Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

Pana wniosek z 5 grudnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy uznania wniesienia składników majątku do fundacji rodzinnej za transakcję zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa nieopodatkowaną podatkiem VAT, wpłynął 5 grudnia 2024 r. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

X (dalej: „Wnioskodawca”) prowadzi indywidualną działalność gospodarczą (…).

Przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest (...) oraz (...). Wnioskodawca jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny. Zasadnicza większość czynności, które Wnioskodawca wykonuje w ramach swojej działalności gospodarczej jest opodatkowana VAT.

Wnioskodawca rozważa wniesienie wyodrębnionych części majątku związanych z prowadzoną przez siebie jednoosobową działalnością gospodarczą do fundacji rodzinnej, która zostanie niebawem powołana - tak, aby wyposażyć te fundację rodzinną w majątek.

Wyodrębniane części majątku z dotychczasowej struktury działalności Wnioskodawcy (jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa) obejmującej poniżej wskazane nieruchomości ma przy tym na celu rozdzielenie podstawowej działalności Wnioskodawcy od całkowicie pobocznej działalności w zakresie innym niż Wynajem zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi.

Wniesienie majątku do fundacji rodzinnej nastąpi w ramach jednorazowej czynności prawnej, którą będzie darowizna majątku dla tych fundacji. Intencją Wnioskodawcy jest wniesienie majątku (zespołu nieruchomości) do fundacji, aby fundacja kontynuowała działalność gospodarczą polegającą na ich wynajmie lub wydzierżawieniu w taki sam sposób, w który dotychczas prowadził ją Wnioskodawca. Tym samym intencją Wnioskodawcy jest, aby ciągłość działalności gospodarczej była zabezpieczona, a tym samym interes sukcesorów.

Na wyżej wspomniane nieruchomości, które zostaną wniesione do fundacji rodzinnej składają się poniżej opisane, tj.:

1)nieruchomość położona w A wraz z siecią kanalizacyjną oraz sauną,

2)nieruchomość położona w B wraz z wyposażeniem.

Nieruchomości te są własnością Wnioskodawcy. Nieruchomość położona w B jest aktualnie przedmiotem umowy najmu/dzierżawy pomiędzy Wnioskodawcą (występującym w charakterze wynajmującego/wydzierżawiającego), a jego kontrahentami. Nieruchomość zlokalizowana w B jest aktualnie wykorzystywana komercyjnie na podstawie obowiązującej umowy najmu, w której to Wnioskodawca występuje jako wynajmujący. Tego rodzaju umowa stanowi dowód na efektywne zarządzanie majątkiem przez Wnioskodawcę oraz przyczynia się do generowania stałego dochodu z tej nieruchomości, co podkreśla jej gospodarcze wykorzystanie oraz znaczenie w portfelu aktywów Wnioskodawcy.

W odniesieniu do nieruchomości zlokalizowanej w A, obecnie nie jest ona wynajmowana z uwagi na sytuację rynkową, która wpłynęła na czasowe zawieszenie wcześniej obowiązującej umowy najmu. Mimo tej przerwy, Wnioskodawca aktywnie podejmuje działania mające na celu możliwie szybkie wznowienie najmu tej nieruchomości. Planowane jest jej ponowne wprowadzenie na rynek w momencie, gdy warunki rynkowe będą bardziej sprzyjające, co świadczy o dbałości o racjonalne wykorzystanie posiadanych zasobów oraz o dalszym zamiarze ich komercyjnego zastosowania.

Podkreślenia wymaga fakt, że obie nieruchomości mają charakter inwestycyjny, co jest zgodne z przyjętą przez Wnioskodawcę strategią zarządzania majątkiem. Podejmowane przez niego działania zmierzają do utrzymania i maksymalizacji ich wartości użytkowej i dochodowej, zarówno poprzez zawieranie umów najmu, jak i poprzez elastyczne reagowanie na zmieniające się warunki rynkowe. Wnioskodawca wykazuje w tym zakresie odpowiedzialne i perspektywiczne podejście, co dodatkowo podkreśla jego zaangażowanie w efektywne wykorzystanie posiadanych aktywów. W przypadku, gdy są konieczne drobne, doraźne naprawy to są one zlecane zewnętrznemu usługobiorcy.

Wnioskodawca nie posiada strony internetowej ani logo, które związane są z jego działalnością gospodarczą.

Wnioskodawca jest stroną umowy leasingu samochodu osobowego, z którego korzysta w związku z wykonywaną działalnością gospodarczą, która nie zostanie wniesiona do fundacji. Wnioskodawca jest stroną umowy na obsługę księgową działalności, która również nie zostanie wniesiona do fundacji. Ponadto Wnioskodawca jest stroną umowy na doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej, która będzie kontynuowana w ramach jego działalności gospodarczej i zobowiązania z niej wynikające również nie będą wniesione do fundacji rodzinnej. Poza umową leasingu samochodu brak jest innych zobowiązań pieniężnych związanych z dotychczasową działalnością gospodarczą (poza bieżącymi, niewymagalnymi zobowiązaniami).

