Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

24 października 2024 r. wpłynął za pośrednictwem ePUAP Państwa wniosek z 24 października 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków inwestycyjnych w związku z realizacją operacji pn. „(...)”.

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina (...) (dalej: Gmina, Wnioskodawca) jest podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: podatek VAT), zarejestrowanym jako podatnik czynny. Gmina dokonała centralizacji rozliczeń podatku VAT wraz z podległymi jednostkami budżetowymi i obecnie rozlicza się z urzędem skarbowym w sposób skonsolidowany.

Zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2024 poz. 1465) Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność, posiada osobowość prawną, a samodzielność Gminy podlega ochronie sądowej. Art. 6 wyżej wskazanej ustawy stanowi, że do zakresu działania Gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

W ramach swoich funkcji, realizując zadania z zakresu gospodarki wodnej, o których mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, Wnioskodawca pozyskał dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej na realizację operacji typu „Zarządzanie zasobami wodnymi” w zakresie przebudowy otwartego zbiornika retencyjnego służącego do gromadzenia wód opadowych lub roztopowych, wód gruntowych lub wód płynących, w ramach poddziałania „Wsparcie na inwestycje związane z rozwojem, modernizacją i dostosowywaniem rolnictwa i leśnictwa” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Zadania wnioskodawcy wynikające z projektu obejmują „(...)” (dalej: Projekt, Inwestycja). Całkowity budżet przypadający na Wnioskodawcę wynosi (...) zł. Planowana przebudowa dotyczy istniejącego zbiornika wodnego, który to w przeciągu ostatnich lat uległ stopniowej dekapitalizacji. W obecnej sytuacji aby móc z niego korzystać należy przeprowadzić przebudowę elementów składowych.

W ramach zadania wykonane zostanie:

1.(...)

Projekt swoim zakresem obejmuje przedsięwzięcie inwestycyjne realizowane na obszarze Gminy, którego wdrożenie ma na celu gromadzenie i zatrzymywanie nadmiaru wody deszczowej lub roztopowej. Jest to ważny element infrastruktury wodno-ściekowej, który pomaga w ograniczeniu ryzyka zalania terenów. Jednocześnie wpłynie na poprawę estetyki zagospodarowania terenu. Ponadto zbiornik wodny będzie pełnił funkcje dostarczania wody w okresach jej niedoboru. Zbiornik nie będzie wykorzystywany w żaden sposób do czynności opodatkowanych, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Gmina nie będzie pobierać opłat za korzystanie z wytworzonej infrastruktury, nie będzie jej wynajmować ani osiągać jakichkolwiek innych przychodów związanych z tą Inwestycją. Bezpośrednimi odbiorcami Projektu będą mieszkańcy Gminy, którym zbiornik będzie służyć wyłącznie do czynności nieodpłatnych. Zbiornik ponadto będzie pełnił funkcję retencyjną. Załącznikiem wymaganym do dokumentacji dotyczącej środków finansowych jest interpretacja indywidualna przepisów prawa podatkowego dotycząca podatku od towarów i usług. W związku z tym, iż Gmina jako Wnioskodawca ubiega się o zaliczenie kosztów podatku VAT realizowanego zadania do kosztów kwalifikowalnych operacji i tym samym będzie ubiegała się o dofinansowanie w kwotach brutto, musi wykazać, że podatek VAT nie będzie mógł być przez gminę odzyskany w całości lub w części. Wszystkie towary i usługi nabywane na potrzeby realizacji Projektu będą udokumentowane fakturami VAT wystawionymi na Gminę.

Pytanie

Czy Wnioskodawca ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2024 poz. 361 z późn. zm.), wynikającą z faktur dokumentujących poniesione wydatki związane z realizacją projektu „(...)”?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z realizacją projektu pn. „(...)” Gminie nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Uzasadnienie

Podstawowa zasada dotycząca możliwości odliczenia podatku naliczonego została zawarta w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2024 r. poz. 361 z późn. zm.), zwanej dalej Ustawą. Zgodnie z tym przepisem, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Prawo to przysługuje podatnikowi pod warunkiem, że nie zachodzą przesłanki negatywne, sprecyzowane w art. 88 ustawy o VAT. Powyższa zasada wyklucza możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych tj. czynności zwolnionych od podatku VAT lub czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem. W konsekwencji, z uwagi na niespełnienie podstawowej, pozytywnej przesłanki warunkującej prawo odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, Gminie nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn. „(...)”.

