenia podatku naliczonego, jeżeli wykazano by u niej świadomość oszustwa lub nadużycia prawa lub niedochowanie należytej staranności. Z kolei wobec sprzedawcy, co wprost wynika z analizowanego wyroku TSUE, umowa z wykazanym w niej podatkiem do odliczenia stanowiłaby wówczas podstawę do zastosowania art. 108 ust. 1 u.p.t.u”.

Podobnie wypowiedział się WSA w Bydgoszczy w wyroku z 10 stycznia 2023 r. sygn. I SA/Bd 592/22 „W świetle powyższego organ naruszył art. 86 ust. 1 u.p.tu. przyjmując, że brak faktury VAT dokumentującej nabycie nieruchomości pozbawia nabywcę prawa do odliczenia podatku naliczonego, w sytuacji, gdy z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że spełnione zostały materialne przesłanki prawa do odliczenia podatku naliczonego, w szczególności przyjęcia przez organ w interpretacji, że nabycie działek nastąpiło w celu wykorzystania ich do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług”.

Spółka podziela w całości powyższe stanowisko. W okolicznościach sprawy nie ma wątpliwości między stronami co do faktu wykonania usług na rzecz Spółki, ani kwoty brutto należnego A. wynagrodzenia. Na podstawie otrzymanych przez Spółkę dokumentów bez trudu można ustalić, jaka kwota podatku należnego przypada na kwoty brutto, jakie Spółka ma obowiązek zapłacić B. Faktura Wykonawcy (załączana przez B. do noty obciążeniowej) zawiera wszystkie pozycje wymagane art. 106e ustawy z dnia 11 marca 2004 r., wskazuje stawkę podatku, zaś w stosunku do kwoty brutto wskazanej na notach B. możliwe jest obliczenie kwoty podatku od towarów i usług zgodnie z metodą określoną w art. 106e ust. 7 ustawy z dnia 11 marca 2004 r.

Mając na względzie powyższe Spółka może uznać otrzymane od B. noty wraz z załączonymi do nich fakturami Wykonawcy oraz Porozumieniem I i Porozumieniem II za faktury otrzymane i na ich podstawie skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego.

Wobec powyższego stanowisko Spółki należy uznać za prawidłowe w całości.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Z powyższych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wskazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Na podstawie art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą zasadą, z prawa do odliczenia podatku naliczonego mogą skorzystać wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Podatnik nie może jednak skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wskazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja m.in. nie podlega opodatkowaniu.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W ramach zarządzania infrastrukturą kolejową udostępniają Państwo linie (...) przewoźnikom i uzyskują z tego tytułu obrót opodatkowany podatkiem od towarów i usług. wykonują Państwo zadania zarządcy infrastruktury określone ustawą z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym. B. realizuje Projekt Ochrony Przeciwpowodziowej w (…), mający na celu poprawę ochrony przed powodzią dla osób mieszkających w wybranych obszarach (…), w tym wzmocnienia administracji publicznej w działaniach ograniczających skutki powodzi. W ramach Projektu zaistniała konieczność przebudowy mostu kolejowego, w ciągu linii kolejowej. Przebudowa mostu kolejowego wiąże się z koniecznością przebudowy w niezbędnym zakresie pozostałej infrastruktury (...). W konsekwencji powyższego, B. zrealizowało w ramach Projektu zadanie inwestycyjne polegające na przebudowie mostu kolejowego położonego (…) w ciągu linii kolejowej (…) pozostającego w Państwa zarządzie wraz z niezbędną przebudową pozostałej infrastruktury (...) stacji (…) (dalej „Inwestycja”). Realizacja Inwestycji wymagała współpracy B. Wobec czego B. oraz Państwo zawarli porozumienia mające charakter cywilnoprawny z 27 stycznia 2020 r. („Porozumienie I”) oraz z 22 grudnia 2020 r. („Porozumienie II”) określające zasady tej współpracy. Na mocy Porozumień I i II w ramach Inwestycji wyodrębniono tzw. część mostową („Prace Mostowe”) i tzw. część infrastrukturalną („Prace Infrastrukturalne”). B. zobowiązało się zlecić w całości wykonanie prac projektowych i zlecić w całości wykonanie robót budowlanych objętych Inwestycją, w tym Prace Infrastrukturalne, a także m.in. zapewnić nadzór autorski i inwestorski. Państwo zobowiązali się partycypować w kosztach prac projektowych, nadzoru inwestorskiego i robót budowlanych w zakresie Prac Infrastrukturalnych na podstawie faktur wystawianych przez B. W następstwie przeprowadzenia procedury wyboru wykonawcy dla Inwestycji, B. zawarło z Wykonawcą umowę o roboty budowlane („Kontrakt”). Zgodnie z postanowieniami Kontraktu Wykonawca wystawiał B. faktury za wykonane roboty budowlane, zarówno w zakresie Prac Infrastrukturalnych, jak i Prac Mostowych. Zadania związane z infrastrukturą kolejową zostały powierzone DTK - zarządcy infrastruktury - jest to podmiot odpowiedzialny za zarządzanie infrastrukturą kolejową, jej eksploatację, utrzymanie, odnowienie lub udział w rozwoju tej infrastruktury, a w przypadku budowy nowej infrastruktury, podmiot, który przystąpił do jej budowy w charakterze inwestora. B. jest państwową osobą prawną (art. 9 pkt 14 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych) działającą na podstawie przepisów ustawy (…). Zadania B. określa w szczególności (…). Celem statutowym B. jest wykonywanie zadań z zakresu administracji rządowej, czyli m.in. ochrona mieszkańców Polski przed powodzią i suszą, a także zrównoważone gospodarowanie wodami dla ochrony zasobów wodnych. W zakresie zadań ustawowych mieści się m.in. współuczestniczenie w zapewnieniu ochrony ludności i mienia przed powodzią i przeciwdziałaniu skutkom suszy (…). W konsekwencji, realizacja Inwestycji, o której mowa we wniosku, była niezbędna dla wykonania zadań statutowych B., określonych w (…) do których należy ochrona ludności i mienia przed powodzią i przeciwdziałaniu skutkom suszy. W związku z realizacją Projektu i Inwestycji Państwo i B. zawarły dwa porozumienia:

• Porozumienie z 27 stycznia 2020 r. (dalej „Porozumienie I”).

Zgodnie z § 1 Porozumienia I celem niniejszego porozumienia jest ustalenie zasad współpracy Stron w celu realizacji przez B. zadania polegającego na przebudowie mostu kolejowego położonego (…), w ciągu linii kolejowej (…) wraz z przebudową infrastruktury (...) stacji (…) („Inwestycja”). Zgodnie z § 4 Porozumienia I realizacja Inwestycji dzieli się na dwa etapy m.in. Etap I Inwestycji obejmuje: wykonanie dokumentacji projektowo - budowlanej, w tym kosztorysu inwestorskiego dla Inwestycji („Dokumentacja projektowa”). B. zobowiązuje się partycypować w kosztach przygotowania Dokumentacji projektowej w zakresie obejmującym Prace inwestycyjne, w tym również inne koszty pozostające w bezpośrednim związku z przygotowaniem Dokumentacji projektowej.

• Porozumienie z 22 grudnia 2020 r. (dalej „Porozumienie II”).

Zgodnie z § 6 Porozumienia II, zwrócą Państwo – B. koszty poniesione na realizację Prac Infrastrukturalnych, na podstawie refaktury. W toku realizacji kontraktu na wykonanie robót budowlanych, w celu umożliwienia Wykonawcy zafakturowania wykonanych robót budowlanych w zakresie robót opisywanych w Kontrakcie jako Prace Infrastrukturalne bezpośrednio na Państwa w 18 października 2022 r. został zawarty aneks nr 1 do Porozumienia II. Wobec przekonania B., że wpłaty dokonywane przez Państwa na rzecz B. nie będą stanowiły czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a w konsekwencji przyjęty w Porozumieniach sposób rozliczeń nie może być stosowany, B. wystawiał na rzecz Państwa noty obciążeniowe za wykonaną dokumentację projektową w części Kwoty Partycypacji Państwa oraz usługę nadzoru inżyniera kontraktu nad Pracami Infrastrukturalnymi.

Państwa wątpliwości dotyczą tego, czy będą Państwo uprawnieni do odliczenia podatku naliczonego, wynikającego z faktur otrzymanych od B. w związku z realizacją Porozumienia I i Porozumienia II oraz czy mogą Państwo uznać otrzymane od B. noty wraz z załączonymi do nich fakturami Wykonawcy oraz Porozumieniem I i Porozumieniem II za faktury otrzymane w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. i na ich podstawie skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego.

Odnosząc się do powyższej kwestii należy w pierwszej kolejności ustalić, czy w analizowanej sprawie w związku z realizacją ww. Inwestycji - B. świadczyło na Państwa rzecz transakcję podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W konsekwencji należy ustalić, czy znajdzie zastosowanie art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne, w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Natomiast, z art. 8 ust. 1 ustawy wynika, że:

Należy wyjaśnić, że pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy:

Z powołanego art. 15 ust. 6 ustawy wynika, że organy władzy publicznej oraz urzędy obsługujące te organy są podatnikami podatku od towarów i usług wyłącznie w zakresie czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. w przypadku gdy czynności takie są wykonywane na podstawie umów cywilnoprawnych. Oznacza to, że w pozostałym zakresie, np. w zakresie zadań własnych nałożonych na organy władzy publicznej oraz urzędy obsługujące te organy na podstawie odrębnych przepisów, nie występują jako podatnicy podatku od towarów i usług.

