Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

4 września 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 4 września 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania podatkiem VAT wniesienia przez Wnioskodawcę do fundacji rodzinnej mienia otrzymanego uprzednio w związku z rozwiązaniem spółki, której Wnioskodawca był wspólnikiem.

Uzupełnili go Pan - w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 20 listopada 2024 r. (data wpływu 20 listopad 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest osobą fizyczną posiadającą nieograniczony obowiązek na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wnioskodawca nie jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: podatek VAT).

Wnioskodawca zamierza założyć fundację rodzinną (dalej: Fundacja). Fundacja będzie nosić nazwę (…) Fundacja Rodzinna. Wnioskodawca będzie jedynym fundatorem mającej powstać Fundacji. Wnioskodawca planuje wnieść w drodze darowizny do Fundacji składniki majątkowe, na które składa się mienie otrzymane przez niego w związku z rozwiązaniem spółki A spółka jawna (dalej również: Spółka).

Działalność gospodarcza Spółki polega w głównej mierze na wynajmie i zarządzaniu nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi. A spółka jawna jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. Wspólnikami A spółka jawna są cztery osoby fizyczne - Wnioskodawca, A.A., B.B. oraz C.C. Fundacja w momencie dokonywania darowizny będzie zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (VAT).

Spółka powstała z przekształcenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. W związku z tym, wkład do Spółki poszczególnych wspólników stanowił udział każdego wspólnika w majątku spółki przekształcanej, wyznaczony procentowym udziałem każdego wspólnika w kapitale zakładowym spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, tj. - Wnioskodawca wniósł 98,68% majątku spółki przekształcanej, natomiast A.A. 1.32% majątku. Niezależnie od tego, A.A., B.B. oraz C.C. wnieśli do Spółki wkłady niepieniężne. Przeważającą większość (prawie 90%) majątku Spółki stanowi mienie wniesione przez Wnioskodawcę w związku z przekształceniem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

W skład majątku Spółki wchodzą przede wszystkim nieruchomości gruntowe wraz z posadowionymi na nich budynkami (głównie magazyny i biura). Nieruchomości te wynajmowane są na rzecz podmiotów trzecich, niepowiązanych ze Spółką i z jej wspólnikami. W skład majątku Spółki wchodzą również zobowiązania i wierzytelności.

Wspólnicy Spółki planują dokonać rozwiązania Spółki bez przeprowadzania jej likwidacji w myśl art. 58 § 1 pkt 2) k.s.h. Podział majątku Spółki zostanie dokonany w ten sposób, że całość jej majątku otrzyma jeden ze wspólników - Wnioskodawca Majątek rozwiązanej Spółki ma zostać wniesiony w drodze darowizny w całości przez Wnioskodawcę do (…) Fundacja Rodzinna. Zamiarem Wnioskodawcy jest, aby majątek został wniesiony do fundacji jak najszybciej po otrzymaniu tego mienia od Spółki, możliwie jeszcze tego samego dnia.

Działalność gospodarcza, prowadzona dotychczas przez Spółkę, nie zostanie zaprzestana. Fundacja rodzinna będzie prowadzić działalność w dalszym ciągu, w tym samym zakresie, bez potrzeby angażowania dodatkowych środków. Umowy najmu nieruchomości, których wynajmującym jest Spółka będą kontynuowane, tyle że przez Fundację.

Wynajem przez Fundację nieruchomości, które dotychczas znajdowały się w majątku Spółki nie będzie świadczony na rzez fundatora, beneficjentów ani podmiotów powiązanych.

Majątek Spółki stanowi zorganizowany zespół składników majątkowych, w skład którego wchodzą zarówno składniki materialne, jak i niematerialne, w tym zobowiązania. Przy pomocy tego majątku możliwe jest prowadzenie działalności gospodarczej bez modyfikacji i nie jest konieczne zaangażowanie dodatkowych środków.

Celem opisanych powyżej działań - rozwiązanie Spółki, przejęcie jej mienia przez wspólnika i wniesienie do Fundacji - jest zabezpieczenie majątku wspólników, sukcesji rodzinnego majątku oraz dalsze prowadzenie działalności gospodarczej w tym samym zakresie co Spółka, tylko że już w ramach fundacji rodzinnej.

Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego

W nadesłanym do wniosku uzupełnieniu odpowiadając na pytania organu wskazał Pan:

1.  czy wycofanie przez wspólników udziałów w majątku ze spółki nastąpi w ramach czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT (prosimy jednoznacznie wskazać, czy będzie to miało miejsce w ramach czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, czy zwolnionych od tego podatku)?

