Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

11 października 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 10 października 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania czynności przeniesienia praw majątkowych do wyników badań przemysłowych i prac rozwojowych, określenia podstawy opodatkowania oraz fakturowania otrzymanej kwoty finansowania w związku z realizacją Projektu.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca (zwana dalej Wnioskodawcą lub A.) jest akademicką uczelnią publiczną posiadającą osobowość prawną, stanowiącą część systemu szkolnictwa wyższego w rozumieniu ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 742 ze zm.). Wnioskodawca działa na podstawie powołanej ustawy, aktów wykonawczych na jej podstawie wydanych oraz statutu A. Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 11 pkt 1-5 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, podstawowymi zadaniami Wnioskodawcy m.in. są:

1)prowadzenie kształcenia na studiach;

2)prowadzenie kształcenia na studiach podyplomowych lub innych form kształcenia;

3)prowadzenie działalności naukowej, świadczenie usług badawczych oraz transfer wiedzy i technologii do gospodarki;

4)prowadzenie kształcenia doktorantów;

5)kształcenie i promowanie kadr uczelni.

Działalność Wnioskodawcy obejmuje zarówno obszar podlegający opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jak również obszar niepodlegający opodatkowaniu (będący poza zakresem ustawy o VAT) oraz zwolniony z opodatkowania (czynności korzystające ze zwolnienia od podatku VAT). Działalność niepodlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (będąca poza zakresem ustawy o VAT) to przede wszystkim nieodpłatne czynności kształcenia oraz badania własne naukowe finansowane z subwencji oraz innych różnego typu dofinansowań. Odpłatna działalność Wnioskodawcy to głównie odpłatne usługi kształcenia, które korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług oraz odpłatne usługi noclegowe świadczone na rzecz studentów i doktorantów Wnioskodawcy, które także korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. Wnioskodawca prowadzi również działalność opodatkowaną podatkiem od towarów i usług, polegającą m.in. na odpłatnym wynajmie lokali użytkowych, odpłatnych badaniach wykonywanych na zlecenie, odpłatnych noclegach świadczonych na rzecz osób innych niż studenci/doktoranci, odpłatnej sprzedaży wydawnictw, czy też innej sprzedaży opodatkowanej tym podatkiem. Działalność opodatkowana podatkiem od towarów i usług to także tzw. komercjalizacja wyników badań (czyli sprzedaż wyników badań, odpłatne udzielanie licencji do wyników prac badawczych, rozwojowych, wdrożeniowych, etc. lub też inne formy odpłatnego ich udostępniania).

W ramach prowadzonej działalności naukowej Wnioskodawca wykonuje różnego typu badania. Realizacja badań wymaga ponoszenia znacznych wydatków finansowych. Wydatki finansowane są z subwencji, dotacji lub różnego typu grantów. Wiele instytucji, w tym państwowych agencji rządowych, ogłasza konkursy na finansowanie działalności badawczej (m.in. realizowanej przez uczelnie wyższe). Agencje ogłaszają konkurs, zainteresowane jednostki aplikują w konkursie i po spełnieniu warunków konkursowych otrzymują grant/ dofinansowanie, etc.

Jedną z agencji rządowych, która ogłasza konkursy na dofinansowanie badań jest Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (zwane dalej także NCBiR lub Centrum). W 2015 r. NCBiR przystąpiło do sieci ministerstw i agencji finansujących, które łączą swoje istniejące systemy finansowania w celu zwiększenia konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw. Sieć ta nosi nazwę (...) (…). Celem i inicjatywą (...) jest wspieranie i rozwój badań branżowych. Konkursy ogłaszane z inicjatywy (...) umożliwiają finansowanie ze źródeł publicznych (narodowych/regionalnych) badań na potrzeby konkretnych branż przemysłowych. Badania te są inicjowane przez zrzeszenia branżowe przedsiębiorstw, a przeprowadzane często przez wyspecjalizowane jednostki naukowe działające na rzecz konkretnego sektora przemysłowego. Obejmują głównie prace rozwojowe.

NCBiR ogłosił (...). NCBiR jest podmiotem finansującym przedsięwzięcie w ramach tzw. finansowania krajowego.

Aplikowanie do konkursu odbywało się równolegle w instytucji krajowej jak i międzynarodowej (składane były równolegle dwa wnioski - wniosek międzynarodowy jak i krajowy). Wniosek międzynarodowy składany był przez lidera konsorcjum międzynarodowego, którym jest Stowarzyszenie B. (podmiot z siedzibą w Niemczech, zwany dalej B.). W tym celu na podstawie umowy konsorcjum międzynarodowego z dnia 23 grudnia 2021 r. utworzono konsorcjum międzynarodowe składające się z dwóch podmiotów z Polski (Wnioskodawca oraz Stowarzyszenie C.) oraz trzech podmiotów z Niemiec (B. będące liderem oraz dwa instytuty badawcze). Umowa konsorcjum międzynarodowego została opracowana na bazie szablonu obowiązującego dla programu (...). Umowa reguluje m.in. sposób podejmowania decyzji, merytoryczny zakres prac (listę pakietów roboczych), role i odpowiedzialność członków konsorcjum. Zawarte w niej zapisy określają odpowiedzialność stron, sposób zarządzania prawami własności intelektualnej, rozpowszechniania wyników projektu oraz zasady poufności.

Zgodnie z pkt 4.2.1.2 umowy konsorcjum międzynarodowego, wiedza i rezultaty otrzymane w wyniku realizacji projektu są własnością strony, która je wytworzyła. Cała wiedza opracowana wspólnie w ramach projektu przez kilka stron będzie wspólną i całkowitą własnością odpowiednich stron, które stworzyły tę wiedzę. Członkowie konsorcjum z danego kraju dzielą powyższe prawa według zasad określonych w umowie podpisanej z krajową agencją przyznającą dofinansowanie (w przypadku podmiotów z Polski, chodzi o umowę o dofinansowanie podpisaną z NCBiR).

Wniosek krajowy składało Stowarzyszenie C. (obecnie C.) - dalej C.. Oba wnioski zostały przez instytucje finansujące wybrane do realizacji (zarówno międzynarodowy jak i krajowy). W ich wyniku Wnioskodawca wraz z przywołanymi powyżej podmiotami realizują wspólnie projekt pt.: „(…)” (zwany dalej Projektem).

