Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

20 października 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 20 października 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy momentu powstania obowiązku podatkowego. Uzupełnili go Państwo pismem z 23 grudnia 2024 r. (data wpływu) – w odpowiedzi na wezwanie.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Podatnik prowadzi działalność gospodarczą w zakresie realizacji projektów instalacji i urządzeń technicznych. W ramach umowy przygotował dokumentację projektową w oparciu o umówione wynagrodzenie ryczałtowe (umowa pisma w ramach PZP). W tym zakresie wynagrodzenie zostało zafakturowane i rozliczone. Strony umowy popadły w spór, co do wynagrodzenia dodatkowego wobec istotnego przekroczenia zakresu przedmiotu umowy. Zamawiający odmówił zmiany umowy, co do ustalenia wysokości zapłaty wynagrodzenia dodatkowego lub podwyższenia ryczałtu. Podatnik zamierza wystąpić do sądu o zasądzenie wynagrodzenia dodatkowego (podwyższenie ryczałtu lub odszkodowanie z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia Zamawiającego).

W uzupełnieniu wniosku na poszczególne pytania, wskazali Państwo odpowiednio:

1.Czy są Państwo czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług?

Tak

2.Co konkretnie było przedmiotem umowy zawartej między Państwem a Zamawiającym?

Wykonanie dokumentacji projektowej gazociągu wraz z instalacjami towarzyszącymi oraz przygotowanie dokumentacji technicznej i administracyjnej związanej z uzyskaniem pozwolenia na budowę wraz z zastępstwem w postępowaniach administracyjnych w sprawie pozwolenia na budowę.

3.Kiedy nastąpiło wykonanie usług będących przedmiotem ww. umowy (prosimy podać datę)?

Data końcowa = data wydania dokumentacji projektowej (13.02.2024 r.)

4.Kiedy nastąpiło wykonanie usług przekraczających zakres umowy (prosimy podać datę)?

Data końcowa = data wydania dokumentacji projektowej (13.02.2024)

Określenie dokładnej daty nie jest możliwe. Zmiana długości projektowanego gazociągu nastąpiła w trakcie realizacji umowy.

5.Na jakiej podstawie wykonali Państwo usługi w części przekraczającej zakres umowy? Jakie to były usługi?

Na podstawie umowy pisemnej. Przedmiot umowy w zakresie projektowania obiektu liniowego (gazociąg) nie był ograniczony umową - tzn. nie była znana jego ostateczna długość.

Oczekiwaniem Zmawiającego było zaprojektowanie gazociągu od punktu A do punktu B – jego przebieg nie był skonkretyzowany.

Zmiana długości projektowanego gazociągu nastąpiła w trakcie realizacji umowy, o czym Wykonawca informował Zamawiającego.

6.W jaki sposób określili Państwo w umowie należne Państwu wynagrodzenie?

Wynagrodzenie ustalone jest jako ryczałtowe za Przedmiot Umowy obejmujący prace projektowe oraz nadzór autorski.

7.Czy zawarta umowa w swojej treści uwzględniała ewentualne wynagrodzenie dodatkowe, np. wobec istotnego przekroczenia zakresu przedmiotu umowy?

Umowa nie przewidywała stawki jednostkowej za mb instalacji - ustalone wynagrodzenie miało charakter ryczałtowy.

Umowa przewidywała możliwość zmiany wysokości wynagrodzenia poprzedzone odpowiednim protokołem – zamawiający odmówił jego sporządzenia.

8.Czy przedmiotowe wynagrodzenie dodatkowe będzie stanowiło zwiększenie wynagrodzenia z tytułu wyświadczonych usług na podstawie umowy?

Tak, będzie stanowiło zwiększenie wynagrodzenia - podwyższenie ryczałtu.

9.Czy przedmiotowe wynagrodzenie dodatkowe będzie opodatkowane podatkiem VAT?

Tak - będzie opodatkowane podatkiem VAT.

Pytanie

Czy w przyjętym stanie faktycznym obowiązek podatkowy w zakresie wynagrodzenia dodatkowego (podwyższenia ryczałtu lub odszkodowania z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia) powstaje z chwilą wydania prawomocnego orzeczenia sądowego kształtującego ostateczną wysokość wynagrodzenia lub odszkodowania między stronami umowy podlegającej opodatkowaniu VAT i zapłaty tej kwoty przez zobowiązanego na rzecz podatnika w wykonaniu orzeczenia sądowego?

Państwa stanowisko w sprawie

W Państwa ocenie, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą zapłaty - wykonania prawomocnego orzeczenia sądowego kształtującego ostatecznie wysokość podwyższonego ryczałtu lub odszkodowania z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia. Wobec braku konsensusu wysokość wynagrodzenia nie jest znana.

Dopiero wyrok sądowy lub ugoda sądowa doprowadzi do ukształtowania wysokości świadczenia. W ocenie podatnika, wyrok sądu lub ugoda ma charakter konstytutywny - kreuje wysokość wynagrodzenia a dopiero wykonanie orzeczenia i uzyskanie zapłaty prowadzi do powstania obowiązku podatkowego po stronie spółki a dokumentem rozliczeniowym jest wskazane orzeczenie sądowe. W kontekście Wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 maja 2011 r., sygn. akt I FSK 743/10 - sam fakt podlegania opodatkowaniu nie jest sporny. W ocenie organu podatkowego, kwota, którą otrzymała spółka od inwestora stanowi wynagrodzenie z tytułu świadczenia usług budowlanych podlegających opodatkowaniu VAT, na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy o VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

W świetle art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług należy rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu. Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do kategorii usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w rozumieniu art. 7 ustawy.

Taka konstrukcja definicji świadczenia usług jest wyrazem zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji dokonywanych w ramach profesjonalnego obrotu gospodarczego.

Zgodnie z zasadą ogólną, zawartą w art. 19a ust. 1 ustawy:

Z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, że podatnik, który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, zobowiązany jest rozliczyć daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego. Powyższy przepis art. 19a ust. 1 ustawy formułuje zasadę ogólną, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru bądź wykonania usługi, co oznacza, że obrót i ewentualny podatek należny winien być uwzględniony w rozliczeniu za okres, w którym dokonana została dostawa towarów bądź świadczenie usług.

Moment powstania obowiązku podatkowego wymaga od wykonawcy danej usługi prawidłowego określenia momentu jej wykonania. Ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje wprawdzie tego momentu, jednakże przyjąć należy, że momentem wykonania usługi jest moment faktycznego wykonania wszystkich działań i czynności składających się na daną usługę.

Podkreślenia wymaga, że ustalenie zakresu świadczonej usługi i w konsekwencji momentu jej wykonania powinno następować w sposób obiektywny. Przy określaniu chwili wykonania usługi należy mieć na uwadze specyfikę danej usługi i obowiązki ciążące na stronach umowy, w szczególności rodzaj i charakter składających się na daną usługę czynności.

Dla celów powstania obowiązku podatkowego dokonanie czynności następuje z chwilą faktycznego jej dokonania, za wyjątkiem przypadków, w których przepisy ustawy o podatku od towarów i usług określają wprost taki moment. W konsekwencji postanowienia umów cywilnoprawnych pozostają bez znaczenia dla ww. celów, mogą pełnić jedynie funkcję pomocniczą w przypadku zaistnienia wątpliwości. Dla określenia momentu powstania obowiązku w podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje również sposób techniczny rozliczeń dokonywanych pomiędzy stronami zawartej umowy.

Zatem nie sposób zgodzić się ze stanowiskiem, że dopiero wyrok sądowy lub ugoda sądowa doprowadzi do ukształtowania wysokości świadczenia.

Podkreślenia wymaga, że przedmiotem umowy zawartej między Państwem a Zamawiającym było wykonanie dokumentacji projektowej gazociągu wraz z instalacjami towarzyszącymi oraz przygotowanie dokumentacji technicznej i administracyjnej związanej z uzyskaniem pozwolenia na budowę wraz z zastępstwem w postępowaniach administracyjnych w sprawie pozwolenia na budowę. Wskazali Państwo, że wykonali usługi w części przekraczającej zakres umowy na podstawie umowy pisemnej. Przedmiot umowy w zakresie projektowania obiektu liniowego (gazociąg) nie był ograniczony umową - tzn. nie była znana jego ostateczna długość. Oczekiwaniem Zmawiającego było zaprojektowanie gazociągu od punktu A do punktu B – jego przebieg nie był skonkretyzowany. Wynagrodzenie ustalone było jako ryczałtowe za Przedmiot Umowy obejmujący prace projektowe oraz nadzór autorski. Umowa nie przewidywała stawki jednostkowej za mb instalacji. Wykonanie usług będących przedmiotem ww. umowy nastąpiło w dacie wydania dokumentacji projektowej (13.02.2024 r.). Również wykonanie usług przekraczających zakres umowy nastąpiło w dacie wydania dokumentacji projektowej (13.02.2024). Określenie dokładnej daty nie jest możliwe. Zmiana długości projektowanego gazociągu nastąpiła w trakcie realizacji umowy. Umowa przewidywała możliwość zmiany wysokości wynagrodzenia. Wynagrodzenie dodatkowe będzie stanowiło zwiększenie wynagrodzenia - podwyższenie ryczałtu i będzie opodatkowane podatkiem VAT.

Analiza okoliczności sprawy i obowiązujących przepisów prowadzi do wniosku, że mimo że - jak Państwo stwierdzili -  dopiero wyrok sądowy lub ugoda sądowa doprowadzi do ukształtowania wysokości świadczenia - pozostaje to bez wpływu na istotę świadczenia Państwa Spółki. Argumentem przemawiającym za takim stanowiskiem jest fakt, że spór, co do wynagrodzenia dodatkowego wobec istotnego przekroczenia zakresu przedmiotu umowy nie będzie oznaczać, że Wykonanie dokumentacji projektowej gazociągu wraz z instalacjami towarzyszącymi oraz przygotowanie dokumentacji technicznej i administracyjnej związanej z uzyskaniem pozwolenia na budowę wraz z zastępstwem w postępowaniach administracyjnych w sprawie pozwolenia na budowę, nie zostały faktycznie przez Państwa wykonane.

Dla celów powstania obowiązku podatkowego dokonanie czynności następuje z chwilą faktycznego jej dokonania, za wyjątkiem przypadków w których przepisy ustawy o podatku od towarów i usług określają wprost ten moment. W przedstawionych we wniosku okolicznościach sprawy nie sposób podzielić wyrażonego we wniosku stanowiska odnoszącego się do momentu obowiązku podatkowego. Informacje, które ma rozstrzygnąć sąd, a dotyczące wynagrodzenia dodatkowego wobec istotnego przekroczenia zakresu przedmiotu umowy, mają w istocie na celu weryfikację wysokości należnego Państwu wynagrodzenia, nie determinują zaś terminu wykonania usługi.

Biorąc zatem powyższe pod uwagę stwierdzenia wymaga, że obowiązek podatkowy dla świadczonych przez Państwa usług powstał na zasadach ogólnych, określonych w art. 19a ust. 1 ustawy, tj. z chwilą wykonania usługi. W niniejszej sprawie wykonanie usługi nastąpiło z chwilą wykonania w danym okresie rozliczeniowym wszystkich czynności, które składały się na istotę świadczenia, tj. wykonanie dokumentacji projektowej gazociągu wraz z instalacjami towarzyszącymi oraz przygotowanie dokumentacji technicznej i administracyjnej związanej z uzyskaniem pozwolenia na budowę wraz z zastępstwem w postępowaniach administracyjnych w sprawie pozwolenia na budowę.

Zatem oceniając całościowo Państwa stanowisko, uznaję je za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Wskazania wymaga, że powołany przez Państwa wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 10 maja 2011 r., sygn. akt I FSK 743/10 nie może wpłynąć na rozstrzygnięcie w niniejszej sprawie, ponieważ zapadł on w odniesieniu do indywidualnego i właściwego tylko temu orzeczeniu opisu sprawy. W związku z powyższym, jego moc obowiązująca zamyka się w obrębie sprawy, dla której został wydany. Tym samym wskazane orzeczenie potraktowano jako element argumentacji Państwa, jednakże nie może ono stanowić podstawy dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.