Po wniesieniu majątku do fundacji, działalność Wnioskodawcy będzie obejmowała następujące składniki majątku, tj.: (…).

Ponadto należy podkreślić, że część majątku pozostająca po stronie Wnioskodawcy, jak i część wydzielana do fundacji będą stanowić wyodrębnione organizacyjnie, funkcjonalnie i finansowo, zespoły składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczone do realizacji określonych zadań gospodarczych, które zarazem mogłyby stanowić niezależne przedsiębiorstwa samodzielnie realizujące zadania.

W ocenie Wnioskodawcy, wyodrębniony zespół stanowi zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) przeznaczonych do samodzielnej realizacji określonych zadań gospodarczych, tj. spełnia przesłanki wyodrębnienia organizacyjnego, finansowego oraz funkcjonalnego.

Wyodrębnienie organizacyjne przejawia się w tym, że Wnioskodawca przyjmie regulamin organizacyjny, na mocy którego wyodrębni z istniejącego przedsiębiorstwa składniki majątkowe związane z realizacją działalności w zakresie najmu i dzierżawy nieruchomości o charakterze komercyjnym, które stanowią zorganizowaną część przedsiębiorstwa wydzieloną organizacyjnie.

Do wydzielonej części będą przypisane prawa i obowiązki związane z realizacją określonych działań gospodarczych. Kontynuowanie dotychczasowej działalności wynajmu/wydzierżawienia po wniesieniu wydzielonych składników do fundacji Nr 1 będzie możliwe przy tym bez konieczności nabywania dodatkowych rzeczy/składników majątku. Z uwagi na to, wyodrębniony organizacyjnie majątek stanowi w ocenie Wnioskodawcy na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu. Stanowi on konglomerat sam w sobie, bez uzupełniania go o dodatkowe elementy (po nabyciu), który jest zdolny do prowadzenia działalności.

Wyodrębnienie finansowe polega na tym, że możliwe jest prawidłowe przyporządkowanie do tej zorganizowanej części przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań na podstawie prowadzonej przez Wnioskodawcę księgi przychodów i rozchodów. Po przeniesieniu składników majątkowych księgowość będzie prowadzona w formie ksiąg podatkowych, które zapewni możliwości odpowiedniej ewidencji zdarzeń gospodarczych poprzez przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do fundacji.

Z kolei, wyodrębnienie funkcjonalne będzie przejawiało się w tym, że przenoszony majątek, szczegółowo wskazany we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej stanowi zorganizowany zespół praw, obowiązków oraz nieruchomości, który zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu (tj. prowadzenia działalności w zakresie wynajmu/wydzierżawiania nieruchomości). W ujęciu funkcjonalnym, na moment przeprowadzania transakcji, przenoszony majątek będzie miał faktyczną możliwość kontynuowania opisanej działalności w oparciu o składniki majątkowe będące przedmiotem planowanej transakcji.

Kontynuowanie dotychczasowej działalności wynajmu/wydzierżawienia nieruchomościami po wniesieniu ich do fundacji będzie możliwe bez konieczności nabywania dodatkowych rzeczy czy składników majątku. W odniesieniu do powyższego Wnioskodawca pragnie wskazać, że kontynuowanie działalności przez fundację nie będzie uzależnione od podejmowania dodatkowych działań faktycznych lub prawnych (takich jak dokonanie istotnej modernizacji, zawieranie nowych umów) niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji. Przed dokonaniem zbycia Wnioskodawca nie planuje rozwiązania umów najmu/dzierżawy z dotychczasowymi najemcami, w konsekwencji czego fundacja stanie się stroną dotychczasowych umów.

Prawa i obowiązki z tytułu umowy leasingu samochodu osobowego, obsługi księgowej, świadczenia usług doradztwa związanego z działalnością gospodarczą oraz samochód osoby i wyposażenie biurowe wraz ze sprzętem komputerowym nie zostaną przeniesione na fundację.

Pytanie

Czy wniesienie składników majątku do fundacji rodzinnej stanowi w świetle art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r. poz. 361 z późn. zm., dalej: „ustawa o VAT”) transakcję zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT?

Pana stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawcy, wniesienie składników majątku do fundacji rodzinnej powinno być, w świetle art. 6 ust. 1 ustawy o VAT traktowane jako transakcja zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa i nie powinno podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

Stosownie do treści art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przy tym przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (vide: art. 7 ust. 1 oraz art. 2 pkt 6 ustawy o VAT).

