Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 września 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 2 września 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy kwestii braku opodatkowania podatkiem VAT rozwiązania Spółki Jawnej po uprzednim przeniesieniu składników majątkowych ww. Spółki na rzecz Wspólnika. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 20 listopada 2024 r. (wpływ 20 listopada 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego (z uwzględnieniem uzupełnienia wniosku)

Wnioskodawczyni jest spółką jawną (dalej również: „Spółka”) i zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (VAT).

Wspólnikami Spółki są dwie osoby fizyczne - małżonkowie pozostający w ustroju małżeńskiej wspólności majątkowej. Zgodnie z umową Spółki każdy ze wspólników posiada po 50% udziałów w zysku Spółki.

Działalność gospodarcza Spółki polega w głównej mierze na wynajmie nieruchomości na rzecz podmiotów prowadzących działalność gospodarczą. Spółka nie prowadzi usług najmu na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej.

W celu wyposażenia Spółki w mienie służące jej do prowadzenia działalności gospodarczej, wspólnicy wnieśli do Spółki wkłady, zarówno gotówkowe, jak i w postaci wkładu niepieniężnego. Do Spółki wniesiono zorganizowaną część przedsiębiorstwa (zespół składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do działalności hotelarskiej i wynajmu apartamentów), który obejmował w szczególności: nieruchomości (zabudowane jak i niezabudowane, o łącznej powierzchni: (…) ha), wierzytelności, zobowiązania, wszelkie prawa i obowiązki wynikające z umów o pracę z pracownikami. Niezależnie od wniesienia zorganizowanej części przedsiębiorstwa wspólnicy wnieśli do Spółki tytułem wkładu niepieniężnego szereg nieruchomości gruntowych o łącznej powierzchni 2,804 ha, a także nieruchomość lokalową o pow. (…) m kw.

Spółka jest też właścicielem innych nieruchomości (gruntów i budynków), które zostały nabyte lub wzniesione we własnym zakresie przez Spółkę. Spółka jest również właścicielem różnych rzeczy ruchomych związanych z prowadzoną działalnością. Są to głównie elementy wyposażenia lokali (meble, artykuły gospodarstwa domowego, naczynia, telewizory).

Wspólnicy Spółki planują dokonać rozwiązania Spółki bez przeprowadzania jej likwidacji w myśl art. 58 § 1 pkt 2) k.s.h. Podział majątku Spółki zostanie dokonany w ten sposób, że całość jej majątku otrzyma jeden ze wspólników - A.A., przy czym ze względu na pozostawanie w ustroju małżeńskiej wspólności majątkowej, majątek ten wejdzie do majątku wspólnego A.A. i jego żony.

Majątek rozwiązanej Spółki ma zostać wniesiony w drodze darowizny w całości przez A.A. do fundacji rodzinnej, w której A.A. jest fundatorem. Zamiarem wspólnika jest, aby majątek został wniesiony do fundacji jak najszybciej po otrzymaniu tego mienia od Spółki, możliwie jeszcze tego samego dnia.

Działalność gospodarcza, prowadzona dotychczas przez Spółkę, nie zostanie zaprzestana. Fundacja rodzinna będzie prowadzić działalność m.in. w zakresie wynajmu nieruchomości.

W momencie wykreślenia Spółki z rejestru przedsiębiorców nie będzie ona posiadała żadnego majątku - zostanie on rozdysponowany w całości. Podział dokonany zostanie bez obowiązku spłaty drugiego ze wspólników.

Majątek Spółki stanowi zorganizowany zespół składników majątkowych, w skład których wchodzą zarówno składniki materialne, jak i niematerialne, w tym zobowiązania. Przy pomocy tego majątku możliwe jest prowadzenie działalności gospodarczej bez modyfikacji i nie jest konieczne zaangażowanie dodatkowych środków.

Celem opisanych powyżej działań - rozwiązanie Spółki, przejęcie jej mienia przez wspólnika i wniesienie do fundacji rodzinnej - jest zabezpieczenie majątku wspólników, sukcesji rodzinnego majątku oraz dalsze prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie najmu nieruchomości, tylko że już w ramach fundacji rodzinnej.

Fundacja będzie czynnym podatnikiem VAT w zakresie wynajmu nieruchomości.

W piśmie z 20 listopada 2024 r. na pytania Organu Spółka udzieliła następujących odpowiedzi:

Pytanie nr 1: „Jakie dokładnie składniki majątkowe (materialne i niematerialne) będą przedmiotem przeniesienia na rzecz Wspólnika (oznaczonego w opisie sprawy jako A.A.)?”

Odpowiedź: „Lista składników majątkowych, które mają stać się przedmiotem przeniesienia na rzecz Wspólnika, obejmuje w szczególności:

-prawo własności nieruchomości gruntowych, stanowiących działki: nr (…);

-(…);

-prawo własności nieruchomości lokalowej, stanowiącej odrębną nieruchomość o pow. (…) m. kw.;

-(…)

Pełna lista składników majątkowych, które mają zostać przeniesione na rzecz Wspólnika obejmuje ponad (…) pozycji, wobec czego Wnioskodawczyni ujęła powyżej najważniejsze z nich, tj. prawo własności konkretnych nieruchomości zabudowanych jak i niezabudowanych, natomiast pozostałe z tych składników ujęła zbiorczo.

W skład przenoszonego majątku wejdą również należności oraz zobowiązania, związane z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą, jednak ich dokładna wysokość nie jest obecnie możliwa do określenia.

Pytanie nr 2: „Czy składniki majątkowe, o których mowa we wniosku, będące przedmiotem przeniesienia na rzecz ww. Wspólnika, stanowią przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ ustawy Kodeks cywilny?”

Odpowiedź: „Zdaniem Wnioskodawczyni, składniki majątkowe, będące przedmiotem przeniesienia na rzecz ww. Wspólnika, stanowią przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ ustawy Kodeks cywilny. Zespół składników materialnych i niematerialnych, opisany we wniosku, umożliwia Spółce prowadzenie działalności gospodarczej. Jednocześnie, po przeniesieniu całości tego majątku na rzecz Wspólnika, a potem Fundacji, będzie możliwe prowadzenie działalności gospodarczej w dalszym ciągu, bez konieczności wprowadzania poważniejszych zmian.”

Pytanie nr 3: „Czy nabycie przez Państwa ww. składników majątkowych, będących przedmiotem przeniesienia na rzecz ww. Wspólnika, nastąpiło w ramach czynności opodatkowanych podatkiem VAT?”

Odpowiedź: „Działki nr: (…) – zostały nabyte w ramach czynności nieopodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Działka nr (…) została nabyta w ramach czynności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług.

Działki nr: (…) zostały wniesione do Spółki w drodze darowizny nieopodatkowanej podatkiem od towarów i usług.

Nieruchomość lokalowa została wniesiona do Spółki w ramach czynności nieopodatkowanej podatkiem od towarów i usług.

Działki nr: (…) – zostały wniesione do Spółki w ramach czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Działki nr: (…) wraz z posadowionymi na nich budynkami wniesione zostały do Spółki w ramach wniesienia zorganizowanej części przedsiębiorstwa i nie podlegały podatkowi od towarów i usług.

Pozostałe środki trwałe (przede wszystkim wyposażenie) zostały nabyte w ramach czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.”

Pytanie nr 4: „Czy w stosunku do ww. składników majątkowych nabytych/wytworzonych, będących przedmiotem przeniesienia na rzecz ww. Wspólnika, przysługiwało Państwu prawo do odliczenia w całości lub w części podatku naliczonego? Odpowiedzi należy udzielić odrębnie do każdego z ww. składników.”

Odpowiedź: „W odniesieniu do działek nr: (…) oraz w odniesieniu do nieruchomości lokalowej – nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.

W odniesieniu do działek nr (…) oraz w odniesieniu do pozostałych środków trwałych – przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.”

Pytanie nr 5: „Czy przeniesienie składników majątkowych na rzecz ww. Wspólnika nastąpi przed rozwiązaniem Państwa Spółki, czy po jej rozwiązaniu, tj. przed ustaniem jej bytu prawnego czy po ustaniu jej bytu prawnego?”

Odpowiedź: „Tak jak wskazano we wniosku, przeniesienie składników majątkowych nastąpi w związku z rozwiązaniem Spółki. Oznacza to, że do przeniesienia dojdzie przy okazji czynności towarzyszących rozwiązaniu Spółki. Wspólnicy Spółki podejmą uchwałę w przedmiocie uzgodnienia sposobu zakończenia działalności innego niż postępowanie likwidacyjne (czyli w przedmiocie rozwiązania Spółki). W treści uchwały zawarte zostanie zobowiązanie wobec Spółki do przekazania Wspólnikowi składników majątkowych opisanych we wniosku. W wykonaniu zobowiązania, Spółka i Wspólnik zawrą umowę przeniesienia własności składników majątkowych, należących dotychczas do Spółki. Dopiero po tych czynnościach zostanie złożony wniosek o wykreślenie Spółki z rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Przedsiębiorców, które to wykreślenie doprowadzi do ustania bytu prawnego.”

Pytanie nr 6: „Czy w zamian za przeniesienie składników majątkowych na rzecz ww. Wspólnika Spółka Jawna otrzyma jakiekolwiek wynagrodzenie? Jeśli odbędzie się to za wynagrodzeniem, to należy wskazać jakim.”

Odpowiedź: „W zamian za przeniesienie składników majątkowych na rzecz Wspólnika Spółka Jawna nie otrzyma wynagrodzenia. Przeniesienie majątku na rzecz Wspólnika odbędzie się w ramach czynności związanych z rozwiązaniem Spółki bez przeprowadzania jej likwidacji na podstawie art. 82 Kodeksu spółek handlowych.”

Pytanie nr 7: „Czy w dniu przejęcia składników majątkowych ww. Wspólnik będzie czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT? Jeśli tak, to prosimy wskazać z tytułu jakiej działalności?”

Odpowiedź: „Nie, w dniu przejęcia składników majątkowych Wspólnik nie będzie czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT.”

Pytanie nr 8: „Czy ww. Wspólnik będzie kontynuował działalność Spółki w oparciu o przejęte składniki majątkowe (materialne i niematerialne)?”

Odpowiedź: „Nie, tak jak wskazano we wniosku, składniki majątkowe otrzymane przez Wspólnika mają zostać wniesione w jak najszybszym czasie do Fundacji przez Wspólnika, który ma status fundatora tej fundacji. To Fundacja będzie kontynuować działalność w oparciu o przejęte składniki majątkowe. Wspólnik nie będzie prowadził tej działalności, ponieważ docelowo do wniesienia składników majątkowych do fundacji dojść ma - w miarę możliwości – jeszcze tego samego dnia.”

Pytanie nr 9: „Czy przejęte przez ww. Wspólnika składniki majątkowe w dniu przejęcia będą pozostawały ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, że można było o nich mówić jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów?”

Odpowiedź: „Tak, przejęte przez Wspólnika składniki majątkowe w dniu przejęcia będą pozostawały ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, że można będzie o nich mówić jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów.”

Pytanie nr 10: „Czy ww. Wspólnik ma zamiar kontynuowania w oparciu o nabyte składniki działalność gospodarczą w takim samym zakresie, w jakim była prowadzona przez Spółkę?”

Odpowiedź: „Tak jak wskazano we wniosku, Wspólnik planuje wnieść otrzymane od Spółki składniki majątkowe do Fundacji. Zamiarem Wspólnika jest, aby do wniesienia tych składników doszło jak najszybciej po uzyskaniu tych składników. W związku z tym to Fundacja będzie kontynuować działalność gospodarczą w takim samym zakresie w jakim była ona prowadzona przez Spółkę, w oparciu o te same składniki majątkowe, a nie Wspólnik.”

Pytanie nr 11: „Czy przekazanie składników majątkowych nastąpi na cele osobiste ww. Wspólnika? Jeśli przekazanie nie nastąpi na cele osobiste, to należy wskazać, do jakich celów zostaną przeniesione składniki majątkowe.”

Odpowiedź: „Nie, przekazanie składników majątkowych nie nastąpi na cele osobiste Wspólnika. Składniki zostaną przekazane Wspólnikowi w celu ich dalszego wniesienia do Fundacji. Fundacja kontynuować będzie natomiast działalność gospodarczą prowadzoną dotychczas przez Spółkę przy użyciu tych składników majątkowych.”

Pytanie nr 12: „Czy przekazanie ww. Wspólnikowi składników majątkowych nastąpi do celów innych niż działalność gospodarcza Spółki Jawnej?”

