Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 października 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 2 października 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania sprzedaży licytacyjnej nieruchomości składającej się z: działki nr 1 i działki nr 2 - zabudowanych budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym oraz działki nr 3 zabudowanej drewnianym budynkiem gospodarczo-rekreacyjnym.

Uzupełnił go Pan pismami z: 6 grudnia 2024 r. (data wpływu 6 grudnia 2024 r.) oraz 2 stycznia 2025 r. (data wpływu 2 stycznia 2025 r.)

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w … prowadzi postępowanie egzekucyjne z wniosku A Sp. z o.o. przeciwko dłużnikowi …, NIP: …, PESEL:… przy uczestnictwie: B  Sp. z o.o., NIP: …, KRS: … pod sygnaturą ….

Zgodnie z Wyrokiem Zaocznym Sądu Okręgowego w … … Wydział Gospodarczy, z dnia ….11.2021 o sygn. akt … czynność prawna w stosunku do wierzyciela A Sp. z o.o. - umowa sprzedaży nieruchomości objętej Księgą Wieczystą nr  … zawarta przez B  sp. z o.o. z X w formie aktu notarialnego z dnia ….10.2020 r. Rep. A numer … została uznana za bezskuteczną.

W niniejszym postępowaniu egzekucyjnym doszło do zajęcia nieruchomości gruntowej położonej w … składającej się z działek ewidencyjnych 1, 2 i 3, o łącznej powierzchni … ha.

Przedmiotowa nieruchomość posiada założoną Księgę Wieczystą o nr … w Sądzie Rejonowym w …, … Wydziale Ksiąg Wieczystych.

Należy wskazać, że zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towaru i usług komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów KPC są  płatnikami podatku od dostawy, dokonanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Dłużnik wykonywał w przeszłości działalność gospodarczą w rozumieniu obowiązujących przepisów oraz nie jest zarejestrowany jako czynny podatnik VAT.

Komornik wezwał zarówno dłużnika X jak i uczestnika B  Sp. z o.o. do udzielenia odpowiedzi na następujące pytania:

1.W jaki sposób dłużnik wszedł w posiadanie nieruchomości będącej przedmiotem sprzedaży w trybie licytacji przeprowadzonej w postępowaniu egzekucyjnym objętej KW nr ....? Czy nabycie tej nieruchomości było czynności opodatkowaną podatkiem VAT, udokumentowaną fakturą z wykazaną kwotą podatku VAT? Czy w związku z nabyciem ww. nieruchomości przez dłużnika przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku naliczonego?

2.W jaki sposób do, do jakich celów dłużnik wykorzystuje nieruchomość - od dnia nabycia?

3.W jakim zakresie dłużnik wykorzystywał i wykorzystuje ww. nieruchomość w działalności gospodarczej?

4.Do jakich czynności (zwolnionych, opodatkowanych, niepodlegających opodatkowaniem podatkiem VAT) dłużnik wykorzystywał nieruchomość będącą przedmiotem wniosku?

5.Czy nieruchomości wykorzystywane były przez dłużnika wyłącznie do celów działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług? Jeżeli tak, to jaką działalność zwolnioną z opodatkowania VAT, do której wykorzystywana była ww. nieruchomość, wykonywał dłużnik? (należy podać podstawę prawną zwolnienia)

6.W jakim zakresie i komu dłużnik wynajmował nieruchomość, stanowiącą przedmiot sprzedaży w trybie licytacji przeprowadzone w postępowaniu egzekucyjnym? Czy była/były to umowy odpłatne?

7.Jakie konkretne budynki i budowle lub ich części w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 2004r. Prawo budowlane oraz Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) wprowadzonej rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. znajdują się na tej działce?

8.Jaki jest symbol PKOB poszczególnych budynków, budowli lub ich części znajdujących się na ww. działce?

9.Czy przy nabyciu lub wybudowaniu ww. budynków, budowli lub ich części przysługiwało dłużnikowi prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego?

