Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

3 października 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 23 września 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy nieuznania Pani za podatnika podatku VAT prowadzącego działalność gospodarczą w zakresie usług najmu krótkoterminowego na cele prywatne.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawczyni 4 marca 2016 r. wraz z mężem zakupiła mieszkanie położone w (...) przy ul. (...) prywatnie na cele własne. Wnioskodawczyni korzysta z niego regularnie, klimat morski poprawia jej zdrowie.

W 2019 r. zwrócił się do Wnioskodawczyni przedstawiciel firmy (...) zajmującej się wynajmem mieszkań w (...) z zapytaniem, czy Wnioskodawczyni może swoje mieszkanie wynajmować dla ich klientów.

Wnioskodawczyni zgodziła się na parodniowy najem wtedy, kiedy w mieszkaniu nie przebywa.

Są to wynajmy kilkudniowe, najwyżej dwutygodniowe prywatne poprzez portal (...) poza zakresem działalności gospodarczej Wnioskodawczyni zarejestrowanej w CEIDG. Działalność gospodarcza Wnioskodawczyni jest opodatkowana podatkiem VAT od 8 czerwca 2004 r., posługuje się numerem NIP: (...).

Wnioskodawczyni apartament wynajmuje jako osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej i opłaca od niego podatek dochodowy w formie ryczałtu ewidencjonowanego 8,5%. Wnioskodawczyni uważa, iż pomimo zaliczania usług najmu krótkoterminowego dla turystów z (...) sklasyfikowanych pod symbolem PKWiU 55, czyli „Usług związanych z zakwaterowaniem” wymienione w załączniku nr 3 do ustawy o VAT, który wskazuje towary i usługi objęte stawką VAT 8%, nie powinna płacić z tego tytułu podatku VAT, gdyż jest to najem prywatny i odbywa się prywatnie poza działalnością gospodarczą Wnioskodawczyni.

Pytanie

Czy Wnioskodawczyni powinna płacić z tytułu najmu krótkoterminowego jako osoba prywatna poza działalnością gospodarczą podatek VAT w stawce 8%?

Pani stanowisko w sprawie

Apartament wynajmuje Pani jako osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej i opłaca Pani od niego podatek dochodowy w formie ryczałtu ewidencjonowanego 8,5%. Uważa Pani, iż pomimo zaliczania usług najmu krótkoterminowego dla turystów z (...) sklasyfikowanych pod symbolem PKWiU 55, czyli „Usług związanych z zakwaterowaniem” w załączniku nr 3 do ustawy o VAT, który wskazuje towary i usługi objęte stawką VAT 8% nie powinna Pani płacić z tego tytułu podatku VAT, gdyż jest to najem prywatny i odbywa się prywatnie, poza Pani działalnością gospodarczą. Poza tym większość czasu w sezonie letnim Pani w nim przebywa.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy :

Na mocy art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Należy wskazać, że umowa najmu jest cywilnoprawną umową nakładającą na strony – zarówno wynajmującego, jak i najemcę – określone przepisami obowiązki.

Jak wynika z art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 1610 ze zm.):

Najem jest więc umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną, odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy polegające na płaceniu umówionego czynszu. Z powyższego wynika, że umówiony między stronami czynsz jest wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej rzeczy i stanowi świadczenie wzajemne należne za używanie lokalu przez jego najemcę.

W sprawie istotne jest, że w podatku VAT nie występuje pojęcie „najmu prywatnego” i „najmu w ramach działalności gospodarczej”. W świetle przepisów ustawy, działalnością gospodarczą jest każda czynność najmu niezależnie od tego, czy wynajmujący działalność tę zarejestrował czy nie i niezależnie od tego, czy przedmiot najmu stanowi w jego działalności środek trwały.

Na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług najem stanowi świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Wskazać jednak należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, bądź świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.

Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy należy stwierdzić, że świadczenie usług najmu wypełnia, określoną w art. 15 ust. 2 ustawy, definicję działalności gospodarczej, jeżeli jest wykonywane w sposób ciągły do celów zarobkowych, bez względu na to, czy najem jest prowadzony w ramach działalności gospodarczej, czy jako odrębne źródło przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych. Sam charakter stosunku prawnego, jaki kształtuje umowa najmu wskazuje, że ma ona długotrwały charakter, a uzyskiwane korzyści z tego tytułu są w zasadzie stałe.

Z opisu sprawy wynika, że jest Pani wraz z mężem właścicielem mieszkania, zakupionego na cele prywatne. Mieszkanie wynajmuje Pani na kilkudniowe (dwutygodniowe) pobyty dla klientów, którzy wynajmują apartament poprzez portal niemiecki. Są to wynajmy kilkudniowe, najwyżej dwutygodniowe. Klasyfikuje Pani usługi najmu krótkoterminowego dla turystów z (...) pod symbolem PKWiU 55 - „Usługi związane z zakwaterowaniem”. Wynajmuje Pani ten apartament prywatnie, poza zakresem swojej działalności gospodarczej zarejestrowanej w CEIDG, która jest opodatkowana podatkiem VAT od 8 czerwca 2004 r., i w ramach której posługuje się Pani numerem NIP.

