Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części nieprawidłowe i w części prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe w zakresie pytań oznaczonych we wniosku nr 1, nr 3 i nr 5 oraz prawidłowe w zakresie pytań oznaczonych we wniosku nr 2, nr 4 i nr 6.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
17 września 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 6 września 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w kwestii możliwości korzystania ze zwolnienia od podatku usług psychoterapii na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19a ustawy.
Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwania – pismem z 22 listopada 2024 r. (wpływ 22 listopada 2024 r.) oraz pismem z 9 grudnia 2024 r. (wpływ 12 grudnia 2023 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca prowadzi poradnię psychologiczną pod nazwą „XXX”. W ramach poradni Wnioskodawca oferuje swoim klientom (pacjentom) usługi psychoterapii.
Poradnia psychologiczna pod nazwą „XXX” nie jest zakładem leczniczym, a Wnioskodawca nie jest podmiotem leczniczym. Wnioskodawca jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny.
Wnioskodawca, jako osoba prawna, nie wykonuje usług psychoterapii osobiście. Wykonują je osoby współpracujące z Wnioskodawcą w różnych formach. Obecnie są to osoby zatrudnione na podstawie umowy zlecenie i umowy o współpracę (umowa B2B).
Umowa o współpracę (umowa B2B) polega na tym, że w ramach stosunku umownego obie strony występują jako przedsiębiorcy.
Usługi psychoterapii są świadczone przez osoby, które:
1.posiadają tytuł magistra psychologii;
2.nie posiadają tytułu magistra psychologii, ale posiadają tytuł magistra innego kierunku studiów (np. socjologii, religioznawstwa, pedagogiki) i ukończyły kurs psychoterapii (posiadają certyfikat psychoterapeuty);
3.nie posiadają tytułu magistra psychologii, ale posiadają tytuł magistra innego kierunku studiów (np. socjologii, religioznawstwa, pedagogiki), są w trakcie kursu psychoterapii (nie posiadają jeszcze certyfikatu psychoterapeuty) i podlegają regularnej superwizji psychoterapii.
Cytując za Wikipedią psychoterapia to stosowanie metod psychologicznych, zwłaszcza opartych na regularnym kontakcie międzyludzkim, w celu pomocy osobom zmagającym się z różnorodnymi problemami. Psychoterapia służy poprawie dobrostanu i zdrowia psychicznego, rozwojowi relacji i umiejętności społecznych, może dotyczyć zmiany lub radzenia sobie z dokuczliwymi zachowaniami, przekonaniami, obsesjami, myślami lub emocjami. Niektóre techniki psychoterapeutyczne są uznane za oparte na dowodach naukowych metody leczenia określonych zaburzeń psychicznych - źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Psychoterapia
Psychoterapeuci, z którymi współpracuje Wnioskodawca stosują różne podejścia (nurty) w psychoterapii. Są to:
1.metoda systemowa i integratywna;
2.nurt psychodynamiczny;
3.nurt poznawczo-behawioralny;
4.podejście systemowe;
5.nurt systemowy z podejściem psychodynamicznym;
6.podejście integratywne z uwzględnieniem nurtu systemowego i psychodynamicznego;
7.nurt Gestalt;
8.nurt psychoanalityczny;
9.nurt systemowy, psychodynamiczny i integratywny.
Podejście systemowe
Badania potwierdzają szczególną skuteczność terapii systemowych w przypadku takich diagnoz, jak zaburzenie afektywne dwubiegunowe (ang. family focused therapy - FFT), bulimia czy jadłowstręt psychiczny (zwłaszcza tzw. protokół Maudsley). Istnieją dowody efektywności terapii systemowych dla szeregu innych problemów u dzieci i młodzieży, takich jak zaburzenia zachowania, zaburzenia afektywne czy ADHD, i wielu zaburzeń osób dorosłych. Eklektyczne terapie systemowe z elementami innych podejść są też skuteczne w przypadku rodzinnych terapii uzależnień u młodzieży, behawioralnej terapii uzależnień dla par, czy niektórych terapii problemów małżeńskich.
(Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Psychoterapia#Terapie_systemowe)
Według Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób ICD-10 sporządzonej pod auspicjami Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), ADHD zostało sklasyfikowane pod pozycją F90.1, zaburzenia afektywne dwubiegunowe sklasyfikowano pod pozycją F31, jadłowstręt psychiczny umieszczono pod pozycją F50.0, bulimia (zwana żarłocznością psychiczną) została sklasyfikowana pod pozycją F50.2.
Podejście psychodynamiczne
Według badań, psychoterapia dynamiczna jest efektywna w wielu obszarach, m.in. w leczeniu depresji i zaburzeń osobowości, zarówno w formie terapii długoterminowej, jak krótkoterminowej.(Źródło:https://pl.wikipedia.org/wiki/Psychoterapia#Nowoczesna_psychoanaliza_i_terapie_psychodynamiczne)
Według Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób ICD-10 sporządzonej pod auspicjami Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), zaburzenia depresyjne nawracające zostały umieszczone pod pozycją F33. Z kolei zaburzenia osobowości można odnaleźć pod pozycjami F60-F69.
Podejście poznawczo-behawioralne
U dorosłych, badania i metaanalizy wskazują na skuteczność specyficznych technik terapii poznawczo-behawioralnej w leczeniu, profilaktyce i poprawie funkcjonowania w:
1.zaburzeniach lękowych, takich jak zespół lęku uogólnionego, zespół lęku napadowego i lęk społeczny;
2.zaburzeniach afektywnych, szczególnie zaburzeniach depresyjnych;
3.zaburzeniach odżywiania, szczególnie zaburzenia z napadami objadania się, bulimii;
4.Zaburzeniach aktywności i uwagi (ADHD);
5.bólu chronicznym, np. lumbago, chorobach reumatycznych, fibromialgii, napięciowym bólu głowy i przerwaniu rdzenia kręgowego;
6.zaburzeniach osobowości typu borderline i osobowości unikającej;
7.zaburzeniach psychotycznych i schizofrenii;
8.zespole uzależnienia fizjologicznego, również ze współwystępującą depresją;
9.zespole stresu pourazowego;
10.bezsenności.
Odnośnie do dzieci i nastolatków, istnieją dowody na skuteczność pewnych metod terapii poznawczo-behawioralnej w przypadku leczenia, poprawy funkcjonowania i profilaktyki:
1.zaburzeń lękowych, dysmorfofobii;
2.zaburzeń depresyjnych i myśli samobójczych, w tym techniki CBT-SP (ang. suicide prevention) dla osób, które podjęły próby samobójcze;
3.zaburzeń odżywiania i otyłości;
4.zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych, zespołu tików, trichotillomanii, i innych zespołów powtarzalnego zachowania,
5.zespołu stresu pourazowego, również u bardzo młodych dzieci (w wieku 3-6 lat).
(Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Psychoterapia#Terapia_poznawczo-behawioralna)
Według Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób ICD-10 sporządzonej pod auspicjami Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), zaburzenia lękowe uogólnione zostały wymienione pod pozycją F41.1, zespół lęku napadowego został wymieniony pod pozycją F41.0, fobie społeczne zostały wymienione pod pozycją F40.1, żarłoczność psychiczna (napady objadania się) została umieszczona pod pozycją F50.2, rwa kulszowa z bólem lędźwiowo-krzyżowym (lumbago) została wymieniona pod pozycją M54.4, fibromialgia została wymieniona pod pozycją M79.7, ból głowy typu napięciowego został sklasyfikowany pod pozycją G44.2, zaburzenia osobowości typu borderline sklasyfikowano pod pozycją F60.3 (osobowość chwiejna emocjonalnie), osobowość lękliwą (unikającą) sklasyfikowano pod pozycją F60.6, ostre i przemijające zaburzenia psychotyczne sklasyfikowano pod pozycją F23, schizofrenię sklasyfikowano pod pozycją F20, zaburzenia stresowe pourazowe sklasyfikowano pod pozycją F43.1, bezsenność nieorganiczną sklasyfikowano pod pozycją F51.0, zaburzenia hipochondryczne (dysmorfofobię) sklasyfikowano pod pozycją F45.2, zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne sklasyfikowano pod pozycją F42, tiki sklasyfikowano pod pozycją F95, trichotillomanię sklasyfikowano pod pozycją F63.3.
Podejście gestalt źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Psychoterapia
Terapia Gestalt może być stosowana w leczeniu wielu różnych schorzeń psychicznych i fizycznych, takich jak:
1.lęk;
2.behawioralne problemy zdrowotne, takie jak nadużywanie substancji lub inne uzależnienia;
3.zespół stresu pourazowego (PTSD) lub inna trauma;
4.depresja;
5.problemy w relacjach;
6.problemy z samooceną;
7.problemy z wizerunkiem ciała i zaburzenia odżywiania;
8.choroby fizyczne, które mogą mieć podłoże psychologiczne, takie jak migrena lub wrzodziejące zapalenie jelita grubego.
(Źródło: https://www.webmd.com/mental-health/what-is-gestalt-therapy).
Według Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób ICD-10 sporządzonej pod auspicjami Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), zaburzenia psychiczne i zachowania spowodowane używaniem substancji psychoaktywnych zostały sklasyfikowane w ramach pozycji F10-F19, migrena została sklasyfikowana pod pozycją G43, zaś wrzodziejące zapalenie jelita grubego sklasyfikowano pod pozycją K51.
Podejście psychoanalityczne
źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Psychoterapia
Uznaje się, że psychoterapia psychoanalityczna sprawdza się u pacjentów:
1.z nerwicą i zaburzeniami lękowymi;
2.z zaburzeniami osobowości (np. borderline);
3.dotkniętych przez dolegliwości psychotyczne;
4.z natręctwami, zachowaniami i myślami obsesyjnymi;
5.z objawami psychosomatycznymi;
6.cierpiących na depresję;
7.u których objawy są wynikiem nieuświadomionych konfliktów czy trudności adaptacyjnych.
(Źródło: https://www.medonet.pl/psyche,psychoterapia-psychoanalityczna---glowne-zalozenia--wskazania--przebieg,artykul,1735556.html)
Wnioskodawca zamierza nabywać od psychoterapeutów współpracujących z nim na podstawie umowy zlecenie lub umowy o współpracę (umowy B2B) usługi psychoterapii, a następnie odprzedawać je w niezmienionej postaci na rzecz swoich klientów (pacjentów). To oni ostatecznie będą korzystać z usługi psychoterapii (na ich rzecz będzie ona wykonywana).
W odpowiedzi na wezwania odpowiedzieli Państwo na zadane przez Organ pytania w następujący sposób:
Na pytanie: „Czy wszystkie usługi wykonywane przez osoby współpracujące z Państwem na podstawie umowy zlecenia i umowy o współpracę (umowa B2B) są nabywane przez Państwa we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej?”
Odpowiedzieli Państwo: „Wnioskodawca odpowiada, że usługi psychoterapii są przez niego nabywane od osób współpracujących z nim na podstawie umowy zlecenia. Następnie usługi te są sprzedawane przez Wnioskodawcę osobom trzecim (pacjentom). Wnioskodawca odpowiada ponadto, że aktualnie nie nabywa usług psychoterapii od osób współpracujących z nim na podstawie umowy o współpracę (umowa B2B). Planuje jednak w przyszłości nabywać od takich osób przedmiotowe usługi po to, by następnie sprzedawać je osobom trzecim (pacjentom). Wnioskodawca wskazuje, że sam nie korzysta z nabywanych usług psychoterapii. To osoby trzecie (pacjenci Wnioskodawcy) faktycznie korzystają z tych usług.”
Na pytanie: „Czy osoby współpracujące z Państwem na podstawie umowy zlecenia oraz umowy o współpracę (B2B) wykonywane czynności w zakresie psychoterapii świadczą w ramach własnej działalności gospodarczej?”
