Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

12 września 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 9 września 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT z faktur dotyczących Kosztów Dodatkowych ściśle związanych z transakcją pozyskania nowego inwestora, w szczególności kosztów doradztwa prawnego, usług korzystania z platformy virtual data room oraz opłat za pozyskanie oficjalnych dokumentów. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 13 listopada 2024 r. (wpływ 13 listopada 2024 r. za pośrednictwem ePUAP i 14 listopada 2024 r. poprzez e-Urząd Skarbowy).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Sp. z o.o. (dalej: „Spółka”, „Wnioskodawca”) jest polskim rezydentem podatkowym i producentem detali oraz podzespołów z tworzyw sztucznych dla wielu branż takich jak motoryzacja, produkcja oświetlenia, AGD, urządzeń medycznych czy telekomunikacja. W oparciu o własny know-how i posiadany nowoczesny park maszynowy firma dostarcza skomplikowane technologicznie detale i podzespoły do wiodących globalnych podmiotów produkujących wyroby lub ich komponenty. Spółka posiada pełne prawo do odliczenia VAT - jej główna sprzedaż stanowi sprzedaż opodatkowaną VAT w Polsce bądź sprzedaż dającą prawo do odliczenia VAT.

W związku z planami rozwoju Spółki związanymi z obecnym dynamicznym rozwojem branży oraz rozważaną sprzedażą udziałów Spółki przez dotychczasowych udziałowców Spółki, w tym fundusz inwestycyjny, Spółka podjęła decyzję i starania w zakresie pozyskania nowego wsparcia i inwestycji w obszarze rozwoju działalności gospodarczej. Rozważane jest pozyskanie nowego inwestora bądź inwestorów, którzy mogliby zastąpić dotychczasowych udziałowców, względnie wejść do Spółki obok dotychczasowych udziałowców i wspierać rozwój działalności operacyjnej Spółki.

Spółka podkreśla, że wejście nowych inwestorów nie będzie wiązało się z podwyższeniem kapitału zakładowego Spółki - bardziej prawdopodobna jest sprzedaż pakietu udziałów przez dotychczasowych udziałowców na rzecz nowych inwestorów.

Pozyskanie nowego inwestora (rozważane jest pozyskanie inwestora branżowego lub finansowego, jak również partnera strategicznego celem wykreowania synergii kosztowych czy przychodowych) jest dla Spółki istotne m.in. ze względu na następujące warunki ekonomicznie:

-pozyskanie dodatkowego finansowania m.in. dla dalszej ekspansji,

-potencjalnie tańszy dostęp do kapitału,

-potencjalne synergie kosztowe i przychodowe,

-potencjalny dostęp do nowych rynków (terytorialnych) i nowych segmentów rynku,

-dostęp do know-how biznesowego.

Spółka, za zgodą i przy udziale właścicieli, zamierza zawrzeć umowę z wyspecjalizowanym doradcą (dalej: Doradca), celem wsparcia działań Spółki w zakresie pozyskania nowego inwestora lub partnera strategicznego zainteresowanego nabyciem udziałów Spółki od obecnych udziałowców. Przedmiotem Transakcji - są udziały Spółki, zorganizowana część przedsiębiorstwa Spółki lub jego aktywa, będące przedmiotem transakcji z Inwestorem.

Przedmiot Transakcji nie obejmuje elementów majątku nieoperacyjnego Spółki sprzedawanych osobno.

Ważnym elementem procesu jest przygotowanie przedsiębiorstwa do sprzedaży obejmującego m.in. przygotowanie strategii procesu, oferty w języku angielskim, skierowanie jej do określonej grupy potencjalnych inwestorów w kraju i przede wszystkim za granicą oraz efektywne wsparcie przy negocjacjach z oferentami.

Spółka otrzymała (...) pozytywne interpretacje VAT i CIT dotyczące ujęcia w kosztach i odliczenia VAT kosztów Spółki Doradczej, o której mowa poniżej (UNP: … oraz …, Znaki pisma: … oraz …) natomiast pytania zawarte w tym wniosku nierozerwalnie wiążą się z treścią pierwszego wniosku oraz wydaną do niego interpretacją i są jego doszczegółowieniem.

Doradca Spółki w ww. zakresie jest polską spółką prawa handlowego, prowadzącą działalność gospodarczą i zarejestrowaną jako podatnik VAT czynny.