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ww. ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje przy tym wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (vide: art. 15 ust. 2 ustawy o VAT).

Podkreślić należy, że ustawa o VAT przewiduje wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy. Są w niej wskazane czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszczące się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług, z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.

Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, przepisów ustawy nie stosuje się bowiem do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Zatem, w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy.

Pojęcie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do pojęcia „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, nieodpłatne przekazanie, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zbycie przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej.

Podkreślenia wymaga, że ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, powinien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, zgodnie z którą ilekroć w ustawie jest mowa o zorganizowanej części przedsiębiorstwa - rozumie się przez to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania (dalej: „ZCP”).

Przepisy ustawy o VAT nie zawierają przy tym definicji przedsiębiorstwa, z uwagi na to za zasadne należy uznać odwołanie się w tym zakresie do przepisów ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeksu cywilnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r. poz. 1061, dalej: „k.c.”).

Stosownie do treści art. 55¹ k.c. przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

1)oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

2)własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

3)prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

4)wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

5)koncesje, licencje i zezwolenia;

6)patenty i inne prawa własności przemysłowej;

7)majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

8)tajemnice przedsiębiorstwa;

9)księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

W związku z powyższym należy ustalić, czy wniesienie opisanego majątku do fundacji rodzinnej to zbycie przedsiębiorstwa w rozumieniu ww. przepisów.

W kontekście powyższego należy wskazać, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa należy rozumieć taki zespół składników majątku (materialnych i niematerialnych), w tym zobowiązań, które charakteryzują się dostatecznym stopniem wyodrębnienia finansowego i organizacyjnego, umożliwiającym realizację określonych zadań gospodarczych. Taki zespół mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo, które samodzielnie mogłoby realizować określoną działalność gospodarczą (vide: NSA w wyroku z 21 stycznia 2020 r., sygn. akt I FSK 1343/17).

Za istotne należy uznać odwołanie do treści Objaśnień podatkowych Ministra Finansów dotyczących opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji zbycia nieruchomości komercyjnych z dnia 11 grudnia 2018 r. (dalej jako: „Objaśnienia MF”).

W Objaśnieniach przede wszystkim wskazano szereg okoliczności jakie muszą wystąpić, by daną transakcję traktować jako zbycie przedsiębiorstwa lub ZCP - a w konsekwencji by taką transakcję traktować jako niepodlegającą opodatkowaniu VAT.

Zgodnie z Objaśnieniami, w celu zakwalifikowania danej transakcji jako zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa należy łącznie spełnić dwa warunki:

1)nabywca ma zamiar kontynuowania działalności dotychczas prowadzonej przez zbywcę przy pomocy składników będących przedmiotem transakcji (kryterium intencji nabywcy),

2)istnieje faktyczna możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji (kryterium możliwości kontynuowania działalności).

Istotne jest, że momentem oceny spełnienia powyższych warunków powinien być moment przeprowadzenia transakcji. W odniesieniu do kryterium intencji nabywcy, w Objaśnieniach MF wskazano, że przy ocenie intencji nabywcy należy brać pod uwagę całokształt okoliczności związanych z transakcją (ocenianych na moment jej zawarcia). W szczególności więc należy zwrócić uwagę na wszelkie działania nabywcy, które mogą stanowić potwierdzenie tego, że ma on zamiar kontynuować określoną działalność.

Objaśnienia MF wskazują, że w celu stwierdzenia zamiaru kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę konieczne jest istnienie dowodów potwierdzających istnienie na moment transakcji takiego zamiaru po stronie nabywcy.

W kontekście powyższego należy wskazać, że zamiar kontynuowania dotychczasowej działalności Wnioskodawcy zostanie udokumentowany w stosownych dokumentach towarzyszących wyposażeniu fundacji w majątek (np. poprzez stosowne oświadczenia składane w akcie notarialnym). Z uwagi na to, warunek ten zostanie zatem spełniony.

Kolejnymi przesłankami, które zgodnie z Objaśnieniami MF świadczą o zamiarze kontynuowania działalności jest brak planów nabywcy w zakresie:

‒zlecenia opracowania koncepcji nowego zagospodarowania nieruchomości;

‒zlecenia opracowania planów architektonicznych i budowlanych dotyczących przeprowadzenia nowej inwestycji;

‒zlecenia innych analiz dotyczących planowanej inwestycji (np. prawnych, podatkowych, geodezyjnych, wodnoprawnych, geologicznych, środowiskowych);

‒wystąpienia o wydanie decyzji o warunkach zabudowy;

‒wystąpienia o zatwierdzenie projektu budowlanego i wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę.

Nowopowstała fundacja nie planuje podjęcia działań w ww. zakresie, a zatem przesłanka ta powinna zostać uznana za spełnioną.