Odpowiedzieli Państwo: „Wnioskodawca odpowiada, że osoby współpracujące z nim na podstawie umowy zlecenia nie świadczą wykonywanych czynności w zakresie psychoterapii w ramach własnej działalności gospodarczej. Nie występują one w ramach zawartej z Wnioskodawcą umowy zlecenia, jako osoby fizyczne prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą.
W odniesieniu do osób współpracujących z Wnioskodawcą na podstawie umowy o współpracę (umowy B2B) Wnioskodawca wskazuje, że na ten moment jeszcze nie zawarł z takimi osobami odpowiednich umów.
Niemniej jednak osoby te będą występowały w ramach zawartych umów, jako osoby fizyczne prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą i będą stronami wiążącej ich i Wnioskodawcę umowy o świadczenie usług psychoterapii na rzecz klientów (pacjentów) Wnioskodawcy.”
Na pytanie: „Czy osoby współpracujące z Państwem na podstawie umowy zlecenie oraz umowy o współpracę (umowy B2B) wystawiają dla Państwa faktury VAT dokumentujące wykonane dla Państwa czynności, czy też inne dokumenty (prosimy wskazać jakie)?”
Odpowiedzieli Państwo: „Wnioskodawca odpowiada, że osoby współpracujące z nim na podstawie umowy zlecenia wystawiają mu następujące dokumenty: ewidencję czasu pracy i pacjentów, kartę ewidencji czasu pracy godzinową oraz rachunek do umowy zlecenia. Osoby te świadczą swoje usługi na podstawie umowy zlecenia oraz regulaminu poradni. W regulaminie poradni określono zasady funkcjonowania poradni oraz przyjmowania pacjentów.
Wnioskodawca odpowiada, że w przypadku rozpoczęcia współpracy na podstawie umowy B2B (umowy o współpracy) osoby te będą wystawiały na jego rzecz faktury.”
Na pytanie: „Czy usługi psychoterapii, o których mowa we wniosku stanowią usługi w zakresie opieki medycznej, które mają na celu profilaktykę, zachowanie, ratowanie, przywracanie lub poprawę zdrowia? Prosimy opisać, w czym się to dokładnie przejawia?”
Odpowiedzieli Państwo: „Wnioskodawca wskazuje, że usługi psychoterapii, o których mowa we wniosku stanowią usługi w zakresie opieki medycznej, które mają na celu profilaktykę, zachowanie, ratowanie, przywracanie lub poprawę zdrowia.
Usługi psychoterapii opisane we wniosku wpisują się w zakres opieki medycznej mającej na celu profilaktykę, zachowanie, ratowanie, przywracanie lub poprawę zdrowia w następujący sposób:
1.Profilaktyka zdrowia psychicznego: Psychoterapia zapobiega pogłębianiu się zaburzeń psychicznych takich jak depresja, lęki czy uzależnienia, dzięki czemu zmniejsza ryzyko poważniejszych konsekwencji zdrowotnych.
2.Zachowanie zdrowia: Terapia wspiera pacjentów w utrzymaniu równowagi psychicznej oraz zdolności do funkcjonowania w codziennym życiu, co ma kluczowe znaczenie dla zachowania zdrowia psychicznego i fizycznego.
3.Ratowanie zdrowia: W przypadku ostrych stanów, takich jak myśli samobójcze, psychoterapia jest niezbędnym elementem interwencji, który pomaga ratować zdrowie i życie pacjenta.
4.Przywracanie zdrowia: Psychoterapia wspomaga powrót do zdrowia po kryzysach psychicznych, traumach, depresji czy innych zaburzeniach, umożliwiając pacjentowi odzyskanie zdolności do samodzielnego i pełnego funkcjonowania.
5.Poprawa zdrowia: Dzięki psychoterapii pacjenci mogą poprawić swoje funkcjonowanie emocjonalne, społeczne i zawodowe, co prowadzi do ogólnej poprawy jakości ich życia i zdrowia.”
Na pytanie: „Czy osoby wykonujące usługi na podstawie umowy zlecenia, które nie posiadają tytułu magistra psychologii, ale posiadają tytuł magistra innego kierunku studiów (np. socjologii, religioznawstwa, pedagogiki) i posiadają certyfikat psychoterapeuty spełniają warunki, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 1) lit. a-c ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 917)?”
Odpowiedzieli Państwo: „Wnioskodawca odpowiada, że osoby wykonujące usługi na podstawie umowy zlecenia, które nie posiadają tytułu magistra psychologii, ale posiadają tytuł magistra innego kierunku studiów (np. socjologii, religioznawstwa, pedagogiki) i posiadają certyfikat psychoterapeuty spełniają warunki, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 1) lit. a-c ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 917).”
Na pytanie: „Czy osoby wykonujące usługi na podstawie umowy o współpracę (umowa B2B), które nie posiadają tytułu magistra psychologii, ale posiadają tytuł magistra innego kierunku studiów (np. socjologii, religioznawstwa, pedagogiki) i posiadają certyfikat psychoterapeuty spełniają warunki, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 1) lit. a-c ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego?”
Odpowiedzieli Państwo: Wnioskodawca odpowiada, że przypadek takiej osoby nie występuje w jego działalności póki co. Niemniej w przypadku nawiązania współpracy z tymi osobami w formule opisanej w stanie faktycznym (zdarzenie przyszłe), warunki o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 1) lit. a-c ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego będą przez nich spełnione.”
Na pytanie: „Czy osoby wykonujące usługi na podstawie umowy zlecenia, które nie posiadają tytułu magistra psychologii, ale posiadają tytuł magistra innego kierunku studiów (np. socjologii, religioznawstwa, pedagogiki) i są w trakcie kursu psychoterapii (nie posiadają jeszcze certyfikatu psychoterapeuty) spełniają warunki, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 4) lub pkt 5) ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego?”
Odpowiedzieli Państwo: „Osoby wykonujące usługi na podstawie umowy zlecenia, które nie posiadają tytułu magistra psychologii, ale posiadają tytuł magistra innego kierunku studiów (np. socjologii, religioznawstwa, pedagogiki) i są w trakcie kursu psychoterapii (nie posiadają jeszcze certyfikatu psychoterapeuty) będą spełniać warunki, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 4) lub pkt 5) ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego.”
Na pytanie: „Czy osoby wykonujące usługi na podstawie umowy o współpracę (umowa B2B), które nie posiadają tytułu magistra psychologii, ale posiadają tytuł magistra innego kierunku studiów (np. socjologii, religioznawstwa, pedagogiki) i są w trakcie kursu psychoterapii (nie posiadają jeszcze certyfikatu psychoterapeuty) spełniają warunki, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 4) lub pkt 5) ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego?
Odpowiedzieli Państwo: Tak, wszyscy terapeuci, którzy będą w przyszłości wykonywać usługi na podstawie umowy o współpracę (umowa B2B), które nie posiadają tytułu magistra psychologii, ale posiadają tytuł magistra innego kierunku studiów (np. socjologii, religioznawstwa, pedagogiki) i są w trakcie kursu psychoterapii (nie posiadają jeszcze certyfikatu psychoterapeuty) spełniają warunki, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 4) lub pkt 5) ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego.”
Na pytanie: „Czy osoby wykonujące usługi na podstawie umowy zlecenia, które nie posiadają tytułu magistra psychologii, ale posiadają tytuł magistra innego kierunku studiów (np. socjologii, religioznawstwa, pedagogiki) i są w trakcie kursu psychoterapii (nie posiadają jeszcze certyfikatu psychoterapeuty) spełniają/będą spełniały warunki, o których mowa w § 2 pkt 8 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 19 czerwca 2019 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień (Dz. U. z 2019 r., poz. 1285 ze zm.)?”
Odpowiedzieli Państwo: „Wnioskodawca odpowiada, że osoby wykonujące usługi na podstawie umowy zlecenia, które nie posiadają tytułu magistra psychologii, ale posiadają tytuł magistra innego kierunku studiów (np. socjologii, religioznawstwa, pedagogiki) i są w trakcie kursu psychoterapii (nie posiadają jeszcze certyfikatu psychoterapeuty), w kontekście brzmienia § 2 pkt 8 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 19 czerwca 2019 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień (Dz. U. poz. 1285 z późn. zm.) (dalej: Rozporządzenie), należy podzielić na dwie grupy:
1.te, które posiadają tytuł magistra pedagogiki, resocjalizacji, socjologii oraz
2.te, które posiadają tytuł magistra innego kierunku studiów, niż wymieniony powyżej w pkt 1 i dodatkowo jest to tytuł inny, niż tytuł magistra psychologii.
W takim wypadku tylko osoby wskazane w pkt 1 będą spełniały warunki określone w § 2 pkt 8 Rozporządzenia.
Zgodnie bowiem z § 2 pkt 8 Rozporządzenia osoba ubiegająca się o otrzymanie certyfikatu psychoterapeuty jest to osoba, która spełnia łącznie następujące warunki:
a)posiada tytuł zawodowy lekarza lub tytuł zawodowy magistra pielęgniarstwa, lub magistra po ukończeniu studiów na kierunku psychologii, pedagogiki, resocjalizacji, socjologii albo spełnia warunki określone w art. 63 ust. 1 ustawy z dnia 8 czerwca 2001 r. o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów (tj. w dniu wejścia w życie ustawy o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów posiadali dyplom magistra psychologii lub dyplom magistra filozofii chrześcijańskiej ze specjalizacją filozoficzno-psychologiczną uzyskany na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim do 1 października 1981 r. lub dyplom magistra filozofii chrześcijańskiej w zakresie psychologii uzyskany w Akademii Teologii Katolickiej do końca 1992 r. oraz pracowali w zawodzie conajmniej dwa lata),
b)posiada status osoby uczestniczącej co najmniej dwa lata w podyplomowym szkoleniu w zakresie oddziaływań psychoterapeutycznych mających zastosowanie w leczeniu zaburzeń zdrowia, prowadzonym metodami o udowodnionej naukowo skuteczności, w szczególności metodą terapii humanistyczno-doświadczeniowej lub integracyjnej, lub poznawczo-behawioralnej, lub psychoanalitycznej, lub psychodynamicznej, lub systemowej, w wymiarze co najmniej 1200 godzin albo przed 2007 r. ukończyła podyplomowe szkolenie w zakresie oddziaływań psychoterapeutycznych mających zastosowanie w leczeniu zaburzeń zdrowia w wymiarze czasu określonym w programie tego szkolenia,
c)posiada zaświadczenie wydane przez podmiot prowadzący kształcenie oraz pracująca pod nadzorem osoby posiadającej certyfikat psychoterapeuty.
Natomiast osoby wskazane w pkt 2 (te, które posiadają tytuł magistra innego kierunku studiów, niż pedagogiki, resocjalizacji, socjologii) nie będą spełniały warunków z § 2 pkt 8 Rozporządzenia.
Niemniej jednak nie będą one spełniały tych warunków tylko ze względu na ukończony kierunek studiów.
Poza tym Wnioskodawca wskazał w odpowiedzi na poprzednie wezwanie tut. Organu, że osoby te będą spełniały warunki z art. 5 ust. 3 pkt 4 lub 5 ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 917) (dalej: ustawa o ochronie zdrowia).”
Na pytanie: „Czy osoby wykonujące usługi na podstawie umowy o współpracę (umowa B2B), które nie posiadają tytułu magistra psychologii, ale posiadają tytuł magistra innego kierunku studiów (np. socjologii, religioznawstwa, pedagogiki) i są w trakcie kursu psychoterapii (nieposiadają jeszcze certyfikatu psychoterapeuty) spełniają/będą spełniały warunki, o których mowa w § 2 pkt 8 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 19 czerwca 2019 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień (Dz. U. z 2019 r., poz. 1285 ze zm.)?”
Odpowiedź: „Wnioskodawca odpowiada, że terapeuci, którzy będą w przyszłości wykonywać usługi na podstawie umowy o współpracę (umowa B2B), którzy nie posiadają tytułu magistra psychologii, ale posiadają tytuł magistra innego kierunku studiów (np. socjologii, religioznawstwa, pedagogiki) i są w trakcie kursu psychoterapii (nie posiadają jeszcze certyfikatu psychoterapeuty), w kontekście brzmienia § 2 pkt 8 Rozporządzenia, powinni zostać podzieleni na dwie grupy:
1.ci, którzy posiadają tytuł magistra pedagogiki, resocjalizacji, socjologii oraz
2.ci, którzy posiadają tytuł magistra innego kierunku studiów, niż wymieniony powyżej w pkt 1 i dodatkowo jest to tytuł inny, niż tytuł magistra psychologii.
W takim wypadku tylko osoby wskazane w pkt 1 będą spełniały warunki określone w § 2 pkt 8 Rozporządzenia.
Natomiast osoby wskazane w pkt 2 (te, które posiadają tytuł magistra innego kierunku studiów, niż pedagogiki, resocjalizacji, socjologii) nie będą spełniały warunków z § 2 pkt 8 Rozporządzenia.
Niemniej jednak nie będą one spełniały tych warunków tylko ze względu na ukończony kierunek studiów.
Poza tym Wnioskodawca wskazał w odpowiedzi na poprzednie wezwanie tut. Organu, że osoby te będą spełniały warunki z art. 5 ust. 3 pkt 4 lub 5 ustawy o ochronie zdrowia.”
Pytania
1.Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, iż usługi psychoterapii realizowane przez niego swoim klientom (pacjentom), dzięki nabywaniu ich od osób współpracujących z nim na podstawie umowy zlecenie, które posiadają tytuł magistra psychologii, podlegają zwolnieniu od VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361) - dalej: „ustawa o VAT”?
2.Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, iż usługi psychoterapii odprzedawane przez niego swoim klientom (pacjentom), a nabywane od osób współpracujących z nim na podstawie umowy o współpracę (umowy B2B), które posiadają tytuł magistra psychologii, podlegają zwolnieniu od VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19a ustawy o VAT?
3.Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, iż usługi psychoterapii realizowane przez niego swoim klientom (pacjentom), dzięki nabywaniu ich od osób współpracujących z nim na podstawie umowy zlecenie, które nie posiadają tytułu magistra psychologii, ale posiadają tytuł magistra innego kierunku studiów (np. socjologii, religioznawstwa, pedagogiki) i ukończyły kurs psychoterapii (posiadają certyfikat psychoterapeuty), podlegają zwolnieniu od VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19a ustawy o VAT?
4.Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, iż usługi psychoterapii odprzedawane przez niego swoim klientom (pacjentom), a nabywane od osób współpracujących z nim na podstawie umowy o współpracę (umowy B2B), które nie posiadają tytułu magistra psychologii, ale posiadają tytuł magistra innego kierunku studiów (np. socjologii, religioznawstwa, pedagogiki) i ukończyły kurs psychoterapii (posiadają certyfikat psychoterapeuty), podlegają zwolnieniu od VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19a ustawy o VAT?
5.Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, iż usługi psychoterapii realizowane przez niego swoim klientom (pacjentom), dzięki nabywaniu ich od osób współpracujących z nim na podstawie umowy zlecenie, które nie posiadają tytułu magistra psychologii, ale posiadają tytuł magistra innego kierunku studiów (np. socjologii, religioznawstwa, pedagogiki), są w trakcie kursu psychoterapii (nie posiadają jeszcze certyfikatu psychoterapeuty) i podlegają regularnej superwizji psychoterapii, są zwolnione od VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19a ustawy o VAT?
6.Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, iż usługi psychoterapii odprzedawane przez niego swoim klientom (pacjentom), a nabywane od osób współpracujących z nim na podstawie umowy o współpracę (umowy B2B), które nie posiadają tytułu magistra psychologii, ale posiadają tytuł magistra innego kierunku studiów (np. socjologii, religioznawstwa, pedagogiki), są w trakcie kursu psychoterapii (nie posiadają jeszcze certyfikatu psychoterapeuty) i podlegają regularnej superwizji psychoterapii, są zwolnione od VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19a ustawy o VAT?
Państwa stanowisko w sprawie
Ad. 1.
W ocenie Wnioskodawcy usługi psychoterapii realizowane przez niego swoim klientom (pacjentom), dzięki nabywaniu ich od osób współpracujących z nim na podstawie umowy zlecenie, które posiadają tytuł magistra psychologii, podlegają zwolnieniu od VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19a ustawy o VAT.
Zgodnie bowiem z art. 43 ust. 1 pkt 19a ustawy o VAT, zwalnia się od podatku świadczenie usług, o których mowa w pkt 18 i 19, jeżeli usługi te zostały nabyte przez podatnika we własnym imieniu ale na rzecz osoby trzeciej od podmiotów, o których mowa w pkt 18 i 19.
Usługi, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy o VAT, to usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczone w ramach wykonywania zawodów:
a)lekarza i lekarza dentysty;
b)pielęgniarki i położnej;
c)medycznych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2023 r. poz. 991, 1675 i 1972);
d)psychologa.
W tym miejscu warto przytoczyć definicję pojęć użytych w art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy o VAT przyjmowaną przez Dyrektora KIS. Tytułem przykładu w interpretacji indywidualnej z dnia 24 lipca 2024 r. (znak: 0112-KDIL1-1.4012.266.2024.3.DS) wskazano, że: Dla zastosowania zwolnienia z podatku VAT ważnym jest wykazanie, że celem świadczonych usług jest profilaktyka, zachowanie, ratowanie, przywrócenie i poprawa zdrowia. Profilaktyka zdrowotna obejmuje działania mające na celu zapobieganie chorobom, bądź innemu niekorzystnemu zjawisku zdrowotnemu przed jej rozwinięciem, poprzez ich wczesne wykrycie i leczenie. Ma ona również na celu zahamowanie postępu lub powikłań już istniejącej choroby, czy też zapobieganie powstawaniu niekorzystnych wzorów zachowań społecznych, które przyczyniają się do podwyższania ryzyka choroby. Z kolei „zachowywać”, oznacza pozostać w posiadaniu, dochować w niezmienionym stanie, a także ochraniać. Natomiast „ratowanie” to udzielanie komuś pomocy w niebezpieczeństwie lub w trudnej sytuacji. Interpretując termin „poprawa zdrowia”, którym posługuje się ustawodawca określając zakres zwolnień, należy zastosować wykładnię literalną, zgodnie z którą wyrażenie to oznacza zmianę stanu zdrowia na lepsze, poprawienie zdrowia, jego polepszanie. Podobnie należy postąpić dokonując wykładni pojęcia „przywracanie zdrowia”, które oznacza doprowadzenie zdrowia do poprzedniego stanu, sprawienie, że znajdzie się ono w takim stanie, w jakim był poprzednio.
Mając na uwadze powyższe należy przyjąć, że usługi psychoterapii służą profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia. W opisie zdarzenia przyszłego wskazano bowiem, że poszczególne metody psychoterapii są skuteczne w leczeniu i profilaktyce takich jednostek chorobowych, jak np.: depresja, ADHD, zespół lęku uogólnionego, bulimia, zaburzenie osobowości typu borderline, bezsenność nieorganiczna, schizofrenia czy też zespół stresu pourazowego.
W tym kontekście warto również zwrócić uwagę na treść art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 917) - dalej: „u.o.z.p.”, zgodnie z którym, psychoterapia to celowe i planowane oddziaływania psychologiczne, zmierzające do złagodzenia lub usunięcia objawów zaburzenia oraz do poprawy funkcjonowania psychicznego i społecznego, wspierające dążenia jednostki lub rodziny do zdrowia i rozwoju, kierowane do osób z zaburzeniami psychicznymi. Przez osobę z zaburzeniami psychicznymi, w myśl art. 3 pkt 1 u.o.z.p., rozumie się zaś osobę:
1.chorą psychicznie (wykazującą zaburzenia psychotyczne);
2.upośledzoną umysłowo;
3.wykazującą inne zakłócenia czynności psychicznych, które zgodnie ze stanem wiedzy medycznej zaliczane są do zaburzeń psychicznych, a osoba ta wymaga świadczeń zdrowotnych lub innych form pomocy i opieki niezbędnych do życia w środowisku rodzinnym lub społecznym.
Na stronie internetowej Ministerstwa Zdrowia można zaś przeczytać, że: psychoterapia prowadzona jest według określonej metody leczenia i zawsze stanowi element planu terapeutycznego, czyli ustalonego planu leczenia. Jej celem jest przepracowanie problemów i trudności wywołujących zaburzenia psychiczne i somatyczne. Jest przeznaczona dla osób z rozpoznanymi zaburzeniami zdrowia psychicznego, np. stanami lękowymi, fobią, zaburzeniami odżywiania czy z doświadczeniem traumatycznych wydarzeń.
(Źródło: https://pacjent.gov.pl/artykul/psychoterapia)
Biorąc pod uwagę powyższe należy uznać, że usługa psychoterapii spełnia przesłankę przedmiotową zawartą w art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy o VAT.
Usługa psychoterapii, o której mowa w pytaniu nr 1, spełnia również przesłankę podmiotową. Jej bezpośrednią realizacją zajmuje się bowiem osoba, która posiada tytuł magistra psychologii.
Zgodnie natomiast z art. 4 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 8 czerwca 2001 r. o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów (t. j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1026) - dalej: „u.z.p.”, wykonywanie zawodu psychologa polega na świadczeniu usług psychologicznych, a w szczególności na psychoterapii.
W obecnym stanie prawnym do wykonywania zawodu psychologa wystarczające jest posiadanie tytułu magistra. Wynika to stąd, że od momentu wejścia w życie przepisów u.z.p. nie utworzono samorządu zawodowego psychologów. Stąd niemożliwe jest uzyskanie wpisu na listę psychologów Regionalnej Izby Psychologów, zgodnie z art. 7 u.z.p. Brak jest również przepisów wykonawczych do ustawy, co sprawia, że absolwent psychologii nie ma też realnej możliwości odbycia stażu zawodowego (art. 8 ust. 1 pkt 4 u.z.p.).
Dodatkowo na stronie rządowej można przeczytać, że: prawo wykonywania zawodu psychologa powstaje z chwilą dokonania wpisu na listę psychologów prowadzoną przez Regionalną Izbę Psychologów. Z uwagi jednakże na fakt, iż samorząd zawodowy psychologów (w tym Regionalne Izby Psychologów) nie został utworzony, nie istnieją organy uprawnione do przeprowadzania procedury wpisu na listę. W rezultacie psychologowie nie mogą uzyskać potwierdzenia prawa wykonywania zawodu w Rzeczypospolitej Polskiej, a jedynie legitymują się tytułem zawodowym magistra na kierunku psychologia.
(Źródło: https://www.gov.pl/web/dialog/informacje-dotyczace-zawodu-psychologa)
Stąd należy uznać, że osoba posiadająca tytuł zawodowy magistra psychologii świadcząca usługę psychoterapii spełnia przesłankę podmiotową zawartą w art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. d ustawy o VAT.
Zatem skoro Wnioskodawca zamierza od tego rodzaju osób nabywać usługę psychoterapii, a następnie odprzedawać ją w niezmienionej formie swoim pacjentom, to w tej sytuacji znajdzie zastosowanie zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 19a ustawy o VAT.
