Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Zwolnienie z opodatkowania VAT wykonywanych czynności.
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
18 sierpnia 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 18 sierpnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zwolnienia z opodatkowania VAT wykonywanych przez Pana czynności, opisanych we wniosku, jak również zryczałtowanego podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Uzupełnił go Pan pismem z 6 października 2024 r.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Wnioskodawca jest osobą fizyczną prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą. Wnioskodawca jest obywatelem polskim, działalność gospodarczą prowadzi w Polsce oraz ma w Polsce nieograniczony obowiązek podatkowy.
Standardowa działalność Wnioskodawcy to świadczenie usług programistycznych. W tym zakresie Wnioskodawca opodatkowany jest ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.
Wnioskodawca jest również czynnym podatnikiem podatku VAT.
Wnioskodawca zawarł z firmą prop tradingową – spółką prawa amerykańskiego z siedzibą w Stanach Zjednoczonych – umowę o świadczenie usług tzw. prop tradingu (z ang. Proprietary Trading).
Celem wyjaśnienia prop trading oparty jest na współpracy tradera (Wnioskodawca) z firmą prop tradingową (ww. podmiot amerykański). W ramach tej współpracy trader opłaca koszty jego wdrożenia w model współpracy, poznaje kluczowe zagadnienia współpracy i samego handlu, a firma prop tradingowa zapewnia mu odpowiednie wsparcie, wiedzę, szkolenia, narzędzia itp. Następnie firma prop tradingowa może zaoferować traderowi współpracę – udziela mu określony kapitał, którym trader obraca kupując i sprzedając różnego rodzaju aktywa. Handel odbywa się na tzw. instrumentach pochodnych. Trader obraca udostępnionym kapitałem, który (w założeniu) powiększa się. Określony procent zysku (tj. różnicy między aktualnym stanem konta a kapitałem udostępnionym przez firmę prop tradingową) trader może zachować w formie wynagrodzenia. Pozostałą część zysku otrzymuje firma prop tradingowa. Trader zawiera kontrakty we własnym imieniu i na własny rachunek, choć środki są mu udostępnione przez firmę prop tradingową. Środki przekazane traderowi do handlowania (tj. kapitał początkowy) są przekazane traderowi z obowiązkiem ich zwrotu i rozliczenia. Jednocześnie firma prop tradingowa ma cały czas wgląd w sytuację konta tradera – gdy wartość konta oscyluje w okolicach przekazanego kapitału (tj. występuje zagrożenie powstania straty) – firma prop tradingowa zamyka wszystkie otwarte kontrakty. Ponadto firma prop tradingowa stawia szereg warunków współpracy – określa np.: w jakich godzinach trader może otwierać pozycje (kontrakty), w jakich zamykać czy ile kontraktów może być jednocześnie otwartych. Trader decyduje jednak o momencie otwarcia i zamknięcia kontraktu, a także o wyborze konkretnego kontraktu, ilości zakupionych kontraktów oraz ich wartości.
Przechodząc na kanwę niniejszego stanu faktycznego i do modelu współpracy Wnioskodawcy z firmą prop tradingową wyróżnić można trzy etapy.
W ramach pierwszego etapu współpracy Wnioskodawca otrzymał dostęp do konta demonstracyjnego/symulowanego. Konto było utworzone na platformie firmy prop tradingowej. W ramach tego konta Wnioskodawca otrzymał określoną ilość wirtualnego kapitału, którym miał obracać. Pierwszy etap współpracy to sprawdzenie kompetencji i umiejętności Wnioskodawcy. Podczas tego etapu Wnioskodawca nie otrzymywał żadnego wynagrodzenia z tytułu wypracowanego zysku na koncie symulowanym.
Drugim etapem współpracy jest również handlowanie na koncie symulowanym, jednak część wypracowanego zysku może zostać wypłacona przez Wnioskodawcę. Współpraca na tym etapie wygląda tak, że Wnioskodawca dokonuje zlecenia zakupu lub sprzedaży określonego instrumentu finansowego posługując się udostępnionym mu kontem symulowanym. Firma prop tradingowa wewnętrznie stosuje bardzo skomplikowane mechanizmy, mające na celu zminimalizować ryzyko powstania strat. Jednym z takich mechanizmów jest replikowanie handlu wykonanego przez tradera (Wnioskodawcę) na rynku „prawdziwym”, jednak szczegóły takiego działania są objęte tajemnicą przedsiębiorstwa i nie są znane Wnioskodawcy. Jednocześnie Wnioskodawca nie musi wypłacać zysku – może go pozostawić na swoim koncie. W takim wypadku pozostanie mu większa kwota do dalszego handlu.
W określonych umową warunkach, gdy Wnioskodawca wypracuje określony zysk, który będzie systematyczny, firma prop tradingowa może zaproponować przejście na trzeci etap współpracy – konto live, tj. handel na „prawdziwym” rynku. W ramach tego konta, firma prop tradingowa najpewniej przekierowuje zlecenia tradera do współpracującego brokera, jednak proces ten odbywa się bez udziału tradera, dlatego też jego szczegóły nie są znane Wnioskodawcy. W tym wypadku współpracy Wnioskodawca otrzyma możliwość handlowania przy użyciu prawdziwego konta – tutaj nie mamy już do czynienia z kontem symulowanym czy demonstracyjnym. Zasady współpracy pozostają jednak podobne. Firma prop tradingowa może zamknąć konto Wnioskodawcy, gdy ten dojdzie do limitu określonego w umowie. Jednocześnie firma prop tradingowa przekaże na konto live wszystkie środki wypracowane i pozostawione na koncie z drugiego etapu współpracy (tj. razem z wypracowanym zyskiem). Wypłata środków z konta (czy to symulowanego z drugiego etapu czy konta live z trzeciego etapu) następuje po otrzymaniu odpowiedniej dyspozycji wystawionej przez tradera. Środki wypłacane traderowi są pomniejszone o prowizję należną firmie prop tradingowej.
Głównym przedmiotem handlu są instrumenty finansowe. Instrumenty finansowe będące przedmiotem handlu są instrumentami pochodnymi – ich podstawą są instrumenty bazowe (takie jak akcje, udziały, różne indeksy, waluty itp.). W ramach dostępnych instrumentów finansowych trader ma możliwość zajęcia tzw. pozycji długiej (tj. gra na wzrosty) lub pozycji krótkiej (tzw. gra na spadki). W ramach tych instrumentów finansowych, trader zobowiązuje się do kupienia określonego instrumentu bazowego po określonej i wcześniej ustalonej cenie. W przypadku tych transakcji mamy do czynienia z trzema podmiotami - kupującym, sprzedający i pośrednikiem. Pośrednikiem jest podmiot posiadający odpowiednie kwalifikacje i licencje (np: broker lub makler giełdowy). W ramach zawieranej transakcji, trader nie dokonuje nabycia określonych instrumentów czy aktywów (nie staje się ich właścicielem). Trader spekuluje, czy dany instrument bazowy zyska czy straci na wartości. Ponadto trader wykorzystuje w handlu tzw. dźwignię finansową, która pozwala na zakup większej ilości kontraktów niż byłoby to możliwe bez tej dźwigni (tj. przy posługiwaniu się podstawowym kapitałem). W zależności od warunków rynkowych danego dnia, Wnioskodawca wykonuje około 50-100 transakcji dziennie. Firma prop tradingowa nie narzuca traderom sposobu rozliczania się z nią. Zgodnie ze stanowiskiem firmy prop tradingowej, każdy trader powinien rozliczać się zgodnie z obowiązującymi go zasadami stosowanymi w kraju zamieszkania lub siedziby tradera. Ponadto wedle wiedzy Wnioskodawcy, firma prop tradingowa nie posiada na terenie Polski oddziału czy zakładu. Rozliczenie z tą firmą odbywa się poprzez centralę firmy znajdującą się w Stanach Zjednoczonych. Wnioskodawca nie ma wiedzy, czy podmiot amerykański jest czynnym podatnikiem podatku VAT na terenie Stanów Zjednoczonych. Rozliczenie się z firmą prop tradingową odbywa