Z powyższego wynika, że na podstawie zestawienia przesłanek wynikających z Objaśnień MF oraz okoliczności przeprowadzanej transakcji, kryterium zamiaru nabywcy kontynuowania działalności zostanie spełnione.

Z kolei, w odniesieniu do drugiego z kryteriów, tj. kryterium możliwości kontynuowania działalności należy podkreślić, że zgodnie z Objaśnieniami MF kryterium to jest spełnione gdy majątek zawiera składniki pozwalające na kontynuowanie działalności gospodarczej realizowanej uprzednio przez zbywcę bez konieczności:

‒angażowania przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub

‒podejmowania dodatkowych działań faktycznych lub prawnych (np. zawarcia umów) niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej w oparciu o przejęte składniki.

W dalszej części Objaśnień MF wskazano, że ocena kryterium kontynuowania działalności wymaga weryfikacji tego, czy oprócz przeniesienia standardowych elementów towarzyszących transakcji sprzedaży nieruchomości (takich jak grunt, budynek, infrastruktura techniczna, prawa i obowiązki z umów najmu, które przechodzą na nabywcę z mocy prawa) dochodzi do przeniesienia na nabywcę takich elementów jak:

‒prawa i obowiązki z umów, na podstawie których udzielono zbywcy finansowania dłużnego na realizację, nabycie, modernizację, adaptację lub przebudowę przenoszonej nieruchomości, o ile zbywca korzystał z takiego finansowania i jest stroną takich umów;

‒umowy o zarządzanie nieruchomością;

‒umowy zarządzania aktywami;

‒należności o charakterze pieniężnym związane z przenoszonym majątkiem.

Co istotne, Objaśnienia MF wskazują również, że omawiane kryterium nie jest spełnione, w przypadku, w którym nabywca sam zawarł lub zawiera umowy o zarządzanie nieruchomością i zarządzanie aktywami, nawet z tymi samymi podmiotami, które świadczyły ww. usługi zarządzania na rzecz zbywcy.

Z drugiej strony, za umowy pozostające zasadniczo bez wpływu na ocenę ww. okoliczności w Objaśnieniach MF uznano umowy na dostarczanie mediów, które w praktyce w podobnych transakcjach zwykle nie są przenoszone na nabywcę nieruchomości.

Nadto, za pozostające bez wpływu na ocenę czy zbycie danej nieruchomości podlega opodatkowaniu VAT w omawianym kontekście w Objaśnieniach wskazano również to, czy doszło do przeniesienia elementów, które są przydatne do wykorzystywania nieruchomości zgodnie z jej przeznaczeniem niezależnie od zamiaru kontynuacji działalności zbywcy przez nabywcę - jako przykłady wskazano tu m.in.:

‒wyposażenie budynku,

‒prawa i obowiązki z umów serwisowych (ochrona obiektu, sprzątanie itp.).

Tak zarysowane w Objaśnieniach drugie kryterium należy odnieść do stanu przyszłego przedstawionego we wniosku. Przedmiotem czynności prawnej będą nieruchomości komercyjne, których właścicielem jest Wnioskodawca i które służą mu do prowadzenia działalności gospodarczej opierającej się na ich wynajmie. Kontynuowanie dotychczasowej działalności wynajmu nieruchomościami po wniesieniu tychże do fundacji będzie możliwe bez konieczności nabywania dodatkowych rzeczy/składników majątku. Kontynuowanie działalności przez fundację rodzinną nie będzie uzależnione od podejmowania dodatkowych działań faktycznych lub prawnych (takich jak dokonanie istotnej modernizacji, zawieranie nowych umów) niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji. Przed dokonaniem zbycia, Wnioskodawca nie planuje rozwiązania umów najmu z dotychczasowymi najemcami (fundacja rodzinna stanie się stroną dotychczasowych umów).

W świetle powyższego, w ocenie Wnioskodawcy przedstawione elementy zdarzenia przyszłego wskazują, że składniki majątku (nieruchomości) będące przedmiotem wniesienia do fundacji rodzinnej mogą zostać uznane za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, którego zbycie pozostaje poza zakresem opodatkowania VAT na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy o VAT. W celu kontynuowania działalności fundacja rodzinna nie będzie bowiem zmuszona do podjęcia dodatkowych działań, od których taka kontynuacja byłaby zależna - przekazywany majątek będzie umożliwiał dalsze prowadzenie tej samej działalności gospodarczej, a prawa i obowiązki z dotychczasowych umów przejdą na fundację rodzinną.