W ocenie Wnioskodawcy powyższe potwierdzają następujące interpretacje indywidualne:
Interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z dnia 3 kwietnia 2023 r. (znak: 0111-KDIB3-2.4012.810.2022.4.MGO), w której wskazano, że: skoro spółka będzie nabywała od ww. osób usługi we własnym imieniu ale na rzecz osób trzecich - klientów spółki tj. dorosłych, młodzieży, dzieci i będą one świadczone przez nich jako psychologów oraz innych osób wykonujących zawody medyczne, (tj. psychoterapeutów i terapeutów uzależnień i współuzależnień), które - jak Pani wskazała - posiadają specjalistyczne wykształcenie, kwalifikacje i ukończone kursy potwierdzone certyfikatami, uprawniające do świadczenia usług w ramach wykonywanych zawodów medycznych, a celem świadczonych usług jest profilaktyka, zachowanie, ratowanie, przywracanie i poprawa zdrowia pacjentów, to odsprzedaż tych usług przez spółkę korzysta ze zwolnienia od podatku na mocy art. 43 ust. 1 pkt 19a ustawy.
Interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z dnia 2 maja 2022 r. (znak: 0114-KDIP4-2.4012.105.2022.1.KS), w której można przeczytać, że: W kontekście powołanego wyżej art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy, należy stwierdzić, że w odniesieniu do psychologów i psychoterapeutów spełniona jest przesłanka podmiotowa warunkująca zastosowanie zwolnienia od podatku na podstawie tego przepisu. Zawody medyczne i zawód psychologa zostały wprost wymienione odpowiednio w przepisie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. c i lit. d ustawy. Psycholog, jak również osoby wykonujące zawody medyczne - psychoterapeuci, są bez wątpienia osobami legitymującymi się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych. Jak wynika z przedstawionego opisu sprawy, w ramach prowadzonej działalności udziela Pan m.in. pomocy psychologicznej oraz psychoterapeutycznej (terapie indywidualne i grupowe). Pomoc polega na dokonaniu diagnozy i rozpoznaniu zaburzeń, dobraniu odpowiednich metod terapeutycznych oraz przeprowadzeniu konsultacji i terapii. Głównym celem świadczonych usług jest profilaktyka, zachowanie, ratowanie, przywracanie i poprawa zdrowia psychicznego. W świetle powyższego spełniona jest również przesłanka przedmiotowa w zakresie zwolnienia od podatku ww. usług świadczonych przez psychologów i psychoterapeutów.
Interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z dnia 28 września 2020 r. (znak: 0114-KDIP4-2.4012.346.2020.1.MMA), w której stwierdzono, że: odsprzedaż usług psychoterapii świadczonych przez psychologów, osoby wykonujące zawody medyczne, w ramach której nabywane będą korzystające ze zwolnienia usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, we własnym imieniu Wnioskodawcy, ale na rzecz ostatecznych odbiorców (pacjentów), będzie korzystać ze zwolnienia od podatku, na mocy art. 43 ust. 1 pkt 19a ustawy.
Interpretacja indywidualna z dnia 20 lipca 2023 r. (znak: 0114-KDIP4-2.4012.285.2023.1.AA), w której napisano, że: Wnioskodawczyni ukończyła jednolite studia magisterskie na kierunku psychologii i wykonuje w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zawód psychologa. W ramach prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej, w swojej praktyce Wnioskodawczyni prowadzi działalność w zakresie profilaktyki, zachowania, przywracania i poprawy zdrowia psychicznego swoich pacjentów. Szczegółowy katalog świadczonych przez Wnioskodawczynię usług obejmuje:
-psychoterapię,
-psychologię młodzieży,
-psychoterapię młodzieży,
-psychologię kryzysu,
-psychologię społeczną,
-psychoterapię par,
[…].
„Jak wskazała Pani we wniosku - opisane usługi psychologiczne mają za zadanie poprawić zdrowie psychiczne, leczyć depresję, zaburzenia lękowe, apatię, zaburzenia osobowości, problemy psychologiczne w związkach pacjentów, radzenie sobie z emocjami, a także pomóc im rozwinąć relację i umiejętności społeczne. Ponadto celem świadczonych Usług psychologicznych jest profilaktyka, zachowanie, ratowanie, przywracanie i poprawa zdrowia psychicznego. Z opisu sprawy wynika również, że zarówno Pani, jak i osoby przez Panią zatrudnione, wykonują zawód psychologa oraz posiadają do tego odpowiednie kwalifikacje. Biorąc pod uwagę powyższe, w kontekście art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. d ustawy, należy stwierdzić, że w analizowanym przypadku spełnione są obie przesłanki - podmiotowa i przedmiotowa - warunkujące zastosowanie zwolnienia od podatku na podstawie tego przepisu w odniesieniu do Usług psychologicznych świadczonych zarówno przez Panią, jak i przez podwykonawców. W konsekwencji opisane usługi psychologiczne korzystają ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. d ustawy gdy są świadczone przez Panią, a także gdy są wykonywane przez Pani podwykonawców.”
Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 powinno zostać uznane za prawidłowe.
Ad. 2.
Analogicznie Wnioskodawca uważa, że usługi psychoterapii odprzedawane przez niego swoim klientom (pacjentom), a nabywane od osób współpracujących z nim na podstawie umowy o współpracę (umowy B2B), które posiadają tytuł magistra psychologii, podlegają zwolnieniu od VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19a ustawy o VAT.
W przypadku zwolnienia opisanego w art. 43 ust. 1 pkt 19a ustawy o VAT podstawa umowna, w jakiej odbywa się współpraca nie ma znaczenia. Jeśli chodzi o zastosowanie zwolnienia, to tak samo należy potraktować usługi psychoterapii nabywane od osób współpracujących z Wnioskodawcą na podstawie umowy zlecenie, jak i umowy o współpracę (umowy B2B).
Powyższe potwierdza interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z dnia 24 lipca 2024 r. (znak: 0112-KDIL1-1.4012.266.2024.3.DS), w której potwierdzono zastosowanie zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 19a ustawy o VAT do usług psychoterapii świadczonych przez osoby zatrudnione na umowę zlecenie, jak i na umowę o współpracę (umowę B2B). W tym miejscu należy przywołać fragment uzasadnienia tej interpretacji: W zależności od zapotrzebowania Wnioskodawczyni, Wnioskodawczyni będzie wykorzystywała kompetencje osób zatrudnionych (na umowę o pracę) lub świadczących usługi (umowa zlecenia/również w formie B2B) działając w imieniu firmy Wnioskodawczyni. [...] Zatem w zakresie usług psychologicznych, które będą świadczone przez podmioty, w ramach wykonywania zawodu psychologa, od których będzie Pani nabywała ww. usługi (jako usługi zwolnione na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy), a następnie będzie je Pani odsprzedawała Nabywcom w stanie nieprzetworzonym, wypełnione będą przesłanki do korzystania ze zwolnienia zawartego w art. 43 ust. 1 pkt 19a ustawy. Świadczy bowiem Pani ww. usługi dla osób z problemami zdrowotnymi i będzie nabywała Pani te usługi w swoim imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej (na rzecz Nabywców usług świadczonych w ramach prowadzonej przez Panią działalności), od podmiotów, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. d ustawy. Ponadto, świadczone usługi będą miały charakter przywracania i poprawy zdrowia psychicznego, będą stanowiły po stronie psychologów usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy, niezależnie od okoliczności, czy usługi te będą realizowane stacjonarnie czy online.
Warto również powołać interpretację indywidualną Dyrektora KIS z dnia 23 listopada 2023 r. (znak: 0114-KDIP4-2.4012.518.2023.2.MC), w której wskazano, że: „W konsekwencji, w świetle powołanych wyżej przepisów prawa podatkowego w odniesieniu do usług realizowanych przy współpracy z psychologami oraz psychoterapeutami świadczącymi usługi w ramach umów zlecenia oraz umów o świadczenie usług należy stwierdzić, że działając we własnym imieniu, ale na rzecz ostatecznych odbiorców świadczonych usług (którym sprzedają Państwo usługi świadczone uprzednio przez psychologów/psychoterapeutów), uczestniczą Państwo w świadczeniu usług zwolnionych, tj. usług w zakresie opieki medycznej służących profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia. Tym samym usługi psychologiczne oraz usługi psychoterapeutyczne realizowane przez Państwa przy współpracy z psychologami oraz psychoterapeutami zatrudnionymi przez Państwa na podstawie umów zlecenia oraz umów o świadczenie usług korzystają/będą korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19a ustawy.”
Ad. 3.
W ocenie Wnioskodawcy usługi psychoterapii realizowane przez niego swoim klientom (pacjentom), dzięki nabywaniu ich od osób współpracujących z nim na podstawie umowy zlecenie, które nie posiadają tytułu magistra psychologii, ale posiadają tytuł magistra innego kierunku studiów (np. socjologii, religioznawstwa, pedagogiki) i ukończyły kurs psychoterapii (posiadają certyfikat psychoterapeuty), podlegają zwolnieniu od VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19a ustawy o VAT.
Wynika to stąd, że w art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. c ustawy o VAT zawarto odwołanie do zawodów medycznych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 799) - dalej: „u.d.l.”.
Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 u.d.l., osoba wykonująca zawód medyczny to osoba uprawnioną na podstawie odrębnych przepisów do udzielania świadczeń zdrowotnych oraz osoba legitymującą się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych w określonym zakresie lub w określonej dziedzinie medycyny.
Stosownie natomiast do brzmienia art. 5 ust. 3 pkt 1 u.o.z.p., psychoterapię w ramach opieki zdrowotnej nad osobami z zaburzeniami psychicznymi prowadzi:
1)osoba posiadająca certyfikat psychoterapeuty, która spełnia łącznie następujące warunki:
a) posiada tytuł zawodowy lekarza lub tytuł zawodowy magistra albo spełnia warunki określone w art. 63 ust. 1 ustawy z dnia 8 czerwca 2001 r. o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów (Dz. U. z 2019 r. poz. 1026), udokumentuje:
- ukończenie podyplomowego szkolenia w wymiarze co najmniej 1200 godzin w zakresie oddziaływań psychoterapeutycznych mających zastosowanie w leczeniu zaburzeń zdrowia, prowadzonego metodami o udowodnionej naukowo skuteczności, w szczególności metodą terapii humanistyczno-doświadczeniowej lub integracyjnej, lub poznawczo-behawioralnej, lub psychoanalitycznej, lub psychodynamicznej, lub systemowej, obejmującego psychoterapię własną lub doświadczenie własne, superwizję psychoterapii i staże, albo
- ukończenie przed dniem 31 grudnia 2028 r. rozpoczętego przed dniem 1 stycznia 2024 r. podyplomowego szkolenia w zakresie oddziaływań psychoterapeutycznych mających zastosowanie w leczeniu zaburzeń zdrowia, prowadzonego metodami o udowodnionej naukowo skuteczności, w szczególności metodą terapii humanistyczno-doświadczeniowej lub integracyjnej, lub poznawczo-behawioralnej, lub psychoanalitycznej, lub psychodynamicznej, lub systemowej, i odbycie - realizowanych po rozpoczęciu szkolenia - psychoterapii własnej, doświadczenia własnego, superwizji psychoterapii lub staży, które łącznie ze szkoleniem obejmują co najmniej 1200 godzin, albo
- ukończenie przed 2012 r. podyplomowego szkolenia w zakresie oddziaływań psychoterapeutycznych mających zastosowanie w leczeniu zaburzeń zdrowia w wymiarze czasu określonym w programie tego szkolenia,
a) zdała egzamin certyfikujący przeprowadzony przez komisję zewnętrzną wobec podmiotu kształcącego, w skład której nie wchodzą przedstawiciele podmiotu kształcącego, w szczególności powołaną przez stowarzyszenia wydające certyfikaty psychoterapeuty.