10.Kiedy (proszę wskazać daty) ww. budynki, budowle lub ich części zostały wybudowane i oddane do użytkowania?

11.Kiedy (proszę o podanie dat) miało miejsce pierwsze oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub pierwszemu użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części po ich wybudowaniu?

12.Czy w odniesieniu do budynków, budowli lub ich części znajdujących się na ww. działce zostały poniesione/będą poniesione, do dnia zbycia wydatki na ich ulepszenie, ww. rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiące co najmniej 30% ich wartości początkowej? Jeżeli poczyniono wydatki na ulepszenie równe lub wyższe 30% wartości początkowej, proszę wskazać, czy miało pierwsze oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części po ich ulepszeniu? Czy od ww. zajęcia (używania) do momentu dostawy upłynie okres dłuższy niż 2 lata?

13.Czy dłużnik miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków na ulepszenie w rozumieniu przepisów o podatków dochodowym ww. budynków, budowli?

14.Czy dłużnik jest czynnym podatnikiem VAT?

15.Czy budynku znajdujące się na nieruchomości znajdowały się na niej w momencie nabycia przed dłużnika, czy też zostały wytworzone przez dłużnika?

Wobec braku odpowiedzi dłużnika, Komornik na dzień dzisiejszy nie dysponuje wiedzą dotycząca nieruchomości w zakresie wskazanym powyżej.

Na pytania Organu w wezwaniu z 5 grudnia 2024 r.:

1)Czy w momencie dokonywania przez Pana sprzedaży licytacyjnej prawo do  rozporządzania nieruchomością (składającą się z działek: nr 1, nr 2 i nr 3) jak właściciel będzie należało do B  Sp. z o.o.?

2)Czy w momencie dokonywania przez Pana sprzedaży licytacyjnej prawo do rozporządzania nieruchomością jak właściciel zostanie przeniesione z B  Sp. z o.o. na rzecz podmiotu nabywającego nieruchomość w ramach licytacji?

3)Czy aktualny właściciel - B  Sp. z o.o. - jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług?

4)W ramach jakich transakcji aktualny właściciel - B  Sp. z o.o. - nabył ww. nieruchomość będącą przedmiotem postępowania egzekucyjnego, tj. czy:

-opodatkowanych podatkiem VAT,

-zwolnionych z opodatkowania,

-niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

5)Czy transakcja ta została udokumentowana fakturą z wykazaną kwotą podatku VAT?

6)Czy B  Sp. z o.o. przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia ww. nieruchomości składającej się z działek nr 1, nr 2 i nr 3?

7)Czy wszystkie nabyte działki są zabudowane? Jeśli nie, to która/które z działek (o jakich numerach) jest zabudowana/są zabudowane, a która jest niezabudowana/które są niezabudowane? Należy je wymienić.

Dla działki niezabudowanej/działek niezabudowanych proszę wskazać:

8)Czy na dzień sprzedaży dla niezabudowanej działki/niezabudowanych działek będzie obowiązywał miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego? Jeżeli tak, to proszę wskazać, jakie będzie przeznaczenie ww. działki/działek według miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego?

9)W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, proszę wskazać czy dla ww. działki/działek została/zostanie wydana decyzja o warunkach zabudowy bądź też decyzja o lokalizacji inwestycji celu publicznego zgodnie z art. 4 ust. 2 pkt 1 lub pkt 2 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2024 r., poz. 1130)?

10)Czy niezabudowana działka była wykorzystywana/niezabudowane działki były wykorzystywane przez aktualnego właściciela wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT?

(odpowiedzi na pytania nr 8-10 należy udzielić odrębnie dla każdej niezabudowanej działki)

Dla działki zabudowanej/działek zabudowanych proszę wskazać:

11)Jaki budynek/jakie budynki znajdują się na działce/działkach wchodzących w skład nieruchomości będącej przedmiotem wniosku? Należy je wymienić.

