Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

31 października 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 25 października 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie:

-uznania właściciela, którego nieruchomości będą przedmiotem sprzedaży egzekucyjnej, za podatnika podatku VAT i w związku z tym uznania Pana za płatnika podatku VAT;

-uznania sprzedaży egzekucyjnej nieruchomości za dostawę dwóch towarów, tj. poszczególnych działek gruntu;

-uznania działki nr 1 za grunt zabudowany w rozumieniu ustawy, której dostawa nie korzysta ze zwolnienia od podatku VAT;

-      uznania działki nr 2 za grunt zabudowany w rozumieniu ustawy, której dostawa nie korzysta ze zwolnienia od podatku VAT.

Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 3 stycznia 2025 r. (wpływ 4 stycznia 2025 r.) oraz pismem z 8 stycznia 2025 r. (wpływ 8 stycznia 2025 r.)

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

W ramach postępowania zarejestrowanego pod sygnaturą (…) Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w (…) prowadzi egzekucję z nieruchomości.

Nieruchomość, o której mowa, to nieruchomość gruntowa o łącznej powierzchni (…) m².

Nieruchomość jest położona w (…). Dla nieruchomości gruntowej prowadzona jest księga wieczysta o numerze (…).

W skład tej nieruchomości (jako rzeczy prawa cywilnego) wchodzą następujące działki ewidencyjne w obrębie (…): nr 1 oraz nr 2.

Działka nr 1:

Zgodnie z wypisem z rejestru gruntów działka ma powierzchnię (…) m². Składa się z gruntów sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako łąki IV oraz V klasy. Działka jest płaska w kształcie regularnym. Działka jest nieogrodzona.

Dla przedmiotowego terenu obowiązuje aktualny plan zagospodarowania przestrzennego.

Zgodnie z zaświadczeniem Wójta Gminy (…), działki nr 1 i 1 obręb (…), oznaczone są na rysunku planu symbolem (…) – tereny rolnicze.

Aktualny plan miejscowy nie pozwala na zabudowę tych działek.

Z uwagi na objęcie gruntów planem miejscowym, dla powyższego terenu nie obowiązuje żadna decyzja o warunkach zabudowy.

Przez teren działki przebiega linia elektroenergetyczna nadziemna wraz ze słupami.

Działka nr 2:

Zgodnie z wypisem z rejestru gruntów działka ma powierzchnię (…) m². Składa się z gruntów sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako łąki IV klasy. Działka jest płaska w kształcie regularnym. Działka jest nieogrodzona.

Dla przedmiotowego terenu obowiązuje aktualny plan zagospodarowania przestrzennego.

Zgodnie z zaświadczeniem Wójta Gminy (…), działki nr 1 i 2 obręb (…), oznaczone są na rysunku planu symbolem (…) – tereny rolnicze.

Aktualny plan miejscowy nie pozwala na zabudowę tych działek.

Z uwagi na objęcie gruntów planem miejscowym, dla powyższego terenu nie obowiązuje żadna decyzja o warunkach zabudowy.

Przez teren działki przebiega linia elektroenergetyczna nadziemna wraz ze słupami.

Kształty obu działek oraz przebieg linii przez tereny tych działek obrazuje poniższa mapa ewidencyjna:

(…)

Przedmiotowa nieruchomość jest obecnie własnością (…) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowo-akcyjna (...).

Natomiast dłużnik (będący stroną postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika) to osoba fizyczna – podmiot powiązany ze spółką. Egzekucja – wobec dłużnika – jest prowadzona z przedmiotu niebędącego własnością dłużnika w oparciu o przepis art. 930 kodeksu postępowania cywilnego (KPC).

W toku prowadzonego postępowania egzekucyjnego ani dłużnik, ani właściciel nieruchomości nie współpracowali z Wnioskodawcą (komornikiem), nie przesyłali żadnych informacji dotyczących przedmiotowej nieruchomości, które ewentualnie mogłyby potwierdzić zwolnienie z VAT w przypadku sprzedaży licytacyjnej. Dłużnik nie zajmował jakiegokolwiek stanowiska w tym przedmiocie, chociaż był prawidłowo zawiadamiany przez Komornika o konieczności złożenia wyjaśnień w zakresie podatkowym pod rygorem przyjęcia, że sprzedaż nie będzie korzystała ze zwolnienia z podatku. (…).

Komornik, pismem z dnia 4 września 2024 r., zapytał aktualnego właściciela nieruchomości (… sp. z o.o. s-ka) o następujące okoliczności:

1.Kiedy spółka nabyła nieruchomość?

 2.Czy transakcja nabycia nieruchomości została udokumentowana fakturą VAT?

3.Jeśli transakcja nabycia nieruchomości została udokumentowana fakturą VAT, to jaka stawka była na fakturze?

4.Czy jeśli na fakturze był VAT, to spółka odliczyła ten podatek?

5.W jaki sposób spółka wykorzystywała nabyte nieruchomości, w szczególności czy były one wykorzystywane do celów działalności zwolnionej bądź niepodlegającej VAT?

Ww. informacji należało udzielić oddzielnie w odniesieniu do każdej nieruchomości.

Spółka (właściciel nieruchomości) do dnia 25 października 2024 r. nie udzieliła żadnych informacji w odpowiedzi na przedmiotowe zapytania (pismo prawidłowo nadane nie zostało podjęte).

Te same pytania zostały zadane Dłużnikowi (który nie jest aktualnie właścicielem nieruchomości). Pismem z dnia 17 października 2024 r. pełnomocnik Dłużnika udzielił następujących odpowiedzi na powyższe pytania:

1.Spółka jest właścicielem nieruchomości od (…) r. Spółka nabyła nieruchomość w drodze wkładu niepieniężnego wniesionego przez wspólnika.

2.Nie została wystawiona faktura VAT.

3.Nie została wystawiona faktura VAT.

4.Nie została wystawiona faktura VAT.

5.Zgodnie z oświadczeniem Dłużnika (…) złożonym do protokołu opisu i oszacowania nieruchomości obecnie (czerwiec 2023 r.) nieruchomość nie jest w żaden sposób wykorzystywana. Brak zasiewów.

Natomiast właścicielem nieruchomości jest (…) SKA i to do tej spółki powinno być adresowane powyższe pytanie.

Z informacji pozyskanych za pośrednictwem wykazu podatników VAT czynnych, który prowadzony jest przez Szefa KAS wynika, że Spółka (…) (właściciel nieruchomości) jest zarejestrowana jako podatnik VAT czynny, mający numer NIP (…). Podmiot został zarejestrowany jako podatnik VAT czynny z dniem (…).

