Interpretacja indywidualna

- stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

28 września 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 27 września 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego przy zakupie przyczepy oraz wydatków eksploatacyjnych związanych z jej użytkowaniem.

Uzupełnił go Pan pismem z 27 września 2024 r. (wpływ 28 września 2024 r.) oraz - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 4 listopada 2024 r. (wpływ 4 listopada 2024 r.)

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą od 2 stycznia 2020 r. pod firmą (...), prowadzoną pod adresem (...), zarejestrowaną w CEIDG pod numerem NIP: (...) i numerem REGON: (...).

Wnioskodawca ma nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm., dalej zwana ustawa o PIT). Wybraną formą opodatkowania jest podatek liniowy.

Wnioskodawca korzysta również z ulgi podatkowej IP Box, o której mowa w art. 30ca ustawy o PIT.

Głównym przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest wytwarzanie, rozwijanie oraz ulepszanie programów komputerowych. Charakterystyka działalności wymusza na Wnioskodawcy świadczenie usług również poza stałym miejscem wykonywania działalności gospodarczej, bowiem często Wnioskodawca realizuje kontrakty dla firm spoza Warszawy (będącej stałym miejscem wykonywania działalności gospodarczej) i w tym celu odbywa wyjazdy do siedziby klienta. Taka forma realizacji kontraktów uzależniona jest od szczególnych oczekiwań kontrahentów.

W chwili obecnej Wnioskodawca nie posiada odrębnego biura, z którego mógłby świadczyć usługi w ramach swojej działalności. Jeśli dany projekt nie wymaga udania się do siedziby kontrahenta, Wnioskodawca pracuje ze swojego mieszkania. Jest to o tyle utrudnione, że Wnioskodawca posiada trójkę małoletnich dzieci, których głośne zachowanie utrudnia skupienie się na pracy, co jest nieodzowne z uwagi na profil prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności.

W związku z powyższym, Wnioskodawca planuje zakup przyczepy kempingowej. Przyczepa zostanie wyposażona w udogodnienia niezbędne w prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności.

W szczególności zostanie ona wyposażona w stół i biurko, monitor zewnętrzny, antenę oraz modem zapewniające stały dostęp do Internetu.

Przyczepa nie będzie odpowiadała definicji samochodu osobowego zawartej w art. 5a pkt 19a ustawy o PIT. Przyczepa zostanie uwzględniona w ewidencji środków trwałych działalności gospodarczej Wnioskodawcy.

Przyczepa będzie w głównej mierze wykorzystywana w ramach działalności gospodarczej. Wnioskodawca planuje z niej korzystać jako mobilnego biura, które będzie wykorzystywane w sytuacji konieczności wykonywania usług poza miejscem stałego prowadzenia działalności gospodarczej.

Ponadto Wnioskodawca będzie korzystał z przyczepy również przy braku konieczności wyjazdu do kontrahenta, z uwagi na fakt, że w swoim mieszkaniu nie zawsze ma zapewnione warunki umożliwiające osiągnięcie odpowiedniego stopnia skupienia. Tym samym, przyczepa będzie stanowiła dla Wnioskodawcy mobilne biuro, niezależnie od okoliczności.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca posiada również samochód osobowy, o którego koszty użytkowania pomniejsza uzyskany przychód, z uwzględnieniem ograniczeń wynikających z art. 23 ust. 1 pkt 46a ustawy o PIT, z uwagi na użytek mieszany samochodu, tj. wykorzystanie go również na cele niezwiązane z działalnością gospodarczą.

Samochód jest uwzględniony w ewidencji środków trwałych działalności.

Za pomocą wspomnianego samochodu Wnioskodawca będzie holował zakupioną przyczepę w miejsce aktualnego zapotrzebowania na usługi Wnioskodawcy.

Wnioskodawca wskazuje również, że incydentalnie będą zdarzały się sytuacje, w których zakupiona przyczepa będzie wykorzystywana na cele niezwiązane z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Wnioskodawca planuje odliczyć podatek VAT naliczony przy zakupie przyczepy oraz przy wydatkach eksploatacyjnych związanych z jej użytkowaniem. Kwestia ta jest przedmiotem niniejszego wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej.

Wnioskodawca uzyskał interpretacje indywidualną o sygn. 0114-KDIP3-1.4011.1034.2023.4.EC z 30 stycznia 2024 roku, która została wydana przez Delegaturę Krajowej Informacji Skarbowej w Płocku.

