Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 grudnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 27 listopada 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy uznania darowizny na rzecz Wspólnika (syna) zespołu składników materialnych i niematerialnych jako zbycia przedsiębiorstwa, które jest wyłączone z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.

Uzupełnili go Państwo pismem z 3 stycznia 2025 r. (wpływ 7 stycznia 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Spółka cywilna - będąca podatnikiem podatku od towarów i usług (VAT), składająca się z trzech wspólników: rodziców i syna - prowadzi działalność w zakresie działów specjalnych produkcji rolnej - produkcja brojlera.

Przedmiotem działalności spółki jest prowadzenie przedsiębiorstwa obejmującego wszystkie składniki majątkowe i niemajątkowe związane z działalnością, takie jak:

• nieruchomości - dwa budynki inwentarskie o łącznej powierzchni 5 tys. m² wraz z urządzeniami do produkcji brojlera, magazyn ok. 600 m²,
• ruchomości - brona talerzowa, rozrzutnik obornika,
• zobowiązania i należności, w tym kredyt bankowy,
• zapasy materiałów do produkcji - pasza na stanie, w silosach 80 ton, kurczaki brojlera 102 tys. szt.,
• pracownicy - 2 osoby.

Spółka cywilna zamierza przekazać całe przedsiębiorstwo w formie darowizny na rzecz jednego ze wspólników. Przekazanie obejmie wszystkie składniki niezbędne do prowadzenia działalności gospodarczej.

Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego

W nadesłanym uzupełnieniu w odpowiedzi na pytania:

1. Czy składniki majątkowe i niemajątkowe będące przedmiotem darowiznyna rzecz Wspólnika (syna) wymienione we wniosku (w tym pracownicy) namoment ich przeniesienia będą stanowiły zorganizowany zespół składników przeznaczony do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie działów specjalnych produkcji rolnej – produkcja brojlera? – wskazali Państwo:

Odp. Składniki majątkowe i niemajątkowe będące przedmiotem darowizny na rzecz Wspólnika (syna) wymienione we wniosku, (w tym pracownicy) na moment przeniesienia będą stanowiły zorganizowany zespół składników przeznaczony do prowadzenia działalności w zakresie działów specjalnych produkcji rolnej - produkcja brojlera.

2. Czy Wspólnik (syn) będzie na dzień darowizny zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT i czy będzie prowadził działalność gospodarczą (np. jednoosobową)? – wskazali Państwo:

Odp. Wspólnik (syn) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT, prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie produkcji pelletu oraz działy specjalne produkcji rolnej w zakresie produkcji jaj konsumpcyjnych. Na dzień darowizny również będzie zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT.

3. Czy Wspólnik (syn) będzie kontynuował działalność prowadzoną dotychczas przez Spółkę cywilną przy pomocy wszystkich wymienionych we wniosku składników będących przedmiotem darowizny na jego rzecz? – wskazali Państwo:

Odp. Wspólnik (syn) będzie kontynuował działalność prowadzoną dotychczas przez Spółkę cywilną przy pomocy wszystkich wymienionych we wniosku składników będących przedmiotem darowizny na jego rzecz.

4. Czy Wspólnik (syn) będzie miała faktyczną możliwość kontynuowania działalności w zakresie działów specjalnych produkcji rolnej – produkcja brojlera w oparciu o wszystkie składniki materialne i niematerialne, które dostanie w drodze darowizny, bez konieczności angażowania dodatkowych składników niebędących przedmiotem transakcji bądź podejmowania innych dodatkowych działań faktycznych lub prawnych niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej w oparciu o przejęte składniki?

• Jeśli Wspólnik (syn) będzie musiał jednak takie działania podjąć, to należy je w sposób niebudzący wątpliwości wskazać i opisać. – wskazali Państwo:

Odp. Wspólnik (syn) będzie miał faktyczną możliwość kontynuowania działalności w zakresie działów specjalnych produkcji rolnej - produkcja brojlera w oparciu o wszystkie składniki materialne i niematerialne, które dostanie w drodze darowizny bez angażowania dodatkowych składników niebędących przedmiotem transakcji.

Jedynym działaniem formalnym będzie cesja umów kredytowych na Wspólnika (syna):

• umowy dotyczącej kredytu inwestycyjnego, zawartej w związku z budową budynków inwentarskich w 2017 r. ze spłatą do 2032 r.,
• umowy dotyczącej kredytu obrotowego, na bieżącą działalność.

