Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 października 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 2 października 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy uznania zespołu składników materialnych i niematerialnych składających się na Oddział, opisany we wniosku, za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, a w konsekwencji braku podlegania opodatkowaniu podatkiem VAT czynności zbycia ww. składników majątku na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

…Sp. z o.o. (dalej: „Wnioskodawca” lub „Spółka”) jest polskim rezydentem podatkowym oraz podatnikiem zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą, której głównym przedmiotem jest (…). Działalność gospodarcza prowadzona jest przez Wnioskodawcę w ramach centrali zlokalizowanej (…), a także w ramach oddziału Spółki, który jest położony w innej miejscowości niż siedziba Wnioskodawcy.

Spółka planuje sprzedaż części swojego przedsiębiorstwa w postaci oddziału położonego w miejscowości innej niż siedziba Wnioskodawcy (dalej: „Oddział”), który stanowi zespół składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej tożsamej z opisanym powyżej głównym przedmiotem działalności Spółki, ale na przypisanym Oddziałowi terytorialnym obszarze działania.

Planowana sprzedaż Oddziału podyktowana jest planami biznesowymi Wnioskodawcy, które zakładają ograniczenie działalności Spółki do centrali (…) oraz skupienie się na dalszym rozwoju Spółki na tym rynku geograficznym.

Po przeprowadzeniu planowanej transakcji, Wnioskodawca zamierza kontynuować prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie (…) przy wykorzystaniu pozostałego majątku swojego przedsiębiorstwa.

Opis działalności Oddziału

Oddział mieści się w wynajmowanej przez Wnioskodawcę nieruchomości. Oddział prowadzi działalność w przedmiocie tożsamym z głównym przedmiotem działalności Spółki, tj. w zakresie (…), ale na innym terytorialnie obszarze działania.

Specyfika działalności Spółki (zarówno Oddziału, jak i centrali…) zakłada to, że Spółka (…).

Spółka posiada klientów, którzy są przypisani do Oddziału: są to stali klienci, na rzecz których Oddział regularnie świadczy usługi lub dokonuje dostaw towarów oraz klienci, którzy jednorazowo korzystają z oferty Oddziału.

W przypadku stałych klientów, Spółka - zgodnie z opisaną powyżej praktyką Spółki – (…).

W ramach planowanej transakcji sprzedaży Oddziału, na rzecz nabywcy (dalej: „Nabywca”) zostaną przeniesione relacje handlowe ze stałymi klientami Oddziału - Nabywcy zostanie przekazana (…).

Do Oddziału przypisanych jest …pracowników, którzy podlegają Zarządowi Spółki. Zakres obowiązków pracowników przypisanych do Oddziału obejmuje przede wszystkim czynności z zakresu działalności (…), przy czym jeden (…).

Z uwagi na skalę swojej działalności, Oddział nie posiada własnego zaplecza administracyjno-biurowego; jest ono wspólne dla całego przedsiębiorstwa Wnioskodawcy.

Do Oddziału przypisany jest odrębny rachunek bankowy, a także prowadzone są odrębne konta księgowe. Spółka ma możliwość zidentyfikowania i alokacji przychodów i kosztów oraz aktywów (w tym środków trwałych) i zobowiązań związanych z Oddziałem i pozostałą częścią swojej działalności, a przez to może monitorować rezultaty finansowe osiągane przez Oddział oraz pozostałą część jej przedsiębiorstwa.

Ponadto Spółka ma możliwość sporządzenia uproszczonych sprawozdań finansowych (bilans i rachunek wyników) dla Oddziału oraz pozostałej części swojej działalności.

Wyodrębnienie działalności Oddziału znajduje formalne potwierdzenie w Uchwale Zarządu Spółki.

Składniki wchodzące w skład Oddziału

Na majątek przypisany do Oddziału składają się w szczególności:

1)umowa najmu lokalu, w którym mieści się Oddział;

2)środki trwałe, takie jak:

‒(…);

3) inne aktywa trwałe stanowiące własność Spółki, które są związane z Odziałem (i zlokalizowane w lokalu Oddziału), a które nie stanowią środków trwałych, takie jak:

‒(…);

4)samochód …;

5)samochód …;

6)rachunek bankowy przypisany dla Oddziału;

7)pracownicy zatrudnieni na stanowiskach związanych z działalnością… prowadzoną przez Oddział, (…);

8)środki pieniężne w kasie zlokalizowanej w lokalu Oddziału;

9)dokumenty związane z prowadzeniem Oddziału, w tym instrukcje stanowiskowe i procedury techniczne, know-how związany z prowadzeniem Oddziału, procedury BHP, tajemnice handlowe, itd.;

10)dokumentacja biznesowa, ewidencje księgowe w formie elektronicznej oraz dokumentacja pracownicza dot. pracowników przypisanych do Oddziału;

11)prawa i obowiązki z umów przypisanych do Oddziału (…);

12)zobowiązania, funkcjonalnie związane z działalnością Oddziału, wynikające z umów, które zostaną przeniesione na Nabywcę (np. umowy najmu lokalu) oraz zobowiązania z tytułu wynagrodzeń i pozostałe zobowiązania wobec pracowników przypisanych do Oddziału;

13)ewentualne należności od klientów Oddziału istniejące na moment sprzedaży Oddziału.

Przeniesieniu Oddziału towarzyszyć będzie również przejście pracowników Wnioskodawcy przypisanych do Oddziału, (…). Przejście to odbędzie się w ramach przejścia części zakładu pracy na nowego pracodawcę (Nabywcę Oddziału) w rozumieniu art. 23¹ Kodeksu pracy.

Wnioskodawca wskazuje, że (…).

W związku ze sprzedażą Oddziału Nabywca zostanie natomiast wprowadzony przez Spółkę w (…).

Biorąc pod uwagę m.in. (…).

Wnioskodawca umożliwi (…).

Nabywca Oddziału (…).

Ponadto, Nabywca prowadzi obecnie działalność gospodarczą w zakresie… i posiada własnych dostawców tych produktów. W związku z powyższym (…).

Wyodrębnienie organizacyjne Oddziału

Oddział jest zlokalizowany w innej miejscowości niż ta, w której mieści się siedziba Wnioskodawcy i posiada inny od pozostałej części przedsiębiorstwa Spółki terytorialny obszar działania.

Oddział posiada własnych pracowników, (…), którzy zostaną przeniesieni wraz z Oddziałem do nabywcy w związku z jego sprzedażą. Przypisane są do niego również wskazane powyżej odrębne składniki majątkowe, zarówno materialne (w tym środki trwałe), jak i niematerialne.

Ponadto, wyodrębnienie Oddziału znajduje formalne potwierdzenie w uchwale zarządu Spółki, do której załączono:

‒zestawienie składników majątkowych przypisanych do Oddziału oraz składników majątkowych składających się na pozostały majątek Spółki;

‒listę stanowisk pracy ze wskazaniem, które z nich są związane z Oddziałem; lista ta jest aktualizowana cyklicznie w przypadku powstania lub likwidacji stanowisk,

‒zestawienie umów ze wskazaniem, czy dana umowa jest związana z Oddziałem, czy też z pozostałym majątkiem Spółki.

Na tej podstawie Wnioskodawca jest w stanie określić jakie składniki majątkowe oraz którzy pracownicy są związani z Oddziałem.

Wyodrębnienie finansowe Oddziału

Do Oddziału przypisany jest odrębny rachunek bankowy.

Dla Oddziału prowadzone są odrębne konta księgowe i prowadzona przez Spółkę ewidencja księgowa umożliwia sporządzanie dla Oddziału uproszczonych sprawozdań finansowych (bilans i rachunek wyników).

Księgi rachunkowe Wnioskodawcy są prowadzone w taki sposób, że na podstawie zapisów w nich zawartych możliwe jest wskazanie czy dany przychód lub koszt (należność lub zobowiązanie) jest związany Oddziałem, czy też pozostałym majątkiem. Spółka ma w związku z tym możliwość zidentyfikowania i alokacji przychodów i kosztów oraz aktywów i zobowiązań związanych z Oddziałem i pozostałą działalnością, a przez to może monitorować rezultaty finansowe osiągane przez Oddział oraz pozostałą część jej przedsiębiorstwa.

Ponadto, do Oddziału przypisane są wymienione powyżej odrębne należności i zobowiązania.

Wyodrębnienie funkcjonalne Oddziału

Oddział obejmuje zespół składników materialnych i niematerialnych, które są przeznaczone do realizacji określonych zadań gospodarczych, tj. …na określonym terytorialnie obszarze działania.

Kontynuacja działalności

Nabywcą Oddziału będzie osoba fizyczna, która prowadzi działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy o VAT i jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Jak wskazano powyżej, Nabywca prowadzi działalność gospodarczą o przedmiocie zbieżnym z działalnością realizowaną przez Wnioskodawcę (w tym za pośrednictwem Oddziału).

Nabywca po zakupie Oddziału zamierza nadal wykorzystywać go do realizacji tych samych celów, którym służył on w przedsiębiorstwie Wnioskodawcy, tj. (…)

Ponadto, z uwagi na fakt, że intencją biznesową stron jest możliwie najszybsze rozpoczęcie korzystania z Oddziału przez Nabywcę, Spółka oraz Nabywca ustalili, że w okresie przejściowym, tj. w czasie po zawarciu warunkowej umowy przedwstępnej sprzedaży Oddziału, a przed zawarciem przyrzeczonej umowy sprzedaży Oddziału, Oddział zostanie przejściowo oddany w dzierżawę na rzecz Nabywcy.

Pytania

1.Czy przedstawiony w opisie zdarzenia przyszłego zespół składników majątkowych wchodzących w skład Oddziału stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT?

2.W przypadku odpowiedzi twierdzącej na pytanie nr 1, czy transakcja sprzedaży Oddziału będzie podlegać opodatkowaniu VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

1.Zdaniem Wnioskodawcy przedstawiony w opisie zdarzenia przyszłego zespół składników majątkowych wchodzących w skład Oddziału stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.

2.Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku odpowiedzi twierdzącej na pytanie nr 1, transakcja sprzedaży Oddziału nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT, stosownie do treści art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1

Definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa została uregulowana w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem zorganizowaną część przedsiębiorstwa stanowi organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

W konsekwencji, o zbyciu zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT może być mowa jedynie wówczas, gdy spełnione zostaną łącznie poniższe warunki:

1)zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązania) jest organizacyjnie wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie (wyodrębnienie organizacyjne);

2)zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązania) jest finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie (wyodrębnienie finansowe); oraz

3)wyodrębnione składniki muszą być przeznaczone do realizacji określonych zadań (funkcji) gospodarczych oraz mogłyby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania (wyodrębnienie funkcjonalne).

Zdaniem Wnioskodawcy, Oddział spełnia wszystkie przesłanki wskazane w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT i w związku z tym stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu tego przepisu.

Wyodrębnienie organizacyjne Oddziału

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, Oddział jest zlokalizowany w innej miejscowości niż ta, w której mieści się siedziba Wnioskodawcy i posiada inny od pozostałej części przedsiębiorstwa Spółki obszar działania.

Oddział posiada własnych pracowników, w tym pracownika, który jest odpowiedzialny za zarządzenie bieżącą działalnością Oddziału, którzy zostaną przeniesieni wraz z Oddziałem do Nabywcy w związku z jego sprzedażą. Przypisane są do niego również wskazane w zdarzeniu przyszłym odrębne składniki majątkowe, zarówno materialne (w tym środki trwałe), jak i niematerialne.