W interpretacji tej stwierdzono, że poniesione wydatki na nabycie przyczepy kempingowej w postaci odpisów amortyzacyjnych oraz wydatki eksploatacyjne związane z jej użytkowaniem (tj. wydatki na ubezpieczenie przyczepy, wydatki na przeglądy i ewentualne naprawy) oraz opłaty za parking, pod warunkiem ich prawidłowego udokumentowania, może Pan zaliczyć w całości do kosztów uzyskania przychodów, zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Uzupełnienie opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Wnioskodawca wskazuje, że wydatki poniesione na zakup przyczepy kempingowej zostaną udokumentowane fakturą wystawioną na jego rzecz.

Wnioskodawca wskazuje, że przyczepa kempingowa nie będzie stanowiła pojazdu samochodowego w rozumieniu art. 2 pkt 34 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Wnioskodawca wskazuje, że przyczepa kempingowa będzie wykorzystywana do świadczenia usług programistycznych opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Przyczepa kempingowa nie będzie wykorzystywana do świadczenia usług zwolnionych z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Wnioskodawca wskazuje, że przyczepa kempingowa będzie incydentalnie wykorzystywana na potrzeby wyjazdów wypoczynkowych z rodziną Wnioskodawcy, co stanowi czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wnioskodawca będzie ponosił następujące wydatki eksploatacyjne w związku z przyczepą kempingową: wydatki na ubezpieczenie przyczepy, wydatki na przeglądy i ewentualne naprawy, opłaty za parking.

Przyczepa kempingowa zostanie wyposażona we wszystkie niezbędne w prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności przedmioty, z tym że niektóre przedmioty ruchome, takie jak np. laptop Wnioskodawca będzie do niej zanosił, a nie przechowywał w niej na stałe.

Wnioskodawca wskazuje, że wydatki związane z zakupem oraz eksploatacją przyczepy umożliwią Wnioskodawcy z jednej strony zachowanie źródła przychodów (poprzez możliwość podejmowania dodatkowych zleceń w trakcie wykonywania zlecenia u kontrahenta) oraz pozytywnie wpłyną na wydajność pracy Wnioskodawcy (poprzez zapewnienie Wnioskodawcy wydzielonej przestrzeni do pracy, w której będzie mógł osiągnąć odpowiedni stopień skupienia). Tym samym, niewątpliwie wspomniane kategorie wydatków są związane z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą.

Wnioskodawca wskazuje, że będzie wykorzystywał przyczepę również stacjonarnie w charakterze miejsca do wykonywanej pracy. Ten sposób wykorzystywania przyczepy nie będzie jednak jej wyłącznym sposobem eksploatacji, a w szczególności nie będzie on miał miejsca codziennie.

Wnioskodawca wskazuje, że nie przewiduje przyjmowania klientów/kontrahentów w przyczepie kempingowej.

Wnioskodawca będzie wykorzystywał przyczepę również w sytuacjach wyjazdów do klientów/kontrahentów.

Wnioskodawca wskazuje, że wyjazdy poza miejsce zamieszkania związane z wykorzystaniem przyczepy będą kilkudniowe, z uwagi na brak uzasadnienia ekonomicznego dla wykorzystywania przyczepy w wyjazdach jednodniowych.

Wnioskodawca będzie holował przyczepę w miejsce aktualnego zapotrzebowania na jego usługi w celu umożliwienia pracy w odpowiednich warunkach dla różnych klientów/kontrahentów po odbyciu spotkania biznesowego poza swoim miejscem zamieszkania.

Wnioskodawca wskazuje, że nie planuje holowania przyczepy poza miejsce zamieszkania w celu przyjmowania w niej klientów/kontrahentów. Wnioskodawca będzie holował przyczepę wyłącznie w celu zapewnienia sobie odpowiednich warunków do pracy oraz noclegu. Przyczepa kempingowa nie będzie holowana przy każdym wyjeździe do klienta/kontrahenta. Przykładowo nie będzie ona wykorzystywana przy wyjazdach jednodniowych, gdyż brak jest uzasadnienia ekonomicznego dla tego rodzaju wykorzystania przyczepy.

Wnioskodawca wskazuje, że wykonywanie pracy w przyczepie kempingowej w sezonie jesiennym i zimowym będzie możliwe z uwagi na fakt, że będzie ona wyposażona w odpowiednie ogrzewanie.

Wnioskodawca wskazuje, że w sezonie jesiennym i zimowym również będzie holował przyczepę kempingową w czasie wyjazdów do klientów.

