Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - null

ShutterStock
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - 0112-KDIL1-2.4012.577.2024.2.AS

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

28 października 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 24 października 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:

·uznania odpłatnego udostępniania infrastruktury Spółce za odpłatne świadczenie usług (pytanie oznaczone we wniosku nr 1);

·prawa do pełnego odliczenia podatku VAT naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących wydatki poniesione w związku z realizacją Inwestycji na terenie Gminy (pytanie oznaczone we wniosku nr 2).

Uzupełnili go Państwo pismem z 5 grudnia 2024 r. (wpływ 5 grudnia 2024 r.) – w odpowiedzi na wezwanie.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina (...) (dalej: ,Wnioskodawca” lub „Gmina”) jest jednostką samorządu terytorialnego, utworzoną na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm. (dalej: „ustawa o samorządzie”), zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. Poszczególne zadania własne Gminy przewidziane w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie, jak i zadania zlecone z zakresu administracji rządowej, są w ramach Gminy wykonywane przez jej samorządowe jednostki budżetowe oraz urząd obsługujący Gminę. Urząd Gminy wraz z jej samorządowymi jednostkami budżetowymi traktowane są jako jeden podatnik VAT, którym jest Gmina.

Wykonując wskazane wyżej zadania, Gmina działa zarówno w charakterze organu władzy publicznej, jak i na podstawie stosunków o charakterze cywilnoprawnym, stanowiących co do zasady działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT (objętą opodatkowaniem według właściwych stawek VAT lub zwolnioną od VAT). Jednym z obszarów działania Gminy, zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 i 3 ustawy o samorządzie, są zadania z zakresu ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej, wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, a także zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.

Mając powyższe na uwadze, Gmina zdecydowała się na realizację inwestycji pn. (...) (dalej: „Inwestycja”) w ramach operacji (...). W ramach przedmiotowej Inwestycji Gmina planuje przebudowę istniejącej pompowni wody (…).

Planowana Inwestycja ma na celu wsparcie lokalnego rozwoju na obszarach wiejskich Gminy poprzez poprawę stanu gospodarki wodno-ściekowej.

Po zakończeniu Inwestycji, wykonane składniki majątkowe będące własnością Gminy, zostaną odpłatnie udostępnione przez Gminę do użytkowania na podstawie umowy cywilnoprawnej na rzecz spółki kapitałowej – (...) (dalej: „Spółka”). Spółka świadczy usługi wodociągowo-kanalizacyjne na rzecz mieszkańców Gminy, podmiotów gospodarczych, a także instytucji posiadających swoją siedzibę na terenie Gminy. Poza Wnioskodawcą Spółka świadczy tożsame usługi na rzecz podmiotów z innych gmin. Gmina nie jest udziałowcem w Spółce.

Z tytułu świadczenia usługi udostępniania infrastruktury na podstawie umowy cywilnoprawnej, Gmina będzie pobierać od Spółki miesięczne wynagrodzenie ustalone w drodze negocjacji pomiędzy stronami, w oparciu o kryteria rynkowe. Kalkulując wysokość wynagrodzenia, strony wezmą pod uwagę szereg czynników, w tym w szczególności obowiązujące na lokalnym rynku stawki czynszu za udostępnianie infrastruktury, wysokość nakładów poniesionych w związku z realizacją Inwestycji, czy koszty ponoszone przez Spółkę w ramach realizacji usług. Kalkulacja wynagrodzenia zostanie więc poczyniona w ramach świadomej polityki finansowej Gminy, z uwzględnieniem uwarunkowań rynkowych.

Wnioskodawca podkreśla, że kalkulacja wynagrodzenia będzie uwzględniać specyfikę działalności objętej umową. Określona wysokość wynagrodzenia nie będzie zatem odbiegać od praktyki powszechnie przyjętej w tym obszarze przez inne jednostki samorządu terytorialnego. Gminy ościenne uczestniczące w Związku Międzygminnym (...) ustalają czynsz w oparciu o podobne kryteria do tych wskazanych przez Gminę. Równocześnie Wnioskodawca nie wyklucza, że przy oddawaniu do użytkowania infrastruktury wodno-kanalizacyjnej „budowanej w ramach przyszłych inwestycji lub w wyniku zmiany otoczenia ekonomiczno-gospodarczego, wysokość wynagrodzenia ustalona w oparciu o przedstawiony powyżej sposób kalkulacji będzie renegocjowana, w konsekwencji czego czynsz dodatkowo wzrośnie.

W związku ze świadczeniem opisanych powyżej usług Gmina zamierza wystawiać na Spółkę faktury VAT z zastosowaniem podstawowej stawki VAT.

Wnioskodawca pragnie podkreślić, że planowana Inwestycja będzie realizować długofalowe cele Gminy. W związku z tym ustalona wysokość wynagrodzenia będzie umożliwiała zwrot poniesionych nakładów inwestycyjnych w odpowiednio długim horyzoncie czasowym, uzasadnionym okresem faktycznego wykorzystania infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej.

Równocześnie Wnioskodawca wskazuje, że wydatki poniesione przez Gminę na realizację przedmiotowej Inwestycji (dalej: „wydatki inwestycyjne”) będą finansowane ze środków własnych Gminy oraz z otrzymanego przez Gminę dofinansowania ze środków publicznych pochodzących z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Łączna planowana wartość Inwestycji wynosi około (...) zł.

Doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego

1)Wnioskodawca wskazuje, że deklarowana wysokość wkładu własnego w realizację Inwestycji wyniesie (...) złotych brutto, co w przeliczeniu na kwotę netto daje (...) złotych.

2)Wnioskodawca wskazuje, że planowana łączna wartość Inwestycji przedstawiona we Wniosku jest kwotą brutto.

3)„W jaki sposób wyłonili Państwo podmiot (Spółkę), któremu odpłatnie udostępnią Państwo infrastrukturę powstałą w ramach Inwestycji”?

Odpowiedź: Określając model prowadzenia działalności wodno-kanalizacyjnej na terenie Gminy rozważane były różne opcje. Analiza rynku, jak również doświadczenia Wnioskodawcy i gmin ościennych wskazały jednak, że najlepszym rozwiązaniem jest powierzenie tego zadania (...) Sp. z o.o. w (...). Spółka ta posiada wieloletnie doświadczenie w obsłudze infrastruktury wodnokanalizacyjnej na terenach gmin z Województwa (...).

Gmina wskazuje, że od roku 2016 zadania w zakresie gospodarki wodno-kanalizacyjnej są na terenie Gminy prowadzone przez Spółkę. Pompownia wody, która powstaje w ramach Inwestycji, zlokalizowana jest na istniejącej sieci wodociągowej, będącej przedmiotem umowy dzierżawy ze Spółką. Przekazanie nowego środka trwałego w dzierżawę do Spółki jest zatem kontynuacją funkcjonującego w Gminie od lat modelu działania w przedmiotowym obszarze.

4)„Na jaki dokładnie okres infrastruktura powstała w ramach Inwestycji została/zostanie odpłatnie udostępniona Spółce? Czy umowa ta będzie przedłużana na dalsze okresy”?

Odpowiedź: Wnioskodawca wskazuje, że intencją stron umowy jest trwałe udostępnienie wybudowanej w ramach Inwestycji infrastruktury do Zakładu (...) – na ten moment Gmina nie planuje bowiem zmieniać przyjętego modelu prowadzenia działalności wodno-kanalizacyjnej. W związku z powyższym umowa zostanie zawarta na czas nieokreślony bądź na okres co najmniej 5 lat z możliwością jej przedłużenia. Inwestycja, stanowiąca przedmiot Wniosku, realizuje bowiem długofalowe cele Gminy, a wybudowana w jej ramach infrastruktura przez wiele kolejnych lat będzie służyć dostarczaniu wody do mieszkańców i podmiotów gospodarczych zlokalizowanych na terenie Gminy.