Pismem z 3 stycznia 2025 r. (wpływ 4 stycznia 2025 r.) uzupełnił Pan opis sprawy o następujące informacje:

1.Wnioskodawca wystosował do dłużnika (…) pytania, w tym m.in. pytanie, w jaki sposób były wykorzystywane nabyte nieruchomości, w szczególności, czy były one wykorzystywane do celów działalności zwolnionej, bądź niepodlegającej VAT. W odpowiedzi na to pytanie dłużnik udzielił odpowiedzi, że: „5. Zgodnie z oświadczeniem Dłużnika (…) złożonym do protokołu opisu i oszacowania nieruchomości obecnie (czerwiec 2023 r.) nieruchomość nie jest w żaden sposób wykorzystywana. Brak zasiewów. Natomiast właścicielem nieruchomości jest (…) i to do tej spółki powinno być adresowane powyższe pytanie”.

To samo pytanie Wnioskodawca wystosował do spółki (…). Spółka (właściciel nieruchomości) nie udzieliła żadnych informacji w odpowiedzi na przedmiotowe zapytania (pismo prawidłowo nadane nie zostało podjęte).

2.Czy dłużnikowi – (…) Sp. z o.o. Sp. k-a, przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu ww. działek będących przedmiotem licytacji?

Odp.: Spółka (…) nie jest dłużnikiem. Nie można zatem udzielić odpowiedzi na pytanie organu.Spółka (…) nie udziela Wnioskodawcy żadnych informacji. Nie podejmuje korespondencji.

3.Wnioskodawca nie ma informacji i nie ma możliwości ustalenia okoliczności wybudowania słupów wraz z liniami elektroenergetycznymi nadziemnymi. Oględziny wskazują na to, że przedmiotowe słupy energetyczne mają kilkadziesiąt lat. Zostały wybudowane zapewne w okresie istnienia Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Obowiązywały wówczas zupełnie inne przepisy. O ile w ogóle ktoś przejmował się przepisami. Trzeba było doprowadzić prąd do wsi, to socjalistyczna ojczyzna ten prąd doprowadzała. Okoliczność powyższa nie ma zresztą żadnego znaczenia dla oceny prawidłowości stanowiska Wnioskodawcy. Wnioskodawcy jest wiadome – z innych interpretacji tut. organu – że grunt, na którym znajdują się budowle w postaci sieci energetycznych, kanalizacyjnych, etc. jest uznawany przez Dyrektora KIS za grunt zabudowany. W przypadku zaś gruntu zabudowanego status planistyczny gruntu nie ma żadnego znaczenia. Wnioskodawca nie widzi zatem związku przedmiotowego pytania z oceną prawidłowości jego stanowiska.

4.Czy znajdujące się na działkach nr 1 i 2 linie elektroenergetyczne nadziemne wraz ze słupami są trwale związane z gruntem?

Odp.: Tak, przedmiotowe obiekty są trwale związane z gruntem.

5.Czy znajdujące się na działkach nr 1 i 2 linie elektroenergetyczne nadziemne, o których mowa w opisie sprawy, stanowią budowlę lub jej część – w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 725 ze zm.)?

Odp.: Tak, przedmiotowe obiekty stanowią części budowli (jaką są sieci energetyczne).

6.Czy znajdujące się na działkach nr 1 i 2 linie elektroenergetyczne nadziemne są własnością przedsiębiorstwa przesyłowego, o którym mowa w art. 49 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.)? Jeżeli nie, to proszę podać kto jest ich właścicielem.

Odp.: Tak, przedmiotowe obiekty są własnością przedsiębiorstwa przesyłowego.

7.Jeżeli znajdujące się na działkach nr 1 i 2 linie elektroenergetyczne nadziemne są własnością dłużnika i stanowią budowle (bądź części budowli) w rozumieniu Prawa budowlanego, to proszę wskazać:

a)na podstawie jakich pozwoleń/decyzji, przedmiotowe linie zostały wybudowane?

b)czy i kiedy (proszę wskazać dokładną datę) budowle lub ich części zostały oddane w użytkowanie pierwszemu nabywcy/użytkownikowi lub na własne potrzeby po ich wybudowaniu/nabyciu?

c)czy pomiędzy pierwszym zasiedleniem budowli lub ich części a ich dostawą upłynie okres dłuższy czy krótszy niż 2 lata?

d)czy dłużnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z ich nabyciem/wybudowaniem?

e)czy dłużnik ponosił, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, wydatki na ulepszenie lub przebudowę tych budowli lub ich części, stanowiące co najmniej 30% ich wartości początkowej,tj. dokonał istotnych zmian przeprowadzonych w celu zmiany ich wykorzystania lub w celu znaczącej zmiany warunków ich zasiedlenia?

Jeśli tak – proszę wskazać:

·kiedy ww. wydatki były ponoszone (proszę wskazać datę)?

·czy dłużnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego

o kwotę podatku naliczonego w związku z ponoszonymi wydatkami na ulepszenie budowli lub jej części?

·czy po poniesionych nakładach na ulepszenie, które stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej, budowle lub ich części były oddane do użytkowania? Jeżeli tak, należy wskazać datę oddania do użytkowania.

·czy budowle lub ich części w stanie ulepszonym były udostępniane osobom trzecim na podstawie umów cywilnoprawnych, np. najmu, dzierżawy, użyczenia lub innej umowy o podobnym charakterze? Jeśli tak – czy w całości czy w części (jeśli w części, to w jakiej), w jakim okresie i czy udostępnianie było odpłatne?

f)czy ww. budowle były/są/będą wykorzystywane przez dłużnika w całym okresie posiadania wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług?

g)czy przy sprzedaży egzekucyjnej przedmiotowych działek, na nabywcę będzie również przeniesione prawo własności ww. linii elektroenergetycznych nadziemnych?

Odp.: Nie dotyczy.

8.Jeżeli nie posiada Pan informacji, o których mowa w ww. pytaniach, które są niezbędne do oceny, czy w przedmiotowej sprawie będzie miało zastosowanie zwolnienie od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 i pkt 9 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.) o podatku od towarów i usług, to należy wskazać:

-czy ten brak informacji jest wynikiem podjętych przez Pana jako Komornika działań?

-czy działania te zostały udokumentowane?

-czy podjęte działania potwierdzają brak możliwości uzyskania tych niezbędnych informacji od dłużnika?