W ramach umowy Doradca wykona następujące usługi na rzecz Spółki:

•Przygotowanie i ustalenie strategii dokonania Transakcji, w tym opracowanie doradztwa w zakresie struktury dokonania Transakcji i szacunkowego harmonogramu,

•Przygotowanie we współpracy z Wnioskodawcą listy potencjalnych inwestorów strategicznych oraz finansowych („Inwestorzy”, „…”),

•Opracowanie i dystrybucja dokumentu pre-marketingowego („…”) przygotowanego na podstawie informacji dostarczonych przez Wnioskodawcę,

•Kontakt z inwestorami z … oraz ocena ich zainteresowania dokonaniem Transakcji,

•Przygotowanie Memorandum Informacyjnego na podstawie publicznie dostępnych informacji oraz informacji otrzymanych od Klienta uwzględniającego:

˗opis działalności Spółki,

˗opis rynku, na którym działa Spółka,

˗doświadczenie kluczowych osób dla Spółki,

˗historyczne dane finansowe,

˗przy udziale Wnioskodawcy, projekcje finansowe wraz z opisem perspektyw rozwoju działalności,

˗inne istotne informacje związane z działalnością Spółki,

•Dystrybucja Prezentacji Menedżerskiej oraz informacji o planowanym przebiegu procesu transakcyjnego („…”), poprzedzone podpisaniem przez potencjalnych inwestorów umowy o zachowaniu poufności („…”),

•Planowanie, koordynacja i udział w Prezentacjach Menedżerskich/sesjach pytań i odpowiedzi („…”),

•Zebranie wstępnych, niewiążących ofert od Inwestorów („Oferty Niewiążące”),

•Doradztwo w ocenie Ofert Niewiążących i wyborze krótkiej listy Inwestorów, którzy zostaną dopuszczeni do przeprowadzenia finansowego, podatkowego i prawnego badania Spółki oraz do dalszych negocjacji,

•Wsparcie w wyborze dostawcy Virtual Data Room („VDR”),

•We współpracy z Wnioskodawcą, określenie procedur związanych z przeprowadzeniem badania Due Diligence,

•Zarządzanie procesem Due Diligence:

˗Pomoc przy organizacji i nadzorowanie procesu Due Diligence, w tym wsparcie w przygotowaniu informacji, które zostaną udostępnione Inwestorom w VDR,

˗Zaproszenie Inwestorów do składania ofert wiążących („Oferta Wiążąca”),

˗Analiza Ofert Wiążących oraz rekomendacja dotyczącą dalszych działań, a także przedstawienie Klientowi zebranych informacji dotyczących sytuacji finansowej każdego Inwestora składającego Ofertę Wiążącą,

˗Doradztwo odnośnie wyboru Inwestora(ów) dopuszczonych do ostatniego etapu dokonania Transakcji,

˗Doradztwo w zakresie aspektów finansowych/komercyjnych Umowy Zakupu Udziałów oraz Umowy Wspólników,

•Współpraca z Wnioskodawcą w procesie negocjacji warunków dokonania Transakcji,

•Wsparcie w przygotowaniu pozostałej dokumentacji transakcyjnej,

•Podpisanie dokumentów transakcyjnych,

•Zarządzanie procesem dokonania Transakcji obejmujące bieżące kontakty z Inwestorami oraz pozostałymi zaangażowanymi stronami, przygotowanie pism i odpowiedzi, udział w spotkaniach, przygotowanie i zarządzanie harmonogramem projektu,

•Inne czynności potrzebne do zapewnienia sukcesu dokonania Transakcji, jakie mogą być uzgodnione pomiędzy stronami.

Usługi doradcze nabywane przez Spółkę od Doradcy w celu pozyskania nowego inwestora będą miały związek wyłącznie z wykonywanymi przez Spółkę czynnościami opodatkowanymi VAT.

Zgodnie z umową, wynagrodzenie Doradcy za świadczenie powyższych usług będzie składać się z: części stałej oraz części uzależnionej od efektu.

W zakresie części stałej, Spółka (na podstawie faktur VAT wystawionych przez Doradcę) będzie regulować wynagrodzenie Doradcy w ramach 3 etapów:

•Jednorazowo po podpisaniu z Doradcą umowy o świadczenie ww. usług.

•Jednorazowo, w przypadku dopuszczenia co najmniej jednego inwestora do fazy due diligence (akceptacja oferty wstępnej). Jeżeli dojdzie do dokonania Transakcji, kwota Wynagrodzenia Stałego obniży wartość Wynagrodzenia Od Sukcesu. Jego celem jest pokrycie kosztów ponoszonych przez Doradcę w trakcie procesu.