Celem Projektu jest opracowanie technologii (…). Celem zespołu badawczego A. będzie opracowanie technologii (…). W wyniku prac określone zostaną charakterystyki technologiczne procesu wytwarzania, jak również charakterystyki tribologiczne i eksploatacyjne. Pozwoli to na zredukowanie zużycia narzędzi, wydłużenie ich okresu eksploatacji, zmniejszenie zużycia środków smarnych oraz podniesienie jakości formowanych wyrobów.

Poniżej poszczególne zadania w Projekcie, w których wykonaniu uczestniczy Wnioskodawca.

Prace planowane w ramach zadania 1 (Y.0) nakierowane są na utworzenie mechanizmów wspomagających osiągnięcie celów Projektu, poprzez efektywne zarządzanie Projektem oraz moderowanie interakcji między partnerami badawczymi. Wewnętrzna komunikacja i interakcja zostaną zapewnione poprzez spotkania, opracowywanie i rozpowszechnianie raportów i dokumentów roboczych. Celem tego zadania jest zapewnienie struktury i procedur do prawidłowego zarządzania Projektem badawczym mechanizmów częstej wymiany informacji między interesariuszami Projektu. Głównym koordynatorem Projektu jest B. B. oraz C. są odpowiedzialne za przygotowanie raportów regionalnych i kontakty z krajowymi agencjami finansującymi Projekt.

Celem zadania 2 (Y.1) jest zdefiniowanie i skategoryzowanie wymagań dla (…) Y.2-Y.6. Wnioskodawca będzie uczestniczył w definiowaniu (…) i uwzględni ograniczenia (…). W związku z realizacją tego zadania A. poniesie wydatki na wynagrodzenia oraz związane z delegacjami.

W ramach Y.3 zostaną określone parametry (…). Do prac w zadaniu zostaną wykorzystane wyniki uzyskane w zadaniu Y.1. Rezultaty Y.3 zostaną zastosowane w zadaniu Y.2. Część działań w ramach Y.3 będzie koordynowana przez A. Ponadto Wnioskodawca przeprowadzi badania technologiczne na próbkach i narzędziach dostarczonych przez partnerów. W związku z realizacją tego zadania A. poniesie wydatki na wynagrodzenia, delegacje oraz związane z adaptacją i rozbudową stanowiska (…) będącego na wyposażeniu Wnioskodawcy (konieczne jest dokupienie (…)).

Celem zadania Y.4 jest opracowanie procesów (…). W zadaniu zostaną wykorzystane wyniki Y.3 oraz opracowane i zbadane zostaną różne strategie (…). A. opracuje parametry technologii i strategie (…) i wspólnie z partnerami opracuje koncepcję (…). Wnioskodawca będzie również uczestniczył w przeprowadzeniu analizy (…). W związku z realizacją tego zadania A. poniesie wydatki na wynagrodzenia oraz związane z delegacjami. Ponadto wymagana jest adaptacja stanowisk badawczych będących na wyposażeniu Wnioskodawcy poprzez dokupienie elementów (…).

Celem Y.6 jest walidacja nowej, opracowanej technologii (…) i ocena jej potencjału. Wnioskodawca we współpracy z partnerami stworzy wytyczne dotyczące wdrażania oraz rekomendacji konstrukcyjnych, technologicznych i aplikacyjnych opracowanych metod (…). W związku z realizacją tego zadania A. poniesie wydatki na wynagrodzenia oraz związane z delegacjami.

Dnia 9 lutego 2022 r. C. podpisał z NCBiR umowę o dofinansowanie Projektu (dalej umowa o dofinansowanie). C. występuje w umowie jako beneficjent.

Zgodnie z § 1 pkt 2 umowy o dofinansowanie, beneficjentem jest zrzeszenie branżowe posiadające osobowość prawną i siedzibę na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, zrzeszające mikro, małych i średnich przedsiębiorców. Wnioskodawca nie jest stroną umowy o dofinansowanie. Jest w niej wymieniony jako jednostka prowadząca badania.

W § 5 ust. 2 umowy o dofinansowanie wskazano całkowitą kwotę wydatków kwalifikujących się do objęcia wsparciem. Wydatki wykraczające poza całkowitą kwotę kosztów kwalifikowalnych, w tym wydatki wynikające ze wzrostu całkowitego kosztu realizacji Projektu po zawarciu umowy o dofinansowanie, są ponoszone przez Beneficjenta i są kosztami niekwalifikowalnymi (§ 5 ust. 4 umowy o dofinansowanie).

Dofinansowanie otrzymane od NCBiR ma zatem pokryć wyłącznie koszty kwalifikowane poniesione w Projekcie, które spełniają warunki określone w § 6 ust. 2 umowy o dofinansowanie tzn.:

• są niezbędne do zrealizowania celów Projektu;
• są zgodne z budżetem Projektu;
• są zaksięgowane i udokumentowane zgodnie z przepisami o rachunkowości oraz polityką rachunkowości stosowaną u beneficjenta;
• zostały poniesione w okresie realizacji Projektu;
• zostały poniesione zgodnie z zasadami racjonalnej gospodarki finansowej, w szczególności najkorzystniejszej relacji nakładów do rezultatów;
• zostały poniesione zgodnie z Przewodnikiem kwalifikowalności kosztów;
• zostały poniesione zgodnie z zasadami określonymi w § 9 (regulującego kwestie związane z konkurencyjnością wydatków).

Dofinansowanie przekazywane jest C. na jego wyodrębniony rachunek bankowy do obsługi Projektu (§ 5 ust. 7 umowy o dofinansowanie). Do czasu otrzymania refundacji lub zaliczki C. jako beneficjent zobowiązany jest do finansowania realizacji Projektu ze środków własnych (§ 5 ust. 8 umowy o dofinansowanie). Jednocześnie wypłata dofinansowania jest uzależniona od otrzymania przez NCBiR dotacji celowej z budżetu państwa (§ 7 ust. 19 umowy o dofinansowanie).

Zgodnie z treścią § 3 ust. 4 umowy o dofinansowanie beneficjent środków finansowych (czyli C.) zobowiązuje się w szczególności:

• przekazywać NCBiR wnioski o płatność oraz raporty w wyznaczonych terminach;
• udzielać NCBiR oraz podmiotom upoważnionym przez NCBiR wszelkich żądanych informacji lub dokumentów dotyczących realizacji Projektu i wydatkowania dofinansowania, a także wyników Projektu oraz ich wykorzystania, w trakcie realizacji Projektu oraz do momentu zatwierdzenia przez NCBiR raportu ex-post;
• zapewnić w okresie realizacji Projektu wykonywanie prac badawczych w Projekcie przez Jednostkę;
• zawrzeć z Jednostką umowę dotyczącą wykonywania prac badawczych w Projekcie oraz informować Centrum o wszelkich zmianach w tej umowie.