Odp.: Komornik zadał pytania zarówno dłużnikowi (…), jak i aktualnemu właścicielowi nieruchomości (spółka …). Zadanie tych pytań zostało udokumentowane. Dłużnik udzielił Wnioskodawcy informacji wymijających (szczegółowo opisane we wniosku ORD-IN). Właściciel nieruchomości nie udzielił Wnioskodawcy żadnych informacji. Wnioskodawca nie jest w stanie – mimo korespondencji z dłużnikiem oraz z właścicielem nieruchomości – ustalić czy zostały spełnione warunki zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy VAT. Właściciel nieruchomości nie udziela bowiem informacji dotyczących sposobu wykorzystania nieruchomości oraz odliczenia podatku od nabycia nieruchomości. Dłużnik udzielił zaś zdawkowych, wymijających i nieprecyzyjnych odpowiedzi. Wnioskodawca uważa zaś, że w niniejszej sprawie zwolnienie z art. 43 ust. 1 pkt 9 nie może znaleźć zastosowania, skoro przedmiotem dostawy jest grunt zabudowany (budowlami sieci energetycznej).

Pismem z 8 stycznia 2025 r. (wpływ 8 stycznia 2025 r.) uzupełnił Pan wniosek o informację, że złożony wniosek, zadane w nim pytania oraz zajmowane stanowisko odnoszą się do działek o numerach 1 oraz 2.

Pytania

1.Czy właściciel, którego nieruchomości będą przedmiotem sprzedaży egzekucyjnej, jest względem tych nieruchomości podatnikiem podatku od towarów i usług, w związku z czym Wnioskodawca będzie w odniesieniu do tej czynności płatnikiem tego podatku?

2.Czy sprzedaż egzekucyjna nieruchomości powinna być potraktowana jako dostawa 2 (dwóch) towarów, tj. poszczególnych działek gruntu?

3.Czy działka 1 jest gruntem zabudowanym w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, zaś jej dostawa nie korzysta ze zwolnienia z podatku?

4.Czy działka 2 jest gruntem zabudowanym w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, zaś jej dostawa nie korzysta ze zwolnienia z podatku?

Pana stanowisko w sprawie

Ad. 1

W ocenie Wnioskodawcy, w niniejszej sprawie właściciel jest/będzie występował jako podatnik VAT względem sprzedawanej (w trybie egzekucji) nieruchomości.

Egzekucja – wobec dłużnika – jest prowadzona z przedmiotu niebędącego własnością dłużnika w oparciu o przepis art. 930 kodeksu postępowania cywilnego (KPC). Zgodnie z obecnym brzmieniem tego przepisu, rozporządzenie nieruchomością po jej zajęciu nie ma wpływu na dalsze postępowanie, a kolejni wierzyciele dłużnika mogą przyłączyć się do prowadzonej egzekucji. Nabywca może uczestniczyć w postępowaniu w charakterze dłużnika. W każdym razie czynności egzekucyjne są ważne tak w stosunku do dłużnika, jak i w stosunku do nabywcy.

Jak wskazuje się w literaturze przedmiotu: „Rozporządzenie przez dłużnika nieruchomością po jej zajęciu nie ma wpływu na dalsze postępowanie, a czynności egzekucyjne są ważne tak w stosunku do dłużnika, jak i w stosunku do nabywcy. W konsekwencji wierzyciel, który skierował egzekucję do nieruchomości i doprowadził do jej zajęcia, może zaspokoić się z tej nieruchomości tak, jakby nadal należała ona do majątku dłużnika (skutek procesowy). Przepis art. 930 § 1 KPC nie podważa ważności umowy przeniesienia własności zajętej nieruchomości między dłużnikiem a nabywcą, lecz powoduje bezskuteczność względną tej umowy w stosunku do wierzycieli, którzy wszczęli egzekucję. Skuteczne zbycie nieruchomości w toku egzekucji prowadzonej przeciwko zbywcy nieruchomości spowoduje, że nabywca utraci jej własność. Nabywca może natomiast dochodzić przeciwko zbywcy roszczeń związanych ze zwrotem uiszczonej ceny nabycia nieruchomości, skoro na skutek przysądzenia własności na rzecz nabywcy licytacyjnego utracił jej własność (art. 410 § 2 KC). Wydaje się także, że w takim przypadku ewentualna nadwyżka sumy uzyskanej z egzekucji, która pozostałaby po zaspokojeniu wszystkich wierzytelności dłużnika (zbywcy) powinna przypaść właścicielowi nieruchomości, czyli nabywcy. Wierzyciele nabywcy mogą oczywiście skierować egzekucję do tych dwóch rodzajów wierzytelności” (tak: KPC T. II red. Szanciło 2023, wyd. 2/Łochowski, Legalis).

Reasumując – komornik prowadzi postępowanie egzekucyjne, w ramach którego dokonuje sprzedaży egzekucyjnej towarów (gruntów), które nie są (aktualnie) własnością dłużnika. Są one własnością innego podmiotu, lecz w myśl przywoływanego już art. 930 k.p.c. nie stanowi to przeszkody do sprzedaży egzekucyjnej tych nieruchomości.

Dana dostawa nieruchomości (co dotyczy również dostawy dokonywanej w ramach sprzedaży egzekucyjnej) może podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, tylko i wyłącznie wówczas, gdy podmiot będący właścicielem nieruchomości jest podatnikiem VAT i działa w charakterze podatnika VAT.

Okoliczności występujące w niniejszej sprawie każą przyjąć, że właściciel występuje w tym przypadku w charakterze podatnika VAT względem sprzedawanej nieruchomości.

Jest to podmiot istniejący, zarejestrowany jako podatnik VAT czynny. Jest podmiotem zarejestrowanym w Rejestrze Przedsiębiorców KRS. Wedle informacji widniejących w tym rejestrze, aktualnie nie znajduje się w toku likwidacji ani w stanie upadłości. Forma prawna właściciela, tj. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowo-akcyjna (tzn. spółka komandytowo-akcyjna ze spółką z o.o. jako komplementariuszem) powoduje, że podmiot ten generalnie występuje w obrocie prawnym i gospodarczym jako podatnik VAT (inny jego status w odniesieniu do czynności zbywania majątku byłby absolutnie wyjątkowy).

Jak wynika z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza – w myśl art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje zaś wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Wnioskodawca uważa, że właściciel gruntów jest podatnikiem VAT i będzie występował w odniesieniu do gruntu, który będzie przedmiotem egzekucji z nieruchomości, w charakterze podatnika VAT.

To zaś powoduje, że przedmiotowa sprzedaż egzekucyjna będzie podlegała podatkowi od towarów i usług, to znaczy będzie objęta zakresem podmiotowym i przedmiotowym tego podatku.

W konsekwencji Wnioskodawca (komornik sądowy) może występować w tym przypadku – w zakresie niniejszej sprzedaży egzekucyjnej – jako płatnik podatku od towarów i usług.