Ustawa o podatku od towarów i usług nie zawiera definicji organu władzy publicznej. Pod tym pojęciem należy rozumieć organy władzy ustawodawczej, sądowniczej i wykonawczej, w tym organy administracji publicznej, rządowej i samorządowej, powołane w Konstytucji RP, ustawach lub na ich podstawie, których wykonywane w określonych formach czynności uważane są za działania państwa lub jednostki samorządu terytorialnego.

Analiza wskazanych powyżej przepisów prowadzi do następujących wniosków:

1) wyłączenie organów władzy publicznej i urzędów obsługujących te organy z kategorii podatników podatku od towarów i usług ma charakter wyłącznie podmiotowo‑przedmiotowy,

2) w celu skorzystania przez ww. podmioty z wyłączenia z podatku konieczne jest spełnienie dwóch kumulatywnych warunków:

a)czynności - co do zasady podlegające opodatkowaniu VAT - muszą być wykonane przez ściśle określone podmioty,

b)ponadto czynności te muszą być wykonywane w ramach sprawowanego przez te podmioty władztwa publicznego.

W związku z powyższym należy podkreślić, że tylko spełnienie ww. warunków łącznie daje możliwość legalnego wyłączenia z kategorii podatników podatku od towarów i usług na mocy art. 15 ust. 6 ustawy. Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wyłączenie z grona podatników VAT organów władzy publicznej jest możliwe tylko wtedy, gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji państwowych, np. w zakresie administracji, sądownictwa, obrony narodowej. Wówczas wyłączenie z opodatkowania nie prowadzi do naruszenia zasad konkurencji. Organy władzy publicznej są podatnikami VAT jedynie w zakresie czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych.

Zauważyć również należy, że art. 15 ust. 6 ustawy o VAT stanowi zaimplementowany art. 13 Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11 grudnia 2006 str. 1 ze zm.), zwanej Dalej Dyrektywą.

Zgodnie z art. 13 ust. 1 Dyrektywy:

Ponadto należy zwrócić uwagę, że kwestie uznania organu władzy za podatnika podatku VAT były przedmiotem analizy dokonanej przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Wskazać należy, że TSUE w orzeczeniu z 26 marca 1987 r. C-235/85 uznał, że analiza wskazanego przepisu dyrektywy prowadzi do następujących wniosków: w celu skorzystania przez organ publiczny ze statusu podmiotu, który nie jest podatnikiem konieczne jest spełnienie przez niego dwóch kumulatywnych warunków. Czynności – co do zasady podlegające opodatkowaniu VAT - muszą być wykonywane przez podmiot prawa publicznego. Ponadto czynności te muszą być wykonywane w ramach sprawowanego przez niego władztwa publicznego. TSUE podkreślił, że tylko spełnienie obydwu warunków łącznie daje możliwość legalnego uniknięcia przez organy publiczne zapłaty podatku. Jest to o tyle istotne, że poprzez wskazany powyżej przepis VI Dyrektywy ustawodawca europejski wprowadził istotny wyjątek od zasady powszechności opodatkowania podatkiem od wartości dodanej. Jeżeli chodzi o charakter władzy publicznej, to nie można - zdaniem Trybunału - opierać się na przesłankach o charakterze przedmiotowym, odnoszących się do samej działalności, czy też na celach działalności wykonywanej przez podmioty prawa publicznego.

Zgodnie (…).

Mając zatem na uwadze przedstawione we wniosku okoliczności sprawy stwierdzić należy, że w analizowanym przypadku Państwa kontrahent - B., w zakresie objętym postanowieniami Porozumienia I i II, nie działał w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

Z okoliczności sprawy wynika, że celem statutowym B. jest wykonywanie zadań z zakresu administracji rządowej, czyli m.in. ochrona mieszkańców Polski przed powodzią i suszą, a także zrównoważone gospodarowanie wodami dla ochrony zasobów wodnych. Aby osiągnąć wskazane cele B.