W § 1 pkt 5 umowy o dofinansowanie zdefiniowano pojęcie Jednostki, o której mowa w cytowanym powyżej § 3 ust. 4 umowy. Zgodnie z treścią wskazanego § 1 pkt 5 umowy o dofinansowanie, przez Jednostkę należy rozumieć podmiot, wskazany w art. 7 ust. 1 pkt 1, 2, 4, 5, 6, 6a, 6b, 8 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, będący organizacją prowadzącą badania i upowszechniającą wiedzę, określoną w art. 2 pkt 83 rozporządzenia nr 651/2014, z zastrzeżeniem, że nie może być to podmiot, którego wyłącznym celem jest rozpowszechnianie na szeroką skalę wyników prac B+R poprzez nauczanie, publikacje lub transfer wiedzy.

W powołanym art. 7 ust. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce wymienione zostały natomiast podmioty, które tworzą system szkolnictwa wyższego i nauki (w tym w art. 7 ust. 1 pkt 1 tej ustawy - uczelnie).

Mając zatem na uwadze przywołane powyżej zapisy § 3 ust. 4 umowy o dofinansowanie, udział Wnioskodawcy jako podmiotu o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (czyli uczelni), jest niezbędnym wymogiem realizacji Projektu. Jednocześnie w § 3 ust. 4 pkt 9 umowy o dofinansowanie przewidziano wymóg zawarcia przez C. z Jednostką umowy dotyczącej wykonywania prac badawczych w Projekcie.

C. wraz z A. podpisały umowę konsorcjum dotyczącą realizacji prac badawczych w Projekcie (dalej umowa konsorcjum). C. jest liderem konsorcjum, natomiast Wnioskodawca jest określany jako Partner.

Na mocy umowy konsorcjum, intencją stron jest wspólna realizacja Projektu na zasadach konsorcjum i w oparciu o umowę o dofinansowanie oraz umowę konsorcjum międzynarodowego. Realizacja Projektu obejmuje:

1)Specyfikację wymagań;

2)(…);

3)(…);

4)Walidację wyników oraz opracowanie rekomendacji.

Wyżej wymienione prace są realizowane przez Wnioskodawcę (jako partnera konsorcjum) wspólnie z partnerami, którzy podpisali umowę konsorcjum międzynarodowego (§ 1 umowy konsorcjum).

Na podstawie § 2 ust. 2 umowy konsorcjum, do obowiązków Lidera Konsorcjum należy w szczególności:

a)reprezentowanie Uczestników Konsorcjum we wszystkich sprawach związanych z wykonaniem Projektu; zaciąganie zobowiązań w imieniu i na rzecz Partnera wymaga odrębnego upoważnienia na piśmie;

b)sporządzanie na podstawie danych od Partnera Konsorcjum i dostarczania do NCBiR raportów, sprawozdań oraz informacji określonych w umowach z NCBiR, w szczególności umożliwiających monitorowanie stopnia osiągania celów Projektu w czasie realizacji Projektu i ewaluacji Projektu 5 lat po jego zakończeniu;

c)dokonywanie zmian w umowach z NCBiR o wykonanie i finansowanie Projektu, po uprzednim uzgodnieniu zmian z Partnerem;

d)pośredniczenie w przekazywaniu Partnerom środków finansowych z NCBiR;

e)monitorowanie spraw związanych z Projektem;

f)koordynowanie realizacji Projektu zgodnie z harmonogramem Projektu.

Natomiast na mocy § 2 ust. 3 umowy konsorcjum do obowiązków Partnera należy w szczególności:

a)realizacja Projektu zgodnie z postanowieniami umów z NCBiR o wykonanie i finansowanie Projektu oraz załącznikami do nich, tj. harmonogramem, kosztorysem i opisem Projektu oraz zgodnie z wykazem planowanej do zakupienia lub wytworzenia aparatury naukowo-badawczej, przy dochowaniu należytej staranności oraz przy zastosowaniu najlepszych standardów obowiązujących przy realizacji badań przemysłowych oraz prac rozwojowych w danej dziedzinie/dyscyplinie badań naukowych,

b)realizacja Projektu w sposób zapewniający przestrzeganie obowiązujących przepisów prawa, w szczególności przepisów ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 roku o Narodowym Centrum Badań i Rozwoju (Dz. U. z 2020, poz. 1861), ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz Zasad Udziału Polskich Podmiotów w (...),

c)stosowanie przepisów ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1129 ze zm.) do udzielania zamówień publicznych w ramach Projektu w przypadku, gdy wymóg stosowania tej ustawy wynika z jej przepisów lub z przepisów odrębnych,

d)wydatkowanie środków Projektu z zachowaniem zasad uczciwej konkurencji, efektywności, jawności i przejrzystości oraz dołożenia wszelkich starań w celu uniknięcia konfliktu interesów, rozumianego jako brak bezstronności i obiektywności oraz zgodnie z obowiązującymi wytycznymi kwalifikowalności kosztów,

e)finansowanie realizacji Projektu ze środków własnych do czasu otrzymania dofinansowania z NCBiR,

f)prowadzenie wyodrębnionej dla tego Projektu ewidencji finansowo-księgowej,

g)dostarczanie Liderowi Konsorcjum w określonym przez niego, każdorazowo, terminie sprawozdań finansowych zawierających informacje na temat celowości i prawidłowości wykorzystania przekazywanych środków oraz sprawozdań merytorycznych zawierających informacje dotyczące realizacji należących do Partnerów zadań,

h)udzielanie NCBiR oraz upoważnionym przez Centrum podmiotom informacji dotyczących stanu realizacji Projektu i wydatkowania przyznanych środków finansowych, w tym przedłożenie na żądanie NCBiR pełnej specyfikacji wydatków poniesionych ze środków Projektu,

i)w przypadku kontroli NCBiR lub podmiotu przeprowadzającego obowiązkowy audyt Projektu zgodnie z art. 44 Ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Narodowym Centrum Badań i Rozwoju (Dz. U. 2020 r. poz. 1861), zapewnienie właściwej ścieżki audytu, udostępnienie na żądanie zespołu kontrolującego wszelkich dokumentów, materiałów i informacji niezbędnych do przeprowadzenia kontroli, terminowego udzielania ustnych i pisemnych wyjaśnień w sprawach objętych kontrolą, złożenie w wyznaczonym terminie dodatkowych pisemnych wyjaśnień dotyczących kwestii związanych z przedmiotem kontroli, niezbędnych do sporządzenia wystąpienia pokontrolnego oraz wykonanie zaleceń pokontrolnych, a także udostępnianie niezbędnych urządzeń technicznych i zapewnienie dostępu do Internetu oraz, w miarę możliwości, oddzielnego pomieszczenia z odpowiednim wyposażeniem,