5)„Ile szacunkowo będzie wynosił miesięczny czynsz z tytułu odpłatnego udostępnienia ww. infrastruktury? Prosimy wskazać czy jest to kwota netto, czy brutto”.

Odpowiedź: Wnioskodawca wskazuje, że na obecnym etapie dokładne oszacowanie wysokości wynagrodzenia za udostępnienie infrastruktury wodno-kanalizacyjnej nie jest możliwe. Ostateczna stawka czynszu będzie rezultatem negocjacji z Zakładem (...), które zostaną przeprowadzone po zakończeniu realizacji Inwestycji.

6)„Przy uwzględnieniu jakich czynników została/zostanie dokonana kalkulacja czynszu? Należy szczegółowo wymienić wszystkie uwzględnione czynniki”.

Odpowiedź: Wnioskodawca wskazuje, że kalkulacja czynszu zostanie poczyniona w ramach negocjacji z Zakładem (...), z uwzględnieniem świadomej polityki finansowej Gminy oraz uwarunkowań rynkowych. Wysokość stawki czynszu nie będzie odbiegać od realiów rynkowych i praktyki powszechnie przyjętej w tym obszarze przez inne jednostki samorządu terytorialnego w podobnych modelach działalności gospodarczej. Ustalając wysokość czynszu, Wnioskodawca uwzględni takie czynniki jak:

-długość sieci wodociągowej i kanalizacyjnej,

-wartość udostępnianych środków trwałych,

-wysokość nakładów poniesionych w związku z realizacją Inwestycji,

-obowiązujące na lokalnym rynku stawki czynszu za udostępnianie infrastruktury przez inne gminy świadczące analogiczne usługi, w szczególności gminy wchodzące w skład Związku Międzygminnego (...),

-koszty ponoszone przez Spółkę w ramach realizacji usług.

7)„Czy wysokość czynszu została/zostanie skalkulowana z uwzględnieniem realiów rynkowych? Czy wynagrodzenie należne Państwu z tytułu odpłatnego udostępnienia jest/będzie niższe od wartości rynkowej, równe wartości rynkowej, czy też wyższe od tej wartości”?

Odpowiedź: Wnioskodawca wskazuje, że kalkulacja czynszu zostanie poczyniona w ramach negocjacji z Zakładem (...), z uwzględnieniem świadomej polityki finansowej Gminy oraz uwarunkowań rynkowych. Wysokość stawki czynszu będzie uwzględniać specyfikę działalności objętej umową – tym samym określona wartość wynagrodzenia nie będzie odbiegać od realiów rynkowych i praktyki powszechnie przyjętej w tym obszarze przez inne jednostki samorządu terytorialnego w podobnych modelach działalności gospodarczej.

Wnioskodawca podkreśla, że Gminy ościenne uczestniczące w Związku Międzygminnym (...) ustalają czynsz w oparciu o podobne kryteria do tych wskazanych przez Gminę. Jednocześnie, ustalona kwota czynszu będzie stanowić dla Gminy stabilne i regularne źródło dochodu, otrzymywane systematycznie w długim horyzoncie czasowym, co pozwoli na realizację przyszłych zadań inwestycyjnych, zapewniając jednocześnie rentowność Inwestycji.

8)„Jakie kryteria/czynniki uwzględnili Państwo ustalając wysokość czynszu? Czy brali Państwo pod uwagę np. stawki amortyzacji, wysokość nakładów, okres zwrotu Inwestycji”?

Odpowiedź: Jak wskazano w odpowiedzi na pytanie nr 6, kalkulacja czynszu zostanie poczyniona w ramach negocjacji z Zakładem (...), z uwzględnieniem świadomej polityki finansowej Gminy oraz uwarunkowań rynkowych. Wysokość stawki czynszu nie będzie odbiegać od realiów rynkowych i praktyki powszechnie przyjętej w tym obszarze przez inne jednostki samorządu terytorialnego w podobnych modelach działalności gospodarczej. Ustalając wysokość czynszu, Wnioskodawca uwzględni takie czynniki jak:

-długość sieci wodociągowej i kanalizacyjnej,

-wartość udostępnianych środków trwałych,

-wysokość nakładów poniesionych w związku z realizacją Inwestycji,

-obowiązujące na lokalnym rynku stawki czynszu za udostępnianie infrastruktury przez inne gminy świadczące analogiczne usługi, w szczególności gminy wchodzące w skład Związku Międzygminnego (...),

-koszty ponoszone przez Spółkę w ramach realizacji usług.

9)„Jak przedstawia/przedstawiał się będzie stosunek poniesionych w ramach Inwestycji nakładów do szacunkowej rocznej kwoty czynszu”?

Odpowiedź: Jak zostało już wskazane wyżej, na ten moment nie jest znana wysokość wynagrodzenia za udostępnienie infrastruktury powstałej w ramach realizacji Inwestycji, w konsekwencji czego nie jest możliwe określenie, jaki będzie stosunek poniesionych nakładów do rocznej wysokości tego wynagrodzenia.

Wnioskodawca pragnie jednak podkreślić, że przedmiotowa Inwestycji realizowana jest w ramach wieloletniego planu rozwoju, a jej celem – oprócz uzyskania zysku z tytułu odpłatnego udostępniania infrastruktury na podstawie umowy cywilnoprawnej – jest realizacja zadań z zakresu dostarczania wody oraz odprowadzania i oczyszczania ścieków w sposób jak najbardziej uzasadniony ekonomicznie. W związku z tym stopa zwrotu z Inwestycji, jak i wysokość uzyskiwanych dochodów przez Gminę rozpatrywana będzie w długim horyzoncie czasowym.

Jednocześnie Wnioskodawca wskazuje, że Spółka będzie wykorzystywać infrastrukturę dla celów prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, tj. majątek ten będzie jej służył wyłącznie do działalności opodatkowanej VAT.

Na marginesie Gmina pragnie również zauważyć, że na gruncie przepisów ustawy o VAT relacja wysokości wydatków poniesionych na realizację przedmiotu inwestycji do dochodów całkowitych uzyskiwanych przez Gminę w związku z odpłatnym udostępnianiem wytworzonych środków trwałych na podstawie umowy cywilnoprawnej nie wpływa na możliwość odliczenia podatku naliczonego. W polskich regulacjach podatkowych dotyczących VAT nie istnieje bowiem przepis, który uzależniałby możliwość odliczenia podatku naliczonego od wysokości osiągniętego obrotu. Takie stanowisko wynika również z orzecznictwa sądów, w tym z orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego – por. wyrok NSA z dnia 5 stycznia 2021 r., sygn. akt I FSK 1800/18.

10)„Prosimy wyjaśnić, co oznacza, że:

(…) ustalona wysokość wynagrodzenia będzie umożliwiała zwrot poniesionych nakładów inwestycyjnych w odpowiednio długim horyzoncie czasowym (…)”.

Odpowiedź: Wnioskodawca wskazuje, że użyte w treści Wniosku sformułowanie „odpowiednio długi horyzont czasowy” należy rozumieć jako odnoszące się do okresu, który zapewni Gminie odzyskanie poniesionych nakładów inwestycyjnych w sposób zrównoważony, z uwzględnieniem zarówno interesów Gminy, Spółki, jak i odbiorców usług wodno-kanalizacyjnych świadczonych przez Spółkę.

