Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej
16 września 2024 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 12 września 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:
‒uznania Zainteresowanego będącego stroną postępowania oraz Zainteresowanej niebędącej stroną postępowania za podatników, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy w związku ze sprzedażą prawa własności działki niezabudowanej nr 1, działki nr 2 zabudowanej murowanym budyniem niemieszkalnym i drewnianym budynkiem niemieszkalnym oraz działki nr 3 zabudowanej drewnianym budynkiem niemieszkalnym,
‒zwolnienia od podatku ww. sprzedaży prawa własności działki niezabudowanej nr 1, działki nr 2 zabudowanej murowanym budyniem niemieszkalnym i drewnianym budynkiem niemieszkalnym oraz działki nr 3 zabudowanej drewnianym budynkiem niemieszkalnym.
Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 19 listopada 2024 r. (data wpływu 21 listopada 2024 r.).
Treść wniosku wspólnego jest następująca:
Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem
1)Zainteresowany będący stroną postępowania:
A.C.
…
2)Zainteresowana niebędąca stroną postępowania:
B.C.
…
Opis zdarzenia przyszłego
A. i B. małżonkowie C. (Wnioskodawcy) są właścicielami dwóch nieruchomości gruntowych położonych w ..., składających się z graniczących ze sobą działek gruntu o numerze ewidencyjnym 1 (powierzchnia 3003 m2), 3 (powierzchnia 420 m2) oraz 2 (powierzchnia 4096 m2). Działki 1 i 3 objęte są jedną księgą wieczystą, zaś dla działki 2 prowadzona jest odrębna księga.
Wnioskodawcy nabyli własność działek, wraz ze znajdującymi się na nich opisanymi poniżej zabudowaniami, na podstawie umów sprzedaży udokumentowanych aktami notarialnymi z dnia 19 lipca 2001 r. oraz z dnia 17 września 2002 r. Transakcje nie były opodatkowane podatkiem VAT.
Zgodnie z wypisem z rejestru gruntów przedmiotowe działki zaklasyfikowane zostały w kategorii B (tereny mieszkaniowe).
Działka nr 2 zabudowana jest:
‒drewnianym jednokondygnacyjnym budynkiem niemieszkalnym o powierzchni 89 m2,
‒murowanym jednokondygnacyjnym budynkiem niemieszkalnym o powierzchni 14 m2.
Budynek drewniany w rzeczywistości znajduje się również częściowo na działce 3. Wskazane naniesienia znajdowały się na nieruchomości w dacie ich zakupu przez Wnioskodawców.
Wnioskodawcy nie dokonywali żadnych remontów ani napraw budynków, nie planują także ponosić na nią wydatków w przyszłości. Opisane wyżej zabudowania są trwale związane z gruntem, posiadają fundamenty i dach oraz przegrody budowlane wyodrębniające obiekt z przestrzeni, w związku z czym należy uznać je za budynki w rozumieniu prawa budowlanego. Na działkach 3 oraz 2 nie znajdują się żadne inne budynki ani budowle.
Działka nr 1 jest niezabudowana.
Dla wszystkich działek, tj. działki nr 1, nr 3 i nr 2 obowiązuje MPZP zatwierdzony Uchwałą numer … Rady Miejskiej w ... z dnia … 2003 r., zgodnie z którym:
1)działka oznaczona numerem ewidencyjnym 1 przeznaczona jest częściowo pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną wraz z niezbędnymi do jej funkcjonowania budynkami gospodarczymi i garażami z dopuszczeniem nieuciążliwej zabudowy produkcyjno-usługowej o uciążliwości nie wykraczającej poza granice własności, realizowanej w formie budynków wolnostojących parterowych lub w ramach kubatury budynku mieszkalnego - symbol planu 3.5. MNp.U, zaś pozostała część działki leży w obszarze, na którym występuje sytuacja prawna braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Zgodnie z mapą załączoną do wypisu z tekstu MPZP część nieobjęta MPZP graniczy z drogą i ma znikomą powierzchnię w stosunku do całej powierzchni działki. Wnioskodawcy nie występowali i nie zamierzają występować o wydanie warunków zabudowy dla części działki nieobjętej MPZP. Zgodnie z wiedzą Wnioskodawców dla części działki nieobjętej MPZP nie została wydana decyzja o warunkach zabudowy na rzecz innych podmiotów;
2)działki oznaczone numerami ewidencyjnymi 3 oraz 2 przeznaczone są pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną wraz z niezbędnymi do jej funkcjonowania budynkami gospodarczymi i garażami z dopuszczeniem nieuciążliwej zabudowy produkcyjno-usługowej o uciążliwości nie wykraczającej poza granice własności, realizowanej w formie budynków wolnostojących parterowych lub w ramach kubatury budynku mieszkalnego - symbol planu 3.5. MNp.U.
Zgodnie z wiedzą Wnioskodawców aktualnie nie są planowane zmiany MPZP we wskazanym wyżej zakresie.
Działki w krótkim okresie po ich nabyciu, tj. odpowiednio w 2001 i 2002 r., zostały wynajęte przez Wnioskodawców i taki sposób ich wykorzystania przez Wnioskodawców trwa do dnia dzisiejszego. Aktualnie obowiązująca umowa najmu zawarta została w 2014 r. Każdy z Wnioskodawców rozlicza czynsz dzierżawny osobno, na podstawie faktury VAT wystawianej na połowę wartości czynszu. Umowa najmu zakończy się przed datą planowanego zbycia nieruchomości.
Wnioskodawcy są czynnymi zarejestrowanymi podatnikami podatku VAT z tytułu najmu prywatnych nieruchomości. Wnioskodawcy nie prowadzą własnej działalności gospodarczej, są wspólnikami spółki jawnej. Nieruchomość nie jest wydzierżawiana w ramach działalności gospodarczej spółki.
Aktualnie Wnioskodawcy planują zbycie nieruchomości, tj. sprzedaż gruntów wraz ze znajdującymi się na nich budynkami.
W uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo:
Wszystkie działki objęte wnioskiem są objęte wspólnością ustawową małżeńską Wnioskodawców.
Działki nr 3 i nr 2 były wydzierżawione przez poprzednich właścicieli na rzecz jednego podmiotu.
Wedle wiedzy Wnioskodawców nie toczą się żadne postępowania o wydanie decyzji o warunkach zabudowy ani decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego dla działki 1. Wnioskodawcy nie zamierzają występować o wydanie takich decyzji dla nieruchomości i ich zamiarem jest, by w dacie sprzedaży działki 1 nie były wydane takie decyzje.
W odpowiedzi na pytanie Organu o treści: „Do jakiej umowy odnoszą się sformułowania „zawarciem przedmiotowej umowy”, „zawarciem umowy” zawarte w pytaniach przedstawionych w poz. 85?” wskazali Państwo: „Zadane przez Wnioskodawców jedno, rozbudowane pytanie brzmi: Czy opisana we wniosku planowana transakcja zbycia nieruchomości składającej się z działek nr 1, nr 3 i nr 2 wraz ze znajdującymi się na nich budynkami podlegać będzie opodatkowaniu VAT, tj.:
1)Czy w związku z zawarciem przedmiotowej umowy Wnioskodawców należy uznać za podatników podatku VAT?
2)Jeżeli w związku z zawarciem umowy Wnioskodawców należy uznać za podatników VAT, to czy transakcja podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, a jeśli tak to wg jakiej stawki, czy też jest objęta zwolnieniem od podatku VAT?
Z powyższego wyraźnie wynika, że słowa „zawarciem przedmiotowej umowy” oraz „zawarciem umowy” dotyczą planowanej transakcji zbycia działek 1, 3 oraz 2, szczegółowo opisanej w stanie faktycznym wniosku. Pkt 1) oraz pkt 2) stanowią uszczegółowienie pytania, którego główna istota została oznaczona powyżej.
Pytania
Czy opisana we wniosku planowana transakcja zbycia nieruchomości składającej się z działek nr 1, nr 3 i nr 2 wraz ze znajdującymi się na nich budynkami podlegać będzie opodatkowaniu VAT, tj.:
1)Czy w związku z zawarciem przedmiotowej umowy Wnioskodawców należy uznać za podatników podatku VAT?
2)Jeżeli, w związku z zawarciem umowy, Wnioskodawców należy uznać za podatników VAT, to czy transakcja podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, a jeśli tak to wg jakiej stawki, czy też jest objęta zwolnieniem od podatku VAT?
Państwa stanowisko w sprawie
Co do pytania pierwszego:
Podatnikiem podatku VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361, dalej: ustawa) są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Ponadto, posiłkując się definicją zawartą w art. 3 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców stwierdzić należy, iż działalność gospodarcza to zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły.
W ocenie Wnioskodawców, są oni podatnikami VAT w związku z opisaną planowaną transakcją sprzedaży. Co prawda Wnioskodawcy nie posiadają zarejestrowanej indywidualnej działalności gospodarczej, jednakże są zarejestrowani jako czynni podatnicy VAT z tytułu najmu prywatnych nieruchomości. Działki będące przedmiotem transakcji od momentu ich nabycia przez Wnioskodawców, tj. od 2001-2002 r. są przedmiotem umów najmu. Aktualna umowa najmu, obowiązująca od 2014 r., zawarta jest z przedsiębiorcą i odprowadzany jest od niej podatek VAT. Najem wykonywany jest w sposób ciągły, w celu uzyskania przez Wnioskodawców przychodów.
Co do pytania drugiego:
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Sprzedaż nieruchomości stanowi odpłatną dostawę towarów w rozumieniu ustawy.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane. Za tereny budowlane uznaje się, zgodnie z art. 2 pkt 33 ustawy, grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Kolejne zwolnienie przewidziano w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy. Stosownie do jego treści, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:
a)dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
b)pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
W art. 2 pkt 14 ustawy, ustawodawca określił co należy rozumieć pod pojęciem pierwszego zasiedlenia. Zgodnie z tym przepisem, przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:
a)wybudowaniu lub
b)ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
Przenosząc powyższe rozważania na grunt opisanego stanu faktycznego stwierdzić należy, co następuje:
W pierwszej kolejności Wnioskodawcy wskazują, iż zgodnie z interpretacją indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 11 czerwca 2015 r. (IBPP1/4512-269/15/LSz) podstawę opodatkowania należy ustalać odrębnie dla każdej wyodrębnionej geodezyjnie działki gruntu, nie zaś dla nieruchomości objętej jedną księgą wieczystą, składającej się z kilku działek. W związku z powyższym dalsze rozważania prowadzone będą odrębnie dla działek zabudowanych i niezabudowanych.
1.działki zabudowane (3 oraz 2)
W opisanym stanie faktycznym jeden z budynków znajduje się na dwóch wyodrębnionych działkach gruntu. Przepisy ustawy o VAT nie definiują pojęcia nieruchomości zabudowanej. W ocenie Wnioskodawców nie istnieją żadne podstawy do tego, by budynek przypisać do tej z działek, na której znajduje się większa część budynku. Dla uznania działki za zabudowaną irrelewantne jest, czy budynek znajduje się na niej w całości czy w części. W orzecznictwie został wyrażony pogląd, zgodnie z którym zwolnienie od podatku VAT nie jest uzależnione od wielkości, czy ilości zabudowań na gruncie. Przez teren zabudowany należy więc uznać każdy teren, na którym znajdują się budynki lub ich części (NSA w wyroku z dnia 30 maja 2018 sygn. akt I FSK 889/16).
W ocenie Wnioskodawców do pierwszego zasiedlenia ww. nieruchomości doszło najpóźniej na skutek ich sprzedaży na rzecz Wnioskodawców w 2001 i 2002 r., ewentualnie na skutek ich późniejszego wydzierżawienia przez Wnioskodawców na rzecz podmiotów trzecich. Ponieważ aktualna dzierżawa trwa nieprzerwanie od 2014 r. stwierdzić należy, że sprzedaż nieruchomości nie będzie dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia ani w ciągu dwóch lat po pierwszym zasiedleniu.
W związku z powyższym sprzedaż wskazanych działek będzie korzystać ze zwolnienia z podatku VAT.
2.działka niezabudowana (1)
W zakresie, w jakim działka przeznaczona jest w MPZP pod zabudowę jednorodzinną, jej sprzedaż będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT, zaś w zakresie nieobjętym MPZP korzystać ze zwolnienia z opodatkowania.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (…).
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Natomiast w myśl art. 2 pkt 22 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży – rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Zgodnie z przedstawionymi przepisami budynki, a także grunty spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, która to czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”:
Państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:
1)określone udziały w nieruchomości,
2)prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości,
3)udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.
Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).
Zgodnie z art. 195 ustawy Kodeks cywilny:
Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).
Jak stanowi art. 196 § 1 ustawy Kodeks cywilny:
Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.
W myśl art. 196 § 2 ustawy Kodeks cywilny:
Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu.
Stosownie do art. 46 § 1 ustawy Kodeks cywilny:
Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.
Art. 198 ustawy Kodeks cywilny stanowi, że:
Każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli.
Współwłaściciel ma względem swojego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli. Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.
Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.
Kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.).
Stosownie do art. 31 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:
Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez obojga małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).
W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.
W myśl art. 36 § 1 oraz § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny.
Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.
Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.
Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.
Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 cyt. Kodeksu:
Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.
Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.
Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Według art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.
Należy zaznaczyć, że autonomiczność prawa podatkowego wyklucza możliwość interpretacji przepisów, która zakładałaby, że stosunki majątkowe między małżonkami, regulowane przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, mogą kształtować zakres praw i obowiązków podatników podatku od towarów i usług.
Na podstawie ww. przepisów, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu.
Wobec tego, podmiot świadczący usługę najmu będzie podatnikiem podatku od towarów i usług wówczas, gdy najem ten będzie wykonywał we własnym imieniu i na własny rachunek. Jeżeli przedmiotem najmu jest rzecz stanowiąca majątek wspólny małżonków, to podatnikiem podatku od towarów i usług, w okolicznościach wskazanych w art. 15 ustawy o VAT, będzie ten małżonek, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu, czyli ten, który dokonuje najmu we własnym imieniu (jest stroną czynności prawnej). Natomiast jeżeli małżonkowie dokonali czynności wspólnie, to każdy z nich z osobna jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku od towarów i usług jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
Z opisu sprawy wynika, że nabyli Państwo własność działki niezabudowanej nr 1 oraz działki nr 3 i nr 2 wraz ze znajdującymi się na nich zabudowaniami na podstawie umów sprzedaży udokumentowanych aktami notarialnymi z dnia 19 lipca 2001 r. oraz z dnia 17 września 2002 r. Działki w krótkim okresie po ich nabyciu, tj. odpowiednio w 2001 i 2002 r., zostały wynajęte przez Państwa i taki sposób ich wykorzystania przez Państwa trwa do dnia dzisiejszego. Aktualnie obowiązująca umowa najmu zawarta została w 2014 r. Każdy z Państwa rozlicza czynsz dzierżawny osobno, na podstawie faktury VAT wystawianej na połowę wartości czynszu. Umowa najmu zakończy się przed datą planowanego zbycia nieruchomości. Są Państwo czynnymi zarejestrowanymi podatnikami podatku VAT z tytułu najmu prywatnych nieruchomości. Nie prowadzą Państwo własnej działalności gospodarczej, są Państwo wspólnikami spółki jawnej. Nieruchomość nie jest wydzierżawiana w ramach działalności gospodarczej spółki.
W tym miejscu należy wskazać, że na mocy art. 659 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego:
§ 1. Przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony
§ 2. Czynsz może być oznaczony w pieniądzach lub w świadczeniach innego rodzaju.
Z przywołanego przepisu wynika, że najem jest umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną. Odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Wynika z tego, że umówiony między stronami czynsz jest wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej rzeczy i stanowi świadczenie wzajemne, należne za używanie lokalu/budynku przez najemcę. Podstawową usługą świadczoną na rzecz najemcy jest natomiast usługa najmu.
Na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług najem stanowi zatem świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Tym samym wypełnia określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej.
Wobec powyższego, dokonując sprzedaży prawa własności działki niezabudowanej nr 1 oraz prawa własności zabudowanych działek nr 2 i nr 3 każdy z Państwa będzie spełniał przesłanki określone w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy pozwalające na uznanie Państwa za podatników podatku od towarów i usług w odniesieniu do sprzedaży ww. nieruchomości.
W konsekwencji, dostawa prawa własności działki niezabudowanej nr 1 oraz prawa własności zabudowanych działek nr 2 i nr 3 będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy. Transakcje te będą dotyczyły bowiem towaru w rozumieniu ustawy oraz dokonane będą przez Państwa - jako podatników podatku od towarów i usług.
Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
W myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.
Stosownie do treści art. 2 pkt 33 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o terenach budowlanych - rozumie się przez to grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Opodatkowane są zatem dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe niezabudowane, będące terenami budowlanymi w rozumieniu ww. art. 2 pkt 33 ustawy, pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, innych niż tereny budowlane – są zwolnione od podatku.
Jak stanowi art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1130):
Ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.
Charakter danego terenu wyznacza ww. plan miejscowy, wskazując czy teren jest budowlany, czy też szerzej – przeznaczony pod zabudowę.
W tym miejscu wskazania wymaga, że stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 Gemeente Emmen – „teren budowlany” oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę. Zatem, także w świetle orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości, za teren budowlany uznać można jedynie taki, który regulacjami prawa krajowego został przeznaczony pod zabudowę.
Jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Niespełnienie jednego z warunków, o których mowa w tym przepisie, daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Odnosząc się do Państwa wątpliwości dotyczących dostawy prawa własności niezabudowanej działki nr 1 wskazać należy, że - jak wynika z opisu sprawy - dla tej działki obowiązuje MPZP, zgodnie z którym działka ta przeznaczona jest:
‒częściowo pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną wraz z niezbędnymi do jej funkcjonowania budynkami gospodarczymi i garażami z dopuszczeniem nieuciążliwej zabudowy produkcyjno-usługowej o uciążliwości nie wykraczającej poza granice własności, realizowanej w formie budynków wolnostojących parterowych lub w ramach kubatury budynku mieszkalnego - symbol planu 3.5. MNp.U,
‒pozostała część działki leży w obszarze, na którym występuje sytuacja prawna braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Nie występowali Państwo i nie zamierzają Państwo występować o wydanie warunków zabudowy dla części ww. działki nieobjętej MPZP. Zgodnie z Państwa wiedzą dla części działki nieobjętej MPZP nie została wydana decyzja o warunkach zabudowy na rzecz innych podmiotów. Nie toczą się żadne postępowania o wydanie decyzji o warunkach zabudowy ani decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego dla działki 1. Państwa zamiarem jest, by w dacie sprzedaży działki 1 nie były wydane takie decyzje.
Zatem, działka nr 1 w części nieobjętej miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, dla której nie została wydana decyzja o warunkach zabudowy ani decyzja o lokalizacji inwestycji celu publicznego, nie spełnia definicji terenów budowlanych w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy o podatku od towarów i usług. Tym samym sprzedaż prawa własności działki nr 1 w ww. części będzie korzystała ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.
Natomiast działka nr 1 w części objętej miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego będzie spełnia definicję terenów budowlanych w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy o podatku od towarów i usług i tym samym sprzedaż prawa własności działki w tej części nie będzie korzystała ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.
Jednocześnie sprzedaż prawa własności działki nr 1 w części objętej miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, bowiem - jak wskazali Państwo w opisie sprawy - działki zostały wynajęte przez Państwa, a każdy z Państwa rozlicza czynsz dzierżawny osobno, na podstawie faktury VAT wystawianej na połowę wartości czynszu. Tym samym ww. działka nie była wykorzystywana przez Państwa - od dnia jej nabycia - wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku.
Oznacza to, że nie zostanie spełniony co najmniej jeden z warunków do zastosowania zwolnienia dostawy działki w tej części na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Wobec powyższego, sprzedaż prawa własności działki nr 1 w części objętej miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego będzie stanowiła czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 w powiązaniu z art. 7 ust. 1 ustawy, która będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 i pkt 2 ustawy.
Natomiast w odniesieniu do zabudowanych działek nr 3 i nr 2 wskazania wymaga, że w art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, ustawodawca przewidział zwolnienie od podatku VAT dla dostawy budynków i budowli spełniających określone w tych przepisach warunki.
Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:
a)dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
b)pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest - co do zasady - zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części, kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.
Zgodnie z treścią art. 2 pkt 14 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o pierwszym zasiedleniu - rozumie się przez to oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:
a)wybudowaniu lub
b)ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
Z powyższego przepisu wynika, że pierwszym zasiedleniem jest pierwsze zajęcie budynku budowli lub ich części do używania. „Pierwsze zasiedlenie” budynku/budowli lub ich części ma więc miejsce zarówno w sytuacji, w której po wybudowaniu budynku/budowli lub ich części oddano je do użytkowania pierwszemu nabywcy, oddano je w najem, jak i w przypadku wykorzystywania budynku/budowli lub ich części na potrzeby własnej działalności gospodarczej podatnika, bowiem w tych przypadkach doszło do korzystania z budynku/budowli.
Kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga art. 29a ust. 8 ustawy, w myśl którego:
W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.
Zatem, przy sprzedaży budynków lub budowli, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.
Jednocześnie wskazania wymaga, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia „budynku”. W tym zakresie należy odnieść się do przepisów ustawy z 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 725 ze zm.).
W myśl art. 3 pkt 2 Prawa budowlanego:
Ilekroć w ustawie jest mowa o budynku, należy przez to rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.
W odniesieniu do działek nr 3 i nr 2 wskazali Państwo w opisie sprawy, że nabyli Państwo własność tych działek wraz ze znajdującymi się na nich zabudowaniami. Działka nr 2 zabudowana jest drewnianym jednokondygnacyjnym budynkiem niemieszkalnym oraz murowanym jednokondygnacyjnym budynkiem niemieszkalnym. Budynek drewniany w rzeczywistości znajduje się również częściowo na działce 3. Działki w krótkim okresie po ich nabyciu, tj. odpowiednio w 2001 i 2002 r., zostały wynajęte przez Wnioskodawców. Działki nr 3 i nr 2 były wydzierżawione przez poprzednich właścicieli na rzecz jednego podmiotu. Nie dokonywali Państwo żadnych remontów ani napraw budynków, nie planują Państwo także ponosić wydatków w przyszłości na ww. działki. Opisane wyżej zabudowania są trwale związane z gruntem, posiadają fundamenty i dach oraz przegrody budowlane wyodrębniające obiekt z przestrzeni, w związku z czym należy uznać je za budynki w rozumieniu prawa budowlanego.
Analiza przedstawionych okoliczności sprawy oraz treści powołanych przepisów prawa prowadzi do wniosku, że planowana sprzedaż drewnianego budynku niemieszkalnego oraz murowanego budynku niemieszkalnego nie zostanie dokonana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz pomiędzy pierwszym zasiedleniem a ich dostawą upłyną co najmniej 2 lata.
Zatem, z uwagi na fakt, że w stosunku do drewnianego budynku niemieszkalnego oraz murowanego budynku niemieszkalnego, doszło już do ich pierwszego zasiedlenia i od pierwszego zasiedlenia do momentu ich sprzedaży upłynie okres dłuższy niż 2 lata, a ponadto – jak wynika z okoliczności sprawy – nie ponosili Państwo wydatków na ulepszenie tych budynków, to dostawa drewnianego budynku niemieszkalnego oraz murowanego budynku niemieszkalnego będzie objęta zwolnieniem od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.
Jak wskazałem wyżej, na mocy art. 29a ust. 8 ustawy, w sytuacji, gdy budynki, budowle lub ich części korzystają ze zwolnienia od podatku, również sprzedaż gruntu będzie korzystała ze zwolnienia od podatku. Tym samym dostawa prawa własności działki nr 3, na której posadowiony jest murowany budynek niemieszkalny i drewniany budynek niemieszkalny oraz dostawa prawa własności działki i nr 2, na której posadowiony jest drewniany budynek niemieszkalny - stosownie do art. 29a ust. 8 ustawy - również będzie korzystała ze zwolnienia od podatku od towarów i usług.
Tym samym Państwa stanowisko uznałem za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
‒Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania
Pan A.C. (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).