12)Na której konkretnie działce/działkach (o jakich numerach) te budynki się znajdują?

13)Czy poszczególne budynki są budynkami w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2024 r., poz. 566 ze zm.)?

14)Czy na działce/działkach znajdują się budowle w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 3 ww. ustawy Prawo budowlane? Jeśli tak, to na której konkretnie działce/działkach (o jakich numerach) się one znajdują?

15)Czy na działce/działkach znajdują się urządzenia budowlane, o których mowa w  art. 3 pkt 9 ww. ustawy Prawo budowlane ? Jeśli tak, to należy wskazać, jakie oraz z którym budynkiem/budowlą są one powiązane oraz na której działce/działkach (o jakich numerach) się one znajdują?

16)Czy poszczególne budynki/budowle położone na działce/działkach są trwale związane z gruntem?

17)Czy poszczególne naniesienia na działce/działkach zostały nabyte czy wybudowane przez aktualnego właściciela?

18)Jeżeli ww. naniesienia zostały wybudowane przez aktualnego właściciela, to czy aktualnemu właścicielowi przysługiwało z tego tytułu prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony? Jeżeli nie, to należy wskazać przyczyny.

19)Kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie poszczególnych budynków/budowli lub ich części w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług? Należy wskazać dokładną datę.

20)Jeżeli nastąpiło pierwsze zasiedlenie części poszczególnych budynków/budowli, to należy wskazać, w jakiej w części?

21)Czy pomiędzy pierwszym zasiedleniem poszczególnych budynków/budowli lub ich części a ich dostawą upłynie okres dłuższy niż 2 lata?

22)Kiedy nastąpiło zajęcie do używania poszczególnych budynków/budowli? Należy wskazać dokładną datę.

23)Należy wskazać czy przed nabyciem budynków/budowli przez aktualnego właściciela były one wykorzystywane przez poprzedniego właściciela/właścicieli?

24)Czy poszczególne budynki/budowle były/są wykorzystywane przez aktualnego właściciela wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług? Jeżeli tak, to jaką działalność zwolnioną z opodatkowania podatkiem VAT, do której wykorzystywane były budynki/budowle, wykonywał aktualny właściciel – należy podać podstawę prawną zwolnienia?

25)Czy aktualny właściciel ponosił nakłady na ulepszenie poszczególnych budynków/budowli w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, w  wysokości wyższej niż 30% wartości początkowej budynków/budowli? (odpowiedzi na poniższe pytania należy udzielić tylko w przypadku twierdzącej odpowiedzi na pytanie nr 25):

a)w jakim okresie aktualny właściciel ponosił wydatki na ulepszenie poszczególnych budynków/budowli?

b)jakie budynki/budowle były ulepszane?

c)czy nakłady, ponoszone przez aktualnego właściciela na ulepszenie budynków/budowli stanowiły „przebudowę” rozumianą jako dokonanie istotnych zmian przeprowadzonych w celu zmiany wykorzystania budynków/budowli lub w celu znaczącej zmiany warunków zasiedlenia?

d)czy w stosunku do wydatków na ulepszenie poszczególnych budynków/budowli, aktualnemu właścicielowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego?

e)kiedy budynki/budowle po dokonaniu ulepszeń, zostały oddane do użytkowania? Należy wskazać dokładną datę.

f)czy po oddaniu do użytkowania ulepszonych budynków/budowli miało miejsce pierwsze zasiedlenie tych budynków/budowli? Jeżeli tak, to należy wskazać dzień, miesiąc i rok, kiedy nastąpiło „pierwsze zasiedlenie”.

g)w ramach jakich czynności nastąpiło pierwsze zasiedlenie ulepszonych budynków/budowli po oddaniu ich do użytkowania?

h)czy między pierwszym zasiedleniem ulepszonych budynków/budowli, a ich dostawą, upłynął/upłynie okres dłuższy niż 2 lata?

