Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

13 września 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 13 września 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w kwestii ustalenia:

-   czy udostępnienie Klientom przez Spółkę voucherów stanowi transfer bonów różnego przeznaczenia w rozumieniu art. 2 pkt 44 i 45 ustawy o VAT, a tym samym w myśl art. 8b ust. 2 ustawy o VAT nie podlega opodatkowaniu VAT,

-   czy zapłata przez Klienta w części lub w całości voucherem za opłatę serwisową (transakcyjną) na rzecz Wnioskodawczyni podlega opodatkowaniu VAT dopiero w momencie faktycznego świadczenia usługi przez Spółkę, tj. w momencie zakupu przez Klienta Biletu za pośrednictwem Serwisu,

-   czy dokonana przez Klienta zapłata za Bilet za transport sprzedawany przez przewoźnika za pośrednictwem Serwisu w części uregulowanej voucherem Spółki (działającej jako agent przewoźnika) podlega opodatkowaniu VAT tylko do wysokości prowizji należnej Spółce od przewoźnika z tytułu sprzedaży tego Biletu.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

1.Spółka X Sp. z o.o. jako wnioskodawczyni (zwana dalej „Spółką” lub „Operatorem”) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT.

2.Spółka świadczy usługi drogą elektroniczną (...).

3.Korzystanie z każdego Serwisu reguluje Regulamin. Zawarto w nim m.in. objaśnienia wyrażeń użytych w jego dalszych postanowieniach, które Wnioskodawca przytacza poniżej w formie uproszczonej, z pominięciem kwestii nieistotnych dla niniejszego wniosku:

a)Klient oznacza każdą osobę fizyczną (użytkownika Serwisu lub nie), kupującą dla siebie lub w imieniu innej osoby, która będzie Pasażerem, Bilet autobusowy za pośrednictwem Platformy w celu wykonania Przejazdu autobusem realizowanego przez Przewoźnika;

b)Przewoźnikiem jest podmiot świadczący usługi przewozu, z którym Operator zawarł umowę agencyjną sprzedaży biletów za pośrednictwem Serwisu, a tym samym z którym Klient zawiera Umowę przewozu;

c)Przez Umowę przewozu rozumie się umowę przewozu autobusem lub innym podobnym środkiem transportu, zawieraną przez Klienta z Przewoźnikiem za pośrednictwem Serwisu, której potwierdzeniem zawarcia jest Bilet;

d)Przez Usługi rozumie się usługi świadczone drogą elektroniczną przez Operatora, w szczególności usługi polegające na udostępnianiu treści w ramach Serwisu, w tym wyszukiwarki propozycji połączeń autobusowych oferowanych przez Przewoźników, jak również polegające na świadczeniu usług określonych w Serwisie, w tym polegające na dokonywaniu rezerwacji Biletów na czas oznaczony w ramach Serwisu, stworzeniu: możliwości zakupu Biletów, pobrania zakupionych Biletów, zwrotu Biletów, sprawdzenia informacji o podróży, przesłania opinii na temat podróży, względnie inne świadczone w ramach Serwisu.

e)Bilet oznacza dokument wydany Użytkownikowi (Pasażerowi) po dokonaniu rezerwacji przejazdu autobusem, potwierdzający zawarcie umowy przewozu z określonym Przewoźnikiem za pośrednictwem Serwisu, uregulowany w Ogólnym Regulaminie Sprzedaży, z zastrzeżeniem jakiegokolwiek szczególnego warunku dodatkowo określonego pomiędzy Pasażerem a Przewoźnikiem i wyszczególnionego na Bilecie.

4.Operator świadczy za pośrednictwem Serwisu drogą elektroniczną m.in. wskazane poniżej usługi (...).

5.Z tytułu świadczenia przez Klienta Usługi za pośrednictwem Serwisu Operator nie pobiera od Klienta opłat, z wyjątkiem opłaty serwisowej (transakcyjnej), w przypadkach konkretnych połączeń, wskazanych w Serwisie i w wysokości wskazanej w Serwisie, przy czym informacje te są widoczne dla Klienta przed zakupem Biletu. W celu uniknięcia wątpliwości wskazuje się, że opłata wskazana w zdaniu poprzednim należna jest wyłącznie w przypadku zakupu Biletu przez Klienta za pośrednictwem Serwisu i nie należy się w innych sytuacjach, w tym w przypadku przeglądania treści Serwisu bez zakupu Biletu.

6.Za pośrednictwem Serwisu (...).

7.Spółka działa (...).

8.Spółka prowadzi czasowe akcje marketingowe mające na celu spopularyzowanie korzystania z Serwisu prowadzonego przez Spółkę. W tym celu Spółka emituje (tj. publikuje głównie w internecie) różne rodzaje voucherów:

     (...)

9.Jeżeli Klient uiszczając należność za zakupiony od Przewoźnika Bilet oraz ewentualną opłatę serwisową naliczoną przez Spółkę wykorzystuje voucher, wartość vouchera w pierwszej kolejności pokrywa wartość opłaty serwisowej wraz z należnym podatkiem VAT.

10.Dodatkowo Spółka akceptuje uregulowanie voucherem wyemitowanym przez Spółkę części należności za Bilet, który za pośrednictwem Serwisu Spółki sprzedaje przewoźnik współpracujący ze Spółką. Przewoźnik jest podmiotem świadczącym usługi przewozu, z którym Operator zawarł umowę agencyjną sprzedaży biletów za transport za pośrednictwem Serwisu. Tym samym Klient zawiera Umowę przewozu z przewoźnikiem za pośrednictwem Serwisu. Sprzedając Klientowi za pośrednictwem Serwisu Bilet przewoźnika, Spółka jako agent powinna pobrać od Klienta pełną kwotę wynagrodzenia przysługującą temu przewoźnikowi za sprzedaż tego Biletu.

11.W przypadku jednak użycia przez Klienta vouchera, Klient przekazuje Spółce jako agentowi przewoźnika kwotę wynagrodzenia należną przewoźnikowi za sprzedaż biletu pomniejszoną o wartość uregulowaną voucherem Spółki. Wykorzystanie przez Klienta vouchera do uregulowania należności za zakupione w serwisie Bilety na transport nie wpływa jednak na rozliczenia pomiędzy Przewoźnikiem, który sprzedał bilet a Spółką jako agentem Przewoźnika. Przewoźnicy nie uczestniczą w finansowaniu voucherów. Koszty realizacji voucherów są pokrywane przez Spółkę. Zatem Przewoźnik sprzedający Bilet ma wobec Spółki wierzytelność o zapłatę całej należności przewoźnika wynikającej ze sprzedanego biletu (nie pomniejszoną o kwotę voucherów zrealizowanych przez Klienta przy zakupie Biletów).

12.Jednocześnie, Spółka działając jako agent pośredniczący w sprzedaży Biletów na transport Przewoźnika ma prawo do prowizji stanowiącej jej wynagrodzenie za usługi pośrednika. Spółka regularnie (co do zasady co miesiąc) potrąca swoje należności wobec Przewoźników z tytułu prowizji z należnością Przewoźnika od Spółki z tytułu środków pobranych od Klientów przez Spółkę za sprzedane w Serwisie bilety przewoźnika na transport.

13.Przykładowo jeżeli Klient posiada voucher o wartości 20 zł, w Serwisie zakupił od przewoźnika bilet o wartości 100 zł i w związku z tym Spółce należna jest opłata serwisowa w wysokości 5 zł, to rozliczenia mogą wyglądać następująco:

a.  Spółka zamiast pobrać od Klienta 105 zł brutto (w tym 100 zł brutto jako agent Przewoźnika za sprzedany Bilet oraz 5 zł brutto jako opłatę serwisową za usługę Spółki) pobiera 85 zł brutto od Klienta, przy czym Klient realizuje voucher o wartości 20 zł.

b.  Spółka powinna przekazać Przewoźnikowi 100 zł, a jednocześnie Spółce przysługuje prowizja 10 zł brutto od Przewoźnika. Po potrąceniu wzajemnych należności Spółka przekazuje Przewoźnikowi 90 zł, mimo że od Klienta pobrała tylko 85 zł (5 zł jest finansowane ze środków Spółki).

Pytania

1.Czy udostępnienie Klientom przez Spółkę voucherów stanowi transfer bonów różnego przeznaczenia w rozumieniu art. 2 pkt 44 i 45 ustawy o VAT, a tym samym w myśl art. 8b ust. 2 ustawy o VAT nie podlega opodatkowaniu VAT?

2.Czy zapłata przez Klienta w części lub w całości voucherem za opłatę serwisową (transakcyjną) na rzecz Wnioskodawczyni podlega opodatkowaniu VAT dopiero w momencie faktycznego świadczenia usługi przez Spółkę, tj. w momencie zakupu przez Klienta Biletu za pośrednictwem Serwisu?

3.Czy dokonana przez Klienta zapłata za Bilet za transport sprzedawany przez przewoźnika za pośrednictwem Serwisu w części uregulowanej voucherem Spółki (działającej jako agent przewoźnika) podlega opodatkowaniu VAT tylko do wysokości prowizji należnej Spółce od przewoźnika z tytułu sprzedaży tego Biletu?

Państwo stanowisko w sprawie

Ad. 1

Zdaniem Wnioskodawczyni, udostępnienie Klientom przez Spółkę voucherów stanowi transfer bonów różnego przeznaczenia w rozumieniu art. 2 pkt 44 i 45 ustawy o VAT, a tym samym zgodnie z art. 8b ust. 2 ustawy o VAT nie podlega opodatkowaniu VAT.

Zgodnie z art. 2 pkt 41 ustawy VAT, ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o bonie – rozumie się przez to instrument, z którym wiąże się obowiązek jego przyjęcia jako wynagrodzenia lub części wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, w przypadku którego towary, które mają zostać dostarczone, lub usługi, które mają zostać wykonane, lub tożsamość potencjalnych dostawców lub usługodawców są wskazane w samym instrumencie lub określone w powiązanej dokumentacji, w tym w warunkach wykorzystania tego instrumentu.

W przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawczyni wydaje różne rodzaje voucherów mających postać kodów, które są dostępne dla Klientów w internecie, np. w mediach społecznościowych. Voucher w postaci kodu posiada określoną wartość i Spółka zobowiązuje przyjąć voucher jako część lub całość zapłaty za usługi świadczone przez nią, w tym za bilety, w których sprzedaży Spółka występuje jedynie jako pośrednik działający w imieniu i na rzecz osób trzecich (tj. przewoźników).

Spółki obowiązek ich przyjęcia jako wynagrodzenia lub części wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, w tym w odniesieniu do usług, co do których Spółka działa jedynie w roli agenta pośredniczącego w sprzedaży biletów za transport przewoźników.

