Interpretacja indywidualna

- stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

8 października 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 1 października 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie sposobu dokumentowania rozliczeń z NFZ. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca jest podmiotem leczniczym i prowadzi działalność leczniczą w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Jedynym udziałowcem Wnioskodawcy jest Miasto (…). Wnioskodawca działa w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością od 1 grudnia 2022 r. i prowadzi jako podstawową działalność sklasyfikowaną według PKD 86.10.Z Działalność szpitali. Wcześniej Wnioskodawca funkcjonował jako (…) Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej. Zakres udzielanych świadczeń zdrowotnych wynika z Aktu Założycielskiego Spółki oraz wpisu do rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą, prowadzonego przez wojewodę.

Wnioskodawca przede wszystkim świadczy usługi podlegające zwolnieniu przedmiotowemu z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2022 poz. 931, dalej jako „ustawa o VAT”), tj. usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane w ramach działalności leczniczej przez podmioty lecznicze.

Poza działalnością podstawową w zakresie świadczeń opieki zdrowotnej zwolnionych z VAT, Wnioskodawca realizuje także innego rodzaju świadczenia, opodatkowane podatkiem VAT na zasadach ogólnych, w szczególności wynajmuje powierzchnię w obiekcie oddanym Wnioskodawcy do użytkowania oraz wykonuje usługi sterylizacji na rzecz podmiotów trzecich. Udział sprzedaży opodatkowanej w sprzedaży ogółem Wnioskodawcy jest jednak marginalny. Przykładowo, w 2023 r. wyniósł on 0,21%.

Od 1 sierpnia 2024 r. Wnioskodawca uzyskał status podatnika VAT czynnego w związku z przekroczeniem limitu wartości sprzedaży, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT. Prowadzenie działalności podstawowej (działalność lecznicza) odbywa się na podstawie umów podpisanych z Narodowym Funduszem Zdrowia (dalej jako "NFZ"). Świadczenia opieki zdrowotnej na rzecz pacjentów udzielane są przez Wnioskodawcę z udziałem pracowników oraz osób zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych, spełniających warunki określone przez ustawodawcę. Umowy z NFZ określają maksymalną kwotę zobowiązania NFZ wobec Wnioskodawcy z tytułu udzielania świadczeń opieki zdrowotnej na rzecz pacjentów uprawnionych, a także sposób wyliczenia zobowiązania w poszczególnych okresach rozliczeniowych.

Wnioskodawca realizuje świadczenia do limitu określonego w umowach oraz ponad limit (tzw. nadwykonania, finansowane głównie z Funduszu Medycznego). Z uwagi na zawartą umowę z NFZ, systematyczne świadczenie usług oraz brak możliwości określenia momentu zakończenia wykonania usługi należy uznać, iż Wnioskodawca świadczy usługi o charakterze ciągłym.

Wykonane świadczenia opieki zdrowotnej są rozliczane na warunkach i w trybie narzuconym podmiotom leczniczym przez NFZ, z wykorzystaniem systemu informatycznego płatnika. Rozliczeniu finansowemu podlegają wyłącznie świadczenia zweryfikowane w systemie informatycznym SZOI (System Zarządzania Obiegiem Informacji). Ogólne warunki umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej uregulowane zostały w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 8 września 2015 r. (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1194).

Wnioskodawca dokumentuje należności z tytułu udzielanych świadczeń opieki zdrowotnej fakturami wystawianymi na rzecz NFZ. Podstawą dokonania zapłaty przez NFZ jest przedłożenie prawidłowo sporządzonych dokumentów, na które składają się: raport statystyczny, raport rozliczeniowy oraz faktura. Raport statystyczny zawiera m.in. informacje dotyczące wszystkich udzielonych świadczeń według jednostek rozliczeniowych określonych przez płatnika. NFZ weryfikuje raport statystyczny, następnie rozliczenie i wówczas przyjmuje do realizacji faktury obejmujące należności za dany okres sprawozdawczy.

Pytanie

Czy w związku z brzmieniem art. 106b ust. 2 w zw. z art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług Wnioskodawca może dokumentować rozliczenia z NFZ za pomocą rachunków zamiast faktur?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy rozliczenia z NFZ mogą być dokumentowane za pomocą rachunków. Wnioskodawca w tym przypadku nie ma obowiązku wystawiania faktur.