Ad. 2

Wnioskodawca uważa, że na gruncie podatku od towarów i usług sprzedaż egzekucyjną opisanej nieruchomości należy potraktować jako dostawę dwóch towarów, tj. po pierwsze – działki nr 1, zaś po drugie – działki nr 2.

Na wstępie należy zauważyć, że w odniesieniu do gruntu status towaru należy oceniać zasadniczo nie w odniesieniu do nieruchomości jako takiej (objętej jedną księgą wieczystą), lecz względem każdej działki ewidencyjnej jako takiej.

W ramach niniejszego postępowania egzekucyjnego nieruchomość – będąca przedmiotem egzekucji z nieruchomości – składa się z dwóch działek gruntu, tj. działki 1 oraz działki 2.

W ocenie Wnioskodawcy, każdą z tych działek należy traktować jako odrębny towar (w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług).

W związku z tym uznać trzeba, że w ramach jednej sprzedaży egzekucyjnej mamy do czynienia z dostawą 2 (dwóch) towarów w postaci działek gruntu.

Ad. 3

Wnioskodawca uważa, że dostawa działki 1 nie będzie zwolniona z podatku od towarów i usług. Uznać bowiem trzeba, że działka 1 ma charakter gruntu zabudowanego w rozumieniu przepisów u.p.t.u.

Zgodnie z wypisem z rejestru gruntów, działka ma powierzchnię (…) m². Składa się z gruntów sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako łąki IV oraz V klasy. Dla przedmiotowego terenu obowiązuje aktualny plan zagospodarowania przestrzennego. Na podstawie zaświadczenia wydanego przez Wójta Gminy (…), działki nr 1 i 2 obręb (…), oznaczone są na rysunku planu symbolem (…) – tereny rolnicze. Aktualny plan miejscowy nie pozwala na zabudowę tych działek. Z uwagi na objęcie gruntów planem miejscowym, dla powyższego terenu nie obowiązuje żadna decyzja o warunkach zabudowy.

Przez teren działki przebiega linia elektroenergetyczna nadziemna wraz ze słupami. Sieć elektroenergetyczna nie jest własnością właściciela działki, ani dłużnika. Nie będzie ona przedmiotem sprzedaży egzekucyjnej.

Na gruncie znajduje się zatem budowla, tj. sieć energetyczna. Sieć ta nie jest własnością ani właściciela gruntów, ani dłużnika. Zgodnie z aktualnym podejściem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, tego rodzaju grunty (na których znajdują się budowle sieciowe) należy traktować jako grunty zabudowane.

Tak np. Dyrektor KIS w interpretacji z dnia 6 lutego 2024 r., znak 0113-KDIPT1-1.4012.94.2024.2.ŻR, w której stwierdzono m.in. że: „We wniosku wskazano, że sieć elektroenergetyczna przebiegająca przez działkę nr (...), (...) i (...) i gazociąg znajdujący się na działce nr (...) i (...), nie są własnością dłużnika i nie będą przedmiotem sprzedaży egzekucyjnej. Tym samym, wskazane naniesienia nie będą przedmiotem dostawy towarów, w myśl art. 7 ust. 1 ustawy, dokonanej w ramach sprzedaży egzekucyjnej ww. działek. W konsekwencji stwierdzenia wymaga, że w przypadku dostawy działki nr (...), (...) i (...) przedmiotem dostawy będzie wyłącznie sam grunt. Jednakże działek gruntu nr (...), (...) i (...) nie można uznać za teren niezabudowany w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy. W opisie sprawy wskazał Pan wprawdzie, że dla działki (...) nie ma obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz nie została wydana żadna decyzja o warunkach zabudowy, to jednak na ww. działce znajduje się sieć elektroenergetyczna, która – jak Pan wskazał we wniosku – stanowi budowlę w rozumieniu przepisów prawa budowlanego i jest trwale związana z gruntem. Wobec powyższego dostawa działki nr (...) nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, gdyż przepis ten stosuje się tylko do dostawy terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane, a w przedstawionej sytuacji grunt ten jest zabudowany siecią elektroenergetyczną, stanowiącą budowlę w rozumieniu Prawa budowlanego”.

W związku z tym przedmiotową działkę należy potraktować jako grunt zabudowany w rozumieniu przepisów u.p.t.u. Przy dostawie tego gruntu nie może zatem znaleźć zastosowania zwolnienie przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 9 u.p.t.u.

Z uwagi na fakt, że przy dostawie przedmiotowej działki nie są spełnione przesłanki umożliwiające zastosowanie zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, należy zbadać warunki do zastosowania zwolnienia podatkowego wynikające z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Dla zastosowania powyższego zwolnienia, w przypadku dostawy towarów spełnione muszą być łącznie dwa warunki:

·towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,

·brak prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów.

Dodatkowo trzeba zauważyć w tym miejscu, że zgodnie z przepisem art. 43 ust. 21 u.p.t.u., jeśli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych (prowadzących egzekucję z nieruchomości) nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.

W opisywanym stanie faktycznym Komornik nie mógł ustalić, czy warunki do zastosowania zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 2 u.p.t.u. zostały spełnione. Komornik podjął działania zmierzające do ustalenia, czy właściciel nieruchomości miał prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu przedmiotowego gruntu oraz w jaki sposób wykorzystywał ten grunt. W szczególności, Komornik zadał właścicielowi nieruchomości, ale także dłużnikowi pytania dotyczące tych kwestii. Uzyskanie od właściciela tych informacji nie było możliwe. Nie odpowiedział on bowiem na te pytania.

Z kolei dłużnik wskazał, że spółka (aktualny właściciel) nabyła przedmiotowe nieruchomości bez podatku naliczonego oraz wskazał, że to spółka (aktualny właściciel) powinna udzielić odpowiedzi na pytanie o sposób wykorzystywania przedmiotowego gruntu.

Te fakty (skierowanie pytań do właściciela nieruchomości oraz brak odpowiedzi od niego w tej sprawie, jak również skierowanie pytań do dłużnika i brak możliwości uzyskania wszystkich informacji istotnych dla zastosowania zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 2 u.p.t.u.) Komornik ma udokumentowane w swojej ewidencji. Komornik posiada dowody na niemożność uzyskania tych informacji.

Należy zatem uznać, że jest spełniona w tym przypadku hipoteza art. 43 ust. 21 ustawy o VAT, w związku z czym trzeba przyjąć, że warunki zastosowania zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT nie zostały spełnione.