Wnioskodawca podkreśla, że Inwestycja w budowę kanalizacji sanitarnej i wodociągowej ma charakter długoterminowy, a jej celem jest zapewnienie mieszkańcom Gminy dostępu do nowoczesnej i bezpiecznej infrastruktury wodno-kanalizacyjnej. Inwestycja ta przyczyni się do poprawy warunków życia mieszkańców, ochrony środowiska naturalnego oraz rozwoju gospodarczego Gminy. W związku z powyższym Gmina dąży do ustalenia wysokości czynszu za udostępnienie infrastruktury wodnokanalizacyjnej na takim poziomie, który z jednej strony pozwoli na stopniowy zwrot poniesionych nakładów inwestycyjnych, a z drugiej strony nie będzie stanowił nadmiernego obciążenia dla Spółki, a w konsekwencji dla odbiorców korzystających z usług wodno-kanalizacyjnych.

W tym miejscu warto wskazać, że Gmina i Spółka są ograniczone również z uwagi na wysokość taryf, które ustalane są przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie na okresy trzyletnie (regulator tym samym w pewnym zakresie ogranicza możliwości generowania kosztów po stronie Spółki, wpływając na wysokość osiąganych przez nią przychodów).

Dokładnie oszacowanie okresu zwrotu Inwestycji na tym etapie jest trudne ze względu na brak możliwości precyzyjnego określenia przyszłych przychodów z tytułu udostępnienia infrastruktury wodno-kanalizacyjnej.

11)„Czy wysokość czynszu umożliwi zwrot poniesionych w ramach Inwestycji nakładów? Jeśli tak, to:

a)w jakim horyzoncie czasowym?

b)czy pokryje zarówno wydatki finansowane z Państwa środków własnych, jak i ze środków zewnętrznych”?

Odpowiedź: Jak zostało już wskazane wyżej, na ten moment nie jest znana wysokość wynagrodzenia za udostępnienie infrastruktury powstałej w ramach realizacji Inwestycji, w konsekwencji czego nie jest możliwe określenie, w jakim horyzoncie czasowym nastąpi zwrot poniesionych w ramach Inwestycji nakładów. Wnioskodawca podkreśla jednak, że współpraca ze Spółką została nawiązana w celu prowadzenia gospodarki wodno-kanalizacyjnej w sposób jak najbardziej uzasadniony ekonomicznie, tj. pozwalający na osiąganie przez Gminę stałego przychodu z dzierżawy, a jednocześnie ograniczenie kosztów związanych z przedmiotowym sektorem działalności, co w konsekwencji pozwoli na stopniowy zwrot poniesionych wydatków inwestycyjnych.

12)„Prosimy wyjaśnić, co rozumieją Państwo przez stwierdzenia, że:

Kalkulacja wynagrodzenia zostanie więc poczyniona (…) z uwzględnieniem uwarunkowań rynkowych.

Określona wysokość wynagrodzenia nie będzie zatem obiegać od praktyki powszechnie przyjętej w tym obszarze (...).

Odpowiedź: Wnioskodawca wskazuje, że wysokość stawki czynszu nie będzie odbiegać od realiów rynkowych i praktyki powszechnie przyjętej w tym obszarze przez inne jednostki samorządu terytorialnego w podobnych modelach działalności gospodarczej. Ustalając model prowadzenia gospodarki wodno6 kanalizacyjnej, Gmina analizowała rozwiązania przyjęte w innych samorządach oraz skuteczność i efektywność poszczególnych, funkcjonujących na rynku modeli.

W konsekwencji przy ustalaniu wysokości czynszu Wnioskodawca uwzględni takie czynniki jak:

-długość sieci wodociągowej i kanalizacyjnej,

-wartość udostępnianych środków trwałych,

-wysokość nakładów poniesionych w związku z realizacją Inwestycji,

-obowiązujące na lokalnym rynku stawki czynszu za udostępnianie infrastruktury przez inne gminy świadczące analogiczne usługi, w szczególności gminy wchodzące w skład Związku Międzygminnego (...),

-koszty ponoszone przez Spółkę w ramach realizacji usług.

13)„Czy po udostępnieniu Spółce Inwestycji będą z niej Państwo (w tym Państwa jednostki organizacyjne) korzystali? Jeśli tak, na jakich zasadach – na podstawie jakiej umowy oraz czy odpłatnie, czy nieodpłatnie”?

Odpowiedź: Wnioskodawca wskazuje, że cała infrastruktura wytworzona w ramach Inwestycji będzie przedmiotem odpłatnego udostępniania na podstawie umowy cywilnoprawnej, zaś Gmina – niezależnie od działalności Spółki – nie będzie wykorzystywać Infrastruktury do innych czynności opodatkowanych VAT, zwolnionych z VAT oraz niepodlegających opodatkowaniu VAT. Dostawa wody do jednostek organizacyjnych Gminy odbywa się na podstawie zawartej ze Spółką umowy na odpłatne świadczenie usług. Z tego tytułu spółka wystawia na rzecz Gminy faktury VAT.

14)„Czy infrastruktura powstała w ramach Inwestycji jest/będzie wykorzystywana przez Państwa wyłącznie i w całości do opłatnego udostępnienia na podstawie umowy dzierżawy na rzecz Spółki? Jeśli nie, należy wskazać, w jaki jeszcze sposób jest/będzie wykorzystywana (tj. do jakich czynności: opodatkowanych podatkiem VAT, zwolnionych od podatku, czy niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT)”.

Odpowiedź: Wnioskodawca wskazuje, że infrastruktura powstała w ramach Inwestycji, o której mowa we Wniosku, jest/będzie wykorzystywana przez Gminę wyłącznie do realizacji celów komercyjnych, tj. będzie przedmiotem odpłatnego udostępnienia na podstawie umowy cywilnoprawnej na rzecz Spółki.

Jednocześnie Wnioskodawca wskazuje, że Spółka będzie wykorzystywać infrastrukturę dla celów prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, tj. majątek ten będzie jej służył wyłącznie do działalności opodatkowanej VAT.

15)„Czy wydatki ponoszone w związku z realizacją Inwestycji stanowią wydatki bezpośrednio i wyłącznie związane z Infrastrukturą”?

Odpowiedź: Wnioskodawca wskazuje, że wydatki ponoszone w związku z realizacją Inwestycji stanowią wydatki bezpośrednio i wyłącznie związane z Infrastrukturą.

16)„Kto pokrywa koszty utrzymania majątku powstałego w ramach Inwestycji w odpowiednim stanie technicznym po oddaniu go w dzierżawę”?

Odpowiedź: Wnioskodawca wskazuje, że zgodnie ze wstępnymi uzgodnieniami oraz dotychczasowym modelem działania, w czasie trwania odpłatnej umowy udostępniania infrastruktury Spółce koszty utrzymywania infrastruktury w odpowiednim stanie technicznym ponosić będzie Spółka.

17)„Na jakim poziomie kształtują/będą kształtowały się dochody z tytułu dzierżawy w skali roku w stosunku do dochodów ogółem/dochodów własnych Gminy”?

Odpowiedź: Jak zostało już wskazane wyżej, na ten moment nie jest znana wysokość wynagrodzenia za udostępnienie infrastruktury powstałej w ramach realizacji Inwestycji, w konsekwencji czego nie jest możliwe określenie, na jakim poziomie będą kształtowały się dochody z tytułu odpłatnego udostępniania infrastruktury w skali roku w stosunku do dochodów ogółem/dochodów własnych Gminy. Wynagrodzenie należne Gminie z tytułu odpłatnego udostępniania infrastruktury Spółce będzie jednak stanowić istotne, stabilne i regularne źródło dochodu, otrzymywane systematycznie w długim horyzoncie czasowym.

