Interpretacja indywidualna - Interpretacja - null

shutterstock
Interpretacja indywidualna - Interpretacja - null

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

28 października 2024 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności wniesienia w formie wkładu niepieniężnego ogółu praw i obowiązków (OPIO) w Spółce Jawnej do Spółki z o.o.

Uzupełnił go Pan – pismami, które wpłynęły 28 października 2024 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest osobą fizyczną posiadającą od 1 kwietnia 2023 r. rezydencję podatkową  na (…). Wcześniej (od 2016 r.). Wnioskodawca na stałe mieszkał na terenie Wielkiej Brytanii i posiadał tam rezydencję podatkową. Wnioskodawca nie ma miejsca zamieszkania na terytorium Polski i nie podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: „Ustawa o PIT”).

W wyniku spadkobrania po zmarłym ojcu Wnioskodawca w 2019 r. nabył m.in. ogół praw i obowiązków (dalej: „OPIO”) w spółce jawnej pod firmą A. Spółka jawna z siedzibą w (…), numer KRS (…), NIP: (…) (dalej: „Spółka Jawna”).

Spółka Jawna została zarejestrowana w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego 2 listopada 2006 r. Powstała ona w wyniku przekształcenia spółki akcyjnej. Ojciec Wnioskodawcy był wspólnikiem Spółki Jawnej od początku jej istnienia. Na dzień 31 grudnia 2023 r. wartość kapitału podstawowego Spółki Jawnej wynosiła (…) zł, z czego udział Wnioskodawcy - odpowiadający wartości wkładu Wnioskodawcy określonego w umowie Spółki Jawnej - wynosił (…) zł, tj. 66,30%. Kwota ta była równa wartości wkładu ojca Wnioskodawcy na dzień jego śmierci.

Spółka Jawna nie jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych. Rokiem obrotowym Spółki Jawnej jest rok kalendarzowy. Spółka Jawna prowadzi księgi rachunkowe i sporządza sprawozdania finansowe zgodnie z przepisami ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości.

W skład majątku Spółki Jawnej wchodzą m.in. położone na terytorium Polski nieruchomości oraz prawa do nieruchomości (w postaci prawa użytkowania wieczystego), a także 2.320 udziałów w spółce pod firmą B. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w (...), numer KRS (…), NIP: (…) (dalej: „Spółka Powiązana”) o łącznej wartości nominalnej (…) zł, co stanowi 98,64% kapitału zakładowego Spółki Powiązanej.

Zgodnie z bilansem Spółki Jawnej sporządzonym na dzień 31 grudnia 2023 r. na aktywa Spółki Jawnej składały się m.in.:

(A) aktywa trwałe o łącznej wartości bilansowej (…) zł, w tym:

(1) rzeczowe aktywa trwałe obejmujące:

(a) środki trwałe, w tym: - grunty (w tym prawo użytkowania wieczystego gruntu) o wartości bilansowej (…) zł, - budynki, lokale, prawa do lokali i obiekty inżynierii lądowej i wodnej o wartości bilansowej (…) zł, - urządzenia techniczne i maszyny o wartości bilansowej (…) zł, - środki transportu o wartości bilansowej (…) zł, - inne środki trwałe o wartości bilansowej (…) zł,

(b) środki trwałe w budowie o wartości bilansowej (…) zł,

(2) inwestycje długoterminowe obejmujące:

(a) długoterminowe aktywa finansowe w jednostkach powiązanych, które obejmowały udziały lub akcje o wartości bilansowej (…) zł,

(b) inne inwestycje długoterminowe o wartości bilansowej (…) zł;

(B) aktywa obrotowe o łącznej wartości bilansowej (…) zł.

Łączna wartość bilansowa aktywów Spółki Jawnej - zgodnie z bilansem sporządzonym na dzień 31 grudnia 2023 r. - wynosiła (…) zł.