Uzyskano już wstępną zgodę banku na przeniesienie zobowiązań z tytułu kredytów, po formalnej darowiźnie całego przedsiębiorstwa.

5. Czy po dokonaniu darowizny na rzecz Wspólnika (syna) Spółka cywilna ulegnie rozwiązaniu, a pozostali wspólnicy zaprzestaną prowadzenia działalności gospodarczej? – wskazali Państwo:

Odp. Po dokonaniu darowizny Spółka ulegnie rozwiązaniu. Jeden ze wspólników zakończy całkowicie działalność, drugi będzie prowadził działalność rolniczą i działy produkcji rolnej w zakresie produkcji jaj konsumpcyjnych.

Pytanie

Czy przekazanie przedsiębiorstwa w formie darowizny Wspólnikowi (synowi) będzie uznane za przekazanie przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, i w związku z tym nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem, przekazanie przedsiębiorstwa w formie darowizny wspólnikowi synowi nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (VAT), ponieważ spełnia przesłanki wyłączenia zawarte w art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części.

W opisanym stanie faktycznym przedmiotem darowizny jest całe przedsiębiorstwo spółki cywilnej, które obejmuje wszystkie składniki materialne i niematerialne pozwalające na kontynuowanie działalności gospodarczej. Oznacza to, że przedmiot darowizny spełnia definicję przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55 (1) Kodeksu cywilnego.

W konsekwencji darowizna przedsiębiorstwa będzie wyłączona spod opodatkowania podatkiem VAT.

Podstawa prawna:

Art. 6 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. 2023 r. poz. 1570), art. 55 (1) ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. 2023 r. poz. 1500).

W związku z powyższym, wnoszą Państwo o potwierdzenie, że opisane przekazanie przedsiębiorstwa na rzecz Wspólnika (syna) nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Jednocześnie przepis art. 6 ustawy o VAT wskazuje na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są w nim wskazane czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszczące się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług, z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.

I tak, na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:

Zatem w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Pojęcie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.

Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, powinien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach, których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej   w art. 2 pkt 27e ustawy.

Zaznaczyć należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji przedsiębiorstwa. Dlatego też dla potrzeb tych przepisów należy posłużyć się definicją sformułowaną w art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.), zgodnie z którym:

Sformułowanie zawarte w zacytowanym art. 55¹ Kodeksu cywilnego „obejmuje ono w szczególności”, pozwala uznać, że definicja wymienia tylko przykładowe elementy przedsiębiorstwa. W rezultacie przedsiębiorstwo może obejmować także inne, niewymienione w tym przepisie składniki, jak również może składać się z niektórych tylko elementów wyliczenia zawartego w art. 55¹ Kodeksu cywilnego.

Kluczowym dla uznania, że przedmiot transakcji stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego (a co za tym idzie, ustawy o VAT) jest więc to, że stanowi on „zespół” składników materialnych i niematerialnych o cechach „zorganizowania” oraz „przeznaczenia do prowadzenia działalności gospodarczej”.

Potwierdza to z art. 55² Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym:

Przedsiębiorstwo jako przedmiot zbycia, musi zatem stanowić całość pod względem organizacyjnym, funkcjonalnym i materialnym. Składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

Ponadto, przy ocenie, czy składniki majątku powinny być uznane za przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 6 pkt 1 ustawy, uwzględnić należy następujące okoliczności:

1.zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz

2.faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.

Wskazanej oceny należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji. Tym samym, w przypadku, gdy konieczne dla kontynuowania działalności gospodarczej jest angażowanie przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub podejmowanie dodatkowych działań, brak jest możliwości stwierdzenia, że w danym przypadku zespół składników majątkowych stanowi przedsiębiorstwo.

Zakres powyższego wyłączenia zdefiniował w wyrokach Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku z 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01, Zita Modes Sarl stwierdził, że:

W wyroku z 10 listopada 2011 r., w sprawie C-444/10 Finanzamt Ludenscheid przeciwko Christel Schriever, TSUE wywiódł, że regulacja art. 5(8) VI Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 112) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje natomiast samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 112, wymaga, by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. W wyroku tym Trybunał wywiódł, że jeżeli działalność gospodarcza tego nie wymaga, przedmiotem zbycia nie muszą być wszystkie składniki z nią związane, aby czynność ta wyłączona była z opodatkowania na podstawie art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy.