Wprawdzie ani sam voucher ani regulamin nie określa konkretnie towarów, które mają zostać dostarczone, lub konkretnych usług, które mają zostać wykonane, chociaż są to ogólnie rzecz ujmując bilety za transport (usługi przewozu), które można nabyć za pośrednictwem Serwisu oraz usługi korzystania z Serwisu. Na podstawie powiązanej dokumentacji znana jest jednak tożsamość potencjalnych usługodawców, którzy usługi wykonają – ponieważ jest to sama Spółka (opłata serwisowa za korzystanie z Serwisu) oraz przewoźnicy, których usługi (bilety za transport) Spółka oferuje za pośrednictwem Serwisu internetowego opisanego w stanie faktycznym.

W konsekwencji należy stwierdzić, że vouchery opisane w stanie faktycznym stanowią instrument, z którym wiąże się po stronie Spółki obowiązek ich przyjęcia jako wynagrodzenia lub części wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, w przypadku którego tożsamość potencjalnych dostawców lub usługodawców są wskazane w samym instrumencie lub określone w powiązanej dokumentacji, w tym w warunkach wykorzystania tego instrumentu. Tym samym vouchery opisane w stanie faktycznym stanowią bon w rozumieniu art. 2 pkt 41 ustawy VAT.

Bon jednego przeznaczenia Ustawa VAT definiuje w art. 2 pkt 43 jako bon, w przypadku którego miejsce dostawy towarów lub świadczenia usług, których bon dotyczy, oraz kwota należnego podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze z tytułu dostawy tych towarów lub świadczenia tych usług są znane w chwili emisji tego bonu.

W przypadku voucherów emitowanych przez Wnioskodawczynię użytkownik Serwisu może nimi zapłacić za usługi przewoźników (bilety za transport) zakupione za pośrednictwem Serwisu oraz uregulować opłatę serwisową. W Serwisie dostępne są usługi różnych przewoźników, którzy oferują usługi przewozowe realizowane wyłącznie terytorium kraju, czyli w Polsce, a także usługi transportowe międzynarodowe i to zarówno terytorium Unii Europejskiej jak i na trasach, które zaczynają się lub kończą poza Unią Europejską. Vouchery emitowane przez Spółkę mogą być wykorzystywane do części zapłaty za bilety za transport i to niezależnie od tego, na jakiej trasie będzie realizowana usługa. Zatem do momentu realizacji wydawanych przez Spółkę voucherów nie jest znane ani miejsce świadczenia usług, których bon dotyczy, ani kwota należnego podatku czy podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze z tytułu świadczenia ww. usług kupowanych za pośrednictwem Serwisu.

Co więcej, jeden konkretny bon wyemitowany przez Spółkę zamieszczony w internecie może zostać wykorzystany przez jego posiadacza do zakupu różnych biletów za transport, więc możliwe są sytuacje, w których miejsce świadczenia usług jest różne dla każdego z biletów. Co za tym idzie, w takich przypadkach nie są znane kwoty należnego podatku lub podatku od wartości dodanej czy podatku o podobnym charakterze, dopóki użytkownik nie zakupi konkretnych biletów za transport oferowanych przez konkretnych przewoźników na konkretnych trasach.

Zatem w chwili emisji bonu nie jest znane ani miejsce świadczenia usług, których voucher dotyczy, ani kwota należnego podatku czy podatku od wartości dodanej lub o podobnym charakterze z tytułu świadczenia tych usług. Oznacza to, że emitowane przez Spółkę vouchery nie stanowią bonów jednego przeznaczenia w rozumieniu ustawy VAT.

Skoro zdaniem Spółki vouchery opisane w stanie faktycznym przez Wnioskodawczynię stanowią „bony różnego przeznaczenia” w rozumieniu art. 2 pkt 44 ustawy VAT, to w ich przypadku opodatkowaniu podatkiem podlega faktyczne świadczenie usług w zamian za taki bon, a jego wcześniejszy transfer nie podlega opodatkowaniu. W konsekwencji, udostępnienie Klientom przez Spółkę voucherów stanowi transfer bonów różnego przeznaczenia w rozumieniu art. 2 pkt 44 i 45 ustawy o VAT, a tym samym zgodnie z art. 8b ust. 2 ustawy o VAT nie podlega opodatkowaniu VAT.

Stanowisko Wnioskodawcy potwierdza m.in. interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w dniu 27 maja 2020 r., sygn. 0111-KDIB3-2.4012.218.2019.2.AZ. Dotyczy ona kwalifikacji jako bon różnego przeznaczenia oferowanych przez podatnika voucherów do sieci współpracujących z nim klubów fitness i studiów. Organ potwierdził, że w przedstawionym stanie faktycznym obowiązek podatkowy w VAT powstanie dopiero w momencie faktycznego świadczenia usług lub przekazania towarów w zamian za voucher, a sama emisja i przekazanie vouchera klientom nie podlega VAT. Jak wskazał organ „emitowane przez Wnioskodawcę vouchery stanowią bony różnego przeznaczenia, o których mowa w art. 2 pkt 44 ustawy. Tym samym ich emisja nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 8b ust. 1 zdanie drugie ustawy. Podsumowując, należy stwierdzić, że voucher będzie stanowić bon różnego przeznaczenia, o którym mowa w art. 2 pkt 44 ustawy, co oznacza, że opodatkowaniu podatkiem VAT podlegać będzie dopiero faktyczne świadczenie usług lub przekazanie towarów w zamian za ten voucher, a nie sama emisja i przekazanie vouchera przez Wnioskodawcę.”