się w następujący sposób – w przypadku osiągnięcia zysku przez tradera oraz pomnożenia uzyskanego od firmy prop tradingowej kapitału, trader ma możliwość złożenia wniosku o wypłatę środków. To trader decyduje czy chce dokonać wypłaty środków. Jeśli zdecyduje się na wypłatę środków, trader określa również, ile środków chce wypłacić. Firma prop tradingowa weryfikuje możliwość wypłaty środków w ilości wskazanej przez tradera. W sytuacji, gdy firma prop tradingowa zaakceptuje wypłatę – zleca wypłatę na wskazany przez tradera rachunek bankowy. Firma prop tradingowa wypłaca środki pomniejszone o swoją prowizję. W ten sposób firma prop tradingowa zarabia określony w umowie procent zysku wypracowanego przez tradera. Jednocześnie trader otrzymuje swoją część zysku w formie wynagrodzenia prowizyjnego. Mimo faktu, że trader obraca środkami wedle własnego uznania, a konto tradingowe jest utworzone na jego dane, to trader nie może w pełni samodzielnie wypłacić środków (zysku) z konta. Wypłata zysku odbywa się w walucie obcej - w dolarach amerykańskich. Handel na platformie odbywa się przy użyciu właśnie tej waluty i dlatego też prowizja (wypłacana jako wynagrodzenie tradera) jest wypłacana w dolarach amerykańskich. Trader sam decyduje jednak o momencie złożenia wniosku o wypłatę zysku – może też zdecydować, że nie będzie wypłacać zysku, aby zachować większą kwotę do dalszego handlu (co może przełożyć się na zwiększenie zysku lub straty). Trader sam decyduje również jaką kwotę zamierza wypłacić. Firma prop tradingowa nie narzuca sposobu wypłaty (tj. czasu wypłaty, kwoty wypłaty itp.) – choć musi zaakceptować wniosek o wypłatę środków. Trader posługuje się kapitałem przekazanym mu przez firmę prop tradingową. Podczas handlu trader podejmuje decyzje o zakupie i sprzedaży określonych instrumentów finansowych. W konsekwencji trader może na konkretnej transakcji zarobić lub stracić. W sytuacji, gdy trader zbliża się do kwoty przekazanego mu kapitału – firma prop tradingowa może zamknąć jego otwarte kontrakty i konto. W ten sposób firma prop tradingowa minimalizuje swoje ryzyko straty i utraty kapitału przekazanego traderowi. Co również ważne, Wnioskodawca nie posiada uprawnień maklera giełdowego i nie świadczy usług licencjonowanych. Trader dokonuje zakupu i sprzedaży instrumentów finansowych za pomocą konta utworzonego w systemie firmy prop tradingowej. Wedle wiedzy Wnioskodawcy firma prop tradingowa nie działa w charakterze brokera (maklera), więc najpewniej “przekierowuje” zlecenie tradera do współpracującego brokera (maklera) działającego na giełdzie. Wnioskodawca nie ma jednak wiedzy w jaki sposób polecenia zakupu czy sprzedaży są przekazywane do brokera - jest to proces wewnętrzny firmy prop tradingowej (jej know-how). Takie informacje nie są przekazywane traderom, bowiem nie mają wpływu na ich bieżącą działalność. Działalność na giełdzie wymaga jednak posiadania odpowiedniej licencji lub zezwolenia. W ocenie Wnioskodawcy to broker (makler) posiada wszelkie uprawnienia, licencje, pozwolenia itp. do działania na tym rynku. W takim wypadku broker działa w opisanej konfiguracji jako podmiot wykonujący zlecenie zakupu złożone przez tradera (a przekazane przez firmę prop tradingową). Trader z tej perspektywy może być uznany za klientem brokera, który zleca mu (pośrednio) zakup lub sprzedaż konkretnego instrumentu. Mając na uwadze powyższy stan faktyczny, Wnioskodawca rozważa możliwości rozliczania uzyskiwanego przychodu w ramach prowadzonej przez siebie jednoosobowej działalności gospodarczej, która aktualnie jest opodatkowana na podstawie ryczałtu.
Ponadto w uzupełnieniu wskazano:
Umowy zawierane przez Wnioskodawcę z firmą prop tradingową mają charakter umów zawieranych na czas nieokreślony. Jednakże umowy zawierają postanowienia, zgodnie z których treścią w przypadku, gdyby trader naruszył postanowienia umowy – umowa przestaje obowiązywać jej strony.
Drugim momentem, w którym umowa z firmą prop tradingową przestaje obowiązywać jest sytuacja, gdy trader spełni warunki przejścia do kolejnego etapu współpracy (tj. spełni określone w umowie warunki/cele) i zdecyduje się na przejście do kolejnego etapu współpracy.
W ramach umów zawartych pomiędzy Wnioskodawcą a firmą prop tradingową dopuszczalne jest posiadanie przez Wnioskodawcę maksymalnie pięciu kont typu Express Account (tj. 2. etap współpracy – konto symulowane) i wyłącznie jednego konta typu Live (tj. 3. etap współpracy – konto rzeczywiste). Umowa współpracy ma charakter ogólny i nie dotyczy konkretnego konta, tylko etapu współpracy. Wnioskodawcę może, więc w danym momencie, obowiązywać jedna umowa typu Express Account (2. etap ) i jedna umowa typu Live (3. etap).
Wszystkie z ww. kont (tj. maksymalnie 5 kont Express Account i maksymalnie 1 konto Live), które Wnioskodawca może posiadać w ramach współpracy z firmą prop tradingową w jednym czasie, są niezależne od siebie. W momencie, gdy Wnioskodawca złamie (naruszy) warunki współpracy na jednym z tych kont – to konkretne konto, którego naruszenie dotyczy, jest zamykane, ale umowa obowiązuje na pozostałych kontach.
Wnioskodawca może również w dowolnym momencie ponownie przystąpić do procesu weryfikacji (tj. rozpocząć 1. etap współpracy niebędący jednak przedmiotem wniosku) i, w przypadku pozytywnej weryfikacji, firma prop tradingowa otwiera Wnioskodawcy nowe konto.
Wnioskodawca zawarł z firmą prop tradingową umowę dotyczącą 2. etapu współpracy (umowa zawarta [zaakceptowana] w dniu … czerwca 2024 r.), na mocy której otworzył konta ...w następujących dniach:
-konto otwarte w dniu … czerwca 2024 r. – zamknięte w dniu … lipca 2024 r. – powód zamknięcia konta: przejście do etapu 3. współpracy,
-konto otwarte w dniu … czerwca 2024 r. – zamknięte w dniu … lipca 2024 r. – powód zamknięcia konta: przejście do etapu 3. współpracy,
-konto otwarte w dniu … czerwca 2024 r. – zamknięte w dniu … lipca 2024 – powód zamknięcia konta: przejście do etapu 3. współpracy.
W dniu … października 2024 r. Wnioskodawca zawarł kolejną umowę dot. 2. Etapu współpracy i na jej podstawie otworzył nowe konto, które jest aktywne na moment sporządzenia niniejszego pisma.
Celem wyjaśnienia należy wskazać, że umowa dotycząca 2. etapu współpracy ma charakter wzorca umownego/regulaminu. Jest to ogólna umowa, która nie zawiera danych tradera, jego loginu, imienia czy nazwiska itp. Trader może wyłącznie zaakceptować warunki tej umowy. Po zaakceptowaniu warunków tej umowy możliwe jest utworzenie konta Express Account
Ponadto Wnioskodawca posiada aktualnie jedno konto Live (etap 3. współpracy – aktualnie obowiązująca umowa będąca przedmiotem wniosku) utworzone na podstawie umowy zawartej w dniu … lipca 2024 r. Umowa ta na moment składania tego pisma obowiązuje strony.
Celem wyjaśnienia – umowa dotycząca konta Live jest umową bardziej spersonalizowaną. O ile Wnioskodawca nie ma wpływu na treść poszczególnych postanowień umowy, to w umowie zawarte są już jego dane oraz szczegółowa data zawarcia umowy.