Z kolei zgodnie z bilansem Spółki Powiązanej sporządzonym na dzień 31 grudnia 2023 r. na aktywa Spółki Powiązanej składały się m.in.:

(A) aktywa trwałe o łącznej wartości bilansowej (…) zł, w tym:

(1) rzeczowe aktywa trwałe obejmujące:

(a) środki trwałe, w tym: - budynki, lokale, prawa do lokali i obiekty inżynierii lądowej i wodnej o wartości bilansowej (…) zł - urządzenia techniczne i maszyny o wartości bilansowej (…) zł,

(b) środki trwałe w budowie o wartości bilansowej (…) zł,

(B) aktywa obrotowe o łącznej wartości bilansowej (…) zł.

Łączna wartość bilansowa aktywów Spółki Powiązanej - zgodnie z bilansem sporządzonym na dzień 31 grudnia 2023 r. - wynosiła (…) zł.

Na dzień 31 grudnia 2023 r. - bezpośrednio lub pośrednio - udział wartości bilansowej nieruchomości położonych na terytorium Polski lub praw do takich nieruchomości, w wartości bilansowej aktywów Spółki Jawnej nie przekraczał 50%, a wartość tych nieruchomości nie przekraczała kwoty (…) zł ani równowartości tej kwoty określonej według kursu średniego walut obcych, ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego ostatni dzień roku podatkowego poprzedzającego rok obrotowy.

W celu ograniczenia ryzyka ponoszenia osobistej, nieograniczonej, solidarnej oraz subsydiarnej odpowiedzialności, ciążącej obecnie na Wnioskodawcy jako wspólniku Spółki Jawnej, Wnioskodawca zamierza wnieść OPIO w Spółce Jawnej jako wkład niepieniężny do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością mającej siedzibę w Polsce (dalej: „Spółka z o.o.”).

W wyniku planowanego wniesienia OPIO w Spółce Jawnej do Spółki z o.o. Wnioskodawca utraci status wspólnika Spółki Jawnej, a wspólnikiem Spółki Jawnej stanie się Spółka z o.o.

Jednocześnie w zamian za wniesienie do Spółki z o.o. wkładu niepieniężnego w postaci OPIO w Spółce Jawnej Wnioskodawca otrzyma udziały w Spółce z o.o.

Wnioskodawca nie jest zarejestrowany w Polsce jako podatnik VAT czynny i nie prowadzi w Polsce działalności gospodarczej, której przedmiotem byłaby:

  • działalność trustów, funduszów i podobnych instytucji finansowych (PKD 64.30.Z),
  • działalność maklerska związana z rynkiem papierów wartościowych i towarów giełdowych (PKD) 66.12.Z),
  • pozostała finansowa działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych (PKD 64.99.Z),
  • działalność firm centralnych (head offices) i holdingów, z wyłączeniem holdingów finansowych (PKD 70.10.Z),
  • pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania (PKD 70.22.Z).

Wnioskodawca nie otrzymuje od Spółki Jawnej wypłat z tytułów innych niż udział w zysku. Wnioskodawca nie świadczył ani nie świadczy na rzecz Spółki Jawnej usług doradczych, zarządzania, marketingowych, pośrednictwa, rachunkowych, informatycznych ani innych podobnych usług.

Na (…), w Wielkiej Brytanii ani w żadnym innym państwie Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej, która obejmowałaby:

  • wykonywanie uprawnień właścicielskich w podmiotach zależnych,
  • zarządzanie posiadanymi aktywami pomnażanie majątku poprzez nowe inwestycje,
  • obrót udziałami, akcjami, papierami wartościowymi i pochodnymi instrumentami finansowymi,
  • realizację praw wynikających z udziałów, akcji, papierów wartościowych i pochodnych instrumentów finansowych.