Ad. 2

Zdaniem Wnioskodawczyni, zapłata przez Klienta w części lub w całości voucherem za opłatę serwisową (transakcyjną) na rzecz Wnioskodawczyni podlega opodatkowaniu VAT dopiero w momencie faktycznego świadczenia usługi, to jest w momencie zakupu Biletu przez Klienta za pośrednictwem Serwisu.

Biorąc pod uwagę stanowisko odnośnie pytania pierwszego, zdaniem Spółki, vouchery emitowane w stanie faktycznym przez Wnioskodawczynię stanowią „bony różnego przeznaczenia” w rozumieniu art. 2 pkt 44 ustawy VAT.

Zgodnie z art. 8b ust. 1 ustawy VAT, faktyczne przekazanie towarów lub faktyczne świadczenie usług dokonane w zamian za bon różnego przeznaczenia przyjmowany przez dostawcę lub usługodawcę jako wynagrodzenie lub część wynagrodzenia podlega opodatkowaniu podatkiem. Nie podlega opodatkowaniu podatkiem wcześniejszy transfer bonu różnego przeznaczenia, przy czym przez transfer bonu rozumie się emisję bonu oraz każde przekazanie tego bonu po jego emisji (art. 2 pkt 45 ustawy VAT).

Z tytułu świadczenia przez Klienta Usługi za pośrednictwem Serwisu Spółka jako Operator Serwisu nie pobiera od Klienta opłat, z wyjątkiem opłaty serwisowej (transakcyjnej), w przypadkach konkretnych połączeń, wskazanych w Serwisie i w wysokości wskazanej w Serwisie, przy czym informacje te są widoczne dla Klienta przed zakupem Biletu. W celu uniknięcia wątpliwości Regulamin Serwisu doprecyzowuje, że opłata serwisowa (transakcyjna) wskazana w zdaniu poprzednim należna jest wyłącznie w przypadku zakupu Biletu za transport przez Klienta za pośrednictwem Serwisu i nie należy się w innych sytuacjach, w tym w przypadku przeglądania treści Serwisu bez zakupu Biletu.

W przypadku zakupu przez Klienta Biletu, przy którym Operator nalicza opłatę serwisową, a Klient uiszczając należność za zakupiony Bilet oraz opłatę serwisową wykorzystuje voucher, wartość vouchera w pierwszej kolejności pokrywa wartość opłaty serwisowej wraz z należnym podatkiem VAT. Wcześniej Operator emitując vouchery, zobowiązał się do ich przyjęcia jako wynagrodzenie lub jego część za świadczenie usług określonych w Serwisie, w tym za opłatę serwisową.

Moment zakupu Biletu, w związku z którym po stronie Klienta powstaje obowiązek zapłaty opłaty serwisowej, jest momentem wykonania Usługi na rzecz Klienta przez Spółkę jako Operatora Serwisu. W tym momencie dochodzi zatem do faktycznego świadczenia Usługi na rzecz Klienta w zamian za bon różnego przeznaczenia przyjmowany przez Spółkę jako wynagrodzenie (lub jego część) za świadczenie Usługi, za którą Spółka pobiera opłatę serwisową (transakcyjną). W tym momencie zatem to faktyczne świadczenie usług przez Spółkę podlega opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 8b ust. 1 ustawy VAT.

Mając to na uwadze, zdaniem Wnioskodawczyni, zapłata przez Klienta w części lub w całości voucherem za opłatę serwisową (transakcyjną) na rzecz Wnioskodawczyni podlega opodatkowaniem VAT dopiero w momencie faktycznego świadczenia usługi przez Wnioskodawczynię jako Operatora Serwisu, to jest w momencie zakupu Biletu przez Klienta za pośrednictwem Serwisu.

Przepisy ustawy VAT nie wprowadzają żadnych innych szczególnych przepisów dotyczących momentu powstania obowiązku podatkowego w razie transferu bonu różnego przeznaczenia.

Podobne stanowisko przyjął Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 19 września 2022 r., sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.484.2022.2.KW. W interpretacji stwierdzono odnośnie dostawy towarów: „W związku z powyższym skoro oferowane przez Państwo vouchery stanowić będą bony różnego przeznaczenia, o których mowa w art. 2 pkt 44 ustawy, to opodatkowaniu podatkiem VAT podlegać będzie dopiero faktyczne przekazanie towarów w zamian za te vouchery, a nie sama ich emisja i przekazanie pośrednikowi. Zatem zgodnie z art. 8b ust. 1 zdanie pierwsze ustawy czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT będzie realizacja vouchera, czyli faktyczne wydanie towarów w zamian za ww. voucher przyjmowany jako wynagrodzenie.

W odniesieniu natomiast do momentu powstania obowiązku podatkowego dla bonu różnego przeznaczenia należy wskazać, że zastosowanie znajdą zasady ogólne wynikające z art. 19a ust. 1 ustawy. Zatem obowiązek podatkowy dla wydawanych przez Państwo voucherów powstanie w momencie faktycznej dostawy towarów w zamian za ww. vouchery.”

Ad. 3

Zgodnie z art. 8b ust. 1 i 2 ustawy VAT:

1.Faktyczne przekazanie towarów lub faktyczne świadczenie usług dokonane w zamian za bon różnego przeznaczenia przyjmowany przez dostawcę lub usługodawcę jako wynagrodzenie lub część wynagrodzenia podlega opodatkowaniu podatkiem. Nie podlega opodatkowaniu podatkiem wcześniejszy transfer bonu różnego przeznaczenia, przy czym przez transfer bonu rozumie się emisję bonu oraz każde przekazanie tego bonu po jego emisji (art. 2 pkt 45 ustawy VAT).