j)rozpowszechnianie wyników Projektu, m.in. za pośrednictwem konferencji technicznych lub naukowych, czasopism naukowych lub technicznych, przy uwzględnieniu ograniczeń wynikających z objęcia ich tajemnicą przedsiębiorstwa lub prawami wyłącznymi, a także z poszanowaniem zasad wykonywania wspólnych praw do Projektu, z zastrzeżeniem przepisów ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2021 r. poz. 324) i ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1062) oraz ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2020 r. poz. 1913). Zgodnie z Przewodnikiem kwalifikowalności kosztów koszty realizacji zadań związanych z zarządzaniem projektem, promocją i rozpowszechnianiem wyników projektu oraz koszty konferencji, są ponoszone tylko przez Lidera czyli C.,

k)umieszczanie (i udokumentowanie tego faktu) na materiałach promocyjnych, informacyjnych, szkoleniowych, edukacyjnych i w publikacjach informacji o dofinansowaniu realizacji Projektu przez NCBiR - „Projekt został sfinansowany ze środków NCBiR przyznanych na podstawie decyzji numer (…) konkursie Inicjatywy (...)” lub odpowiednika w języku obcym, wraz z odpowiednimi logotypami,

l)zamieszczanie na aparaturze naukowo-badawczej zakupionej ze środków Projektu oznaczenia - „Aparatura naukowo-badawcza sfinansowana ze środków NCBiR przyznanych na podstawie decyzji numer (…) w (…) (...)” lub jej odpowiednika w języku obcym,

m)uczestniczenie w okresie realizacji Projektu oraz do momentu zatwierdzenia przez (...) w ankietach, wywiadach oraz udostępnianie informacji przydatnych dla ewaluacji wskazanych przez NCBiR.

Zgodnie z § 2 ust. 5 umowy konsorcjum, Partnerzy Konsorcjum zobowiązują się do niepodejmowania żadnych działań rodzących skutki finansowe i prawne wobec pozostałych Partnerów Konsorcjum, bez ich uprzedniej pisemnej zgody.

W myśl § 4 ust. 1 umowy konsorcjum, Lider Konsorcjum jest odpowiedzialny wobec NCBiR za koordynację Projektu, w tym w zakresie obowiązków wynikających z umowy o realizację i finansowanie Projektu oraz za wydatkowanie środków finansowych zgodnie z tą umową. Jednocześnie zgodnie z § 4 ust. 2 umowy konsorcjum, w stosunku do osób trzecich (z wyłączeniem NCBiR), w związku z realizacją niniejszej Umowy każdy z Partnerów Konsorcjum odpowiada za szkodę wyrządzoną wyłącznie własnym działaniem lub zaniechaniem. W takim wypadku nie mają zastosowania zasady solidarnej odpowiedzialności.

Lider Konsorcjum będzie przekazywał Partnerowi środki finansowe na realizację zadań badawczych zgodnie z zasadami finansowania przyjętymi w umowie o dofinansowanie Projektu oraz kosztorysem Projektu i harmonogramem płatności, w terminie 14 dni po otrzymaniu środków z NCBiR (z § 5 ust. 3 umowy konsorcjum). Po otrzymaniu zaliczki, Partner zobowiązany jest każdorazowo do wystawienia faktury zaliczkowej na rzecz Lidera, zgodnie z postanowieniami ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. W sytuacji, gdy faktury zaliczkowe na usługi badawcze nie obejmują całkowitej wartości finansowania przysługującego Partnerowi za wykonane zadanie Projektu, Partner wystawia fakturę końcową na usługę badawczą zgodnie z postanowieniami ustawy o VAT (z § 5 ust. 4-5 umowy konsorcjum).

Na podstawie § 7 ust. 2 umowy konsorcjum, Prawa majątkowe do wyników badań przemysłowych lub prac rozwojowych będących rezultatem Projektu przysługują Liderowi, zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Narodowym Centrum Badań i Rozwoju. Umowy zawierane w związku z realizacją projektu (w tym z Jednostką) nie mogą naruszać reguły określonej w zdaniu poprzedzającym oraz nie mogą naruszać przepisów o pomocy publicznej.

Analogiczne uregulowania w zakresie praw własności intelektualnej przewidziano w § 4 ust. 2 umowy o dofinansowanie Projektu, który stanowi, że prawa majątkowe do wyników badań przemysłowych lub prac rozwojowych będących rezultatem Projektu przysługują beneficjentowi, zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy o Narodowym Centrum Badań i Rozwoju. Umowy zawierane w związku z realizacją Projektu (w tym z Jednostką) nie mogą naruszać reguły określonej w zdaniu poprzedzającym oraz nie mogą naruszać przepisów o pomocy publicznej.

Zgodnie z powołanym wyżej art. 32 ust. 1 ww. ustawy o Narodowym Centrum Badań i Rozwoju, w przypadku wyników:

1)badań naukowych będących wynalazkiem, wzorem użytkowym, wzorem przemysłowym lub topografią układu scalonego, wyhodowaną albo odkrytą i wyprowadzoną odmianą rośliny,

2)prac rozwojowych

- powstałych w ramach prac lub zadań finansowanych przez Centrum (NCBiR) oraz know-how związanego z tymi wynikami, prawo do uzyskania patentu na wynalazek albo prawa ochronnego na wzór użytkowy, prawa z rejestracji wzoru przemysłowego lub układu scalonego oraz prawa do ochrony wyhodowanej albo odkrytej i wyprowadzonej przez hodowcę odmiany rośliny przysługuje podmiotowi, któremu Dyrektor przyznał środki finansowe, chyba że umowa między Centrum (NCBiR) a podmiotem otrzymującym środki finansowe albo decyzja o przyznaniu środków stanowi inaczej.

Pytania

1)Czy opisane w stanie faktycznym sprawy przeniesienie przez Wnioskodawcę praw majątkowych do wyników badań przemysłowych lub prac rozwojowych będących rezultatem Projektu (przypisanych do Wnioskodawcy) na rzecz C. stanowi dla Wnioskodawcy czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

2)Czy w opisanym stanie faktycznym sprawy, podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług - po stronie Wnioskodawcy - stanowi wartość dofinansowania otrzymanego od C. na rachunek bankowy Wnioskodawcy?