Wnioskodawca nie zajmuje się w sposób profesjonalny (zawodowy) nabywaniem i sprzedażą udziałów lub akcji w spółkach ani przechowywaniem lub zarządzaniem udziałami lub akcjami. Posiadanie przez Wnioskodawcę OPIO w Spółce Jawnej nie było i nie jest bezpośrednim, stałym i koniecznym rozszerzeniem działalności gospodarczej. OPIO w Spółce Jawnej - nabyte przez Wnioskodawcę w ramach spadkobrania - stanowi składnik majątku osobistego Wnioskodawcy, niezwiązanego z działalnością gospodarczą.

Poza OPIO w Spółce Jawnej, Wnioskodawca posiada ogół praw i obowiązków w innej spółce jawnej z siedzibą w Polsce, który nabył w wyniku spadkobrania po zmarłym ojcu, a także udziały w kilku spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, w których Wnioskodawca jest wspólnikiem, ale nie pełni funkcji zarządczych.

Pytanie w zakresie podatku od towarów i usług

Czy wniesienie przez Wnioskodawcę OPIO w Spółce Jawnej do Spółki z o.o. będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Pana stanowisko w sprawie w zakresie podatku od towarów i usług

Pana zdaniem, wniesienie przez niego OPIO w Spółce Jawnej do Spółki z o.o. nie będzie czynności podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Katalog czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług został określony w art. 5 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: „Ustawa o VAT”).

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z art. 7 ust. 1 Ustawy o VAT, wynika, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Z kolei art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT wskazuje, że przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

  • przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej; - zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
  • świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

W konsekwencji należy uznać, że Ustawa o VAT obejmuje swoim zakresem przedmiotowym zbycie (w tym wniesienie w postaci wkładu niepieniężnego) ogółu praw i obowiązków w spółce jawnej lub innej spółce osobowej. Świadczenie takie spełnia bowiem definicję świadczenia usług w rozumieniu Ustawy o VAT. Powyższe nie przesądza jednak automatycznie, że wniesienie ogółu praw i obowiązków w spółce jawnej lub innej spółce osobowej jako wkładu niepieniężnego do spółki z o.o. podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Istotny jest bowiem nie tylko zakres przedmiotowy Ustawy o VAT, ale także jej zakres podmiotowy, czyli dokonanie analizy, czy w przedstawionym w niniejszym wniosku zdarzeniu przyszłym Wnioskodawca będzie działał w charakterze podatnika VAT.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 Ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Z kolei art. 15 ust. 2 Ustawy o VAT stanowi, że działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody.

Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W celu rozstrzygnięcia, czy w przedstawionym w niniejszym wniosku zdarzeniu przyszłym Wnioskodawca będzie działał w charakterze podatnika VAT konieczne jest zatem rozważenie, czy transakcja polegająca na zbyciu OPIO w Spółce Jawnej będzie stanowić wykonywanie działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 Ustawy o VAT.

W tym kontekście należy zauważyć, że Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „TSUE”) wielokrotnie i konsekwentnie podkreślał, że samo posiadanie czy też emisja udziałów i innych papierów wartościowych co do zasady nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu art. 4 VI Dyrektywy, która pozwalałaby na uznanie posiadacza takich udziałów za podatnika.

Takie wnioski wynikają m.in. z wyroków w sprawach: C-60/90 i C-155/94 oraz w sprawie C-80/95, jak również z późniejszego orzecznictwa np. z wyroku z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie C-77/01 Empresa de Desenvolvimento Mineiro (EDM), w którym TSUE uznał, że: zwykłe nabycie udziałów w innych podmiotach nie stanowi wykorzystania majątku w celu osiągnięcia dochodu w sposób ciągły, ponieważ dywidenda uzyskana z udziału jest skutkiem własności majątku i nie jest wynagrodzeniem uzyskanym w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu Dyrektywy. Podobnie transakcje finansowe polegające jedynie na sprzedaży udziałów i innych papierów wartościowych, np. jednostek w funduszach inwestycyjnych, nie stanowią w ogóle działalności gospodarczej.