Na zakres prawa do odliczenia w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. W związku z tym, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług winien spełniać przesłanki umożliwiające uznanie go, dla tej czynności, za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Na mocy art. 15 ust. 1 Ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 Ustawy).

W myśl art. 15 ust. 6 Ustawy nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo - przedmiotowy. W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwoistym charakterze: podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa oraz podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Gmina, stosownie do art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, jest jednostką samorządu terytorialnego, wykonującą zadania publiczne we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność. Zadania publiczne, obejmujące również sprawy gospodarki wodnej, wykonywane są zatem nieodpłatnie i mają na celu korzyść ogółu. Obiekt powstały w wyniku realizacji Inwestycji, będzie służył wyłącznie zaspokajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty i będzie miał charakter ogólnodostępny. W konsekwencji, w opinii Gminy, należy uznać, że ponoszone przez Gminę wydatki nie będą miały związku ze świadczeniem usług podlegających opodatkowaniu VAT, a tym samym nie będzie przysługiwało jej prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków na realizację Projektu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy:

Natomiast stosownie do art. 88 ust. 4 ustawy:

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego, że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

Natomiast jak stanowi art. 15 ust. 2 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy:

Z powołanych przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Oznacza to, że w pozostałym zakresie, np. w zakresie zadań własnych nałożonych na gminę na podstawie odrębnych przepisów, jednostki samorządu terytorialnego nie występują jako podatnicy podatku VAT.

Jak stanowi art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm.):

Stosownie do art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Z opisu sprawy wynika, że Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W ramach swoich funkcji, realizując zadania z zakresu gospodarki wodnej, o których mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym Wnioskodawca pozyskał dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej na realizację operacji typu „Zarządzanie zasobami wodnymi” w zakresie przebudowy otwartego zbiornika retencyjnego służącego do gromadzenia wód opadowych lub roztopowych, wód gruntowych lub wód płynących, w ramach poddziałania „Wsparcie na inwestycje związane z rozwojem, modernizacją i dostosowywaniem rolnictwa i leśnictwa” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Zadania Wnioskodawcy wynikające z Projektu obejmują „(...)”. Projekt swoim zakresem obejmuje przedsięwzięcie inwestycyjne realizowane na obszarze Gminy, którego wdrożenie ma na celu gromadzenie i zatrzymywanie nadmiaru wody deszczowej lub roztopowej. Ponadto zbiornik wodny będzie pełnił funkcje dostarczania wody w okresach jej niedoboru. Zbiornik nie będzie wykorzystywany w żaden sposób do czynności opodatkowanych, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Gmina nie będzie pobierać opłat za korzystanie z wytworzonej infrastruktury, nie będzie jej wynajmować ani osiągać jakichkolwiek innych przychodów związanych z tą Inwestycją. Bezpośrednimi odbiorcami Projektu będą mieszkańcy Gminy, którym zbiornik będzie służyć wyłącznie do czynności nieodpłatnych. Zbiornik ponadto będzie pełnił funkcję retencyjną.

Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia czy Gmina ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, wynikającą z faktur dokumentujących poniesione wydatki związane z realizacją projektu „(...)”

Jak wynika z powołanych przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W analizowanej sprawie warunki uprawniające do odliczenia podatku VAT naliczonego nie będą spełnione. Z wniosku wynika, że zbiornik nie będzie wykorzystywany w żaden sposób do czynności opodatkowanych, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Gmina nie będzie pobierać opłat za korzystanie z wytworzonej infrastruktury, nie będzie jej wynajmować ani osiągać jakichkolwiek innych przychodów związanych z tą Inwestycją. Bezpośrednimi odbiorcami Projektu będą mieszkańcy Gminy, którym zbiornik będzie służyć wyłącznie do czynności nieodpłatnych. Zatem, nie będą spełnione przesłanki z art. 86 ust. 1 ustawy uprawniające do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikających z faktur dokumentujących poniesione wydatki związane z realizacją projektu „(...).”

Tym samym Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Pojęcie „kosztu kwalifikowalnego” nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne Wnioskodawcy przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowalnym.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawiliście i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).