Stanowisko powyższe znajduje potwierdzenie w orzecznictwie sądowoadministracyjnym. Przykładowo NSA w wyroku z dnia 12 kwietnia 2019 r., sygn. akt I FSK 1831/17, wskazał, że jednym z argumentów decydujących o tym, że nie doszło do zbycia przedsiębiorstwa lub ZCP jest fakt, że w stanie faktycznym na nabywcę nie przeniesiono szeregu umów, w tym umowy o zarządzaniu nieruchomością. W tym zakresie więc dojdzie do takiego przeniesienia środków, które umożliwiałyby nabywcy (fundacji) prowadzenie dotychczasowej działalności Wnioskodawcy (Zbywcy) bez znaczących modyfikacji. Okolicznościami wspierającymi przesłankę wystąpienia zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest przy tym przeniesienie na rzecz fundacji rodzinnej praw i obowiązków z tytułu pozostałych niezbędnych umów, co dowodzi kontynuacji działalności przez fundację rodzinną jako nabywcę w sposób niezmieniony.

Powyższe koresponduje z orzeczeniami TSUE dotyczącymi braku obowiązku opodatkowania czynności zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części. W wyroku z 10 listopada 2011 r., w sprawie C-444/10, Finanzamt Lüdenscheid przeciwko Christel Schriever, TSUE wywiódł, że regulacja art. 5 (8) VI Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 112) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje natomiast samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów.

Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 112, wymaga, by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej.

W wyroku tym Trybunał wywiódł przy tym, że jeżeli działalność gospodarcza tego nie wymaga, przedmiotem zbycia nie muszą być wszystkie składniki z nią związane, aby czynność ta wyłączona była z opodatkowania na podstawie art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy.

W ocenie Wnioskodawcy na podstawie zestawienia przesłanek wynikających z Objaśnień MF oraz okoliczności przeprowadzanej transakcji, należy wskazać, że drugie z kryteriów, tj. kryterium możliwości kontynuowania działalności jest spełnione.

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym przekazane składniki majątku i towarzyszące tej czynności prawnej działania wskazują, że przekazane składniki tworzą dostateczną całość, w oparciu o którą można kontynuować działalność na dotychczasowych zasadach. Oprócz przekazania samych nieruchomości (będących podstawą tej działalności gospodarczej), dojdzie również do przeniesienia praw i obowiązków z niezbędnych umów.

W wyroku NSA z 20 kwietnia 2018 r., sygn. akt I FSK 1113/16, Sąd zwraca uwagę na „harmonijność” przekazania składników majątku i kontynuacji danej działalności. Jak wskazano w uzasadnieniu opisującym stan faktyczny (...) działalność była prowadzona na bazie środków przekazanych przez zbywcę. Nabywca, tj. skarżąca spółka, z mocy prawa, wstąpiła w prawa i obowiązki na podstawie umowy najmu w miejsce dotychczasowego wynajmującego. Działające w wielu obszarach (handel, hotel, SPA) duże centrum handlowe w sposób harmonijny przeszło, na własność skarżącej spółki i kontynuowało swoje funkcjonowanie w niezmienionej formie, pod niezmienioną nazwą, podobnie jak działający w obiekcie hotel. Nabyte składniki majątku niewątpliwie umożliwiły samodzielne funkcjonowanie obiektu i kontynuowanie działalności w zakresie prowadzonym dotychczas przez zbywcę. Ponadto, nabyta przez skarżącą spółkę nieruchomość pełniła w niej taką samą rolę, jaką pełniła u zbywcy, tj. stanowiła przedmiot najmu dla tych samych podmiotów gospodarczych prowadzących działalność w lokalach użytkowych wynajmowanych na terenie centrum handlowego.

Podobna sytuacja będzie miała miejsce w stanie przyszłym będącym przedmiotem niniejszego wniosku - fundacja rodzinna będzie kontynuowała taką samą działalność gospodarczą (tj. polegającą na wynajmie nieruchomości), w niezmienionej formie. Wniesione nieruchomości pełniłyby taką samą rolę, jaką pełniły u Wnioskodawcy, tj. stanowiły przedmiot najmu dla tych samych najemców.

Biorąc pod uwagę powołane orzecznictwo można uznać, że istnieją przesłanki, by wskazać, że przedmiotowa czynność wniesienia nieruchomości do fundacji rodzinnej i towarzyszące jej elementy będzie zbyciem zorganizowanej części przedsiębiorstwa powinna być wyłączona z zakresu opodatkowania VAT.

Nadto, w kontekście powyższego za zasadne należy przy tym również uznać odwołanie się do istoty powołania fundacji rodzinnej. Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o fundacji rodzinnej, fundacja rodzinna jest osobą prawną utworzoną w celu gromadzenia mienia, zarządzania nim w interesie beneficjentów oraz spełniania świadczeń na rzecz beneficjentów. Fundator określa w statucie szczegółowy cel fundacji rodzinnej.