Pytania

1.Czy w przedstawionym zdarzeniu przyszłym czynność odpłatnego udostępniania infrastruktury Spółce będzie stanowić odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT?

2.Czy w przedstawionym zdarzeniu przyszłym Wnioskodawcy będzie przysługiwało pełne prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących wydatki poniesione w związku z realizacją Inwestycji na terenie Gminy?

Państwa stanowisko w sprawie

1.W przedstawionym zdarzeniu przyszłym czynność odpłatnego udostępniania infrastruktury Spółce będzie stanowić odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

2.W przedstawionym zdarzeniu przyszłym Wnioskodawcy będzie przysługiwało pełne prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących wydatki poniesione w związku z realizacją Inwestycji na terenie Gminy.

Uzasadnienie Państwa stanowiska w sprawie

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy odnośnie do pytania 1:

Wnioskodawca wskazuje, że stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Za dostawę towarów zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, rozumieć należy przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Stosownie zaś do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w tym również:

·przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej,

·zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji,

·świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy zatem rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Konstrukcja taka jest wyrazem zasady powszechności opodatkowania, jednej z podstawowych zasad unijnego systemu podatku od wartości dodanej.

Jednocześnie, zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem , dla uznania danego świadczenia za odpłatną usługę podlegającą opodatkowaniu VAT, konieczne jest spełnienie następujących warunków:

·w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

·świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie),

·występuje stosunek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, obejmujący świadczenie wzajemne,

·wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługę wykonaną na rzecz usługobiorcy (istnieje bezpośredni związek pomiędzy usługą a wynagrodzeniem).

Przechodząc do analizy przedstawionego zdarzenia przyszłego, w ocenie Wnioskodawcy, nie powinno budzić wątpliwości, że między stronami transakcji (Wnioskodawcą a Spółką) będzie istniał stosunek prawny (umowa udostępniania infrastruktury). Istnieje także wzajemność świadczeń. Zasadniczo, w przypadku odpłatnej umowy udostępniania infrastruktury, podstawowym świadczeniem będzie oddanie przez Wnioskodawcę Spółce infrastruktury do używania przez czas oznaczony. Po stronie Wnioskodawcy będzie natomiast występować wynagrodzenie pozostające w bezpośrednim związku z wykonywanym przez niego świadczeniem. Ponadto, w analizowanym zdarzeniu przyszłym realizowane przez Wnioskodawcę na rzecz Spółki świadczenie – z punktu widzenia ustawy o VAT – będzie skutkować powstaniem korzyści po stronie Spółki w postaci możliwości korzystania z infrastruktury w sposób określony w umowie cywilnoprawnej.

W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy. odpłatne udostępnianie infrastruktury na rzecz Spółki będzie zasadniczo spełniało przesłanki do uznania go za opodatkowane VAT jako odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

Niemniej jednak, aby przyjąć, iż dana czynność podlega opodatkowaniu VAT, koniecznym jest stwierdzenie, iż jest ona wykonywana przez podmiot działający w charakterze podatnika VAT.

W tym miejscu należy wskazać, iż w myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, według art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie natomiast do art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego, na gruncie podatku od towarów i usług, wstępować mogą w dwoistym charakterze: podmiotów niebędących podatnikami, gdy jako organy władzy publicznej realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 i 3 ustawy o samorządzie, do zadań własnych gminy należą zadania z zakresu ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej, wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, a także zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.

Jak zostało natomiast wskazane w opisie zdarzenia przyszłego, po zakończeniu prac budowlanych wybudowane składniki majątkowe, będące własnością Gminy, staną się przedmiotem odpłatnej umowy cywilnoprawnej zawartej ze Spółką.

Podsumowując, Gmina, wykonując we własnym imieniu i na własny rachunek opisaną w zdarzeniu przyszłym czynność udostępniania infrastruktury, będzie działała w charakterze podatnika podatku VAT

W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym zdarzeniu przyszłym należy przyjąć, że udostępnianie infrastruktury do Spółki stanowić będzie odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, podlegające opodatkowaniu VAT.

Świadczenie usług dzierżawy infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej nie zostało również wymienione przez ustawodawcę wśród usług zwolnionych z podatku VAT.

Reasumując – zdaniem Gminy – odpłatna dzierżawa infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej na rzecz Spółki, będzie stanowiła po stronie Gminy czynność podlegającą opodatkowaniu VAT, niekorzystającą ze zwolnienia z tego podatku.

Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie m.in. w indywidualnej interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 13 sierpnia 2024 r., sygn. 0112-KDIL1-3-4012.315.2024.2.AKS, zgodnie z którą „(...) ani przepisy ustawy, ani też rozporządzeń wykonawczych do ustawy nie przewidują zwolnienia od podatku dla usługi polegającej na udostępnieniu (dzierżawie) infrastruktury kanalizacyjnej na rzecz zewnętrznych podmiotów, za które Gmina będzie pobierała wynagrodzenie, w związku z czym, usługa ta nie korzysta/nie będzie korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT. Podsumowując, stwierdzić należy, że odpłatna dzierżawa Infrastruktury kanalizacyjnej na rzecz Spółki, stanowi/będzie stanowić po stronie Gminy czynność podlegającą opodatkowaniu VAT, niekorzystającą ze zwolnienia od tego podatku”.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy odnośnie do pytania 2:

Na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W myśl art. 86 ust. 2 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi, co do zasady, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Jak wynika więc z powyższych regulacji, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wyłącznie w przypadku kumulatywnego spełnienia dwóch warunków, tj.:

1)Odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług.

Jak zostało wskazane w uzasadnieniu stanowiska Wnioskodawcy odnośnie pytania 1, przez podatnika VAT należy rozumieć podmiot wykonujący samodzielnie działalność gospodarczą, która to działalność zasadniczo powinna być wykonywana w sposób zorganizowany, ciągły i dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT).

Z powyższego wynika zatem, iż jednym z warunków uznania określonej aktywności za działalność gospodarczą jest jej zorganizowany charakter. Ponadto, działalnością gospodarczą będzie tylko taka aktywność, która wykonywana jest zawodowo, w sposób profesjonalny. Tym samym, dokonywanie określonych czynności poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Jednocześnie, stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jak zostało wskazane w opisie zdarzenia przyszłego, po zakończeniu prac budowlanych „budowane składniki majątkowe, będące własnością Gminy, staną się przedmiotem odpłatnej umowy cywilnoprawnej zawartej ze Spółką. W tym miejscu Wnioskodawca wskazuje, że spółka wodociągowo-kanalizacyjna to typowy, powszechnie przyjęty na rynku model dokonywania dostaw wody. Gmina, podobnie jak wiele innych jednostek samorządu terytorialnego, korzysta z niego od wielu lat przy realizacji zadań z zakresu gospodarki wodno-ściekowej. Możliwość jego wykorzystania wynika wprost z przepisu art. 9 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, który pozwala na realizację zadań gminy przez utworzone jednostki organizacyjne, a także przez zawieranie umów z innymi podmiotami. Rozwiązanie takie ma na celu wykonywanie czynności w zakresie gospodarki wodno-kanalizacyjnej przez podmiot dysponujący odpowiednią infrastrukturą i zasobami ludzkimi, w sposób najlepszy i jak najbardziej efektywny, co uzasadnione jest zarówno z perspektywy ekonomicznej, jak i prawnej.

Podsumowując, Gmina. wykonując we własnym imieniu i na własny rachunek opisaną w zdarzeniu przyszłym czynność dzierżawy, będzie działała w charakterze podatnika podatku VAT. Tym samym spełniony zostanie pierwszy ze wskazanych powyżej warunków.