Odpowiedź: Do przejęcia majątku Spółki przez Wnioskodawcę dojdzie nie w wyniku „wycofania udziałów”, ale w związku z rozwiązaniem Spółki. Wspólnicy Spółki podejmą uchwałę o rozwiązaniu Spółki bez przeprowadzania jej likwidacji i w tej samej uchwale postanowią o zobowiązaniu Spółki do przekazania jej majątku Wspólnikowi. Wspólnik oraz Spółka, w wykonaniu zobowiązania uchwały wspólników, zawrą ze sobą umowę o przeniesieniu całości majątku Spółki na rzecz Wspólnika.

Opodatkowanie czynności przeniesienia majątku Spółki na rzecz Wspólnika stanowi przedmiot innego wniosku o interpretację, który został złożony przez Spółkę do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w dniu 4 września 2024 r. i do dnia dzisiejszego nierozstrzygnięty. Jednocześnie w ocenie Wnioskodawcy, dokonywana przez Spółkę czynność wydania majątku przy rozwiązaniu Spółki jest, czynnością opodatkowaną, a nie zwolnioną, ale z uwagi na to, że przedmiotem świadczenia na rzecz Wnioskodawcy będzie przedsiębiorstwo, to na podstawie art. 6 ustawy o VAT, będzie to czynność niepodlegająca ustawie.

2.  czy w związku z otrzymaniem całego majątku spółki zarejestruje Pan działalność przed przekazaniem majątku do fundacji,

Odpowiedź: Tak jak wskazano we wniosku z dnia 4 września 2024 r., zamiarem Wnioskodawcy jest, aby majątek otrzymany od Spółki trafił do Fundacji jak najszybciej, w miarę możliwości jeszcze tego samego dnia. W związku z tym, Wnioskodawca nie planuje rejestracji działalności gospodarczej.

3.  czy będzie Pan prowadził działalność gospodarczą przy wykorzystaniu majątku otrzymanego od wspólników i wycofanego przez Pana ze spółki, należy wskazać w jakim zakresie,

Odpowiedź: Nie, Wnioskodawca nie będzie prowadził działalności przy wykorzystaniu majątku otrzymanego od Spółki w związku z jej rozwiązaniem. Działalność gospodarcza przy wykorzystaniu tego majątku prowadzona będzie przez Fundację, do której Wnioskodawca, jako jej fundator, wniesie ten majątek. Fundacja będzie kontynuować działalność gospodarczą prowadzoną dotychczas przez Spółkę w tym samym zakresie i bez poważniejszych zmian.

4.  czy w zamian za przekazanie udziałów w majątku spółki na Pana rzecz, wspólnicy otrzymają jakiekolwiek wynagrodzenie? Jeśli odbędzie się to za wynagrodzeniem, to należy wskazać jakim,

Odpowiedź: Na wstępie Wnioskodawca wyjaśnia, że w ramach opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego nie dojdzie do przekazania udziałów przez wspólników na rzecz Wnioskodawcy, ale do podjęcia przez wspólników uchwały w sprawie przekazania majątku Spółki na rzecz Wnioskodawcy. Tak jak wskazano we wniosku: podział majątku dokonany zostanie bez obowiązku spłaty pozostałych wspólników.

5.  czy będzie Pan zawierał umowy najmu nieruchomości z wynajmującymi, które uprzednio były zawiązane przez spółkę,

Odpowiedź: Działalność gospodarcza, prowadzona dotychczas przez Spółkę będzie kontynuowana przez Fundację, po wniesieniu majątku rozwiązanej Spółki do Fundacji. Umowy najmu będą w dalszym ciągu obowiązywać, bez potrzeby zawiązywania osobnych dodatkowych umów, co wynika z art. 678 § 1 Kodeksu cywilnego.