Odpowiedź: „Składniki majątkowe, opisane we wniosku, służą obecnie prowadzeniu działalności gospodarczej Spółki, zgodnie z postanowieniami umowy Spółki. Następnie, zostaną one na podstawie uchwały wspólników Spółki i umowy zawartej w wykonaniu tej uchwały, przeniesione na rzecz Wspólnika, w związku z działaniami dążącymi do rozwiązania Spółki i zakończenia jej bytu prawnego. Wspólnik, będący jednocześnie jedynym fundatorem Fundacji, przeniesie majątek otrzymany od Spółki w drodze ww. czynności, do Fundacji. Przystąpienie przez fundację rodzinną do spółki jawnej traktowane jest jako tzw. niedozwolona działalność gospodarcza fundacji rodzinnej, a dochody z uczestnictwa w takich spółkach opodatkowane są sankcyjnym podatkiem dochodowym od osób prawnych. Z tego względu, w celu kontynuowania działalności gospodarczej w takim samym zakresie w jakim prowadziła ją Spółka, to Wspólnik najpierw przejmie jej majątek, a następnie, jako jedyny fundator, wniesie ten majątek do Fundacji. W ten sposób, to Fundacja będzie kontynuować działalność gospodarczą, która wykonuje dotychczas Spółka. Przeniesienie majątku na rzecz Wspólnika będzie miało zatem na celu późniejsze wniesienie tego majątku do Fundacji, aby kontynuowała ona działalność gospodarczą w tym samym zakresie co Spółka.”

Pytanie

Czy rozwiązanie Spółki skutkować będzie opodatkowaniem składników majątkowych wchodzących w skład majątku Spółki, który to majątek przejęty zostanie przez jednego ze wspólników?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawczyni, rozwiązanie Spółki nie będzie skutkować opodatkowaniem podatkiem VAT składników majątkowych wchodzących w skład majątku Spółki, który to majątek przejęty zostanie przez jej wspólnika. Brak opodatkowania wynikał będzie przede wszystkim z tego, że majątek rozwiązywanej Spółki stanowił będzie przedsiębiorstwo, a więc nie znajdą do niego w ogóle zastosowania przepisy ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 361, dalej: ustawa o VAT).

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

1.odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

2.eksport towarów;

3.import towarów na terytorium kraju;

4.wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

5.wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Jednocześnie w myśl art. 14 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem podlegają towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów, w przypadku rozwiązania spółki cywilnej lub niemającej osobowości prawnej. Przepisu ust. 1 stosuje się do towarów, w stosunku do których przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (art. 14 ust. 4 ustawy o VAT).

A contrario, jeśli w stosunku do tych towarów nie przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, to przy rozwiązaniu spółki cywilnej lub spółki niemającej osobowości prawnej (np. spółka jawna), towary nie będą podlegały opodatkowaniu.

W końcu, zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, przepisów ustawy o VAT nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Regulacja z art. 14 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT oznacza, że w przypadku, gdy dojdzie do rozwiązania, np. spółki jawnej, i przeznaczenia towarów na konsumpcję, podatnik będzie musiał „oddać” odliczony w momencie nabycia podatek VAT. Warto zaznaczyć, że podatnikiem jest w tym przypadku spółka, a nie jej wspólnik, który otrzyma majątek (tak np. interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z dnia 21 lutego 2023 r., 0113-KDIPT1-1.4012.897.2022.4.AK). Jednocześnie jak wskazano powyżej, w przypadku, gdy transakcja dotyczy przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa dochodzi do wyłączenia stosowania przepisów ustawy o VAT.

W ustawie o VAT brak jest definicji „transakcji zbycia”. Jak wskazuje Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z dnia 26 kwietnia 2024 r. (0112-KDIL1-1.4012.98.2024.2.MG): „Uwzględniając zakres przedmiotowy ustawy o podatku od towarów i usług pojęcie to należy rozumieć w sposób zbliżony do pojęcia „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, nieodpłatne przekazanie, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej, w tym także w formie umowy sprzedaży lub aportu. Podkreślenia wymaga, że ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.”

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania należy przyjąć, że przejęcie przez wspólnika zespołu składników majątkowych, stanowiących przedsiębiorstwo lub zorganizowaną część przedsiębiorstwa, również ma charakter zbycia w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o zorganizowanej części przedsiębiorstwa, rozumie się przez to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Zgodnie z art. 55¹ ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (dalej: „k.c.”), przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

1.oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

2.własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

3.prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

4.wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

5.koncesje, licencje i zezwolenia;

6.patenty i inne prawa własności przemysłowej;

7.majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

8.tajemnice przedsiębiorstwa;

9.księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

W odniesieniu do tak sformułowanej definicji należy zauważyć, że przywołana powyżej regulacja wskazuje jedynie przykładowe składniki materialne i niematerialne, które wchodzą w skład przedsiębiorstwa. Zgodnie z wyrokiem NSA z dnia 21 czerwca 2012 r. (I FSK 1586/11): „Sam tylko fakt wyłączenia jakiegokolwiek składnika majątku nie pozwala na stwierdzenie, że już z tego powodu przedmiotem zbycia nie jest zorganizowana część przedsiębiorstwa, bowiem decydującą jest okoliczność, czy przy użyciu tej części można samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. (...) Jeśli wyłączenie określonego składnika nie pozbawi wydzielonego kompleksu majątkowego cech przedsiębiorstwa bądź jego zorganizowanej części, to zbycie w takiej postaci nie podlega podatkowi od towarów i usług”.

W zdarzeniu opisywanym w niniejszym wniosku, wspólnik otrzyma wszystkie składniki majątkowe rozwiązywanej Spółki, dokładnie w takim samym kształcie w jakim funkcjonowały one w Spółce. W oparciu o ten majątek będzie można prowadzić działalność gospodarczą bez żadnych modyfikacji dokładnie w tym samym zakresie, w którym była ona prowadzona przez Spółkę. Nie będą wymagane żadne modyfikacje, a w samej Spółce nie pozostanie po rozwiązaniu żaden inny majątek. Innymi słowy, bezpośrednio po nabyciu majątku Spółki, bez angażowania dodatkowych środków, będzie możliwe prowadzenie działalności gospodarczej. Można z tego wyprowadzić wniosek, że majątek, który wspólnik otrzyma od Spółki stanowić będzie przedsiębiorstwo.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu, w wyroku z dnia 1 lipca 2020 r. (I SA/Po 747/19) wskazał: „W związku z powyższym Sąd w pełni podziela stanowisko wyrażone w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 5 czerwca 2018 r. sygn. akt I SA/Gd 55/18, że okoliczność, że zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzy zespół składników majątkowych zdolny do prowadzenia samodzielnej działalności gospodarczej należy rozumieć w ten sposób, że w kształcie, w jakim zespół ten jest zbywany może on wykonywać określone zadania gospodarcze bez modyfikacji. W niniejszej sprawie skarżąca wyraźnie wskazała, że w momencie przekazania składników majątku spółki na rzecz jednego ze wspólników, składniki, które będą przedmiotem przekazania, z całą pewnością stanowić będą wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, które cechować będzie zdolność do tego, aby stanowić niezależne i samodzielne przedsiębiorstwo, zdolne do realizacji dotychczasowych zadań gospodarczych. Majątek spółki cywilnej - jego elementy, które będą przekazane nieodpłatnie na rzecz jednego ze wspólników z pewnością na płaszczyźnie funkcjonalnej stanowić będzie zespół zdolny do samodzielnej realizacji zadań gospodarczych. Będzie niezależnym przedsiębiorstwem, które może kontynuować dotychczasową działalność, jedyna różnica w stosunku do stanu obecnego może się sprowadzać do nieznacznie zmniejszonej ilościowo produkcji, z uwagi na mniejszą powierzchnię produkcyjną, ale tylko z tego powodu, że w spółce nadal pozostaną zlokalizowane na „nieruchomości drugiej” stare tunele i kotłownia. Niemniej jednak na „nieruchomości pierwszej”, która zostanie przekazana wspólnikowi znajdują się nowe tunele oraz dodatkowa nowoczesna szklarnia o powierzchni (...) m², na których już obecnie skupiona jest większość produkcji kwiatów i warzyw. W związku z powyższym, wobec stwierdzenia, że zespół składników majątkowych umożliwia wykonywanie określonych zadań gospodarczych bez modyfikacji - w ocenie Sądu rozpoznającego niniejszą sprawę - mieści się on w pojęciu przedsiębiorstwa i zarzut skarżącej naruszenia art. 6 pkt 1 u.p.t.u. w zw. art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (dalej w skrócie również jako k.c.) w zw. z art. 2 pkt 27e ustawy VAT oraz w zw. z art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej - jest zasadny.”

Stanowisko to potwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 3 lipca 2024 r. (I FSK 1449/20), oddalając skargę kasacyjną organu na ww. wyrok. Sytuacja taka będzie również miała zastosowania w sprawie niniejszej. Wspólnik otrzymując majątek Spółki, otrzyma tym samym przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ k.c. oraz (pośrednio) art. 2 pkt 27e ustawy o VAT. Tym samym, do rozwiązania Spółki i przeniesienia tego mienia na rzecz Wspólnika nie znajdą zastosowania przepisy ustawy o VAT - w konsekwencji nie będzie to zdarzenie podlegające opodatkowaniu na podstawie art. 14 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Z uwagi na powyższe, stanowisko Wnioskodawczyni należy uznać za prawidłowe w całości.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.) – zwanej dalej „ustawą”:

Według art. 2 pkt 6 ustawy:

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że:

Jednocześnie przepisy art. 6 ustawy wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są tutaj wskazane te czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszcząc się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług. Z uwagi jednakże na stosowne wyłączenie, czynności te – chociaż można je zakwalifikować jako odpłatną dostawę towarów czy też odpłatne świadczenie usług – nie podlegają opodatkowaniu.

Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:

Zatem, w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Z kolei w myśl art. 5 ust. 3 ustawy:

Jak stanowi art. 14 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 14 ust. 4 ustawy:

Zgodnie natomiast z art. 14 ust. 5 ustawy:

Jak wynika z opisu sprawy są Państwo spółką jawną i zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Wspólnikami Spółki są dwie osoby fizyczne - małżonkowie pozostający w ustroju małżeńskiej wspólności majątkowej. Zgodnie z umową Spółki każdy ze wspólników posiada po 50% udziałów w zysku Spółki. Działalność gospodarcza Spółki polega w głównej mierze na wynajmie nieruchomości na rzecz podmiotów prowadzących działalność gospodarczą. Planują Państwo dokonać rozwiązania Spółki bez przeprowadzania jej likwidacji w myśl art. 58 § 1 pkt 2) k.s.h. Podział majątku Spółki zostanie dokonany w ten sposób, że całość jej majątku otrzyma jeden ze wspólników - A.A., przy czym ze względu na pozostawanie w ustroju małżeńskiej wspólności majątkowej, majątek ten wejdzie do majątku wspólnego A.A i jego żony. W zamian za przeniesienie składników majątkowych na rzecz Wspólnika nie otrzymają Państwo wynagrodzenia. W momencie wykreślenia Spółki z rejestru przedsiębiorców nie będzie ona posiadała żadnego majątku - zostanie on rozdysponowany w całości. Podział dokonany zostanie bez obowiązku spłaty drugiego ze wspólników. Majątek Spółki stanowi zorganizowany zespół składników majątkowych, w skład których wchodzą zarówno składniki materialne, jak i niematerialne, w tym zobowiązania. Przy pomocy tego majątku możliwe jest prowadzenie działalności gospodarczej bez modyfikacji i nie jest konieczne zaangażowanie dodatkowych środków.

Przedmiotem przeniesienia na rzecz Wspólnika będą w szczególności następujące składniki:

-prawo własności nieruchomości gruntowych, stanowiących działki: (…);

-(…);

-prawo własności nieruchomości lokalowej, stanowiącej odrębną nieruchomość o pow. (…) m. kw.;

-(…)

W skład przenoszonego majątku wejdą również należności oraz zobowiązania, związane z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą, jednak ich dokładna wysokość nie jest obecnie możliwa do określenia.

Przekazanie składników majątkowych nie nastąpi na cele osobiste Wspólnika. Majątek rozwiązanej Spółki ma zostać wniesiony w drodze darowizny w całości przez Wspólnika do fundacji rodzinnej, w której Wspólnik jest fundatorem. Zamiarem Wspólnika jest, aby majątek został wniesiony do fundacji jak najszybciej po otrzymaniu tego mienia od Spółki. To Fundacja będzie kontynuować działalność w oparciu o przejęte składniki majątkowe. Wspólnik nie będzie zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT i nie będzie prowadził tej działalności, ponieważ docelowo do wniesienia składników majątkowych do fundacji dojść ma - w miarę możliwości – jeszcze tego samego dnia.

Odnosząc się do kwestii objętych zakresem postawionego we wniosku pytania wskazać należy, że regulacje dotyczące spółki jawnej zawiera Dział II ustawy z dnia 15 września 2000 r.  (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 18 ze zm.) Kodeks spółek handlowych.

I tak, stosownie do treści art. 58 § 1 wyżej powołanej ustawy:

Zgodnie z art. 67 § 1 ustawy Kodeks spółek handlowych:

Jednocześnie należy wskazać, że rozwiązanie spółki osobowej (jawnej) rodzi konsekwencje podatkowe. Rozwiązanie spółki powoduje, że podmiot ten przestaje być podatnikiem podatku od towarów i usług. Przepisy ustawy przewidują w takim przypadku obowiązek sporządzenia tzw. „remanentu likwidacyjnego”, wycenienie majątku oraz jego opodatkowanie.

Z treści powołanego wyżej art. 14 ustawy wynika, że obowiązek opodatkowania podatkiem od towarów i usług dotyczy tej części posiadanych przez spółkę handlową niemającą osobowości prawnej (a spółka jawna jest handlową spółką osobową niemającą osobowości prawnej) towarów, które po nabyciu nie zostały odprzedane i w stosunku, do których przysługiwało podatnikowi prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Zatem warunkiem koniecznym do opodatkowania towarów w zakresie wynikającym z art. 14 ustawy jest istnienie po stronie podatnika prawa do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie towaru. Tym samym w przypadku zaistnienia określonych okoliczności, wszystkie towary, przy zakupie których został odliczony podatek naliczony muszą zostać opodatkowane podatkiem od towarów i usług, aby zrównoważyć to odliczenie. Towary, które nie spełniają ww. warunku, nie podlegają w takiej sytuacji opodatkowaniu.

Wobec tego towary (w tym środki trwałe oraz towary handlowe) objęte spisem z natury, o którym mowa w art. 14 ustawy, należy opodatkować w sposób pozwalający na zachowanie zasady neutralności podatku VAT, a więc na zasadach takich samych, jak przy sprzedaży, stosując odpowiednio opodatkowanie według właściwej stawki lub zwolnienie od podatku VAT.

Z okoliczności sprawy wynika, że w momencie rozwiązania Państwa Spółki, nie będzie ona posiadała żadnych składników majątkowych, ponieważ cały majątek Spółki zostanie przekazany jednemu Wspólnikowi.

Zatem, w związku z przeniesieniem całego majątku Państwa Spółki jawnej na rzecz Wspólnika przed jej rozwiązaniem, nie będą Państwo posiadali na dzień rozwiązania Spółki towarów, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy.

W konsekwencji, Spółka nie będzie dysponowała towarami, które winny być objęte spisem z natury i które podlegałyby opodatkowaniu na podstawie art. 14 ust. 1 ustawy.

Odnosząc się z kolei do podnoszonej przez Państwa argumentacji w kwestii braku opodatkowania przeniesienia całego majątku Państwa Spółki jawnej na rzecz Wspólnika przed jej rozwiązaniem jako czynności przekazania przedsiębiorstwa wyłączonej z opodatkowania  podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy wskazać należy, że ustawodawca w przepisie art. 6 ustawy nie zdefiniował, co należy rozumieć pod pojęciem „transakcji zbycia”. Uwzględniając zakres przedmiotowy ustawy o podatku od towarów i usług pojęcie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawa towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej.

Podkreślenia wymaga, że ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego).

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”, zatem dla potrzeb przepisów podatkowych należy stosować definicję zawartą w art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061, ze zm.), zwanej dalej „Kodeks cywilny”, zgodnie z którym:

W myśl art. 55² Kodeksu cywilnego:

Przedsiębiorstwo jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy zbywany majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.

Jak wskazał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 10 listopada 2011 r. w sprawie C-444/10 Schriever „przekazanie całości lub części aktywów” należy interpretować w taki sposób, że obejmuje ono przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą.”

Z kolei w wyroku C-497/01 (w sprawie Zita Modes z Luksemburga) Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE) stwierdził, iż „pojęcie zbycia, czy to za wynagrodzeniem, czy też bez lub w charakterze aportu wniesionego do spółki, całości aktywów lub jej części, należy interpretować tak, iż obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, łącznie z jego rzeczowymi składnikami oraz, w zależności od konkretnego przypadku, składnikami niematerialnymi, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej, natomiast nie obejmuje ono zwykłego zbycia aktywów, takiego jak sprzedaż zapasów produktów”.

W kontekście zatem zbycia przedsiębiorstwa, z wyłączenia stosowania przepisów ustawy korzysta przekazanie przedsiębiorstwa, w tym dóbr materialnych oraz ewentualnie elementów niematerialnych, które razem tworzą przedsiębiorstwo zdolne do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej. Nabywca musi jednakże mieć na celu prowadzenie przekazanego przedsiębiorstwa.

Sformułowanie zawarte w art. 6 pkt 1 ustawy, zgodnie z którym przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa, należy w aspekcie art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), rozumieć w sposób funkcjonalny, a nie tylko werbalny, tzn. analizując, czy dany zespół aktywów, który jest przedmiotem zbycia, pozwala na prowadzenie i służy w sposób trwały prowadzeniu samodzielnej działalności gospodarczej nabywcy, realizowanej uprzednio w przedsiębiorstwie zbywcy.