2)Towary i usługi, w związku z nabyciem których podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, a więc w szczególności takich, w wyniku których rozliczany jest VAT należny.

Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wyklucza to zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi. Jak bowiem zostało już wcześniej wskazane, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wyłącznie w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego, pod warunkiem zarówno spełnienia przez niego przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, jak też niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten wskazuje bowiem listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W ocenie Gminy, w opisanej w zdarzeniu przyszłym sytuacji, spełnione zostaną wszystkie wskazane powyżej warunki dotyczące odliczenia VAT. Po zakończeniu Inwestycji, infrastruktura wodociągowa i kanalizacyjna, będąca własnością Gminy, będzie w całości przedmiotem umowy odpłatnego udostępniania na rzecz Spółki. Czynność ta będzie stanowić czynność podlegającą opodatkowaniu VAT z zastosowaniem stawki podstawowej. Tym samym, przedmiot inwestycji będzie przez Gminę w pełni wykorzystywany do wykonywania czynności opodatkowanych VAT, a Gmina będzie w stanie bezpośrednio przypisać poniesione wydatki do prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Jednocześnie poniesione przez Gminę wydatki nie będą mieściły się w katalogu wydatków pozbawionych prawa do odliczenia, wskazanym w art. 88 ustawy o VAT.

Ponadto, jak Gmina wskazała w opisie zdarzenia przyszłego, określone w ramach umowy wynagrodzenie będzie kalkulowane w ramach świadomej polityki finansowej, uwzględniającej specyfikę działalności objętej umową, a także realia rynkowe i gospodarcze, potrzeby mieszkańców Gminy oraz przyjętą praktykę w przedmiotowym obszarze. Określona wysokość czynszu nie będzie zatem odbiegać od praktyki powszechnie przyjętej w tym obszarze przez inne jednostki samorządu terytorialnego. Opisany wyżej sposób ustalania wynagrodzenia pozwoli Gminie na prowadzenie gospodarki wodno-ściekowej w sposób jak najbardziej efektywny i jednocześnie nie będzie generować po stronie Spółki wysokich kosztów korzystania z urządzeń Gminy przy prowadzeniu działalności w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków. To z kolei pozwoli na utrzymanie opłat za wodę i ścieki na stosunkowo niskim poziomie. W ten sposób uwzględnione zostaną zarówno interesy stron umowy, jak i mieszkańców Gminy. Ponadto, wynagrodzenie umowne, określone przez strony w drodze negocjacji, nie będzie odbiegać od realiów rynkowych i powszechnie przyjętej w tym obszarze praktyki. Gminy ościenne uczestniczące w Związku Międzygminnym Wodociągów i Kanalizacji w (...) ustalają bowiem czynsz w oparciu o podobne kryteria do tych wskazanych przez Gminę.

Końcowo należy wskazać, że w opisanym zdarzeniu przyszłym działania Gminy mają charakter naturalny, standardowy dla danego rynku. Jak zostało wcześniej wskazane, przyjęty schemat realizacji czynności w zakresie gospodarki wodno-kanalizacyjnej funkcjonuje w wielu innych gminach od lat z pozytywnym skutkiem.

Powyższe prowadzi więc do wniosku. że towary i usługi nabywane w celu realizacji Inwestycji będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, a w rezultacie drugi z warunków również należy uznać za spełniony. Wnioskodawcy będzie więc przysługiwać prawo do odliczenia w całości podatku naliczonego w odniesieniu do wydatków poniesionych na realizację Inwestycji.

Gmina pragnie podkreślić, że prawo do odliczenia w przypadku zakupów dokonywanych przez jednostki samorządu terytorialnego w związku z budową infrastruktury wodociągowo-kanalizacyjnej potwierdzają organy podatkowe w „dawanych interpretacjach indywidualnych.

Przykładowo, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 1 lipca 2024 r., sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.318.2024.2.ŻR, wskazał, że „(...) odpłatne udostępnianie Infrastruktury na rzecz Spółki na podstawie umowy dzierżawy będzie stanowić czynność podlegającą opodatkowaniu VAT, niekorzystającą ze zwolnienia od tego podatku. Zatem będzie to czynność opodatkowana podatkiem VAT. Analiza powołanych przepisów oraz opisu sprawy prowadzi do wniosku, że w rozpatrywanej sprawie warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, zostaną spełnione, ponieważ są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT oraz – jak wynika z okoliczności sprawy – towary i usługi nabywane w związku z realizacją ww. inwestycji będą wykorzystywane przez Państwa wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych. W związku z powyższym, będzie przysługiwało Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących wydatki ponoszone z tytułu realizacji przedmiotowej inwestycji. Reasumując, będą mieli Państwo prawo do odliczenia pełnych kwot podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki poniesione w związku z realizacją Inwestycji pn. »...«. Przy czym prawo to będzie przysługiwało, o ile nie wystąpią przesłanki negatywne wymienione w art. 88 ustawy”.

Podobne stanowisko zostało zaprezentowane również przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej:

·z 7 sierpnia 2023 r. sygn., 0114-KDIP4-1.4012.334.2023.2.AM, zgodnie z którą „(…) udostępnienie Infrastruktury wodnokanalizacyjnej będzie wykonywane przez Państwa odpłatnie w ramach zawartej umowy cywilnoprawnej, w odniesieniu do tych czynności nie będą Państwo działać jako organ władzy publicznej i w konsekwencji nie będą mogli Państwo skorzystać z wyłączenia, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy. W analizowanym przypadku będą Państwo działali jako podatnik w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, a ww. czynności – jako usługi zdefiniowane w art. 8 ust. 1 ustawy – będą podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT. Przepisy ustawy, jak również przepisy rozporządzeń wykonawczych do ustawy nie przewidują zwolnienia od podatku dla usługi dzierżawy Infrastruktury wodnokanalizacyjnej, zatem czynność ta będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług i nie będzie korzystała ze zwolnienia od tego podatku. Podsumowując, z tytułu świadczenia przez Państwa odpłatnej usługi dzierżawy majątku, tj. Infrastruktury wodno-kanalizacyjnej, będą Państwo działali w charakterze podatnika podatku VAT, w związku z czym czynności te będą stanowić czynności opodatkowane podatkiem VAT, niekorzystające ze zwolnienia od tego podatku. (…) Są Państwo bowiem czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT, a wydatki ponoszone na inwestycję pn. »(…)« są/będą związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług, tj. odpłatną dzierżawą przez Państwa Infrastruktury wodnokanalizacyjnej na rzecz Spółki podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, niekorzystającą ze zwolnienia z tego podatku. Zatem, przysługuje/będzie Państwu przysługiwało prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących realizację ww. Inwestycji z uwzględnieniem ograniczeń wskazanych w art. 88 ustawy.”;