Przyczepa kempingowa podczas pracy stacjonarnej będzie parkowana na parkingu strzeżonym. Natomiast w trakcie pracy wyjazdowej będzie ona parkowana na parkingu strzeżonym lub na polu kempingowym. W przypadku wyjazdów na spotkania biznesowe, Wnioskodawca musi mieć zapewnioną możliwość wytwarzania oprogramowania w odpowiednich warunkach, tj. przy stałym dostępie do szerokopasmowego internetu oraz w miejscu odpowiednio wyciszonym, w którym będzie on miał możliwość skupienia się na wykonywanych obowiązkach. W przeciwnym wypadku Wnioskodawca narażałby się na brak możliwości stałego wykonywania zleceń programistycznych, co negatywnie przełożyłoby się na przychody uzyskiwane z działalności gospodarczej. Tego rodzaju warunki Wnioskodawca będzie miał zapewnione w przyczepie, którą w razie potrzeby będzie holował w miejsce aktualnego zapotrzebowania na usługi Wnioskodawcy.

Przyczepa kempingowa będzie wykorzystywana również na cele prywatne w postaci wyjazdów wypoczynkowych z rodziną. Wnioskodawca wskazuje, że przyczepa kempingowa będzie incydentalnie wykorzystywana również na cele niezwiązane z działalnością gospodarczą w postaci wyjazdów wypoczynkowych z rodziną.

Wnioskodawca wskazuje, że w chwili nabycia przyczepy nie będzie w stanie jednoznacznie i obiektywnie określić w jakim zakresie zakupiona przyczepa kempingowa będzie wykorzystywana do celów opodatkowanej działalności gospodarczej, a w jakim zakresie do celów osobistych. Niemniej Wnioskodawca wskazuje, że wykorzystanie do celów osobistych będzie incydentalne, a w przeważającej części przyczepa będzie wykorzystywana do celów opodatkowanej działalności gospodarczej. 

Pytanie

Czy Wnioskodawca ma prawo odliczyć podatek VAT naliczony przy zakupie przyczepy oraz przy wydatkach eksploatacyjnych związanych z jej użytkowaniem, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361)?

Pana stanowisko w sprawie

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361; zwanej dalej ustawą) w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na mocy art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Jak wynika z przepisu art. 86 ust. 1 ustawy, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Podatnik posiada prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego, że zakupy są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Zatem zgodnie z powyższymi regulacjami oraz w świetle opisywanego zdarzenia przyszłego, Wnioskodawcy będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego przy zakupie przyczepy oraz przy wydatkach eksploatacyjnych związanych z jej użytkowaniem.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a) nabycia towarów i usług,

b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na mocy art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Jak wynika z przepisu art. 86 ust. 1 ustawy, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Podatnik posiada prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego, że zakupy są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Należy wskazać, że kwestie dotyczące prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z pojazdami samochodowymi zostały uregulowane w art. 86a ustawy.

Zgodnie z art. 86a ust. 1 ustawy:

W przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, stanowi 50% kwoty podatku:

1)wynikającej z faktury otrzymanej przez podatnika;

2)należnego z tytułu:

a)świadczenia usług, dla którego zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 podatnikiem jest ich usługobiorca,

b)dostawy towarów, dla której zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 5 podatnikiem jest ich nabywca,

c)wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów;

3)należnego, w przypadku, o którym mowa w art. 33a;

4)wynikającej z otrzymanego dokumentu celnego, deklaracji importowej w przypadku, o którym mowa w art. 33b, oraz z decyzji, o których mowa w art. 33 ust. 2 i 3 oraz art. 34.

Stosownie do treści art. 86a ust. 2 ustawy:

Do wydatków związanych z pojazdami samochodowymi, o których mowa w ust. 1, zalicza się wydatki dotyczące:

1)nabycia, importu lub wytworzenia tych pojazdów oraz nabycia lub importu ich części składowych;

2)używania tych pojazdów na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, związane z tą umową, inne niż wymienione w pkt 3;

3)nabycia lub importu paliw silnikowych, oleju napędowego i gazu, wykorzystywanych do napędu tych pojazdów, usług naprawy lub konserwacji tych pojazdów oraz innych towarów i usług związanych z eksploatacją lub używaniem tych pojazdów.

Zatem zgodnie z powyższymi regulacjami podatnikowi przysługuje ograniczone do 50% prawo do odliczenia podatku w odniesieniu do wszystkich wydatków związanych z pojazdami samochodowymi przeznaczonymi do użytku „mieszanego”.