•Raz w miesiącu przez okres maksymalnie 4 miesiące podczas fazy due diligence (szczegółowe badanie Spółki przez potencjalnego/potencjalnych Inwestorów po tym jak złożyli wstępną niewiążącą ofertę i została ona zaakceptowana); również mające na celu pokrycie kosztów ponoszonych przez Doradcę w trakcje kolejnego etapu procesu.

Niezależnie od tego, czy dokonanie Transakcji dojdzie do skutku, czy nie, Spółka zwróci Doradcy uprzednio uzgodnione i uzasadnione koszty, opłaty, wydatki bieżące, w szczególności koszty podróży służbowych, zakwaterowania lub wydatki poniesione w związku z przygotowaniem na żądanie Wnioskodawcy jakiegokolwiek dokumentu w celu ujawnienia osobie trzeciej, poniesione przez Doradcę w związku ze świadczeniem Usług w kwocie netto oraz naliczony na nie VAT po przedstawieniu odpowiedniej dokumentacji tych kosztów.

Jednocześnie, jeśli proces zakończy się sukcesem i dojdzie do pozyskania nowego inwestora, Spółka zapłaci Doradcy dodatkowe wynagrodzenie, stanowiące wynagrodzenie uzależnione od efektu, (na podstawie faktury VAT wystawionej przez Doradcę, na której będzie naliczony polski VAT), którego wysokość będzie uzależniona w wysokości procentowej w stosunku wartości transakcji, nie mniej jednak niż określona stała kwota wymieniona w umowie. Faktury wystawione przez Doradcę dokumentujące wynagrodzenie uzależnione od efektu w przypadku skutecznego pozyskania inwestora będą wystawione na Spółkę.

Na podstawie ofert szacunkowych Wnioskodawca i Doradca dokonają rekomendacji pod kątem wyboru odpowiednich potencjalnych nabywców, którzy zostaną zaproszeni do drugiego etapu procesu, tj. badania due diligence, udziału w prezentacji Zarządczej oraz do złożenia wiążącej oferty w zakresie transakcji.

Doradca będzie asystował przy ww. badaniu i prowadził negocjacje w imieniu Wnioskodawcy.

Doradca będzie uczestniczyć we wszystkich głównych wewnętrznych spotkaniach z Wnioskodawcą dotyczących statusu projektu.

Wskazane powyżej wynagrodzenie Doradcy będzie pozostawać w związku z ogólną działalnością Spółki, tj. będzie mieć wpływ na pozyskanie nowego inwestora (czy inwestorów), co powinno pozwolić na dalszy stabilny rozwój Spółki i utrzymanie sprzedaży podlegającej opodatkowaniu VAT.

Nabywane usługi doradcze mają przyczynić się do pozyskania nowego Inwestora co może przełożyć się na szereg korzyści z perspektywy samej Spółki, w tym: pozyskanie dodatkowego finansowania, dostęp do nowych rynków zbytu i nowych klientów, nowych technologii, zasobów ludzkich.

Otrzymane przez Spółkę Usługi doradcze mogą ponadto pozwolić Spółce wdrożyć nową strategię rozwoju, która może pozytywnie wpłynąć na dalszy rozwój działalności Spółki. Całość działań podjętych w związku z nabyciem usług doradczych może zatem przyczynić się w przyszłości do zwiększenia generowanych przez Spółkę przychodów.

Ponadto Spółka przewiduje, że w toku transakcji, może pojawić się konieczność zaangażowania innych doradców lub firm świadczących usługi wsparcia procesów transakcyjnych (podmioty niepowiązane ze Spółką) oraz poniesienie dodatkowych kosztów i opłat (dalej: „Koszty Dodatkowe”).

Wśród takich wydatków znajdą się między innymi:

1)radcy prawni, którzy byliby odpowiedzialni za sporządzenie i negocjowanie dokumentów realizujących transakcję, jak i innych dokumentów prawnych niezbędnych do przygotowania transakcji, m.in.: pierwszego projektu przedwstępnej warunkowej umowy sprzedaży udziałów - „…”, pierwszego projektu umowy przyrzeczonej sprzedaży udziałów „…”,

2)tłumaczy przysięgłych, notariuszy,

3)firmy udostępniające platformy virtual data room, służące udostępnianiu potencjalnym inwestorom informacji i danych niezbędnych do przeprowadzenia procesu due diligence,

4)opłaty za uzyskanie oficjalnych dokumentów, np. wypisy, wyrysy, mapy z rejestru gruntów, zaświadczenia o niezaleganiu w podatkach, etc.