Osoby opisane w pytaniu nr 3 spełniają wyżej wymienione warunki, tj. posiadają tytuł zawodowy magistra (w tym wypadku nie jest konieczny tytuł magistra psychologii; wystarczy tytuł magistra jakiegokolwiek kierunku) oraz ukończyły kurs psychoterapii (posiadają certyfikat psychoterapeuty). W świetle zatem przywołanego postanowienia u.o.z.p. odczytywanego w związku z art. 2 ust. 1 pkt 2 u.d.l., wykonują one zawód medyczny.
Warto przy tym podkreślić, że począwszy od 1 stycznia 2024 r., wraz z wejściem w życie zmian w przepisach u.o.z.p., psychoterapię może prowadzić m.in. osoba, która ma certyfikat psychoterapeuty, tytuł zawodowy lekarza lub magistra (bez wskazania wymaganego kierunku studiów) oraz udokumentowała ukończenie podyplomowego szkolenia w zakresie oddziaływań psychoterapeutycznych. W obecnym stanie prawnym osoba posiadająca tytuł magistra w zakresie dowolnego kierunku studiów może zatem prowadzić psychoterapię. Nie jest konieczne, jak poprzednio, posiadanie tytułu magistra w zakresie pielęgniarstwa, psychologii, pedagogiki, resocjalizacji lub socjologii.
(Źródło: https://www.gazetaprawna.pl/praca/artykuly/9393714,obowiazuja-nowe-wymogi-dla-psychoterapeutow-nowe-prawo-2024.html)
Jak można przeczytać na jednym z portali branżowych: Przepisy normują także, kto może prowadzić psychoterapię. Nie zawężają przy tym grona uprawnionych do osób z kierunkowym wykształceniem (np. magistrów psychologii). O status psychoterapeuty może starać się każdy, kto posiada tytuł zawodowy magistra - zarówno matematyk, jak i polonista, jeśli tylko uzyska wymagany certyfikat, a więc ukończy wymienione w ustawie podyplomowe szkolenia i zda egzamin certyfikujący.
(Źródło: https://www.rynekzdrowia.pl/Psychiatria/Wazne-zmiany-dla-psychoterapeutow-Weszly-w-zycie-przepisy-regulujace-zawod-Jest-definicja-psychoterapii,253659,16.html)
Tym samym nabywane przez Wnioskodawcę od tych osób usługi psychoterapii spełniają przesłankę podmiotową określoną w art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. c ustawy o VAT. Spełniają one także przesłankę przedmiotową zawartą w art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy o VAT, czemu szerzej poświęcono uzasadnienie w ramach Ad. 1. Stąd Wnioskodawca uznaje za niezasadne powielanie tej argumentacji w ramach Ad. 2 i Ad. 3-6.
Zatem odprzedaż tych usług w niezmienionej formie na rzecz klientów (pacjentów) Wnioskodawcy będzie podlegała zwolnieniu od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19a ustawy o VAT.
Ad. 4.
W ocenie Wnioskodawcy analogicznie usługi psychoterapii odprzedawane przez niego swoim klientom (pacjentom), a nabywane od osób współpracujących z nim na podstawie umowy o współpracę (umowy B2B), które nie posiadają tytułu magistra psychologii, ale posiadają tytuł magistra innego kierunku studiów (np. socjologii, religioznawstwa, pedagogiki) i ukończyły kurs psychoterapii (posiadają certyfikat psychoterapeuty), podlegają zwolnieniu od VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19a ustawy o VAT.
W przypadku zwolnienia opisanego w art. 43 ust. 1 pkt 19a ustawy o VAT podstawa umowna, w jakiej odbywa się współpraca, nie ma znaczenia. Jeśli chodzi o zastosowanie zwolnienia, to tak samo należy potraktować usługi psychoterapii nabywane od osób współpracujących z Wnioskodawcą na podstawie umowy zlecenie, jak i umowy o współpracę (umowy B2B).
Ad. 5.
W ocenie Wnioskodawcy usługi psychoterapii realizowane przez niego swoim klientom (pacjentom), dzięki nabywaniu ich od osób współpracujących z nim na podstawie umowy zlecenie, które nie posiadają tytułu magistra psychologii, ale posiadają tytuł magistra innego kierunku studiów (np. socjologii, religioznawstwa, pedagogiki), są w trakcie kursu psychoterapii (nie posiadają jeszcze certyfikatu psychoterapeuty) i podlegają regularnej superwizji psychoterapii, są zwolnione od VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19a ustawy o VAT. Powyższe wynika stąd, że zgodnie z art. 5 ust. 3 pkt 4 u.o.z.p., psychoterapię w ramach opieki zdrowotnej nad osobami z zaburzeniami psychicznymi prowadzi osoba, która ubiega się o otrzymanie certyfikatu psychoterapeuty, która spełnia łącznie następujące warunki:
a)posiada tytuł zawodowy lekarza lub tytuł zawodowy magistra albo spełnia warunki określone w art. 63 ust. 1 ustawy z dnia 8 czerwca 2001 r. o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów;
b)posiada status osoby odbywającej szkolenie, o którym mowa w pkt 1 lit. b tiret pierwsze albo drugie, i zaświadczenie wydane przez podmiot prowadzący to szkolenie o ukończeniu co najmniej 2 roku tego szkolenia, albo spełnia warunek, o którym mowa w pkt 1 lit. b tiret pierwsze albo drugie;
c)uczestniczy w superwizji psychoterapii i posiada zaświadczenie w tym zakresie wystawione przez superwizora psychoterapii.
Osoby opisane w pytaniu nr 5 spełniają wyżej wymienione warunki, tj. posiadają tytuł zawodowy magistra, są w trakcie szkolenia psychoterapeutycznego oraz podlegają regularnej superwizji psychoterapii. Są one więc uprawnione do prowadzenia psychoterapii, a zatem w myśl art. 2 ust. 1 pkt 2 u.d.l. wykonują zawody medyczne. Zgodnie bowiem z art. 2 ust. 1 pkt 2 u.d.l., osobą wykonującą zawód medyczny jest również osoba uprawniona na podstawie odrębnych przepisów do udzielania świadczeń zdrowotnych.
Tym samym nabywane przez Wnioskodawcę od tych osób usługi psychoterapii spełniają przesłankę podmiotową określoną w art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. c ustawy o VAT. Spełniają one także przesłankę przedmiotową zawartą w art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy o VAT, czemu szerzej poświęcono uzasadnienie w ramach Ad. 1.
Zatem odprzedaż tych usług w niezmienionej formie na rzecz klientów (pacjentów) Wnioskodawcy będzie podlegała zwolnieniu od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19a ustawy o VAT.
Ad. 6.
W ocenie Wnioskodawcy analogicznie usługi psychoterapii odprzedawane przez niego swoim klientom (pacjentom), a nabywane od osób współpracujących z nim na podstawie umowy o współpracę (umowy B2B), które nie posiadają tytułu magistra psychologii, ale posiadają tytuł magistra innego kierunku studiów (np. socjologii, religioznawstwa, pedagogiki), są w trakcie kursu psychoterapii (nie posiadają jeszcze certyfikatu psychoterapeuty) i podlegają regularnej superwizji psychoterapii, są zwolnione od VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19a ustawy o VAT.
W przypadku zwolnienia opisanego w art. 43 ust. 1 pkt 19a ustawy o VAT podstawa umowna, w jakiej odbywa się współpraca nie ma znaczenia. Jeśli chodzi o zastosowanie zwolnienia, to tak samo należy potraktować usługi psychoterapii nabywane od osób współpracujących z Wnioskodawcą na podstawie umowy zlecenie, jak i umowy o współpracę (umowy B2B).
W uzupełnieniu dodatkowo wyjaśnili Państwo w kontekście zadanych pytań (własne stanowisko)
„Wnioskodawca wskazuje ponadto, iż w jego ocenie spełnianie przez terapeutów współpracujących z nim na podstawie umowy zlecenia czy umowy B2B warunków określonych w § 2 pkt 8 Rozporządzenia ma drugorzędne znaczenie w kontekście stosowania zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 19a ustawy o VAT.
Wynika to stąd, że wystarczające dla zastosowania tego zwolnienia jest spełnianie przez terapeutów warunków określonych w art. 5 ust. 3 pkt 4 lub 5 ustawy o ochronie zdrowia. Z łącznej lektury art. 5 ust. 3 pkt 4 lub 5 ustawy o ochronie zdrowia oraz art. 5 ust. 1 ustawy o ochronie zdrowia wynika, że osoby, które spełniają warunki określone właśnie w art. 5 ust. 3 pkt 4 lub 5 ustawy o ochronie zdrowia są uprawnione do prowadzenia psychoterapii w ramach opieki zdrowotnej nad osobami z zaburzeniami psychicznymi.
W ocenie Wnioskodawcy nie muszą one więc spełniać warunków z § 2 pkt 8 Rozporządzenia. Wystarczy, że spełnią warunki z art. 5 ust. 3 pkt 4 lub 5 ustawy o ochronie zdrowia.
Warto bowiem zauważyć, że w § 2 pkt 8 Rozporządzenia w istocie zawężono zakres osób uprawnionych do świadczenia psychoterapii, w stosunku do art. 5 ust. 3 pkt 4 lub 5 ustawy o ochronie zdrowia. Przepisy te kolidują ze sobą.
Kolizję tę należy usunąć poprzez zastosowanie dwóch reguł kolizyjnych. Mianowicie:
1.Lex posterior derogat priori (ustawa późniejsza uchyla wcześniejszą);
2.Lex superior derogat legi inferiori (norma wyższa uchyla normę niższą).
Po pierwsze bowiem przepisy rozszerzające krąg osób uprawnionych do świadczenia psychoterapii w ramach opieki zdrowotnej nad osobami z zaburzeniami psychicznymi weszły w życie w dniu 1 stycznia 2024 r. Natomiast Rozporządzenie to akt o wiele wcześniejszy - wszedł on w życie dniu 19 czerwca 2019 r. Po drugie Rozporządzenie jest aktem niższego rzędu niż ustawa o ochronie zdrowia.
Warto również zauważyć, że ustawa o ochronie zdrowia kompleksowo reguluje tematykę właśnie owego zdrowia psychicznego. Natomiast Rozporządzenie dotyczy tylko bardzo wąskiego obszaru zdrowia psychicznego, jakim jest opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień w zakresie świadczeń gwarantowanych przez NFZ.”
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe w zakresie pytań oznaczonych we wniosku nr 1, nr 3 i nr 5 oraz prawidłowe w zakresie pytań oznaczonych we wniosku nr 2, nr 4 i nr 6.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem” podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).
Na podstawie art. 8 ust. 2a ustawy:
W przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.
Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług zwolnienia od podatku. Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy:
Zwalnia się od podatku usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane w ramach działalności leczniczej przez podmioty lecznicze.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy:
Zwalnia się od podatku usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, świadczone na rzecz podmiotów leczniczych na terenie ich zakładów leczniczych, w których wykonywana jest działalność lecznicza.
W myśl art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy:
Zwalnia się od podatku usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczone w ramach wykonywania zawodów:
a) lekarza i lekarza dentysty,
b) pielęgniarki i położnej,
c) medycznych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz.U. z 2020 r. poz. 295, 567, 1493, 2112, 2345 i 2401),
d) psychologa.
Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19a ustawy:
Zwalnia się od podatku świadczenie usług, o których mowa w pkt 18 i 19, jeżeli usługi te zostały nabyte przez podatnika we własnym imieniu ale na rzecz osoby trzeciej od podmiotów, o których mowa w pkt 18 i 19.
Należy jednak zauważyć, że ww. przepisy art. 43 ust. 1 pkt 18 i 19 ustawy zwalniają od podatku wyłącznie usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, nie zwalniają zatem wszystkich świadczeń, które można wykonać w ramach działalności leczniczej przez podmioty lecznicze bądź w ramach zawodów medycznych, ale tylko te które służą określonemu celowi.
Zauważyć zatem należy, że wszędzie tam, gdzie nie ma bezpośredniego związku z leczeniem – nie ma prawa do zastosowania zwolnienia od podatku. Świadczenie usług, dokonywane w ramach wykonywania zawodu medycznego, jest opodatkowane podatkiem od towarów i usług, jeśli nie odpowiada ono koncepcji opieki medycznej. Jeśli głównym celem usług medycznych nie jest ochrona, w tym zachowanie lub odtworzenie zdrowia, ale raczej udzielanie pewnych porad, nie będzie miało zastosowania zwolnienie od podatku.
Przytoczone powyżej przepisy krajowe w zakresie opieki medycznej stanowią implementację do polskiego porządku prawnego przepisu art. 132 ust. 1 lit. b) oraz lit. c) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L 347 z 11 grudnia 2006 str. 1 ze zm.), zgodnie z którym:
Państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje:
- opieka szpitalna i medyczna oraz ściśle z nimi związane czynności podejmowane przez podmioty prawa publicznego lub, na warunkach socjalnych porównywalnych do stosowanych w odniesieniu do instytucji prawa publicznego, przez szpitale, ośrodki medyczne i diagnostyczne oraz inne odpowiednio uznane placówki o podobnym charakterze;
- świadczenie opieki medycznej w ramach zawodów medycznych i paramedycznych, określonych przez zainteresowane państwo członkowskie.
Z powołanych powyżej przepisów jednoznacznie wynika, że zwolnieniu od podatku VAT podlegają usługi w zakresie opieki medycznej, które spełniają określone warunki: służą profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, a także świadczone są przez konkretne, wymienione przez ustawodawcę wprost podmioty. Zwolnienie powyższe ma zatem charakter podmiotowo-przedmiotowy, co oznacza, że zwolnieniu od podatku podlega określony rodzaj usług wykonywanych przez ściśle zdefiniowany krąg podmiotów, wykonujących te usługi.
Należy mieć na uwadze, że analizowany przepis zwalnia od podatku wyłącznie usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, nie zwalnia zatem wszystkich świadczeń, które można wykonać w ramach działalności leczniczej przez podmioty lecznicze bądź w ramach zawodów medycznych, ale tylko służące określonemu celowi.
Precyzując czynności, których celem jest profilaktyka, zachowanie, ratowanie, przywracanie lub poprawa zdrowia należy zastosować wykładnię językową.
„Profilaktyka” to wszelkie działania i środki stosowane w celu zapobiegania czemuś niepożądanemu, likwidowanie przyczyn niekorzystnych zjawisk, to działania i środki stosowane w celu zapobiegania chorobom. Zatem profilaktyka zdrowotna obejmuje działania mające na celu zapobieganie chorobom bądź innemu niekorzystnemu zjawisku zdrowotnemu przed jej rozwinięciem, poprzez ich wczesne wykrycie i leczenie. Ma ona również na celu zahamowanie postępu lub powikłań już istniejącej choroby, czy też zapobieganie powstawaniu niekorzystnych wzorów zachowań społecznych, które przyczyniają się do podwyższania ryzyka choroby.
„Zachowywanie” rozumiane jest zaś jako dochowanie czegoś w stanie niezmienionym, nienaruszonym lub niezniszczonym mimo upływu czasu lub niesprzyjających okoliczności, utrzymywanie.
Interpretując słowo „ratowanie” należy odwołać się do słów „ratować” i „ratownictwo”. Ratować to starać się ocalić, zachować coś, natomiast ratownictwo jest rozumiane jako ogół środków i metod ratowania życia ludzkiego i niesienia pomocy w warunkach zagrożenia.
Pojęcie „przywracać” oznacza doprowadzić coś do poprzedniego stanu, wprowadzić coś na nowo, odtworzyć coś w pierwotnej postaci, wznowić, odnowić, sprawić, że ktoś się znajdzie w takiej sytuacji, w takim stanie, w jakim był poprzednio. Pojęcie „przywracanie zdrowia” oznacza doprowadzenie zdrowia do poprzedniego stanu, sprawienie, że znajdzie się ono w takim stanie, w jakim był poprzednio.
„Poprawa” to zmiana stanu czegoś na lepsze, poprawienie czegoś, poprawianie się, polepszanie. Z kolei termin „poprawa zdrowia”, którym posługuje się ustawodawca określając zakres zwolnień, zgodnie z wykładnią literalną, oznacza zmianę stanu zdrowia na lepsze, poprawienie zdrowia, jego polepszanie.
Zatem dokonując ustalenia, czy dana usługa medyczna korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług należy ustalić, czy będzie spełniała wyżej określone warunki.
Z utrwalonego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE wynika, że zwolnienia stanowią autonomiczne pojęcia prawa wspólnotowego, które służą unikaniu rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych państwach członkowskich i które należy postrzegać w ogólnym kontekście wspólnego systemu podatku VAT wyrok C-473/08 w sprawie Eulitz, pkt 25). Jak również wielokrotnie podkreślał Trybunał Sprawiedliwości UE w swym orzecznictwie: pojęcia używane do opisania zwolnień wymienionych w art. 13 VI Dyrektywy (obecnie art. 132 Dyrektywy 2006/112/WE Rady) powinny być interpretowane w sposób ścisły, ponieważ stanowią one odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem VAT objęta jest każda dostawa towarów i każda usługa świadczona odpłatnie przez podatnika.
Zauważyć należy, że definicja opieki medycznej nie została zawarta ani w krajowych, ani wspólnotowych przepisach podatkowych. W tym zakresie należy szukać wyjaśnienia tych pojęć w bogatym dorobku orzecznictwa wspólnotowego.
W wyroku w sprawie L.u.P. GmbH (C-106/05, pkt 27) Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej stwierdził, że pojęcia „opieki medycznej” oraz „świadczeń opieki medycznej” (…) odnoszą się do świadczeń, które służą diagnozie, opiece oraz w miarę możliwości, leczeniu chorób lub zaburzeń zdrowia. Pojęcie to zdefiniowano również w wyroku w sprawie d´Ambrumenil (C- 307/01, pkt 57), gdzie podkreślono, że pojęcia świadczenia opieki medycznej nie można interpretować w sposób, który obejmuje świadczenia medyczne realizowane w innym celu niż postawienie diagnozy, udzielenie pomocy medycznej oraz w zakresie, w jakim to możliwe, leczenie chorób lub zaburzeń zdrowotnych.
Należy więc uznać, że pojęcie „usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia” odpowiada określeniom używanym przez Trybunał „postawienie diagnozy, udzielenie pomocy medycznej oraz w zakresie, w jakim jest to możliwe, leczenie chorób lub zaburzeń zdrowotnych”. W pojęciu tym zawierają się również usługi medyczne realizowane w celach profilaktycznych (wyrok w sprawie Margarete Unterpertinger v Pensionsversicherungsanstalt der Arbeiter, C-212/01, pkt 40).
Należy podkreślić, że ani przepisy Dyrektywy, ani orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE nie dają podstaw do tego, aby zakresem opieki medycznej podlegającej zwolnieniu objąć wszystkie działania medyczne wynikające z procesu leczenia. Zatem czynności, których celem nie jest ochrona zdrowia, nie mogą być uznane za świadczenia opieki medycznej i nie mogą podlegać zwolnieniu od podatku od towarów i usług. Stanowisko takie wynika z wyroku w sprawie C-212/01.
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku w sprawie Margarete Unterpertinger v Pensionsversicherungsanstalt der Arbeiter C-212/01 stwierdził, że „(…) to cel usługi medycznej decyduje o tym, czy powinna ona być zwolniona z podatku VAT. Dlatego też, jeśli kontekst, w jakim taka usługa jest wykonywana, pozwala ustalić, że jej głównym celem nie jest ochrona zdrowia, włączając w to utrzymanie lub przywrócenie zdrowia, lecz udzielanie porad wymaganych przed podjęciem decyzji wywołujących skutki prawne, zwolnienie nie ma zastosowania do takiej usługi”.
Również z orzeczenia C-384/98 wynika, że preferencji podlegać mogą jedynie te usługi, które mają cel terapeutyczny bądź profilaktyczny, a nie podlegają mu takie, które mają charakter czysto ekspercki i doradczy (np. orzekanie o stanie zdrowia dla potrzeb przyznania renty, bądź dla instytucji ubezpieczeniowych dla ustalenia wysokości składki ubezpieczenia na życie).
Ponadto jak zauważył Rzecznik Generalny w sprawie C-262/08: „Cel usługi medycznej określa, czy powinna ona korzystać ze zwolnienia, jeżeli z kontekstu wynika, że jej głównym celem nie jest ochrona, utrzymanie bądź przywrócenie zdrowia, lecz inny cel, to wówczas zwolnienie nie będzie miało zastosowania”. Rzecznik zauważa również, że: „działalność, którą uznano za części składowe opieki medycznej (leczenia medycznego), obejmuje: opiekę terapeutyczną jako część usługi ambulatoryjnej świadczonej przez wykwalifikowane pielęgniarki; leczenie psychoterapeutyczne świadczone przez wykwalifikowanych psychologów; prowadzenie badań lekarskich bądź pobieranie krwi lub innych próbek do badania pod kątem występowania choroby, na rzecz pracodawców lub ubezpieczycieli, albo poświadczanie zdolności medycznej do odbycia podróży, jeżeli celem tych usług zasadniczo pozostaje ochrona zdrowia zainteresowanych osób; oraz badania medyczne umożliwiające obserwację i zbadanie pacjentów, zanim zajdzie konieczność diagnozowania, rozciągnięcia opieki bądź leczenia potencjalnej choroby, zlecone przez internistów i wykonywane przez zewnętrzne laboratoria prywatne”.
Dokonując oceny przedstawionych okoliczności sprawy należy mieć na względzie zasadę wykładni zwolnień, stanowiących w istocie odstępstwo od generalnej zasady powszechności opodatkowania podatkiem VAT. Tym samym, wszelkie zwolnienia należy interpretować możliwie ściśle i wąsko tak, aby nie doprowadzić do rozszerzenia zwolnień.
Przedmiotem Państwa zainteresowania jest kwestia możliwości korzystania ze zwolnienia od podatku usług psychoterapii na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19a ustawy.
Z opisu sprawy wynika, że nie są Państwo podmiotem leczniczym w rozumieniu art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej.
W konsekwencji powyższego z uwagi na niespełnienie przesłanki podmiotowej nie będą mogli Państwo korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy.
W tej sytuacji zbadać należy, czy dla świadczonych usług psychoterapii można zastosować zwolnienie od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy.
W świetle przywołanej wyżej regulacji należy zauważyć, że warunkiem zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy jest spełnienie łącznie dwóch przesłanek:
- przesłanki o charakterze podmiotowym, odnoszącej się do usługodawcy, który musi być osobą wykonującą zawód lekarza, lekarza dentysty, pielęgniarki, położnej, psychologa lub inny zawód medyczny w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej;
- przesłanki o charakterze przedmiotowym, dotyczącej rodzaju świadczonych usług, tj. usług w zakresie opieki medycznej, służących profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia.
Niespełnienie chociażby jednej z ww. przesłanek powoduje, że zwolnienie nie ma zastosowania.
Oznacza to, że zwolnieniu podlega określony rodzaj usług wykonywanych w określonym celu, przez zdefiniowany krąg podmiotów. Powyższa regulacja nie zwalnia od podatku wszystkich świadczeń, ale tylko służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, jeśli wykonywane są przez osoby posiadające wymagane wykształcenie zawodowe. Jeśli nie jest spełniona choćby jedna z powyższych przesłanek, usługi podlegają opodatkowaniu właściwą stawką podatku VAT.
W opisie sprawy wskazali Państwo, że usługi psychoterapii, o których mowa we wniosku stanowią usługi w zakresie opieki medycznej, które mają na celu profilaktykę, zachowanie, ratowanie, przywracanie lub poprawę zdrowia. Usługi psychoterapii opisane we wniosku wpisują się w zakres opieki medycznej mającej na celu profilaktykę, zachowanie, ratowanie, przywracanie lub poprawę zdrowia w następujący sposób:
1.Profilaktyka zdrowia psychicznego: Psychoterapia zapobiega pogłębianiu się zaburzeń psychicznych takich jak depresja, lęki czy uzależnienia, dzięki czemu zmniejsza ryzyko poważniejszych konsekwencji zdrowotnych.
2.Zachowanie zdrowia: Terapia wspiera pacjentów w utrzymaniu równowagi psychicznej oraz zdolności do funkcjonowania w codziennym życiu, co ma kluczowe znaczenie dla zachowania zdrowia psychicznego i fizycznego.
3.Ratowanie zdrowia: W przypadku ostrych stanów, takich jak myśli samobójcze, psychoterapia jest niezbędnym elementem interwencji, który pomaga ratować zdrowie i życie pacjenta.
4.Przywracanie zdrowia: Psychoterapia wspomaga powrót do zdrowia po kryzysach psychicznych, traumach, depresji czy innych zaburzeniach, umożliwiając pacjentowi odzyskanie zdolności do samodzielnego i pełnego funkcjonowania.
5.Poprawa zdrowia: Dzięki psychoterapii pacjenci mogą poprawić swoje funkcjonowanie emocjonalne, społeczne i zawodowe, co prowadzi do ogólnej poprawy jakości ich życia i zdrowia.”
Zatem, w przedmiotowej sprawie zostanie spełniona przesłanka przedmiotowa warunkująca zastosowanie zwolnienia od podatku od towarów i usług na mocy art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy.
Do rozpatrzenia zostaje zatem przesłanka podmiotowa zwolnienia od podatku.
Wskazać należy, że zasady wykonywania zawodu psychologa zostały uregulowane w ustawie z dnia 8 czerwca 2001 r. o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów (t. j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1026).
Na podstawie art. 2 ustawy o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów:
Psycholog wykonuje swój zawód samodzielnie.
Zgodnie z art. 3 ustawy o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów:
Zawód psychologa może wykonywać osoba, która spełnia wymagania określone niniejszą ustawą.
W myśl art. 4 ust. 1 ustawy o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów:
Wykonywanie zawodu psychologa polega na świadczeniu usług psychologicznych, a w szczególności na:
a)diagnozie psychologicznej,
b)opiniowaniu,
c)orzekaniu, o ile przepisy odrębne tak stanowią,
d)psychoterapii,
e)udzielaniu pomocy psychologicznej.
Na mocy art. 8 ust. 1 ustawy o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów:
Na listę psychologów wpisuje się osobę, która łącznie spełnia następujące warunki:
1) uzyskała w polskiej uczelni dyplom magistra psychologii lub uzyskała za granicą wykształcenie uznane za równorzędne w Rzeczypospolitej Polskiej;
2) posiada pełną zdolność do czynności prawnych;
3) włada językiem polskim w mowie i piśmie w zakresie koniecznym do wykonywania zawodu psychologa;
4) odbyła podyplomowy staż zawodowy, pod merytorycznym nadzorem psychologa posiadającego prawo wykonywania zawodu, który ponosi odpowiedzialność za czynności zawodowe wykonywane przez psychologa-stażystę.
Zatem, na podstawie przepisów ustawy o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów, udzielanie świadczeń zdrowotnych zastrzeżonych dla zawodu psychologa wykonywać mogą jedynie osoby posiadające określone ustawowo kwalifikacje, potwierdzone odpowiednimi dokumentami.
Natomiast przepis art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. c ustawy odsyła do art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej, który jednakże nie wymienia wprost zawodów medycznych odsyłając do kolejnych uregulowań.
W myśl art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (t. j. Dz. U. Z 2024 r. poz. 799):
Osoba wykonująca zawód medyczny oznacza osobę uprawnioną na podstawie odrębnych przepisów do udzielania świadczeń zdrowotnych oraz osobę legitymującą się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych w określonym zakresie lub w określonej dziedzinie medycyny.
Stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy:
Świadczenie zdrowotne oznacza działania służące zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu lub poprawie zdrowia oraz inne działania medyczne wynikające z procesu leczenia lub przepisów odrębnych regulujących zasady ich wykonywania.
Przewidziany w przepisie art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy warunek, zgodnie z którym zwolnione od podatku VAT są usługi opieki medycznej wykonywane w ramach zawodów medycznych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej, tj. przez osoby uprawnione na podstawie odrębnych przepisów do udzielania świadczeń zdrowotnych oraz osoby legitymujące się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych w określonym zakresie lub w określonej dziedzinie medycyny, ma na celu zapewnienie, aby zwolnienie od podatku było stosowane wyłącznie do świadczeń opieki medycznej wykonywanych przez osoby posiadające wymagane kwalifikacje zawodowe. Dlatego nie każde świadczenie opieki medycznej objęte jest zakresem zwolnienia od podatku, zwolnienie to dotyczy tylko świadczeń o odpowiednim poziomie jakości, biorąc pod uwagę wykształcenie zawodowe osób je wykonujących.
Zasady wykonywania niektórych zawodów medycznych zostały uregulowane w odrębnych aktach prawnych, np. zawód lekarza, dentysty, pielęgniarki, położnej, ratownika medycznego, farmaceuty, felczera, diagnosty laboratoryjnego. Poza wymienionymi istnieje jeszcze spora grupa innych zawodów medycznych, dla których jednak nie zostały określone zasady wykonywania w odrębnych przepisach. Należy zatem przyjąć, iż pojęcie „osoba wykonująca zawód medyczny” obejmuje osoby wykonujące zawody, których status jest określony ustawowo, jak i zawody, które nie mają na gruncie obowiązującego prawa takiego uregulowania. Pojęcie „wykonywanie zawodu medycznego” należy odnieść do osób, które fachowo, stale i w celach zarobkowych zajmują się wykonywaniem zajęcia mającego związek z medycyną i które mają odpowiednie kwalifikacje. Przez kwalifikacje należy rozumieć zasób wiedzy i umiejętności wymaganych do udzielania świadczeń zdrowotnych.
Na podstawie art. 5 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 917):
Psychoterapię w ramach opieki, o której mowa w ust. 1, prowadzi:
1)osoba posiadająca certyfikat psychoterapeuty, która spełnia łącznie następujące warunki:
a)posiada tytuł zawodowy lekarza lub tytuł zawodowy magistra albo spełnia warunki określone w art. 63 ust. 1 ustawy z dnia 8 czerwca 2001 r. o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów (Dz. U. z 2019 r. poz. 1026),
b)udokumentuje:
-ukończenie podyplomowego szkolenia w wymiarze co najmniej 1200 godzin w zakresie oddziaływań psychoterapeutycznych mających zastosowanie w leczeniu zaburzeń zdrowia, prowadzonego metodami o udowodnionej naukowo skuteczności, w szczególności metodą terapii humanistyczno-doświadczeniowej lub integracyjnej, lub poznawczo-behawioralnej, lub psychoanalitycznej, lub psychodynamicznej, lub systemowej, obejmującego psychoterapię własną lub doświadczenie własne, superwizję psychoterapii i staże, albo
-ukończenie przed dniem 31 grudnia 2028 r. rozpoczętego przed dniem 1 stycznia 2024 r. podyplomowego szkolenia w zakresie oddziaływań psychoterapeutycznych mających zastosowanie w leczeniu zaburzeń zdrowia, prowadzonego metodami o udowodnionej naukowo skuteczności, w szczególności metodą terapii humanistyczno-doświadczeniowej lub integracyjnej, lub poznawczo-behawioralnej, lub psychoanalitycznej, lub psychodynamicznej, lub systemowej, i odbycie - realizowanych po rozpoczęciu szkolenia - psychoterapii własnej, doświadczenia własnego, superwizji psychoterapii lub staży, które łącznie ze szkoleniem obejmują co najmniej 1200 godzin, albo
-ukończenie przed 2012 r. podyplomowego szkolenia w zakresie oddziaływań psychoterapeutycznych mających zastosowanie w leczeniu zaburzeń zdrowia w wymiarze czasu określonym w programie tego szkolenia,
c) zdała egzamin certyfikujący przeprowadzony przez komisję zewnętrzną wobec podmiotu kształcącego, w skład której nie wchodzą przedstawiciele podmiotu kształcącego, w szczególności powołaną przez stowarzyszenia wydające certyfikaty psychoterapeuty.
Ponadto zgodnie z nomenklaturą zawartą w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 sierpnia 2014 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz. U. z 2018 r. poz. 227 ze zm.), w załączniku w grupie 2299 „Specjaliści ochrony zdrowia gdzie indziej niesklasyfikowani” został wymieniony psychoterapeuta – 229905.
W świetle § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 19 czerwca 2019 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień (Dz. U. z 2019 r. poz. 1285 ze zm.):
Osoba posiadająca certyfikat psychoterapeuty oznacza osobę, która spełnia łącznie następujące warunki:
a) posiada tytuł zawodowy lekarza lub tytuł zawodowy magistra pielęgniarstwa, lub magistra po ukończeniu studiów na kierunku psychologii, pedagogiki, resocjalizacji, socjologii albo spełnia warunki określone w art. 63 ust. 1 ustawy z dnia 8 czerwca 2001 r. o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów (Dz.U. z 2019 r. poz. 1026),
b) ukończyła podyplomowe szkolenie w zakresie oddziaływań psychoterapeutycznych mających zastosowanie w leczeniu zaburzeń zdrowia, prowadzone metodami o udowodnionej naukowo skuteczności, w szczególności metodą terapii humanistyczno-doświadczeniowej lub integracyjnej, lub poznawczo-behawioralnej, lub psychoanalitycznej, lub psychodynamicznej, lub systemowej, w wymiarze co najmniej 1200 godzin albo przed 2007 r. ukończyła podyplomowe szkolenie w zakresie oddziaływań psychoterapeutycznych mających zastosowanie w leczeniu zaburzeń zdrowia w wymiarze czasu określonym w programie tego szkolenia,
c) posiada zaświadczenie poświadczające odbycie szkolenia wymienionego w lit. b, zakończonego egzaminem przeprowadzonym przez komisję zewnętrzną wobec podmiotu kształcącego, w skład której nie wchodzą przedstawiciele podmiotu kształcącego, w szczególności powołaną przez stowarzyszenia wydające certyfikaty psychoterapeuty, zwane dalej ,,certyfikatem psychoterapeuty”;
Zgodnie z § 2 pkt 8 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 19 czerwca 2019 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień:
Osoba ubiegająca się o otrzymanie certyfikatu psychoterapeuty oznacza osobę, która spełnia łącznie następujące warunki:
a) posiada tytuł zawodowy lekarza lub tytuł zawodowy magistra pielęgniarstwa, lub magistra po ukończeniu studiów na kierunku psychologii, pedagogiki, resocjalizacji, socjologii albo spełnia warunki określone w art. 63 ust. 1 ustawy z dnia 8 czerwca 2001 r. o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów,
b)posiada status osoby uczestniczącej co najmniej dwa lata w podyplomowym szkoleniu w zakresie oddziaływań psychoterapeutycznych mających zastosowanie w leczeniu zaburzeń zdrowia, prowadzonym metodami o udowodnionej naukowo skuteczności, w szczególności metodą terapii humanistyczno-doświadczeniowej lub integracyjnej, lub poznawczo-behawioralnej, lub psychoanalitycznej, lub psychodynamicznej, lub systemowej, w wymiarze co najmniej 1200 godzin albo przed 2007 r. ukończyła podyplomowe szkolenie w zakresie oddziaływań psychoterapeutycznych mających zastosowanie w leczeniu zaburzeń zdrowia w wymiarze czasu określonym w programie tego szkolenia,
c) posiada zaświadczenie wydane przez podmiot prowadzący kształcenie oraz pracująca pod nadzorem osoby posiadającej certyfikat psychoterapeuty;
Jednocześnie z załącznika nr 6 do ww. rozporządzenia, stanowiącego wykaz świadczeń gwarantowanych realizowanych w warunkach ambulatoryjnych psychiatrycznych i leczenia środowiskowego (domowego) oraz warunki realizacji tych świadczeń, wynika, że określone świadczenia w zakresie psychoterapii (np. sesja psychoterapii indywidualnej, sesja psychoterapii rodzinnej, sesja psychoterapii grupowej, sesja wsparcia psychospołecznego) mogą być wykonywane przez osoby ubiegające się o otrzymanie certyfikatu psychoterapeuty.
Zatem, pomimo, że zawód „psychoterapeuty” nie został objęty unormowaniem odrębnych aktów prawnych, to jednak został uwzględniony w aktualnie obowiązujących przepisach, a tym samym osoba posiadająca wykształcenie w zakresie psychoterapii, jest osobą uprawnioną do wykonywania określonych świadczeń zdrowotnych oraz osobą legitymującą się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych w dziedzinie medycyny.
Ponadto, jak zostało wskazane powyżej, przepisy ww. rozporządzenia do realizacji określonych świadczeń w zakresie psychoterapii dopuszczają także osobę, o której mowa powyżej w § 2 pkt 8 pkt a ww. rozporządzenia, posiadającą status osoby uczestniczącej co najmniej dwa lata w podyplomowym szkoleniu, o którym mowa w § 2 pkt 8 pkt b ww. rozporządzenia, oraz legitymującą się zaświadczeniem wydanym przez podmiot prowadzący kształcenie oraz pracującą pod nadzorem osoby posiadającej certyfikat psychoterapeuty, zwaną dalej „osobą ubiegającą się o otrzymanie certyfikatu psychoterapeuty”.
Biorąc pod uwagę ww. przepisy należy wskazać, że odnośnie usług psychoterapii świadczonych przez osoby, które posiadają tytuł magistra psychologii, zostanie spełniona przesłanka podmiotowa do zwolnienia od podatku wynikająca z treści art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. d ustawy.
Natomiast w zakresie usług psychoterapii, świadczonych przez:
- osoby, które nie posiadają tytułu magistra psychologii, ale posiadają tytuł magistra innego kierunku studiów (np. socjologii, religioznawstwa, pedagogiki) i ukończyły kurs psychoterapii (posiadają certyfikat psychoterapeuty),
- osoby, które nie posiadają tytułu magistra psychologii, ale posiadają tytuł magistra innego kierunku studiów (np. socjologii, religioznawstwa, pedagogiki), są w trakcie kursu psychoterapii (nie posiadają jeszcze certyfikatu psychoterapeuty) i podlegają regularnej superwizji psychoterapii,
które posiadają uprawnienia do świadczenia usług w ramach zawodów medycznych na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej, zostanie spełniona przesłanka podmiotowa do zwolnienia od podatku wynikająca z treści art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. c ustawy.
W opisie sprawy wskazali Państwo, że, jako osoba prawna, nie wykonują Państwo usług psychoterapii osobiście. Wykonują je osoby współpracujące z Państwem w różnych formach: na podstawie umowy zlecenie i umowy o współpracę (umowa B2B).
Osoby współpracujące z Państwem na podstawie umowy zlecenia nie świadczą wykonywanych czynności w zakresie psychoterapii w ramach własnej działalności gospodarczej. Nie występują one w ramach zawartej z Państwem umowy zlecenia, jako osoby fizyczne prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą. Ww. osoby wystawiają Państwu następujące dokumenty: ewidencję czasu pracy i pacjentów, kartę ewidencji czasu pracy godzinową oraz rachunek do umowy zlecenia. Osoby te świadczą swoje usługi na podstawie umowy zlecenia oraz regulaminu poradni. W regulaminie poradni określono zasady funkcjonowania poradni oraz przyjmowania pacjentów.
W odniesieniu natomiast do osób współpracujących z Państwem na podstawie umowy o współpracę (umowy B2B), wskazali Państwo, że na ten moment jeszcze nie zawarli Państwo z takimi osobami odpowiednich umów. Niemniej jednak osoby te będą występowały w ramach zawartych umów, jako osoby fizyczne prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą i będą stronami wiążącej ich i Państwa umowy o świadczenie usług psychoterapii na rzecz Państwa klientów (pacjentów). W przypadku rozpoczęcia współpracy na podstawie umowy B2B (umowy o współpracy) osoby te będą wystawiały na jego rzecz faktury.
W związku ze wskazaniem w opisie sprawy, że będą Państwo wykorzystywali kompetencje osób zatrudnionych na podstawie umowy zlecenie oraz będą Państwo nabywali usługi od podmiotów prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą i dalej odsprzedawali je, należy osobno odnieść się do każdej formy wykonywania tych usług.
Biorąc pod uwagę powyższe, należy stwierdzić w przypadku usług psychoterapii wykonywanych przez zatrudnione przez Państwa na podstawie umowy zlecenia osoby, które posiadają tytuł magistra psychologii, będą Państwo korzystali ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. d ustawy. Natomiast w przypadku ww. usług wykonywanych przez zatrudnione przez Państwa na podstawie umowy zlecenia osoby, które nie posiadają tytułu magistra psychologii, ale posiadają tytuł magistra innego kierunku studiów (np. socjologii, religioznawstwa, pedagogiki) i ukończyły kurs psychoterapii (posiadają certyfikat psychoterapeuty) oraz osoby, które nie posiadają tytułu magistra psychologii, ale posiadają tytuł magistra innego kierunku studiów (np. socjologii, religioznawstwa, pedagogiki), są w trakcie kursu psychoterapii (nie posiadają jeszcze certyfikatu psychoterapeuty) i podlegają regularnej superwizji psychoterapii, będą Państwo korzystali ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. c ustawy.
Zatem Państwa stanowisko odnoszące się do pytań nr 1, nr 3 i nr 5, przyznające zwolnienie od podatku usługom psychoterapii wykonywanym przez ww. osoby na podstawie art. 43 ust. 19a, ze względu na wskazanie nieprawidłowej podstawy prawnej należało uznać za nieprawidłowe.
Odnosząc się natomiast do Państwa wątpliwości dotyczących zwolnienia od podatku usług psychoterapii odsprzedawanych przez Państwa swoim klientom (pacjentom), a nabywanych od osób współpracujących z Państwem na podstawie umowy o współpracę (B2B), należy wskazać, że jak wynika z powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 19a ustawy, ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, korzystają świadczone usługi, o których mowa w pkt 18 i 19, jeżeli usługi te zostały nabyte przez podatnika we własnym imieniu ale na rzecz osoby trzeciej od podmiotów, o których mowa w pkt 18 i 19.
Wskazać należy, że zgodnie z art. 8 ust. 2a ustawy, podmiot świadczący (sprzedający) daną usługę nabytą we własnym imieniu, lecz na rzecz osoby trzeciej, traktowany jest najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tej samej usługi.
W sytuacji, o której mowa w opisie sprawy zastosowanie znajduje art. 8 ust. 2a ustawy, co oznacza, że Państwo (jako podmiot pośredniczący) będą obowiązani dokonywać w tym zakresie tzw. „refakturowania” świadczeń nabywanych na rzecz nabywców usługi psychologicznej od podwykonawców. Fakt, że Państwo faktycznie nie będą konsumentem ww. usług nie oznacza, że w świetle obowiązujących przepisów ustawy, nie będą Państwo występowali jako nabywca świadczeń. W analizowanej sprawie wystąpi zatem tzw. fikcja prawna przewidziana w art. 8 ust. 2a ustawy, w świetle której będą Państwo występowali w roli odsprzedającego świadczenia (usługi) w zakresie opieki medycznej nabyte we własnym imieniu, lecz na rzecz osób trzecich (pacjentów). Zatem, na gruncie ustawy od towarów i usług, będą Państwo traktowani najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tej samej usługi.
Jak wskazano we wniosku, wszystkie usługi będą nabywane przez Państwa na rzecz osób trzecich – Państwa klientów.
Jak stwierdzono wyżej, usługi psychoterapii wykonywane przez osoby, które posiadają tytuł magistra psychologii, będą wykonywane w ramach zawodu psychologa. Natomiast usługi psychoterapii, wykonywane przez:
-osoby, które nie posiadają tytułu magistra psychologii, ale posiadają tytuł magistra innego kierunku studiów (np. socjologii, religioznawstwa, pedagogiki) i ukończyły kurs psychoterapii (posiadają certyfikat psychoterapeuty),
-osoby, które nie posiadają tytułu magistra psychologii, ale posiadają tytuł magistra innego kierunku studiów (np. socjologii, religioznawstwa, pedagogiki), są w trakcie kursu psychoterapii (nie posiadają jeszcze certyfikatu psychoterapeuty) i podlegają regularnej superwizji psychoterapii,
będą wykonywane w ramach zawodu medycznego, o którym mowa w ustawie z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej.
Mając na uwadze powyższe, skoro będą nabywali Państwo od ww. osób [występujących jako osoby fizyczne prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą w ramach zawartych umów o współpracę (B2B)] usługi we własnym imieniu ale na rzecz osób trzecich – Państwa klientów i będą one świadczone przez nich jako psychologów oraz osoby wykonujące zawód medyczny, które – jak wynika z opisu sprawy – posiadają specjalistyczne wykształcenie, kwalifikacje lub są dopuszczone do realizacji określonych świadczeń w zakresie psychoterapii, a celem świadczonych usług jest profilaktyka, zachowanie, ratowanie, przywracanie i poprawa zdrowia pacjentów, to odsprzedaż tych usług przez Państwa będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na mocy art. 43 ust. 1 pkt 19a ustawy.
Zatem Państwa stanowisko odnoszące się do pytań nr 2, nr 4 i nr 6 należało uznać za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem sprawy podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z tym w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Odnosząc się do powołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych należy wskazać, że interpretacje wydawane są w indywidualnych sprawach podatników w oparciu o aktualnie obowiązujące przepisy prawa i stan faktyczny/zdarzenie przyszłe przedstawiony przez danego podatnika. Powołane interpretacje nie stanowią źródła powszechnie obowiązującego prawa, więc zawartego w nich stanowiska organu podatkowego nie można wprost przenosić na grunt innej sprawy. Każdą sprawę tut. Organ jest zobowiązany rozpatrywać indywidualnie.
Ponadto wskazać należy, iż interpretacje rozbieżne bądź wątpliwe mogą być poddane weryfikacji w trybie art. 14e § 1 Ordynacji podatkowej, zgodnie z którym Szef Krajowej Administracji Skarbowej może z urzędu zmienić wydaną interpretację indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Oznacza to, że interpretacje indywidualne wydane przez upoważniony do tego organ, każdorazowo podlegają analizie i weryfikacji, a w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości, Szef Krajowej Administracji Skarbowej może zmienić nieprawidłową interpretację indywidualną.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.