6.  jakie dokładnie składniki materialne i niematerialne przedsiębiorstwa prowadzonego przez Pana będą wniesione do fundacji rodzinnej,

Odpowiedź: Do fundacji wniesione zostaną następujące składniki majątkowe, które obecnie znajdują się w majątku Spółki:

• udział w prawie własności działek nr 1 i 2 wraz z posadowionym na nich budynkiem;
• prawo własności działek nr 3 i 4 wraz z posadowionym na nich budynkiem;
• udział w prawie własności działki nr 5 wraz z posadowionym na niej budynkiem;
• udział w prawie własności działki nr 6 wraz z posadowionym na niej budynkiem;
• udział w prawie własności działek nr 7 i 8 wraz z posadowionym na nich budynkiem;
• udział w prawie własności działek nr 9 i 10;
• (…) model X o nazwie „Y”

W skład przenoszonego majątku wejdą również należności oraz zobowiązania, związane z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą, jednak ich dokładna wysokość nie jest obecnie możliwa do określenia. Podobnie może dojść do przejścia umów leasingowych.

7.  czy fundacja w oparciu o nabyty majątek, będzie kontynuowała działalność gospodarczą w takim samym zakresie, w jakim działalność ta będzie prowadzona przez Pana,

Odpowiedź: Fundacja w oparciu o nabyty majątek będzie kontynuowała działalność gospodarczą w takim samym zakresie, w jakim działalność ta prowadzona była dotychczas przez Spółkę.

8.  czy fundacja będzie miała faktyczną możliwość kontynuowania działalności prowadzonej przez Pana wyłącznie na podstawie składników majątkowych będących przedmiotem wniesienia do fundacji; czy też fundacja będzie musiała podjąć/wykonać jakieś działania faktyczne lub prawne w celu prowadzenia/kontynuowania działalności gospodarczej w oparciu o nabyte składniki majątkowe? Jeśli tak, to jakie będą to działania?

Odpowiedź: Fundacja będzie miała faktyczną możliwość kontynuowania działalności prowadzonej przez Spółkę wyłącznie na podstawie składników majątkowych będących przedmiotem wniesienia do Fundacji. Nie będą konieczne dodatkowe kroki i działania faktyczne lub prawne w celu prowadzenia/kontynuowania działalności gospodarczej w oparciu o nabyte składniki majątkowe.

Pytanie

Czy wniesienie w drodze darowizny przez Wnioskodawcę do Fundacji mienia otrzymanego przez niego w związku z rozwiązaniem Spółki, której był wspólnikiem, opodatkowane będzie podatkiem od towarów i usług?

Pana stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, wniesienie przez niego jako fundatora do Fundacji mienia otrzymanego uprzednio w związku z rozwiązaniem Spółki, której był on wspólnikiem, nie będzie opodatkowane podatkiem od towarów i usług.

Składniki majątkowe, które Wnioskodawca planuje wnieść do Fundacji stanowić będą przedsiębiorstwo, a zatem nie znajdą do niego w ogóle zastosowania przepisy ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r., poz. 361, dalej: ustawa o VAT).

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

1.  odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju

2.  eksport towarów

3.  import towarów na terytorium kraju

4.  wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju

5.  wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, przepisów ustawy o VAT nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

W ustawie o VAT brak jest definicji „transakcji zbycia”. Jednocześnie należy zgodzić się z tym, że art. 6 pkt 1 ustawy o VAT nie ogranicza się jedynie do sprzedaży jako formy przeniesienia własności. Ustawodawca celowo użył słowa „zbycie”, aby objąć tym znaczeniem możliwie jak najwięcej różnych form przeniesienia własności.

Warto w tym miejscu zacytować interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 26 kwietnia 2024 r. (0112-KDIL1-1.4012.98.2024.2.MG): „Uwzględniając zakres przedmiotowy ustawy o podatku od towarów i usług pojęcie to należy rozumieć w sposób zbliżony do pojęcia „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, nieodpłatne przekazanie, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej, w tym także w formie umowy sprzedaży lub aportu. Podkreślenia wymaga, że ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy”.

Zatem również darowizna przedsiębiorstwa lub zorganizowanej jego części stanowić będzie czynność, do której nie stosuje się ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o zorganizowanej części przedsiębiorstwa, rozumie się przez to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Zgodnie z art. 55¹ ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (dalej: K.C.), przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

1)  oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

2)  własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

3)  prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

4)  wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne; 5. koncesje, licencje i zezwolenia;

5)  patenty i inne prawa własności przemysłowej;

6)  majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

7)  tajemnice przedsiębiorstwa;

8)  księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

W odniesieniu do tak sformułowanej definicji należy zauważyć, że przywołana powyżej regulacja wskazuje jedynie przykładowe składniki materialne i niematerialne, które wchodzą w skład przedsiębiorstwa.

Zgodnie z wyrokiem NSA z dnia 21 czerwca 2012 r. (I FSK 1586/11): „Sam tylko fakt wyłączenia jakiegokolwiek składnika majątku nie pozwala na stwierdzenie, że już z tego powodu przedmiotem zbycia nie jest zorganizowana część przedsiębiorstwa, bowiem decydującą jest okoliczność, czy przy użyciu tej części można samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. (...). Jeśli wyłączenie określonego składnika nie pozbawi wydzielonego kompleksu majątkowego cech przedsiębiorstwa bądź jego zorganizowanej części, to zbycie w takiej postaci nie podlega podatkowi od towarów i usług”.

W zdarzeniu opisanym w niniejszym wniosku, fundator Fundacji - Wnioskodawca - wniesie do Fundacji w drodze darowizny składniki majątkowe, które otrzyma uprzednio jako wspólnik rozwiązanej Spółki. Przy rozwiązaniu Spółki Wnioskodawca otrzyma całość jej majątku - będzie to głównie szereg nieruchomości oraz umowy, zobowiązania i wierzytelności z nimi powiązane. Majątek otrzymany przez wspólnika stanowić będzie całość mienia Spółki. Następnie, w tym samym kształcie, bez poważniejszych modyfikacji, majątek zostanie wniesiony darowizną do Fundacji, której fundatorem jest Wnioskodawca.

Fundacja, na podstawie wniesionych środków majątkowych będzie mogła prowadzić działalność w tym samym zakresie, w którym prowadziła ją Spółka.

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, celem opisanych działań jest ochrona zgromadzonego majątku oraz prowadzonej dotąd w formie spółki jawnej działalności gospodarczej. Wnioskodawca nie chce dopuścić do rozdrobnienia swojego majątku, a także chce zabezpieczyć jego późniejszą sukcesję. Z tego względu zdecydował się na rozwiązanie Spółki, przejęcie jej majątku i wniesienie w tym samym zakresie do Fundacji.

Prawidłowość stanowiska przedstawionego w niniejszym wniosku potwierdza interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 26 kwietnia 2024 r. (0112-KDIL3.4012.174.2024.1.AK): „Aby można było uznać, że przedmiotem dokonywanej czynności jest przedsiębiorstwo, to przedmiotem tym muszą być objęte bezwzględnie te elementy, które umożliwią kontynuowanie działalności gospodarczej. Nie można w tym zakresie formułować jednoznacznych, uniwersalnych wzorów czy kryteriów. Będą się one zmieniały przy każdej dokonywanej czynności, a okoliczności konkretnego przypadku stanowią podstawę oceny, czy przedmiotem czynności prawnej jest przedsiębiorstwo czy też nie. Tym samym, ocena czy doszło do zbycia przedsiębiorstwa jest możliwa w sytuacji, kiedy miarodajne będzie ustalenie, czy zbyto minimum środków bez których kontynuowanie przez nabywcę działalności gospodarczej realizowanej przed zbyciem nie jest możliwe. Przy czym, strony - jak wynika z art. 55² Kodeksu cywilnego - mają pozostawioną swobodę co do tego, jakie elementy tworzące przedsiębiorstwo objąć przedmiotem czynności prawnej, z tym że swoboda w wyłączeniu poszczególnych składników nie może iść tak daleko, aby zakres włączeń przekreślił istotę przedsiębiorstwa. W analizowanej sprawie rozważa Pan wniesienie całego majątku związanego z prowadzoną przez Pana jednoosobową działalnością gospodarczą do fundacji rodzinnej. Pana intencją jest wniesienie majątku do fundacji, aby fundacja kontynuowała działalność gospodarczą polegającą na wynajmie lub wydzierżawieniu w taki sam sposób, w jaki dotychczas Pan ją prowadził. Po wniesieniu nieruchomości do fundacji rodzinnej będzie ona kontynuowała dotychczasową działalność gospodarczą w niezmienionym kształcie i zakresie w postaci wynajmu lub wydzierżawienia ww. nieruchomości. Zamiar kontynuowania takiej działalności zostanie udokumentowany w stosownych dokumentach towarzyszących wyposażeniu fundacji w majątek. Kontynuowanie dotychczasowej działalności wynajmu/wydzierżawienia i zarządzania nieruchomościami po wniesieniu tychże do fundacji będzie możliwe bez konieczności nabywania dodatkowych rzeczy/składników majątku. Mając zatem na uwadze okoliczności sprawy, należy uznać, że przedmiotem planowanej transakcji będzie przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 55¹ Kodeksu cywilnego. Tym samym, jego przekazanie (wniesienie do fundacji rodzinnej w postaci darowizny) będzie korzystało z wyłączenia z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o podatku do towarów i usług. W konsekwencji, wniesienie przez Pana całego majątku związanego z prowadzoną przez Pana jednoosobową działalnością gospodarczą do fundacji rodzinnej - w świetle art. 6 pkt 1 ustawy - nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.”

Podsumowując, w związku z tym, że przy pomocy majątku, który ma zostać wniesiony przez Wnioskodawcę (fundatora) do Fundacji, będzie można wykonywać działalność gospodarczą dokładnie w tym samym zakresie co dotychczas w Spółce, to uznać należy, że ten zespół składników stanowić będzie przedsiębiorstwo. Fundacja nie będzie musiała wprowadzać poważniejszych modyfikacji, aby kontynuować działalność gospodarczą. W konsekwencji, na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, wniesienie tego majątku przez fundatora znajdzie się poza zakresem ustawy i nie będzie podlegało opodatkowaniu. Biorąc powyższe pod uwagę, stanowisko Wnioskodawcy uznać należy za prawidłowe w całości.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Jednocześnie przepis art. 6 ustawy o VAT wskazuje na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są w nim wskazane czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszczące się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług, z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.

I tak, na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:

Zatem w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Pojęcie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.

Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, powinien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Zaznaczyć należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji przedsiębiorstwa. Dlatego też dla potrzeb tych przepisów należy posłużyć się definicją sformułowaną w art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.), zgodnie z którym:

Sformułowanie zawarte w zacytowanym art. 55¹ Kodeksu cywilnego „obejmuje ono w szczególności”, pozwala uznać, że definicja wymienia tylko przykładowe elementy przedsiębiorstwa. W rezultacie przedsiębiorstwo może obejmować także inne, niewymienione w tym przepisie składniki, jak również może składać się z niektórych tylko elementów wyliczenia zawartego w art. 55¹ Kodeksu cywilnego.

Kluczowym dla uznania, że przedmiot transakcji stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego (a co za tym idzie, ustawy o VAT) jest więc to, że stanowi on „zespół” składników materialnych i niematerialnych o cechach „zorganizowania” oraz „przeznaczenia do prowadzenia działalności gospodarczej”.

Potwierdza to z art. 55² Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym:

Przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi zatem stanowić całość pod względem organizacyjnym, funkcjonalnym i materialnym. Składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

Ponadto, przy ocenie czy składniki majątku powinny być uznane za przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 6 pkt 1 ustawy, uwzględnić należy następujące okoliczności:

1.  zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz

2.  faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.

Wskazanej oceny należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji. Tym samym, w przypadku, gdy konieczne dla kontynuowania działalności gospodarczej jest angażowanie przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub podejmowanie dodatkowych działań, brak jest możliwości stwierdzenia, że w danym przypadku zespół składników majątkowych stanowi przedsiębiorstwo.

Zakres powyższego wyłączenia zdefiniował w wyrokach Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku z 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01, Zita Modes Sarl stwierdził, że celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie - nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu - do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów.

W wyroku z 10 listopada 2011 r., w sprawie C-444/10 Finanzamt Ludenscheid przeciwko Christel Schriever, TSUE wywiódł, że regulacja art. 5(8) VI Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 112) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje natomiast samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 112, wymaga, by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. W wyroku tym Trybunał wywiódł, że jeżeli działalność gospodarcza tego nie wymaga, przedmiotem zbycia nie muszą być wszystkie składniki z nią związane, aby czynność ta wyłączona była z opodatkowania na podstawie art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy.

Należy podkreślić, że o tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

W tym miejscu należy ponadto zwrócić uwagę na przepisy dotyczące działalności fundacji rodzinnej, która uregulowana została w ustawie z dnia 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 326), zwanej dalej ustawą o fundacji rodzinnej.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 i 2 ustawy o fundacji rodzinnej:

W myśl art. 5 ust. 1 ww. ustawy o fundacji rodzinnej:

Stosownie do art. 17 ww. ustawy:

Z opisu sprawy wynika, że zamierza Pan założyć fundację rodzinną. Jest Pan osobą fizyczną posiadającą nieograniczony obowiązek na terytorium Rzeczypospolitej Polskie. Nie jest Pan zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Planuje Pan wnieść w drodze darowizny do Fundacji rodzinnej składniki majątkowe, na które składa się mienie, otrzymane w związku z rozwiązaniem spółki, której jest Pan wspólnikiem. Wspólnikami spółki są cztery osoby fizyczne. Nie dojdzie do przekazania udziałów przez wspólników na Pana rzecz. Majątek spółki zostanie Panu przekazany w wyniku podjętej uchwały przez wspólników. Będzie Pan jedynym fundatorem przyszłej fundacji. Do przejęcia majątku spółki przez Pana dojdzie na podstawie podjętej uchwały o rozwiązaniu spółki bez przeprowadzenia jej likwidacji. Cały majątek spółki otrzyma Pan jako jeden ze Wspólników. Następnie, majątek ten w całości zostanie wniesiony przez Pana do nowo powstałej fundacji jako darowizna. Zamiarem Pana jest aby majątek został wniesiony do fundacji jak najszybciej po jego otrzymaniu od Spółki. W związku z otrzymaniem całego majątku spółki nie planuje Pan rejestracji działalności gospodarczej i nie będzie Pan prowadził działalności przy wykorzystaniu otrzymanego od spółki majątku.

Do fundacji wniesione zostaną następujące składniki majątkowe, które obecnie znajdują się w majątku spółki: udział w prawie własności działek nr 1 i 2 wraz z posadowionym na nich budynkiem; prawo własności działek nr 3 i 4 wraz z posadowionym na nich budynkiem; udział w prawie własności działki nr 5 wraz z posadowionym na niej budynkiem; udział w prawie własności działki nr 6 wraz z posadowionym na niej budynkiem; udział w prawie własności działek nr 7 i 8 wraz z posadowionym na nich budynkiem; udział w prawie własności działek nr 9 i 10; (…) model X o nazwie „Y”. Fundacja będzie prowadziła działalność gospodarczą przy wykorzystaniu wniesionych przez Pana składników majątku w takim samym zakresie jak spółka. W skład przenoszonego majątku do fundacji wejdą również zobowiązania i należności, związane z prowadzoną działalnością przez spółkę a fundacja będzie w oparciu o nabyty majątek kontynuowała działalność gospodarcza w takim samym zakresie, w jakim ta działalność była prowadzona dotychczas przez spółkę.

Pana wątpliwości dotyczą ustalenia, czy wniesienie do fundacji rodzinnej mienia otrzymanego przez Pana w związku z rozwiązaniem spółki, której był Pan wspólnikiem będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z opisu sprawy wynika, że otrzymane mienie, które zamierza Pan wnieść w formie darowizny do fundacji rodzinnej wchodzi w skład majątku spółki i jest wykorzystywane w działalności prowadzonej przez spółkę a nie Pana. Nie planuje Pan rejestracji działalności gospodarczej tak więc nie można mówić o jej kontynuacji przez fundację.

Kontynuowanie działalności gospodarczej przy zbyciu przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa należy rozumieć, jako sytuację, w której nabywca w związku z dokonanym nabyciem nadal prowadzi przedsiębiorstwo. Przy czym nie chodzi tu o prowadzenie jakiejkolwiek działalności z wykorzystaniem składników nabytego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, a o prowadzenie nabytego przedsiębiorstwa. Istotny jest fakt, aby w oparciu o przeniesione składniki nabywca kontynuował działalność w tym samym zakresie, w jakim prowadził ją podmiot zbywający.

W analizowanej sprawie z takim przypadkiem nie będziemy mieli do czynienia z uwagi na to, że fundacja nie będzie kontynuowała działalności gospodarczej przy pomocy przejętych składników w takim samym zakresie, w jakim robi to Pan, ponieważ Pan działalności gospodarczej przy wykorzystaniu składników wycofanych ze spółki i otrzymanych od wspólników nie prowadzi. Tym samym, kluczowy dla rozstrzygnięcia w analizowanej sprawie jest sposób wykorzystania przez Pana składników majątkowych przed planowaną darowizną na rzecz fundacji.

W analizowanej sprawie – wbrew Pana twierdzeniu – nie zostaną spełnione wszystkie przesłanki umożliwiające uznanie, że wniesienie mienia w drodze darowizny przez Pana do fundacji będzie stanowiło czynność zbycia przedsiębiorstwa. W konsekwencji do tej transakcji nie znajdzie zastosowania art. 6 pkt 1 ustawy.

Tym samym, Pana stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie wskazujemy, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywało się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).