2.W przypadku gdy transferu bonu różnego przeznaczenia dokonuje podatnik inny niż podatnik dokonujący czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem zgodnie z ust. 1, opodatkowaniu podatkiem podlegają usługi pośrednictwa oraz inne usługi, które można zidentyfikować, takie jak usługi dystrybucji lub promocji, dotyczące tego bonu.

Voucher, będący zdaniem Spółki bonem różnego przeznaczenia, jest emitowany przez Spółkę i to ona zobowiązuje się do jego przyjęcia jako wynagrodzenie (lub część wynagrodzenia) za świadczenie usług, w przypadku którego usługi, które mają zostać wykonane, lub tożsamość potencjalnych usługodawców są wskazane w dokumentacji powiązanej z voucherem.

W pierwszej kolejności voucher jest przyjmowany przez Spółkę jako zapłata za usługę wykonywaną przez samą Spółkę, tj. do uregulowania opłaty serwisowej (zob. pytanie nr 2 w niniejszym wniosku).

Dodatkowo Spółka akceptuje uregulowanie voucherem wyemitowanym przez Spółkę części należności za Bilet, który za pośrednictwem Serwisu Spółki sprzedaje Przewoźnik współpracujący ze Spółką. Przewoźnik jest podmiotem świadczącym usługi przewozu, z którym Operator zawarł umowę agencyjną sprzedaży biletów za transport za pośrednictwem Serwisu. Tym samym Klient zawiera Umowę przewozu z Przewoźnikiem za pośrednictwem Serwisu. Sprzedając Klientowi za pośrednictwem Serwisu Bilet Przewoźnika, Spółka jako agent powinna pobrać od Klienta pełną kwotę wynagrodzenia przysługującą temu przewoźnikowi za sprzedaż tego Biletu.

W przypadku jednak użycia przez Klienta vouchera, Klient przekazuje Spółce jako agentowi przewoźnika kwotę wynagrodzenia należną przewoźnikowi za sprzedaż biletu pomniejszoną o wartość uregulowaną voucherem Spółki. Wykorzystanie przez Klienta vouchera do uregulowania należności za zakupione w serwisie Bilety na transport nie wpływa jednak na rozliczenia pomiędzy przewoźnikiem, który sprzedał bilet a Spółką jako agentem przewoźnika. Przewoźnicy nie uczestniczą w finansowaniu voucherów. Koszty realizacji voucherów są pokrywane przez Spółkę. Zatem przewoźnik sprzedający Bilet ma wobec Spółki wierzytelność o zapłatę całej należności przewoźnika wynikającej ze sprzedanego biletu (nie pomniejszoną o kwotę voucherów zrealizowanych przez Klienta przy zakupie Biletów). 

Jednocześnie, Spółka działając jako agent pośredniczący w sprzedaży biletów na transport przewoźnika ma prawo do prowizji od pośrednika stanowiącej jej wynagrodzenie za usługi pośrednika. Spółka regularnie potrąca swoje należności wobec przewoźników z tytułu prowizji z należnością przewoźnika od Spółki z tytułu środków pobranych od Klienta przez Spółkę za sprzedane w Serwisie bilety przewoźnika na transport.

Mając na uwadze powołany wyżej art. 8b ust. 2 ustawy VAT, w przypadku gdy transferu bonu różnego przeznaczenia dokonuje podatnik inny niż podatnik dokonujący czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem zgodnie z ust. 1, opodatkowaniu podatkiem podlegają usługi pośrednictwa oraz inne usługi, które można zidentyfikować, takie jak usługi dystrybucji lub promocji, dotyczące tego bonu.

Uwzględniając powyższy przepis w odniesieniu do przedstawionego opisu sprawy, zdaniem Wnioskodawczyni, skoro wydaje ona Klientom bony różnego przeznaczenia, to w związku z faktem, że przy sprzedaży Biletów na transport Spółka działa jako pośrednik, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega tylko wynagrodzenie, które otrzymuje Spółka jako prowizję z tytułu rozliczenia z przewoźnikiem, zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy.

W przedstawionym w stanie faktycznym przykładzie liczbowym oznacza to, że przyjmując od Klienta jako zapłatę voucher o wartości 20 zł, Spółka opodatkowuje podatkiem wartość własnej usługi (opłata serwisowa – 5 zł brutto) oraz wartość prowizji należnej Spółce od pośrednika (w przykładzie jest to kwota 10 zł brutto), mimo że Klient nie przekazuje Spółce środków pieniężnych jako zapłaty.

Jednocześnie Spółka działając jako agent Przewoźnika i po potrąceniu wzajemnych należności, przekazuje Przewoźnikowi kwotę 90 zł brutto, mimo że od Klienta pobrała tylko 85 zł (5 zł jest finansowane ze środków Spółki). Kwota jednak 5 zł finansowana ze środków Spółki, która odpowiada rozliczonej przez Spółkę części vouchera zrealizowanego przez Klienta, nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Wartość ta nie stanowi dla Spółki wynagrodzenia za usługi pośrednictwa oraz inne usługi, które można zidentyfikować, np. jak usługi dystrybucji lub promocji, dotyczące tego bonu w rozumieniu art. 8b ust. 2 ustawy VAT, ponieważ Spółka nie świadczy usługi promocji czy podobnej na rzecz konkretnego Przewoźnika, prowadząc samodzielnie akcje marketingowe wykorzystujące vouchery, promując prowadzony przez siebie Serwis. Spółka też nie może świadczyć usług promocji dla samej sobie.