·z 24 czerwca 2021 r. sygn., 0113-KDIPT1-3.4012.336.2021.1.MWJ, w myśl której „(…) dzierżawa jest niewątpliwie czynnością cywilnoprawną (nie natomiast publicznoprawną), zatem w związku z dzierżawą infrastruktury powstałej w ramach realizowanego projektu Gmina będzie występowała w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, a ww. czynność – jako usługa zdefiniowana w art. 8 ust. 1 ustawy – będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Jednocześnie transakcja ta nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku, gdyż ani ustawa o podatku od towarów i usług, ani też rozporządzenia wykonawcze do niej nie przewidują w takim przypadku zwolnienia od podatku. Odnosząc się do kwestii możliwości odliczenia przez Gminę podatku naliczonego związanego z opisanym projektem należy wskazać, że analiza treści wniosku oraz przywołanych przepisów prawa podatkowego prowadzi do stwierdzenia, że w omawianej sprawie warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, będą spełnione, ponieważ Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT, a wydatki poniesione w związku z realizacją inwestycji będą miały związek – jak wskazano wyżej – z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy i wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług, tj. z odpłatnym udostępnieniem przez Gminę infrastruktury na rzecz Spółki. Ponadto, z okoliczności sprawy nie wynika, aby Gmina powstałą w ramach przedmiotowego projektu infrastrukturę kanalizacyjną wykorzystywała w inny sposób niż wydzierżawienie jej odpłatnie na mocy umowy cywilnoprawnej Spółce.”;

·z 8 marca 2021 r., sygn. 0114-KDIP4- 2.4012.2.2021.1.MŻA, zgodnie z którą „(...) Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT, a zakupione towary i usługi mają/będą miały związek – jak wskazano wyżej – z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy i wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług, tj. z odpłatnym udostępnieniem przez Gminę Infrastruktury na rzecz Spółki na podstawie umowy dzierżawy. Należy także zauważyć, że Gmina nie będzie wykonywała samodzielnie żadnych czynności za pomocą Infrastruktury, zatem w konsekwencji przedmiotowa Infrastruktura będzie wykorzystywana wyłącznie do odpłatnego świadczenia usług, tj. wyłącznie do czynności opodatkowanych. Mając na uwadze wskazane wyżej okoliczności sprawy oraz przywołane przepisy prawa należy stwierdzić, że Gminie przysługuje/będzie przysługiwać prawo do odliczenia pełnych kwot podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki inwestycyjne związane z Infrastrukturą”.

W rezultacie, w ocenie Wnioskodawcy, w momencie ponoszenia nakładów, Gminie będzie przysługiwało prawo do odliczenia całej kwoty VAT od wydatków związanych z realizacją Inwestycji ze względu na fakt, iż Gmina już na etapie przygotowania Inwestycji posiada zamiar wykorzystywania jej wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych (tj. w celu odpłatnego udostępnienia jej na rzecz Spółki na podstawie umowy cywilnoprawnej).

Mając na uwadze powyższe, Gmina wnosi o potwierdzenie prawidłowości przedstawionego stanowiska.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku – jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast według art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie niebędące dostawą towarów.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towaru, w rozumieniu art. 7 ustawy i świadczenie usług, o którym mowa art. 8 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Zatem, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Stosownie do postanowień art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Natomiast, jak stanowi art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (t. j. Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, ze zm.), zgodnie z którym:

Krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Analiza wskazanych powyżej przepisów prowadzi do następujących wniosków:

1.wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatników podatku od towarów i usług ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy,

2.w celu skorzystania przez ww. podmioty z wyłączenia z podatku konieczne jest spełnienie dwóch kumulatywnych warunków:

·czynności – co do zasady podlegające opodatkowaniu VAT – muszą być wykonane przez ściśle określone podmioty,

·ponadto, czynności te muszą być wykonywane w ramach sprawowanego przez te podmioty władztwa publicznego.

W związku z powyższym należy podkreślić, że tylko spełnienie ww. warunków łącznie daje możliwość legalnego wyłączenia z kategorii podatników podatku od towarów i usług, na mocy art. 15 ust. 6 ustawy.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, z kolei czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie bowiem ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm.):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Art. 7 ust. 1 pkt 1 i 3 ustawy o samorządzie gminnym mówi, że:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej oraz wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.

Natomiast art. 9 ust. 1 cyt. ustawy:

W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi.

Z powyższych konstrukcji prawnych jednoznacznie wynika, że Gmina, wykonując we własnym imieniu i na własny rachunek czynności spełniające definicję działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 ustawy, działa w charakterze podatnika podatku VAT.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT. Wykonując zadania własne oraz zlecone, działają Państwo zarówno w charakterze organu władzy publicznej, jak i na podstawie stosunków o charakterze cywilnoprawnym, stanowiących co do zasady działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy. Jednym z obszarów Państwa działania są zadania z zakresu ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej, wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, a także zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz. Zdecydowali się Państwo na realizację Inwestycji, w ramach której planują Państwo przebudowę istniejącej pompowni wody. Po zakończeniu Inwestycji, wykonane składniki majątkowe będące Państwa własnością, zostaną odpłatnie udostępnione przez Państwa do użytkowania na podstawie umowy cywilnoprawnej na rzecz Spółki. Spółka świadczy usługi wodociągowo-kanalizacyjne na rzecz mieszkańców Gminy, podmiotów gospodarczych, a także instytucji posiadających swoją siedzibę na terenie Gminy. Poza Państwem Spółka świadczy tożsame usługi na rzecz podmiotów z innych gmin. Nie są Państwo udziałowcem w Spółce. Z tytułu świadczenia usługi udostępniania infrastruktury na podstawie umowy cywilnoprawnej, będą Państwo pobierać od Spółki miesięczne wynagrodzenie ustalone w drodze negocjacji pomiędzy stronami, w oparciu o kryteria rynkowe. Kalkulując wysokość wynagrodzenia, strony wezmą pod uwagę szereg czynników, w tym w szczególności obowiązujące na lokalnym rynku stawki czynszu za udostępnianie infrastruktury, wysokość nakładów poniesionych w związku z realizacją Inwestycji, czy koszty ponoszone przez Spółkę w ramach realizacji usług. Kalkulacja wynagrodzenia zostanie więc poczyniona w ramach Państwa świadomej polityki finansowej, z uwzględnieniem uwarunkowań rynkowych. Kalkulacja wynagrodzenia będzie uwzględniać specyfikę działalności objętej umową. Określona wysokość wynagrodzenia nie będzie zatem odbiegać od praktyki powszechnie przyjętej w tym obszarze przez inne jednostki samorządu terytorialnego. Gminy ościenne uczestniczące w Związku Międzygminnym ustalają czynsz w oparciu o podobne kryteria do tych wskazanych przez Państwa. Równocześnie nie wykluczają Państwo, że przy oddawaniu do użytkowania infrastruktury wodno-kanalizacyjnej „budowanej w ramach przyszłych inwestycji lub w wyniku zmiany otoczenia ekonomiczno-gospodarczego, wysokość wynagrodzenia ustalona w oparciu o przedstawiony powyżej sposób kalkulacji będzie renegocjowana, w konsekwencji czego czynsz dodatkowo wzrośnie. Zamierzają Państwo wystawiać na Spółkę faktury VAT z zastosowaniem podstawowej stawki VAT. Planowana Inwestycja będzie realizować Państwa długofalowe cele. W związku z tym ustalona wysokość wynagrodzenia będzie umożliwiała zwrot poniesionych nakładów inwestycyjnych w odpowiednio długim horyzoncie czasowym, uzasadnionym okresem faktycznego wykorzystania infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej. Wydatki inwestycyjne będą finansowane z Państwa środków własnych oraz z otrzymanego przez Państwa dofinansowania ze środków publicznych pochodzących. Łączna planowana wartość Inwestycji wynosi około (...) zł brutto.

Deklarowana wysokość wkładu własnego w realizację Inwestycji wyniesie (...) zł brutto ((...) zł netto).