Należy podkreślić, że o tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

W złożonym wniosku wskazali Państwo, że:

• są Państwo czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT i prowadzą Państwo działalność gospodarczą w zakresie działów specjalnych produkcji rolnej – produkcja brojlera,
• ww. działalność gospodarcza opiera się na składnikach majątkowych i niemajątkowych, a w szczególności na:
• nieruchomościach, w tym dwóch budynkach inwentarskich o łącznej powierzchni 5000 m², wyposażonych w urządzenia do produkcji brojlerów,
• magazynie o powierzchni około 600 m²,
• ruchomościach, takich jak brona talerzowa oraz rozrzutnik obornika,
• zobowiązaniach i należnościach, w tym kredytach bankowych,
• zapasach materiałów do produkcji, obejmujących 80 ton paszy oraz 102 tys. sztuk kurczaków brojlerów,
• zespole pracowników, w skład którego wchodzą dwie osoby.

Planują Państwo dokonanie darowizny wymienionych wyżej składników majątkowych   i niemajątkowych na rzecz Wspólnika, którym jest Państwa syn. W uzupełnieniu podkreśliliście, że:

• Wspólnik (syn) jest obecnie i będzie czynnym, zarejestrowanym podatnikiem VAT oraz prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie produkcji palletu oraz działów specjalnych produkcji rolnej,
• Wspólnik (syn) będzie kontynuował działalność prowadzoną dotychczas przez Spółkę w zakresie działów specjalnych produkcji rolnej – produkcja brojlera – przy wykorzystywaniu   ww. wymienionych składników majątkowych i niemajątkowych oraz będzie miał faktyczną możliwość kontynuowania ww. działalności bez angażowania dodatkowych składników,
• jedynym formalnym działaniem, na które wskazali Państwo w uzupełnieniu, będzie cesja umów kredytowych, obejmująca następujące umowy:
• umowę kredytu inwestycyjnego, zawartą w 2017 r. na budowę budynków inwentarskich, z okresem spłaty do 2032 r., oraz
• umowę kredytu obrotowego, przeznaczoną na bieżącą działalność,

-po dokonaniu darowizny Spółka zostanie rozwiązana.Jeden z wspólników zakończy całkowicie swoją działalność, natomiast drugi będzie kontynuował działalność rolniczą, skupiając się na produkcji jaj konsumpcyjnych oraz innych działach produkcji rolnej.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy Państwa wątpliwości dotyczą tego, czy darowizna ww. składników majątkowych składających się na Państwa przedsiębiorstwo na rzecz Wspólnika (syna) będzie stanowiła czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że jak wynika z powołanego art. 55² Kodeksu cywilnego, strony (poza wyłączeniami wynikającymi z przepisów szczególnych) mają pozostawioną swobodę co do tego, jakie elementy tworzące pojęcie przedsiębiorstwa objąć przedmiotem czynności prawnej, z tym że swoboda w wyłączeniu poszczególnych składników nie może iść tak daleko, aby zakres wyłączeń przekreślił istotę przedsiębiorstwa (art. 55¹ Kodeksu cywilnego). Dlatego też zbycie przedsiębiorstwa powinno obejmować co najmniej te składniki, które determinują funkcje spełniane przez przedsiębiorstwo.

Wskazać należy, że zbycie przedsiębiorstwa ma miejsce wówczas, gdy majątek przedsiębiorstwa przechodzi na własność jednego nabywcy, który kontynuuje działalność gospodarczą zbywcy.

Jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego, przedmiotem darowizny na rzecz Wspólnika (syna) będą wszystkie składniki majątkowe wchodzące w skład Państwa przedsiębiorstwa.

Co istotne w sprawie, po dokonaniu darowizny ww. składników przedsiębiorstwa na rzecz syna, zamierzają Państwo zlikwidować prowadzoną działalność gospodarczą, a Wspólnik (syn) będzie ją kontynuował pod swoją firmą z wykorzystaniem zespołu składników materialnych i niematerialnych otrzymanych w darowiźnie.

W analizowanej sprawie należy więc zgodzić się z Państwem, że przedmiot planowanej darowizny na rzecz Wspólnika (syna) będzie stanowić przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego, a tym samym jego darowizna będzie czynnością wyłączoną z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.

Tym samym Państwa stanowisko uznaję za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywać się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

  Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

  1) z zastosowaniem art. 119a;

  2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy   z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

  3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

  Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.