Dla celów stosowania tego ograniczenia za wykorzystywanie „mieszane” należy rozumieć, że w odniesieniu do pojazdu wykorzystywanego w działalności gospodarczej istnieje możliwość jego użycia również do celów niezwiązanych z tą działalnością np. do celów prywatnych. Wystarczy przy tym możliwość nawet tylko jednorazowego użycia pojazdu do celów prywatnych, aby uznać, że pojazd może być wykorzystywany w sposób „mieszany”.

Nie jest przy tym istotny moment, w którym użycie to ma miejsce podczas całego okresu użytkowania przez podatnika danego pojazdu, żeby uznać ten pojazd za wykorzystywany do  celów „mieszanych”.

W powołanych przepisach art. 86a ustawy ustawodawca zawarł szczególne uregulowania dotyczące określenia wysokości przysługującej do odliczenia kwoty podatku naliczonego. Taka konstrukcja art. 86a ustawy oznacza, że w sytuacji, gdy znajduje zastosowanie szczególne uregulowanie zawarte w jego ust. 1, wówczas podatnik może skorzystać jedynie z ograniczonego prawa do odliczenia podatku naliczonego w wysokości 50%.

Zgodnie z art. 2 pkt 34 ustawy:

Przez pojazdy samochodowe rozumie się pojazdy samochodowe w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony

Na podstawie z art. 2 pkt 33 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1251):

Przez pojazd samochodowy rozumie się pojazd silnikowy, którego konstrukcja umożliwia jazdę z prędkością przekraczającą 25 km/h; określenie to nie obejmuje ciągnika rolniczego.

Natomiast zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 50 ustawy Prawo o ruchu drogowym:

przyczepa to pojazd bez silnika, przystosowany do łączenia go z innym pojazdem.

Z opisu sprawy wynika, że jest Pan czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Prowadzi Pan jednoosobową działalność gospodarczą. Głównym przedmiotem Pana działalności jest wytwarzanie, rozwijanie oraz ulepszanie programów komputerowych. Charakterystyka działalności wymusza na Panu świadczenie usług również poza stałym miejscem wykonywania działalności gospodarczej, bowiem często realizuje Pan kontrakty dla firm spoza Warszawy (będącej stałym miejscem wykonywania działalności gospodarczej) i w tym celu odbywa wyjazdy do siedziby klienta. Taka forma realizacji kontraktów uzależniona jest od szczególnych oczekiwań kontrahentów. W chwili obecnej nie posiada Pan odrębnego biura, z którego mógłby świadczyć usługi w ramach swojej działalności. Jeśli dany projekt nie wymaga udania się do siedziby kontrahenta, pracuje Pan ze swojego mieszkania. Planuje Pan zakup przyczepy kempingowej. Przyczepa zostanie wyposażona w udogodnienia niezbędne w prowadzonej przez Pana działalności. W szczególności zostanie ona wyposażona w stół i biurko, monitor zewnętrzny, antenę oraz modem zapewniające stały dostęp do Internetu. Przyczepa będzie w głównej mierze wykorzystywana w ramach działalności gospodarczej. Planuje Pan z niej korzystać jako mobilnego biura, które będzie wykorzystywane w sytuacji konieczności wykonywania usług poza miejscem stałego prowadzenia działalności gospodarczej. Ponadto będzie Pan korzystał z przyczepy również przy braku konieczności wyjazdu do kontrahenta, z uwagi na fakt, że w swoim mieszkaniu nie zawsze ma zapewnione warunki umożliwiające osiągnięcie odpowiedniego stopnia skupienia. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej posiada Pan również samochód osobowy, o którego koszty użytkowania pomniejsza uzyskany przychód, z uwzględnieniem ograniczeń wynikających z art. 23 ust. 1 pkt 46a ustawy o PIT, z uwagi na użytek mieszany samochodu, tj. wykorzystanie go również na cele niezwiązane z działalnością gospodarczą. Samochód jest uwzględniony w ewidencji środków trwałych działalności. Za pomocą wspomnianego samochodu będzie Pan holował zakupioną przyczepę w miejsce aktualnego zapotrzebowania na jego usługi. Wskazuje Pan również, że incydentalnie będą zdarzały się sytuacje, w których zakupiona przyczepa będzie wykorzystywana na cele niezwiązane z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Wydatki poniesione przez Pana na zakup przyczepy kempingowej zostaną udokumentowane fakturą wystawioną na Pana rzecz. Przyczepa kempingowa będzie wykorzystywana do świadczenia usług programistycznych opodatkowanych podatkiem od towarów i usług oraz nie będzie wykorzystywana do świadczenia usług zwolnionych z opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Wskazuje Pan, że przyczepa kempingowa będzie incydentalnie wykorzystywana na potrzeby wyjazdów wypoczynkowych z Pana rodziną, co stanowi czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wskazał Pan, że będzie ponosił następujące wydatki eksploatacyjne w związku z przyczepą kempingową: wydatki na ubezpieczenie przyczepy, wydatki na przeglądy i ewentualne naprawy, opłaty za parking. Przyczepa kempingowa zostanie wyposażona we wszystkie niezbędne w prowadzonej przez niego działalności przedmioty, z tym że niektóre przedmioty ruchome, takie jak np. laptop będzie Pan do niej zanosił, a nie przechowywał w niej na stałe. Wydatki związane z zakupem oraz eksploatacją przyczepy umożliwią Panu z jednej strony zachowanie źródła przychodów (poprzez możliwość podejmowania dodatkowych zleceń w trakcie wykonywania zlecenia u kontrahenta) oraz pozytywnie wpłyną na wydajność jego pracy (poprzez zapewnienie mu wydzielonej przestrzeni do pracy, w której będzie mógł on osiągnąć odpowiedni stopień skupienia).

