Interpretacja indywidualna z dnia 25 listopada 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-1.4012.553.2024.3.MG
Temat interpretacji
Czy w przypadku zawarcia przez Spółkę i wspólnika w przyszłości umów pożyczek z uwzględnieniem tego, że przedmiotem działalności Spółki nie jest i nie będzie działalność finansowa, w tym udzielanie pożyczek i kredytów, a zawarte umowy pożyczek będą przewidywać dla Spółki wynagrodzenie w postaci oprocentowania, będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT i czy jednocześnie Spółka będzie korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, czy fakt udzielenia pożyczki w walucie obcej (np. dolar amerykański, euro) będzie mieć znaczenia dla odpowiedzi na pytania opisane w pkt 1 powyżej a jeśli tak to jakie.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
19 września 2024 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku od towarów i usług w kwestii:
- czy w przypadku zawarcia przez Spółkę i wspólnika w przyszłości umów pożyczek z uwzględnieniem tego, że przedmiotem działalności Spółki nie jest i nie będzie działalność finansowa, w tym udzielanie pożyczek i kredytów, a zawarte umowy pożyczek będą przewidywać dla Spółki wynagrodzenie w postaci oprocentowania, będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT i czy jednocześnie Spółka będzie korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT (pytanie oznaczone nr 1),
- czy fakt udzielenia pożyczki w walucie obcej (np. dolar amerykański, euro) będzie mieć znaczenia dla odpowiedzi na pytania opisane w pkt 1 powyżej a jeśli tak to jakie (pytanie oznaczone nr 3).
Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 18 listopada 2024 r. (wpływ 21 listopada 2024 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem
1)Zainteresowany będący stroną postępowania:
(A)
(…)
(…)
dalej jako „Pożyczkobiorca”
2)Zainteresowany niebędący stroną postępowania:
(B) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
(…)
(…)
NIP: (…)
dalej jako „Spółka”, „Pożyczkodawca”
Opis zdarzenia przyszłego
Spółka prowadzi działalność gospodarczą pod firmą (B) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w (…), jest wpisana do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy - (…) w (…), (…) Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS: (…), kapitał zakładowy: (…) zł, NIP: (…), REGON: (…) (dalej jako: „Spółka” lub „Pożyczkodawca”). Przeważającym przedmiotem działalności Spółki zgodnie z polską klasyfikacją działalności jest działalności związana z (…) i (…) (PKD (…)), ponadto Spółka zajmuje się także m.in. (…), (…) i (…) czy też wytwarzaniem (…) (…) i (…) oraz działalnością (…).
(A) jest wspólnikiem Spółki i posiada (…) udziałów w kapitale zakładowym Spółki o łącznej wartość (…) zł. Dodatkowo (A) pełni w Spółce funkcję członka zarządu Spółki. (A) nie jest czynnym podatnikiem podatku VAT.
Udzielanie pożyczek oraz działalność finansowa nie jest przedmiotem działalności Spółki ujawnionym w Krajowym Rejestrze Sądowym ani wynikającym z samej umowy Spółki. Spółka w ramach swojej działalności nie zajmuje się zawodowo udzielaniem pożyczek ani kredytów.
W przyszłości spółka planuje udzielenie wspólnikowi (A) (dalej także jako: „Pożyczkobiorca”) pożyczek na następujących zasadach. Przy zawarciu umów Spółka będzie reprezentowana przez pełnomocnika powołanego w trybie art. 210 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2022 r., poz. 1467 ze zm.) (dalej jako: „k.s.h.”). Każdorazowo pożyczka będzie udzielona na wskazany okres. Dodatkowo zgodnie z Umową Pożyczkobiorca zobowiązany będzie do zapłaty na rzecz Pożyczkodawcy odsetek w wysokości opisanej każdorazowo w treści umowy pożyczki.
Ponadto, przy zawieraniu przedmiotowych umów w przyszłości Spółka nie dokona zmiany umowy Spółki w zakresie przedmiotu prowadzonej działalności. Przedmiotem działalności Spółki nie będzie działalność finansowa ani działalność związana z udzielaniem pożyczek czy kredytów. Spółka będzie prowadziła działalność gospodarczą z uwzględnieniem dotychczasowego PKD. Spółka pozostanie czynnym podatnikiem podatku VAT, natomiast wspólnik Spółki nie będzie czynnym podatnikiem podatku VAT.
Pożyczki udzielane będą wspólnikowi Spółki. Udzielenie tego rodzaju pożyczek będzie się odbywać na zasadach wskazanych powyżej, tj. na podstawie umów pożyczek zawieranych przez Spółkę, która będzie reprezentowana w sposób przewidziany przepisami kodeksu spółek handlowych - w szczególności z uwzględnieniem brzmienia art. 210 § 1 k.s.h., ze wspólnikiem Spółki. Umowy pożyczek będą charakteryzować się odpłatnością i w ich treści będzie przewidziane wynagrodzenie dla Spółki. Każdorazowo w treści umowy pożyczki zastrzeżone będzie postanowienie przyznające Spółce wynagrodzenie z tytułu zawartej umowy w postaci oprocentowania adekwatnego i odpowiedniego dla waluty danej pożyczki. Pożyczki mogą być udzielane w różnych walutach, tj. m.in. w złotych polskich (PLN) euro (EUR) czy dolarach amerykańskich (USD).
Umowy będą ważne i skuteczne.
Pożyczki w całości przeznaczone będą na cele prywatne Pożyczkobiorcy.
Podsumowując, pożyczki udzielone zostaną przez Spółkę będącą czynnym podatnikiem podatku VAT, wspólnikowi i członkowi zarządu nieprowadzącemu indywidualnej działalności gospodarczej, który nie jest czynnym podatnikiem podatku VAT.
Pytania w zakresie podatku od towarów i usług (oznaczenie pytania jak we wniosku)
1. Czy w przypadku zawarcia przez Spółkę i wspólnika w przyszłości umów pożyczek z uwzględnieniem tego, że przedmiotem działalności Spółki nie jest i nie będzie działalność finansowa, w tym udzielanie pożyczek i kredytów, a zawarte umowy pożyczek będą przewidywać dla Spółki wynagrodzenie w postaci oprocentowania, będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT i jednocześnie Spółka będzie korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2023 r., poz. 1570 ze zm.) (dalej jako: „ustawa o VAT”)?
3. Czy fakt udzielenia pożyczki w walucie obcej (np. dolar amerykański, euro) będzie mieć znaczenia dla odpowiedzi na pytania opisane w pkt 1 (…) powyżej a jeśli tak to jakie?
Państwa stanowisko w sprawie w zakresie podatku od towarów i usług
Pytanie 1.
Zdaniem wnioskodawcy odpowiedź na pytanie sformułowane w pkt 1 powyżej jest twierdząca. Pożyczkodawca (Spółka) jest czynnym podatnikiem podatku VAT i pożyczki jakie udzieli wspólnikowi korzystają ze zwolnienia przedmiotowego opisanego w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.
Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1) ustawy o VAT: „Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju”.
Zgodnie z ustawą o VAT dostawa definiowana jest jako „przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...)” (art. 7 ust. 1 ustawy o VAT).
Natomiast świadczeniem usług zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT jest: „Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 w tym również:
1.przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2.zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji:
3.świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa”.
Każde świadczenie, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT będzie zatem definiowane w rozumieniu ustawy o VAT jako świadczenie usług. Świadczenie takie winno zatem polegać na działaniu, zaniechaniu lub znoszeniu czyjegoś zachowania. Dodatkowo w wyniku wykonania danego świadczenia przez jedną stronę umowy, to druga strona umowy jako nabywca jest beneficjentem samego świadczenia - występuje bezpośredniość świadczenia. Ponadto, wykonanej usłudze musi odpowiadać świadczenie wzajemne drugiej strony, nabywcy tej usługi, tj. wynagrodzenie - istnieje zatem odpłatność (definicja z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT). Dodatkowo art. 5 ust. 1 ustawy o VAT wskazuje na konieczność wystąpienia odpłatnej dostawy czy świadczenia usług - na terytorium kraju (Rzeczpospolitej Polskiej).
Uzupełniając powyższe wskazać należy, że odpłatność będzie przejawiać się tym, że w zamian za wykonaną usługę wykonawcy należne będzie wynagrodzenie, konieczne jest także wystąpienie bezpośredniości w wykonaniu danej usługi i otrzymanym wynagrodzeniu/świadczeniu: „oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę”. (Interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 5 maja 2021 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012.117.2021.3.ASY, opublikowano: www.mf.gov.pl).
Zgodnie z obowiązującą ustawą o VAT aby czynność stanowiąca dostawę lub świadczenie usług podlegała opodatkowaniu musi zostać dokonana przez podatnika tego podatku w rozumieniu art 15 ust 1 ustawy o VAT, zgodnie z którym: „Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności”. Natomiast działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT będzie: „Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych”.
Dostawa lub świadczenie usług w rozumieniu ustawy o VAT nie zawsze będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Opodatkowane są zatem tylko takie dostawy i usługi, które dokonywane są przez podmiot mający status podatnika (w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług) i działającego jako podatnik w danej transakcji. Konieczne dla ustalenia czy w danej transakcji (danym świadczeniu usług) mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy o VAT.
W niniejszej sprawie brak jest wątpliwości, że umowy pożyczek zawarte jak i wykonane zostaną na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Ponadto umowy te będą charakteryzować się odpłatnością, gdyż Spółka będzie spełniała swoje świadczenie za wynagrodzeniem. Czynności Spółki zakwalifikować można zatem jako odpłatne. Umowy zostaną zawarte przez Spółkę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, a Spółka jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu ustawy o VAT.
Zgodnie z treścią art 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny (Dz. U. z 2023 r„ poz. 1610 ze zm.) (dalej jako: „k.c.”): „przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości”. Wobec powyższego, umowa pożyczki polega na udostępnieniu przez pożyczkodawcę określonej kwoty pieniężnej określonej osobie, tj. pożyczkobiorcy, który uzyskując korzyść w postaci dostępu do kapitału i zobowiązuje się do jego zwrotu - tej samej ilości pieniędzy lub rzeczy oznaczonych co do gatunku i tej samej Jakości w oznaczonym przez strony terminie. W niniejszej sprawie Pożyczkobiorca zobowiąże się do zapłaty wynagrodzenia na rzecz Pożyczkodawcy, tj. do zapłaty na rzecz Spółki także oprocentowania.
Udzielenie pożyczki, która podlega oprocentowaniu niewątpliwie stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług W wielu interpretacjach podatkowych organy podatkowe wskazywały, że „Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy”. (Interpretacja indywidualna z dnia 5 maja 2021 r.. sygn. 0111-KDIB3-1.4012.117.2021.3.ASY, opublikowano: www.mf.gov.pl. podobnie: Interpretacja indywidualna z dnia 9 czerwca 2014 r., sygn. IPPP3/443-231/14-2/IG opublikowano: www.mf.gov.pl, Interpretacja indywidualna z dnia 5 stycznia 2017 r., sygn. 2461-IBPP2.4512.901.2016.1.JJ, opublikowano: www.mf.gov.pl).
W tym miejscu wskazać należy, że zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT: „zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę”. Mając na uwadze okoliczności niniejszej sprawy a przede wszystkim charakter Umowy pożyczki i fakt, że Pożyczkodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług ww. wyłączenie przedmiotowe znajdzie zastosowanie w niniejszej sprawie. Przedmiotowe zwolnienie zdaniem wnioskodawcy dotyczy nie tylko podmiotów profesjonalnie zajmujących się udzielaniem pożyczek, tj. w ramach prowadzonej działalności gospodarczej ale także pożyczkodawców, którzy udzielają pożyczek jednorazowo, incydentalnie w tym powyższe znajdzie zastosowanie do jednorazowej pożyczki udzielonej przez Spółkę jej wspólnikowi.
Konieczne jest jednak wskazanie, że umowy pożyczek zawierane w przyszłości będą zawierane przez Spółkę, która nie prowadzi i nie będzie prowadzić działalności finansowej, w tym działalności związanej z udzielaniem pożyczek i kredytów PKD Spółki, zarówno ujawnione w KRS jak i w umowie Spółki pozostanie bez zmian. Umowy pożyczek będą zawierane i wykonywane na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, będą charakteryzowały się opisaną powyżej bezpośredniością, a ponadto w swojej treści będą przewidywały wynagrodzenie na rzecz Spółki w postaci oprocentowania adekwatnego do waluty w jakiej udzielana jest pożyczka. Zdaniem wnioskodawcy czynności te będą podlegały obowiązkowi podatkowemu Spółki w zakresie podatku VAT, jednakże będą korzystały ze zwolnienia przedmiotowego zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.
Zdaniem wnioskodawcy mając na uwadze powyższe rozważania, odpowiedź na pytanie sformułowane w pkt 1 niniejszego wniosku jest twierdząca.
Pytanie 3
Zdaniem wnioskodawcy kwestia udzielenia pożyczki przez Spółkę w walucie obcej, tj. walucie dolara amerykańskiego lub euro wobec istnienia zwolnień i wyłączeń, o których mowa powyżej, pozostaje irrelewantna dla niniejszej sprawy. W ocenie wnioskodawcy Spółka będzie korzystać w niniejszej sprawie ze zwolnienia przedmiotowego, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT i nie będzie zobowiązana do uiszczenia podatku od towarów i usług wobec czynności udzielenia pożyczki (zawarcia Umowy pożyczki pomiędzy Spółką, a jej wspólnikiem i członkiem zarządu), (…).
Zdaniem wnioskodawcy kwestia udzielenia pożyczki w walucie obcej miałaby znaczenie wyłącznie w odniesieniu do obliczenia należnego podatku i ewentualnego ustalenia dnia (konkretnej daty), na jaki ustalony winien być kurs waluty niezbędny do wyliczenia właśnie kwoty należnego podatku - wobec istnienia zwolnień i wyłączeń zarówno dla podatku od towarów i usług jak i (…) waluta w jakiej udzielona będzie pożyczka jest bez znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r., poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Należy zauważyć, iż pojęcie usługi zostało zdefiniowane bardzo szeroko. Taka konstrukcja definicji usług pozwala na objęcie zakresem przedmiotowym podatku VAT wszelkich transakcji wykonywanych w ramach działalności gospodarczej.
Zatem każde świadczenie niebędące dostawą towarów, polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:
1)w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
2)świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).
Należy podkreślić, że oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.
Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Przy czym przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.
Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.
Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Według ust. 2 powołanego artykułu:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów lub świadczenie usług podlegać będą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywane będą przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy towarów lub świadczenia usług mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
Państwa wątpliwości w zakresie podatku od towarów i usług, zawarte w pytaniu nr 1 dotyczą kwestii czy zawarcie przez Spółkę i wspólnika w przyszłości umów pożyczek z uwzględnieniem tego, że przedmiotem działalności Spółki nie jest i nie będzie działalność finansowa, w tym udzielanie pożyczek i kredytów, a zawarte umowy pożyczek będą przewidywać dla Spółki wynagrodzenie w postaci oprocentowania, będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT i czy jednocześnie Spółka będzie korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy VAT.
Istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2024 r., poz. 1061 ze zm.).
Zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego:
Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.
W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.
Czynność polegająca na udzieleniu pożyczki pieniężnej podlegającej oprocentowaniu stanowi odpłatne świadczenie usług i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczki przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tej czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu jej udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczki przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet gdy ta czynność nie znajduje się w jej zakresie przedmiotowym.
Charakter i cechy usługi udzielenia pożyczki wskazują, że czynność ta mieści się w definicji pojęcia „działalność gospodarcza”. W świetle art. 15 ust. 2 zdanie drugie ustawy o VAT, działalność gospodarcza „obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych”. Niewątpliwie przekazanie środków pieniężnych (a zatem wartości o charakterze niematerialnym) na rzecz pożyczkobiorcy, na określony okres czasu, za ustalonym wynagrodzeniem (oprocentowaniem), uzyskiwanym w ustalonych okresach rozliczeniowych, stanowi wykorzystywanie tych środków w sposób ciągły i w celach zarobkowych. Usługa tego rodzaju mieści się zatem w pojęciu „działalność gospodarcza” zdefiniowanym w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.
Ponadto należy zauważyć, że wpis przedmiotu działalności gospodarczej (wg klasyfikacji PKD) do rejestru KRS nie ma decydującego znaczenia dla określenia zakresu wykonywanej faktycznie działalności, a w konsekwencji do określenia czy podmiot prawa podatkowego z tytułu wykonywanych czynności staje się podatnikiem w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Podawany bowiem przy rejestracji podmiotów gospodarczych zakres działalności według Polskiej Klasyfikacji Działalności ma charakter orientacyjny. Ponadto, ewentualny brak danego kodu czynności wg klasyfikacji PKD w umowie spółki i wykonanie jej nie oznacza, że przedsiębiorca wykonuje czynność niezgodną z prawem.
Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz wskazane wyżej przepisy należy stwierdzić, że wskazana we wniosku czynność udzielania pożyczki spełnia przesłanki uznania tej czynności za podlegającą opodatkowaniu. Udzielenie bowiem pożyczki przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzące obowiązki w podatku od towarów i usług, zaś pożyczkodawcę uznać za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT.
W konsekwencji wskazana we wniosku czynność udzielania w przyszłości przez Spółkę (Pożyczkodawcę) odpłatnych pożyczek pieniężnych na rzecz Pożyczkobiorcy ((A)), jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Jednakże ustawodawca zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.
Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
W myśl art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy:
Zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.