Dodatkowo należy zaznaczyć, że powołane przepisy art. 8a-8b ustawy VAT stanowią implementacje do polskiego porządku prawnego postanowień Dyrektywy Rady (UE) nr 2016/1065 z dnia 27 czerwca 2016 r. zmieniająca dyrektywę 2006/112/WE w odniesieniu do bonów na towary lub usługi, a Dyrektywa ta wskazuje w punkcie 5 preambuły, że przepisy dotyczące bonów nie powinny wywoływać zmian w opodatkowaniu podatkiem VAT biletów za transport, biletów wstępu do kin, muzeów, znaczków pocztowych i tym podobnych.

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Spółki, dokonana przez Klienta zapłata za Bilet za transport sprzedawany przez Przewoźnika za pośrednictwem Serwisu w części uregulowanej voucherem Spółki (działającej jako agent przewoźnika) podlega opodatkowaniu VAT tylko do wysokości prowizji należnej Spółce od Przewoźnika z tytułu sprzedaży tego Biletu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”:

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy:

Na mocy art. 8 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 2 pkt 41 ustawy:

Jak stanowi art. 2 pkt 42 ustawy:

Zgodnie z art. 2 pkt 43 ustawy:

Stosownie do art. 2 pkt 44 ustawy:

Natomiast w myśl art. 2 pkt 45 ustawy:

Wskazać w tym miejscu należy, że wprowadzenie definicji bonu na towary i usługi jest nie tylko istotne ze względu na potrzebę harmonizacji opodatkowania podatkiem VAT w odniesieniu do transakcji z wykorzystaniem bonów w Unii Europejskiej, lecz także ze względu na potrzebę unikania zakłóceń konkurencji. Celem tej definicji jest również rozróżnienie pomiędzy bonami, które można wymienić na towary i usługi a instrumentami płatniczymi, które służą wyłącznie do realizacji płatności, gdyż opodatkowanie bonów podatkiem VAT jako specyficznego środka płatniczego i instrumentów płatniczych jest różne.

Z uwagi na fakt, że bony w praktyce mogą nabierać coraz więcej cech, które charakteryzują instrumenty płatnicze, w każdym przypadku należy badać, czy płatności, przy których skorzystać można z takiego instrumentu, dotyczą ograniczonej liczby oznaczonych co do nazwy towarów lub usług lub czy tożsamość potencjalnych oferentów dostaw towarów lub usług jest znana z góry – wówczas taki instrument zachowuje swój charakter bonu. Należy przy tym podkreślić, że bon może mieć formę materialną lub elektroniczną.

Zasady dotyczące opodatkowania transferu bonów różnego przeznaczenia zostały przedstawione w dziale II rozdziale 2a ustawy „Opodatkowanie w przypadku stosowania bonów”.

Zgodnie z art. 8b ust. 1 ustawy:

W myśl art. 8b ust. 2 ustawy:

Przy korzystaniu z bonu różnego przeznaczenia podatek VAT będzie naliczany w chwili skorzystania z bonu, czyli podczas wymiany bonu na towary lub usługi.

W odniesieniu do obowiązku podatkowego dla bonów różnego przeznaczenia zastosowanie będą miały zasady ogólne wynikające z art. 19a ust. 1 ustawy, zgodnie z którym:

Zatem podatek stanie się wymagalny w miesiącu dokonania dostawy towaru lub wykonania usługi i co do zasady powinien zostać rozliczony za ten okres rozliczeniowy.

W odniesieniu do rozróżnienia bonu jednego przeznaczenia (bonu SPV) od bonu różnego przeznaczenia (bonu MPV) wskazać należy, że związane jest to z odmiennym traktowaniem tych bonów w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów u usług. Istotą tego rozróżnienia jest to, czy w związku z dostawą towarów lub świadczeniem usług, na które bon ostatecznie zostanie wymieniony, w momencie emisji bonu, dostępnych jest wystarczająco dużo informacji, by stwierdzić, gdzie ma nastąpić opodatkowanie podatkiem i w jakiej kwocie. Zatem gdy powyższe dane są możliwe do określenia, tj. w momencie emisji bonu można określić jego miejsce opodatkowania oraz wysokość podatku należnego, to mamy do czynienia z bonem jednego przeznaczenia. W pozostałych przypadkach, tj. gdy nie można ustalić miejsca opodatkowania w momencie emisji bonu lub nie jest znana kwota podatku należnego mamy do czynienia z bonami różnego przeznaczenia. Zatem bon lub powiązana z nim dokumentacja już w chwili emisji powinny jasno określać charakter tego bonu.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Spółka świadczy usługi drogą elektroniczną (...). Operator świadczy za pośrednictwem Serwisu drogą elektroniczną m.in. usługi pośredniczenia(...). Z tytułu świadczenia przez Klienta Usługi za pośrednictwem Serwisu Operator nie pobiera od Klienta opłat, z wyjątkiem opłaty serwisowej (transakcyjnej), w przypadkach konkretnych połączeń, wskazanych w Serwisie i w wysokości wskazanej w Serwisie, przy czym informacje te są widoczne dla Klienta przed zakupem Biletu. Opłata serwisowa (transakcyjna) należna jest wyłącznie w przypadku zakupu Biletu przez Klienta za pośrednictwem Serwisu i nie należy się w innych sytuacjach, w tym w przypadku przeglądania treści Serwisu bez zakupu Biletu. Za pośrednictwem Serwisu Klient kupuje więc od Przewoźników Bilety na transport (usługi przewozu) osób w kraju lub międzynarodowe. W Serwisie dostępne są usługi (...). Spółka działa jedynie jako agent Przewoźnika i dodatkowo w przypadkach wskazanych w Serwisie przy zakupie przez Klienta niektórych Biletów Spółka nalicza opłatę serwisową.