Ponadto, wyodrębnienie Oddziału znajduje formalne potwierdzenie w uchwale zarządu Spółki, do której załączono:

‒zestawienie składników majątkowych przypisanych do Oddziału oraz składników majątkowych składających się na pozostały majątek Spółki;

‒listę stanowisk pracy ze wskazaniem, które z nich są związane z Oddziałem; lista ta jest aktualizowana cyklicznie w przypadku powstania lub likwidacji stanowisk,

‒zestawienie umów ze wskazaniem, czy dana umowa jest związana z Oddziałem, czy też z pozostałym majątkiem Spółki.

Na tej podstawie Wnioskodawca jest w stanie określić jakie składniki majątkowe oraz którzy pracownicy są związani z Oddziałem.

Wyodrębnienie finansowe Oddziału

Do Oddziału przypisany jest odrębny rachunek bankowy.

Dla Oddziału prowadzone są odrębne konta księgowe i prowadzona przez Spółkę ewidencja księgowa umożliwia sporządzanie dla Oddziału uproszczonych sprawozdań finansowych (bilans i rachunek wyników).

Księgi rachunkowe Wnioskodawcy są prowadzone w taki sposób, że na podstawie zapisów w nich zawartych, możliwe jest wskazanie czy dany przychód lub koszt (należność lub zobowiązanie) jest związany z Oddziałem, czy też pozostałym majątkiem. Spółka ma w związku z tym możliwość zidentyfikowania i alokacji przychodów i kosztów oraz aktywów i zobowiązań związanych z Oddziałem i pozostałą działalnością, a przez to może monitorować rezultaty finansowe osiągane przez Oddział oraz pozostałą część jej przedsiębiorstwa.

Powyższe, jak wynika z interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „Dyrektor KIS”), jest kluczową okolicznością świadczącą o wyodrębnieniu finansowym zorganizowanej części przedsiębiorstwa (tak np. interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z dnia 28 kwietnia 2023 r., sygn. 0114-KDIP4-3.4012.28.2023.2.MAT).

Ponadto, do Oddziału przypisane są opisane w zdarzeniu przyszłym należności i zobowiązania.

Wyodrębnienie funkcjonalne Oddziału

W odniesieniu natomiast do warunku, aby przedmiot transakcji mógł stanowić niezależne, samodzielne przedsiębiorstwo, jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, w skład Oddziału wejdą umowy związane z działalnością Oddziału, w szczególności umowa najmu lokalu, umowa ubezpieczenia, umowy z pracownikami, jak również rzeczowe aktywa trwałe (np. …), zapasy, surowce i materiały, półprodukty, opakowania, środki pieniężne w kasie Oddziału czy know-how.

W ramach planowanej transakcji sprzedaży Oddziału, na rzecz Nabywcy zostaną przeniesione także relacje handlowe z klientami przypisanymi do Oddziału (…).

(…).

Wyodrębnienia funkcjonalnego Oddziału nie wyklucza brak przypisanego do Oddziału odrębnego zaplecza administracyjno-księgowego i w związku z tym, po planowanej sprzedaży Oddziału, obsługa administracyjno-księgowa Oddziału będzie musiała być realizowana przez pozostałą część przedsiębiorstwa Nabywcy lub zewnętrznych usługodawców (co jest powszechną praktyką rynkową). Oddział posiadał będzie bowiem zdaniem Wnioskodawcy zespół składników wystarczających do prowadzenia swojej działalności, a zapewnienie obsługi administracyjnej przez Nabywcę / podmiot zewnętrzny ma charakter wtórny względem podstawowego zakresu działalności Oddziału.