Pani wątpliwości dotyczą uznania, czy wynajmując opisany we wniosku apartament działa Pani jako podatnik podatku od towarów i usług prowadzący działalność gospodarczą w myśl art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że oprócz opodatkowanej działalności gospodarczej prowadzonej od 2004 r. świadczy Pani także usługi najmu mieszkania, za które otrzymuje Pani wynagrodzenie. Umowy najmu, które Pani zawarła z podmiotami trzecimi są umowami krótkoterminowymi. Podkreśla Pani, że apartament wynajmuje prywatnie na cele własne, poza działalnością gospodarczą.

Należy w tym miejscu zwrócić uwagę, że dla uznania danego majątku za „prywatny” istotny jest sposób jego wykorzystania i charakter działań podejmowanych w odniesieniu do niego w całym okresie posiadania przez dany podmiot.

Termin „majątek prywatny” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy o VAT, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, której należy dokonać odwołując się np. do wyroku TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen V. Dieter Armbrecht) z 4 października 1995 r., czy wyroku w sprawie C-25/03 (Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE) z 21 kwietnia 2005 r., w których Trybunał stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych i że jest to taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona, ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanych orzeczeń wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania swojego mienia wykazywać zamiar jego wykorzystywania w ramach majątku osobistego, co z przedstawionego przez Panią we wniosku stanu faktycznego nie wynika.

Należy zatem stwierdzić, że świadczone przez Panią usługi polegają na wykorzystywaniu należącego do Pani mieszkania w sposób ciągły dla celów zarobkowych i stałym czerpaniu korzyści z jego posiadania. Posiadane przez Panią mieszkanie nie stanowi Pani „majątku prywatnego”, bowiem mając na uwadze sposób jego wykorzystywania do działalności w zakresie najmu, za które to usługi otrzymuje Pani wynagrodzenie, nie można powiedzieć, że służy ono wyłącznie do zaspokajania Pani potrzeb osobistych (prywatnych). Fakt, że najem odbywa się poza opodatkowaną działalnością gospodarczą prowadzoną przez Panią od 2004 r. nie jest wystarczający by uznać, iż opisane mieszkanie to Pani „majątek prywatny”.

W kontekście przywołanych wyżej przepisów należy stwierdzić, że najem mieszkania w ramach „usługi krótkotrwałego zakwaterowania” wypełnia określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej, bez względu na to, czy przedmiotowy najem stanowi najem Pani prywatnego mieszkania. Nie ma tu znaczenia, że najem ww. mieszkania nie jest prowadzony przez Panią w ramach zarejestrowanej działalności gospodarczej, lecz jako odrębne źródło przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem, obrót uzyskany z tytułu świadczenia usług najmu opisanego mieszkania stanowi obrót z działalności gospodarczej.

W konsekwencji najem mieszkania na warunkach opisanych we wniosku stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, a świadcząc ww. usługi najmu działa Pan jako podatnik, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy prowadzący działalność gospodarczą zdefiniowaną w art. 15 ust. 2 ustawy. Zatem świadcząc podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT usługę najmu mieszkania będzie ją Pani musiała opodatkować właściwą dla tej usługi stawką podatku VAT.

Potwierdzenie zajętego wyżej stanowiska można znaleźć np. w orzecznictwie TSUE, gdzie ugruntowało się stanowisko, iż czerpanie dochodów ze składnika majątku na podstawie umowy zawartej z jednym podmiotem wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej. W orzeczeniu z 4 grudnia 1990 r. w sprawie C-186/89 W.N. Van Tiem v. Staatssecretaris van Financien uznano, że wynajem działki budowlanej wraz z prawem do wybudowania na niej i późniejszego użytkowania budynku, w zamian za roczny czynsz, jest prowadzeniem działalności gospodarczej. W innym zaś wyroku z 26 września 1996 r. w sprawie C-230/94 Renate Enkler przeciwko Finanzamt Hamburg stwierdzono, że wynajem majątku rzeczowego stanowi wykorzystanie tego majątku, które należy zaklasyfikować jako działalność gospodarczą w rozumieniu artykułu 9 ust. 2 VI Dyrektywy. Ponadto, w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 13 listopada 2012 r. sygn. akt I FSK 1805/11, wyrażono pogląd, że jeżeli działalność w zakresie dzierżawy gruntu cechuje się zarówno powtarzalnością, jak i długim okresem trwania, to grunt wykorzystywany jest w sposób ciągły dla celów zarobkowych, a właściciel prowadzi działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. NSA wskazał przy tym, że dla oceny, czy dana osoba prowadzi działalność gospodarczą w określonym zakresie nie ma znaczenia to, czy w tym zakresie zarejestrowała ona działalność czy też nie, nie ma też znaczenia jej subiektywne przekonanie.

Tym samym, Pani stanowisko, zgodnie z którym nie powinna Pani płacić podatku VAT z tytułu świadczenia usług najmu krótkoterminowego dla turystów z (...) sklasyfikowanych pod symbolem PKWiU 55, czyli „Usługi związane z zakwaterowaniem”, gdyż jest to najem prywatny i odbywa się prywatnie, poza Pani działalnością gospodarczą, uznaję za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie pytania w części dotyczącej kwestii ustalenia czy z tytułu świadczenia najmu krótkoterminowego powinna Pani być uznana za podatnika podatku VAT prowadzącego działalność gospodarczą. W zakresie ustalenia stawki podatku VAT dla przedmiotowego najmu, zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Informuję ponadto, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 poz. 2383 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pani sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i musi się Pani zastosować do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).