Zatem uznać należy, że w rozpatrywanej sprawie podjęte przez Państwa kontrahenta - B. działania w zakresie opisanej we wniosku Inwestycji odbywają się w sferze, w której B. działa jako podmiot prawa publicznego, a tym samym nie działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy w związku z wyłączeniem wynikającym z art. 15 ust. 6 ustawy. W tym zakresie - B. nie wykonuje żadnego świadczenia podlegającego opodatkowaniu na Państwa rzecz.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że B. oraz Państwo zawarli porozumienia mające charakter cywilnoprawny z 27 stycznia 2020 r. („Porozumienie I”) oraz z 22 grudnia 2020 r. („Porozumienie II”) określające zasady współpracy. Państwo zobowiązali się partycypować w kosztach prac projektowych, nadzoru inwestorskiego i robót budowlanych w zakresie Prac Infrastrukturalnych na podstawie faktur wystawianych przez B. Zgodnie z § 6 Porozumienia II, zwrócą Państwo - B. koszty poniesione na realizację Prac Infrastrukturalnych, na podstawie refaktury. W 18 października 2022 r. został zawarty aneks nr 1 do Porozumienia II. Wobec przekonania B. że wpłaty dokonywane przez Państwa na rzecz B. nie będą stanowiły czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a w konsekwencji przyjęty w Porozumieniach sposób rozliczeń nie może być stosowany, B. wystawiał na rzecz Państwa noty obciążeniowe za wykonaną dokumentację projektową w części Kwoty Partycypacji Państwa oraz usługę nadzoru inżyniera kontraktu nad Pracami Infrastrukturalnymi.

Tym samym, niezależnie od tego, że partycypują Państwo w kosztach prac projektowych, nadzoru inwestorskiego i robót budowlanych w zakresie Prac Infrastrukturalnych, należy stwierdzić, że nie wiąże się to z wykonaniem przez B. na Państwa rzecz świadczenia podlegającego opodatkowaniu. Przekazanych przez Państwa środków nie można uznać za wynagrodzenie za czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Zatem zwrot kosztów dotyczących prac projektowych, nadzoru inwestorskiego i robót budowlanych w zakresie Prac Infrastrukturalnych na podstawie faktur wystawianych przez B., które pokrywali Państwo nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i w konsekwencji nie powinien być przez B. dokumentowany fakturą, lecz innym dowodem księgowym, np. notą obciążeniową.

Należy jednak zaznaczyć, że nota obciążeniowa nie jest dokumentem przewidzianym przez przepisy ustawy o podatku od towarów i usług i jako taka nie jest objęta regulacją tych przepisów, brak jest jednakże przeciwwskazań na gruncie przepisów dotyczących podatku od towarów i usług, dla takiego sposobu dokumentowania.

Jak już uprzednio wskazano zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wskazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja m.in. nie podlega opodatkowaniu.

A zatem, mimo, że partycypują Państwo w kosztach prac projektowych, nadzoru inwestorskiego i robót budowlanych w zakresie Prac Infrastrukturalnych, jednak nie wiąże się to z wykonaniem przez B. rzecz świadczenia podlegającego opodatkowaniu, to w rozpatrywanej sprawie znajdzie zastosowanie art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy.

W rezultacie nie będą Państwo uprawnieni do odliczenia podatku naliczonego, wynikającego z faktur otrzymanych od B. w związku z realizacją Porozumienia I i Porozumienia II. Ponadto nie mogą Państwo uznać otrzymanych od B. noty wraz z załączonymi do nich fakturami Wykonawcy oraz Porozumieniem I i Porozumieniem II za faktury i na ich podstawie skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego.

W świetle powyższego, Państwa stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Odnosząc się do przywołanych przez Państwa wyroków oraz interpretacji indywidualnych należy zaznaczyć, że każdy wyrok oraz interpretacja dotyczy unikalnego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego i w zasadzie wyłącznie do niego się ogranicza. Ocena omawianej kwestii, tj. prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją Porozumienia I i Porozumienia II, nie jest kwestią uniwersalną dającą się odnieść do ogólnych okoliczności w analizowanych sprawach, lecz opiera się na wielu przesłankach podnoszonych wyżej przez organ podatkowy i powinna być dokonywana z punktu widzenia każdego odrębnego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego.

Należy zwrócić uwagę na to, że we wskazanych wyrokach oraz interpretacjach indywidualnych zakres okoliczności faktycznych nie jest tożsamy do sprawy będącej przedmiotem wydanego rozstrzygnięcia. Ponadto specyfika działalności podmiotów jest na tyle różnorodną, że niekiedy nawet podobne pozornie okoliczności faktyczne nie spowodują analogicznych konsekwencji dla przedsiębiorcy, a tym samym nie mogą być tożsamo traktowane.

Zatem z uwagi na różnorodność i odmienność okoliczności faktycznych występujących w każdej z indywidualnych spraw, powoływane przez Państwa wyroki oraz interpretacje indywidualne nie mogą stanowić podstawy do rozstrzygnięcia w rozpatrywanej sprawie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.