Do najważniejszych postanowień umowy zawartej z firmą prop tradingową można zaliczyć (w wolnym tłumaczeniu z angielskiego):
1.Umowa typu (2. etap współpracy):
a.Wnioskodawca ukończył symulowany program oceny handlu i otrzymał możliwość rozpoczęcia handlu na żywo z podmiotem stowarzyszonym z firmą prop tradingową. Jednak Wnioskodawca zdecydował, że w najlepszym interesie jest kontynuowanie handlu w symulowanym środowisku przez oznaczony okres czasu, aby udoskonalić swoje umiejętności dostarczając firmie prop tradingowej dane handlowe w zamian za wynagrodzenie oparte na wykazywanych umiejętnościach handlowych;
b.Firma prop tradingowa pragnie zapewnić Wnioskodawcy dostęp do konta prowadzonego przez firmę prop tradingową – do symulowanego obrotu kontraktami terminowymi przy użyciu symulowanego kapitału, a także instrumentów analitycznych, szkoleń, materiałów edukacyjnych i innych usług towarzyszących dla zaawansowanych uczestników, które można znaleźć na stronie internetowej firmy prop tradingowej (...);
c.Ustalenia przewidziane w niniejszej umowie umożliwią Wnioskodawcy prowadzenie symulacji obrotu kontraktami terminowymi. W celu uniknięcia wątpliwości w ramach tej umowy nie nastąpi faktyczny handel kontraktami terminowymi. Wnioskodawca przyjmuje do wiadomości, że wg firmy prop tradingowej dane wygenerowane przez Wnioskodawcę mają wystarczającą wartość, aby wypłacić mu nagrodę;
d.Wnioskodawca pragnie
i.otworzyć rachunek ... w celu prowadzenia symulacji za pośrednictwem platformy transakcyjnej,
ii.uzyskać dostęp do oferowanych usług, oraz
iii.mieć możliwość zdobycia nagrody;
e.Firma prop tradingowa udostępni Wnioskodawcy konto Express do przeprowadzania symulowanych transakcji na kontraktach terminowych za pośrednictwem interfejsu elektronicznego udostępnionego do prowadzenia takich transakcji. Wnioskodawca nie posiada prawa własności do konta Express i nie kontroluje ani nie ma prawa do przeniesienia jakiekolwiek kapitału z tego konta. (...) Firma prop tradingowa może zamrozić lub ograniczyć handel w dowolnym momencie według własnego uznania. (...);
f.Wnioskodawcy zakazuje się m.in.
i.wykonywania zbyt dużej lub nierealnej liczby transakcji,
ii.wykonywania transakcji poza najlepszą ofertą kupna lub sprzedaży,
iii.wykonywania transakcji przy użyciu zewnętrznego lub powolnego źródła danych,
iv.wykonywania transakcji sprzecznych z warunkami umowy i warunkami firmy prop tradingowej,
utrzymywania pozycji w granicach 2% limitu blokady produktu;
g.Wszelkie korzystanie z udostępnionych usług, w tym handel, podlega zasadom handlowym ustanowionym przez firmę prop tradingową, które mogą być zmienione przez tę firmę według jej uznania;
h.Handel może odbywać się wyłącznie w godzinach normalnego handlu elektronicznego, chyba że firma prop tradingowa wskaże inaczej. Wszystkie pozycje muszą zostać zamknięte przed godziną … lub przed zamknięciem rynku w zależności od tego, co nastąpi wcześniej. Wnioskodawca może handlować wyłącznie produktami dozwolonymi przez firmę prop tradingową;
i.Wyniki prezentowane w ramach konta Express nie są wskaźnikiem handlu na rzeczywistym rynku finansowym (...);
j.Wnioskodawca przyjmuje do wiadomości, że udostępniony mu kapitał nie ma wartości pieniężnej i stanowi jedynie część usługi świadczonej na rzecz Wnioskodawcy, a ten nie posiada żadnego faktycznego prawa lub tytułu własności do tego kapitału (...);