Ponieważ nie ma w tym przypadku zastosowania zwolnienie z art. 43 ust. 1 pkt 2 u.p.t.u., zaś z uwagi na charakter towaru (grunt zabudowany) żadne inne zwolnienie nie może tu mieć zastosowania, trzeba uznać, że dostawa przedmiotowego gruntu nie będzie zwolniona z podatku od towarów i usług.

Ad. 4

Wnioskodawca uważa, że dostawa działki 2 nie będzie zwolniona z podatku od towarów i usług. Uznać trzeba, że działka 2 ma charakter gruntu zabudowanego w rozumieniu przepisów u.p.t.u.

Zgodnie z wypisem z rejestru gruntów, działka ma powierzchnię (…) m². Składa się z gruntów sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako łąki IV oraz V klasy. Dla przedmiotowego terenu obowiązuje aktualny plan zagospodarowania przestrzennego. Na podstawie zaświadczenia wydanego przez Wójta Gminy (…), działki nr 1 i 2 obręb (…) oznaczone są na rysunku planu symbolem (…) – tereny rolnicze. Aktualny plan miejscowy nie pozwala na zabudowę tych działek. Z uwagi na objęcie gruntów planem miejscowym, dla powyższego terenu nie obowiązuje żadna decyzja o warunkach zabudowy.

Przez teren działki przebiega linia elektroenergetyczna nadziemna wraz ze słupami. Sieć ta nie jest własnością ani właściciela gruntów, ani dłużnika. Nie będzie ona przedmiotem sprzedaży egzekucyjnej.

Na gruncie znajduje się zatem budowla, tj. sieć energetyczna. Sieć ta nie jest własnością dłużnika, ani właściciela gruntów. Zgodnie z aktualnym podejściem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, tego rodzaju grunty (na których znajdują się budowle sieciowe) należy traktować jako grunty zabudowane.

Tak np. Dyrektor KIS w interpretacji z dnia 6 lutego 2024 r., znak 0113-KDIPT1-1.4012.94.2024.2.ŻR, w której stwierdzono m.in. że: „We wniosku wskazano, że sieć elektroenergetyczna przebiegająca przez działkę nr (...), (...) i (...) i gazociąg znajdujący się na działce nr (...) i (...), nie są własnością dłużnika i nie będą przedmiotem sprzedaży egzekucyjnej. Tym samym, wskazane naniesienia nie będą przedmiotem dostawy towarów, w myśl art. 7 ust. 1 ustawy, dokonanej w ramach sprzedaży egzekucyjnej ww. działek. W konsekwencji stwierdzenia wymaga, że w przypadku dostawy działki nr (...), (...) i (...) przedmiotem dostawy będzie wyłącznie sam grunt. Jednakże działek gruntu nr (...), (...) i (...) nie można uznać za teren niezabudowany w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy. W opisie sprawy wskazał Pan wprawdzie, że dla działki (...) nie ma obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz nie została wydana żadna decyzja o warunkach zabudowy, to jednak na ww. działce znajduje się sieć elektroenergetyczna, która – jak Pan wskazał we wniosku – stanowi budowlę w rozumieniu przepisów prawa budowlanego i jest trwale związana z gruntem. Wobec powyższego dostawa działki nr (...) nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, gdyż przepis ten stosuje się tylko do dostawy terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane, a w przedstawionej sytuacji grunt ten jest zabudowany siecią elektroenergetyczną, stanowiącą budowlę w rozumieniu Prawa Budowlanego”.

W związku z tym przedmiotową działkę należy potraktować jako grunt zabudowany w rozumieniu przepisów u.p.t.u. Przy dostawie tego gruntu nie może zatem znaleźć zastosowania zwolnienie przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 9 u.p.t.u.

Z uwagi na fakt, że przy dostawie przedmiotowej działki nie są spełnione przesłanki umożliwiające zastosowanie zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, należy zbadać warunki do zastosowania zwolnienia podatkowego wynikające z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Dla zastosowania powyższego zwolnienia, w przypadku dostawy towarów spełnione muszą być łącznie dwa warunki:

·towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,

·brak prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów.

Dodatkowo trzeba zauważyć w tym miejscu, że zgodnie z przepisem art. 43 ust. 21 u.p.t.u., jeśli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych (prowadzących egzekucję z nieruchomości) nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.

W opisywanym stanie faktycznym Komornik nie mógł ustalić, czy warunki do zastosowania zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 2 u.p.t.u. zostały spełnione. Komornik podjął działania zmierzające do ustalenia, czy właściciel nieruchomości miał prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu przedmiotowego gruntu oraz w jaki sposób wykorzystywał ten grunt. W szczególności, Komornik zadał właścicielowi nieruchomości, ale także dłużnikowi pytania dotyczące tych kwestii. Uzyskanie od właściciela tych informacji nie było możliwe. Nie odpowiedział on bowiem na te pytania.

Z kolei dłużnik wskazał, że spółka (aktualny właściciel) nabyła przedmiotowe nieruchomości bez podatku naliczonego oraz wskazał, że to spółka (aktualny właściciel) powinna udzielić odpowiedzi na pytanie o sposób wykorzystywania przedmiotowego gruntu.

Te fakty (skierowanie pytań do właściciela nieruchomości oraz brak odpowiedzi od niego w tej sprawie, jak również skierowanie pytań do dłużnika i brak możliwości uzyskania wszystkich informacji istotnych dla zastosowania zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 2 u.p.t.u.) Komornik ma udokumentowane w swojej ewidencji. Komornik posiada dowody na niemożność uzyskania tych informacji.

Należy zatem uznać, że jest spełniona w tym przypadku hipoteza art. 43 ust. 21 ustawy o VAT, w związku z czym trzeba przyjąć, że warunki zastosowania zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT nie zostały spełnione.

Ponieważ nie ma w tym przypadku zastosowania zwolnienie z art. 43 ust. 1 pkt 2 u.p.t.u., zaś z uwagi na charakter towaru (grunt zabudowany) żadne inne zwolnienie nie może tu mieć zastosowania, trzeba uznać, że dostawa przedmiotowego gruntu nie będzie zwolniona z podatku od towarów i usług.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.):

Przepis art. 18 ustawy wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika.

W świetle cytowanych wyżej przepisów, płatnikami podatku od towarów i usług (czyli podmiotami zobowiązanymi do obliczania, poboru podatku od podatnika i wpłaty podatku na konto organu podatkowego) mogą być organy egzekucyjne oraz komornicy sądowi. Sytuacja taka ma miejsce, gdy w wykonaniu czynności egzekucyjnych organy te dokonują dostawy towarów należących do podatnika lub przez niego posiadanych z naruszeniem przepisów. Sformułowanie „płatnikami” oznacza, że organy te nie stają się z tytułu wykonania powyższych czynności podatnikami podatku od towarów i usług, lecz pełnią jedynie rolę płatnika w odniesieniu do podatku należnego z tytułu sprzedanych (zlicytowanych) towarów należących do podatnika, w stosunku do którego toczy się postępowanie egzekucyjne.