Stosownie do art. 2 ust. 2 ww. ustawy, przez świadczenie rozumie się składniki majątkowe, w tym środki pieniężne, rzeczy lub prawa, przeniesione na beneficjenta albo oddane beneficjentowi do korzystania przez fundację rodzinną albo fundację rodzinną w organizacji, zgodnie ze statutem i listą beneficjentów.

W myśl art. 17 ustawy o fundacji rodzinnej, fundator wnosi do fundacji rodzinnej mienie na pokrycie funduszu założycielskiego o wartości określonej w statucie, nie niższej niż 100000 zł.

Nadto, zgodnie z art. 20 ww. ustawy, fundacja rodzinna nie może zwracać fundatorowi mienia wniesionego na pokrycie funduszu założycielskiego ani w całości, ani w części, chyba że ustawa stanowi inaczej.

Z cytowanych przepisów ustawy o fundacji rodzinnej wynika, że fundacja rodzinna tworzona jest w celu gromadzenia majątku rodzinnego, zarządzania nim oraz zabezpieczenia potrzeb finansowych jej beneficjentów. Fundacja rodzinna ma minimalizować ryzyko nieudanej sukcesji i gwarantować kontynuację działalności biznesowej. Przekazanie majątku, w tym firmy rodzinnej, fundacji rodzinnej ma chronić go przed podziałem, umożliwić jego pomnażanie, a więc także czerpanie z niego korzyści, które będzie można przeznaczyć na pokrycie kosztów utrzymania osób wskazanych przez fundatora. Kluczowe jest bowiem zapewnienie ciągłości przedsiębiorstwa prywatnego, w szczególności dla celów zabezpieczenia rodziny (Uzasadnienie do rządowego projektu ustawy o fundacji rodzinnej).

W dalszej części uzasadnienia wskazano m.in., że skutki podatkowe w zakresie VAT transakcji i zdarzeń dokonywanych w związku z wprowadzeniem do systemu prawnego fundacji rodzinnej będą określane w konkretnych stanach faktycznych w oparciu o istniejące krajowe przepisy o VAT z uwzględnieniem regulacji wynikających z dyrektywy VAT i innych przepisów unijnych. Ustawa nie wprowadza zmian w tym zakresie.

Wniesienie składników majątku do fundacji rodzinnej ma zatem na celu przede wszystkim kontynuowanie dotychczasowej działalności gospodarczej w takiej formie, która możliwie w największym zakresie zabezpieczy interesy członków rodziny Wnioskodawcy, zapewni możliwie bezpieczną i skuteczną sukcesję i pozwoli na międzypokoleniowe kontynuowanie i rozwijanie dotychczasowej działalności gospodarczej.

Zdaniem Wnioskodawcy jest to dodatkowy argument potwierdzający tezę, że czynność prawna będąca przedmiotem niniejszego wniosku jest zbyciem zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

W świetle całości powołanej argumentacji, w ocenie Wnioskodawcy opisaną czynność prawną polegającą na przeniesieniu składników majątku do fundacji rodzinnej należy uznać za zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa, która nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 361, ze zm.), zwanej dalej „ustawą o VAT”:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT:

W świetle art. 2 pkt 6 ustawy o VAT:

Jednocześnie przepis art. 6 ustawy o VAT wskazuje na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy. Są w nim wskazane czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszczące się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług, z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.

I tak, na mocy art. 6 pkt 1 ustawy o VAT:

Zatem w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy.

Pojęcie „transakcji zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.

Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, powinien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061, ze zm.) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.

Stosownie do art. 2 pkt 27e ustawy o VAT:

Podstawowym wymogiem wynikającym z powyższego przepisu jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.

Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona - obiektywnie oceniając - posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą umożliwić Nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:

‒istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;

‒zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;

‒składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;

‒zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.

Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników materialnych i niematerialnych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy natomiast zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.

Ponadto, przy ocenie czy składniki majątku powinny być uznane za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT uwzględnić należy następujące okoliczności:

‒zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz

‒faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.

Wskazanej oceny należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji. Tym samym, w przypadku, gdy konieczne dla kontynuowania działalności gospodarczej jest angażowanie przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub podejmowanie dodatkowych działań, brak jest możliwości stwierdzenia, że w danym przypadku zespół składników majątkowych stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Jak wskazał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 27 listopada 2003 r. w sprawie Zita-Modes C-497/01 „(...) pojęcie zbycia, czy to za wynagrodzeniem, czy też bez lub w charakterze aportu wniesionego do spółki, całości aktywów lub jej części, należy interpretować tak, iż obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa, włącznie z jego rzeczowymi składnikami oraz, w zależności od konkretnego przypadku, składnikami materialnymi, które łącznie, stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej, natomiast nie obejmuje ono zwykłego zbycia aktywów, takiego jak sprzedaż zapasów produktów”. Z orzeczenia tego wynika ponadto, że ‑ w świetle tej normy Dyrektywy 2006/112/WE Rady - nabywca całości lub części majątku podatnika powinien mieć zamiar prowadzenia działalności nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie działać tylko w celu niezwłocznego zlikwidowania danej działalności oraz sprzedaży ewentualnych zapasów.