Spółka prowadzi czasowe akcje marketingowe mające na celu spopularyzowanie korzystania z Serwisu prowadzonego przez Spółkę. W tym celu Spółka emituje (tj. publikuje głównie w internecie) różne rodzaje voucherów:

(...).

Jeżeli Klient uiszczając należność za zakupiony od Przewoźnika Bilet oraz ewentualną opłatę serwisową naliczoną przez Spółkę wykorzystuje voucher, wartość vouchera w pierwszej kolejności pokrywa wartość opłaty serwisowej wraz z należnym podatkiem VAT. Dodatkowo Spółka akceptuje uregulowanie voucherem wyemitowanym przez Spółkę części należności za Bilet, który za pośrednictwem Serwisu Spółki sprzedaje przewoźnik współpracujący ze Spółką. Przewoźnik jest podmiotem świadczącym usługi przewozu, z którym Operator zawarł umowę agencyjną sprzedaży biletów za transport za pośrednictwem Serwisu. Tym samym Klient zawiera Umowę przewozu z przewoźnikiem za pośrednictwem Serwisu. Sprzedając Klientowi za pośrednictwem Serwisu Bilet przewoźnika, Spółka jako agent powinna pobrać od Klienta pełną kwotę wynagrodzenia przysługującą temu przewoźnikowi za sprzedaż tego Biletu.

W przypadku użycia przez Klienta vouchera, Klient przekazuje Spółce jako agentowi przewoźnika kwotę wynagrodzenia należną przewoźnikowi za sprzedaż biletu pomniejszoną o wartość uregulowaną voucherem. Wykorzystanie przez Klienta vouchera do uregulowania należności za zakupione w serwisie Bilet na transport nie wpływa jednak na rozliczenia pomiędzy Przewoźnikiem, który sprzedał bilet a Spółką jako agentem Przewoźnika. Przewoźnicy nie uczestniczą w finansowaniu voucherów. Koszty realizacji voucherów są pokrywane przez Spółkę. Zatem Przewoźnik sprzedający Bilet ma wobec Spółki wierzytelność o zapłatę całej należności przewoźnika wynikającej ze sprzedanego biletu (nie pomniejszoną o kwotę voucherów zrealizowanych przez Klienta przy zakupie Biletów). Jednocześnie, działając jako agent pośredniczący w sprzedaży Biletów na transport Przewoźnika, Spółka ma prawo do prowizji stanowiącej jej wynagrodzenie za usługi pośrednika. Spółka regularnie (co do zasady co miesiąc) potrąca swoje należności wobec Przewoźników z tytułu prowizji z należnością Przewoźnika od Spółki z tytułu środków pobranych od Klientów przez Spółkę za sprzedane w Serwisie bilety przewoźnika na transport.

Państwa wątpliwości dotyczą w pierwszej kolejności kwestii ustalenia czy udostępnienie Klientom przez Spółkę voucherów stanowi transfer bonów różnego przeznaczenia w rozumieniu art. 2 pkt 44 i 45 ustawy, a tym samym w myśl art. 8b ust. 2 ustawy nie podlega opodatkowaniu oraz czy zapłata przez Klienta w części lub w całości voucherem za opłatę serwisową (transakcyjną) na rzecz Spółki podlega opodatkowaniu VAT dopiero w momencie faktycznego świadczenia usługi przez Spółkę, tj. w momencie zakupu przez Klienta Biletu za pośrednictwem Serwisu.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz stan prawny należy uznać, że vouchery, za które można uregulować opłatę serwisową za zakup Biletu oraz część należności za Bilet, stanowią, zgodnie art. 2 pkt 44 ustawy, bony różnego przeznaczenia. Wskazali Państwo bowiem, że za pośrednictwem Serwisu Klient kupuje od Przewoźników Bilety na transport (usługi przewozu) osób w kraju lub międzynarodowe. W Serwisie dostępne są usługi różnych Przewoźników, którzy oferują przewozowe realizowane wyłącznie w Polsce, międzynarodowe na terytorium Unii Europejskiej i poza nią. Ponadto wartość vouchera w pierwszej kolejności pokrywa wartość opłaty serwisowej wraz z należnym podatkiem VAT, a dodatkowo Spółka akceptuje uregulowanie voucherem wyemitowanym przez Spółkę części należności za Bilet, który za pośrednictwem Serwisu Spółki sprzedaje przewoźnik współpracujący ze Spółką. Zatem w chwili emisji bonu (vouchera) nie jest znane miejsce dostawy towarów lub świadczenia usług, których bon dotyczy, oraz kwota należnego podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze z tytułu dostawy tych towarów lub świadczenia tych usług.

Wobec tego, w odniesieniu do obowiązku podatkowego dla bonów różnego przeznaczenia zastosowanie będą miały zasady ogólne wynikające z art. 19a ust. 1 ustawy, czyli podatek stanie się wymagalny w miesiącu wykonania usługi i co do zasady powinien zostać rozliczony za ten okres rozliczeniowy.