Przedmiotowym wnioskiem o interpretację Spółka zamierza potwierdzić możliwość ujęcia w kosztach i odliczenia VAT „Kosztów Dodatkowych” wskazanych powyżej. Koszty „Doradcy” spółka potwierdziła wcześniej osobnym wnioskiem o interpretację indywidualną.

Dla potrzeb niniejszego wniosku o interpretację przyjmuje się założenie, że wynagrodzenie wypłacane z tyt. „Kosztów Dodatkowych” na podstawie faktur VAT nie jest objęte ograniczeniem (jako koszt) określonym w art. 16 ust. 1 ustawy o PDOP oraz ograniczeniem (w zakresie VAT naliczonego) określonym w art. 88 ustawy o VAT.

W uzupełnieniu wskazali Państwo, że:

Na pytanie Organu „Czy ponoszone przez Państwa „koszty dodatkowe” tj. koszty doradztwa prawnego, usług korzystania z platformy virtual data room oraz opłat za pozyskanie oficjalnych dokumentów będą związane wyłącznie z wykonywaniem przez Państwa czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług i w czym przejawia się ten związek?”, odpowiedzieli Państwo „Tak, jak stanowi art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Oznacza to więc, że poniesienie przez podatnika wydatku obciążonego VAT, o ile pozostaje on w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą dającą prawo do odliczenia VAT, powinno skutkować możliwością odliczenia VAT naliczonego.

W przedmiotowej sytuacji, Spółka ponosi koszty dodatkowe w kolejnym etapie procesu pozyskania nowego inwestora. Koszty te świadczą o poważnym zainteresowaniu potencjalnego inwestora i są naturalnym następstwem w procesie. Czynności zmierzają do zakończenia transakcji z pozytywnym dla Spółki efektem. Wynagrodzenie należne z tytułu kosztów dodatkowych udokumentowane będzie wystawioną przez Doradcę faktury VAT z wykazanym podatkiem VAT należnym.

Jak wskazano powyżej, należy uznać, iż taki koszt (a tym samym VAT naliczony dotyczący tego kosztu) pozostaje w związku z działalnością Spółki i zabezpieczeniem jej źródła przychodu. Spółka dzięki pozyskaniu nowego inwestora powinna mieć bowiem możliwość dalszego rozwoju działalności (działalność opodatkowana VAT i dająca prawo do odliczenia). Tym samym, skoro koszt i wydatek naliczony pozostają w związku z prowadzoną działalnością Spółki i dającą prawo do odliczenia, to Spółka powinna mieć prawo do odliczenia VAT z faktury wystawionej przez podmioty świadczące usługi dodatkowe.

W tym zakresie, można odwołać się do wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-249/17 (Ryanair), w którym wskazano, że zasada neutralności VAT wymaga, aby ponoszenie kosztów inwestycyjnych było traktowane jako działalność gospodarcza. W tym zakresie odliczenie dotyczy kosztów ogólnych podatnika, które wpływają w sposób pośredni na jego działalność (a więc kosztów wynagrodzenia Doradcy, które może ponieść Spółka).

Prezentowane stanowisko potwierdza interpretacja z dnia 14 stycznia 2021 r. znak 0113-KDIPT1-1.4012.747.2020.2.RG, zgodnie z którą:

„Mając na uwadze obowiązujące przepisy oraz opis sprawy należy stwierdzić, że wynagrodzenie firmy doradczej oraz pozostałych podmiotów świadczących usługi dodatkowe za efekt usług pozyskania inwestora, który nabył przedsiębiorstwo, jest w sposób pośredni związane z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością opodatkowaną podatkiem VAT (czynnościami opodatkowanymi) i Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z tego tytułu oraz to prawo do odliczenia nie podlega ograniczeniu, o którym mowa w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy. Prawo do odliczenia przysługuje pod warunkiem, że nie występują pozostałe przesłanki negatywne, określone w art. 88 ustawy”.”

Na pytanie zadane w wezwaniu „Czy faktury dokumentujące nabycie ww. „kosztów dodatkowych” zostaną wystawione na Państwa tj. … Sp. z o.o. jako nabywcę?”, odpowiedzieli Państwo „Tak”.

