Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe - Interpretacja - 0114-KDIP4-3.4012.666.2024.1.AAR

shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 23 grudnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-3.4012.666.2024.1.AAR

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 października 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 16 października 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości zabudowanych w ramach postępowania egzekucyjnego (...).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w (...) A.A. w toku prowadzonych postępowań egzekucyjnych skierował egzekucję do ½ części nieruchomości położonej w (...), dla której Sąd Rejonowy w (...) Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę o numerze KW 1/1, będącej własnością dłużniczki B.B. (NIP: (…)).

Sposób użytkowania nieruchomości - mieszkalny (obiekt mieszkalny w budowie). Nieruchomość ta składa się z jednej działki ewidencyjnej gruntu nr 1 o powierzchni 0,0600 ha zabudowanej budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym w budowie (projektowany docelowo). Obiekt w zabudowie wolnostojącej. Budynek był realizowany na podstawie decyzji starosty (…) nr (…) z 26 maja 2011 r. zatwierdzającej projekt budowlany i udzielającej pozwolenia na budowę dwóch budynków mieszkalnych jednorodzinnych w układzie zabudowy wolnostojącej, w tym budynku nr 1 wg projektu budowlanego gotowego typu (…). Forma architektoniczna: tradycyjna. Standard wykończenia i wyposażenia budynku: zrealizowany w części stan surowy otwarty - w zakresie kondygnacji parteru. Funkcjonalność budynku: dobra. Określenie stopnia zaawansowania robót budowlanych na dzień 16 listopada 2020 r. - zrealizowany jest w części stan surowy otwarty - w zakresie kondygnacji parteru.

Zgodnie z Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego terenów, mieszkalnictwa i usług w (…) zatwierdzonym Uchwałą nr (…) Rady Gminy (…) z 27 lutego 2009 r., działka nr 1, położona w obrębie ewidencyjnym (...), zlokalizowana jest na terenie przeznaczonym na cele zabudowy mieszkalnej jednorodzinnej (oznaczenie: (…)). Stwierdzony podczas oględzin faktyczny sposób użytkowania nieruchomości - nieruchomość zabudowana budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym - w budowie.

Ponadto, Komornik Sądowy A.A. prowadzi również egzekucję z nieruchomości położonej również w (...), dla której Sąd Rejonowy w (...) Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o numerze KW 2/2. Stanowi ona własność dłużników, tj. B.B. (NIP: (…)) - ½ część (udział nr 3) oraz C.C.(NIP: (…)) - ½ część (udział nr 2).

Sposób użytkowania nieruchomości: mieszkalny. Nieruchomość składa się z jednej działki ewidencyjnej gruntu nr 2 o powierzchni 0,0967 ha zabudowanej budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym (w dacie oględzin pustostan). Rok zakończenia budowy: według danych ewidencyjnych – 2012 r.

Pełnomocnik dłużników pismem datowanym na 21 marca 2024 r. poinformował Wnioskodawcę, iż dłużnicy nie byli czynnymi podatnikami VAT. Nie posiada on wiedzy na temat statusu podatkowego osoby, od której nastąpiło nabycie nieruchomości o numerze KW 1/1. Dłużnikom nie przysługiwało prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego w związku z nabyciem ww. nieruchomości. Dłużnicy nie ponieśli wydatków na ulepszenie nieruchomości o numerze KW 1/1.

Ponadto dłużnicy w swoim oświadczeniu, które wpłynęło do kancelarii 26 września 2024 r., wspólnie wskazali, iż nieruchomości stanowiące ich własność, tj. 2/2 i 1/1:

  • weszli w ich posiadanie poprzez zakup z kredytu bankowego,
  • nabyli je na cele prywatne (domy mieszkalne),
  • nie były przez nich wykorzystywane w żaden sposób,
  • nie korzystali z nich dla celów prowadzenia działalności gospodarczej,
  • korzystali z nich wyłącznie dla swoich celów osobistych, prywatnych,
  • ani działki, ani znajdujące się na nich budynki nie były przedmiotami najmu, dzierżawy, ani innych odpłatnych umów o podobnym charakterze,
  • podejmowali oni czynności wymagające zaangażowania własnych środków finansowych zmierzających do podniesienia wartości nieruchomości poprzez zakup projektu, uzyskanie wszystkich pozwoleń, uzbrojenie działki - woda, prąd, gaz, przygotowanie terenu pod budowę,
  • budynki znajdujące się na nieruchomościach zostały wybudowane w celach mieszkalnych,
  • nabycie nieruchomości nastąpiło w ramach transakcji nieopodatkowanych podatkiem VAT,
  • nie przysługiwało odliczenie podatku naliczonego przy nabyciu udziałów w nieruchomościach,
  • wykorzystywanie udziałów w działkach nie było objęte działalnością gospodarczą,
  • wszystkie budynki znajdujące się na działkach zostały przez dłużników wybudowane,
  • nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od zakupu towarów i usług związanych z tą budową, gdyż nie miało ono zastosowania,
  • budynki znajdując się na nieruchomościach są trwale związane z gruntem,
  • obiekty budowlane znajdujące się na działce 1 i 2 stanowią budynki lub budowle w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane.

Do pierwszego zasiedlenia budynków/budowli znajdujących się na działce nr 2 doszło ok. 2011 r., natomiast do pierwszego zasiedlenia budynków/budowli znajdujących się na działkach nr 1 nie doszło.

Od pierwszego zasiedlenia do dnia egzekucyjnej sprzedaży ww. obiektów upłyną 2 lata.

Z tytułu wybudowania ww. obiektów nie przysługiwało dłużnikom prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Od rozpoczęcia korzystania z budynków znajdujących się na działkach, po dokonanych ulepszeniach, stanowiących co najmniej 30% wartości początkowej budynków, do dnia planowanej sprzedaży minie okres co najmniej 2 lat.

Obecnie ukończono opis i oszacowanie ww. nieruchomości. Po ustaleniu kwestii ewentualnego opodatkowania sprzedaży nieruchomości, akta spraw zostaną przekazane do Sądu celem ustalenia terminów licytacji.

Pytania

1.Czy sprzedaż egzekucyjna ½ części nieruchomości stanowiącej własność dłużniczki B.B., o numerze KW 1/1 będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

2.Czy sprzedaż egzekucyjna nieruchomości o numerze KW 2/2 będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Pana stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż ½ części nieruchomości o numerze KW 1/1 oraz nieruchomości o numerze KW 2/2 będzie podlegała zwolnieniu na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na podstawie uregulowania zawartego w art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz.U. z 2023 r. poz. 2505 i 2760) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Z treści powyższego przepisu wynika, że komornik sądowy jest płatnikiem podatku od dostawy towaru dokonywanej w trybie egzekucji, w przypadku, gdy wykonuje czynności egzekucyjne. Przez czynność egzekucyjną należy rozumieć każde formalne, oparte na przepisach procesowych, działanie uprawnionego organu egzekucyjnego wywołujące skutek prawny dla prowadzonej egzekucji.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.), zgodnie z którym:

Płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Przepis art. 18 ustawy wprowadza szczególną regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą mającą miejsce w ramach egzekucji.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik, natomiast w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku. Jeżeli na dłużniku spoczywa obowiązek podatkowy związany ze sprzedażą towarów, to komornik jest zobowiązany do wystawienia faktury w imieniu i na rzecz dłużnika.

Tym samym, komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Stosownie do treści art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży – rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą VAT”:

Państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:

1)określone udziały w nieruchomości,

2)prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości,

3)udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.

Zaznaczenia wymaga, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, również zbycie udziału w towarze (np. udział w nieruchomości gruntowej) stanowi odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale 7 sędziów z 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11.

W oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości (działek, ale i budynków, budowli czy udziału w nieruchomości), traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, która to czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Należy podkreślić jednak, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.

Na podstawie w art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Dla ustalenia, czy osoba dokonująca transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT istotne jest stwierdzenie, że prowadzi ona działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Z przytoczonych regulacji wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te powinny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów, jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zatem dostawa towarów, w tym gruntów, podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotne dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Zasadne jest zatem wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, aportu, darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

Należy mieć na uwadze, że dla uznania danego majątku za prywatny, istotny jest sposób jego wykorzystania i charakter działań podejmowanych w odniesieniu do niego w całym okresie posiadania przez dany podmiot. Aby majątek uznać za prywatny musi być on w całym okresie posiadania wykorzystywany wyłącznie do celów prywatnych. Potwierdził to Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniu w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej wyłącznie do celów prywatnych. „Majątek prywatny”, to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r. sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny, to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Każdy, kto dokonuje czynności, które zmierzają do wykorzystania towaru (np. nieruchomości) dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, powinien być uznany za podatnika tego podatku. Tym samym, wykorzystywanie majątku prywatnego stanowi również działalność gospodarczą, jeżeli jest dokonywane dla celów zarobkowych. Podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży, w tym również udziałów w nieruchomości, jest ustalenie m.in. czy majątek został nabyty i faktycznie wykorzystany na potrzeby osobiste, czy też z przeznaczeniem do działalności gospodarczej.

W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy 2006/112/WE Rady, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Inaczej jest natomiast – jak wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 2006/112/WE Rady.

Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży nieruchomości angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

W rozumieniu powyższych twierdzeń pomóc mogą zapisy orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego z 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.

Jak wynika z opisu sprawy, jest Pan komornikiem sądowym i prowadzi egzekucję z ½ części nieruchomości zabudowanej nr 1 położonej w (...), będącej własnością dłużniczki B.B.. Nieruchomość ta zabudowana jest budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym w budowie.

Zgodnie z Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego terenów, nieruchomość położona jest na terenie przeznaczonym na cele zabudowy mieszkalnej jednorodzinnej.

Ponadto, prowadzi Pan również egzekucję z nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym (w dacie oględzin pustostan) nr 2 położonej w (...). Nieruchomość stanowi własność dłużników, tj. B.B. - ½ część oraz C.C.- ½ część.

Pełnomocnik dłużników poinformował Pana, iż dłużnicy nie byli czynnymi podatnikami VAT. Nie posiadał on wiedzy na temat statusu podatkowego osoby, od której nastąpiło nabycie nieruchomości o numerze 1. Dłużnikom nie przysługiwało prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego w związku z nabyciem ww. nieruchomości. Dłużnicy nie ponieśli wydatków na ulepszenie nieruchomości o numerze 1.

Ponadto dłużnicy w swoim oświadczeniu, wspólnie wskazali, że w odniesieniu do nieruchomości 2 i 1:

  • weszli w ich posiadanie poprzez zakup z kredytu bankowego,
  • nabyli je na cele prywatne (domy mieszkalne),
  • nie były przez nich wykorzystywane w żaden sposób,
  • nie korzystali z nich dla celów prowadzenia działalności gospodarczej,
  • korzystali z nich wyłącznie dla swoich celów osobistych, prywatnych,
  • ani działki, ani znajdujące się na nich budynki nie były przedmiotami najmu, dzierżawy, ani innych odpłatnych umów o podobnym charakterze,
  • podejmowali oni czynności wymagające zaangażowania własnych środków finansowych zmierzających do podniesienia wartości nieruchomości poprzez zakup projektu, uzyskanie wszystkich pozwoleń, uzbrojenie działki - woda, prąd, gaz, przygotowanie terenu pod budowę,
  • budynki znajdujące się na nieruchomościach zostały wybudowane w celach mieszkalnych,
  • nabycie nieruchomości nastąpiło w ramach transakcji nieopodatkowanych podatkiem VAT,
  • nie przysługiwało odliczenie podatku naliczonego przy nabyciu udziałów w nieruchomościach,
  • wykorzystywanie udziałów w działkach nie było objęte działalnością gospodarczą,
  • wszystkie budynki znajdujące się na działkach zostały przez dłużników wybudowane,
  • nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od zakupu towarów i usług związanych z tą budową, gdyż nie miało ono zastosowania,
  • budynki znajdując się na nieruchomościach są trwale związane z gruntem,
  • obiekty budowlane znajdujące się na działce 1 i 2 stanowią budynki lub budowle w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 2 i 3 ustawy Prawo budowlane.

Do pierwszego zasiedlenia budynków/budowli znajdujących się na działce nr 2 doszło ok. 2011 r., natomiast do pierwszego zasiedlenia budynków/budowli znajdujących się na działkach nr 1 nie doszło.

Od pierwszego zasiedlenia do dnia egzekucyjnej sprzedaży ww. obiektów upłyną 2 lata.

Z tytułu wybudowania ww. obiektów nie przysługiwało dłużnikom prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Od rozpoczęcia korzystania z budynków znajdujących się na działkach, po dokonanych ulepszeniach, stanowiących co najmniej 30% wartości początkowej budynków, do dnia planowanej sprzedaży minie okres co najmniej 2 lat.

W odniesieniu do przedstawionego opisu sprawy, Pana wątpliwości dotyczą kwestii, czy w przypadku sprzedaży egzekucyjnej udziału ½ nieruchomości należącej do Dłużniczki oraz nieruchomości należącej do Dłużniczki i Dłużnika, sprzedaż ta będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

Jak wynika z powołanych przepisów, warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Dostawa towarów podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działający w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy. Dopiero po zdefiniowaniu podmiotu jako podatnika VAT – co do zasady – mają dla określenia jego praw i obowiązków zastosowanie przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.

W analizowanej sprawie w odniesieniu do sprzedaży ½ części nieruchomości nr 1 oraz nieruchomości nr 2 brak jest przesłanek pozwalających na uznanie, że zarówno Dłużnik jak i Dłużniczka wystąpią w charakterze podatników w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzących działalność gospodarczą w myśl art. 15 ust. 2 ustawy. Aby uznać określoną sprzedaż za opodatkowaną podatkiem VAT nie wystarcza stwierdzić jedynie dostawę towarów, lecz wymagane jest określenie podmiotu dokonującego dostawy za występującego w związku ze sprzedażą jako podatnika podatku od towarów i usług. W tej sprawie takich przesłanek brak. Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego nie wynika bowiem taka aktywność Dłużników, w przedmiocie zbycia ½ części nieruchomości nr 1 oraz nieruchomości nr 2, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem. Nie wystąpił bowiem ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają, że sprzedaż ww. nieruchomości wypełnia przesłanki działalności gospodarczej. Zarówno Dłużnik jak i Dłużniczka nie podjęli takich aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców. Sprzedaż wskazanych nieruchomości (udziałów) można więc uznać za czynność związaną ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

W opisie sprawy wskazał Pan jednoznacznie, że Dłużnicy nabyli nieruchomości 2 i 1 na cele prywatne (domy mieszkalne). Nieruchomości nie były wykorzystywane przez Dłużników w żaden sposób, nie korzystali z nich dla celów prowadzenia działalności gospodarczej, wykorzystywali je wyłącznie dla swoich celów osobistych, prywatnych. Zarówno działki, jak i znajdujące się na nich budynki nie były przedmiotami najmu, dzierżawy, ani innych odpłatnych umów o podobnym charakterze, a budynki znajdujące się na nieruchomościach, zostały wybudowane w celach mieszkalnych.

W związku z tym, zbycie przedmiotowych nieruchomości nie będzie dokonane w ramach działalności gospodarczej, lecz w ramach rozporządzania własnym majątkiem i będzie działaniem w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania.

Analiza okoliczności sprawy oraz obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa prowadzi do wniosku, że w odniesieniu do transakcji sprzedaży ½ udziału w nieruchomości nr 1 Dłużniczki B.B. oraz ½ udziału w nieruchomości nr 2 Dłużniczki B.B., oraz ½ udziału w nieruchomości nr 2 Dłużnika C.C., Dłużnicy nie będą występować w charakterze podatników podatku od towarów i usług, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzących działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy.

Skoro zatem Dłużnicy z tytułu omawianej transakcji nie wystąpią w charakterze podatników podatku VAT, również dokonana przez Pana dostawa jako Komornika sądowego nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem.

Twierdzi Pan, że transakcja będzie podlegała zwolnieniu na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy. Podkreślić należy, że zwolnienie od podatku VAT, o którym mowa w wskazanym przez Pana art. 43 ustawy o VAT, może mieć zastosowanie do czynności podlegającej opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy i wykonywanej przez podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, prowadzącego działalność w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

W interpretacji stwierdzono, że opisana przez Pana transakcja nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, w związku z tym, Pana stanowisko w zakresie pytań nr 1 i 2 jest nieprawidłowe. W sprawie nie ma bowiem zastosowania wskazane zwolnienie od podatku, z uwagi na brak opodatkowania sprzedaży licytacyjnej nieruchomości należących do Dłużników.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy. Ponosi Pan ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).