Zbieżny z powyższym stanowiskiem Wnioskodawcy pogląd Dyrektor KIS wyraził w interpretacji indywidualnej z dnia 24 czerwca 2019 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.291.2019.2.MMA, w której zgodził się ze stanowiskiem wnioskodawcy, że:

„Warunek wyodrębnienia funkcjonalnego nie jest interpretowany w praktyce również jako wymagający uwzględniania w ramach struktury ZCP pełnej struktury zatrudnienia, pokrywającej wewnętrznie wszelkie potrzeby ZCP. Oznacza to, że dany zespół składników majątkowych może zostać uznany za ZCP w sytuacji, gdy funkcje wsparcia będą mu udostępniane np. na mocy zewnętrznej umowy lub przez odrębne jednostki biznesowe w ramach tego samego podmiotu. W konsekwencji, brak przydzielenia osób odpowiedzialnych na realizację usług wsparcia (np. księgowych, administracyjnych) do wydzielonej części przedsiębiorstwa w zakresie Działalności Call Center nie powinien wpływać na status tej części przedsiębiorstwa jako ZCP. W konsekwencji, brak przydzielenia osób odpowiedzialnych na realizację usług wsparcia (np. księgowych, administracyjnych) do wydzielonej części przedsiębiorstwa w zakresie Działalności Call Center nie powinien wpływać na status tej części przedsiębiorstwa jako ZCP.”.

Wnioskodawca wskazuje, że (…)

W związku ze sprzedażą Oddziału Nabywca (…).

(…)

Ponadto, Nabywca prowadzi obecnie działalność gospodarczą w …i posiada własnych dostawców tych produktów. (…).

Podsumowując, w ocenie Wnioskodawcy należy uznać, że po nabyciu Oddziału Nabywca nie będzie musiał podejmować istotnych działań zmierzających do zapewnienia dostaw towarów dla Oddziału.

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Wnioskodawcy, Oddział posiada aktywa niezbędne do realizowania samodzielnie działalności gospodarczej w zakresie... Aktywa te pozwolą Nabywcy na kontynuowanie prowadzonej przez Oddział działalności w niezmienionym zakresie bez konieczności podejmowania istotnych dodatkowych działań, jak np. dodatkowe istotne zatrudnienie, dodatkowy zakup istotnych aktywów, czy poszukiwanie nowych kontrahentów.

W takich okolicznościach należy - zdaniem Wnioskodawcy - uznać, że Oddział może stanowić niezależne, samodzielne przedsiębiorstwo.

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Wnioskodawcy Oddział stanowi zespół składników majątkowych wyodrębnionych organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie, tj. zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast odpłatnym świadczeniem usług jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT (art. 8 ust. 2 ustawy o VAT).

Zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zgodnie ze stanowiskiem reprezentowanym w doktrynie i orzecznictwie, pojęcie „transakcji zbycia” wynikające z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, w związku z tym „transakcja zbycia" obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem transakcji jak właściciel, w tym w szczególności sprzedaż, zamianę czy darowiznę.

Zdaniem Wnioskodawcy składniki majątku wchodzące w skład Oddziału stanowią zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy VAT, co zostało obszernie uargumentowane w uzasadnieniu stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1.

W konsekwencji, w ocenie Wnioskodawcy - w przypadku odpowiedzi twierdzącej na pytanie nr 1 - transakcja sprzedaży Oddziału przez Spółkę nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, stosownie do treści art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Art. 7 ust. 1 ustawy stanowi:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w przepisach ustawy jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jednocześnie na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:

Przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zatem, w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Pojęcie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.

Podkreślenia wymaga, że ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, powinien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Wskazany wyżej przepis art. 2 pkt 27e ustawy stanowi:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o zorganizowanej części przedsiębiorstwa - rozumie się przez to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Podstawowym wymogiem wynikającym z powyższego przepisu jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.

Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą umożliwić Nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:

‒istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;

‒zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;

‒składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;

‒zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.

Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników materialnych i niematerialnych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy natomiast zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.

Ponadto, przy ocenie czy składniki majątku powinny być uznane za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy uwzględnić należy następujące okoliczności:

‒zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz

‒faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.