Stosownie do art. 43 ust. 22 ustawy:
Podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41, świadczonych na rzecz podatników, i wybrać ich opodatkowanie, pod warunkiem że:
1)jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny;
2)złoży naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne zawiadomienie o wyborze opodatkowania tych usług przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego rezygnuje ze zwolnienia.
W myśl art. 43 ust. 23 ustawy:
Podatnik, o którym mowa w ust. 22, może, nie wcześniej niż po upływie 2 lat, licząc od początku okresu rozliczeniowego, od którego wybrał opodatkowanie usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41, ponownie skorzystać ze zwolnienia od podatku tych usług, pod warunkiem złożenia naczelnikowi urzędu skarbowego pisemnego zawiadomienia o rezygnacji z opodatkowania, przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego ponownie będzie korzystał ze zwolnienia.
Powyższe zmiany przepisów umożliwiają wybór opodatkowania określonych usług, które dotychczas obligatoryjnie korzystały ze zwolnienia od podatku – w tym m.in. właśnie usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usług pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzania kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę, przy czym możliwość wyboru opcji opodatkowania dotyczy wyłącznie usług świadczonych na rzecz innych podatników, przy zachowaniu warunków określonych w art. 43 ust. 22 i 23 ustawy.
W odniesieniu do przedstawionego we wniosku opisu sprawy, należy wskazać, że czynność udzielania w przyszłości przez Spółkę (Pożyczkodawcę) odpłatnych pożyczek pieniężnych na rzecz Pożyczkobiorcy ((A)), będzie stanowić czynność mieszczącą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu VAT, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy. Z uwagi na to, że usługi te mieszczą się w zakresie czynności, o których mowa w cyt. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy jako wymienione wprost w tym przepisie, usługa udzielania w przyszłości przez Spółkę (Pożyczkodawcę) odpłatnych pożyczek pieniężnych na rzecz Pożyczkobiorcy ((A)) będzie korzystać ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie tego przepisu.
Powyższe zwolnienie będzie miało zastosowanie pod warunkiem, że dla tej czynności Spółka (Pożyczkodawca) nie wybierze opcji opodatkowania zgodnie i na warunkach zawartych w art. 43 ust. 22 ustawy o VAT.
Zatem Państwa stanowisko w zakresie podatku od towarów i usług, w kwestii objętej pytaniem nr 1, że czynności te będą podlegały obowiązkowi podatkowemu Spółki w zakresie podatku VAT, jednakże będą korzystały ze zwolnienia przedmiotowego zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, jest prawidłowe.
Państwa wątpliwości w zakresie podatku od towarów i usług, zawarte w pytaniu nr 3 dotyczą kwestii czy fakt udzielenia pożyczki w walucie obcej (np. dolar amerykański, euro) będzie mieć znaczenia dla odpowiedzi na pytania opisane w pkt 1 (…) powyżej a jeśli tak to jakie.
Jak już wyżej wskazano czynność udzielania w przyszłości przez Spółkę (Pożyczkodawcę) odpłatnych pożyczek pieniężnych na rzecz Pożyczkobiorcy ((A)), będzie stanowić czynność mieszczącą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu VAT, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy. Z uwagi na to, że usługi te mieszczą się w zakresie czynności, o których mowa w cyt. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy jako wymienione wprost w tym przepisie, usługa udzielania w przyszłości przez Spółkę (Pożyczkodawcę) odpłatnych pożyczek pieniężnych na rzecz Pożyczkobiorcy ((A)) będzie korzystać ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie tego przepisu.
W konsekwencji, Spółka (Pożyczkodawca) nie będzie zobowiązana do wyliczenia i uiszczenia podatku od towarów i usług wobec czynności udzielania pożyczek. Jednocześnie podkreślić należy, że w przypadku obowiązku opodatkowania czynności stawką podatku od towarów i usług, podatek należy wyliczyć w walucie polskiej (PLN).
Zatem, skoro czynność udzielania w przyszłości przez Spółkę (Pożyczkodawcę) odpłatnych pożyczek pieniężnych na rzecz Pożyczkobiorcy ((A)) będzie korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, rodzaj waluty udzielonej pożyczki pozostaje bez wpływu na podjęte rozstrzygnięcie.
Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie podatku od towarów i usług, w kwestii objętej pytaniem nr 3, zgodnie z którym waluta w jakiej udzielona będzie pożyczka jest bez znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Niniejsza interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie podatku od towarów i usług. Ocena prawna Państwa stanowiska w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych zostanie zawarta w odrębnym rozstrzygnięciu.
Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym/zdarzeniem przyszłym. Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania
(A) (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…), (…).
Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”.
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.