Nie przewiduje Pan przyjmowania klientów/kontrahentów w przyczepie kempingowej. Wskazuje Pan, że będzie wykorzystywał przyczepę również w sytuacjach wyjazdów do klientów/kontrahentów. Wyjazdy poza miejsce zamieszkania związane z wykorzystaniem przyczepy będą kilkudniowe, z uwagi na brak uzasadnienia ekonomicznego dla wykorzystywania przyczepy w wyjazdach jednodniowych. Będzie Pan holował przyczepę w miejsce aktualnego zapotrzebowania na jego usługi w celu umożliwienia pracy w odpowiednich warunkach dla różnych klientów/kontrahentów po odbyciu spotkania biznesowego poza swoim miejscem zamieszkania. Nie planuje Pan holowania przyczepy poza miejsce zamieszkania w celu przyjmowania w niej klientów/kontrahentów. Będzie Pan holował przyczepę wyłącznie w celu zapewnienia sobie odpowiednich warunków do pracy oraz noclegu. Przyczepa kempingowa nie będzie holowana przy każdym wyjeździe do klienta/kontrahenta. Przykładowo nie będzie ona wykorzystywana przy wyjazdach jednodniowych, gdyż brak jest uzasadnienia ekonomicznego dla tego rodzaju wykorzystania przyczepy. Wykonywanie pracy w przyczepie kempingowej w sezonie jesiennym i zimowym będzie możliwe z uwagi na fakt, że będzie ona wyposażona w odpowiednie ogrzewanie. W sezonie jesiennym i zimowym również będzie Pan holował przyczepę kempingową w czasie wyjazdów do klientów. Wskazuje Pan, że w przypadku wyjazdów na spotkania biznesowe, musi mieć Pan zapewnioną możliwość wytwarzania oprogramowania w odpowiednich warunkach, tj. przy stałym dostępie do szerokopasmowego internetu oraz w miejscu odpowiednio wyciszonym, w którym będzie on miał możliwość skupienia się na wykonywanych obowiązkach. W przeciwnym wypadku narażałby się Pan na brak możliwości stałego wykonywania zleceń programistycznych, co negatywnie przełożyłoby się na przychody uzyskiwane z działalności gospodarczej. Przyczepa kempingowa będzie przez Pana wykorzystywana również na cele prywatne w postaci wyjazdów wypoczynkowych z rodziną. W chwili nabycia przyczepy nie będzie Pan w stanie jednoznacznie i obiektywnie określić w jakim zakresie zakupiona przyczepa kempingowa będzie wykorzystywana do celów opodatkowanej działalności gospodarczej, a w jakim zakresie do celów osobistych. Niemniej wskazuje Pan, że wykorzystanie do celów osobistych będzie incydentalne, a w przeważającej części przyczepa będzie wykorzystywana do celów opodatkowanej działalności gospodarczej.

Pana wątpliwości dotyczą kwestii, czy ma Pan prawo odliczyć podatek VAT naliczony przy zakupie przyczepy oraz przy wydatkach eksploatacyjnych związanych z jej użytkowaniem.