Wskazanej oceny należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji. Tym samym, w przypadku, gdy konieczne dla kontynuowania działalności gospodarczej jest angażowanie przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub podejmowanie dodatkowych działań, brak jest możliwości stwierdzenia, że w danym przypadku zespół składników majątkowych stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Jak wskazał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 27 listopada 2003 r. w sprawie Zita-Modes C-497/01 „(...) pojęcie zbycia, czy to za wynagrodzeniem, czy też bez lub w charakterze aportu wniesionego do spółki, całości aktywów lub jej części, należy interpretować tak, iż obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa, włącznie z jego rzeczowymi składnikami oraz, w zależności od konkretnego przypadku, składnikami materialnymi, które łącznie, stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej, natomiast nie obejmuje ono zwykłego zbycia aktywów, takiego jak sprzedaż zapasów produktów”.

Z orzeczenia tego wynika ponadto, że nabywca całości lub części majątku podatnika powinien mieć zamiar prowadzenia działalności nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie działać tylko w celu niezwłocznego zlikwidowania danej działalności oraz sprzedaży ewentualnych zapasów.

Podobnie Trybunał wypowiedział się w wyroku z 10 listopada 2011 r. w sprawie C-444/10 Finanzamt Ludenscheid przeciwko Christel Schriever, wskazując, że regulacja art. 5 (8) VI Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 112) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje zaś samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 112, wymaga by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. Kwestię, czy całość ta musi obejmować określone dobra, zarówno ruchome, jak i nieruchome, należy rozpatrywać z punktu widzenia charakteru prowadzonej działalności gospodarczej.

Natomiast w wyroku C-444/10 z 10 listopada 2011 r. TSUE wywiódł, że jeżeli działalność gospodarcza tego nie wymaga, przedmiotem zbycia nie muszą być wszystkie składniki z nią związane, aby czynność ta wyłączona była z opodatkowania.

O tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo podatnikiem zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny. Prowadzą Państwo działalność gospodarczą, której głównym przedmiotem jest (…). Planują Państwo sprzedaż części swojego przedsiębiorstwa w postaci oddziału położonego w miejscowości innej niż Państwa siedziba (dalej: „Oddział”), który stanowi zespół składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej tożsamej z opisanym powyżej głównym przedmiotem działalności Spółki, ale na przypisanym Oddziałowi terytorialnym obszarze działania. Planowana sprzedaż Oddziału podyktowana jest Państwa planami biznesowymi, które zakładają ograniczenie Państwa działalności do centrali (…) oraz skupienie się na dalszym Państwa rozwoju na tym rynku geograficznym. Po przeprowadzeniu planowanej transakcji, zamierzają Państwo kontynuować prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie… przy wykorzystaniu pozostałego majątku swojego przedsiębiorstwa.

Jak wynika z wniosku, Nabywcą Oddziału będzie osoba fizyczna, która prowadzi działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy o VAT i jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Nabywca prowadzi działalność gospodarczą o przedmiocie zbieżnym z działalnością realizowaną przez Państwa (w tym za pośrednictwem Oddziału). Nabywca po zakupie Oddziału zamierza nadal wykorzystywać go do realizacji tych samych celów, którym służył on w Państwa przedsiębiorstwie, tj. (…).

Podali Państwo również, że z uwagi na fakt, że intencją biznesową stron jest możliwie najszybsze rozpoczęcie korzystania z Oddziału przez Nabywcę, Państwa Spółka oraz Nabywca ustalili, że w okresie przejściowym, tj. w czasie po zawarciu warunkowej umowy przedwstępnej sprzedaży Oddziału, a przed zawarciem przyrzeczonej umowy sprzedaży Oddziału, Oddział zostanie przejściowo oddany w dzierżawę na rzecz Nabywcy.

Mając na uwadze przedstawione we wniosku okoliczności należy stwierdzić, że opisany zespół składników materialnych i niematerialnych składający się na Oddział, cechować się będzie wyodrębnieniem organizacyjnym, finansowym oraz funkcjonalnym i będzie mógł stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące przypisane mu zadania.