Analiza rynku, jak również Państwa doświadczenia i gmin ościennych wskazały, że najlepszym rozwiązaniem jest powierzenie tego zadania Spółce. Posiada ona wieloletnie doświadczenie w obsłudze infrastruktury wodnokanalizacyjnej na terenach gmin z Województwa. Od roku 2016 zadania w zakresie gospodarki wodno-kanalizacyjnej są na terenie Gminy prowadzone przez Spółkę. Pompownia wody, która powstaje w ramach Inwestycji, zlokalizowana jest na istniejącej sieci wodociągowej, będącej przedmiotem umowy dzierżawy ze Spółką. Przekazanie nowego środka trwałego w dzierżawę do Spółki jest zatem kontynuacją funkcjonującego w Gminie od lat modelu działania w przedmiotowym obszarze.

Umowa zostanie zawarta na czas nieokreślony bądź na okres co najmniej 5 lat z możliwością jej przedłużenia. Inwestycja realizuje Państwa długofalowe cele, a wybudowana w jej ramach infrastruktura przez wiele kolejnych lat będzie służyć dostarczaniu wody do mieszkańców i podmiotów gospodarczych zlokalizowanych na terenie Gminy.

Na obecnym etapie dokładne oszacowanie wysokości wynagrodzenia za udostępnienie infrastruktury wodno-kanalizacyjnej nie jest możliwe. Ostateczna stawka czynszu będzie rezultatem negocjacji ze Spółką, które zostaną przeprowadzone po zakończeniu realizacji Inwestycji.

Kalkulacja czynszu zostanie poczyniona w ramach negocjacji ze Spółką, z uwzględnieniem świadomej polityki finansowej Gminy oraz uwarunkowań rynkowych. Wysokość stawki czynszu nie będzie odbiegać od realiów rynkowych i praktyki powszechnie przyjętej w tym obszarze przez inne jednostki samorządu terytorialnego w podobnych modelach działalności gospodarczej. Ustalając wysokość czynszu, Wnioskodawca uwzględni takie czynniki jak:

·długość sieci wodociągowej i kanalizacyjnej,

·wartość udostępnianych środków trwałych,

·wysokość nakładów poniesionych w związku z realizacją Inwestycji,

·obowiązujące na lokalnym rynku stawki czynszu za udostępnianie infrastruktury przez inne gminy świadczące analogiczne usługi, w szczególności gminy wchodzące w skład Związku Międzygminnego,

·koszty ponoszone przez Spółkę w ramach realizacji usług.

Kalkulacja czynszu zostanie poczyniona w ramach negocjacji ze Spółką, z uwzględnieniem świadomej polityki finansowej Gminy oraz uwarunkowań rynkowych. Wysokość stawki czynszu będzie uwzględniać specyfikę działalności objętej umową – tym samym określona wartość wynagrodzenia nie będzie odbiegać od realiów rynkowych i praktyki powszechnie przyjętej w tym obszarze przez inne jednostki samorządu terytorialnego w podobnych modelach działalności gospodarczej. Gminy ościenne uczestniczące w Związku Międzygminnym ustalają czynsz w oparciu o podobne kryteria do tych wskazanych przez Państwa. Jednocześnie, ustalona kwota czynszu będzie stanowić dla Państwa stabilne i regularne źródło dochodu, otrzymywane systematycznie w długim horyzoncie czasowym, co pozwoli na realizację przyszłych zadań inwestycyjnych, zapewniając jednocześnie rentowność Inwestycji.

Nie jest znana wysokość wynagrodzenia za udostępnienie infrastruktury powstałej w ramach realizacji Inwestycji, w konsekwencji czego nie jest możliwe określenie, jaki będzie stosunek poniesionych nakładów do rocznej wysokości tego wynagrodzenia. Inwestycja realizowana jest w ramach wieloletniego planu rozwoju, a jej celem – oprócz uzyskania zysku z tytułu odpłatnego udostępniania infrastruktury na podstawie umowy cywilnoprawnej – jest realizacja zadań z zakresu dostarczania wody oraz odprowadzania i oczyszczania ścieków w sposób jak najbardziej uzasadniony ekonomicznie. W związku z tym stopa zwrotu z Inwestycji, jak i wysokość uzyskiwanych dochodów przez Państwa rozpatrywana będzie w długim horyzoncie czasowym. Spółka będzie wykorzystywać infrastrukturę dla celów prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, tj. majątek ten będzie jej służył wyłącznie do działalności opodatkowanej VAT.

Użyte we wniosku sformułowanie „odpowiednio długi horyzont czasowy” należy rozumieć jako odnoszące się do okresu, który zapewni Państwu odzyskanie poniesionych nakładów inwestycyjnych w sposób zrównoważony, z uwzględnieniem zarówno interesów Państwa, Spółki, jak i odbiorców usług wodno-kanalizacyjnych świadczonych przez Spółkę. Inwestycja w budowę kanalizacji sanitarnej i wodociągowej ma charakter długoterminowy, a jej celem jest zapewnienie mieszkańcom Gminy dostępu do nowoczesnej i bezpiecznej infrastruktury wodno-kanalizacyjnej. Dążą Państwo do ustalenia wysokości czynszu za udostępnienie infrastruktury wodnokanalizacyjnej na takim poziomie, który z jednej strony pozwoli na stopniowy zwrot poniesionych nakładów inwestycyjnych, a z drugiej strony nie będzie stanowił nadmiernego obciążenia dla Spółki, a w konsekwencji dla odbiorców korzystających z usług wodno-kanalizacyjnych. Państwo i Spółka są ograniczone również z uwagi na wysokość taryf, które ustalane są przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie na okresy trzyletnie (regulator tym samym w pewnym zakresie ogranicza możliwości generowania kosztów po stronie Spółki, wpływając na wysokość osiąganych przez nią przychodów). Dokładnie oszacowanie okresu zwrotu Inwestycji na tym etapie jest trudne ze względu na brak możliwości precyzyjnego określenia przyszłych przychodów z tytułu udostępnienia infrastruktury wodno-kanalizacyjnej.

Nie jest możliwe określenie, w jakim horyzoncie czasowym nastąpi zwrot poniesionych w ramach Inwestycji nakładów. Współpraca ze Spółką została nawiązana w celu prowadzenia gospodarki wodno-kanalizacyjnej w sposób jak najbardziej uzasadniony ekonomicznie, tj. pozwalający na osiąganie przez Państwa stałego przychodu z dzierżawy, a jednocześnie ograniczenie kosztów związanych z przedmiotowym sektorem działalności, co w konsekwencji pozwoli na stopniowy zwrot poniesionych wydatków inwestycyjnych.

Wysokość stawki czynszu nie będzie odbiegać od realiów rynkowych i praktyki powszechnie przyjętej w tym obszarze przez inne jednostki samorządu terytorialnego w podobnych modelach działalności gospodarczej. Ustalając model prowadzenia gospodarki wodno-kanalizacyjnej, analizowali Państwo rozwiązania przyjęte w innych samorządach oraz skuteczność i efektywność poszczególnych, funkcjonujących na rynku modeli.

Cała infrastruktura wytworzona w ramach Inwestycji będzie przedmiotem odpłatnego udostępniania na podstawie umowy cywilnoprawnej, zaś Państwo – niezależnie od działalności Spółki – nie będą wykorzystywać Infrastruktury do innych czynności opodatkowanych VAT, zwolnionych z VAT oraz niepodlegających opodatkowaniu VAT. Dostawa wody do Państwa jednostek organizacyjnych odbywa się na podstawie zawartej ze Spółką umowy na odpłatne świadczenie usług. Z tego tytułu Spółka wystawia na Państwa rzecz faktury VAT.

Infrastruktura powstała w ramach Inwestycji jest/będzie wykorzystywana przez Państwa wyłącznie do realizacji celów komercyjnych, tj. będzie przedmiotem odpłatnego udostępnienia na podstawie umowy cywilnoprawnej na rzecz Spółki.