Zgodnie z §14 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 8 września 2015 r. w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1194) NFZ jest obowiązany do sfinansowania świadczeń udzielonych w okresie rozliczeniowym do kwoty zobowiązania Funduszu wobec świadczeniodawcy określonej w umowie dla danego zakresu świadczeń. Z przepisów rozdziału 3 tego rozporządzenia zatytułowanego „Sposób finansowania świadczeń” wynika, że podstawowym dokumentem rozliczeniowym między świadczeniodawcami (w tym Wnioskodawcą) a NFZ jest „rachunek”. W systemie/portalu SZOI jako dokument rozliczeniowy wskazany został natomiast „rachunek refundacyjny”.

Umowy zawarte przez Wnioskodawcę z NFZ również zawierają regulacje dotyczące dokumentowania przez Wnioskodawcę należności z tytułu udzielanych świadczeń. Przykładowo, zgodnie z umową Nr (…) o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w systemie podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej: "Należność za bieżący okres sprawozdawczy, określona w rachunku, ustalana jest zgodnie z zasadami określonymi w Ogólnych warunkach umów. Rachunki z tytułu realizacji umowy Świadczeniodawca może przesłać w formie papierowej lub w formie elektronicznej poprzez Portal Narodowego Funduszu Zdrowia, zgodnie z formatem ustalonym przez Prezesa Funduszu, pod warunkiem zapewnienia autentyczności pochodzenia, integralności treści i czytelności rachunku”. Jak wynika zatem z powołanej umowy, rozliczenia pomiędzy Wnioskodawcą (świadczeniodawcą) a NFZ odbywają się na podstawie „rachunków”.

Przepisy art. 106b ust. 2 i ust. 3 pkt 2 ustawy o VAT stanowią, że podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy, jednak na żądanie nabywcy usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą tę sprzedaż zwolnioną, jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

Jak zostało wskazane wyżej, Wnioskodawca świadczy usługi zwolnione z podatku, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT. Przy świadczeniu tych usług Wnioskodawca nie ma zatem obowiązku wystawiania faktury.

Za brakiem obowiązku wystawiania faktur na rzecz NFZ przemawia również fakt, że Wnioskodawca świadczy usługi opieki zdrowotnej na rzecz pacjentów a nie na rzecz NFZ, a fakturę co do zasady wystawia się na nabywcę usługi. W opisanym stanie faktycznym dokument rozliczeniowy wystawiany jest na NFZ, który refunduje świadczenia udzielane przez Wnioskodawcę na rzecz pacjentów. W związku z tym wystawiany przez Wnioskodawcę dokument rozliczeniowy należałoby uznać za rodzaj rachunku rozliczeniowego, a nie fakturę w rozumieniu przepisów ustawy o VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy z powyższego wynika, że dokumentowanie rozliczeń z NFZ może następować za pomocą rachunków.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy:

W myśl art. 2 pkt 31 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Treść powyższych przepisów znajduje odzwierciedlenie w art. 9 ust. 1 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE z 11 grudnia 2006 r. L 347/1), zgodnie z którym:

Wskazać należy, że zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy:

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo podmiotem leczniczym i prowadzą działalność leczniczą w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Świadczą Państwo przede wszystkim usługi podlegające zwolnieniu przedmiotowemu z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy, tj. usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane w ramach działalności leczniczej przez podmioty lecznicze. Poza działalnością podstawową w zakresie świadczeń opieki zdrowotnej zwolnionych z VAT, realizują Państwo także innego rodzaju świadczenia, opodatkowane podatkiem VAT na zasadach ogólnych, w szczególności wynajmują powierzchnię w obiekcie oddanym Państwu do użytkowania oraz wykonują usługi sterylizacji na rzecz podmiotów trzecich. Prowadzenie działalności podstawowej (działalność lecznicza) odbywa się na podstawie umów podpisanych z Narodowym Funduszem Zdrowia. Wykonane świadczenia opieki zdrowotnej są rozliczane na warunkach i w trybie narzuconym podmiotom leczniczym przez NFZ, z wykorzystaniem systemu informatycznego płatnika.

Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy w związku z brzmieniem art. 106b ust. 2 w zw. z art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy mogą Państwo dokumentować rozliczenia z NFZ za pomocą rachunków zamiast faktur.