Odpowiedzi na pytania nr 11-25a-h) należy udzielić odrębnie, odpowiednio dla każdego budynku/budowli.

26)Jeżeli nie posiada Pan informacji, o których mowa w ww. pytaniach, które są niezbędne do oceny, czy w przedmiotowej sprawie będzie miało zastosowanie zwolnienie od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, 9, 10, 10a ustawy o podatku od towarów i usług, to należy wskazać:

-czy ten brak informacji jest wynikiem podjętych przez Pana jako komornika działań?

-czy działania te zostały udokumentowane?

-czy podjęte działania potwierdzają brak możliwości uzyskania tych niezbędnych informacji od dłużnika?

odpowiedział Pan:

1.W momencie dokonywania przez sprzedaż licytacyjną, prawo do rozporządzania nieruchomością (składającą się z działek: nr 1, nr 2 i nr 3) jak właściciel będzie należało do B  Sp. z o.o. - jako do właściciela nieruchomości. Uwzględnienie przez sąd skargi pauliańskiej nie powoduje, że przedmiot zaskarżonej czynności prawnej - (sprzedaż nieruchomości) wraca do majątku dłużnika.

2.W momencie dokonywania przez sprzedaż licytacyjną prawa do rozporządzania nieruchomością jak właściciel zostanie przeniesione z B  Sp. z o.o. na rzecz podmiotu nabywającego nieruchomość w ramach licytacji.

3.Podmiot B  Sp. z o.o. NIP: … - o podanym identyfikatorze podatkowym NIP nie jest zarejestrowany jako podatnik VAT.

4.Wobec braku odpowiedzi dłużnika, Komornik nie dysponuje wiedzą dotycząca nieruchomości w zakresie wskazanym w pytaniu.

5.Wobec braku odpowiedzi dłużnika, Komornik nie dysponuje wiedzą dotycząca nieruchomości w zakresie wskazanym w pytaniu.

6.Wobec braku odpowiedzi dłużnika, Komornik nie dysponuje wiedzą dotycząca nieruchomości w zakresie wskazanym w pytaniu.

7.Wszystkie nabyte działki są zabudowane.

8.Na działkach nr 1, nr 2 znajduje się budynek mieszkalny jednorodzinny, na działce 3 drewniany budynek gospodarczo-rekreacyjny wyposażony w  instalację energetyczną oraz wod.-kan.

11.Zabudowę stanowi budynek mieszkalny jednorodzinny oraz drewniany budynek gospodarczo-rekreacyjny wyposażony w instalację energetyczną oraz wod.-kan.

12.Na działkach nr 1, nr 2 znajduje się budynek mieszkalny jednorodzinny, na działce 3 drewniany budynek gospodarczo-rekreacyjny wyposażony w  instalację energetyczną oraz wod.-kan.

13.Wobec braku odpowiedzi dłużnika, Komornik nie dysponuje wiedzą dotyczącą nieruchomości w zakresie wskazanym w pytaniu.

14.Wobec braku odpowiedzi dłużnika, Komornik nie dysponuje wiedzą dotyczącą nieruchomości w zakresie wskazanym w pytaniu.

15.Wobec braku odpowiedzi dłużnika, Komornik nie dysponuje wiedzą dotyczącą nieruchomości w zakresie wskazanym w pytaniu.

16.Poszczególne budynki/budowle położone na działkach są trwale związane z gruntem.

17.Wobec braku odpowiedzi dłużnika, Komornik nie dysponuje wiedzą dotyczącą nieruchomości w zakresie wskazanym w pytaniu.

18.Wobec braku odpowiedzi dłużnika, Komornik nie dysponuje wiedzą dotyczącą nieruchomości w zakresie wskazanym w pytaniu.

19.Wobec braku odpowiedzi dłużnika, Komornik nie dysponuje wiedzą dotyczącą nieruchomości w zakresie wskazanym w pytaniu.

20.Wobec braku odpowiedzi dłużnika, Komornik nie dysponuje wiedzą dotyczącą nieruchomości w zakresie wskazanym w pytaniu.

21.Wobec braku odpowiedzi dłużnika, Komornik nie dysponuje wiedzą dotyczącą nieruchomości w zakresie wskazanym w pytaniu.

22.Wobec braku odpowiedzi dłużnika, Komornik nie dysponuje wiedzą dotyczącą nieruchomości w zakresie wskazanym w pytaniu.

23.Wobec braku odpowiedzi dłużnika, Komornik nie dysponuje wiedzą dotyczącą nieruchomości w zakresie wskazanym w pytaniu.

24.Wobec braku odpowiedzi dłużnika, Komornik nie dysponuje wiedzą dotyczącą nieruchomości w zakresie wskazanym w pytaniu.

25.Wobec braku odpowiedzi dłużnika, Komornik nie dysponuje wiedzą dotyczącą nieruchomości w zakresie wskazanym w pytaniu.

Brak informacji jest wynikiem podjętych działań, działania te zostały udokumentowane, podjęte działania potwierdzają brak możliwości uzyskania tych niezbędnych informacji od dłużnika jak i od właściciela nieruchomości.

W uzupełnieniu wniosku z 2 stycznia 2025 r. doprecyzował Pan dane wskazane we wniosku oraz w uzupełnianiu wniosku poprzez prawidłowe wskazanie prawidłowych numerów działek ewidencyjnych: nr 1, nr 2 i nr 3.

Pytanie

Czy do wartości kwoty uzyskanej ze sprzedaży nieruchomości objętej KW … w trybie licytacji przeprowadzonej w postępowaniu egzekucyjnym należy doliczyć podatek VAT?

Pana stanowisko w sprawie

Pana zdaniem, do wartości kwoty uzyskanej ze sprzedaży nieruchomości objętej KW … w trybie licytacji przeprowadzonej w postępowaniu egzekucyjnym należy doliczyć podatek VAT.

Komornik wezwał dłużnika do złożenia oświadczenia czy spoczywa na nim obowiązek podatkowy z tytułu dokonywanej w trybie egzekucji dostawy towarów będących własnością dłużnika jednakże do dnia dzisiejszego nie posiada wiedzy ani jakichkolwiek dokumentów w tym zakresie.

Wskazać należy, że zgodnie z dyspozycją art. 43 ust. 21 ustawy o VAT jeżeli udokumentowanie działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18 ustawy o VAT, nie doprowadziły na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o którym mowa w  ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a, przyjmuję się, że warunku zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.):

Przepis art. 18 ustawy wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika.

W świetle cyt. wyżej przepisów, płatnikami podatku od towarów i usług (czyli podmiotami zobowiązanymi do obliczania, poboru podatku od podatnika i wpłaty podatku na konto organu podatkowego) mogą być organy egzekucyjne oraz komornicy sądowi. Sytuacja taka ma miejsce, gdy w wykonaniu czynności egzekucyjnych organy te dokonują dostawy towarów należących do podatnika lub przez niego posiadanych z naruszeniem przepisów. Sformułowanie „płatnikami” oznacza, że organy te nie stają się z tytułu wykonania powyższych czynności podatnikami podatku od towarów i usług, lecz pełnią jedynie rolę płatnika w odniesieniu do podatku należnego z tytułu sprzedanych (zlicytowanych) towarów należących do podatnika, w stosunku do którego toczy się postępowanie egzekucyjne.

Komornik sądowy pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą dokonaną w ramach egzekucji. Nie bez znaczenia jest także fakt, że podatnik, będący dłużnikiem, zazwyczaj nie otrzymuje kwot uzyskanych przez organ egzekucyjny ze sprzedaży towarów w wykonaniu czynności egzekucyjnych. Prawdopodobne jest zatem, że podatnik nie posiada innych środków finansowych umożliwiających uiszczenie należnego podatku. Ustanowienie organu egzekucyjnego płatnikiem zapewnia odprowadzenie należnego podatku przez organ przeprowadzający dostawę w ramach czynności egzekucyjnych.

Zaznaczenia wymaga, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika, będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik. Natomiast w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

Zatem komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług i do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy:

W świetle powołanych powyżej przepisów grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o VAT.

Interpretując zawarty w artykule 7 ustawy zwrot „przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel” należy utożsamiać z czynnością, która daje otrzymującemu towar prawo do postępowania z nim jak właściciel. Należy przy tym uznać, że chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności. Zwrotu „prawo do rozporządzania jak właściciel” nie można interpretować jako „prawo własności”. Istotny jest przede wszystkim aspekt ekonomiczny, a nie prawny transakcji, w ramach której podatnik przenosi na nabywcę prawo do rozporządzania towarami jak właściciel. Akcent sformułowanej definicji położony został głównie na podkreślenie przeniesienia ekonomicznego władztwa nad rzeczą w taki sposób, aby nabywca mógł nią dysponować podobnie jak właściciel.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy o podatku od towarów i usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy:

Według art. 15 ust. 2 ustawy:

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Zaznaczenia wymaga, że sprzedaż składników wykorzystywanych w działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W świetle powyższych przepisów stwierdzić należy, że istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Odnosząc regulacje zawarte w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy do art. 18 ustawy wskazać należy, że w przypadku, gdy dłużnik – właściciel nieruchomości – jest podatnikiem podatku VAT, wówczas komornik jest płatnikiem podatku VAT z tytułu dostawy tej nieruchomości.

Z opisu sprawy wynika, że prowadzi Pan postępowanie egzekucyjne przeciwko dłużnikowi X przy uczestnictwie: B  Sp. z o.o. W niniejszym postępowaniu egzekucyjnym doszło do zajęcia nieruchomości gruntowej położonej w … składającej się z działek ewidencyjnych 1, 2 i 3, o łącznej powierzchni … ha. Zgodnie z Wyrokiem Zaocznym Sądu Okręgowego w … Wydział Gospodarczy, z dnia …11.2021 o sygn. akt … czynność prawna w stosunku do wierzyciela  umowa sprzedaży nieruchomości zawarta przez B  sp. z o.o. z X w formie aktu notarialnego z dnia ….10.2020 r. została uznana za bezskuteczną.

Z powołanych powyżej przepisów wynika, że opodatkowanie danej czynności podatkiem od towarów i usług uwarunkowane jest łącznym spełnieniem dwóch przesłanek. Po pierwsze konkretna czynność winna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, po wtóre – musi być dokonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W tym miejscu rozstrzygnąć należy, kto będzie uznany za podatnika podatku VAT przy sprzedaży licytacyjnej nieruchomości. Jak Pan wskazał, w momencie sprzedaży licytacyjnej, prawo do rozporządzania nieruchomością (składającą się z działek: nr 1, nr 2 i nr 3) jak właściciel będzie należało do B  Sp. z o.o. - jako do właściciela nieruchomości, prawo do rozporządzania nieruchomością jak właściciel zostanie przeniesione z B  Sp. z o.o. na rzecz podmiotu nabywającego nieruchomość w ramach licytacji.

Należy rozważyć kwestię, czy B  Sp. z o.o., która nabyła nieruchomość od dłużnika, będzie działać jako podatnik podatku od towarów i usług w odniesieniu do sprzedaży tej nieruchomości, a tym samym sprzedaż ta będzie wykonywana w ramach działalności gospodarczej.