k.(...) W momencie ustalania, jeśli po odjęciu nagród i wydatków brutto Wnioskodawcy od salda początkowego konta Express Wnioskodawcy z początku dnia takie dzienne saldo przekracza dzienne saldo początkowe, to taka różnica stanowi hipotetyczne zyski handlowe. Jeśli po odjęciu nagród i wydatków brutto Wnioskodawcy od salda początkowego konta Express Wnioskodawcy z początku dnia takie dzienne saldo jest niższe niż dzienne saldo początkowe, to różnica taka będzie stanowić hipotetyczną stratę handlową. (...);
l.Wnioskodawca będzie uprawniony do otrzymania wynagrodzenia w formie nagrody obliczonej jako narosłe zyski z transakcji (pomniejszone o straty na transakcjach). Wnioskodawca nie będzie uprawniony do żadnej rekompensaty, innych wynagrodzeń ani innych korzyści z wyjątkiem ww. nagród. (...);
m.Wnioskodawca może zażądać wypłaty do 50% aktualnego salda nagród przesyłając w tym celu odpowiedni formularz za pośrednictwem portalu klienta. (...) Żadna wypłata na rzecz Wnioskodawcy nie zostanie wykonana, chyba, że firma prop tradingowa wyrazi na to zgodę według własnego uznania. (...);
n.Konto Express może zostać zamknięte przez firmę prop tradingową, gdy Wnioskodawca osiągnie maksymalny poziom strat, który oznacza wartość ujemną lub 0,00 dolarów amerykańskich;
o.Firma prop tradingowa weryfikuje konto pod kątem jakości i agregacji danych. Dokonując oceny Wnioskodawcy firma prop tradingowa może wedle własnego uznania stwierdzić, że Wnioskodawca wykazał się wystarczającą biegłością i zdecyduje się na przeniesienie go na rzeczywiste konto handlowe, tj. na rzeczywisty rachunek transakcyjny u podmiotu stowarzyszonego z firmą prop tradingową (konto Live). Gdy firma prop tradingowa zdecyduje o przeniesieniu – powiadomi Wnioskodawcę, ta umowa zostanie rozwiązana a Wnioskodawca zawrze umowę dla konta finansowego. Jeśli Wnioskodawca nie podpisze w odpowiednim terminie umowy konta finansowego – firma prop tradingowa może rozwiązać umowę i doprowadzić do tego, że podmiot stowarzyszony odstąpi od oferty przystąpienia do konta rzeczywistego.
2.Umowa typu ... (3. etap współpracy):
a.Strony ustalają, że Wnioskodawca będzie prowadził transakcje na żywo finansowane przez firmę prop tradingową, które to transakcje są przesyłane na odpowiednie giełdy kontraktów terminowych i skutkują rzeczywistymi zyskami i stratami na własny rachunek firmy prop tradingowej. Firma prop tradingowa może wymagać od Wnioskodawcy uzyskania na jego koszt (który zostanie uwzględniony jako część opłat) specyficznych technologii, usług lub źródeł danych umożliwiających handel na żywo. Wnioskodawca będzie uczestniczyć, za pośrednictwem Internetu lub telekonferencji, we wszystkich rozmowach, czatach, spotkaniach i szkoleniach wymaganych przez firmę prop tradingową. (…) Firma prop tradingowa może zamrozić lub ograniczyć handel na żywo w dowolnym momencie według własnego uznania. (…);
b.Wnioskodawca będzie prowadził wszelką działalność handlową dla firmy prop tradingowej w sposób sumienny, staranny i profesjonalny. Wnioskodawca będzie postępował zgodnie z wszelkimi wskazówkami firmy prop tradingowej w odniesieniu do obowiązków i zobowiązań określonych w umowie, a Wnioskodawca przyjmuje do wiadomości, że nieprzestrzeganie takich wskazówek może skutkować działaniami dyscyplinarnymi – w tym likwidacją konta lub rozwiązaniem umowy. (…);
c.Firma prop tradingowa zapewni (utworzy) Wnioskodawcy subkonto do konta głównego. Wnioskodawca nie posiada prawa własności do konta głównego, nie ma nad nim kontroli ani dostępu. Ponadto Wnioskodawca nie ma prawa handlu na koncie głównym ani nie ma prawa do dokonywania wypłat z konta głównego. (…) Strony przyjmują do wiadomości, że Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do zapewnienia żadnego kapitału w celu prowadzenia handlu, nie będzie odpowiedzialny za straty ani nie będzie zobowiązany do udzielania firmie prop tradingowej żadnych pożyczek w celu zapewnienia kapitału. (…);