Pytanie w zakresie podatku od towarów i usług

Czy, w świetle art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, Spółka będzie uprawniona do odliczenia VAT z faktur wystawionych przez podmioty dot. „Kosztów Dodatkowych” ściśle związane z transakcją, w szczególności koszty doradztwa prawnego, usług korzystania z platformy virtual data room oraz opłat za pozyskanie oficjalnych dokumentów?

Państwa stanowisko w sprawie w zakresie podatku od towarów i usług

W ocenie Spółki, w świetle art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, Spółka będzie uprawniona do odliczenia VAT z faktur wystawionych przez podmioty świadczące „Usługi Dodatkowe” związane ściśle z transakcją.

Uzasadnienie stanowiska Spółki

Jak stanowi art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Oznacza to więc, że poniesienie przez podatnika wydatku obciążonego VAT, o ile pozostaje on w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą dającą prawo do odliczenia VAT, powinno skutkować możliwością odliczenia VAT naliczonego.

W przedmiotowej sytuacji, Spółka ponosi koszty wynagrodzenia stałego jak również może ponieść koszt wynagrodzenia Doradcy w sytuacji skutecznego procesu pozyskania inwestora.

Wynagrodzenie należne doradcy udokumentowane będzie wystawioną przez Doradcę fakturą VAT z wykazanym podatkiem VAT należnym.

Jak wskazano powyżej, należy uznać, iż taki koszt (a tym samym VAT naliczony dotyczący tego kosztu) pozostaje w związku z działalnością Spółki i zabezpieczeniem jej źródła przychodu. Spółka dzięki pozyskaniu nowego inwestora powinna mieć bowiem możliwość dalszego rozwoju działalności (działalność opodatkowana VAT i dająca prawo do odliczenia). Tym samym, skoro koszt i wydatek naliczony pozostają w związku z prowadzoną działalnością Spółki i dającą prawo do odliczenia, to Spółka powinna mieć prawo do odliczenia VAT z faktury wystawionej przez doradców, prawników oraz inne podmioty bezpośrednio związane z transakcją.

W tym zakresie, można odwołać się do wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-249/17 (Ryanair), w którym wskazano, że zasada neutralności VAT wymaga, aby ponoszenie kosztów inwestycyjnych było traktowane jako działalność gospodarcza. W tym zakresie odliczenie dotyczy kosztów ogólnych podatnika, które wpływają w sposób pośredni na jego działalność (a więc kosztów wynagrodzenia Doradcy, które może ponieść Spółka).

Prezentowane stanowisko potwierdza interpretacja z dnia 14 stycznia 2021 r. znak 0113- KDIPT1-1.4012.747.2020.2.RG, zgodnie z którą:

„Mając na uwadze obowiązujące przepisy oraz opis sprawy należy stwierdzić, że wynagrodzenie firmy doradczej za efekt usług pozyskania inwestora, który nabył przedsiębiorstwo, jest w sposób pośredni związane z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością opodatkowaną podatkiem VAT (czynnościami opodatkowanymi) i Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z tego tytułu oraz to prawo do odliczenia nie podlega ograniczeniu, o którym mowa w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy. Prawo do odliczenia przysługuje pod warunkiem, że nie występują pozostałe przesłanki negatywne, określone w art. 88 ustawy.”

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.) dalej zwanej „ustawą”:

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy:

Stosownie do ww. przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które są wykorzystywane do wykonywania czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu.

Ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego, że zakupy są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Zgodnie z art. 88 ustawy:

Powołane wyżej przepisy dotyczące prawa do odliczenia podatku naliczonego, stanowią implementację przepisów wspólnotowych odnoszących się do tego zagadnienia.

Podstawowym aktem określającym ramy prawne opodatkowania podatkiem od wartości dodanej jest Dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 str. 1 ze zm.; dalej jako: „Dyrektywa 2006/112/WE”), a wcześniej Szósta Dyrektywa Rady 77/388/EWG z 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji przepisów dotyczących podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku – 77/388/EWG (Dz. Urz. WE L Nr 145 str. 1 ze zm.).