Stanowisko powyższe zostało podtrzymane w orzeczeniu z 26 maja 2005 r. w sprawie C-465/03 Kretztechnik AG przeciwko Finanzamt Linz, w którym TSUE odwołał się do swego utrwalonego już orzecznictwa, że samo nabycie lub dzierżenie akcji nie może być traktowane jak działalność gospodarcza w rozumieniu VI Dyrektywy. TSUE wskazał, że samo nabycie wkładów finansowych w innych przedsiębiorstwach nie stanowi wykorzystywania dobra w celach zarobkowych w sposób ciągły, jako że ewentualna dywidenda, stanowiąca pożytek tego wkładu, wynika z prawa własności, a nie jest świadczeniem wzajemnym z tytułu jakiejkolwiek działalności gospodarczej w rozumieniu Dyrektywy.

Z orzecznictwa TSUE wynika zatem, że zbycie udziałów i akcji w spółce będącej osobą prawną co do zasady nie podlega opodatkowaniu VAT. Należy zatem zauważyć, że z punktu widzenia opodatkowania VAT zagadnienie, czy za działalność gospodarczą można uznać transakcję zbycia przez wspólnika ogółu praw i obowiązków w spółce jawnej jest tożsame z analizą, czy za działalność gospodarczą można uznać zbycie akcji i udziałów w spółce z o.o. Nie ma zatem podstaw, aby transakcje te w odmienny sposób były kwalifikowane na gruncie podatku VAT.

W konsekwencji należy uznać, że zbycie przez Wnioskodawcę OPIO w Spółce Jawnej poprzez wniesienie do Spółki z o.o. tytułem wkładu niepieniężnego nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Takie wnioski wynikają także z innych orzeczeń TSUE, w szczególności z 6 września 2012 r. w sprawie Portugal Telecom (C-496/11) oraz z 30 maja 2013 r. w sprawie X BV (C-651/11). W tym ostatnim TSUE podsumował dotychczasowe orzecznictwo i wskazał: „zgodnie bowiem z orzecznictwem Trybunału samo nabywanie i posiadanie udziałów lub akcji nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu szóstej dyrektywy, ponieważ samo przejęcie udziałów kapitałowych w innych przedsiębiorstwach nie stanowi korzystania z dobra mającego na celu osiąganie zysków o charakterze trwałym. Ewentualna dywidenda, owoc tego udziału, wynika z samego posiadania dobra (zob. podobnie wyroki: z 20 czerwca 1991 r. w sprawie C-60/90 Polysar Investments Netherlands, Rec.s. I-3111, pkt 13; z 14 listopada 2000 r. w sprawie C-142/99 Floridienne i Berginvest, Rec.s. I-9567, pkt 17, 22; z 27 września 2001 r. w sprawie C-16/00 Cibo Participations, Rec.s. -6663, pkt 19; a także z 6 września 2012 r. w sprawie C-496/11 Portugal Telecom).

Inaczej jest, gdy udziałowi towarzyszy pośrednia lub bezpośrednia ingerencja w zarządzanie spółkami, w których udział został nabyty, jeżeli skutkuje to dokonywaniem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, takich jak świadczenie usług administracyjnych, księgowych, handlowych i technicznych (zob. podobnie ww. wyroki: w sprawie Polysar Investments Netherlands, pkt 14; w sprawie Floridienne i Berginvest, pkt 18, 19; w sprawie Cibo Participations, pkt 20, 21; a także w sprawie Portugal Telecom, pkt 33, 34)”.

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca nie jest zarejestrowany w Polsce jako podatnik VAT czynny i nie prowadzi w Polsce działalności gospodarczej, której przedmiotem stanowiłaby: działalność trustów, funduszów i podobnych instytucji finansowych (PKD 64.30.Z), działalność maklerska związana z rynkiem papierów wartościowych i towarów giełdowych (PKD) 66.12.Z), pozostała finansowa działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych (PKD 64.99.Z), działalność firm centralnych (head offices) i holdingów, z wyłączeniem holdingów finansowych (PKD 70.10.Z), pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania (PKD 70.22.Z).