Oddział jest zlokalizowany w innej miejscowości niż ta, w której mieści się Państwa siedziba i posiada inny od pozostałej części Państwa przedsiębiorstwa terytorialny obszar działania. Oddział posiada własnych pracowników, w tym pracownika odpowiedzialnego za zarządzanie bieżącym funkcjonowaniem Oddziału, którzy zostaną przeniesieni wraz z Oddziałem do Nabywcy w związku z jego sprzedażą. Przypisane są do niego również odrębne składniki majątkowe, zarówno materialne (w tym środki trwałe), jak i niematerialne.

Ponadto, wyodrębnienie Oddziału znajduje formalne potwierdzenie w uchwale zarządu Spółki, do której załączono:

‒zestawienie składników majątkowych przypisanych do Oddziału oraz składników majątkowych składających się na pozostały majątek Spółki;

‒listę stanowisk pracy ze wskazaniem, które z nich są związane z Oddziałem; lista ta jest aktualizowana cyklicznie w przypadku powstania lub likwidacji stanowisk,

‒zestawienie umów ze wskazaniem, czy dana umowa jest związana z Oddziałem, czy też z pozostałym majątkiem Spółki.

W świetle powyższego należy uznać, że opisany zespół składników materialnych i niematerialnych składający się na Oddział będzie spełniać warunek wyodrębnienia organizacyjnego.

Zgodnie z przedstawionymi przez Państwa informacjami, spełniona będzie również przesłanka wyodrębnienia finansowego opisanego zespołu składników materialnych i niematerialnych składającego się na Oddział. Do Oddziału przypisany jest odrębny rachunek bankowy. Dla Oddziału prowadzone są odrębne konta księgowe i prowadzona przez Państwa ewidencja księgowa umożliwia sporządzanie dla Oddziału uproszczonych sprawozdań finansowych (bilans i rachunek wyników). Państwa Księgi rachunkowe są prowadzone w taki sposób, że na podstawie zapisów w nich zawartych możliwe jest wskazanie czy dany przychód lub koszt (należność lub zobowiązanie) jest związany Oddziałem, czy też pozostałym majątkiem. Do Oddziału przypisane są odrębne należności i zobowiązania.

Należy również uznać, że spełniony będzie warunek wyodrębnienia funkcjonalnego opisanego we wniosku zespołu składników materialnych i niematerialnych, składających się na Oddział. Oddział obejmuje zespół składników materialnych i niematerialnych, które są przeznaczone do realizacji określonych zadań gospodarczych, tj. (…) na określonym terytorialnie obszarze działania. Nabywca po zakupie Oddziału zamierza nadal wykorzystywać go do realizacji tych samych celów, którym służył on w Państwa przedsiębiorstwie (tj. …).

W tej sprawie stwierdzić należy, że mający być przedmiotem zbycia zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, składających się na Oddział, będzie stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy, ponieważ jest wydzielony w istniejącym przedsiębiorstwie na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej, jest przeznaczony do realizacji określonych zadań gospodarczych i może stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania. Jak wynika z okoliczności sprawy Nabywca ww. Oddziału zamierza kontynuować Państwa działalność w zakresie (…), z wykorzystaniem nabytego majątku.

W świetle całokształtu okoliczności sprawy bez wpływu na powyższą ocenę przesłanek, o których mowa w art. 2 pkt 27e ustawy, pozostaje fakt, że Oddział zostanie przejściowo oddany w dzierżawę na rzecz Nabywcy. Okoliczności tej sprawy potwierdzają bowiem, że składniki materialne i niematerialne, składające się na Oddział, będą wykorzystywane zgodnie z ich przeznaczeniem w ramach powadzonej przez Nabywcę działalności gospodarczej.

Wobec powyższego, zbycie ww. składników materialnych i niematerialnych, składających się na Oddział opisany we wniosku, będzie stanowiło czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT stosownie do art. 6 pkt 1 ustawy.

Tym samym uznałem Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 i nr 2 za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu sprawy. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty opis sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem sprawy podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

‒Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).