Podobnie Trybunał wypowiedział się w wyroku z 10 listopada 2011 r. w sprawie C-444/10 Finanzamt Ludenscheid przeciwko Christel Schriever, wskazując, że regulacja art. 5 (8) VI Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 112) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje zaś samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 112, wymaga by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. Kwestię, czy całość ta musi obejmować określone dobra, zarówno ruchome, jak i nieruchome, należy rozpatrywać z punktu widzenia charakteru prowadzonej działalności gospodarczej.

O tym, czy nastąpiło zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

W tym miejscu należy zwrócić uwagę na przepisy dotyczące działalności fundacji rodzinnej, która uregulowana została w ustawie z dnia 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 326, ze zm.), zwanej dalej „ustawą o fundacji rodzinnej”.

Jak stanowi art. 2 ust. 1 ustawy o fundacji rodzinnej:

Jak wynika z art. 2 ust. 2 ustawy o fundacji rodzinnej:

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o fundacji rodzinnej:

Z cytowanych przepisów ustawy o fundacji rodzinnej wynika, że fundacja rodzinna tworzona jest w celu gromadzenia majątku rodzinnego przedsiębiorstwa, zarządzania nim oraz zabezpieczenia potrzeb finansowych beneficjentów tej fundacji. Fundator określa w statucie szczegółowy cel fundacji, dodatkowo przepisy ustawy o fundacji rodzinnej określają również zakres, w jakim fundacja może prowadzić działalność gospodarczą.

Zatem, w sytuacji wykonywania czynności wpisujących się w definicje dostawy towarów czy świadczenia usług - w rozumieniu art. 5 ustawy o VAT - w tym również w zakresie zbywania mienia, gdy fundacja będzie dokonywała tych czynności w sposób ciągły dla celów zarobkowych, bez względu na cel czy rezultat tej działalności, będzie uznana za podatnika prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT.

Z przedstawionego przez Pana we wniosku opisu sprawy wynika, że jest Pan zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT i prowadzi indywidualną działalność gospodarczą. Rozważa Pan wniesienie wyodrębnionych części majątku związanych z prowadzoną przez siebie jednoosobową działalnością gospodarczą do fundacji rodzinnej, która niebawem zostanie powołana - tak aby wyposażyć tę fundację w majątek. Wniesienie majątku do fundacji rodzinnej nastąpi w ramach jednorazowej czynności prawnej, którą będzie darowizna majątku dla tej fundacji. Intencją Pana jest wniesienie majątku (zespołu nieruchomości) do fundacji, aby fundacja kontynuowała działalność gospodarczą polegającą na ich wynajmie lub wydzierżawieniu w taki sam sposób, w który dotychczas ją Pan prowadził. Tym samym Pana intencją jest wniesienie majątku (zespołu nieruchomości) do fundacji, aby fundacja kontynuowała działalność gospodarczą polegającą na wynajmie lub wydzierżawieniu w taki sam sposób, w który dotychczas Pan ją prowadzi. Tym samym Pana intencją jest, aby ciągłość działalności gospodarczej była zabezpieczona, a tym samym interes sukcesorów.

Nieruchomościami, które zostaną wniesione do fundacji rodzinnej są:

1)nieruchomość położona w A (…) wraz z siecią kanalizacyjną oraz sauną,

2)nieruchomość położona w B (…) wraz z wyposażeniem.

Nieruchomości te są Pana własnością. Nieruchomość położona w B jest aktualnie przedmiotem umowy najmu/dzierżawy pomiędzy Panem (występującym w charakterze wynajmującego/wydzierżawiającego), a jego kontrahentami.

Nieruchomość zlokalizowana w A obecnie nie jest wynajmowana z uwagi na sytuację rynkową, która wpłynęła na czasowe zawieszenie wcześniej obowiązującej umowy najmu. Mimo tej przerwy, aktywnie podejmuje Pan działania mające na celu możliwie szybkie wznowienie najmu tej nieruchomości. Planowane jest jej ponowne wprowadzenie na rynek.

Ponadto wskazał Pan, że jest Pan stroną umowy leasingu samochodu osobowego, z którego korzysta w związku z wykonywaną działalnością gospodarczą, która nie zostanie wniesiona do fundacji. Jest Pan stroną umowy na obsługę księgową działalności, która również nie zostanie wniesiona do fundacji. Ponadto jest Pan stroną umowy na doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej, która będzie kontynuowana w ramach jego działalności gospodarczej i zobowiązania z niej wynikające również nie będą wniesione do fundacji rodzinnej. Poza umową leasingu samochodu brak jest innych zobowiązań pieniężnych związanych z dotychczasową działalnością gospodarczą (poza bieżącymi, niewymagalnymi zobowiązaniami).