Wnioskodawca nie otrzymuje od Spółki Jawnej wypłat z tytułów innych niż udział w zysku. Wnioskodawca nie świadczył ani nie świadczy na rzecz Spółki Jawnej usług doradczych, zarządzania, marketingowych, pośrednictwa, rachunkowych, informatycznych ani innych podobnych usług. Wnioskodawca nie prowadzi też działalności gospodarczej na (...), w Wielkiej Brytanii ani w żadnym innym państwie, której przedmiotem byłoby: wykonywanie uprawnień właścicielskich w podmiotach zależnych, zarządzanie posiadanymi aktywami, pomnażanie majątku poprzez nowe inwestycje, obrót udziałami, akcjami, papierami wartościowymi i pochodnymi instrumentami finansowymi, realizacja praw wynikających z udziałów, akcji, papierów wartościowych i pochodnych instrumentów finansowych. Wnioskodawca nie zajmuje się w sposób profesjonalny (zawodowy) nabywaniem i sprzedażą udziałów lub akcji w spółkach ani przechowywaniem lub zarządzaniem udziałami lub akcjami.

Posiadanie przez Wnioskodawcę OPIO w Spółce Jawnej nie było i nie jest bezpośrednim, stałym i koniecznym rozszerzeniem działalności gospodarczej. OPIO w Spółce Jawnej – nabyte przez Wnioskodawcę w ramach spadkobrania – stanowi składnik majątku osobistego Wnioskodawcy, niezwiązanego z działalnością gospodarczą.

Biorąc pod uwagę powyższe, wniesienie przez Wnioskodawcę OPIO w Spółce Jawnej do Spółki z o.o. nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, iż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał w charakterze podatnika.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma na tyle uniwersalny charakter, że pozwala na objęcie pojęciem „podatnika” te wszystkie podmioty, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Dlatego też, nie każda czynność dokonana przez podmiot mający status podatnika będzie podlegać opodatkowaniu. Status podatnika podatku od towarów i usług nie powoduje automatycznie rozciągnięcia skutków podatkowych na całą sferę aktywności danego podmiotu. Zatem, za działalność rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług należy uznać tylko tę działalność, którą można zidentyfikować i zaliczyć do zawodowej płaszczyzny jednostki.

Kwestia, czy za działalność gospodarczą można uznać działalność polegającą na posiadaniu i zbywaniu własnych akcji oraz udziałów była przedmiotem orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

W wyrokach w sprawach C-60/90 Polysar Investments Netherlands BV z 20 czerwca 1991 r. i C-155/94 Wellcome Trust Ltd z 20 czerwca 1996 r. oraz w sprawie C-80/95 Harnas & Helm CV z 6 lutego 1997 r., TSUE podkreślał, że:

„samo posiadanie, czy też emisja udziałów i innych papierów wartościowych co do zasady nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu art. 4 VI Dyrektywy, która pozwalałaby na uznanie posiadacza takich udziałów za podatnika.

Natomiast w wyroku z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie C-77/01 Empresa de Desenvolvimento Mineiro TSUE uznał, że:

zwykłe nabycie udziałów w innych podmiotach nie stanowi wykorzystania majątku w celu osiągnięcia dochodu w sposób ciągły, ponieważ dywidenda uzyskana z udziału jest skutkiem własności majątku i nie jest wynagrodzeniem uzyskanym w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu Dyrektywy. Podobnie transakcje finansowe polegające jedynie na sprzedaży udziałów i innych papierów wartościowych, np. jednostek w funduszach inwestycyjnych, nie stanowią w ogóle działalności gospodarczej”.

Stanowisko to zostało podtrzymane w orzeczeniu z 26 maja 2005 r. w sprawie C-465/03 Kretztechnik AG przeciwko Finanzamt Linz, gdzie Trybunał odwołał się do swego utrwalonego już orzecznictwa, że:

„samo nabycie lub dzierżenie akcji nie może być traktowane jak działalność gospodarcza w rozumieniu VI Dyrektywy. Samo nabycie wkładów finansowych w innych przedsiębiorstwach nie stanowi wykorzystywania dobra w celach zarobkowych w sposób ciągły, jako że ewentualna dywidenda, stanowiąca pożytek tego wkładu, wynika z prawa własności, a nie jest świadczeniem wzajemnym z tytułu jakiejkolwiek działalności gospodarczej w rozumieniu Dyrektywy”.

Posiłkując się tym orzecznictwem należy stwierdzić, że co do zasady, powyższe czynności nie stanowią działalności gospodarczej, a zatem podmiot dokonujący tych czynności nie ma statusu podatnika, nawet jeżeli z tytułu innej działalności jest podatnikiem.

Od tej zasady orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przewiduje pewne wyjątki, które pozwalają łączyć z faktem posiadania i zbywania papierów wartościowych (akcji, udziałów) wykonywanie działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Dotyczy to sytuacji, gdy:

  • posiadacz papierów wartościowych uczestniczy w zarządzaniu spółką, której akcje posiada;
  • sprzedaż akcji, udziałów prowadzona jest w ramach działalności maklerskiej i brokerskiej;
  • posiadanie udziałów jest bezpośrednim, stałym i koniecznym rozszerzeniem działalności gospodarczej.

Należy zatem zauważyć, że w sytuacji, gdy w zakres prowadzonej przez podmiot działalności gospodarczej nie wchodzi obrót papierami wartościowymi, to czynność samego nabycia/sprzedaży udziałów innych spółek nie jest traktowana jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Są to czynności polegające na zarządzaniu własnym portfelem w celu maksymalizacji zwrotu z inwestycji. Nie można również samego nabycia czy sprzedaży udziałów finansowych w innych przedsiębiorstwach traktować jako wykorzystywanie majątku do uzyskiwania z niego dochodów w sposób ciągły. Aby obrót ten podlegał opodatkowaniu podatkiem VAT, musi być wykonywany przez podatnika w rozumieniu ustawy w ramach jego profesjonalnej aktywności. Podkreślić należy, że zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza czynnik przedmiotowy – opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług oraz czynnik podmiotowy – czynności muszą być wykonywane przez podatnika działającego w takim charakterze.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniu z 14 listopada 2000 r. w sprawie C-142/99 Floridienne S.A. Beginvest przeciwko Państwu belgijskiemu stwierdził, że:

„zaangażowanie w zarządzanie spółkami zależnymi (w holdingu) należy uznać za działalność gospodarczą w rozumieniu art. 4 (2) VI Dyrektywy, ale tylko w zakresie, w jakim pociąga to za sobą dokonywanie transakcji podlegających VAT na mocy art. 2 VI Dyrektywy, takich jak świadczenie przez Floridienne usług administracyjnych, rachunkowych i informatycznych na rzecz swoich spółek zależnych”.

Również w orzeczeniu z 12 lipca 2001 r. w sprawie C-102/00 Welthgrove BV (także spółka holdingowa) przeciwko Staatssecretaris van Financien TSUE wyraźnie wskazał, że:

„samo zaangażowanie spółki holdingowej w zarządzanie jej spółkami zależnymi, lecz bez dokonywania transakcji podlegających VAT w rozumieniu art. 2 VI Dyrektywy, nie może być traktowane jak działalność gospodarcza w rozumieniu art. 4 (2) tej Dyrektywy. Wobec tego, działalnością gospodarczą będzie tylko takie zarządzanie spółkami zależnymi, które pociąga za sobą dokonywanie transakcji podlegających opodatkowaniu na mocy art. 2 VI Dyrektywy”.

W orzeczeniu TSUE z 27 września 2001 r. w sprawie C-16/00 Cibo Participations, Trybunał podtrzymał stanowisko, że:

„udział spółki holdingowej w zarządzaniu spółkami, których udziały nabyła, stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu art. 4 ust. 2 VI Dyrektywy, ale tylko w przypadku, gdy pociąga to za sobą przeprowadzenie transakcji podlegających opodatkowaniu na mocy art. 2 ust. 1 tej Dyrektywy, takich jak świadczenie przez spółkę holdingową na rzecz spółek zależnych usług administracyjnych, finansowych, handlowych lub technicznych”.

W związku z powyższym, zdaniem TSUE samo nabycie i posiadanie akcji spółki nie powinno być traktowane jako działalność gospodarcza w rozumieniu art. 4 ust. 2 VI Dyrektywy, nadająca ich posiadaczowi status podatnika. Trybunał powtórzył tu wyrażone wcześniej w orzeczeniu z 20 czerwca 1996 r. C-155/94 stanowisko, że jeżeli objęcie akcji nie stanowi działalności gospodarczej, to również nie ma takiego charakteru ich zbycie (także orzeczenie TSUE z 26 czerwca 2003 r. w sprawie C-442/01).

Interpretując wskazany w tym orzecznictwie wyjątek od omawianej zasady, sprowadzający się do możliwości uznania za działalność gospodarczą posiadania (zbywania) udziałów, jeżeli towarzyszyłoby temu uczestnictwo w zarządzaniu spółką – WSA w Opolu w wyroku z 25 czerwca 2010 r. sygn. akt I SA/Op 176/10, stwierdził, że:

„taka możliwość ograniczona jest do sytuacji szczególnych, w których udział w zarządzaniu pociąga za sobą przeprowadzenie transakcji podlegających opodatkowaniu, takich jak świadczenie usług na rzecz spółki”.

Wskazać zatem należy, że nie każde uczestnictwo w zarządzie przedsiębiorstwa pozwala na uznanie zarządzania za działalności gospodarczą, lecz tylko takie, które pociąga za sobą dokonywanie transakcji opodatkowanych.

Z okoliczności sprawy wynika, że:

  • jest Pan osobą fizyczną posiadającą od 1 kwietnia 2023 r. rezydencję podatkową na (…),
  • nie ma Pan miejsca zamieszkania na terytorium w Polsce i nie podlega Pan w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu,
  • w wyniku spadkobrania po zmarłym ojcu nabył Pan m.in. ogół praw i obowiązków (OPIO) w Spółce Jawnej, w której Pana ojciec był wspólnikiem od początku jej istnienia,
  • w skład majątku Spółki Jawnej wchodzą m.in. położone na terytorium Polski nieruchomości oraz prawa do nieruchomości (w postaci prawa użytkowania wieczystego), a także 2.320 udziałów w spółce z o.o.

Zamierza Pan wnieść w formie wkładu niepieniężnego ogół praw i obowiązków (OPIO) w Spółce Jawnej do Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Polsce.

W wyniku planowanego wniesienia ogółu praw i obowiązków (OPIO) – wskazał Pan, że:

  • utraci Pan status wspólnika Spółki Jawnej,
  • wspólnikiem Spółki Jawnej stanie się Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością,
  • w zamian za wniesienie do Spółki z o.o. wkładu niepieniężnego w postaci OPIO w Spółce Jawnej otrzyma Pan udziały w Spółce z o.o.,
  • nie jest Pan czynnym i zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT i nie prowadzi Pan na terytorium Polski działalności gospodarczej, której przedmiotem byłaby m.in.:
  • działalność trustów, funduszów i podobnych instytucji finansowych (PKD 64.30.Z),
  • działalność maklerska związana z rynkiem papierów wartościowych i towarów giełdowych (PKD) 66.12.Z),
  • pozostała finansowa działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych (PKD 64.99.Z),
  • działalność firm centralnych (head offices) i holdingów, z wyłączeniem holdingów finansowych (PKD 70.10.Z),
  • pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania (PKD 70.22.Z).