Analiza okoliczności przedstawionych we wniosku oraz obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa prowadzi do wniosku, że w odniesieniu do transakcji sprzedaży ww. nieruchomości należącej wcześniej do dłużnika i zbytej po wszczęciu postępowania egzekucyjnego na rzecz B  Sp.  z o.o., a więc obecnie należącej do B  Sp. z o.o. – Spółkę tę należy uznać za podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Zbycie nieruchomości opisanej w złożonym wniosku nastąpi w ramach rozporządzania majątkiem należącym do Spółki z o.o. Tym samym, w opisanej sytuacji Spółkę tę należy uznać za podatnika podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 930 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2024 r. poz. 1568 ze zm.):

Jak wynika z powyższego przepisu Kodeksu postępowania cywilnego, nabycie przez spółkę nieruchomości zajętej w postępowaniu egzekucyjnym jest ważne z punktu widzenia zasad prawa i nie wyklucza dalszego prowadzenia postępowania egzekucyjnego. Ponadto w takich sytuacjach sam nabywca nieruchomości jest traktowany jak dłużnik.

W kwestii zbycia zajętej nieruchomości przez dłużników wypowiedział się Sąd Najwyższy w wyroku z .. lutego 2008 r. sygn. akt …, w których stwierdził, że: „Artykuł 930 § 1 KPC stanowi, że rozporządzenie nieruchomością po jej zajęciu nie ma wpływu na dalsze postępowanie, a czynności egzekucyjne są ważne tak w stosunku do dłużnika, jak i w stosunku do nabywcy. Oznacza to, że wierzyciel, na rzecz którego nieruchomość została zajęta, może zaspokoić się ze sprzedanej nieruchomości tak, jakby nieruchomość ta należała w dalszym ciągu do majątku jego dłużnika, bez  względu na zmianę właściciela. W wyroku z dnia 3 lutego 1998 r. (OSP rok 1998, nr 11, poz. 96) Sąd Najwyższy uznał, że w świetle art. 930 § 1 KPC umowa przeniesienia własności zajętej nieruchomości między zbywcą (dłużnikiem) a nabywcą jest ważna, ale całkowicie bezskuteczna w stosunku do wierzycieli, którzy wszczęli egzekucję i pozostaje bez wpływu na dalsze postępowanie egzekucyjne, co oznacza, że egzekucję prowadzi się tak, jak gdyby zbycie nieruchomości nie nastąpiło. Ratio legis tego przepisu stanowi ochrona wierzyciela przed nierzetelnymi działaniami dłużnika, podjętymi w celu udaremnienia zaspokojenia się wierzyciela z nieruchomości. Podobne stanowisko Sąd Najwyższy zajął w uzasadnieniu wyroku z dnia 29 czerwca 2006 r.”

W konsekwencji, sprzedaż egzekucyjna nieruchomości, która nie jest obecnie własnością dłużnika, będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, a B  Sp. z o.o. będzie z tego tytułu podatnikiem podatku od towarów i usług.

Podsumowując, w przypadku sprzedaży opisanej nieruchomości, której właścicielem w chwili sprzedaży nie jest dłużnik, ale B  Sp. z o.o., która nabyła nieruchomość od dłużnika już po wszczęciu postępowania egzekucyjnego wobec dłużnika, wystąpi Pan jako płatnik podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 18 ustawy.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 146ef ust. 1 ustawy:

Ponadto należy zauważyć, że czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może korzystać ze zwolnienia od tego podatku albo może być opodatkowana tym podatkiem.

Zakres i zasady zwolnienia dostawy towarów zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:

Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest - co do zasady - zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części, kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Zgodnie z treścią art. 2 pkt 14 ustawy:

Z powyższego przepisu wynika, że pierwszym zasiedleniem jest pierwsze zajęcie budynku/budowli do używania. „Pierwsze zasiedlenie” budynku/budowli lub ich części ma więc miejsce zarówno w sytuacji, w której po wybudowaniu budynku/budowli lub ich części oddano je do użytkowania pierwszemu nabywcy, oddano je w najem, jak i w przypadku wykorzystywania budynku/budowli lub ich części na potrzeby własnej działalności gospodarczej podatnika, bowiem w tych przypadkach doszło do korzystania z budynku/budowli.

W tym miejscu należy nadmienić, że w przypadku budynków/budowli niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom - po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:

Jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania dla dostawy zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Według art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Jak wskazano wyżej, aby zastosować zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

• towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,
• przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Analiza przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, regulujących wyżej wskazane prawo do zwolnienia od podatku dostawy budynków, budowli lub ich części, prowadzi do wniosku, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z ww. podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących dostawie danego obiektu. Zauważyć bowiem należy, że stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie, podatnik uprawniony jest do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter dokonywanych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga art. 29a ust. 8 ustawy, w myśl którego:

W świetle tego przepisu, przy sprzedaży budynków lub budowli, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.

Jednocześnie należy wskazać, że zgodnie z art. 43 ust. 21 ustawy:

Zatem, dokonana w trybie egzekucji dostawa towarów jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług według właściwej stawki, jeżeli udokumentowane działania w celu możliwości zastosowania zwolnienia podjęte przez komornika lub organ egzekucyjny były z powodu dłużnika bezskuteczne.

Wobec powyższego, dokonana w trybie egzekucji dostawa towarów, jest opodatkowana, jeżeli udokumentowane działania w celu potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do tej sprzedaży zwolnienia od podatku, podjęte przez komornika lub organ egzekucyjny były z powodu dłużnika oraz nowego właściciela B  Sp. z o.o. bezskuteczne.

W przedmiotowej sprawie przedstawiony we wniosku opis sprawy nie pozwala stwierdzić, czy licytacyjna sprzedaż nieruchomości składającej się z: działek nr 1 i nr 2 zabudowanych budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym oraz działki nr 3 zabudowanej drewnianym budynkiem gospodarczo-rekreacyjnym, korzysta ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1  pkt 10, pkt 10a lub pkt 2 ustawy.

Bowiem w odpowiedzi na pytania m.in. nr 13-15 i nr 17-25 w wezwaniu Organu dotyczących wyjaśnienia m.in.: czy poszczególne budynki są budynkami w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane, czy na działce/działkach znajdują się budowle i urządzenia budowlane w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 3 ww. ustawy Prawo budowlane, czy poszczególne naniesienia na działce/działkach zostały nabyte czy wybudowane przez aktualnego właściciela, czy aktualnemu właścicielowi przysługiwało z tego tytułu prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie poszczególnych budynków/budowli lub ich części w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług oraz czy aktualny właściciel ponosił nakłady na ulepszenie poszczególnych budynków/budowli w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, w  wysokości wyższej niż 30% wartości początkowej budynków/budowli - wskazał Pan – „wobec braku odpowiedzi dłużnika, Komornik nie dysponuje wiedzą dotyczącą nieruchomości”. Ponadto wskazał Pan, że brak informacji jest wynikiem podjętych przez Pana jako Komornika działań, działania te zostały udokumentowane, podjęte działania potwierdzają brak możliwości uzyskania tych niezbędnych informacji od dłużnika jak i od właściciela nieruchomości.

W związku z powyższym, w sprawie znajduje zastosowanie art. 43 ust. 21 ustawy, tj. przyjęcie, że warunki zastosowania zwolnień nie są spełnione, skoro podjęte przez Pana udokumentowane działania nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika oraz od nowego właściciela nieruchomości.

Zaznaczyć jednak należy, że kwestia oceny podjętych przez Pana działań nie była przedmiotem interpretacji.

W konsekwencji, sprzedaż licytacyjna nieruchomości składającej się z: działki nr 1 i działki nr 2 - zabudowanych budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym oraz działki nr 3 zabudowanej drewnianym budynkiem gospodarczo-rekreacyjnym, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, według właściwej stawki podatku od towarów i usług.

Tym samym Pana stanowisko uznałem za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.