Przechodząc do kwestii dokumentowania świadczeń wykonywanych przez Państwa na rzecz NFZ wskazać na wstępie należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz przepisy wykonawcze do tej ustawy nie przewidują sytuacji dokumentowania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT dokumentem innym niż faktura.

W obecnie obowiązującym stanie prawnym podatnicy zwolnieni z podatku VAT muszą wystawiać faktury tylko na żądanie nabywcy towaru lub usługi, a podatnik dokumentujący czynności zwolnione podlega pod przepisy ustawy o podatku od towarów i usług (dotyczących faktur), a nie pod przepisy Ordynacji podatkowej.

Zasady dokumentowania czynności podlegających opodatkowaniu regulują przepisy art. 106a-106q ustawy.

W myśl art. 106b ust. 1 ustawy:

Przepis art. 106b ust. 2 ustawy stanowi, że:

W świetle art. 106b ust. 3 ustawy:

Z kolei art. 87 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.) stanowi, że:

Z powyższych przepisów wynika, że przedsiębiorcy zwolnieni z VAT (przedmiotowo lub podmiotowo) nie muszą potwierdzać każdej sprzedaży na rzecz innego przedsiębiorcy lub osoby prywatnej dokumentem sprzedaży. Obowiązani są oni wystawić dokument tylko wtedy, gdy klient sobie tego wyraźnie zażyczy. Jednakże w takiej sytuacji dokumentem tym powinna być faktura, a nie rachunek.

Przepis art. 106e ust. 1 ustawy zawiera katalog obligatoryjnych danych, które powinna zawierać faktura.

W myśl art. 106e ust. 1 pkt 19 lit. a ustawy:

Zgodnie z art. 106e ust. 4 pkt 3 ustawy:

Należy tu wskazać, że § 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 października 2021 r. w sprawie wystawiania faktur (Dz. U. z 2021 poz. 1979) określa przypadki, w których faktury mogą zawierać zakres danych węższy niż określony w art. 106e ustawy o podatku od towarów i usług oraz zakres tych danych.

Stosownie do § 3 pkt 1 ww. rozporządzenia:

Z przywołanych wyżej przepisów wynika, że - co do zasady - podatnik VAT jest zobowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż towarów i usług na rzecz innego podatnika.

Jak wskazali Państwo w opisie sprawy, rozliczenia dokonywane pomiędzy Państwem a NFZ dotyczą świadczenia usług podlegających zwolnieniu przedmiotowemu z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy, tj. usług w zakresie opieki medycznej, służących profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywanych w ramach działalności leczniczej przez podmioty lecznicze.

Z wyżej przytoczonych przepisów wynika, że podatnik w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 ustawy ma obowiązek wystawienia - na żądanie nabywcy - faktury na podstawie art. 106b ust. 3 pkt 2 ustawy, zawierającej dane zgodne § 3 pkt 1 ww. cytowanego rozporządzenia.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług obowiązują również wtedy, gdy podatnik dobrowolnie (bez żądania nabywcy) zdecyduje się wystawić taką fakturę. Przepisy nie nakładają obowiązku oznaczania wystawianego dokumentu nazwą faktura, dokument ten musi jednak zawierać dane wymagane (tutaj rozporządzeniem) dla faktury, wtedy też będzie uznawany za fakturę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, i to niezależnie od tego, czy zostanie nazwany „rachunkiem”, czy fakturą. Tytuł zamieszczony na dokumencie nie jest obowiązkowym elementem faktury, dlatego faktura będzie prawidłowa, jeśli w jej tytule znajdzie się nazwa „faktura”, „rachunek” czy też dowolny inny tytuł, bądź nie będzie go w ogóle, jednakże wyłącznie wtedy, gdy zawiera wszystkie elementy wymagane dla faktury.

W myśl obecnie obowiązujących przepisów wskazanym jednak byłoby nazywanie wystawianych dokumentów fakturami.

Zatem w sytuacji, gdy korzystają Państwo ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy, co do zasady nie mają Państwo obowiązku wystawienia faktur dokumentujących rozliczenia z NFZ. Brak jest również obowiązku wystawienia przez Państwa rachunku.

W konsekwencji, świadcząc usługi zwolnione od podatku VAT, nie mają Państwo obowiązku udokumentowania rozliczeń z NFZ poprzez wystawienie faktury bądź rachunku.

W konsekwencji, Państwa stanowisko uznałem za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).