Zatem w omawianej sprawie zapłata przez Klienta w części lub w całości voucherem za opłatę serwisową (transakcyjną) na rzecz Państwa będzie podlegała opodatkowaniu VAT, zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy, w momencie faktycznego świadczenia usługi przez Państwa, tj. w momencie zakupu przez Klienta Biletu za pośrednictwem Serwisu.

Wobec powyższego Państwa stanowisko w kwestii objętej pytaniami nr 1 i 2 jest prawidłowe.

Odnosząc się natomiast do Państwa wątpliwości w kwestii ustalenia czy dokonana przez Klienta zapłata za Bilet za transport sprzedawany przez przewoźnika za pośrednictwem Serwisu w części uregulowanej voucherem Spółki (działającej jako agent przewoźnika) podlega opodatkowaniu VAT tylko do wysokości prowizji należnej Spółce od przewoźnika z tytułu sprzedaży tego Biletu, należy wyjaśnić, że zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy:

Przepis art. 29a ust. 1 ustawy odnosi się do wszystkiego, co stanowi zapłatę, obejmując swym zakresem każdą formę zapłaty otrzymaną przez sprzedawcę z tytułu dostawy towarów lub wykonania usługi.

Katalog elementów dodatkowych wchodzących w skład podstawy opodatkowania określony został w art. 29a ust. 6 ustawy. Stosownie do tego przepisu:

W myśl natomiast art. 29a ust. 7 ustawy:

Z powyższych przepisów wynika, że co do zasady podstawa opodatkowania obejmuje wszystko co stanowi wartość otrzymanego świadczenia, które dostawca lub świadczący usługę otrzymuje lub powinien otrzymać od kupującego. Przepis art. 29a ust. 6 i ust. 7 ustawy wymienia elementy, które powinny być wliczane bądź nie do podstawy opodatkowania.

Natomiast podstawa opodatkowania z tytułu dostaw dokonanych w zamian za bon różnego przeznaczenia została określona w art. 29a ust. 1a ustawy, w myśl którego:

Jak stanowi art. 29a ust. 1b ustawy:

W opisie sprawy wskazali Państwo, że Spółka świadczy za pośrednictwem Serwisu drogą elektroniczną m.in. usługi pośredniczenia (...). Spółka działa jedynie jako agent Przewoźnika i dodatkowo w przypadkach wskazanych w Serwisie przy zakupie przez Klienta niektórych Biletów nalicza opłatę serwisową. Spółka działając jako agent (...). Spółka regularnie (co do zasady co miesiąc) potrąca swoje należności wobec Przewoźników z tytułu prowizji z należnością Przewoźnika od Spółki z tytułu środków pobranych od Klientów przez Spółkę za sprzedane w Serwisie bilety przewoźnika na transport.

Dodatkowo Spółka akceptuje uregulowanie voucherem wyemitowanym przez Spółkę części należności za Bilet, który za pośrednictwem Serwisu Spółki sprzedaje przewoźnik współpracujący ze Spółką. Przewoźnik jest podmiotem świadczącym usługi przewozu, z którym Operator zawarł umowę agencyjną sprzedaży biletów za transport za pośrednictwem Serwisu. Tym samym Klient zawiera Umowę przewozu z przewoźnikiem za pośrednictwem Serwisu. Sprzedając Klientowi za pośrednictwem Serwisu Bilet przewoźnika, Spółka jako agent powinna pobrać od Klienta pełną kwotę wynagrodzenia przysługującą temu przewoźnikowi za sprzedaż tego Biletu.

W przypadku jednak użycia przez Klienta vouchera, Klient przekazuje Spółce jako agentowi przewoźnika kwotę wynagrodzenia należną przewoźnikowi za sprzedaż biletu pomniejszoną o wartość uregulowaną voucherem Spółki. Wykorzystanie przez Klienta vouchera do uregulowania należności za zakupione w serwisie Bilety na transport nie wpływa jednak na rozliczenia pomiędzy Przewoźnikiem, który sprzedał bilet a Spółką jako agentem Przewoźnika. Przewoźnicy nie uczestniczą w finansowaniu voucherów. Koszty realizacji voucherów są pokrywane przez Spółkę. Zatem Przewoźnik sprzedający Bilet ma wobec Spółki wierzytelność o zapłatę całej należności przewoźnika wynikającej ze sprzedanego biletu (nie pomniejszoną o kwotę voucherów zrealizowanych przez Klienta przy zakupie Biletów).

Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że podstawą opodatkowania z tytułu sprzedaży Biletów będzie cała kwota jaką otrzymają Państwo w związku z wykonaniem usług, tj. kwota prowizji oraz kwota opłaty serwisowej, pomniejszone o kwotę podatku. Natomiast wartość sprzedanych biletów nie będzie wchodzić do podstawy opodatkowania świadczonych przez Państwa usług. Tym samym nie będą Państwo obowiązani wykazać należnego podatku VAT od wartości sprzedanych biletów, a jedynie podatek należny z tytułu świadczonej usługi pośrednictwa oraz opłaty serwisowej.

Tym samym oceniając całościowo Państwa stanowisko odnoszące się do pytania nr 3, należało je uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (Państwa pytań). Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy oraz we własnym stanowisku w sprawie, które nie zostały objęte pytaniami nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – rozpatrzone.

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem sprawy podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z tym w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·  Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·  w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·  w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.