Wydatki ponoszone w związku z realizacją Inwestycji stanowią wydatki bezpośrednio i wyłącznie związane z Infrastrukturą.

Koszty utrzymywania infrastruktury w odpowiednim stanie technicznym ponosić będzie Spółka.

Nie jest możliwe określenie, na jakim poziomie będą kształtowały się dochody z tytułu odpłatnego udostępniania infrastruktury w skali roku w stosunku do dochodów ogółem/dochodów własnych Gminy. Wynagrodzenie należne Państwu z tytułu odpłatnego udostępniania infrastruktury Spółce będzie jednak stanowić istotne, stabilne i regularne źródło dochodu, otrzymywane systematycznie w długim horyzoncie czasowym.

Państwa wątpliwości dotyczą w pierwszej kolejności kwestii uznania odpłatnego udostępniania infrastruktury Spółce za odpłatne świadczenie usług (pytanie oznaczone we wniosku nr 1).

W tym miejscu wskazać należy, że zgodnie z art. 693 § 1 i § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.

Dzierżawa jest więc umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną, odpowiednikiem świadczenia wydzierżawiającego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania i pobierania pożytków, jest świadczenie dzierżawcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu.

Z powyższego wynika, że umówiony między stronami czynsz jest wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej rzeczy i stanowi świadczenie wzajemne należne za używanie przedmiotu dzierżawy przez dzierżawcę.

W związku z tym należy uznać, że dzierżawa stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Analiza okoliczności sprawy i ww. przepisów prowadzi do stwierdzenia, że czynność odpłatnego udostępniania infrastruktury Spółce, na podstawie umowy cywilnoprawnej, za które będą Państwo pobierać od Spółki miesięczne wynagrodzenie ustalone w drodze negocjacji pomiędzy stronami, będzie stanowiło czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT (będzie czynnością cywilnoprawną).

Zatem, w odniesieniu do tej czynności nie będą Państwo działać jako organ władzy publicznej i w konsekwencji nie będą Państwo mogli korzystać z wyłączenia, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy. W analizowanym przypadku będą Państwo występowali w roli podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, a ww. czynność, tj. dzierżawa infrastruktury powstałej w ramach Inwestycji – jako usługa zdefiniowana w art. 8 ust. 1 ustawy – będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

Należy zauważyć, że wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może albo być opodatkowana właściwą stawką podatku VAT, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Ani przepisy ustawy, ani też rozporządzeń wykonawczych do ustawy nie przewidują zwolnienia od podatku dla usługi polegającej na odpłatnym udostępnianiu infrastruktury Spółce, za które będą Państwo pobierać od Spółki miesięczne wynagrodzenie, w związku z czym, usługa ta nie będzie korzystała ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT.

Tym samym z tytułu odpłatnego udostępniania przez Państwa na rzecz Spółki infrastruktury powstałej w ramach Inwestycji, na podstawie umowy dzierżawy, będą Państwo występowali w roli podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, a czynność ta będzie stanowiła usługę podlegającą opodatkowaniu VAT, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy, niekorzystającą ze zwolnienia od tego podatku.

Podsumowując, stwierdzam, że czynność odpłatnego udostępniania infrastruktury Spółce będzie stanowić odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy.

Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 należało uznać za prawidłowe.

Dalsze Państwa wątpliwości dotyczą kwestii prawa do pełnego odliczenia podatku VAT naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących wydatki poniesione w związku z realizacją Inwestycji na terenie Gminy (pytanie oznaczone we wniosku nr 2).

Podstawowe zasady dotyczące odliczenia podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy.

W myśl tego przepisu:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto, należy podkreślić, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Na mocy art. 88 ust. 4 ustawy:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z ww. regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności powinien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Jak wskazano powyżej, z tytułu odpłatnego udostępniania przez Państwa na rzecz Spółki infrastruktury powstałej w ramach Inwestycji, na podstawie umowy dzierżawy, będą Państwo występowali w roli podatnika, a czynność ta będzie stanowiła usługę podlegającą opodatkowaniu. Jednocześnie w opisie sprawy wskazali Państwo, że po zakończeniu Inwestycji, wykonane składniki majątkowe będące Państwa własnością, zostaną odpłatnie udostępnione przez Państwa do użytkowania na podstawie umowy cywilnoprawnej na rzecz Spółki. Co istotne, wskazali Państwo, że kalkulacja czynszu zostanie poczyniona w ramach negocjacji z Zakładem Usług Wodnych w (...), z uwzględnieniem świadomej polityki finansowej Gminy oraz uwarunkowań rynkowych. Wysokość stawki czynszu nie będzie odbiegać od realiów rynkowych i praktyki powszechnie przyjętej w tym obszarze przez inne jednostki samorządu terytorialnego w podobnych modelach działalności gospodarczej. Ustalając wysokość czynszu, uwzględnią Państwo takie czynniki jak:

·długość sieci wodociągowej i kanalizacyjnej,

·wartość udostępnianych środków trwałych,

·wysokość nakładów poniesionych w związku z realizacją Inwestycji,

·obowiązujące na lokalnym rynku stawki czynszu za udostępnianie infrastruktury przez inne gminy świadczące analogiczne usługi, w szczególności gminy wchodzące w skład Związku Międzygminnego Wodociągów (...),

·koszty ponoszone przez Spółkę w ramach realizacji usług.

Ponadto, wskazali Państwo, że infrastruktura powstała w ramach Inwestycji jest/będzie wykorzystywana przez Państwa wyłącznie do realizacji celów komercyjnych, tj. będzie przedmiotem odpłatnego udostępnienia na podstawie umowy cywilnoprawnej na rzecz Spółki. Cała infrastruktura wytworzona w ramach Inwestycji będzie przedmiotem odpłatnego udostępniania na podstawie umowy cywilnoprawnej, zaś Państwo nie będą wykorzystywać Infrastruktury do innych czynności opodatkowanych VAT, zwolnionych z VAT oraz niepodlegających opodatkowaniu VAT.

Zatem, w odniesieniu do wydatków ponoszonych w związku z realizacją Inwestycji, w ramach której powstanie infrastruktura będąca przedmiotem dzierżawy, warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, będą spełnione. Są Państwo zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT, a przedmiotowe zakupy towarów i usług nabywane w ramach Inwestycji mają związek z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy oraz będą służyły wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Wobec tego będą Państwo mieli prawo do odliczenia pełnych kwot podatku naliczonego z tytułu poniesionych wydatków na realizację Inwestycji, z uwzględnieniem przesłanek, o których mowa w art. 88 ustawy.

Podsumowując, stwierdzam, że będzie Państwu przysługiwało pełne prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących wydatki poniesione w związku z realizacją Inwestycji na terenie Gminy.

Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa:

Składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku zdarzeniem przyszłym, Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie zdarzenia przyszłego, szczególnie na wskazaniu przez Państwa, że „Wysokość stawki czynszu nie będzie odbiegać od realiów rynkowych i praktyki powszechnie przyjętej w tym obszarze przez inne jednostki samorządu terytorialnego w podobnych modelach działalności gospodarczej oraz, że „(…) współpraca ze Spółką została nawiązana w celu prowadzenia gospodarki wodno-kanalizacyjnej w sposób jak najbardziej uzasadniony ekonomicznie, tj. pozwalający na osiąganie przez Gminę stałego przychodu z dzierżawy, a jednocześnie ograniczenie kosztów związanych z przedmiotowym sektorem działalności, co w konsekwencji pozwoli na stopniowy zwrot poniesionych wydatków inwestycyjnych”.

W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.