Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

7 października 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 3 października 2024 r., o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:

-prawa do skorzystania ze zwolnienia na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy, przy świadczeniu usług koordynowania projektami o tematyce społecznej,

-braku opodatkowania podatkiem VAT świadczonych usług nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego.

Uzupełnił go Pan - w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 2 grudnia 2024 r. (data wpływu 5 grudnia 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Stan faktyczny nr 1

Od 6 lipca 2023 roku prowadzi Pan działalność gospodarczą obejmującą następujące klasy PKD 69.10.Z - Działalność prawnicza oraz 88.99.Z - Pozostała pomoc społeczna bez zakwaterowania, gdzie indziej niesklasyfikowana. Jednak do tej pory w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nie uzyskał Pan żadnych przychodów.

Od 1 stycznia 2025 r. zamierza Pan świadczyć usługi koordynowania projektami o tematyce społecznej z zakresu nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego, mediacji oraz edukacji prawnej finansowane z krajowych środków publicznych realizowanych przez Fundację …. Usługi tego typu według klasyfikacji PKD zostały ujęte w podklasie 70.22.Z.: „Pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania”.

Kierowanie wykonywaniem projektu (nadzór merytoryczny i techniczny), kierowanie wykonywaniem projektu w ramach zadań jego podwykonawcy (nadzór merytoryczny i techniczny), nadzór nad realizacją projektu, personelem i pracą podwykonawców, nadzór personelu podwykonawców projektu, dobór kadry projektu, również w ramach podwykonawców projektu, rekrutacja beneficjentów projektu, bieżący kontakt z instytucją finansującą zadania i innymi organizacjami lub instytucjami zaangażowanymi bezpośrednio lub pośrednio przy realizacji projektu, reprezentowanie podwykonawców w kontaktach z uczestnikami projektów, realizacja wydatków z budżetu projektu zgodnie z obowiązującym prawem, kontrola nad realizacją wydatków z budżetu projektu, kontrola nad realizacją wydatków z budżetu podwykonawcy projektu, zatwierdzanie płatności w zakresie merytorycznym, reprezentowanie projektu na zewnątrz, odbiór pracy wykonywanej przez specjalistów zaangażowanych do projektu, odbiór pracy wykonywanej przez personel podwykonawcy projektu, odbiór pracy wykonywanej przez personel podwykonawcy projektu, zarządzanie planowanymi działaniami projektowymi, prowadzenie dokumentacji projektu, przygotowanie wniosków o płatność, sprawozdawczość, monitoring, ewaluacja projektu, pomiar produktów, rezultatów, celów projektu, przygotowanie organizacyjne zajęć realizowanych w ramach projektu, promocja projektu, przygotowanie, administracja i  aktualizacja strony internetowej projektu, realizacja zakupów materiałów i usług w ramach projektu.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej w 2025 roku, oprócz świadczenia usług opisanych we wniosku nie zamierza Pan wykonywać czynności, o których mowa w art. 113 ust. 13 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 z późn. zm.) - w zakresie świadczenia usług prawniczych lub doradztwa na rzecz klientów.

Czynności wykonywane przez Pana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nie będą polegać na udzielaniu porad, opinii i wyjaśnień charakterystycznych dla usług doradztwa.

Przedmiotowe usługi będące przedmiotem wniosku o interpretację dotyczą koordynacji projektów o tematyce społecznej.

Przewidywana przez Pana wartość sprzedaży wyżej wymienionych usług w 2025 roku, w ramach prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej, nie przekroczy kwoty 200 000 złotych.

Stan faktyczny nr 2

Od 6 lipca 2023 roku prowadzi Pan działalność gospodarczą obejmującą następujące klasy PKD 69.10.Z - Działalność prawnicza oraz 88.99.Z - Pozostała pomoc społeczna bez zakwaterowania, gdzie indziej niesklasyfikowana. Jednak do tej pory w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nie uzyskał Pan żadnych przychodów.

Od 1 stycznia 2025 r. zamierza Pan zawrzeć umowy z Fundacją … z siedzibą w  .. a następnie świadczyć na ich podstawie z jej ramienia poradnictwo obywatelskie na rzecz osób jej potrzebujących.

W dniu 2 grudnia 2018 r. ukończył Pan kurs na doradcę obywatelskiego. Po odbyciu wskazanego kursu oraz zdaniu egzaminu z wynikiem pozytywnym uzyskał Pan tytuł doradcy obywatelskiego. Zaświadczenie potwierdzające posiadanie wiedzy i umiejętności z zakresu świadczenia poradnictwa obywatelskiego wydane zostało w dniu 02.02.2020 przez (...). Instytucja doradcy obywatelskiego została opisana szczegółowo w art. 11 ust. 3a ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej (Dz. U. z 2015 r., poz. 1255 z późn. zm.). Poradnictwo obywatelskie mieści się w zakresie działalności prawniczej. Jest ono kwalifikowane według kodu PKD jako 88.99.Z.

Przedmiotem umowy zlecenia będzie realizacja świadczeń z zakresu nieodpłatnej pomocy prawnej i nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego na zasadach określonych w ustawie z  dnia 5 sierpnia 2015 r. o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej oraz aktach wykonawczych do ustawy, na terenie, w lokalizacji oraz zakresie czasowym określonych w odrębnym harmonogramie.

Miejsca i godziny dyżurów zostały wyznaczone przez powiaty, zgodnie z art. 8 ust. 1 i 10 ww. ustawy. Świadczenie nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego odbywa się według kolejności zgłoszeń, po umówieniu terminu wizyty. Zgłoszeń dokonuje się telefonicznie pod numerem telefonu wskazanym przez starostę lub prezydenta miasta. Starosta lub prezydent miasta oprócz dokonywania zgłoszeń telefonicznych może również umożliwić dokonywanie zgłoszeń za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej. Nieodpłatna pomoc prawna i nieodpłatne poradnictwo obywatelskie udzielane są przez organizacje pozarządowe, realizujące zadanie zlecone przez odpowiednie Starostwa Powiatowe lub Miasta na prawach powiatu na podstawie zawartych z nimi umów zgodnie z art. 8. ust. 1 z dnia 5 sierpnia 2015 r. o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej. Zadania polegające na udzielaniu nieodpłatnej pomocy prawnej, świadczeniu nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego oraz edukacji prawnej, o których mowa w art. 11 ust. 7 zdanie drugie, są zadaniami zleconymi z zakresu administracji rządowej realizowanymi przez powiat w porozumieniu z gminami albo samodzielnie. Powiat powierza połowę punktów do prowadzenia adwokatom i radcom prawnym z przeznaczeniem na udzielanie nieodpłatnej pomocy prawnej, a połowę organizacji pozarządowej prowadzącej działalność pożytku publicznego, zwanej dalej „organizacja pozarządowa”, z przeznaczeniem na udzielanie nieodpłatnej pomocy prawnej lub świadczenie nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego. Jeżeli na powiat przypadają dwa punkty, adwokatom lub radcom prawnym powierza się prowadzenie jednego punktu, a prowadzenie drugiego powierza się organizacji pozarządowej, która udziela nieodpłatnej pomocy prawnej i świadczy nieodpłatne poradnictwo obywatelskie w tym punkcie w zakresie czasowym wskazanym w umowie. Organizacje pozarządowe wyłania się corocznie w otwartym konkursie ofert, o którym mowa w ustawie z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, przeprowadzanym jednocześnie na powierzenie prowadzenia punktów przeznaczonych na udzielanie nieodpłatnej pomocy prawnej lub świadczenie nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego. Organizacja pozarządowa zapewnia udzielanie nieodpłatnej pomocy prawnej lub świadczenie nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego na podstawie umowy zawartej z powiatem, do której stosuje się odpowiednio przepisy art. 6 ust. 2 pkt 1, 1a i 3-6b. Organizacja pozarządowa zapewnia udzielanie nieodpłatnej pomocy prawnej lub świadczenie nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego na zasadach określonych w art. 5 ust. 2-5, art. 7 oraz art. 8 ust. 2-13 (art. 11 ust. 1-1a, ust. 2, ust. 7, ust. 10). Zgodnie z art. 4 ww. ustawy, nieodpłatna pomoc prawna i nieodpłatne poradnictwo obywatelskie przysługują osobie uprawnionej, która nie jest w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej, w tym osobie fizycznej prowadzącej jednoosobową działalność gospodarczą niezatrudniającą innych osób w ciągu ostatniego roku.

Osoba uprawniona, przed uzyskaniem nieodpłatnej pomocy prawnej lub nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego, składa pisemne oświadczenie, że nie jest w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej. Osoba korzystająca z nieodpłatnej pomocy prawnej lub nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej dodatkowo składa oświadczenie o niezatrudnianiu innych osób w ciągu ostatniego roku. Oświadczenie składa się osobie udzielającej nieodpłatnej pomocy prawnej lub świadczącej nieodpłatne poradnictwo obywatelskie. W myśl art. 3 ww. ustawy nieodpłatna pomoc prawna obejmuje:

1) poinformowanie osoby fizycznej, zwanej dalej „osoba uprawniona”, o obowiązującym stanie prawnym oraz przysługujących jej uprawnieniach lub spoczywających na niej obowiązkach, w tym w związku z toczącym się postępowaniem przygotowawczym, administracyjnym, sądowym lub sądowo-administracyjnym lub

2) wskazanie osobie uprawnionej sposobu rozwiązania jej problemu prawnego, lub 

3) sporządzenie projektu pisma w sprawach, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyłączeniem pism procesowych w toczącym się postępowaniu przygotowawczym lub sądowym i pism w  toczącym się postępowaniu sądowo-administracyjnym, lub

3a) nieodpłatne mediacje, lub

4) sporządzenie projektu pisma o zwolnienie od kosztów sądowych lub ustanowienie pełnomocnika z urzędu w postępowaniu sądowym lub ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego w postępowaniu sądowo-administracyjnym oraz poinformowanie o kosztach postępowania i ryzyku finansowym związanym ze skierowaniem sprawy na drogę sądową.

Stosownie do art. 3a ust. 1 ww. ustawy, nieodpłatne poradnictwo obywatelskie obejmuje działania dostosowane do indywidualnej sytuacji osoby uprawnionej, zmierzające do  podniesienia świadomości tej osoby o przysługujących jej uprawnieniach lub spoczywających na niej obowiązkach oraz wsparcia w samodzielnym rozwiązywaniu problemu, w tym, w razie potrzeby, sporządzenie wspólnie z osobą uprawnioną planu działania i pomoc w jego realizacji.

Nieodpłatne poradnictwo obywatelskie obejmuje w szczególności porady dla osób zadłużonych i porady z zakresu spraw mieszkaniowych oraz zabezpieczenia społecznego. Każdy przypadek udzielenia nieodpłatnej pomocy prawnej lub świadczenia nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego dokumentuje się w karcie nieodpłatnej pomocy prawnej lub nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego, zwanej dalej „karta pomocy”, przez podanie w szczególności informacji dotyczących zgłoszonej sprawy i udzielonej pomocy, dziedziny prawa, której dotyczyła ta pomoc, kategorii sprawy, formy udzielonej pomocy, czasu poświęconego na jej udzielenie i liczby wizyt osoby uprawnionej w tej samej sprawie, ogólnych informacji o osobie uprawnionej dotyczących w szczególności wieku, płci, wykształcenia, dochodu, gospodarstwa domowego i miejsca zamieszkania oraz danych dotyczących punktu, osoby udzielającej pomocy i daty jej udzielenia. Karta pomocy zawiera część obejmującą opinie osoby uprawnionej o udzielonej pomocy. Wypełnienie przez osobę uprawnioną tej części karty pomocy, w tym podanie numeru telefonu w celu zasięgnięcia dalszej opinii, jest uzależnione od zgody osoby uprawnionej. W karcie pomocy nie podaje się danych osobowych osoby uprawnionej, które mogą bezsprzecznie identyfikować osobę.

Zgodnie z zawartą z Fundacją umową zlecenia, działając jako zleceniobiorca, będzie Pan korzystał ze wskazanego przez Starostwo wyposażonego pomieszczenia, sprzętu i  materiałów (meble, drukarka, materiały papiernicze), zaplecza technicznego (media, Internet) oraz udostępnionego przez Ministerstwo Sprawiedliwości programu do  ewidencjonowania świadczeń na potrzeby realizacji świadczeń.

Na podstawie umowy zleceniobiorca ma obowiązek do przestrzegania ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej oraz aktów wykonawczych wydanych na jej podstawie, a także stosowania procedur dotyczących realizacji świadczeń, w tym czasu i miejsca wykonywania świadczeń określonych w harmonogramie. Ponadto, obowiązkiem zleceniobiorcy jest w szczególności: prowadzenie karty czasu pracy, osobista obecność w wyznaczonym miejscu i godzinach wykonywania świadczeń zgodnie z ustalonym harmonogramem, logowanie się do udostępnionego przez Ministerstwo Sprawiedliwości w Internecie systemu informatycznego do ewidencjonowania świadczeń, prowadzenie wynikającej z ustawy dokumentacji każdego przypadku udzielenia świadczeń określonych w ustawie przy użyciu systemu informatycznego do ewidencjonowania świadczeń, przekazywanie do Fundacji do 5 dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni comiesięcznego rejestru świadczeń, karty czasu pracy, zachowanie w tajemnicy informacji związanych ze  świadczoną nieodpłatną pomocą prawną i nieodpłatnym poradnictwem obywatelskim.

Fundacja nie zobowiąże Pana w umowie do zawarcia umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności wobec osób trzecich. Kwestii tej nie reguluje ani umowa, ani ustawa. Z tytułu pełnienia ww. dyżurów otrzyma Pan zryczałtowane wynagrodzenie. Wynagrodzenie jest niezależne od ilości udzielonych świadczeń. Wynagrodzenie będzie przekazywane po każdym przepracowanym miesiącu, przelewem na rachunek bankowy zleceniobiorcy na podstawie wystawianego przez Pana dokumentu księgowego z 21-dniowym terminem płatności dostarczanego do Fundacji w wersji elektronicznej. Podstawą wypłaty wynagrodzenia jest każdy zrealizowany w danym miesiącu dyżur, przeprowadzony według harmonogramu punktu świadczenia nieodpłatnej pomocy prawnej i nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego zgodnie z podpisaną lista obecności.

W związku z realizacją umowy będzie Pan ponosić wydatki w postaci kosztów dojazdu do  miejsca dyżuru oraz koszty doręczenia dokumentacji sprawozdawczej. W związku z realizacją wskazanej umowy nie będzie Pan ponosić żadnych innych wydatków.

W uzupełnieniu wniosku na poszczególne pytania Organu, wskazał Pan odpowiednio:

1.Czy jest Pan czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług? Jeśli tak, to proszę wskazać od kiedy?

Nie, nie jest Pan czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

2.We wniosku wskazał Pan:

Zatem, proszę o wyjaśnienie:

- czy rzeczywiście prowadził Pan działalność gospodarczą od 6 lipca 2023 r.?

 - czy osiągał Pan obrót z tytułu wskazanej wyżej działalności?

- jakie okoliczności są przyczyną  braku uzyskania do tej pory przychodów z tytułu prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej?

Rzeczywiście prowadzi Pan działalność gospodarczą od 6 lipca 2023 r.

Nie osiągnął Pan obrotu z tytułu wskazanej działalności.

Przyczynami braku uzyskania do tej pory przychodów z tytułu prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej jest trudna sytuacja rynkowa w tej branży oraz trudna sytuacja osobista i rodzinna występująca u Pana w tym czasie.

3.Czy świadczył/świadczy Pan usługi doradztwa, o których mowa w art. 113 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą? Jeśli tak, to od kiedy dokładnie.

Nie, nie świadczył Pan i nie świadczy usług doradztwa, o których mowa w art. 113 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.)

4.Czy wykonywał/wykonuje/będzie Pan wykonywał inne niż opisane we wniosku czynności, które były/są/będą czynnościami, o których mowa w art. 113 ust. 13 ustawy? Jeśli tak, należy wskazać, do kiedy je Pan wykonuje i jakie to czynności?

Nie, nie wykonywał i nie wykonuje Pan innych niż opisane we wniosku czynności, które były/są/będą czynnościami, o których mowa w art. 113 ust. 13 ustawy.

5.Czy utracił Pan prawo do ww. zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług lub z tego zwolnienia zrezygnował? Jeśli tak, prosimy wskazać:

a)datę, kiedy utracił Pan prawo do ww. zwolnienia;

b)datę, kiedy Pan z ww. zwolnienia zrezygnował.

Nie utracił Pan prawa do zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku i usług oraz nie zrezygnował Pan z niego.

6.Czy wartość sprzedaży za 2024 r. nie przekroczyła kwoty 200 000 zł?

Sprzedaż w 2024 r. nie przekroczyła kwoty 200 000 zł, wynosi 0 zł.

7.Jeśli jest Pan zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT, czy zamierza Pan wybrać zwolnienie od podatku od 1 stycznia 2025 r.?

Nie jest Pan czynnym podatnikiem VAT. Zamierza Pan wybrać zwolnienie podmiotowe od 1 stycznia 2025 r.

8.Czy otrzymywany przez Pana przychód za realizacje świadczeń z zakresu nieodpłatnej pomocy prawnej i nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego będzie mieścił się w zakresie przychodów z działalności wykonywanej osobiście, o których mowa w art. 12 ust. 1-6 ustawy lub  art. 13 pkt 2-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z  26 lipca  1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.)?

Otrzymywany przez Pana przychód za realizację świadczeń z zakresu nieodpłatnej pomocy prawnej i nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego będzie mieścił się w zakresie przychodów z działalności wykonywanej osobiście, o których mowa w art. 12 ust. 1-6 ustawy lub art. 13 pkt 2-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U . z 2024 r. poz. 226 ze zm.).

Pytania

1.Czy świadcząc ww. usługi zaliczane do podklasy PKD 70.22, ma Pan prawo korzystać ze zwolnienia podmiotowego w zakresie podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług?

2.Czy prowadząc jednoosobową działalność gospodarczą od 1 stycznia 2025 r. na  podstawie umowy zlecenia będzie Pan zobowiązany odprowadzić podatek od towarów i usług z tytułu uzyskiwanego wynagrodzenia z umowy zlecenia zawartej na świadczenie poradnictwa obywatelskiego?

Pana stanowisko w sprawie

Ad. 1

Pana zdaniem, ma Pan prawo korzystać z ww. zwolnienia podmiotowego w zakresie podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, ponieważ świadczone przez Pana usługi będą miały charakter osobisty, a nie doradczy i  stanowić będą bezpośrednią pomoc dla podmiotów gospodarczych oraz innych jednostek. Ustawa o VAT wyłącza ze zwolnienia podmiotowego m.in. usługi doradztwa, których w  ramach planowanej działalności nie zamierza Pan świadczyć.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710 z późn. zm.), przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług w rozumieniu art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Z treści art. 15 ust. 1 ustawy wynika, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na mocy art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy, zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200.000,00 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

Zwalnia się również od podatku od towarów i usług sprzedaż dokonywaną przez podatnika rozpoczynającego w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5 ustawy o VAT, jeżeli przewidywana przez niego wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności w roku podatkowym, kwoty określonej w art. 113 ust. 1 (art. 113 ust. 9 ustawy o VAT).

Przez sprzedaż zgodnie z art. 2 pkt 22 przedmiotowej ustawy, rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Z kolei przepis art. 113 ust. 2 ustawy stanowi, że do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1, nie wlicza się: wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju oraz sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju, odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, z wyjątkiem transakcji związanych z nieruchomościami, usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38 - 41, usług ubezpieczeniowych, jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych; odpłatnej dostawy towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.

Na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy, podatnicy, o których mowa w ust. 1 i 9, mogą zrezygnować ze zwolnienia określonego w ust. 1 i 9 pod warunkiem pisemnego zawiadomienia o tym zamiarze naczelnika urzędu skarbowego przed początkiem miesiąca, w  którym rezygnują ze zwolnienia, a w przypadku podatników rozpoczynających w trakcie roku podatkowego wykonywanie określonych w art. 5, którzy chcą zrezygnować ze zwolnienia od pierwszej wykonanej czynności przed dniem wykonania tej czynności.

Z art. 113 ust. 5 ustawy wynika natomiast, że jeżeli wartość sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie ust. 1 przekroczy kwotę, o której mowa w ust. 1, zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą przekroczono te kwotę.

Stosownie do art. 113 ust. 11 ww. ustawy, podatnik, który utracił prawo do zwolnienia sprzedaży od podatku lub zrezygnował z tego zwolnienia, może, nie wcześniej niż po upływie roku, licząc od końca roku, w którym utracił prawo do zwolnienia lub zrezygnował z tego zwolnienia, ponownie może skorzystać ze zwolnienia określonego w ust. 1.

Zgodnie z art. 113 ust. 13 pkt 2 ustawy, zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się do podatników świadczących usługi prawnicze, w zakresie doradztwa, z wyjątkiem doradztwa rolniczego związanego z uprawą i hodowlą roślin oraz chowem i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego, jubilerskie, nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju. Jak stanowi art. 113 ust. 13 pkt 2 lit. a i b ustawy o podatku od towarów i usług, zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9 nie stosuje się do podatników świadczących usługi prawnicze oraz usługi w zakresie doradztwa, z wyjątkiem doradztwa rolniczego związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego.

Wobec powyższego należy wskazać, że usługi w zakresie doradztwa (poza wskazanymi wyjątkami) nie mogą korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9 ww. ustawy.

Zauważyć należy, że ustawa o podatku od towarów i usług oraz przepisy wykonawcze do tej ustawy nie definiują pojęcia doradztwa. W potocznym rozumieniu termin „doradztwo” obejmuje szereg usług doradczych, tj. podatkowe, prawne, finansowe techniczne, inżynierskie i inne. Wobec braku w ustawie definicji doradztwa należy posiłkowo odwołać się do wykładni językowej.

Zgodnie z definicją zawartą w Słowniku Języka Polskiego PWN 2006, pod pojęciem „doradcy” należy rozumieć „tego, kto doradza”. Natomiast „doradzać” w myśl powołanego wyżej Słownika Języka Polskiego PWN 2006, oznacza „udzielić porady, wskazać sposób postępowania w jakiejś sprawie”. Doradztwo jest zatem udzieleniem fachowych zaleceń, porad, np. ekonomicznych czy finansowych.

Użyty w ustawie o podatku od towarów i usług termin „usługi w zakresie doradztwa” należy rozumieć w związku tym szeroko.

Zamierza Pan prowadzić działalność dotyczącą sporządzania wniosków aplikacyjnych o dofinansowanie oraz zarządzanie projektami o tematyce społecznej, dofinansowanych z krajowych środków publicznych oraz środków zagranicznych, w tym środków pochodzących z Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Zarządzanie projektami dotyczyć będzie wniosków własnych, beneficjentów bezpośrednich - zwłaszcza Jednostek Samorządu Terytorialnego oraz usług świadczonych dla podwykonawców zadań w ramach realizacji projektów. Powyższe usługi według klasyfikacji PKD zostały zdefiniowane w podklasie 70.22.Z - pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania. Usługi, które zamierza Pan świadczyć w ramach działalności gospodarczej, nie są usługami doradztwa, a będą jedynie stanowić bezpośrednią pomoc dla podmiotów gospodarczych i innych jednostek.

Mając powyższe na uwadze, opis sprawy, jak również przywołane przepisy, stwierdzić należy, że skoro w ramach prowadzonej działalności zgodnie z zakresem wykonywanych czynności, nie zamierza Pan wykonywać jakichkolwiek usług wymienionych w art. 113 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług, w tym doradczych i nie przekroczy Pan kwoty 200 000,00 zł, będzie mógł Pan korzystać ze zwolnienia podmiotowego od podatku od towarów i usług na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy, w związku z art. 113 ust. 9 ustawy.

Zatem nie powstanie obowiązek zapłaty podatku od towarów i usług od wynagrodzenia otrzymanego na podstawie ww. umów zlecenia.

Ad. 2.

Pana zdaniem, mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny, w świetle rodzaju czynności, warunków ich świadczenia i zasad przyznawania wynagrodzenia, dokonywane w ramach umowy zlecenia czynności nie stanowią wykonywania samodzielnej działalności gospodarczej, stąd podlegają wyłączeniu z opodatkowania podatkiem VAT, wobec faktu, że za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się przychody z tytułu wykonywania usług na podstawie umowy zlecenia. W Pana ocenie, przychody otrzymywane od:

a)Fundacji z tytułu realizacji umowy o wykonywanie świadczeń, która jest de facto umowa zlecenia, ponieważ zgodnie z jej brzmieniem Fundacja zleca, a Pan jako zleceniobiorca zobowiązuje się do realizacji świadczeń z  zakresu poradnictwa obywatelskiego na podstawie ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej.

b)Fundacji z tytułu realizacji umowy zlecenia, za realizacje świadczeń z zakresu nieodpłatnej pomocy prawnej i nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego na zasadach określonych w ustawie z dnia 5 sierpnia 2015 r. o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej oraz  aktach wykonawczych do ustawy, na terenie, w lokalizacji oraz w zakresie czasowym określonych w umowie –

mieszczą się w zakresie przychodów z działalności wykonywanej osobiście, o których mowa w art. 13 pkt 2-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 26 lipca 1991 r., tj. będą to przychody wymienione w pkt 8 - przychody z tytułu wykonywania usług na podstawie umowy zlecenia uzyskiwane wyłącznie od osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarcza, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej. W związku z wykonywaniem czynności w ramach zlecenia nie dysponuje Pan niezależnością i samodzielnością pozwalającą na uznanie, iż działa Pan jako profesjonalny podmiot gospodarczy. Wykonywanie czynności, o których mowa w ustawie z dnia 5 sierpnia 2015 r. o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej, w szczególności nieodpłatne poradnictwo obywatelskie, nieodpłatna pomoc prawna nie mieści się w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Realizując ww. umowy nie ma Pan możliwości swobodnego zorganizowania m.in. wyboru godzin, dni dyżuru, lokalu, infrastruktury, osób uprawnionych. Nie ponosi Pan ryzyka gospodarczego i ekonomicznego, rozumianego jako możliwość wystąpienia takich zdarzeń, które mają w konsekwencji negatywny wpływ na wynik prowadzonej działalności gospodarczej lub niosą ze sobą niebezpieczeństwo poniesienia straty. Do wykonywania czynności wynikających z ww. umów wykorzystuje Pan lokale i infrastrukturę zapewnioną przez Powiaty lub Miasta na prawach powiatu. Kwestie zapewnienia infrastruktury reguluje § 5 ust. 1 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie nieodpłatnej pomocy prawnej oraz nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego z dnia 21 grudnia 2018 r. Wykorzystywanie infrastruktury i organizacji wewnętrznej zlecających powoduje, że jako zleceniobiorca nie ponosi Pan ryzyka ekonomicznego. Nie ma Pan wpływu na wysokość wynagrodzenia ani wysokość stawki za dyżur. Umowy zlecenia przewidują stałe, zryczałtowane wynagrodzenie, niezależnie od liczby osób uprawnionych, które zgłoszą się na dyżur oraz efektu świadczonych usług.

Zasady przyznawania wynagrodzenia zostały opisane powyżej. Od osób uprawnionych nie pobiera się żadnego wynagrodzenia za pomoc, której są beneficjentami. Jako osoba świadcząca pomoc nie może Pan pobierać jakichkolwiek środków pieniężnych od osób obsługiwanych. W rezultacie, skoro umowy przewidują stałe wynagrodzenie nie można mówić o ponoszeniu przez Pana ryzyka ekonomicznego.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Stosownie do treści art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej; zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji; świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres. Przez świadczenie należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie, jak i zaniechanie, powstrzymanie się od działania. Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa o podatku od towarów i usług zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 tej ustawy.

Należy jednak zaznaczyć, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności, przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

W Pana ocenie wynagrodzenie, które będzie Pan otrzymywać od Fundacji za wykonane czynności stanowi przychód, o którym mowa w art. 13 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przemawia za tym fakt, że w związku z wykonywaniem czynności w ramach zlecenia nie dysponuje Pan niezależnością i samodzielnością pozwalającą na uznanie, iż działa Pan jako profesjonalny podmiot gospodarczy. Ponadto świadcząc usługi w ramach wskazanej umowy nie ponosi Pan ryzyka gospodarczego i ekonomicznego związanego z prowadzoną działalnością.

Świadczenie nieodpłatnej pomocy prawnej oraz nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego na podstawie zawartych umów, nie mieści się w definicji działalności gospodarczej określonej w ustawie o podatku od towarów i usług, a tym samym nie powinien Pan być z tego tytułu podatnikiem zobowiązanym do rozliczania podatku VAT. W związku z powyższym wynagrodzenie z tytułu wykonywania umowy o wykonywanie świadczeń, która jest umową zlecenia zawartą z Fundacją nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W umowie pomiędzy Panem a Fundacją nie będzie zapisów mówiących o Pana odpowiedzialności wobec osób trzecich. Taka odpowiedzialność będzie spoczywać po stronie Fundacji.

Zatem nie powstanie obowiązek zapłaty podatku od towarów i usług od wynagrodzenia otrzymanego na podstawie ww. umów zleceń.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Pan przedstawił we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy:

Pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres. Przez świadczenie należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie, powstrzymanie się od działania (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa o podatku od towarów i usług zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 tej ustawy. Zaznaczenia jednak wymaga, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności, przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Podkreślenia przy tym wymaga, że nie każda czynność stanowiąca świadczenie usług podlega opodatkowaniu. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika. Warunkiem bowiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest łączne spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze czynność winna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie musi ona być zrealizowana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, będzie podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

W rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy:

Zauważenia wymaga, że ustawodawca przewidział zwolnienie od podatku dla pewnej grupy podatników. Regulacje w tym zakresie zawarte zostały w art. 113 ustawy.

Na mocy art. 113 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 113 ust. 2 ustawy:

Jak stanowi art. 113 ust. 4 ustawy:

W myśl art. 113 ust. 5 ustawy:

Zgodnie z ust. 9 cyt. artykułu:

Natomiast w myśl art. 113 ust. 13 pkt 2 ustawy:

Zatem, jak stanowi art. 113 ust. 13 pkt 2 lit. b ustawy, zwolnień o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się do podatników świadczących usługi w zakresie doradztwa, z wyjątkiem doradztwa rolniczego w tym związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego.

Wobec powyższego usługi w zakresie doradztwa (poza wskazanymi wyjątkami) nie mogą korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o podatku od towarów i  usług.

Zauważenia wymaga, że ustawa o podatku od towarów i usług oraz przepisy wykonawcze do tej ustawy nie definiują pojęcia doradztwa. W potocznym rozumieniu termin „doradztwo” obejmuje szereg usług doradczych, tj.: podatkowe, prawne, finansowe, techniczne, inżynierskie i inne. Wobec braku w ustawie definicji doradztwa należy posiłkowo odwołać się do wykładni językowej.

Zgodnie z definicją zawartą w internetowym Słowniku Języka Polskiego PWN 2006, pod pojęciem „doradcy” należy rozumieć „tego, kto doradza”. Natomiast „doradzać”, w myśl powołanego Słownika, oznacza „udzielić porady, wskazać sposób postępowania w jakiejś sprawie”. Doradztwo jest zatem udzieleniem fachowych zaleceń, porad, np. ekonomicznych czy finansowych. Użyty w ustawie o podatku od towarów i usług termin „usługi w zakresie doradztwa” należy rozumieć w związku z tym szeroko.

Z opisu sprawy wynika, że od 1 stycznia 2025 r. zamierza Pan świadczyć usługi koordynowania projektami o tematyce społecznej z zakresu nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego, mediacji oraz edukacji prawnej finansowane z krajowych środków publicznych realizowanych przez Fundację. Usługi tego typu według klasyfikacji PKD zostały ujęte w podklasie 70.22.Z.: „Pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania”. Czynności wykonywane przez Pana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nie będą polegać na udzielaniu porad, opinii i wyjaśnień charakterystycznych dla usług doradztwa. Nie świadczył Pan i nie świadczy usług doradztwa, o których mowa w art. 113 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług. Nie wykonywał i nie wykonuje Pan innych niż opisane we wniosku czynności, które były/są/będą czynnościami, o których mowa w art. 113 ust. 13 ustawy. Nie jest Pan czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Nie utracił Pan prawa do zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku i usług oraz nie zrezygnował Pan z niego. Sprzedaż w 2024 r. nie przekroczyła kwoty 200 000 zł, wynosi 0 zł. Również wartość sprzedaży w roku podatkowym 2025 nie przekroczy kwoty 200 000 zł.

W pierwszej kolejności Pana wątpliwości dotyczą kwestii czy świadcząc usługi koordynowania projektami o tematyce społecznej, zaliczane do podklasy PKD 70.22.Z, będzie miał Pan prawo korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od  towarów i usług.

Odnosząc się do kwestii objętych zakresem zadanego pytania nr 1 należy wskazać,  że  w  analizowanej sprawie istotny jest charakter opisanych czynności wykonywanych w ramach Pana działalności gospodarczej, który nie wskazuje aby świadczył Pan usługi prawnicze czy też doradcze. Pani świadczy w ramach działalności gospodarczej, nie są usługami doradztwa.

Zatem analiza treści wniosku oraz cytowanych przepisów prawa podatkowego prowadzi do  stwierdzenia, że w sytuacji, gdy w ramach prowadzonej działalności gospodarczej od  1 stycznia 2025 r. faktycznie będzie wykonywał Pan wyłącznie czynności w zakresie opisanym we wniosku (kierowanie wykonywaniem projektu (nadzór merytoryczny i  techniczny), nadzór nad realizacją projektu, personelem i pracą podwykonawców, bieżący kontakt z instytucją pośredniczącą i innymi organizacjami lub  instytucjami zaangażowanymi bezpośrednio lub pośrednio przy realizacji projektu, odbiór pracy wykonywanej przez personel projektu, zarządzanie planowanymi działaniami projektowymi, prowadzenie dokumentacji projektu, koordynowanie działań związanych z  gromadzeniem dokumentacji projektu, przygotowanie wniosków o płatność, sprawozdawczość, monitoring, ewaluacja projektu, pomiar produktów, rezultatów, celów projektu, promocja projektu) i czynności te nie będą obejmowały usług w zakresie doradztwa, a wartość sprzedaży nie przekroczy w  2025 r. kwoty 200 000 zł, jak również sprzedaż nie przekroczy w latach następnych kwoty 200 000 zł, to będzie miał Pan prawo korzystać ze zwolnienia z podatku VAT w prowadzonej działalności gospodarczej na  podstawie art. 113 ust. 1. W momencie, gdy w 2025 roku lub  w  latach następnych wartość sprzedaży przekroczy kwotę 200 000 zł lub też gdy zacznie Pan wykonywać czynności, o  których mowa w art. 113 ust. 13 ustawy, to straci Pan prawo do ww. zwolnienia.

Zatem w świetle przedstawionej sytuacji, będzie miał Pan prawo do korzystania ze zwolnienia od podatku dla usług koordynowania projektami o tematyce społecznej, do  wysokości sprzedaży określonej w art. 113 ust.  1 ustawy.

Odnosząc się do Pana wątpliwości objętych pytaniem nr 2, wskazania wymaga, że stosownie art. 15 ust. 3 ustawy:

W myśl art. 13 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.), dalej jako „ustawa o PIT”:

W opisie sprawy wskazał Pan, że otrzymywany przez Pana przychód za realizację świadczeń z zakresu nieodpłatnej pomocy prawnej i nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego będzie mieścił się w zakresie przychodów z działalności wykonywanej osobiście, o których mowa w art. 12 ust. 1-6 ustawy lub art. 13 pkt 2-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.).

Z cytowanego przepisu art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy wynika, że dla uznania, że określone czynności wykonywane przez osobę fizyczną nie stanowią samodzielnie wykonywanej działalności gospodarczej i tym samym pozostają poza regulacjami ustawy, istotne jest łączne spełnienie wszystkich elementów wymienionych w tym przepisie, tj. związanie zleceniobiorcy ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym a wykonującym zlecane czynności co do warunków:

-wykonywania tych czynności,

-wynagrodzenia, oraz

-odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Zatem, użycie słowa „samodzielnie” w kontekście art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy, wyklucza opodatkowanie pracowników i innych osób, o ile są one związane z pracodawcą przez umowę o pracę lub inny stosunek prawny tworzący więzi (stosunek podporządkowania) między pracodawcą a pracownikiem co do (w zakresie) warunków pracy, wynagrodzenia i odpowiedzialności pracodawcy.

Oznacza to, że przychody z tytułu wykonywanych czynności nie tylko powinny być wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy o PIT, lecz także spełnione muszą zostać pozostałe kryteria przedmiotowe określające m.in., czy działanie usługodawcy odbywa się na warunkach ryzyka gospodarczego, a tym samym kto ponosi odpowiedzialność za wykonane usługi. Nie stanowią bowiem samodzielnej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, tylko i wyłącznie te czynności, gdy pomiędzy zlecającym ich wykonanie i wykonującym zlecone czynności istnieją więzy tworzące stosunek prawny w zakresie warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Odnośnie dwóch pierwszych warunków stwierdzić należy, że każdy w zasadzie stosunek prawny o charakterze odpłatnym, istniejący pomiędzy podmiotem zlecającym wykonanie danej czynności a podmiotem, który daną czynność wykonuje, jest w jakimś sensie określony co do warunków wykonywania danych czynności oraz wynagrodzenia.

Nie będzie więc podatnikiem w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług osoba, która w ramach podpisanej umowy, tworzyć będzie ze zlecającym więzi analogiczne ze stosunkiem pracy, nie ponosząc tym samym ryzyka ekonomicznego w związku z wykonywanymi czynnościami. Tylko spełnienie wymogów wyłączających samodzielność działania poprzez zawarcie więzi prawnej między zleceniodawcą a zleceniobiorcą co do warunków wykonywania zleconych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich, pozwala jednocześnie wyłączyć wykonywane czynności z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Mając na uwadze fakt, że w zasadzie każdy stosunek prawny o charakterze odpłatnym, istniejący pomiędzy podmiotem zlecającym wykonanie danej czynności a podmiotem, który daną czynność wykonuje, określa wynagrodzenie oraz przynajmniej podstawowe warunki wykonywania czynności, należy uznać, że „odpowiedzialność zlecającego wobec osób trzecich” jest kryterium kluczowym dla oceny charakteru prawnopodatkowego danego podmiotu. Jest to czynnik odróżniający na gruncie ustawy o podatku VAT prowadzenie działalności gospodarczej (przesłanki warunkującej status podatnika podatku VAT) od innego rodzaju aktywności zawodowej niepowodującej powstania podmiotowości prawnopodatkowej na gruncie ustawy.

Istotna jest w tym przypadku analiza istoty odpowiedzialności, wynikającej z charakteru stosunku prawnego łączącego Pana z Fundacją.

Pojęcie działalności gospodarczej zdefiniowane zostało również w drugim akapicie art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 11.12.2006 Nr 347, str. 1, ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady. Na podstawie tego artykułu:

Przepis ten stwierdza, że wykorzystywanie własności dóbr materialnych lub niematerialnych do celów zarobkowych w sposób ciągły, należy w szczególności uznać za działalność gospodarczą.

W akapicie pierwszym, art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady, określa osobę, która może stać się podatnikiem, jako każdą osobę, która niezależnie prowadzi w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.

Przepis art. 10 Dyrektywy 2006/112/WE Rady wyjaśnia znaczenie terminu „samodzielnie” użytego w art. 9. Jak stanowi ww. art. 10 Dyrektywy 2006/112/WE:

W celu określenia granic pojęcia „działalności gospodarczej” i „podatnika” należy przypomnieć art. 9 ust. 2 i art. 12 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady.

Przepis art. 9 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady stwierdza, że:

Przy czym, zgodnie z art. 12 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady:

Dyrektywa 2006/112/WE Rady wskazuje na bardzo szeroki zakres działalności gospodarczej, obejmujący wszystkie etapy produkcji, dystrybucji i dostarczania towarów i usług.

To, że działalność gospodarcza, która ma być traktowana jako taka, nie jest działalnością wykonywaną okazjonalnie, nie oznacza, że działalność ta, aby mieścić się w zakresie podatku VAT, musi osiągnąć pewną liczbę operacji lub osiągnąć określony poziom dochodu. Decydującym elementem jest wola lub zamiar osoby dokonującej czynności, aby brać udział w produkcji, dystrybucji lub dostarczaniu dóbr lub usług. Elementem definiującym działalność gospodarczą na gruncie przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady jest to, że osoba, w celu wykonywania swoich działań, wykorzystuje zasoby ludzkie lub rzeczowe w taki sam sposób, jak są one wykorzystywane przez producenta, handlowca lub osoby świadczące usługi. Działalność gospodarcza w rozumieniu Dyrektywy 2006/112/WE Rady będzie miała miejsce, gdy zaistnieje zamiar wykorzystania i zorganizowania środków w celu wzięcia udziału w produkcji, dystrybucji towarów lub świadczeniu usług.

Przedmiotowe zagadnienie było również przedmiotem rozważań Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (orzeczenia w sprawie C-202/90 Ayuntamiento de Sevilla przeciwko Recaudadores de Tributos de las Zonas Primera y Segunda, C-235/85 Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko Królestwu Niderlandów). TSUE w ww. orzeczeniach wskazał, że za samodzielną nie będzie mogła być uznana działalność gospodarcza, która wykonywana jest przy wykorzystaniu infrastruktury i organizacji wewnętrznej podmiotu, na rzecz którego jest prowadzona, nie powoduje żadnego ryzyka ekonomicznego po stronie usługodawcy, a nadto nie powoduje odpowiedzialności usługodawcy wobec osób trzecich za szkody wyrządzone w związku z prowadzoną działalnością.

Ponadto, zgodnie z opinią ... z 4 czerwca 1991 r. do sprawy C-202/90, co się tyczy warunków pracy należy przeanalizować czy pracownik jest niejako zintegrowany z organizacją pracodawcy (...) czy i w jakim zakresie może swobodnie zorganizować swoją działalność. Jest oczywistym, że możliwość swobodnego zorganizowania (wybór współpracowników, struktury niezbędne do wykonywania zadań, godziny pracy), jak też brak zintegrowania w przedsiębiorstwie czy w administracji stanowią elementy typowe dla działalności wykonywanej w sposób samodzielny. Jednakże poddanie się niektórym dyrektywom jak też pewnej kontroli czy władzy dyscyplinarnej pracodawcy, które odnajdujemy również w stosunku pracy nie wykluczają charakteru samodzielnego działalności. Co się tyczy warunków wynagrodzenia, okoliczność, że wynagrodzenie (także to określone ustawą) jest proporcjonalne do usług i charakter przypadkowy, który z tego wynika stanowią jasne wskaźniki istnienia stosunku samodzielnej pracy. Nie ma wątpliwości, że ryzyko w ramach stosunku pracy podporządkowanej spoczywa tylko na pracodawcy. W zakresie odpowiedzialności wskazano, że należy badać czy pracownik jest odpowiedzialny wobec osób trzecich za czynności i działania, które można mu przypisać (pkt 6).

Sformułowanie w powołanym art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy odnoszące się do odpowiedzialności, należy rozumieć jako odpowiedzialność zleceniodawcy, w stosunku do osób trzecich, za czynności realizowane przez zleceniobiorcę w ramach wykonywania zlecenia. Tylko w takim przypadku ryzyko wykonania czynności zleconych przechodzi z faktycznego wykonawcy na osobę zlecającą ich wykonanie, co wyklucza samodzielny charakter działalności zleceniobiorcy.

Tak bowiem rozumiana odpowiedzialność za wykonanie czynności wskazuje, kto ponosi ryzyko prowadzonej działalności, a tym samym wskazuje na wyłączenie ze sfery samodzielności (i z grona podatników podatku od towarów i usług) tego podmiotu, który nie odpowiada za efekt wykonywanej pracy wobec osób trzecich.

O wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług można zatem mówić w przypadku, gdy zleceniobiorcę będą łączyć ze zleceniodawcą więzi analogiczne jak w przypadku stosunku pracy, jako że nie będzie on ponosił ryzyka ekonomicznego w związku z wykonywaniem czynności, będących przedmiotem wskazanych umów, a odpowiedzialność za te czynności w stosunku do osób trzecich będzie bezwzględnie ponosił zlecający. Oznacza to, że z treści zawartych umów wynikać powinno zobowiązanie, które w swej istocie kładzie na zlecającego odpowiedzialność, zamiast na zleceniobiorcę, podobnie jak ma to miejsce w przypadku stosunku pracy.

Powyższe oznacza, że jeżeli analiza umowy cywilnoprawnej (stosunku prawnego) pomiędzy zleceniobiorcą – Panem a zleceniodawcą – Fundacją wykaże, że spełnione są wszystkie trzy warunki, to nie można uznać Pana za podatnika VAT. Jednocześnie brak spełnienia któregokolwiek warunku oznacza, że zleceniobiorca występuje w charakterze podatnika VAT.

Warunek pierwszy – warunki wykonywania czynności. Należy uznać, że co do zasady, w istotę typowej umowy zlecenia, której przedmiotem jest poradnictwo obywatelskie oraz pomoc prawna świadczone przez osobę fizyczną, wpisane jest wykorzystywanie infrastruktury i organizacji wewnętrznej zlecającego.

W tym kontekście należy zauważyć, że wykorzystywanie infrastruktury i organizacji wewnętrznej zlecającego powoduje, że zleceniobiorca nie ponosi również w tym zakresie ryzyka ekonomicznego (co ma ścisły związek z tym, jak kształtuje się wynagrodzenie – warunek drugi).

Warunek drugi – wynagrodzenie. Zakładając, że umowa przewiduje, że zleceniobiorca korzysta z infrastruktury i organizacji wewnętrznej zlecającego (spełniony warunek pierwszy), ustalenie, że warunek drugi jest spełniony w praktyce sprowadza się do weryfikacji czy umowa przewiduje stałe wynagrodzenie. Jeżeli umowa przewiduje stałe wynagrodzenie, to nie można mówić o ponoszeniu ryzyka ekonomicznego przez doradcę.

Warunek trzeci – odpowiedzialność zlecającego wobec osób trzecich. Warunek będzie spełniony jeżeli zgodnie z umową odpowiedzialność jest po stronie zlecającego, a nie po stronie faktycznego wykonawcy – zleceniobiorcy, co wyklucza samodzielny charakter jego działalności. Warunek będzie także spełniony, gdy dana umowa nie przewiduje (nie wprowadza) takiej odpowiedzialności.

Z opisu sprawy wynika, że uzyskał Pan tytuł doradcy obywatelskiego. Zaświadczenie potwierdzające posiadanie wiedzy i umiejętności z zakresu świadczenia poradnictwa obywatelskiego wydane zostało w dniu 02.02.2020 przez (...). Zamierza Pan zawrzeć umowy z Fundacją z siedzibą w  …, a następnie świadczyć na ich podstawie z jej ramienia poradnictwo obywatelskie na rzecz potrzebujących osób. Zgodnie z zawartą z Fundacją umową zlecenia, działając jako zleceniobiorca, będzie Pan korzystał ze wskazanego przez Starostwo wyposażonego pomieszczenia, sprzętu i  materiałów (meble, drukarka, materiały papiernicze), zaplecza technicznego (media, Internet) oraz udostępnionego przez Ministerstwo Sprawiedliwości programu do  ewidencjonowania świadczeń na potrzeby realizacji świadczeń. Fundacja nie zobowiąże Pana w umowie do zawarcia umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności wobec osób trzecich. Kwestii tej nie reguluje ani umowa, ani ustawa. Z tytułu pełnienia ww. dyżurów otrzyma Pan zryczałtowane wynagrodzenie. Wynagrodzenie jest niezależne od ilości udzielonych świadczeń. Wynagrodzenie będzie przekazywane po każdym przepracowanym miesiącu, przelewem na rachunek bankowy zleceniobiorcy na podstawie wystawianego przez Pana dokumentu księgowego z 21-dniowym terminem płatności dostarczanego do Fundacji w wersji elektronicznej. Podstawą wypłaty wynagrodzenia jest każdy zrealizowany w danym miesiącu dyżur, przeprowadzony według harmonogramu punktu świadczenia nieodpłatnej pomocy prawnej i nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego zgodnie z podpisaną listą obecności.

Analiza powołanych przepisów prawa w kontekście przedstawionego przez Pana opisu sprawy pozwala na stwierdzenie, że świadczenie przez Pana usług objętych zakresem pytania, tj. usług poradnictwa obywatelskiego na podstawie zawartej umowy zlecenia z  Fundacją, nie będzie mieściło się w definicji działalności gospodarczej określonej w ustawie, a tym samym nie będzie Pan z tego tytułu podatnikiem zobowiązanym do rozliczania podatku od towarów i usług.

Nie ponosi bowiem Pan – jak wynika z okoliczności sprawy – odpowiedzialności wobec osób trzecich za wykonywane czynności, jak i ryzyka gospodarczego i ekonomicznego. Fundacja nie zobowiąże Pana w umowie do zawarcia umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności wobec osób trzecich. Ponadto, do wykonywania czynności wynikających z umowy zlecenia będzie wykorzystywał Pani lokal i infrastrukturę (sprzęt i materiały, zaplecze techniczne) zapewnioną przez Starostwo oraz z udostępnionego przez Ministerstwo Sprawiedliwości programu do ewidencjonowania świadczeń na potrzeby realizacji świadczeń. Co więcej – jak wskazał Pan we wniosku – nie ma Pan wpływu na wysokość wynagrodzenia ani wysokość stawki za dyżur.

Zatem, zawarcie opisanej umowy zlecenia powoduje powstanie stosunku prawnego posiadającego cechy zbliżone do stosunku pracy, w ramach którego Pan – zleceniobiorca związany będzie ze zleceniodawcą więzami prawnymi co do warunków wykonywania czynności, wynagrodzenia, a także odpowiedzialności zleceniodawcy wobec osób trzecich. Jak bowiem wskazano wyżej, warunek ten będzie także spełniony, gdy dana umowa nie przewiduje (nie wprowadza) takiej odpowiedzialności.

Wobec powyższego, przy spełnieniu wszystkich warunków określonych w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy, realizowane przez Pana świadczenia z zakresu poradnictwa obywatelskiego, na  podstawie przedmiotowej umowy zlecenia, nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zatem, w analizowanej sprawie nie powstanie obowiązek zapłaty podatku od towarów i usług od świadczonych – na podstawie umowy zlecenia – objętych zakresem pytania usług poradnictwa obywatelskiego.

Podsumowując, stwierdzam, że nie będzie Pan zobowiązany do odprowadzenia podatku VAT z tytułu uzyskiwanego wynagrodzenia z umowy zlecenia zawartej na świadczenie usług poradnictwa obywatelskiego.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli sytuacja Pana będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).