Dyrektywa 2006/112/WE jako fundamentalną cechę podatku od wartości dodanej wskazuje zasadę neutralności podatku. Cechą podatku od wartości dodanej, wskazaną w ust. 2 art. 1 ww. Dyrektywy, jest faktyczne obciążenie ciężarem podatku od wartości dodanej jedynie konsumpcji towarów i usług. Z treści tego przepisu należy wnioskować, że podatek ten nie powinien obciążać podmiotów biorących udział w obrocie towarami i usługami, niebędących ich ostatecznymi odbiorcami. Należy jednak zwrócić uwagę, że zgodnie z postanowieniami art. 1, podatek powinien być naliczany na wszystkich stadiach obrotu, z etapem sprzedaży detalicznej włącznie. Mechanizmem zapewniającym obciążenie podatkiem wyłącznie ostatecznych odbiorców towarów i usług, przy jednoczesnym naliczaniu podatku na każdym etapie obrotu, jest wskazane w ust. 2, prawo do odliczenia od podatku należnego podatku zapłaconego przy nabyciu towarów i usług. Ograniczenie prawa do odliczenia podatku przez podatnika, podobnie jak wszelkie odstępstwa od zasady powszechności opodatkowania, powinny mieć charakter wyjątkowy i mogą być wprowadzane jedynie na podstawie wyraźnych przepisów prawa.

Neutralność podatku od wartości dodanej dla podatnika wyraża się, m.in. dążeniem do poszukiwania, wdrażania i ochrony rozwiązań legislacyjnych zapewniających stan prawny, w którym wartość podatku zapłaconego przez podatnika w cenie zakupywanych przez niego towarów i usług wykorzystywanych do celów działalności opodatkowanej, nie będzie stanowić dla podatnika ostatecznego kosztu. Podatnik musi mieć zapewnioną możliwość odzyskania podatku naliczonego związanego ze swoją działalnością opodatkowaną. Wszelkie korzystne dla podatnika konsekwencje wynikające z koncepcji neutralności podatku, są traktowane w doktrynie wspólnego systemu VAT, jako fundamentalne prawo podatnika, nie zaś jako jego przywilej.

Stosownie do art. 168 Dyrektywy 2006/112/WE (odpowiednik art. 17 ust. 2 Szóstej Dyrektywy):

Jednocześnie należy zaznaczyć, że Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wielokrotnie stwierdzał, iż prawo do odliczenia zostało wprowadzone, aby całkowicie uwolnić przedsiębiorcę od kosztów podatku VAT zapłaconego lub podlegającego zapłacie w toku jego działalności gospodarczej. Wspólny system podatku od wartości dodanej konsekwentnie zapewnia, że każda działalność gospodarcza, niezależnie od jej celu i efektu, pod warunkiem, że sama podlega VAT, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny.

Potwierdzeniem powyżej przedstawionej linii orzecznictwa jest m.in. wyrok TSUE w sprawie C-268/83 D. A. Rompelman i E. A. Rompelman-Van Deelen, z którego wynika, że regulacja dotycząca odliczenia, ma za cel całkowicie odciążyć podmiot podlegający opodatkowaniu VAT od podatku od wartości dodanej, który jest winien zapłacić w związku ze swoją działalnością gospodarczą. Wspólny system wartości dodanej zapewnia, że obciążenie podatkiem VAT jest całkowicie neutralne wobec każdego przedsiębiorstwa, niezależnie od celów i wyników przedsiębiorstwa, pod warunkiem, że takie przedsiębiorstwo samo w sobie podlega opodatkowaniu VAT.

Dopełnieniem ww. stanowiska jest orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-37/95 pomiędzy Państwem Belgijskim a Ghent Coal Terminal NV, w którym Trybunał stwierdził (odwołując się do zasady neutralności podatku VAT), że w sytuacji kiedy nabycie towarów i usług zostało poczynione z zamiarem wykorzystania ich do działalności opodatkowanej, ale z powodów pozostających poza kontrolą podatnika, nie wykorzystał on nabytych towarów i usług w prowadzeniu tej działalności, prawo podatnika do odliczenia podatku VAT zostaje zachowane. W świetle powołanego wyroku należy stwierdzić, że w przypadku, gdy zakup danego towaru przez wnioskodawcę jest dokonany z zamiarem wykorzystania tego towaru do działalności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, to pomimo utraty danego towaru z przyczyn niezależnych, tj. w sposób niezawiniony, czy jak to ujął Trybunał – „z powodów pozostających poza kontrolą podatnika”, jego prawo do odliczenia w związku z nabyciem tego towaru zostaje zachowane.