Komornik sądowy pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą dokonaną w ramach egzekucji. Nie bez znaczenia jest także fakt, że podatnik, będący dłużnikiem, zazwyczaj nie otrzymuje kwot uzyskanych przez organ egzekucyjny ze sprzedaży towarów w wykonaniu czynności egzekucyjnych. Prawdopodobne jest zatem, że podatnik nie posiada innych środków finansowych umożliwiających uiszczenie należnego podatku. Ustanowienie organu egzekucyjnego płatnikiem zapewnia odprowadzenie należnego podatku przez organ przeprowadzający dostawę w ramach czynności egzekucyjnych.

Zaznaczenia wymaga, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika, będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik.

Natomiast w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

Zatem komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług i do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy:

Należy zaznaczyć, że sprzedaż nieruchomości w trybie egzekucji stanowi odpłatną dostawę towarów, co oznacza, że zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, objęta jest zakresem przedmiotowym opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z przedstawionymi przepisami zarówno grunty, jak i budynki i budowle spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, która to czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem był podatnikiem podatku od towarów i usług.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy:

Według art. 15 ust. 2 ustawy:

Wskazać należy, że zgodnie z art. 930 § 1 ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1568 ze zm.):

Jak wynika z art. 930 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego, zbycie nieruchomości zajętej w postępowaniu egzekucyjnym jest ważne z punktu widzenia zasad prawa i nie wyklucza dalszego prowadzenia postępowania egzekucyjnego. Ponadto, w takich sytuacjach sam nabywca nieruchomości jest traktowany jak dłużnik (jednak wyłącznie w zakresie nabytego środka majątkowego).

W kwestii zbycia zajętej nieruchomości przez dłużników wypowiedział się Sąd Najwyższy w wyroku z 7 lutego 2008 r. sygn. akt V CSK 426/07, w których stwierdził, że: „Artykuł 930 § 1 12/16 KPC stanowi, że rozporządzenie nieruchomością po jej zajęciu nie ma wpływu na dalsze postępowanie, a czynności egzekucyjne są ważne tak w stosunku do dłużnika, jak i w stosunku do nabywcy. Oznacza to, że wierzyciel, na rzecz którego nieruchomość została zajęta, może zaspokoić się ze sprzedanej nieruchomości tak, jakby nieruchomość ta należała w dalszym ciągu do majątku jego dłużnika, bez względu na zmianę właściciela. W wyroku z 3 lutego 1998 r. (OSP rok 1998, nr 11, poz. 96) Sąd Najwyższy uznał, że w świetle art. 930 § 1 KPC umowa przeniesienia własności zajętej nieruchomości między zbywcą (dłużnikiem) a nabywcą jest ważna, ale całkowicie bezskuteczna w stosunku do wierzycieli, którzy wszczęli egzekucję i pozostaje bez wpływu na dalsze postępowanie egzekucyjne, co oznacza, że egzekucję prowadzi się tak, jak gdyby zbycie nieruchomości nie nastąpiło. Ratio legis tego przepisu stanowi ochrona wierzyciela przed nierzetelnymi działaniami dłużnika, podjętymi w celu udaremnienia zaspokojenia się wierzyciela z nieruchomości”.

Z okoliczności sprawy wynika, że prowadzi Pan egzekucję z nieruchomości gruntowej, dla której prowadzona jest księga wieczysta o numerze (…). W skład tej nieruchomości wchodzą działki ewidencyjne o numerach 1 oraz 2. Przedmiotowa nieruchomość jest obecnie własnością (…) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowo-akcyjna. Natomiast dłużnik (będący stroną prowadzonego przez Pana postępowania egzekucyjnego) to osoba fizyczna – podmiot powiązany ze spółką. Egzekucja – wobec dłużnika – jest prowadzona z przedmiotu niebędącego własnością dłużnika w oparciu o przepis art. 930 kodeksu postępowania cywilnego.

Pana wątpliwości w pierwszej kolejności dotyczą ustalenia, czy właściciel, którego nieruchomość będzie przedmiotem sprzedaży egzekucyjnej, będzie względem dostawy tej nieruchomości podatnikiem podatku VAT i w związku z tym będzie Pan w odniesieniu do tej czynności płatnikiem podatku VAT.

Odnosząc się do powyższej kwestii należy więc rozważyć kwestię, czy (…) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowo-akcyjna – dłużnik rzeczowy, który nabył nieruchomość od Pana (…), będzie działać jako podatnik podatku od towarów i usług w odniesieniu do sprzedawanej nieruchomości.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W świetle powyższych przepisów stwierdzić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Należy zaznaczyć, że sprzedaż składników wykorzystywanych w działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Odnosząc regulacje zawarte w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy do art. 18 ustawy wskazać należy, że w przypadku, gdy dłużnik – właściciel nieruchomości – jest podatnikiem podatku VAT, wówczas komornik jest płatnikiem podatku VAT z tytułu dostawy tej nieruchomości czy ruchomości.

Pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Analiza okoliczności przedstawionych we wniosku oraz obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa prowadzi do wniosku, że w odniesieniu do transakcji sprzedaży wskazanej we wniosku nieruchomości dłużnik rzeczowy – (…) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowo-akcyjna – będzie występował w charakterze podatnika podatku od towarów i usług zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Podkreślić należy, że w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowo-akcyjnej, niezależnie od tego, w jakim zakresie prowadzi działalność gospodarczą, nie mamy do czynienia ze zbywaniem majątku osobistego (o takim można mówić wyłącznie w odniesieniu do osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej), ale ze zbywaniem majątku nabytego dla celów prowadzonej działalności gospodarczej, niezależnie od tego, czy majątek ten był faktycznie w tej działalności wykorzystywany.

W konsekwencji należy stwierdzić, że sprzedaż wskazanej we wniosku nieruchomości będzie stanowiła czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 1 ustawy.

Wobec powyższego stwierdzam, że właściciel, którego nieruchomość będzie przedmiotem sprzedaży egzekucyjnej, względem dostawy tej nieruchomości będzie występował w charakterze podatnika podatku VAT i w związku z tym Pan – jako komornik sądowy – w odniesieniu do tej czynności będzie płatnikiem podatku VAT.

Tym samym, Pana stanowisko odnośnie pytania nr 1 jest prawidłowe.

Następnie Pana wątpliwości dotyczą ustalenia, czy planowania sprzedaż egzekucyjna nieruchomości powinna być potraktowana jako dostawa 2 (dwóch) towarów, tj. poszczególnych działek gruntu.

W myśl art. 4 pkt 1 i 3 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1145 ze zm.):

Ponadto, zgodnie z § 7 ust. 1 i 2 Rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z 27 lipca 2021 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 219 ze zm.):

Towarem jest geodezyjnie wyodrębniona działka gruntu. Wynika to z ekonomicznego aspektu transakcji i z oceny pojęcia „gruntu” zgodnie ze wskazanymi powyżej przepisami prawa.

Z treści powołanego art. 2 pkt 6 ustawy wynika, że towarami są rzeczy oraz ich części. Zatem towarem jest np. budynek, budowla, grunt jak i ich części.

W myśl przepisów podatkowych zbycie wyodrębnionych geodezyjnie działek – nawet w przypadku, gdy są one objęte jedną księgą wieczystą – należy rozpatrywać oddzielnie w odniesieniu do każdej z tych działek.

Zatem określenie np. prawidłowej stawki podatku bądź zwolnienia od podatku nie może być rozszerzane na całą nieruchomość (tj. na wszystkie działki objęte jedną księgą wieczystą), lecz powinno być przyporządkowane odrębnie do dostawy każdej geodezyjnie wyodrębnionej działki, która spełnia warunki wynikające z przepisów uprawniających do stosowania, np. zwolnienia lub opodatkowania.

Każda z działek stanowi odrębny towar w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Wobec powyższego stwierdzam, że w ramach sprzedaży egzekucyjnej nieruchomości objętej zakresem wniosku, będziemy mieli do czynienia z dostawą dwóch towarów, tj. działek o numerach 1 oraz 2.

Zatem, Pana stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.

W dalszej kolejności Pana wątpliwości sprowadzają się do ustalenia, czy działki nr 1 i 2 stanowią grunt zabudowany w rozumieniu ustawy, a ich dostawy nie będą korzystały ze zwolnienia od podatku VAT.

Wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może być albo opodatkowana właściwą stawką podatku VAT, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku. Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy:

W świetle art. 2 pkt 33 ustawy:

Powyższe oznacza, że w przypadku dostawy nieruchomości gruntowych niezabudowanych opodatkowane są wyłącznie te, których przedmiotem są tereny budowlane (przeznaczone pod zabudowę). Pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, będących gruntami leśnymi, rolnymi itp., nieprzeznaczonymi pod zabudowę – są zwolnione od podatku VAT.

Analiza powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy wskazuje jednoznacznie, że zwolnienie od podatku obejmuje zbycie nieruchomości niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

W myśl art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1130 ze zm.):

Jak stanowi art. 4 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:

W myśl zapisów art. 4 ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:

O przeznaczeniu nieruchomości stanowią zatem akty prawa miejscowego. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego – jako źródło prawa miejscowego, a w przypadku jego braku decyzja o warunkach zabudowy – jako akt indywidualny prawa administracyjnego.

W tym miejscu wyjaśnienia wymaga, że stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 Gemeente Emmen – „teren budowlany” oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę.

Zatem także w świetle orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości za teren budowlany uznać można jedynie taki, który regulacjami prawa krajowego został przeznaczony pod zabudowę.

Wprowadzony do ustawy o podatku od towarów i usług artykuł 2 pkt 33 odpowiada więc także treści ww. orzeczenia, gdyż cechę przeznaczenia pod zabudowę ustala się na podstawie określonych wprost w ustawie dokumentów prawa miejscowego.

Z powyższego wynika, że ustawa o podatku od towarów i usług nakazuje ocenę przeznaczenia określonego gruntu wyłącznie w oparciu o istniejący plan zagospodarowania przestrzennego oraz wydane decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

Zauważenia wymaga, że analiza ustawy o podatku od towarów i usług wskazuje jednoznacznie, że zwolnienie od podatku VAT obejmuje zbycie nieruchomości niezabudowanych (gruntów) wyłącznie w sytuacji, gdy nie są one przeznaczone pod zabudowę. Elementem, który determinuje możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku VAT przy zbyciu gruntów, jest przeznaczenie gruntu na cele inne niż budowlane.

Rozpatrując pojęcie „grunty przeznaczone pod zabudowę” – do którego odnosi się przepis art. 2 pkt 33 ustawy – należy odwołać się do definicji zawartych w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 725 ze zm.).

Zgodnie z zapisem art. 3 pkt 1 ustawy Prawo budowlane:

Na podstawie art. 3 pkt 2 ustawy Prawo budowlane:

Natomiast na mocy art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane:

Zgodnie z art. 3 pkt 3a ustawy Prawo budowlane:

W świetle przytoczonych powyżej przepisów grunt budowlany to taki grunt, który objęty jest miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, w którym określono dla niego funkcję „pod zabudowę”.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że przedmiotem sprzedaży egzekucyjnej będą działki o numerach 1 i 2. Działki te położone są na terenie, dla którego obowiązuje aktualny plan zagospodarowania przestrzennego i zgodnie z zaświadczeniem Wójta oznaczone są na rysunku planu jako tereny rolnicze. Składają się z gruntów sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako łąki IV oraz V klasy. Działki są nieogrodzone. Aktualny plan miejscowy nie pozwala na zabudowę tych działek. Z uwagi na objęcie gruntów planem miejscowym, dla powyższego terenu nie obowiązuje żadna decyzja o warunkach zabudowy. Przez teren działek nr 1 i 2 przebiega linia elektroenergetyczna nadziemna wraz ze słupami. Przedmiotowe obiekty są trwale związane z gruntem, stanowią części budowli (jaką są sieci energetyczne) i są własnością przedsiębiorstwa przesyłowego.

Na podstawie art. 47 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Stosownie do art. 47 § 2 ustawy Kodeks cywilny:

Z ww. art. 48 ustawy Kodeks cywilny wynika:

Tak więc rzecz, która stała się częścią składową innej rzeczy (rzeczy nadrzędnej), traci samodzielny byt prawny i dzieli losy prawne rzeczy nadrzędnej. Zgodnie zatem z zasadą „superficies solo cedit”, gdy władający gruntem poniósł nakłady na tę nieruchomość, stają się one własnością właściciela gruntu.

W myśl art. 49 § 1 Kodeksu cywilnego:

Z powyższego przepisu wynika, że jeśli przebiegające nad daną działką części infrastruktury są przyłączone do przedsiębiorstw świadczących usługi przesyłowe, to stanowią one własność tych przedsiębiorstw.

Przytoczony wyżej przepis art. 48 Kodeksu cywilnego łączy się z art. 191 tej ustawy, wyrażający klasyczną zasadę superficies solo cedit („własność nieruchomości rozciąga się na rzecz ruchomą, która została połączona z nieruchomością w taki sposób, że stała się jej częścią składową”).

Z zawartego w przytoczonym wyżej art. 7 ustawy o podatku od towarów i usług wyrażenia „przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel” nie należy utożsamiać z prawem własności. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, definiując wyrażenie „dostawa towarów” akcentuje „własność ekonomiczną” funkcjonującą w oderwaniu od krajowych przepisów prawa cywilnego, regulujących przeniesienie prawa własności.

W orzeczeniu C-320/88 Staatssecretaris van Financiën v Shipping and Forwarding Enterprise Safe B.V. TSUE wyraził pogląd, że:

Uwzględniając przywołane regulacje prawne należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy przedmiotem sprzedaży jest grunt, na którym posadowiony jest budynek/budowla, niestanowiący własności zbywcy, to mimo iż ten obiekt budowlany stanowi w świetle prawa cywilnego część składową nieruchomości – w świetle ustawy o podatku od towarów i usług nie dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tym obiektem jak właściciel, zarówno w sensie ekonomicznym, jak i w sensie prawnym, a zatem przedmiotem dostawy jest w takim przypadku tylko sam grunt.

Z kolei WSA w Krakowie w wyroku z 5 listopada 2019 r., sygn. akt 1013/19 stwierdził, że:

Wobec powyższego uznać należy, że naniesienie w postaci linii elektroenergetycznej nadziemnej wraz ze słupami znajdujące się na działkach nr 1 i 2, nie będzie częścią składową sprzedawanych działek, gdyż jest przedmiotem odrębnej własności. Tym samym, wskazane naniesienie nie będzie przedmiotem dostawy towarów, w myśl art. 7 ust. 1 ustawy, dokonanej w ramach sprzedaży przedmiotowych działek. W konsekwencji należy stwierdzić, że przedmiotem dostawy będzie wyłącznie sam grunt.

Jednakże działek gruntu nr 1 i 2 nie można uznać za teren niezabudowany w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

W opisie sprawy wskazał Pan wprawdzie, że działki nr 1 i 2 położone są na terenie, dla którego obowiązuje aktualny plan zagospodarowania przestrzennego i zgodnie z zaświadczeniem Wójta oznaczone są na rysunku planu jako tereny rolnicze, składają się z gruntów sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako łąki IV oraz V klasy, aktualny plan miejscowy nie pozwala na zabudowę tych działek, a dla powyższego terenu nie obowiązuje żadna decyzja o warunkach zabudowy, jednakże przez teren tych działek przebiega linia elektroenergetyczna nadziemna wraz ze słupami, obiekt jest trwale związany z gruntem, stanowi części budowli (jaką są sieci energetyczne) i jest własnością przedsiębiorstwa przesyłowego.

Wobec powyższego, dostawa działek nr 1 i 2 nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, gdyż przepis ten stosuje się tylko do dostawy terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane, a w przedstawionej sytuacji grunty te są zabudowane siecią energetyczną, stanowiącą budowlę w rozumieniu Prawa budowlanego.

Jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania dla dostawy zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Według art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Jak wskazano wyżej, aby zastosować zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

-towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,

-przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Zaznaczenia wymaga przy tym, że NSA w wyroku z 28 lutego 2013 r., sygn. akt I FSK 627/12 wskazał, że: „Zwolnienie, o którym mowa w art. 136 lit. b) dyrektywy 2006/112/WE, a więc również wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 2 u.p.t.u., przysługuje tylko wtedy gdy podatnik nie ma prawa do odliczenia podatku na skutek ograniczeń i zakazów przewidzianych przepisami dyrektywy lub u.p.t.u., co wynika np. ze związku ze sprzedażą zwolnioną od podatku (por. art. 86 i art. 88 ustawy), a więc nie ma zastosowania, gdy brak odliczenia podatku w poprzedniej fazie obrotu wynika z faktu, że dana czynność w ogóle nie podlegała opodatkowaniu (por. wyrok TSUE z 8 grudnia 2005 r. w sprawie C-280/04 Jyske Finanse A/S) oraz gdy podatnik, mając prawo do odliczenia podatku naliczonego, z uprawnienia tego nie skorzystał”.

W wyroku, na który powołuje się Naczelny Sąd Administracyjny, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej stwierdził, że ze zwolnienia z VAT nie będzie korzystać dostawa towarów, w stosunku do których podatnik nie odliczył VAT naliczonego z powodów innych niż ściśle określone w art. 136 Dyrektywy 2006/112/WE. Tym samym, przepis art. 136 Dyrektywy 2006/112/WE wskazuje zatem, że w przypadkach, w których przy nabyciu towaru VAT w ogóle nie wystąpił, nie można uznać, że mamy do czynienia z brakiem prawa do odliczenia podatku VAT.

Powyższe oznacza, że zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, nie może mieć zastosowania do zbycia towaru przez podatnika, jeżeli transakcja sprzedaży, w wyniku której nabył on wcześniej ten towar nie była opodatkowana podatkiem od towarów i usług.

Jak wskazał Pan w opisie sprawy, przy nabyciu nieruchomości przez dłużnika rzeczowego nie została wystawiona faktura. Wskazać zatem należy, że przy nabyciu nieruchomości nie wystąpił podatek od towarów i usług, który mógłby podlegać odliczeniu. Skoro w odniesieniu do nabycia nieruchomości nie wystąpił podatek od towarów i usług (dostawa nie była objęta tym podatkiem), to nie można uznać, że dłużnikowi rzeczowemu przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu nieruchomości, lub że takie prawo nie przysługiwało.

Wobec powyższego, w omawianej sytuacji, zwolnienie z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy nie będzie miało miejsca, z uwagi na fakt, iż nie został spełniony jeden z warunków, o którym mowa w tym przepisie. Zatem, w analizowanej sprawie dostawa przedmiotowej nieruchomości nie będzie korzystała także ze zwolnienia od podatku na podstawie ww. przepisu.

Wobec powyższego stwierdzam, że będące przedmiotem sprzedaży egzekucyjnej działki nr 1 i 2 będą stanowić grunty zabudowane siecią energetyczną, a ich dostawa nie będzie korzystała ze zwolnień od podatku VAT.

Zatem, Pana stanowisko w zakresie pytań nr 3 i 4 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Ponosi Pan ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność. Interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.