Z opisu sprawy wynika, że przyczepa kempingowa nie będzie stanowiła pojazdu samochodowego w rozumieniu art. 2 pkt 34 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

W konsekwencji, skoro przyczepa kempingowa nie będzie stanowiła pojazdu samochodowego w rozumieniu art. 2 pkt 34 ustawy o VAT, to przepisy art. 86a ustawy nie będą mieć zastosowania. Przy czym nie ma znaczenia dla przyznania prawa do odliczenia na podstawie art. 86a ustawy fakt, że przyczepa jest holowana przez samochód osobowy w stosunku do którego przysługuje Panu prawo do odliczenia podatku w wysokości 50%.

Jak wskazano powyżej, najistotniejszym warunkiem umożliwiającym czynnemu podatnikowi VAT realizację prawa do odliczenia, jest związek dokonanych zakupów z wykonywaniem czynności opodatkowanych. Jednocześnie oceny, czy związek ten istnieje lub będzie istniał w przyszłości, należy dokonać w momencie realizowania zakupów, zgodnie z zasadą niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik - aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego - nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych. Zatem niezwykle istotny jest charakter związku występującego między zakupami, a prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą. Związek ten może mieć charakter bezpośredni lub pośredni.

O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością gospodarczą można mówić wówczas, gdy nabywane towary lub usługi służą np. dalszej odsprzedaży lub też są niezbędne do wytworzenia towarów lub wykonania usług będących przedmiotem sprzedaży. Bezpośrednio więc wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Natomiast o związku pośrednim można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania firmy (przedsiębiorstwa) - mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganymi przez podatnika przychodami. Aby jednak można było wskazać, iż określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do obrotu osiąganego przez podatnika, np. poprzez odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości.

Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością podmiotu, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług, a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania obrotu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez podmiot obrotu.

Powyższe regulacje oznaczają, że aby stwierdzić, czy podatnikowi podatku od towarów i usług przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony, należy zbadać wyłącznie związek ponoszonych wydatków z wykonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi, przy czym związek ten musi mieć charakter niewątpliwy, lecz niekoniecznie bezpośredni. Podatnik musi jednak wykazać związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Istnienie związku między nabywanymi towarami i usługami a transakcjami opodatkowanymi podatnika jest traktowane jako niezbędny wymóg powstania prawa do odliczenia podatku również w Dyrektywie 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11 grudnia 2006 r. str. 1 ze zm.). Stanowisko powyższe znajduje również potwierdzenie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Zasada neutralności podatku VAT, a także kwestia pośredniego związku pomiędzy podatkiem naliczonym VAT a czynnościami opodatkowanymi jako warunku wystarczającego do zachowania prawa do odliczenia VAT były przedmiotem licznych orzeczeń TSUE m.in. wyrok z 15 stycznia 1998 r. w sprawie C-37/95 (Państwo Belgijskie v. Ghent Coal Terminal NV), wyrok z 22 lutego 2001 r. w sprawie C-408/96 (Abbey National plc v. Commissioners of Customs & Excisie), wyrok z 26 maja 2005 r. w sprawie C-465/03 (Kretztechnik AG v. Finanzamt Linz), wyrok z 27 września 2001 r. w sprawie C-16/00 (CIBO Participations SA v. Directeur region al des impots du Nord-Pas-de-Calats). TSUE podkreślał, że co do zasady, prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego przysługuje podatnikom wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek poniesionych wydatków ze sprzedażą opodatkowaną. Jednakże, brak bezpośredniego związku z konkretną czynnością podlegającą opodatkowaniu nie wyklucza prawa odliczenia podatku VAT w przypadku tzw. kosztów ogólnych działania podatnika, o ile koszty te mogą być przypisane do działalności podatnika podlegającej opodatkowaniu VAT.

Podobny pogląd wyraził Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku z 8 czerwca 2000 r. w sprawie C-98/98, Commissioners of Customs and Excise a Midland Bank. Trybunał nie miał w tej sprawie wątpliwości, że art. 2 Pierwszej Dyrektywy i art. 17 ust. 2, 3 i 5 Szóstej Dyrektywy w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych, należy interpretować w taki sposób, aby warunkiem odliczenia przez podatnika podatku VAT oraz podstawą do ustalenia zakresu tego prawa, było zasadniczo istnienie bezpośredniego związku pomiędzy daną transakcją nabycia a daną transakcją (lub transakcjami) sprzedaży, uprawniającymi do dokonania odliczenia. W uzasadnieniu tego wyroku Trybunał wyjaśnił, że w przypadku gdy podatnik dokonuje transakcji w odniesieniu do których podatek VAT podlega odliczeniu oraz transakcji nie dających podstaw do odliczenia podatku naliczonego, podatnik może dokonać odliczenia podatku VAT naliczonego od towarów i usług przez niego nabytych w przypadku, gdy towary te pozostają w bezpośrednim związku z transakcjami sprzedaży podlegającymi opodatkowaniu podatkiem VAT.

W tym miejscu warto przywołać orzeczenie TSUE z 8 lutego 2007 r. C‑435/05 w sprawie Investrand BV przeciwko Staatssecretaris van Financiën, jako wyraz ugruntowanej linii orzeczniczej w TSUE w zakresie przyznawania prawa do odliczenia podatnikowi nawet w przypadku braku bezpośredniego i ścisłego związku pomiędzy konkretną transakcją powodującą naliczenie podatku.

Należy jednak zauważyć, że w wyroku tym (pkt 23) w pierwszej kolejności TSUE wskazał, że zgodnie z ustalonym orzecznictwem, aby można było przyznać podatnikowi prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT i określić zakres tego prawa, zasadniczo konieczne jest istnienie bezpośredniego i ścisłego związku pomiędzy konkretną transakcją powodującą naliczenie podatku, a jedną lub kilkoma transakcjami objętymi podatkiem należnym, które rodzą prawo do odliczenia (zob. ww. wyroki: w sprawie Midland Bank, pkt 24; w sprawie Abbey National, pkt 26; oraz wyrok z 3 marca 2005 r. w sprawie C‑32/03 Fini H, Zb.Orz. str. I‑1599, pkt 26). Prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego przy nabyciu towarów lub usług zakłada, iż wydatki poczynione celem ich nabycia stanowiły element cenotwórczy transakcji obciążonych podatkiem należnym, rodzących prawo do jego odliczenia (zob. ww. wyroki: w sprawie Midland Bank, pkt 30, w sprawie Abbey National, pkt 28, jak i wyrok z 27 września 2001 r. w sprawie C‑16/00 Cibo Participations, Rec. str. I‑6663, pkt 31).

Następnie w pkt 24 wyroku TSUE wskazał, że prawo do odliczenia zostaje zatem również przyznane podatnikowi nawet w przypadku braku bezpośredniego i ścisłego związku pomiędzy konkretną transakcją powodującą naliczenie podatku a jedną lub kilkoma transakcjami objętymi podatkiem należnym, które rodzą prawo do odliczenia, gdy koszty omawianych usług stanowią część jego kosztów ogólnych i jako takie stanowią element cenotwórczy dla dostarczanych towarów lub świadczonych usług. Koszty te w rzeczywistości zachowują bezpośredni i ścisły związek z całą działalnością gospodarczą podatnika (zob. w szczególności ww. wyroki w sprawach Midland Bank, pkt 23 i 31 oraz Kretztechnik, pkt 36).

Ostatecznie jednak TSUE doszedł w tej sprawie do konkluzji, że artykuł 17 ust. 2 szóstej dyrektywy Rady 77/388/EWG z 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku należy interpretować w ten sposób, że koszty usług doradczych, z których podatnik skorzystał w celu ustalenia kwoty wierzytelności stanowiącej część majątku jego przedsiębiorstwa i związanej ze sprzedażą akcji dokonaną w okresie, w którym nie był on jeszcze podatnikiem podatku VAT, z braku dowodów na to, że wyłączną przyczyną tych usług jest działalność gospodarcza w rozumieniu tej dyrektywy wykonywana przez podatnika, nie wykazują bezpośredniego i ścisłego związku z tą działalnością, a w konsekwencji nie uprawniają do odliczenia podatku VAT, który je obciąża.

W konsekwencji z wyroku tego wynika, że aby można było przyznać podatnikowi prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT związek pomiędzy zakupami, a działalnością gospodarczą co do zasady powinien być bezpośredni, może być również pośredni jednak tylko gdy zakupy związane są z działalnością gospodarczą („wyłączną przyczyną tych usług jest działalność gospodarcza w rozumieniu tej dyrektywy wykonywana przez podatnika”). W przeciwnym wypadku koszty pośrednie nie wykazują bezpośredniego i ścisłego związku z tą działalnością, a w konsekwencji nie uprawniają do odliczenia podatku VAT, który je obciąża.

Jednocześnie, należy zauważyć, że ciężar wykazania związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki prawne. 

Z opisu wynika, że przyczepa będzie w głównej mierze wykorzystywana w ramach działalności gospodarczej związanej z wytwarzaniem, rozwijaniem oraz ulepszaniem programów komputerowych. Przyczepa będzie stanowiła dla Pana niezależnie od okoliczności mobilne biuro, tj. będzie wykorzystywane w sytuacji konieczności wykonywania usług poza miejscem stałego prowadzenia działalności gospodarczej, jak również będzie Pan z niej korzystał przy braku konieczności wyjazdu do kontrahenta, z uwagi na fakt, że w swoim mieszkaniu nie zawsze ma zapewnione warunki umożliwiające osiągnięcie odpowiedniego stopnia skupienia (nie posiada Pan odrębnego biura i jeżeli dany projekt nie wymaga udania się do siedziby kontrahenta, pracuje Pan ze swojego mieszkania). Przyczepa zostanie przy tym odpowiednio wyposażona w stół i biurko, monitor zewnętrzny, antenę oraz modem zapewniające stały dostęp do Internetu. Jednocześnie wykonywanie pracy w przyczepie kempingowej w sezonie jesiennym i zimowym będzie możliwe z uwagi na fakt, że będzie ona wyposażona w odpowiednie ogrzewanie.

Wskazał Pan we wniosku, że musi mieć zapewnioną możliwość wytwarzania oprogramowania w odpowiednich warunkach, tj. przy stałym dostępie do szerokopasmowego Internetu oraz w miejscu odpowiednio wyciszonym, w którym będzie on miał możliwość skupienia się na wykonywanych obowiązkach. Tego rodzaju warunki będzie miał Pan zapewnione w przyczepie, którą w razie potrzeby będzie holował w miejsce aktualnego zapotrzebowania na swoje usługi.

Zatem mając na uwadze przedstawione we wniosku okoliczności sprawy oraz obowiązujące przepisy prawa podatkowego stwierdzić należy, że w analizowanym przypadku zachodzi związek pomiędzy wydatkami poniesionymi na zakup ww. przyczepy i jej użytkowaniem a wykonywaniem czynności opodatkowanych.

W analizowanym przypadku zakupiona przyczepa kempingowa nie będzie bezpośrednio związana z wykonywaniem przez Pana czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, ponieważ nabyty towar nie będzie podlegał dalszej odsprzedaży ani służył do wytworzenia towarów i usług będących przedmiotem sprzedaży.

Wystąpi natomiast związek pośredni między nabyciem przyczepy kempingowej a wykonywaniem czynności opodatkowanych. Zakupiona przyczepa kempingowa będzie służyła Panu w przeważającej mierze w prowadzonej działalności gospodarczej związanej z wytwarzaniem, rozwijaniem oraz ulepszaniem programów komputerowych.

Jednocześnie wskazać należy, że zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje wyłącznie w takim zakresie, w jakim nabyte towary i usługi są związane z czynnościami opodatkowanymi.

W przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych do działalności gospodarczej oraz do celów prywatnych, w odniesieniu do których już w chwili zakupu wiadomo o „mieszanym” przeznaczeniu odliczenie podatku jest możliwe wyłącznie w takiej części, w jakiej nabycie to jest związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych.

W opisie sprawy wskazał Pan, że przyczepa kempingowa będzie również incydentalnie wykorzystywana na cele niezwiązane z działalnością gospodarczą w postaci wyjazdów wypoczynkowych z rodziną a także będzie Panu służyć w przypadku wyjazdów kilkudniowych do celów noclegowych, a więc będzie zaspokajać Pana prywatne cele.

A zatem wskazać należy, że przyczepa kempingowa będzie wykorzystywania przez Pana w sposób mieszany.

Należy zatem przyjąć, że w tym przypadku przysługuje Panu prawo do odliczenia podatku naliczonego od zakupu przyczepy kempingowej oraz od wydatków eksploatacyjnych związanych z jej użytkowaniem, przy czym prawo to przysługuje częściowo w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych (art. 86 ust. 1 ustawy o VAT).

Tym samym powinien Pan sam obiektywnie określić zakres wykorzystania nabytych towarów i usług do opodatkowanej działalności gospodarczej i tylko w takiej części dokonać odliczenia podatku naliczonego od poniesionych wydatków.

A zatem oceniając całościowo Pana stanowisko w powyższym zakresie należało je uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy stan faktyczny/zdarzenie przyszłe sprawy będące przedmiotem interpretacji pokrywało się będzie ze stanem faktycznym/zdarzeniem przyszłym podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).