Z uwagi na powyższe należy stwierdzić, że wskazane przepisy ustawy oraz orzeczenia, umożliwiają podatnikowi, w ramach działalności opodatkowanej, odliczenie podatku VAT z tytułu nabycia towarów i usług stanowiących inwestycje z przeznaczeniem na działalność opodatkowaną. Przy czym związek dokonywanych zakupów z działalnością podatnika może mieć charakter bezpośredni lub pośredni.

O bezpośrednim związku dokonywanych zakupów z działalnością gospodarczą można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży – towary handlowe lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług, będących przedmiotem dostawy; bezpośrednio więc wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania przychodu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez dany podmiot obrotów. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług, a powstaniem obrotu.

Wymóg zachowania związku zakupów z działalnością opodatkowaną, akcentowany jest w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W orzeczeniu z 6 kwietnia 1995 r., (w sprawie C-4/94, BLP Group plc v. Commissioners of Customs & Excise) TSUE stwierdził, że powstanie prawa do odliczenia podatku jest uzależnione od bezpośredniego i niezwłocznego związku z transakcjami opodatkowanymi. Także w wyroku z 8 czerwca 2000 r. (w sprawie C-98/98, Commissioners of Customs and Excise a Midland Bank plc) TSUE nie miał wątpliwości, że artykuł 2 Pierwszej Dyrektywy i artykuł 17 ust. 2, 3 i 5 Szóstej Dyrektywy w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych należy interpretować w taki sposób, aby warunkiem odliczenia przez podatnika VAT oraz podstawą do ustalenia zakresu tego prawa było zasadniczo istnienie bezpośredniego związku pomiędzy daną transakcją nabycia, a daną transakcją (lub transakcjami) sprzedaży, uprawniającymi do dokonania odliczenia. Ponadto, w wyroku z 13 marca 2008 r. w sprawie C-437/06 Securenta, Trybunał przesądził, że w sytuacji, gdy podatnik wykonuje działalność gospodarczą i działalność niemającą charakteru gospodarczego, prawo do odliczenia z tytułu ewentualnych wydatków jest dopuszczalne jedynie w zakresie, w jakim wydatki te można przyporządkować działalności gospodarczej podatnika.

Z opisu sprawy wynika, że w związku z planami Państwa rozwoju związanymi z obecnym dynamicznym rozwojem branży oraz rozważaną sprzedażą udziałów  przez dotychczasowych udziałowców Spółki, w tym fundusz inwestycyjny, podjęli Państwo decyzję i starania w zakresie pozyskania nowego wsparcia i inwestycji w obszarze rozwoju działalności gospodarczej. Rozważane jest pozyskanie nowego inwestora bądź inwestorów, którzy mogliby zastąpić dotychczasowych udziałowców, względnie wejść do Spółki obok dotychczasowych udziałowców i wspierać rozwój działalności operacyjnej Spółki. Wejście nowych inwestorów nie będzie wiązało się z podwyższeniem kapitału zakładowego Spółki - bardziej prawdopodobna jest sprzedaż pakietu udziałów przez dotychczasowych udziałowców na rzecz nowych inwestorów.

Zamierzają Państwo zawrzeć umowę z wyspecjalizowanym doradcą (dalej: Doradca), celem wsparcia działań Spółki w zakresie pozyskania nowego inwestora lub partnera strategicznego zainteresowanego nabyciem udziałów Spółki od obecnych udziałowców. Przedmiotem Transakcji - są udziały Spółki, zorganizowana część przedsiębiorstwa Spółki lub jego aktywa, będące przedmiotem transakcji z Inwestorem. Ważnym elementem procesu jest przygotowanie przedsiębiorstwa do sprzedaży obejmującego m.in. przygotowanie strategii procesu, oferty w języku angielskim, skierowanie jej do określonej grupy potencjalnych inwestorów w kraju i przede wszystkim za granicą oraz efektywne wsparcie przy negocjacjach z oferentami.

Usługi doradcze nabywane przez Spółkę od Doradcy w celu pozyskania nowego inwestora będą miały związek wyłącznie z wykonywanymi przez Spółkę czynnościami opodatkowanymi VAT. Wynagrodzenie Doradcy będzie pozostawać w związku z ogólną działalnością.

Ponadto Spółka przewiduje, że w toku transakcji, może pojawić się konieczność zaangażowania innych doradców lub firm świadczących usługi wsparcia procesów transakcyjnych (podmioty niepowiązane ze Spółką) oraz poniesienie dodatkowych kosztów i opłat (dalej: „Koszty Dodatkowe”).