Z opisu sprawy wynika również, że część majątku pozostająca po Pana stronie, jak i część wydzielana do fundacji będą stanowić wyodrębnione organizacyjnie, funkcjonalnie i finansowo, zespoły składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczone do realizacji określonych zadań gospodarczych, które zarazem mogłyby stanowić niezależne przedsiębiorstwa samodzielnie realizujące zadania.

Wskazał Pan, że wyodrębnienie organizacyjne przejawia się w tym, że przyjmie Pan regulamin organizacyjny, na mocy którego wyodrębni z istniejącego przedsiębiorstwa składniki majątkowe związane z realizacją działalności w zakresie najmu i dzierżawy nieruchomości o charakterze komercyjnym, które stanowią zorganizowaną część przedsiębiorstwa wydzieloną organizacyjnie. Do wydzielonej części będą przypisane prawa i obowiązki związane z realizacją określonych działań gospodarczych. W ujęciu prawnym, wyodrębnienie organizacyjnie zostanie zatem dokonane na podstawie stosownego regulaminu. Kontynuowanie dotychczasowej działalności wynajmu/wydzierżawienia po wniesieniu wydzielonych składników do fundacji rodzinnej będzie możliwe przy tym bez konieczności nabywania dodatkowych rzeczy/składników majątku. Z uwagi na to, wyodrębniony organizacyjnie majątek stanowi w Pana ocenie na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu. Stanowi on konglomerat sam w sobie, bez uzupełniania go o dodatkowe elementy (po nabyciu), który jest zdolny do prowadzenia działalności.

Wyodrębnienie finansowe polega na tym, że możliwe jest prawidłowe przyporządkowanie do tej zorganizowanej części przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań na podstawie prowadzonej przez Pana księgi przychodów i rozchodów. Po przeniesieniu składników majątkowych księgowość będzie prowadzona w formie ksiąg podatkowych, które zapewni możliwość odpowiedniej ewidencji zdarzeń gospodarczych poprzez przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do fundacji.

Z kolei, wyodrębnienie funkcjonalne będzie przejawiało się w tym, że przenoszony majątek, szczegółowo wskazany we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej stanowi zorganizowany zespół praw, obowiązków oraz nieruchomości, który zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu (tj. prowadzenia działalności w zakresie wynajmu/wydzierżawiania nieruchomości). W ujęciu funkcjonalnym, na moment przeprowadzania transakcji, przenoszony majątek będzie miał faktyczną możliwość kontynuowania opisanej działalności w oparciu o składniki majątkowe będące przedmiotem planowanej transakcji.

Przed dokonaniem zbycia nie planuje Pan rozwiązania umów najmu/dzierżawy z dotychczasowymi najemcami, w konsekwencji czego fundacja rodzinna stanie się stroną dotychczasowych umów.

Jak ponadto wynika z okoliczności sprawy fundacja rodzinna będzie mogła kontynuować działalność wynajmu/wydzierżawienia nieruchomościami bez konieczności nabywania dodatkowych rzeczy czy składników majątku. Kontynuowanie działalności przez fundację nie będzie uzależnione od podejmowania dodatkowych działań faktycznych lub prawnych (takich jak dokonanie istotnej modernizacji, zawieranie nowych umów) niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.

Mając na uwadze powołane przepisy oraz przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego, stwierdzić należy, że opisany we wniosku zespół składników będących przedmiotem planowanego zbycia do fundacji rodzinnej będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, ponieważ przedstawione przez Pana okoliczności sprawy wskazują, że ww. zespół składników będzie odznaczać się odrębnością organizacyjną, funkcjonalną i finansową z możliwością samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym a nabywca (fundacja rodzinna) będzie kontynuował działalność w zakresie najmu. Wobec powyższego, zbycie składników materialnych i niematerialnych będących przedmiotem planowanego zbycia do fundacji rodzinnej będzie stanowiło czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT stosownie do art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

Tym samym Pana stanowisko względem zadanego we wniosku pytania należy uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku - zadanego pytania Wnioskodawcy, w odniesieniu do opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego. Zauważyć bowiem należy, że to wyłącznie Wnioskodawca, w treści składanego wniosku, kształtuje jego zakres przedmiotowy. Zatem kwestie, które nie zostały objęte pytaniem zawartym we wniosku, nie mogą być rozpatrzone - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.

Zaznaczenia również wymaga, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność. Równocześnie w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383, ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 935, ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa.