Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

29 października 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 28 października 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnił go Pan pismem z 6 grudnia 2024 r. (wpływ 13 grudnia 2024 r.) – w odpowiedzi na wezwanie.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W roku 2016 mocodawca A. A. kupił wraz z żoną B. A. mieszkanie od firmy A. Sp. z o.o. s. k. w (…). Przez kilka lat mieszkanie było wynajmowane, najem zgłoszony w urzędzie skarbowym. W roku 2023 Mocodawca A. A. wraz z żoną B. A. podpisali umowę zamiany - z Panią C. C. wymieniając powyższe mieszkanie na działkę niezabudowaną w (…) nr 1, na którą wydane były warunki zabudowy dla domów jednorodzinnych.

W chwili obecnej właściciele działki chcą ją sprzedać w całości lub osobno pod każdy planowany dom z warunkami zabudowy. W międzyczasie była także podpisana umowa z sąsiadami o wydzielenie z działek drogi dojazdowej.

Uzupełnienie i doprecyzowanie stanu faktycznego

Nabycie działki nr 1 nie było udokumentowane fakturą VAT z naliczonym podatkiem.

Nie przysługiwało Panu prawo do odliczenia podatku w związku z nabyciem działki nr 1.

Nabył Pan działkę z zamiarem przekazania wnukom.

Działka w żaden sposób nie była wykorzystywana do żadnych czynności. 

Nie wykorzystywał Pan działki w prowadzonej działalności gospodarczej.

Nie podjął i nie będzie podejmował Pan jakiekolwiek czynności wymagających zaangażowania własnych środków finansowych zmierzających do podniesienia wartości ww. działki np. doprowadzenie mediów, uzbrojenie działki, ogrodzenie terenu, itp.

W celu znalezienia nabywcy, został postawiony baner reklamowy na działce.

Działka, będąca przedmiotem wniosku, nie była i nie jest przedmiotem umów najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze.

Umowa przedwstępna nie była zawarta, zainteresowany wpłacił zaliczkę na konto bankowe w kwocie 2000,00 zł.

Nie udzieli i nie udzielił Pan nabywcy nieruchomości pełnomocnictwa lub jakiegokolwiek innego umocowania prawnego do działania w Pana imieniu w związku z zakupem nieruchomości.

Działka został podzielona ze względu na posiadanie warunków zabudowy uzyskanych przez poprzedniego właściciela, które umożliwiały podział na 3 działki (troje wnuków).

Przedmiotem sprzedaży będzie kilka działek wyodrębnionych w jednej umowie jednemu nabywcy tj. dz. nr 2 (droga), 3, 4, 5.

Pytanie

Czy takie działania Właścicieli działki nr 1 w (…) nie zostaną zakwalifikowane jako działalność gospodarcza i czy sprzedaż przedmiotowej działki będzie korzystać ze zwolnienia z podatku VAT o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT?

Pana stanowisko w sprawie

Sprzedaż działki niezabudowanej nr 1 położonej w (…) dla której zostały wydane przed nabyciem na własność przez A. i B. A.warunki zabudowy dla domów jednorodzinnych korzysta ze zwolnienia o którym mowa art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.) – zwanej dalej „ustawą”:

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Należy więc przyjąć, że w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości gruntowych (działki), traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z treścią art. 15 ust. 2 ustawy:

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem podatnik tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Z przytoczonych regulacji prawnych wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te powinny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.

Zatem dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotne dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Zasadne jest zatem wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, aportu, darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

W tym miejscu należy podkreślić, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. Trybunał w orzeczeniu tym potwierdził, że dla uznania danego majątku za prywatny, istotny jest sposób jego wykorzystania i charakter działań podejmowanych w odniesieniu do niego w całym okresie posiadania przez dany podmiot. Aby majątek uznać za prywatny musi być on w całym okresie posiadania wykorzystywany wyłącznie do celów prywatnych. Zatem „majątek prywatny” to taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r. sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny, to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Każdy, kto dokonuje czynności, które zmierzają do wykorzystania towaru (np. nieruchomości) dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, powinien być uznany za podatnika tego podatku. Tym samym, wykorzystywanie majątku prywatnego stanowi również działalność gospodarczą, jeżeli jest dokonywane dla celów zarobkowych. Podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży, w tym również nieruchomości, jest ustalenie m.in. czy majątek został nabyty i faktycznie wykorzystany na potrzeby osobiste, czy też z przeznaczeniem do działalności gospodarczej.

W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Problem odnoszący się do rozstrzygnięcia, czy sprzedaż nieruchomości jest sprzedażą majątku osobistego, czy też stanowi sprzedaż realizowaną przez podatnika prowadzącego w tym zakresie działalność gospodarczą, był przedmiotem orzeczenia TSUE z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-1820). TSUE orzekł w tej sprawie, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej sama z siebie nie jest decydująca. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Przykładowo podane zostały działania polegające na uzbrojeniu terenu albo na działaniach marketingowych. Działania takie nie należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Przyjęcie więc, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działki, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Zatem w kwestii opodatkowania sprzedaży gruntu istotne jest, czy w danej sprawie w celu dokonania sprzedaży gruntu Sprzedający podejmie aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania Go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że w 2023 r. w drodze zamiany nabył Pan działkę niezabudowaną w (...) nr 1, na którą wydane były warunki zabudowy dla domów jednorodzinnych. W chwili obecnej właściciele działki chcą ją sprzedać w całości lub osobno pod każdy planowany dom z warunkami zabudowy. W międzyczasie była także podpisana umowa z sąsiadami o wydzielenie z działek drogi dojazdowej. Nabycie działki nr 1 nie było udokumentowane fakturą VAT z naliczonym podatkiem, nie przysługiwało Panu prawo do odliczenia podatku w związku z nabyciem działki nr 1. Nabył Pan działkę z zamiarem przekazania wnukom. Działka w żaden sposób nie była wykorzystywana do żadnych czynności. Nie wykorzystywał Pan działki w prowadzonej działalności gospodarczej. Nie podjął i nie będzie podejmował Pan jakiekolwiek czynności wymagających zaangażowania własnych środków finansowych zmierzających do podniesienia wartości ww. działki np. doprowadzenie mediów, uzbrojenie działki, ogrodzenie terenu, itp. W celu znalezienia nabywcy, został postawiony baner reklamowy na działce. Działka, będąca przedmiotem wniosku, nie była i nie jest przedmiotem umów najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze. Nie zawarł Pan również umowy przedwstępnej, zainteresowany wpłacił zaliczkę na konto bankowe w kwocie 2000,00 zł, a także nie udziełał Pan żadnych pełnomocnictw. Działka został podzielona ze względu na posiadanie warunków zabudowy uzyskanych przez poprzedniego właściciela, które umożliwiały podział na 3 działki (troje wnuków). Przedmiotem sprzedaży w jednej umowie jednemu nabywcy tj. dzialki nr 2 (droga), 3, 4, 5.

Pana wątpliwości dotyczą kwestii czy Pana działania nie zostaną zakwalifikowane jako działalność gospodarcza i czy sprzedaż przedmiotowej działki będzie korzystać ze zwolnienia z podatku VAT o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.

Należy zauważyć, że nie każda czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług i czynność ta musi być wymieniona w art. 5 ust. 1 ustawy. Kluczowym jest zatem ustalenie z jakim rodzajem transakcji mamy do czynienia w przedmiotowej sprawie. 

Jak już wyżej wskazano, istotnym dla określenia, czy w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy. Dopiero po zdefiniowaniu podmiotu jako podatnika VAT - co do zasady - mają dla określenia jego praw i obowiązków zastosowanie przepisy ustawy.

Uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga zatem oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że skala Pana zaangażowania, w odniesieniu do sprzedaży gruntu, nie wykracza poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. W analizowanej sprawie brak jest przesłanek świadczących o takiej Pana aktywności w przedmiocie sprzedaży ww. nieruchomości, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem (brak przesłanek zawodowego – stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności). Nie wystąpił bowiem taki ciąg zdarzeń, który jednoznacznie przesądziłby, że sprzedaż przez Pana ww. gruntu wypełni przesłanki działalności gospodarczej. Grunt nie był w żaden sposób wykorzystywany. Nie zawarł Pan umowy przedwstępnej oraz nie udzielił pełnomocnictwa. Grunt nie był przedmiotem umów najmu, dzierżawy czy też innych umów o podobnym charakterze.

W związku z powyższym stwierdzić należy, że w tym konkretnym przypadku nie podjął Pan aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców.

Tym samym, analiza sprawy w kontekście powołanych przepisów oraz wyroku TSUE z 15 września 2011 r. w sprawach C-180/10 i C-1820 prowadzi do wniosku, że planowana przez Pana sprzedaż działek nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż brak jest przesłanek, aby w związku z tą transakcją uznać Pana za podatnika tego podatku.

Wobec powyższego należy uznać, że w okolicznościach wskazanych w opisie stanu faktycznego, dokonując omawianej transakcji, będzie Pan korzystać z przysługującego Mu prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, co nie jest wykonywaniem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Brak tego statusu pozbawia Pana cech podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, w zakresie sprzedaży ww. gruntu, a opisaną dostawę - cech czynności podlegających opodatkowaniu, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

W związku z tym, ww. sprzedaż działek nr 2 (droga), 3, 4, 5 nie będzie podlegała ustawie o podatku od towarów i usług.

W związku z tym, że z tytułu ww. czynności nie będzie Pan działał jako podatnik, to rozpatrywanie zastosowania zwolnienia od podatku VAT sprzedaży nieruchomości jest bezpodstawne.

Tym samym Pana stanowisko uznaję za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Należy wskazać, że niniejsze rozstrzygnięcie dotyczy wyłącznie Pana. Pana żona ma prawo do wystąpienia z odrębnym wnioskiem o interpretację indywidualną.

Informujemy, że niniejszy wniosek dotyczy 1 stanu faktycznego (nieuznania Pana za podatnika podatku VAT). Tytułem wydania interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług wykorzystana zostanie opłata w wysokości 40 zł. 23 października 2024 r. dokonał Pan opłaty w wysokości 40 zł, natomiast 9 grudnia 2024 r. dokonał Pan opłaty w wysokości 160 zł. W związku z tym, że kwota potrzebna do wydania interpretacji indywidualnej wynosi 40 zł to nadpłata w wysokości 160 zł w rozumieniu art. 14f § 2b pkt 3 Ordynacji podatkowej podlega zwrotowi według Pana dyspozycji tj. zwrot na rachunek polski.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej