Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

7 października 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 7 października 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania odpłatnych usług w zakresie dostarczania wody i odprowadzania ścieków, świadczonych na rzecz Odbiorców zewnętrznych, oraz prawa do pełnego odliczenia podatku naliczonego od Wydatków związanych z infrastrukturą wodociągową i infrastrukturą kanalizacyjną. Uzupełnili go Państwo pismem z 5 grudnia 2024 r. (wpływ 5 grudnia 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT.

Na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. 2024 poz. 1465 ze zm., dalej: „ustawa o samorządzie gminnym”) Gmina jest wyposażona w osobowość prawną i posiada zdolność do czynności cywilnoprawnych. Gmina wykonuje zadania własne (określone w art. 7 ustawy o samorządzie gminnym) samodzielnie lub poprzez powołane gminne jednostki organizacyjne.

W strukturze organizacyjnej Gminy znajdują się jednostki organizacyjne mające status jednostek budżetowych, zajmujące się m.in. oświatą, opieką społeczną itp. Jednocześnie Gmina nie wyklucza w przyszłości likwidacji jednostek budżetowych, jak również utworzenia innych jednostek budżetowych lub też samorządowych zakładów budżetowych celem realizacji jej zadań, jako jednostki samorządu terytorialnego. Wszystkie jednostki budżetowe Gminy będą dalej zwane łącznie jako: „Jednostki organizacyjne”.

Mając na uwadze wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „TSUE” lub „Trybunał”) z dnia 29 września 2015 r. w sprawie C-276/14 (dalej: „wyrok TSUE”) Gmina dokonała centralizacji rozliczeń VAT, tj. prowadzi wspólne rozliczanie VAT wraz ze wszystkimi Jednostkami organizacyjnymi.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym zadania własne Gminy obejmują m.in. sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych. Gmina, świadczy usługi w zakresie dostawy wody i odprowadzania ścieków na rzecz mieszkańców, przedsiębiorców i instytucji (dalej łącznie: „Odbiorcy zewnętrzni”) oraz doprowadza wodę i odprowadza ścieki do/od Jednostek organizacyjnych Gminy oraz innych miejsc wykorzystywanych do realizacji zadań własnych Gminy (dalej: „Odbiorcy wewnętrzni”).

Realizacji powyższych zadań służy m.in. infrastruktura wodociągowa (dalej: „Infrastruktura wodociągowa”) oraz infrastruktura kanalizacyjna (dalej: „Infrastruktura kanalizacyjna”). Jednostką odpowiedzialną za zarządzanie infrastrukturą wodociągową i infrastrukturą kanalizacyjną (dalej: „Infrastruktura”) jest Urząd.

Opis przedmiotu wniosku

Gmina ponosi / będzie ponosić liczne wydatki (dalej: „Wydatki”) związane z realizacją projektów inwestycyjnych dotyczących infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej. W szczególności, w latach 2023-2025 r. Gmina realizuje / będzie realizować następujące zadania:

a)  w zakresie Infrastruktury wodociągowej:

(...);

b)  w zakresie Infrastruktury kanalizacyjnej:

(...);

(dalej łącznie jako: „Inwestycje”).

Gmina wskazuje, iż zakresem wniosku obejmuje Wydatki ponoszone na Infrastrukturę, która wykorzystywana jest / będzie przez Gminę wyłącznie w związku ze świadczeniem odpłatnych usług dostarczania wody / odbioru ścieków do / od Odbiorców zewnętrznych, tj. nie będzie w żadnym zakresie wykorzystywana w związku z dostarczaniem wody / odbiorem ścieków na rzecz Odbiorców wewnętrznych. Ponadto, Gmina wskazuje, iż na sieciach wodociągowych objętych Infrastrukturą nie występują / nie będą występować hydranty lub hydranty nie są / nie będą wykorzystywane do działalności przeciwpożarowej.

Inwestycje finansowane są / będą zarówno ze środków własnych Gminy, jak i częściowo ze środków zewnętrznych uzyskanych w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 oraz programu regionalnego Fundusze Europejskie dla (...) 2021-2027.

Wydatki związane z realizacją Inwestycji są / będą każdorazowo dokumentowane wystawianymi przez wykonawców / dostawców na Gminę fakturami VAT, na których Gmina oznaczona jest / będzie jako nabywca przedmiotowych towarów i usług.

Doprecyzowanie i uzupełnienie opisu stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Gmina wskazuje, że opisane we Wniosku usługi wykonywane na rzecz Odbiorców zewnętrznych Gmina świadczy odpłatnie, na podstawie zawartych z tymi podmiotami umów cywilnoprawnych.

Pytanie

1.Czy świadczenie na rzecz Odbiorców zewnętrznych odpłatnych usług w zakresie dostarczania wody / odprowadzania ścieków stanowi działalność gospodarczą oraz czynności podlegające opodatkowaniu VAT, niekorzystające ze zwolnienia z tego podatku?

2.Czy Gmina jest / będzie uprawniona do pełnego odliczenia VAT naliczonego od Wydatków związanych z Infrastrukturą, która wykorzystywana jest / będzie wyłącznie w związku ze świadczeniem odpłatnych usług dostawy wody / odprowadzania ścieków do / od Odbiorców zewnętrznych, tj. nie jest / nie będzie wykorzystywana w związku z dostawą wody / odbiorem ścieków do / od Odbiorców wewnętrznych?

Państwa stanowisko w sprawie

1.Świadczenie odpłatnych usług w zakresie dostarczania wody / odprowadzania ścieków na rzecz Odbiorców zewnętrznych stanowi działalność gospodarczą oraz czynności podlegające opodatkowaniu VAT, niekorzystające ze zwolnienia z tego podatku.

2.Gmina jest / będzie uprawniona do pełnego odliczenia VAT naliczonego od Wydatków związanych z Infrastrukturą, która wykorzystywana jest / będzie wyłącznie w związku ze świadczeniem odpłatnych usług dostarczania wody / odprowadzania ścieków do / od Odbiorców zewnętrznych, tj. nie jest / nie będzie wykorzystywana w związku z dostarczaniem wody / odbiorem ścieków do / od Odbiorców wewnętrznych.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Ad 1.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Stosownie natomiast do treści art. 15 ust. 6 ww. ustawy nie uważa się za podatników organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jako że jednostki samorządu terytorialnego są wyposażone w osobowość prawną oraz w określonym zakresie wykonują samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, należy uznać, iż spełniają zawartą w tym przepisie definicję podatnika VAT. Oznacza to, że w zakresie czynności cywilnoprawnych dokonywanych przez jednostki samorządu terytorialnego, nawet gdy dotyczą one zadań własnych gmin, podmioty te powinny być uznawane za podatników VAT.

Zatem w przypadku, gdy Gmina realizuje należące do niej zadania na podstawie umów cywilnoprawnych, tj. na warunkach i w okolicznościach właściwych również dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą – powinna być ona traktowana jako podatnik VAT, gdyż w przedmiotowym zakresie działa ona de facto w sposób analogiczny do tych podmiotów.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. W świetle tego zapisu działalność Gminy polegająca na realizacji odpłatnych usług dostawy wody / odbioru ścieków jest działalnością gospodarczą („wszelka działalność usługodawców”).

Stosownie natomiast do treści art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Jednocześnie, w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Z kolei zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Z brzmienia powołanych przepisów wynika, iż pojęcia dostawy towarów i świadczenia usług na gruncie ustawy o VAT uzupełniają się w tym sensie, iż co do zasady, czynności podejmowane przez podatników należy uznać za świadczenie usług, o ile nie stanowią one dostawy towarów.

W konsekwencji, należy uznać, iż świadczenie na rzecz Odbiorców zewnętrznych odpłatnych usług w zakresie dostawy wody / odbioru ścieków stanowi czynności podlegające opodatkowaniu VAT wykonywane w ramach prowadzonej przez Gminę działalności gospodarczej. Zważywszy natomiast, że ani ustawa o VAT ani też wydane na jej podstawie rozporządzenia nie przewidują zwolnienia z VAT dla czynności dostawy wody / odbioru ścieków, czynności powyższe nie będą podlegać takiemu zwolnieniu.

Stanowisko Gminy znajduje potwierdzenie w szeregu interpretacji indywidualnych, przykładowo w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 19 marca 2019 r., sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.50.2019.1.WL, w której organ wskazał, że: „(...) odpłatne czynności w zakresie dostarczania wody i odbioru ścieków realizowane przez Gminę na rzecz Odbiorców zewnętrznych, stanowią/będą stanowiły dla celów VAT usługi opodatkowane VAT, jednocześnie niekorzystające ze zwolnienia od podatku, lecz podlegające opodatkowaniu według właściwej stawki VAT”.

Również w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 15 września 2022 r., sygn. 0114-KDIP4-3.4012.446.2022.2.MP, Organ zgodził się w pełni ze stanowiskiem wnioskodawcy, potwierdzając, iż świadczone przez niego usługi dostarczania wody/odprowadzania ścieków podlegają opodatkowaniu VAT.

Powyższe stanowisko zostało potwierdzone w interpretacjach indywidualnych, w tym np.:

• interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 20 lipca 2022 r., sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.411.2022.1.JK;
• interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 26 marca 2021 r., sygn. 0114-KDIP4-3.4012.41.2021.1.MAT;
• interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 1 września 2022 r., sygn. 0112.KDIL3.4012.260.2022.2.MBN.

W każdej z ww. interpretacji Dyrektor zgodził się w pełni ze stanowiskiem wnioskodawcy, potwierdzając, iż świadczone przez niego usługi dostarczania wody oraz odbioru ścieków podlegają opodatkowaniu VAT.

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Gminy, opisane czynności dostarczania wody / odbioru ścieków na rzecz Odbiorców zewnętrznych stanowią działalność gospodarczą oraz czynności te są usługami opodatkowanymi VAT po stronie Gminy, niekorzystającymi ze zwolnienia z tego podatku.

Ad 2.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych VAT, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z pewnymi zastrzeżeniami niemającymi zastosowania w przedmiotowej sytuacji.

Dla oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia, w każdym przypadku istotne jest ustalenie czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT:

• zostały nabyte przez podatnika tego podatku oraz
• pozostają w bezspornym związku z wykonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi.

Z powyższego wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje tylko wówczas, gdy powyższe warunki są spełnione łącznie, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych VAT. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tj. z czynnościami, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

W zaistniałej sytuacji, ponoszone przez Gminę Wydatki są / będą niewątpliwie związane z majątkiem, który wykorzystywany jest / będzie wyłącznie w związku ze świadczeniem odpłatnych usług dostarczania wody /odprowadzania ścieków do / od Odbiorców zewnętrznych. Usługi te, jak Gmina wykazała powyżej, są / będą czynnościami podlegającymi opodatkowaniu VAT i niekorzystającymi ze zwolnienia z tego podatku. Jednocześnie Wydatki będące przedmiotem niniejszego wniosku o interpretację nie są / nie będą wykorzystywane w związku ze świadczeniem przez Gminę usług dostarczania wody / odbioru ścieków do / od Odbiorców wewnętrznych, które to czynności należałoby potraktować jako pozostające poza zakresem opodatkowania VAT.

W szczególności, Gmina podkreśla, że przedmiotowa Infrastruktura nie służy / nie będzie służyć działalności przeciwpożarowej.

W konsekwencji w opinii Gminy, z uwagi na fakt, że pomiędzy Wydatkami dotyczącymi Infrastruktury a wykonywanymi przez Gminę czynnościami opodatkowanymi VAT, tj. usługami dostawy wody / odbioru ścieków na rzecz Odbiorców zewnętrznych na podstawie umów cywilnoprawnych, istnieje / istnieć będzie ścisły związek, Gminie przysługuje / przysługiwać będzie prawo do pełnego odliczenia VAT naliczonego, który jest / będzie wykazywany na fakturach dokumentujących wydatki poniesione w tym zakresie. Stanowisko Gminy znajduje potwierdzenie m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej:

• z dnia 18 października 2023 r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.529.2023.1.OS, w której Organ stwierdził, że: „przysługuje/będzie przysługiwało Państwu prawo do pełnego odliczenia podatku VAT naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących wydatki inwestycyjne i bieżące związane wyłącznie z Infrastrukturą, która jest/będzie wykorzystywana wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT, tj. dostarczania wody do Odbiorców zewnętrznych”;
• z dnia z 23 września 2022 r., sygn. 0111-KDIB3-2.4012.550.2022.1.MN, w której uznano, że: „w związku z wykorzystaniem przez Gminę infrastruktury wyłącznie do celów odpłatnego świadczenia usług w zakresie odprowadzania ścieków od odbiorców zewnętrznych (która to czynność będzie opodatkowana podatkiem VAT), Gminie będzie przysługiwało prawo do odliczenia pełnej kwoty podatku naliczonego od wydatków inwestycyjnych oraz wydatków bieżących ponoszonych na przedmiotową Inwestycję”;
• z dnia 9 września 2022 r., sygn. 0114-KDIP4-3.4012.440.2022.1.MAT, w której wskazano, że: „analiza przedstawionego opisu sprawy oraz treści przywołanych przepisów prawa podatkowego prowadzi do stwierdzenia, że przysługuje/będzie przysługiwało Państwu pełne prawo do odliczenia podatku VAT od Wydatków inwestycyjnych poniesionych na Inwestycje, które służą/służyć będą wyłącznie do świadczenia odpłatnych usług odprowadzania ścieków od Odbiorców zewnętrznych, z uwagi na spełnienie przesłanek warunkujących to prawo”;
• z dnia 25 lipca 2022 r., sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.388.2022.2.SM, w której wskazano, że: „Odnosząc się natomiast do wydatków ponoszonych na realizację projektu pn. "(...)" w części obejmującej przebudowę wraz z rozbudową kanalizacji sanitarnej oraz budowę odcinków sieci wodociągowej na terenie Państwa Gminy, które - jak wynika z wniosku - będą wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej i w ramach tej działalności wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, to - jako zarejestrowanemu czynnemu podatnikowi podatku od towarów i usług - będzie Państwu przysługiwało prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego w odniesieniu do ww. wydatków, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy. Przy czym prawo to będzie przysługiwało pod warunkiem niewystąpienia przesłanek negatywnych wymienionych w art. 88 ustawy”;
• z dnia 18 czerwca 2021 r., sygn. 0114-KDIP4-1.4012.335.2021.1.RMA, w której Organ stwierdził, że: „W opisanej sprawie przesłanka, o której mowa w art. 86 ust. 1 ustawy została spełniona. Powstała infrastruktura będzie wykorzystywana wyłącznie do czynności opodatkowanych - brak jest bowiem podpiętych jednostek scentralizowanych do wytworzonej infrastruktury, a tym samym infrastruktura ta nie będzie wykorzystywana do świadczenia czynności w ramach tych jednostek mających charakter wewnętrzny, które nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zatem Gmina będzie mieć pełne prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z inwestycją "Budowa kanalizacji sanitarnej w miejscowości (...)".”;
• z dnia 14 czerwca 2019 r., sygn. 0115-KDIT1-2.4012.254.2019.1.AP, w której organ odstąpił od uzasadnienia, tym samym w pełni potwierdzając stanowisko wnioskodawcy;
• z dnia 19 marca 2019 r., sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.50.2019.1.WL, w której wskazano, że „(…) w rozpatrywanej sprawie warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, będą spełnione, ponieważ – jak wynika z powyższego rozstrzygnięcia w zakresie pytania nr 1, Gmina wykorzystuje/będzie wykorzystywała przedmiotową infrastrukturę wodociągową i kanalizacyjną do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Ponadto Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. W konsekwencji Gminie przysługuje/będzie przysługiwało prawo do odliczenia pełnej kwoty VAT naliczonego od wydatków inwestycyjnych i wydatków bieżących związanych z infrastrukturą, która służy/będzie służyć Gminie do świadczenia odpłatnych usług dostarczania wody/odbioru ścieków do/od Odbiorców zewnętrznych i nie służy/nie będzie służyć do dostawy wody/odbioru ścieków do/od Odbiorców wewnętrznych, pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych wymienionych w art. 88 ustawy”.