Wśród takich wydatków znajdą się między innymi:

1)radcy prawni, którzy byliby odpowiedzialni za sporządzenie i negocjowanie dokumentów realizujących transakcję, jak i innych dokumentów prawnych niezbędnych do przygotowania transakcji, m.in.: pierwszego projektu przedwstępnej warunkowej umowy sprzedaży udziałów - „…”, pierwszego projektu umowy przyrzeczonej sprzedaży udziałów „…”,

2)tłumaczy przysięgłych, notariuszy,

3)firmy udostępniające platformy virtual data room, służące udostępnianiu potencjalnym inwestorom informacji i danych niezbędnych do przeprowadzenia procesu due diligence,

4)opłaty za uzyskanie oficjalnych dokumentów, np. wypisy, wyrysy, mapy z rejestru gruntów, zaświadczenia o niezaleganiu w podatkach, etc.

Spółka ponosi koszty dodatkowe w kolejnym etapie procesu pozyskania nowego inwestora. Koszty te świadczą o poważnym zainteresowaniu potencjalnego inwestora i są naturalnym następstwem w procesie. Czynności zmierzają do zakończenia transakcji z pozytywnym dla Spółki efektem. Taki koszt (a tym samym VAT naliczony dotyczący tego kosztu) pozostaje w związku z działalnością Spółki i zabezpieczeniem jej źródła przychodu. Spółka dzięki pozyskaniu nowego inwestora powinna mieć bowiem możliwość dalszego rozwoju działalności (działalność opodatkowana VAT i dająca prawo do odliczenia).

Państwa wątpliwości dotyczą tego, czy są Państwo uprawnieni do odliczenia VAT z faktur dokumentujących Koszty Dodatkowe związane z transakcją, w szczególności koszty doradztwa prawnego, usług korzystania z platformy virtual data room oraz opłat za pozyskanie oficjalnych dokumentów.

Jak zostało wyżej wskazane, warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest niewątpliwy i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi. Przy czym istotna jest intencja nabycia, tzn. jeśli dany towar ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych, wówczas po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych, odliczenie jest prawnie dozwolone, pod warunkiem, że nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych.

Jak wynika z przedstawionych okoliczności sprawy nabywane towary i usługi mają przyczynić się do pozyskania nowego inwestora, co może przełożyć się na szereg korzyści z perspektywy samej Spółki między innymi, takich jak pozyskanie dodatkowego finansowania m.in. do dalszej ekspansji, potencjalnie tańszy dostęp do kapitału, potencjalny dostęp do nowych rynków (terytorialnych) i nowych segmentów rynku, dostęp do know-how biznesowego. Poniesienie przewidywanych przez Spółkę Kosztów Dodatkowych związanych z procesem transakcyjnym będzie pozostawać w związku z ogólną działalnością Spółki, ponieważ wydatki i opłaty na powyższe usługi są kluczowe dla pozyskania odpowiedniego inwestora, który będzie spełniał oczekiwania Spółki, a tym samym umożliwiał realizację założeń, nowej strategii rozwoju, która może wpłynąć na dalszy rozwój działalności Spółki i przyczynić się w przyszłości do zwiększenia generowanych przez Spółkę przychodów.

Wskazali Państwo, że główna sprzedaż Spółki stanowi sprzedaż opodatkowaną VAT w Polsce bądź dającą prawo do odliczenia VAT. Zatem udokumentowane fakturami wydatki na Koszty Dodatkowe związane z procesem transakcji mają pośrednio wpływ na prowadzoną przez Państwa działalność.

Wobec powyższego należy uznać, że poniesione przez Państwa Koszty Dodatkowe będą związane z prowadzoną przez Państwa działalnością opodatkowaną podatkiem VAT.

Ponadto w opisie sprawy wskazali Państwo, że dla potrzeb Państwa wniosku należy przyjąć założenie, że wynagrodzenie wypłacane z tytułu Kosztów Dodatkowych na podstawie faktur VAT nie jest objęte ograniczeniem określonym w art. 88 ustawy.

Tym samym będzie Państwu przysługiwało, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur VAT dotyczących Kosztów Dodatkowych ściśle związanych z transakcją, w szczególności kosztów doradztwa prawnego, usług korzystania z platformy virtual data room oraz opłat za pozyskanie oficjalnych dokumentów.

Tym samym Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty opis sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź straci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

-   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935, dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-    w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-    w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.