3)Czy w opisanym stanie faktycznym sprawy na Wnioskodawcy ciąży obowiązek wystawienia faktury na rzecz C.?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad 1.

W ocenie Wnioskodawcy, opisane w stanie faktycznym sprawy przeniesienie praw majątkowych do wyników badań przemysłowych lub prac rozwojowych (przypisanych do Wnioskodawcy) będących rezultatem Projektu na rzecz C., będzie stanowiło - dla Wnioskodawcy - czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (tj. Polski).

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Na podstawie zaś art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą) usługi, jak również podmiotu świadczącego tę usługę. Przez świadczenie usług należy rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 cyt. ustawy).

Należy również wskazać, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług - zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania - podlegają wszelkie transakcje realizowane przez podatników podatku, które są wykonywane w ramach prowadzonej przez tego podatnika działalności gospodarczej.

W konsekwencji stwierdzić należy, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega każde świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument (tj. odbiorca) odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

 Aby dana czynność (usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

W opisanym stanie faktycznym sprawy z taką sytuacją Wnioskodawca ma do czynienia. Otrzymane od C. środki finansowe stanowią formę zapłaty za skonkretyzowaną czynność Wnioskodawcy. Jednocześnie czynność tą można uznać za świadczenie wzajemne realizowane w zamian za dofinansowanie. Istnieje także bezpośredni beneficjent świadczenia Wnioskodawcy - tj. C.

Stroną umowy zawartej z NCBiR jest C. W umowie tej C. jest określone jako beneficjent. C. działa w Projekcie w imieniu własnym i na własną rzecz. Wnioskodawca nie występuje jako strona tej umowy. Jest w niej wskazany jedynie jako tzw. „Jednostka”, czyli podmiot wymieniony w ustawie prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. W celu realizacji umowy zawartej z NCBiR, C. oraz Wnioskodawca podpisał umowę konsorcjum dotyczącą realizacji prac badawczych w Projekcie. Na jej mocy A. jest zobowiązana do wykonania określonych prac badawczych, w zamian za co otrzyma od C. środki w ustalonej wysokości. Jednocześnie w umowie zawarto postanowienia o tym, że prawa majątkowe do wyników badań przemysłowych lub prac rozwojowych będących rezultatem Projektu będą przysługiwać C. Po stronie Wnioskodawcy nie zostaną żadne prawa do wyników realizowanych badań. Analogiczne uregulowania przewidziano w umowie o dofinansowanie (określenia tych aspektów w umowie o dofinansowanie wymagała również umowa konsorcjum międzynarodowego).

W konsekwencji, w ocenie Wnioskodawcy, środki finansowe otrzymywane od C. (których pierwotnym źródłem finansowania jest NCBiR) stanowią wynagrodzenie za świadczoną usługę przeniesienia praw majątkowych na rzecz C. Wnioskodawca realizuje zatem czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ad 2.

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanym stanie faktycznym sprawy, podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, po stronie Wnioskodawcy stanowi wartość dofinansowania otrzymana od C. (którego pierwotnym źródłem finansowania jest NCBiR).

W świetle art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Wnioskodawca będzie wykonywał przypisane mu określone zadania. Są to prace badawcze, których szczegółowy opis jest przedstawiony we wniosku o dofinansowanie projektu (krajowym), wniosku międzynarodowym oraz umowie konsorcjum międzynarodowego. Zobowiązanie do wykonania tych prac wynika z umowy konsorcjum dotyczącej realizacji prac badawczych w Projekcie.

Jednocześnie wszelkie prawa majątkowe do wyników realizowanych prac przysługują C.. Na realizację zadań Wnioskodawca otrzyma od C. środki finansowe (które pierwotnie będą finansowane z NCBiR na podstawie zawartej przez C. umowy o dofinansowanie).

Należy zatem przyjąć, że środki te stanowią środki finansowe, w ramach których zaistnieje po stronie Wnioskodawcy:

1)obowiązek realizacji ściśle określonych czynności,

2)kolejno zaś obowiązek przeniesienia na C. wszelkich praw majątkowych do wyników czynności z pkt 1.

Nie ma przy tym znaczenia, że środki finansowe będą pochodziły z NCBiR jako pierwotnego źródła finansowania. W świetle art. 29a ust. 1 ustawy o VAT nie ma znaczenia kto jest faktycznym finansującym dane świadczenie ani kto rzeczywiście wypłaca środki. Ważne jest, aby było to wynagrodzenie za dane konkretne świadczenie. W niniejszej sprawie, w ocenie Wnioskodawcy, mamy do czynienia z sytuacją, w której występuje skonkretyzowane świadczenie w zamian za określone wynagrodzenie.

Z uwagi na powyższe należy przyjąć, że otrzymywane od C. środki finansowe (gdzie pierwotnym finansującym Projekt jest NCBiR) stanowią podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy (w części przypadającej na czynności jakie Wnioskodawca realizuje w Projekcie).

Ad 3.

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanym stanie faktycznym sprawy, na Wnioskodawcy ciąży obowiązek wystawienia faktury na rzecz C. Jak wynika ze stanowiska Wnioskodawcy ujętego w pkt 1, Wnioskodawca wykona czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (tj. odpłatne świadczenie usługi na terytorium Polski). Nabywcą tej usługi będzie zaś C.

Na podstawie art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż dokonywaną przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem. Przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium Polski, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów (art. 2 pkt 22 ustawy o VAT).

Zatem podatnicy są obowiązani do dokumentowania fakturą wykonywanego przez nich odpłatnego świadczenia usług.

Jednocześnie, na podstawie art. 106e ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT, w wystawianej fakturze należy wskazać imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy. W fakturze podaje się więc dane nabywcy usługi. Nie ma przy tym znaczenia w jaki sposób sfinansowane zostało wynagrodzenie. Istotne jest wskazanie podmiotu, który nabywa daną usługę. W analizowanym stanie faktycznym Tym podmiotem jest C. Dla niego bowiem Wnioskodawca wykonuje określone czynności oraz przenosi wszelkie prawa majątkowe do wyników tych prac.

Należy zatem uznać, że w opisanym stanie faktycznym na Wnioskodawcy ciąży obowiązek wystawienia faktury na rzecz C.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Art. 7 ust. 1 ustawy:

Art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.

Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu.

Pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Należy jednak zaznaczyć, że nie każde działanie, powstrzymanie się od działania, czy tolerowanie czynności lub sytuacji może zostać uznane za usługę w rozumieniu przepisów ustawy.

Muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

• w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
• świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Przy czym oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanego wyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 ustawy).

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem.

W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Zatem pod pojęciem odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu świadczącego usługę do żądania od odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

Przepisy dotyczące funkcjonowania podatku VAT w krajach członkowskich Unii Europejskiej podlegają harmonizacji na zasadach określonych w Dyrektywie 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 str. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą. Uszczegółowieniem zasad obowiązywania i funkcjonowania podatku VAT określonych w dyrektywie są wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE).

TSUE, w wyroku z 27 października 2011 r. w sprawie C-93/10 Finanzamt Essen-NordOst przeciwko GFKL Financial Services AG wskazał, że:

W wyroku z 27 marca 2014 r. w sprawie C-151/13 Le Rayon d’Or SARL przeciwko Ministre de l’Économie et des Finances Trybunał wskazał, że:

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Aby dana czynność (usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Art. 29a ust. 1 ustawy:

Art. 29a ust. 1 ustawy jest odpowiednikiem art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE, zgodnie z którym:

Art. 29a ust. 6 ustawy:

Podstawę opodatkowania w podatku od towarów i usług stanowi wynagrodzenie, które dostawca lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów albo świadczenia usług. Wynagrodzenie to oznacza wartość rzeczywiście otrzymaną (lub która ma być otrzymana) w konkretnym przypadku.

Dla określenia, czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są czy też nie są opodatkowane, istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania. Kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.

Włączenie do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze ma miejsce tylko wówczas, gdy jest to dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana bezpośrednio z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. Nie jest więc podstawą opodatkowania ogólna dotacja (subwencja, inna dopłata o podobnym charakterze) uzyskana przez podatnika, niezwiązana z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. W przypadku natomiast, gdy podatnik otrzyma dofinansowanie, które będzie związane z dostawą lub świadczeniem usług, jako pokrycie części lub całości ceny konkretnego świadczenia lub rekompensatę z tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych, płatność taka będzie zaliczana do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Zatem podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług zwiększa się tylko o takie dotacje, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli jednak taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne – na pokrycie kosztów działalności nie zwiększa podstawy opodatkowania, a tym samym nie podlega opodatkowaniu.

Dla wykładni art. 29a ust. 1 ustawy niezbędne jest zatem wyjaśnienie pojęcia „dotacja bezpośrednio związana z ceną”.

W tym kontekście istotne znaczenie ma orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w szczególności wyroki w sprawach:

• C-184/00 (Office des produits wallons ASBL v. Belgian State),
• C-353/00 (Keeping Newcastle Warm Ltd. v. Commisioners od Customs and Excise, w skrócie KNW).

W wyroku z 22 listopada 2001 r. w sprawie C-184/00 Trybunał stwierdził, że pojęcie subwencji (dotacji) bezpośrednio związanych z ceną należy interpretować jako obejmujące wyłącznie subwencje, które stanowią całość lub część wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, a które są wypłacane przez podmiot trzeci w stosunku do sprzedawcy lub świadczącego. Trybunał argumentował, że w celu ustalenia, czy dotacja stanowi wynagrodzenie, cena towarów i usług musi, co do zasady, być ustalana nie później, niż w momencie zdarzenia podlegającego opodatkowaniu. Zobowiązanie do zapłaty dotacji dokonane przez osobę, która jej udziela, rodzi korelat, jakim jest prawo beneficjenta do jej otrzymania, ponieważ dokonał on dostawy podlegającej opodatkowaniu. Ten związek pomiędzy dotacją a ceną musi być jednoznacznie widoczny na podstawie indywidualnej analizy okoliczności stanowiących podstawę wypłaty tego wynagrodzenia. Z drugiej strony nie jest konieczne, aby cena towarów lub usług bądź część tej ceny została ustalona. Wystarczy by możliwe było jej ustalenie. Cena, jaką płaci nabywca, musi być ustalana w taki sposób, że zmniejsza się ona w proporcji do dotacji przyznanej sprzedawcy towarów lub świadczącemu usługi, co zatem stanowi element ustalenia ceny, jakiej żąda ten ostatni. Trybunał w sprawie będącej przedmiotem rozpoznania wskazał sądowi odsyłającemu szereg wskazówek, stwierdzając, że sąd krajowy musi zbadać obiektywnie, czy fakt, iż dotacja jest wypłacana sprzedawcy lub świadczącemu pozwala mu sprzedawać towary lub świadczyć usługi po cenie niższej, niż musiałby on żądać w braku takiej dotacji. Nie jest konieczne, by dotacja odpowiadała bezpośrednio zmniejszeniu ceny dostarczanych towarów, wystarczy by relacja pomiędzy zmniejszeniem ceny a dotacją, która może być wyrażona ryczałtowo, była istotna.

W wyroku z 13 czerwca 2002 r. w sprawie C-353/00 Trybunał wyraził pogląd, że niezależnie od tego, czy dofinansowanie spełnia warunek bezpośredniego związku z ceną, czy też nie spełnia takiego warunku, zwiększać będzie podstawę opodatkowania, jeśli osoba trzecia (także organ władzy publicznej) wpłaca pewną kwotę pieniędzy na poczet usług świadczonych na rzecz osoby fizycznej. Orzeczenie to dotyczyło dopłat wypłacanych firmie zajmującej się usługami związanymi z doradztwem w dziedzinie energetyki. Związek dotacji z ceną nie został szczegółowo przeanalizowany w tym wyroku. Szersze uwagi na ten temat znalazły się natomiast w opinii rzecznika generalnego oraz pisemnym stanowisku rządu Wielkiej Brytanii, które zaaprobował Trybunał. Jak wskazuje rzecznik, dotacje mogą mieć różną formę i charakter. Zwykle przez dotacje (subwencje) rozumie się sumy wypłacane danemu podmiotowi z funduszy publicznych w interesie ogólnym. W praktyce dotacje mogą mieć postać dopłat ogólnych do działalności przedsiębiorstwa (i wówczas nie podlegają opodatkowaniu) albo też stanowić subsydia do konkretnych dostaw lub usług, umożliwiając nabycie ich ostatecznemu odbiorcy po niższej cenie (lub w ogóle bez odpłatności z jego strony). W tym ostatnim przypadku podlegają podatkowi VAT.

