Interpretacja indywidualna - Interpretacja - null

ShutterStock
Interpretacja indywidualna - Interpretacja - null

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna

- stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

18 października 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 18 października 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy określenia momentu powstania obowiązku podatkowego w związku z nabyciem usług.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Stosownie do art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j.: Dz. U. z 2023 r., poz. 2383 ze zm.; dalej: „Ordynacja Podatkowa”) (…) sp. z o.o. (dalej: „Spółka”, „Wnioskodawca”), zwraca się o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego, dotyczącego w szczególności art. 19a ust. 1 w zw. z art. 106i ust.1 Ustawy VAT, w indywidualnej sprawie Wnioskodawcy w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku VAT dla umowy związanej ze świadczeniem usług turystycznych.

Wnioskodawca jest osobą prawną mającą siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Spółka jest podmiotem wpisanym do Rejestru Organizatorów Turystyki i Pośredników Turystycznych.

Wiodącym przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest organizowanie imprez turystycznych dla klientów do krajów UE i krajów poza UE (dalej: „Impreza turystyczna”). W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Spółka korzysta także z usług podmiotów trzecich (dalej: „Usługodawcy”, „Usługodawca”).

Usługodawcy są również czynnymi podatnikami podatku VAT. Spółka zawarła/będzie zawierać z Usługodawcami umowy w sprawie wystawiania faktur w imieniu i na rzecz Usługodawcy i będzie wystawiać faktury z tytułu świadczenia i zakupu usług (samofakturowanie).

Spółka, w związku z organizacją Imprez turystycznych, zawiera z Usługodawcami umowy (dalej: „Umowa A”; „Umowy A”), w ramach których zleca Usługodawcom wykonanie szeregu czynności, które zostały opisane poniżej (dalej: „Usługi”).

Zakres Usług oraz obowiązki stron wynikają z postanowień Umowy A, praktyki rynkowej, zostały określone w formie ustnej, lub w sposób dorozumiany, za obopólną zgodą. Obowiązki te obejmują czynności począwszy od stałego pośrednictwa w zawieraniu w imieniu i na rzecz Spółki umów o świadczenie usług turystycznych przez obsługę procesu sprzedaży, obsługę klienta, płatności, do momentu rozpoczęcia Imprezy turystycznej.

Za moment rozpoczęcia Imprezy turystycznej uznaje się moment stawienia się klienta w miejscu wylotu/miejsca rozpoczęcia Imprezy turystycznej (dalej: „Check-in”). Umowa A, ze względu na jej treść oraz zakres Usług świadczonych przez Usługodawców nie może być uznana za umowę agencyjną w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze. zm., dalej: „Kodeks Cywilny”) czy za umowę pośrednictwa.

Ma charakter umowy nienazwanej, gdyż czynności wykonywane przez Usługodawców wykraczają poza zakres czynności właściwych dla wskazanych powyżej umów. Powyższe wynika z faktu, że Usługi nie kończą się w chwili zawarcia przez Usługodawców rezerwacji Imprezy z klientem (podpisania umowy rezerwacyjnej), lecz z momentem Check-in. Usługodawcy, do czasu Check-in, w szczególności:

a)utrzymują kontakt z klientami oraz są odpowiedzialni za przygotowanie odpowiedniej dokumentacji,

b)zobowiązują się do przedstawiania klientom aktualnych informacji dotyczących ofert Spółki,

c)zobowiązują się do stosowania aktualnych wzorów zgłoszeń, warunków uczestnictwa, warunków ubezpieczenia, warunków ubezpieczenia od kosztów rezygnacji i chorób przewlekłych,

d)zobowiązują się do oferowania rzetelnej, aktywnej i fachowej pomocy klientom,

e)informują klientów o obowiązujących przepisach paszportowych, wizowych i sanitarnych, przeciwwskazaniach zdrowotnych do udziału w Imprezie turystycznej, szczególnych zagrożeniach na odwiedzanych obszarach oraz ubezpieczeniu, o ewentualnych zmianach godzin wylotu, overbookingach - powyższe informacje, mogą być przesłane przez Spółkę nawet w dniu rozpoczęcia Imprezy Turystycznej

f)zobowiązują się do spełnienia obowiązków informacyjnych wynikających z przepisów prawa.

g)informują Spółkę o czynnościach dokonywanych w jej imieniu i na rzecz,

h)przesyłają Spółce potwierdzenie przyjęcia rezerwacji dokonane na podstawie zgłoszenia, informacje o odstąpieniu od zgłoszenia przez klienta,

i)przesyłają prośby o wystawienie faktur VAT dla klientów indywidualnych,

j)zobowiązują się do przechowywania wszelkiej dokumentacji związanej ze sprzedanymi usługami organizacji Imprez turystycznych.

k)zobowiązują się do niezwłocznego informowania Spółki o wszelkich oświadczeniach Klientów, dotyczących umowy Zgłoszenia, w tym o odstąpieniu od Umowy, zastrzeżeniach, uwagach i reklamacjach. Na mocy Umowy A Usługodawcy oferują usługi Spółki jako organizatora Imprez turystycznych, po cenie ze Spółką ustalonej.

Wprowadzenie jakichkolwiek zmian w cenie tj. zniżek czy rabatów bez zgody Spółki stanowi naruszenie Umowy A. Po zawarciu Umowy A, Usługodawca zobowiązany jest wydać klientowi kopię co najmniej jednego z następujących dokumentów: potwierdzenia posiadania przez Spółkę gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej czy umowy ubezpieczenia OC. Usługodawcy udostępniają na rzecz Spółki na jej żądanie druk zgłoszenia z podpisem klienta.

Strony kontaktują się w sprawie dokonania rezerwacji na rzecz klienta.

Usługodawcy ponoszą również odpowiedzialność za swoje działanie lub zaniechanie, w wyniku którego wyrządzona została Spółce lub klientowi szkoda.

W przypadku wykazania niedoinformowania klienta lub wprowadzenia w błąd co do warunków danej Imprezy turystycznej, Usługodawca zobowiązany jest do zapłacenia na rzecz Spółki wszystkich kosztów i strat jakie poniesione zostały przez Spółkę.

Na podstawie zawartych dodatkowych porozumień do Umowy A, Spółka i Usługodawcy uzgodnili, że sprzedaż może się odbywać się za pośrednictwem portali należących do Usługodawców, bez konieczności przesyłania dokumentów do Spółki w formie papierowej. Dokumentowanie oraz archiwizacja zawarcia umów z klientami dokonywane są wyłącznie na serwerach Usługodawców, którzy rejestrują także ruch klientów na stronach internetowych Usługodawcy. Usługodawcy nagrywają rozmowy konsultantów z klientami. Jednocześnie Usługodawca oświadczył, że taka forma stanowi wystarczającą podstawę dowodową do dochodzenia wobec klientów roszczeń finansowych powstałych w związku z realizacją Imprez turystycznych. Dane te przechowują Usługodawcy.

W związku z powyższym, w praktyce przebieg wykonania Umowy A jest następujący: Spółka do momentu Check-in nie posiada danych klientów, którzy uczestniczyli będą w Imprezie turystycznej.

Podmiotem odpowiedzialnym za kontakt pomiędzy stronami do momentu Check-in pozostaje Usługodawca. Do momentu rozpoczęcia Imprezy turystycznej klienci kontaktują się w jej sprawie wyłącznie z Usługodawcą.

Na konto Usługodawcy wpływa zapłata od klienta z tytułu zakupu Imprez turystycznych organizowanych przez Spółkę.

Następnie Usługodawca przekazuje wynagrodzenie za Imprezy turystyczne Spółce.

Zdaniem Spółki taki przebieg transakcji i jej charakter świadczą o tym, że Usługi nie są usługami agencyjnymi.

Z tytułu wykonanych Usług, Usługodawcy na podstawie zawartej Umowy A przysługuje wynagrodzenie w formie prowizji obliczanej od wartości Imprezy turystycznej zgodnie z załącznikiem do Umowy A.

Wynagrodzenie obejmuje cały zakres działań wykonywanych przez Usługodawców - od momentu przedstawienia oferty do Check-in.

Powyższe prowadzi do wniosku, że na podstawie Umowy A oraz uzgodnień pomiędzy Spółką i Usługodawcami, obowiązki Usługodawców znacznie przekraczają zakres obowiązków agenta, określonych w definicji umowy agencyjnej zawartej w Kodeksie Cywilnym.

Zgodnie z regulacjami Kodeksu Cywilnego, agent wykonujący swoje obowiązki na podstawie zawartej umowy agencyjnej ma wyłącznie doprowadzić do zawarcia umowy z potencjalnym klientem.

W przypadku Umowy A, rola Usługodawcy jest znacznie bardziej rozległa, a świadczenie usług trwa do czasu rozpoczęcia Imprezy turystycznej.

W związku z tym, zdaniem Wnioskodawcy, Umowy A nie mogą być uznane za umowy agencyjne. Stanowią one umowy nienazwane, w ramach których część obowiązków Usługodawcy pokrywa się z obowiązkami agenta, lecz na nich nie kończy.

Jednocześnie, zgodnie z ustaleniami stron, momentem wykonania Usług na rzecz Spółki przez Usługodawcę nie jest chwila zawarcia umowy z klientem przez Usługodawcę. Usługodawca nie zaprzestaje bowiem swojego działania w momencie podpisania umowy przez klienta. Momentem wykonania Usług jest moment rozpoczęcia Imprezy turystycznej tj. tzw. Check-in.

Zdarzenie przyszłe

Treść Umowy A, przygotowana w przeszłości, aktualizowana na przestrzeni lat, wynikała z dotychczas stosowanej praktyki rynkowej, obowiązującej na rynku usług turystycznych. W szczególności, przy jej sporządzeniu unikano zbytniej kazuistyki.

W związku z tym, obecnie nie reguluje ona wprost, oraz całościowo wszystkich faktycznie realizowanych obowiązków stron w związku ze świadczeniem Usług. Część obowiązków stron wynika z uzgodnień niepisemnych oraz z długotrwałej współpracy. W związku z powyższym, w przyszłości Spółka planuje zawierać z Usługodawcami umowy (dalej: „Umowa B”, „Umowy B”), które będą wprost i całościowo regulowały wszystkie obowiązki stron, w tym zakres działań podejmowanych przez Usługodawców.

Spółka planuje w ten sposób, uniknąć wątpliwości co do charakteru Umowy B, oraz skutków jej zawarcia. Umowy B będą potwierdzać dotychczasowy zakres obowiązków obu stron jak i sposób wynagradzania. Będą także uwzględniać wszystkie obowiązki stron wynikające z dotychczas zawartych dodatkowych porozumień (aneksów), w tym uzgodnienia niepisemne oraz stosowaną praktykę.

Dodatkowo mogą także zawierać nowe obowiązki dla każdej ze stron. Umowy B będą również wyraźnie określać moment rozpoczęcia świadczenia usług organizacji Imprezy turystycznej przez Spółkę oraz zakończenia świadczenia Usług przez Usługodawcę.

Zgodnie Umowami B, strony będą nawiązywały współpracę w zakresie wspólnego oferowania usług oraz obsługi klientów w szeroko pojętej branży turystycznej.

Zakres współpracy obejmie w szczególności:

a)oferowanie przez Usługodawców usług Spółki za pośrednictwem środków komunikacji stosowanych przez Usługodawców;

b)stałe pośrednictwo Usługodawców w zawieraniu w imieniu i na rzecz Spółki umów o świadczenie usług turystycznych organizowanych przez Spółkę,

c)obsługę przez Usługodawców klientów, którzy zakupią usługi świadczone przez Spółkę od momentu ofertowania usług Spółki do momentu rozpoczęcia Imprezy turystycznej przez Spółkę,

d)obsługę procesu sprzedaży, w tym zawieranie umów z klientami,

e)obsługę ewentualnej procedury reklamacyjnej polegająca na przekazywaniu reklamacji do Spółki i zapewnienie odpowiedniego wsparcia w przygotowywaniu dokumentacji dotyczącej sprawy.

Dodatkowo Usługodawcy mogą oferować klientom wszelkie usługi dodatkowe z oferty Spółki, w szczególności wycieczki fakultatywne, ubezpieczenia, imprezy - na warunkach udostępnionych przez Spółkę, a także mogą wykorzystywać logo Spółki w związku z realizacją Umów B.

Usługodawcy będą zobowiązani na mocy Umowy B do oferowania usług Spółki jako organizatora po cenie z nim ustalonej. Wprowadzenie jakichkolwiek zmian w cenie tj. zniżek czy rabatów bez zgody Spółki stanowi naruszenie Umowy B.

Do zadań Usługodawców zgodnie z proponowanym brzmieniem Umowy B będzie należeć przedstawianie klientom aktualnych informacji dotyczących oferty Spółki jako organizatora Imprez turystycznych oraz stosowanie aktualnych wzorów zgłoszenia, ogólnych warunków uczestnictwa, warunków ubezpieczenia oraz warunków ubezpieczenia od kosztów rezygnacji i chorób przewlekłych, a także oferowanie rzetelnej, aktywnej i fachowej pomocy klientom w zakresie wyboru stosownej oferty oraz archiwizacji dokumentów.

Przed zawarciem zgłoszenia, Usługodawca będzie zobowiązany udzielić klientowi w imieniu Spółki wszystkich niezbędnych informacji, na podstawie ustawy o usługach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych, w tym:

  • obowiązujących przepisach paszportowych, wizowych i sanitarnych kraju docelowego, istniejących okolicznościach, ryzykach, niebezpieczeństwach w miejscu docelowym;
  • przeciwwskazaniach zdrowotnych do udziału w imprezie;
  • możliwości zawarcia umowy dodatkowych ubezpieczeń, w tym m. in. od kosztów rezygnacji z udziału w imprezie turystycznej czy chorób przewlekłych;
  • szczególnych zagrożeniach życia i zdrowia na odwiedzanych obszarach i możliwościach ubezpieczeń z tego tytułu;
  • poinformować klientów, że wszelkie wykraczające poza ofertę uwagi klienta mogą nie być brane pod uwagę przez Spółkę.

Po udzieleniu ww. informacji, Usługodawca będzie podpisywał, w imieniu i na rzecz Spółki, z klientem zgłoszenie.

Ponadto Usługodawcy będą zobowiązani wydać klientom kopię, co najmniej jednego z następujących dokumentów tj. dokument potwierdzający posiadanie przez Spółkę gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej, lub Ogólne Warunki Uczestnictwa. Usługodawcy będą mieli obowiązek zweryfikować, czy wystawione potwierdzenie rezerwacji jest zgodne z dokonaną przez klienta rezerwacją, a jego dane i adres są prawidłowe. Będą oni ponosili pełną odpowiedzialność w tym zakresie, w tym zobowiązani będą do pokrycia wszelkich szkód powstałych po stronie Spółki z tytułu nienależytego wykonania lub niewykonania obowiązków, o których mowa powyżej.

Usługodawcy będą także mieli obowiązek informowania Spółki o odstąpieniu od zgłoszeń, czy anulowaniu rezerwacji, a także o żądaniu wystawienia faktury VAT na rzecz klienta indywidualnego.

Zgodnie ze szczegółowymi postanowieniami Umowy B, Usługodawca w szczególności będzie zobowiązany do:

  • prowadzenia z klientem pełnej korespondencji lub rozmów mających na celu zawarcie umowy o świadczenie usług turystycznych,
  • doprowadzenia do zawarcia umowy ze Spółką jako organizatorem na świadczenie usługi turystycznej z oferty przedstawionej przez Spółkę,
  • podawania poprawnych danych osobowych klienta w umowie/zgłoszeniu w tym pozyskiwania wszystkich danych niezbędnych do zrealizowania umowy,
  • obsługi klientów od momentu zawarcia umowy w imieniu i na rzecz Spółki (w tym informowania klienta o wszelkich informacjach oraz zmianach dotyczących zakupionej imprezy lub usług dodatkowych - np. ustalenie lub zmiana godzin i dat, errat dotyczących zmian, do momentu stawienia się w miejscu wylotu do miejsca docelowego w szczególności mająca na celu uniknięcie odstąpienia od umowy przez klienta oraz niezwłocznego (maksymalnie 1 dzień roboczy) informowania Spółki o wszelkich oświadczeniach klientów, dotyczących umów o usługi Spółki jako organizatora.

Usługodawca będzie również odpowiedzialny za wszelką komunikację pomiędzy klientem, która powinna być prowadzona z pominięciem Spółki. Wyłącznie Usługodawca będzie odpowiedzialny za wszelkie informacje wymieniane z klientem oraz za ewentualne błędy oraz nieprawidłowości wynikające z braku poinformowania Spółki.

Do obowiązków Usługodawcy będzie także należeć weryfikowanie danych zawartych w umowie i niezwłoczne informowanie o nieprawidłowościach oraz informowanie organizatora (Spółki) w terminie 2 dni roboczych o braku płatności przez klienta zgodnie z zawartą umową.

Zgodnie z Umową B Usługodawca zobowiązany będzie do przestrzegania wszelkich wymogów określonych w przepisach regulujących działalność organizatorów oraz agentów turystycznych.

Usługodawcy będą ponosili pełną odpowiedzialność za niewykonanie bądź nienależyte wykonanie obowiązków wynikających z postanowień Umowy B, w tym za nieprawidłowe poinformowanie klienta przy zawieraniu umowy o świadczenie usług turystycznych organizowanych przez Spółkę.

Jak wynika z powyższego Usługi realizowane przez Usługodawcę wykraczają poza zakres usług agencyjnych, w szczególności nie kończą się na doprowadzeniu do zawarcia umowy.

Natomiast Spółka będzie zobowiązana w szczególności do:

  • przekazania aktualnych katalogów i cenników zawierających ofertę, stanowiących podstawę umów zawieranych z klientem;
  • udostępnienia na swojej stronie internetowej wzoru zgłoszenia oraz pozostałych wymaganych zgodnie z przepisami ustawy o usługach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych dokumentów, udzielenia dostępu do systemów rezerwacyjnych stosowanych przez Spółkę;
  • informowania na bieżąco o wszelkich zmianach warunków ofert, programu, cen świadczonych przez siebie usług, czy terminów Imprez turystycznych.

W ramach Umowy B, Usługodawca zobowiązany będzie także do stałej współpracy ze Spółką w zakresie korzystania z zasobów niematerialnych Spółki, w tym przede wszystkim ich prezentacji, udostępniania itp. oraz zobowiązany będzie do stosowania wytycznych i zaleceń Spółki odnoszących się do eksploatacji zasobów niematerialnych rozumianych jako w szczególności: znaki handlowe i towarowe, logo, strony internetowe, składniki oferty, w tym opisy, regulaminy, procedury i zasady postępowania.

Aktywa te nie mogą być w żaden sposób modyfikowane, kopiowane, zmieniane czy eksploatowane niezgodnie z ich przeznaczeniem. Niedopuszczalne będzie oznaczenie zasobów niematerialnych inną nazwą lub innym logo, aniżeli te należące do Spółki.

Wynagrodzenie z tytułu organizacji Imprez turystycznych klienci będą wpłacali na konto Usługodawców. Usługodawcy będą je przekazywali do Spółki. Z tytułu świadczenia Usług, Usługodawcom należne będzie wynagrodzenie, które obejmuje wszystkie czynności realizowane przez Usługodawców na podstawie Umowy B. Na podstawie Umowy B, Usługi będą uznawane za prawidłowo wykonane przez Usługodawcę z momentem doprowadzenia klienta do zrealizowania usługi turystycznej, przez co rozumie się moment stawienia się klienta w miejscu wylotu do miejsca docelowego.

W razie rezygnacji/odstąpienia od umowy przez klienta Usługa nie jest traktowana za wykonaną w całości. W Umowie B strony planują wyraźnie wskazać, że dla uniknięcia wątpliwości przyjmują że Umowa B ma charakter umowy rezultatu w postaci doprowadzenia do zrealizowania usługi turystycznej przez Spółkę.

W związku z tym, zdaniem Wnioskodawcy, Umowy B (podobnie jak Umowy A) nie mogą być uznane za umowy agencyjne. Stanową one umowy nienazwane, w ramach których część obowiązków Usługodawcy pokrywa się z obowiązkami agenta, lecz na nich nie kończy.

Usługi nie polegają tylko na doprowadzeniu do zawarcia umowy, a na doprowadzeniu do wzięcia udziału klienta w Imprezie turystycznej. Podobnie jak w przypadku Umów A, momentem wykonania usługi na rzecz Spółki przez Usługodawcę nie będzie chwila zawarcia umowy z klientem przez Usługodawcę. Usługodawca nie zaprzestanie bowiem swojego działania w momencie podpisania umowy przez klienta.

Momentem wykonania usługi będzie moment rozpoczęcia Imprezy turystycznej tj. tzw. Check-in.

Pytania

1)Czy stanowisko zgodnie z którym na podstawie art. 19a ust. 1 Ustawy VAT momentem powstania obowiązku podatkowego z tytułu usług świadczonych na podstawie Umowy A (stan faktyczny) jest moment rozpoczęcia Imprezy turystycznej tj. tzw. Check-in jest prawidłowe?

2)Czy stanowisko zgodnie z którym na podstawie art. 19a ust. 1 Ustawy VAT momentem powstania obowiązku podatkowego z tytułu usług świadczonych na podstawie Umowy B (zdarzenie przyszłe) będzie moment rozpoczęcia Imprezy turystycznej tj. tzw. Check-in jest prawidłowe?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad 1

Zdaniem Spółki, zgodnie z art. 19a ust. 1 Ustawy VAT obowiązek podatkowy, z tytułu świadczenia Usług na podstawie Umowy A powstanie z momentem zakończenia świadczenia Usług przez Usługodawców. Momentem zakończenia świadczenia Usług przez Usługodawców jest chwila rozpoczęcia Imprezy turystycznej tj. Check-in.

Wynika to m.in. z faktu, że zadania Usługodawców nie kończą się w momencie podpisania umów z klientami, tylko, co do zasady, w chwili rozpoczęcia Imprezy turystycznej tj. Check-in. Ponadto Umowa A ma charakter umowy nienazwanej, która w przeważającym zakresie odbiega od wskazanej w Kodeksie cywilnym nazwanej umowy agencyjnej.

W związku z tym nie mogą dla niej znaleźć zastosowania przepisy właściwe dla umowy agencyjnej, a Usługi świadczone na podstawie Umowy A nie mogą być uznane za zrealizowane z momentem podpisania przez Usługodawcę umowy z klientem.

Zatem, zdaniem Wnioskodawcy uzasadnione jest twierdzenie, że momentem rozpoznania obowiązku podatkowego w podatku VAT będzie moment rozpoczęcia Imprezy turystycznej tj. tzw. Check-in (tj. moment zakończenia świadczenia usług na rzecz Spółki przez Usługodawców).

Ad 2

W ocenie Spółki, Umowa B będzie także stanowić umowę nienazwaną, w której obowiązek podatkowy powstanie w momencie zakończenia świadczenia usługi.

Zdaniem Spółki, zgodnie z art. 19a ust. 1 Ustawy VAT obowiązek podatkowy, z tytułu świadczenia Usług na podstawie Umowy B również powstanie z momentem zakończenia świadczenia Usług przez Usługodawców.

Momentem zakończenia świadczenia Usług przez Usługodawców będzie zgodnie z Umową B chwila rozpoczęcia Imprezy turystycznej tj. Check-in.

Wynika to m.in. z faktu, że zadania Usługodawców nie kończą się w momencie podpisania umów z klientami, tylko w chwili rozpoczęcia Imprezy turystycznej tj. Check-in w szczególności z racji na okoliczność że cała obsługa pasażerów, reklamacji etc odbywa się samodzielnie od tego momentu przez Spółkę.

Również dla Umowy B nie mogą znaleźć zastosowania przepisy właściwe dla umowy agencyjnej, a Usługi świadczone na podstawie Umowy A nie mogą być uznane za zrealizowane z momentem podpisania przez Usługodawcę umowy z klientem.

Zatem, zdaniem Wnioskodawcy uzasadnione jest twierdzenie, że momentem rozpoznania obowiązku podatkowego w podatku VAT będzie moment rozpoczęcia Imprezy turystycznej tj. tzw. Check-in (tj. moment zakończenia świadczenia usług na rzecz Spółki przez Usługodawców).

Uzasadnienie stanowiska Spółki w zakresie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Zgodnie z art. 19a ust. 1 Ustawy VAT obowiązek podatkowy w podatku VAT powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi.

Ponadto, na podstawie art. 106d ust. 1 Ustawy VAT podmiot nabywający towary lub usługi od podatnika może wystawiać w imieniu i na rzecz tego podatnika faktury:

1)dokumentujące dokonanie przez podatnika sprzedaży na rzecz tego podmiotu,

2)o których mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4,

3)dokumentujące dostawę towarów lub świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2 lit. b - jeżeli ten podmiot i ten podatnik wcześniej zawarli umowę w sprawie wystawiania faktur w imieniu i na rzecz tego podatnika, w której została określona procedura zatwierdzania poszczególnych faktur przez podatnika dokonującego tych czynności.

Natomiast na podstawie art. 106i ust. 1 ustawy o VAT, fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę.

Oznacza to, że zgodnie z zasadą ogólną, momentem powstania obowiązku podatkowego jest moment faktycznego wykonania usługi.

Z tym momentem po stronie Spółki powstanie obowiązek podatkowy w podatku VAT z tytułu usług świadczonych przez Usługodawców.

W związku z zawartym przez Spółkę i Usługodawców porozumieniem w sprawie wystawiania faktur, Spółka będzie zobowiązana do wystawienia faktur VAT z tytułu świadczonych przez Usługodawców Usług nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wykonano Usługi i rozpoznania momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku VAT z momentem wykonania Usług przez Usługodawców.

Zgodnie doktryną i utrwaloną linią interpretacyjną, o faktycznym wykonaniu usługi decyduje jej charakter.

Z kolei o charakterze i o dacie wykonania tej usługi decydują strony umowy cywilnoprawnej, chyba że moment ten jest określany przez obowiązujący przepis prawa regulujący zasady wykonywania danego rodzaju usług.

Ponadto, stosownie do przepisów Kodeksu Cywilnego strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Odnosząc powyższe na grunt niniejszego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego rozważenia wymaga, czy Umowa A i Umowa B są umowami pośrednictwa.

Szczególnym rodzajem umowy pośrednictwa jest umowa agencyjna. Ustawa VAT nie zawiera definicji pośrednictwa. W tym zakresie pomocna może być definicja pośrednictwa zawarta w Słowniku PWN.

Zgodnie ze Słownikiem języka polskiego (Wydawnictwo Naukowe PWN, wersja internetowa) przez pośrednictwo należy rozumieć działalność osoby trzeciej mającą na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron.

Powodem, dla którego zawierana jest umowa pośrednictwa, jest potrzeba znalezienia kontrahenta dla zleceniodawcy. Celem działania pośrednika jest doprowadzenie do zawarcia umowy - wprowadzenie mocodawcy (zleceniodawcy) w stosunek prawny z osobą trzecią. W tym momencie umowa pośrednictwa uważana jest za wykonaną. Jednym z rodzajów pośrednictwa jest umowa agencyjna.

Zgodnie z art. 758 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę agencyjną przyjmujący zlecenie (agent) zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, do stałego pośredniczenia, za wynagrodzeniem, przy zawieraniu z klientami umów na rzecz dającego zlecenie przedsiębiorcy albo do zawierania ich w jego imieniu. Umowa agencyjna to jeden z rodzajów umowy handlowej, która wiąże dwa podmioty. Jednym z nich jest agent przyjmujący określone w jej treści zlecenie.

Z drugiej strony znajduje się zleceniodawca, czyli osoba zatrudniająca przedstawiciela do realizacji konkretnego zadania. W prawie polskim umowa agencyjna jest umową nazwaną oraz szczególną umową pośrednictwa. Ten rodzaj umowy dotyczy wyłącznie przedsiębiorców.

Cechą charakterystyczną tej umowy, jest stałość usług świadczonych przez agenta na rzecz przedsiębiorcy. Powyższa definicja umowy agencyjnej wskazuje że, głównym celem umowy jest doprowadzenie do zawarcia umowy z klientem.

Na podstawie art. 760 (1) Kodeksu Cywilnego, obowiązkiem agenta jest w szczególności przekazywanie wszelkich informacji mających znaczenie dla dającego zlecenie oraz przestrzeganie jego wskazówek uzasadnionych w danych okolicznościach, a także podejmowanie, w zakresie prowadzonych spraw, czynności potrzebnych do ochrony praw dającego zlecenie.

Agentowi za stałe pośrednictwo należna jest prowizja agencyjna, inaczej wynagrodzenie, którego wysokość zależy od liczby lub wartości zawartych umów.

W literaturze panuje utrwalone stanowisko, zgodnie z którym podstawowym obowiązkiem agenta-pośrednika jest aktywne działanie na rzecz i w interesie zleceniodawcy w celu stworzenia mu możności zawierania umów z klientami.

W przypadku umowy pośrednictwa, czy umowy agencyjnej obowiązek podatkowy w VAT powstaje w momencie doprowadzenia do zawarcia przez zleceniodawcę umowy z klientem. Wnioskodawca stoi na stanowisku, że zarówno w przypadku Umowy A jak i Umowy B nie ma do czynienia z umową pośrednictwa czy umową agencyjną. Usługi świadczone w ramach Umowy A lub Umowy B nie mają na celu jedynie doprowadzenia do zawarcia umowy z klientem.

Zadania Usługodawców znacznie wykraczają (Umowa A) oraz będą wykraczały (Umowa B) poza ramy jakie Kodeks cywilny zakreśla dla umowy agencyjnej. Obowiązkiem Usługodawców jest świadczenie Usług (wykonywanie określonych zadań) do momentu stawienia się klienta w miejscu wylotu/ rozpoczęcia Imprezy turystycznej, a nie jedynie do momentu podpisania umowy z klientem na uczestnictwo w takiej Imprezie.

Zakres Usług przemawia za tym, że Umowa A i Umowa B stanowią umowy nienazwane w rozumieniu Kodeksu cywilnego. Zatem nie można dla nich wywodzić skutków prawnopodatkowych, tak jak dla umów agencyjnych.

Ponadto zarówno na podstawie Umowy A jak i Umowy B, Usługodawca po stworzeniu możliwości zawarcia umowy z klientem, podpisuje tą umowę, odbiera płatność od klienta oraz działa nadal, aż do chwili Check-in. Co więcej, Spółka nie otrzymuje płatności od klienta, środki przekazywane są od Usługodawcy, a za wszystkie kontakty z klientem do momentu Check-in odpowiada Usługodawca. W przypadku Umowy A obowiązek świadczenia Usług przez Usługodawców do chwili Check-in wynika z zakresu obowiązków Usługodawców oraz całokształtu stosunków pomiędzy Spółką a Usługodawcami.

Natomiast w przypadku Umowy B obowiązek ten zostanie wyraźnie wskazany w Umowie (jak to zostało opisane powyżej). W Interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 29 maja 2023 r. 0114-KDIP1-3.4012.172.2023.2.JG, (która dotyczy umowy agencyjnej) organ stwierdził, że: „(...) przez moment wykonania usługi należy rozumieć datę podpisania umowy z Klientem, gdyż w tym momencie dochodzi do faktycznego wykonania usługi przez Agenta, tj. doprowadzenia Klienta do zawarcia umowy na imprezę turystyczną”.

Organ podatkowy uzasadniając swoje stanowisko powołał się na definicję pośrednictwa zawartą w orzecznictwie TSUE, z której wynika, iż:

Wyrok TSUE z dnia 21 czerwca 2007 r. C-453/05 „Pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę”;

Wyrok TSUE z 13 grudnia 2001 r. C-235/00 „Pośrednikiem jest więc podmiot niebędący żadną ze stron umowy, ale świadczący usługę na rzecz strony w zamian za wynagrodzenie. W skład usługi wchodzić może zwłaszcza prowadzenie negocjacji. Celem pośrednictwa jest natomiast uczynienie wszystkiego co niezbędne, by dwie strony zawarły umowę.”

Zgodnie z orzecznictwem TSUE oraz stanowiskiem organów podatkowych, zadaniem agenta jest jedynie doprowadzenie do zawarcia w imieniu spółki z klientem umowy i po zawarciu umowy następuje zakończenie usługi świadczonej przez agenta na rzecz spółki. Skoro zatem Umowa A obejmuje, a Umowa B będzie obejmować, oprócz doprowadzenia do zawarcia umowy z klientem na uczestnictwo w Imprezie turystycznej, w imieniu i na rzecz Spółki, szereg dodatkowych obowiązków po stronie Usługodawców, to ani Umowa A ani Umowa B nie może być traktowana jak umowa agencyjna.

Jak wskazywano, przedmiotem umów agencyjnych jest doprowadzenie do zawarcia umowy z klientem w imieniu i na rzecz zleceniodawcy, co jednocześnie wiąże się z tym, że momentem wykonania usługi jest doprowadzenie do zawarcia umowy z klientem. W opisywanym przypadku, doprowadzenie do zawarcia umowy z klientem jest jednym z obowiązków Usługodawców, po którym następuje realizacja pozostałych obowiązków Usługodawców.

Zatem Usługa pomiędzy Spółką a Usługodawcą, w chwili podpisania przez klienta umowy na uczestnictwo w Imprezie turystycznej nie jest jeszcze zrealizowana/zakończona.

Podsumowując, skoro Usługi świadczone na podstawie Umowy A i Umowy B obejmują swoim zakresem obowiązki znacznie przekraczające obowiązki agenta określone w Kodeksie cywilnym, oraz wskazany w powyżej powołanej interpretacji przepisów prawa podatkowego i orzecznictwie TSUE zakres działania pośrednika, a rzeczywistym celem Usług jest doprowadzenie do wyjazdu klienta na Imprezę turystyczną, to momentem zakończenia świadczenia Usług będzie moment Check-in. Dopiero w tym momencie kończą się obowiązki Usługodawcy.

Zatem z tym momentem zdaniem Spółki powstaje obowiązek podatkowy w podatku VAT. Niewłaściwe byłoby uznanie, że usługa kończy się w chwili podpisania z klientem umowy na organizację Imprezy turystycznej, gdyż zgodnie z Umową A lub Umową B, część istotnych obowiązków Usługodawców w istocie się wtedy dopiero rozpoczyna.

Mając zatem na uwadze powyższe, Spółka stoi na stanowisku, że prawidłowe jest stanowisko zgodnie z którym w przypadku Umowy A oraz Umowy B obowiązek podatkowy w VAT powstanie w chwili zakończenia świadczenia Usług tj. w chwili Check-in, czyli stawienia się klienta w miejscu wylotu/rozpoczęcia Imprezy turystycznej.

W świetle przywołanych argumentów Wnioskodawca zwraca się z prośbą o potwierdzenie, że przedstawione stanowiska i rozumienie treści przepisów prawa podatkowego są prawidłowe.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 360 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy,

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży - rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu.

Dana czynność podlega opodatkowaniu podatkiem VAT wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 cyt. ustawy).

Z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, że podatnik, który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego.

Na podstawie art. 19a ust. 1 ustawy:

Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 1a, 1b, 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20, art. 21 ust. 1 i art. 138f.

Powyższy przepis formułuje zasadę ogólną, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru bądź wykonania usługi, co oznacza, że podatek staje się wymagalny w rozliczeniu za okres, w którym dokonana została dostawa towarów bądź świadczenie usług i powinien być rozliczony za ten okres.

Art. 19a ust. 8 ustawy stanowi, że:

Jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z wyjątkiem:

1)dostaw towarów, w stosunku do których obowiązek podatkowy powstaje w sposób, o którym mowa w ust. 1b;

2)dostaw towarów i świadczenia usług, w stosunku do których obowiązek podatkowy powstaje w sposób, o którym mowa w ust. 5 pkt 4.

Ponadto należy wskazać, że regulacja art. 19a ust. 1 jest zgodna z art. 63 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – (Dz. Urz. UE. L. Nr 347, str. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywa 2006/112/WE, który mówi, że:

Zdarzenie powodujące powstanie obowiązku podatkowego ma miejsce, a VAT staje się wymagalny w momencie dostarczenia towarów lub wykonania usług.

Moment powstania obowiązku podatkowego wymaga od wykonawcy danej usługi prawidłowego określenia momentu jej wykonania. Ustawa o VAT nie definiuje tego momentu, ani w żaden sposób nie precyzuje jakimi kryteriami należy posługiwać się dla jego określenia. Wskazać jednak należy, że o faktycznym wykonaniu usługi decyduje jej charakter. Wykonanie usługi jest pojęciem obiektywnym (niezależnym od arbitralnych rozstrzygnięć umowy), ale jednocześnie ustalenie daty wykonania usługi musi uwzględniać pewne specyficzne okoliczności jej świadczenia oraz ekonomiczny cel transakcji, w ramach której usługa jest świadczona.

Zasady wystawiania faktur regulują przepisy art. 106a-106q ustawy.

W myśl art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy:

Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Zgodnie z art. 106d ust. 1 ustawy:

Podmiot, o którym mowa w art. 106b ust. 1 pkt 1, nabywający towary lub usługi od podatnika może wystawiać w imieniu i na rzecz tego podatnika faktury:

1)dokumentujące dokonanie przez podatnika sprzedaży na rzecz tego podmiotu,

2)o których mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4,

3)dokumentujące dostawę towarów lub świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2 lit. b

- jeżeli ten podmiot i ten podatnik wcześniej zawarli umowę w sprawie wystawiania faktur w imieniu i na rzecz tego podatnika, w której została określona procedura zatwierdzania poszczególnych faktur przez podatnika dokonującego tych czynności.

Na mocy art. 106e ust. 1 pkt 17 ustawy:

Faktura powinna zawierać w przypadku faktur, o których mowa w art. 106d ust. 1 - wyraz „samofakturowanie”.

Na mocy art. 106i ust. 1 ustawy:

Fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę, z zastrzeżeniem ust. 2-9.

Z okoliczności sprawy wynika, że Spółka jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Spółka jest podmiotem wpisanym do Rejestru Organizatorów Turystyki i Pośredników Turystycznych. Wiodącym przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest organizowanie imprez turystycznych dla klientów do krajów UE i krajów poza UE. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Spółka korzysta także z usług podmiotów trzecich - Usługodawcy.

Spółka, w związku z organizacją Imprez turystycznych, zawiera z Usługodawcami umowy („Umowa A”), w ramach których zleca Usługodawcom wykonanie szeregu czynności.

Zakres Usług oraz obowiązki stron wynikają z postanowień Umowy A, praktyki rynkowej, zostały określone w formie ustnej, lub w sposób dorozumiany, za obopólną zgodą. Obowiązki te obejmują czynności począwszy od stałego pośrednictwa w zawieraniu w imieniu i na rzecz Spółki umów o świadczenie usług turystycznych przez obsługę procesu sprzedaży, obsługę klienta, płatności, do momentu rozpoczęcia Imprezy turystycznej.

Za moment rozpoczęcia Imprezy turystycznej uznaje się moment stawienia się klienta w miejscu wylotu/miejsca rozpoczęcia Imprezy turystycznej („Check-in”).

W przyszłości Spółka planuje zawierać z Usługodawcami umowy („Umowa B”), które będą wprost i całościowo regulowały wszystkie obowiązki stron, w tym zakres działań podejmowanych przez Usługodawców.

Umowy B będą potwierdzać dotychczasowy zakres obowiązków obu stron jak i sposób wynagradzania. Będą także uwzględniać wszystkie obowiązki stron wynikające z dotychczas zawartych dodatkowych porozumień (aneksów), w tym uzgodnienia niepisemne oraz stosowaną praktykę.

Dodatkowo mogą także zawierać nowe obowiązki dla każdej ze stron. Umowy B będą również wyraźnie określać moment rozpoczęcia świadczenia usług organizacji Imprezy turystycznej przez Spółkę oraz zakończenia świadczenia Usług przez Usługodawcę.

Zgodnie z Umowami B, strony będą nawiązywały współpracę w zakresie wspólnego oferowania usług oraz obsługi klientów w szeroko pojętej branży turystycznej.

Wątpliwości Państwa dotyczą kwestii tego czy prawidłowym momentem powstania obowiązku podatkowego z tytułu usług świadczonych zarówno na podstawie Umowy A jak i Umowy B  jest moment rozpoczęcia Imprezy turystycznej tj. tzw. Check-in.

Jak stanowi art. 353¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Z powyższej zasady wynika, że strony mogą dowolnie kształtować treść umowy w granicach wyznaczonych przez obowiązujące przepisy prawa, w tym także przepisy prawa podatkowego. Podkreślić należy jednak, że ustalenie zakresu świadczonej usługi i w konsekwencji momentu jej wykonania powinno następować w sposób obiektywny.

Oznacza to, że postanowienia umowne w tej kwestii niewątpliwie są istotne, niemniej jednak należy zwrócić uwagę na charakter i specyfikę danego świadczenia, by zapobiec możliwości nieuzasadnionego przesuwania momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług.

Jak wynika z przedstawionego opisu sprawy, w ramach świadczenia będącego przedmiotem wniosku Usługodawca zarówno w zgodnie z opisem w wykonuje szereg usług na rzecz Spółki, mających bardzo różny zakres wykonywanych czynności. Wszystkie one będą wykonywane na podstawie Umów A lub B. Opisane czynności będą prowadzić każdorazowo do realizacji określonego celu, którym będzie zawieranie przez kontrahentów umów, na podstawie których dojdzie do sprzedaży usług oferowanych przez Spółkę.

W związku z powyższym, w tym miejscu konieczne jest zdefiniowanie pojęcia „usługi pośrednictwa”. W celu określenia, jakie czynności należy rozumieć pod pojęciem usług pośrednictwa, należy oprzeć się na wykładni językowej. Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego (http://sjp.pwn.pl), przez pośrednictwo należy rozumieć działalność osoby trzeciej mającą na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron. Równorzędnie, przez pośrednictwo rozumie się kojarzenie kontrahentów w transakcjach handlowych, a więc załatwianie dla zarobku różnego rodzaju transakcji handlowych między dwiema stronami, uczestniczenie w zawieraniu takich transakcji.

Z kolei z doktrynalnego punktu widzenia cechą charakterystyczną pośrednictwa odróżniającą ten stosunek od innych umów jest fakt, że bezpośrednią przyczyną zawarcia bezpośrednio lub pośrednio umowy są działania pośrednika. Innymi słowy przez umowę o pośrednictwo należałoby rozumieć taki stosunek prawny istniejący pomiędzy dwiema stronami, z których jedna (pośrednik) otrzymuje zlecenie od drugiej, aby doprowadzić do wymiany gospodarczej świadczeń z osobą trzecią, przy czym znalezienie kontrahenta ma stanowić bezpośredni i decydujący rezultat starań pośrednika. Bezpośrednim celem aktywności pośrednika jest wywołanie skutku prawnego, polegającego na wprowadzeniu zleceniodawcy (podmiotu zastępowanego) w stosunek umowny z osobą trzecią.

W celu rozstrzygnięcia, co w świetle przepisów prawa podatkowego należy rozumieć pod pojęciem „pośrednictwa”, warto odnieść się do wyroku TSUE z dnia 21 czerwca 2007 r. w sprawie C-453/05 Volker Ludwig przeciwko Finanzamt Luckenwalde (ECLI:EU:C:2007:369), w którym TSUE stwierdził, że „(…) pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową”.

Natomiast w wyroku z dnia 13 grudnia 2001 r. w sprawie C-235/00 Commissioners of Customs & Excise przeciwko CSC Financial Services Ltd.  (ECLI:EU:C:2001:696) TSUE orzekł, że pojęcie pośrednictwa obejmuje działalność wykonywaną przez osobę pośredniczącą, która nie jest stroną umowy dotyczącej produktu finansowego i której działalność różni się od typowych świadczeń umownych wykonywanych przez strony tych umów. W istocie pośrednictwo stanowi usługę świadczoną na rzecz strony umowy, za którą wypłaca ona wynagrodzenie jako za odrębną działalność pośrednictwa. Działalność ta może obejmować m.in. wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych. Celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy.

Nie oznacza to oczywiście, że pośrednik nie może wykonywać dodatkowych czynności, jednakże aby czynności te można było zaliczyć do czynności pośredniczących konieczne jest aby wywoływały lub miały na celu wywołanie skutku dla wszystkich stron transakcji, innymi słowy konieczne jest, aby skutek tych czynności odnalazł odzwierciedlenie w zawartej umowie pomiędzy stronami.

Dokonując analizy przedstawionego przez Spółkę opisu sprawy należy stwierdzić, że opisane czynności wykonywane przez Usługodawców wpisują się w definicję usług pośrednictwa, które mają doprowadzić do zawarcia umowy z Klientem. Jest to główny cel świadczonych usług przez Usługodawców na rzecz Spółki. Co istotne, Usługodawcy zarówno w Umowie  A i Umowie B, działają na rzecz i w imieniu Spółki, robiąc „wszystko”, aby doprowadzić do zawarcia umowy na imprezę turystyczną, którą w imieniu i na rzecz Spółki zawierają. Są odpowiedzialni za przekazywanie informacji zgodnych z ofertą Spółki, pomoc w wybraniu imprezy turystycznej, przekazywanie istotnych informacji związanych z wyjazdem do danego kraju, wydanie dokumentów związanych z wyjazdem, w tym kopię umowy. Po podpisaniu umowy na imprezę turystyczną będą pozostawali w kontakcie z klientem, udzielając mu informacji dotyczących imprezy turystycznej, np. zmiana godzin lotu, itp. Ponadto, w imieniu Spółki będą mogli przyjmować zgłoszenie reklamacyjne dotyczące wyjazdu. Usługodawca przy świadczeniu usług korzysta z zasobów niematerialnych Spółki, zobowiązany jest do stosowania wytycznych i zaleceń Spółki odnoszących się do tych zasobów. Usługodawca otrzymuje wynagrodzenie (Umowa A) w formie prowizji obliczanej od wartości imprezy turystycznej. W umowie B wynagrodzenie będzie obejmować wszystkie czynności wykonane przez Usługodawców na podstawie tej umowy.

Jak wyżej wskazano ustalenie momentu wykonania usługi musi uwzględniać pewne specyficzne okoliczności jej świadczenia oraz ekonomiczny cel transakcji, w ramach której usługa jest świadczona. Tym samym momentu wykonania usługi, nie można opierać jedynie na jego umownym określeniu między stronami, bez poparcia w wykonywanych czynnościach, jak również nie biorąc pod uwagę celu świadczenia danych usług.

Tym samym, nie można zgodzić się z Państwem, że opisana usługa opisana w Umowie A jak również w Umowie B zostaje wykonana dopiero w momencie rozpoczęcia Imprezy turystycznej, bowiem wykonywane czynności, jak wyżej wskazano, wpisują się w usługi pośrednictwa, których głównym celem jest uczynienie wszystkiego co niezbędne, by dwie strony zawarły umowę. Usługodawca świadczy/będzie świadczyć usługi w imieniu i na rzecz Spółki, posługując się Jej logo i bez możliwości wprowadzenia jakichkolwiek zmian w cenie tj. zniżek czy rabatów bez zgody Spółki. Wynagrodzenie jakie otrzymuje Usługodawca to prowizja obliczana od wartości Imprezy turystycznej. Po podpisaniu umowy z Klientem Usługodawca przekazuje jedynie dodatkowe informacje dotyczące wyjazdu, bądź dokonuje przyjęcia reklamacji. Tym samym nie można tu mówić o szeregu wykonywanych usług po podpisaniu umowy z Klientem. Czynności te z punktu widzenia klienta są wręcz niezbędne do kompleksowej jego obsługi, którą Usługodawca świadczy w imieniu i na rzecz Spółki. Ponadto o momencie zakończenia usługi wskazanym przez Spółkę, nie może przesądzać również fakt, że klient wpłaca pieniądze za imprezę turystyczną na konto Usługodawcy, który następnie przekazuje je na rachunek Spółki, bowiem wynika to z ustaleń Stron, natomiast nie ma wpływu na główny ekonomiczny cel świadczonych usług przez Usługodawców, tj. zawarcie umowy z klientem w imieniu i na rzecz Spółki.

W związku z powyższymi argumentami, Usługodawcy świadczą na rzecz Spółki usługi pośrednictwa, zgodnie z powołanym wyżej orzecznictwem. Wykonanie usługi przez pośrednika (Usługodawcę) następuje z chwilą podpisania umowy z Klientem, a nie jak twierdzi Spółka z dniem stawienia się Klienta na lotnisku i rozpoczęcia Imprezy Turystycznej. Kluczowym celem Usługodawcy jest doprowadzenie do zawarcia w imieniu i na rzecz Spółki z Klientem umowy.

Zgodnie z ustawą dla celów powstania obowiązku podatkowego wykonanie czynności następuje z chwilą faktycznego jej dokonania. „Wykonanie usługi” następuje w momencie faktycznego zakończenia wszystkich działań i czynności, do których wykonania zobowiązany był świadczący usługę oraz zgłoszenie tego faktu kontrahentowi. W tej sprawie będzie to moment podpisania przez Usługodawcę umowy z klientem, gdyż jak wskazano powyżej wszystkie czynności jakie wykonuje Usługodawca mają doprowadzić właśnie do zawarcia takiej umowy.

W analizowanej sprawie Spółka w związku z zawartą z kontrahentem Umową A jak i Umową B, nabywa usługi pośrednictwa składające się z szeregu czynności. Czynności te realizowane są do momentu zawarcia przez Usługodawcę w imieniu i na rzecz Spółki umowy o świadczenie usług turystycznych z Klientem. W związku z tym należy przyjąć, że w tym konkretnym przypadku zastosowanie znajdzie zasada ogólna, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wykonania usługi w tym przypadku w momencie podpisania umowy z Klientem przez Usługodawcę.

Podsumowując, obowiązek podatkowy w opisanym stanie faktycznym i zdarzeniu przyszłym powstanie z chwilą wykonania usługi, tj. z chwilą podpisania z Klientem umowy przez Usługodawcę  w ramach Umów A i B z Nim zawartych, zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy z zastrzeżeniem art. 19a ust. 8 ustawy.

W konsekwencji stwierdzić należy, że wystawiając w imieniu i na rzecz Usługodawców  faktury w trybie art. 106d ust. 1 ustawy, jesteście Państwo uprawnieni do wystawienia faktury nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wykonano usługę. Jednocześnie przez moment wykonania usługi należy rozumieć datę podpisania umowy z Klientem, gdyż w tym momencie dochodzi do faktycznego wykonania usługi przez Usługodawców, tj. doprowadzenia Klienta do zawarcia umowy na imprezę turystyczną.

Tym samym Państwa stanowisko uznaję za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego. Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego zastosują się Państwo do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).