Mając zatem na uwadze powyższe należy stwierdzić, że w opisanej sytuacji przekazanie Wspólnikowi wszystkich składników majątkowych przedsiębiorstwa Państwa Spółki służących do prowadzenia określonego rodzaju działalności, tj. wynajmu nieruchomości, nie będzie dokonane w celu prowadzenia przez Wspólnika działalności gospodarczej. Jak wynika z opisu sprawy, ww. składniki majątkowe otrzymane przez Wspólnika mają zostać wniesione w jak najszybszym czasie do Fundacji przez Wspólnika, który ma status fundatora tej Fundacji. To Fundacja będzie kontynuować działalność w oparciu o przejęte składniki majątkowe. Wspólnik nie będzie prowadził działalności gospodarczej w oparciu o otrzymane składniki majątkowe. Zatem nie zostanie spełniony przez Wspólnika jako nabywcę ww. składników warunek dotyczący prowadzenia działalności gospodarczej przy wykorzystaniu przejętych  składników majątkowych.

Wykładnia art. 6 pkt 1 ustawy była już przedmiotem wypowiedzi Naczelnego Sądu Administracyjnego. W orzecznictwie konsekwentnie prezentowany jest pogląd, że wyłączenie, o którym mowa w ww. unormowaniu, dotyczy tylko takiej transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, w wyniku której następca prawny (nabywca) będzie prowadził działalność gospodarczą w oparciu o przekazane przedsiębiorstwo lub jego zorganizowaną część (por. np. wyroki NSA: z 6 listopada 2014 r., I FSK 1668/13; z 29 maja 2014 r., I FSK 1028/13; z 1 marca 2013 r.).

Zatem w przedmiotowej sprawie zespół składników majątkowych wykorzystywanych w prowadzonej przez Państwa działalności i przekazanych na rzecz Wspólnika, który nie będzie prowadził działalności gospodarczej, nie może być uznany jako przedsiębiorstwo. W związku z tym w stosunku do ww. czynności przekazania nie znajdzie zastosowanie art. 6 pkt 1 ustawy.

Wskazać w tym miejscu również należy, że w okolicznościach niniejszej sprawy, przekazanie całego majątku Spółki na rzecz Wspólnika przed jej rozwiązaniem nastąpi nieodpłatnie. Państwa Spółka, w zamian za przeniesienie na rzecz Wspólnika składników majątkowych wchodzących w skład majątku Spółki, nie otrzyma wynagrodzenia.

W kontekście powyższego należy odnieść się do treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, z którego wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.

Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki.

Czynnością zrównaną z odpłatną dostawą towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy jest także, zgodnie z ust. 2 powyższego artykułu:

Zatem, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów (przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel), a także wszelkie inne przekazania oraz darowizny wskazane w art. 7 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy, pod warunkiem, że podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych.

Tym samym, niespełnienie powyższego warunku jest podstawą do traktowania nieodpłatnego przekazania towarów w świetle art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy – jako wyłączonego spod zakresu działania ustawy, bez względu na cel, na który zostały one przekazane.

Odnosząc przedstawione okoliczności sprawy do wyżej cytowanych przepisów ustawy należy stwierdzić, że w niniejszej sprawie nieodpłatne przekazanie Wspólnikowi składników majątkowych wchodzących w skład majątku Spółki, w stosunku do których przysługiwało Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego, będzie stanowiło czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 2 ustawy.

Natomiast przekazanie Wspólnikowi składników majątkowych należących do Spółki, w stosunku do których nie przysługiwało Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego nie będzie stanowiło odpłatnej dostawy towarów podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Tym samym oceniając całościowo Państwa stanowisko uznałem je za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zaznacza się, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu sprawy. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem sprawy podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Odnośnie natomiast powołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych, należy zauważyć, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych i należy je traktować indywidualnie.

Ponadto, odnosząc się do powołanych przez Państwa w przedmiotowym wniosku wyroków sądów, tutejszy organ wyjaśnia, że powołane wyroki są rozstrzygnięciami w indywidualnych sprawach, osadzonych w określonych stanach faktycznych i tylko do nich się zawężają. Zatem wskazane we wniosku wyroki sądów nie mają wpływu na podjęte w niniejszej interpretacji rozstrzygnięcie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem sprawy i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa:

·Zgodnie z art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).