Tego rodzaju dotacje występowały w przypadku KNW. Istniał bezpośredni związek pomiędzy usługami podatnika a otrzymywanymi dotacjami (dotacje były korelatem usług i wypłacano je tylko w razie ich świadczenia; również kwotowo zależały od liczby usług). Wpływ na cenę również był oczywisty: ostateczny odbiorca nie musiał płacić za usługę właśnie z powodu pokrycia jej dotacją. Mimo, że dotacje oczywiście wpływały na działalność przedsiębiorstwa i w sensie ekonomicznym pokrywały część kosztów jego funkcjonowania, przede wszystkim były one związane z ceną. Dlatego też nie można było ich traktować jako pozostających poza podatkiem VAT.

Jeżeli otrzymywane dofinansowanie (dotacja) jest w sposób zindywidualizowany i policzalny związane z ceną danego świadczenia/danej dostawy (tj. świadczenie/dostawa dzięki dotacji ma cenę niższą o konkretną kwotę lub świadczeniobiorca otrzymuje je za darmo), takie dofinansowanie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Jeżeli natomiast związek tego rodzaju nie występuje i równocześnie dofinansowanie nie jest elementem wynagrodzenia związanego z danymi dostawami towarów lub usług, wówczas można - i należy - potraktować je jako płatność niepodlegającą podatkowi VAT.

Bezpośrednio z art. 29a ust. 1 ustawy wynika, że nie ma znaczenia od kogo dostawca towaru lub świadczący usługę otrzymuje zapłatę - czy od nabywcy czy od osoby trzeciej, ważne jest aby było to wynagrodzenie za dane konkretne świadczenie lub za daną konkretną dostawę.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. NCBiR ogłosił (...). NCBiR jest podmiotem finansującym przedsięwzięcie w ramach tzw. finansowania krajowego.

Aplikowanie do konkursu odbywało się równolegle w instytucji krajowej jak i międzynarodowej (składane były równolegle dwa wnioski - wniosek międzynarodowy jak i krajowy). Wniosek międzynarodowy składany był przez lidera konsorcjum międzynarodowego, którym jest Stowarzyszenie B. (podmiot z siedzibą w Niemczech, zwany dalej B.). W tym celu na podstawie umowy konsorcjum międzynarodowego z dnia 23 grudnia 2021 r. utworzono konsorcjum międzynarodowe składające się z dwóch podmiotów z Polski (Wnioskodawca oraz Stowarzyszenie C.) oraz trzech podmiotów z Niemiec (B. będące liderem oraz dwa instytuty badawcze). Umowa konsorcjum międzynarodowego została opracowana na bazie szablonu obowiązującego dla programu (...). Umowa reguluje m.in. sposób podejmowania decyzji, merytoryczny zakres prac (listę pakietów roboczych), role i odpowiedzialność członków konsorcjum. Zawarte w niej zapisy określają odpowiedzialność stron, sposób zarządzania prawami własności intelektualnej, rozpowszechniania wyników projektu oraz zasady poufności.

Zgodnie z umową konsorcjum międzynarodowego, wiedza i rezultaty otrzymane w wyniku realizacji projektu są własnością strony, która je wytworzyła. Cała wiedza opracowana wspólnie w ramach projektu przez kilka stron będzie wspólną i całkowitą własnością odpowiednich stron, które stworzyły tę wiedzę. Członkowie konsorcjum z danego kraju dzielą powyższe prawa według zasad określonych w umowie podpisanej z krajową agencją przyznającą dofinansowanie (w przypadku podmiotów z Polski, chodzi o umowę o dofinansowanie podpisaną z NCBiR).

Wniosek krajowy składało Stowarzyszenie C. (obecnie C.) - dalej C. Oba wnioski zostały przez wybrane do realizacji. W ich wyniku Państwo wraz z przywołanymi powyżej podmiotami realizują wspólnie projekt pt.: „(…)”.

Celem Projektu jest opracowanie technologii (…). Celem zespołu badawczego A. będzie opracowanie technologii (…). W wyniku prac określone zostaną charakterystyki technologiczne procesu wytwarzania, jak również charakterystyki tribologiczne i eksploatacyjne. Pozwoli to na zredukowanie zużycia narzędzi, wydłużenie ich okresu eksploatacji, zmniejszenie zużycia środków smarnych oraz podniesienie jakości formowanych wyrobów.

C. podpisał z NCBiR umowę o dofinansowanie Projektu. C. występuje w umowie jako beneficjent. Dofinansowanie otrzymane od NCBiR ma pokryć wyłącznie koszty kwalifikowane poniesione w Projekcie. Dofinansowanie przekazywane jest C. na jego wyodrębniony rachunek bankowy do obsługi Projektu. Do czasu otrzymania refundacji lub zaliczki C. jako beneficjent zobowiązany jest do finansowania realizacji Projektu ze środków własnych. Jednocześnie wypłata dofinansowania jest uzależniona od otrzymania przez NCBiR dotacji celowej z budżetu państwa.

Zgodnie z treścią umowy o dofinansowanie beneficjent środków finansowych (czyli C.) zobowiązuje się w szczególności: przekazywać NCBiR wnioski o płatność oraz raporty w wyznaczonych terminach; udzielać NCBiR oraz podmiotom upoważnionym przez NCBiR wszelkich żądanych informacji lub dokumentów dotyczących realizacji Projektu i wydatkowania dofinansowania, a także wyników Projektu oraz ich wykorzystania, w trakcie realizacji Projektu oraz do momentu zatwierdzenia przez NCBiR raportu ex-post; zapewnić w okresie realizacji Projektu wykonywanie prac badawczych w Projekcie przez Jednostkę; zawrzeć z Jednostką umowę dotyczącą wykonywania prac badawczych w Projekcie oraz informować Centrum o wszelkich zmianach w tej umowie.

C. wraz z Państwem podpisali umowę konsorcjum dotyczącą realizacji prac badawczych w Projekcie. C. jest liderem konsorcjum, natomiast Państwo są określani jako Partner. Na mocy umowy konsorcjum, intencją stron jest wspólna realizacja Projektu na zasadach konsorcjum i w oparciu o umowę o dofinansowanie oraz umowę konsorcjum międzynarodowego. Lider Konsorcjum będzie przekazywał Partnerowi środki finansowe na realizację zadań badawczych zgodnie z zasadami finansowania przyjętymi w umowie o dofinansowanie Projektu oraz kosztorysem Projektu i harmonogramem płatności, w terminie 14 dni po otrzymaniu środków z NCBiR. Po otrzymaniu zaliczki, Partner zobowiązany jest każdorazowo do wystawienia faktury zaliczkowej na rzecz Lidera, zgodnie z postanowieniami ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. W sytuacji, gdy faktury zaliczkowe na usługi badawcze nie obejmują całkowitej wartości finansowania przysługującego Partnerowi za wykonane zadanie Projektu, Partner wystawia fakturę końcową na usługę badawczą zgodnie z postanowieniami ustawy o VAT.

Na podstawie umowy konsorcjum, Prawa majątkowe do wyników badań przemysłowych lub prac rozwojowych będących rezultatem Projektu przysługują Liderowi. Umowy zawierane w związku z realizacją projektu (w tym z Jednostką - Państwem) nie mogą naruszać reguły określonej w zdaniu poprzedzającym oraz nie mogą naruszać przepisów o pomocy publicznej.

W związku z tak przedstawionym opisem sprawy, Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy przeniesienie przez Państwa praw majątkowych do wyników badań przemysłowych lub prac rozwojowych będących rezultatem Projektu (przypisanych do Państwa) na rzecz C., w zamian za otrzymane środki finansowe przekazane na realizację zadań badawczych w Projekcie, stanowi dla Państwa czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, w której wystąpią skonkretyzowane świadczenia w zamian za określone wynagrodzenie. Przekazywane środki finansowe Beneficjentowi przez NCBiR na realizację opisanego projektu, które następnie zgodnie z harmonogramem Beneficjent przekaże Państwu - należy uznać za otrzymane od osoby trzeciej środki (dotacje, subwencje, lub dopłaty o podobnym charakterze) mające bezpośredni wpływ na cenę świadczonych przez Państwa usług. Należy bowiem zauważyć, że otrzymane środki od NCBiR nie zostaną przeznaczone na Państwa ogólną działalność, lecz mogą zostać wykorzystane tylko i wyłącznie na określone i wskazane w umowie zawartej pomiędzy Państwem a NCBiR działanie, tj. na wykonanie Projektu zgodnie z Umową oraz na konkretne działania wykonywane w ramach tego projektu.

Jak wynika z wniosku, dofinansowanie otrzymane od NCBiR ma pokryć wyłącznie koszty kwalifikowane poniesione w Projekcie, które spełniają warunki określone w § 6 ust. 2 umowy o dofinansowanie tzn.: są niezbędne do zrealizowania celów Projektu; są zgodne z budżetem Projektu; są zaksięgowane i udokumentowane zgodnie z przepisami o rachunkowości oraz polityką rachunkowości stosowaną u Beneficjenta; zostały poniesione w okresie realizacji Projektu; zostały poniesione zgodnie z zasadami racjonalnej gospodarki finansowej, w szczególności najkorzystniejszej relacji nakładów do rezultatów; zostały poniesione zgodnie z Przewodnikiem kwalifikowalności kosztów, zostały poniesione zgodnie z zasadami określonymi w § 9 (regulującego kwestie związane z konkurencyjnością wydatków).

Ponadto, prawa majątkowe do wyników badań przemysłowych lub prac rozwojowych będących rezultatem Projektu, w tym Państwa badań i prac, przysługują C. Wszelkie prawa majątkowe do wyników realizowanych prac przeniosą Państwo na C. Umowy zawierane w związku z realizacją Projektu (w tym z Państwem) nie mogą naruszać tej reguły oraz nie mogą naruszać przepisów o pomocy publicznej. Prace związane z Projektem wykonywane są przez Państwa w zamian za środki finansowe otrzymane od C. (źródłem finansowania tych środków jest zaś dofinansowanie z NCBiR).

Otrzymane przez Państwa środki finansowe powinny zatem być uznane za zapłatę otrzymaną od osoby trzeciej (NCBiR) za pośrednictwem C.

W konsekwencji zostały spełnione wszystkie przesłanki warunkujące uznanie wykonywanych przez Państwa w ramach projektu czynności za odpłatne usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. W analizowanym przypadku istnieje bowiem bezpośredni związek pomiędzy dokonanym świadczeniem a otrzymanym od osoby trzeciej wynagrodzeniem w zamian za przeniesienie autorskich praw majątkowych.

Z uwagi na powyższe, kwota dofinansowania otrzymana od Narodowego Centrum Badań i Rozwoju przekazana za pośrednictwem Beneficjenta - C. - stanowi podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy, a tym samym podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy. Podstawę opodatkowania po Państwa stronie będzie stanowić wartość dofinansowania otrzymanego z NCBiR, przekazana za pośrednictwem C. na Państwa rachunek bankowy w zamian za realizowane przez Państwa czynności.

Państwa stanowisko w zakresie pytań nr 1 i 2 jest prawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą również kwestii, czy ciąży na Państwu obowiązek wystawienia faktury na rzecz C.

Art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy:

Art. 106b ust. 2 ustawy:

Elementy, które powinna zawierać faktura określone zostały w art. 106e ust. 1 pkt 1 - pkt 15 ustawy.

Jak wynika z przywołanych wyżej przepisów - co do zasady - podatnik VAT jest zobowiązany wystawiać fakturę dokumentującą sprzedaż towarów i usług na rzecz innego podatnika. Generalnie ustawodawca nie nakłada na podatników obowiązku wystawiania faktur dokumentujących sprzedaż zwolnioną od podatku na podstawie przepisów ustawy lub rozporządzeń wykonawczych do niej oraz sprzedaż realizowaną na rzecz podmiotów niebędących podatnikami VAT. Jednakże nie ma przeszkód, aby w powyższych sytuacjach podatnik wystawiał fakturę.

Z okoliczności sprawy wynika, że prawa majątkowe do wyników badań przemysłowych lub prac rozwojowych będących rezultatem Projektu przysługują Liderowi - C. Przeniosą Państwo na C. prawa majątkowe, które są wynikiem wykonywanych przez Państwa prac będących rezultatem Projektu. Prace związane z Projektem są natomiast wykonywane przez Państwa w zamian za środki finansowe otrzymane od C. (źródłem finansowania tych środków jest zaś dofinansowanie agencji rządowej - NCBiR).

Jak wskazano powyżej zostały spełnione wszystkie przesłanki warunkujące uznanie wykonywanych przez Państwa w ramach projektu czynności za odpłatne usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. W analizowanym przypadku istnieje bowiem bezpośredni związek pomiędzy dokonanym świadczeniem a otrzymanym od osoby trzeciej wynagrodzeniem w zamian za przeniesienie autorskich praw majątkowych.

Wobec powyższego, są Państwo zobowiązani udokumentować otrzymaną część kwoty dofinansowania z NCBiR przekazaną za pośrednictwem C., za pomocą faktur wystawionych na rzecz C., zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 3 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili, i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).