Dodatkowo wskazał Pan, że:

  • nie otrzymuje Pan od Spółki Jawnej wypłat z tytułów innych niż udział w zysku,
  • nie świadczył ani nie świadczy Pan na rzecz Spółki Jawnej usług doradczych, zarządzania, marketingowych, pośrednictwa, rachunkowych, informatycznych ani innych podobnych usług,
  • na (…), w Wielkiej Brytanii ani w żadnym innym państwie nie prowadzi Pan działalności gospodarczej, która obejmowałaby:
  • wykonywanie uprawnień właścicielskich w podmiotach zależnych,
  • zarządzanie posiadanymi aktywami pomnażanie majątku poprzez nowe inwestycje,
  • obrót udziałami, akcjami, papierami wartościowymi i pochodnymi instrumentami finansowymi,
  • realizację praw wynikających z udziałów, akcji, papierów wartościowych i pochodnych instrumentów finansowych.
  • nie zajmuje się Pan w sposób profesjonalny (zawodowy) nabywaniem i sprzedażą udziałów lub akcji w spółkach ani przechowywaniem lub zarządzaniem udziałami lub akcjami,
  • posiadanie przez Pana OPIO w Spółce Jawnej nie było i nie jest bezpośrednim, stałym i koniecznym rozszerzeniem działalności gospodarczej.
  • nabyte przez Pan w ramach spadkobrania ogół praw i obowiązków - OPIO w Spółce Jawnej stanowi składnik Pana majątku osobistego, niezwiązanego z działalnością gospodarczą,
  • poza OPIO w Spółce Jawnej, posiada Pan ogół praw i obowiązków w innej spółce jawnej z siedzibą w Polsce, który nabył Pan w wyniku spadkobrania po zmarłym ojcu oraz posiada Pan udziały w kilku spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, w których jest Pan wspólnikiem, ale nie pełni funkcji zarządczych.

Pana wątpliwości w sprawie dotyczą kwestii ustalenia czy wniesienie przez Pana w formie wkładu niepieniężnego ogółu praw i obowiązków (OPIO) w Spółce Jawnej do Spółki z o. o. będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT.

W przedmiotowej sprawie w kontekście wyżej przedstawionego orzecznictwa TSUE wniesienie przez Pana w formie wkładu niepieniężnego ogółu praw i obowiązków (OPIO) w Spółce Jawnej do Spółki z o.o., w zamian za udziały - nie będzie traktowane jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, a z tytułu tej transakcji nie będzie Pan działał w charakterze podatnika podatku VAT. Powyższe wynika z faktu, że nie prowadzi Pan działalności gospodarczej w ramach działalności maklerskiej i brokerskiej. Nie świadczy Pan także usług zarządzania. Posiadanie udziałów w Spółce Jawnej nie jest i nie będzie bezpośrednim, stałym i koniecznym warunkiem rozszerzania Pana działalności gospodarczej, gdyż nie prowadzi Pan działalności gospodarczej. Nie jest Pan czynnym podatnikiem podatku VAT. Z wniosku nie wynika również, żeby świadczył Pan na rzecz spółki jawnej jakiekolwiek usługi opodatkowanej podatkiem od towarów i usług. Zatem czynność samego zbycia ogółu praw i obowiązków (OPIO) w Spółce Jawnej nie będzie traktowana jak działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, a będzie jedynie prostym wykonywaniem funkcji właścicielskiej, która nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że z tytułu wniesienia przez Pana w formie wkładu niepieniężnego ogółu praw i obowiązków (OPIO) w Spółce Jawnej do Spółki z o.o. nie będzie Pan działał w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy. Tym samym nie będzie to czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W konsekwencji Pana stanowisko uznaję za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź w kwestii dotyczącej podatku od towarów i usług. Natomiast w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pana do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację 

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.