d.Jeśli rachunek jest rachunkiem finansowanym i w momencie ustalania, po skompensowaniu zysków i wydatków handlowych brutto Wnioskodawcy, z saldem początkowym wynik jest dodatni – będzie on stanowił zyski transakcyjne. Gdy po skompensowaniu zysków i wydatków handlowych brutto wynik jest ujemny – będzie oznaczać stratę transakcyjną. (…);
e.Wnioskodawca otrzyma jako wynagrodzenie, wyłącznie proporcjonalną część zysków transakcyjnych. Wnioskodawca nie jest uprawniony do żadnego dodatkowego wynagrodzenia, kompensaty itp. (…);
f.Poprzez portal klienta Wnioskodawca może zażądać wypłaty do 50% zysków. W tym celu przesyła firmie prop tradingowej odpowiedni formularz. (…) Żadna wypłata nie może być dokonana, chyba, że firma prop tradingowa wyrazi na nią zgodę. (…) Po dokonaniu wypłaty firma prop tradingowa i Wnioskodawca otrzymają jednocześnie udział każdej ze stron w zyskach z transakcji. (…);
g.Wnioskodawca nie jest pracownikiem firmy prop tradingowej. Wnioskodawca będzie działał jako niezależny kontraktor i nie będzie pracownikiem firmy prop tradingowej ani żadnej spółki z jej grupy spółek. (…) Wnioskodawca ponosi wyłączną odpowiedzialność za prowadzenie spraw podatkowych, w tym za dokonywanie okresowych płatności podatkowych. (…) Wnioskodawca może swobodnie angażować się i handlować w ramach innych firm o ile może to zrobić bez naruszania warunków tej umowy;
h.Wnioskodawca przyjmuje do wiadomości, że
i.handel kontraktami jest z natury ryzykowny,
ii.Wnioskodawca nie ma prawa własności do żadnego majątku, funduszu lub pozycji na rachunku transakcyjnym,
iii.wszystkie niepodzielone zyski są obarczone ryzykiem straty (…).
Platforma tradingowa udostępniona przez firmę prop tradingową swoimi funkcjonalnościami nie różni się w zasadzie od innych platform udostępnianych przez brokerów.
Wnioskodawca nie ma pełnej wiedzy na temat działania platformy, bowiem stanowi to tajemnicę przedsiębiorstwa i takie informacje nie są niezbędne do prawidłowego wykonania zawartej umowy. Zgodnie z założeniami umowy Wnioskodawcy jest udzielany dostęp do konta, na którym może zawierać transakcje kupna i sprzedaży instrumentów finansowych.
Jednakże wedle wiedzy Wnioskodawcy, platforma udostępniona przez firmę prop tradingową działa w modelu zbliżonym do modelu ECN (tj. Electronic Communication Network). Oznaczałoby to, że firma prop tradingowa może pośredniczyć w transakcjach między giełdą, która dostarcza tzw. kwotowania (dostarcza informacje o cenach instrumentów finansowych) oraz udostępnia interfejs, który jest zaimplementowany na platformie udostępnionej przez firmę prop tradingową.
W przypadku etapu 2. tj., konta symulowanego – kwotowania (tj. wskazanie cen poszczególnych instrumentów) jest udostępnione przez giełdę (jako podmiot trzeci). Jednakże transakcje są wirtualne, zatem nie ma tutaj do czynienia z faktycznym zakupem czy sprzedażą. Nie ma tutaj stron transakcji, bowiem nie dochodzi do faktycznego nabycia instrumentu finansowego.
Natomiast w przypadku etapu 3. tj., konta rzeczywistego, następuje faktyczne nabycie instrumentów finansowych. Kwotowania w dalszym ciągu są dostarczane przez giełdę. Jednakże zgodnie z umową zawartą z firmą prop tradingową właścicielem „konta głównego” (Master Account) jest firma prop tradingowa. W ramach zawartej umowy zobowiązuje się ona do utworzenia dla tradera subkonta w ramach konta głównego. Zgodnie z umową trader nie posiada tytułu własności do konta głównego, nie ma nad nim kontroli i nie posiada do niego dostępu. Trader nie posiada również uprawnień do handlowania na koncie głównym oraz do dokonywania wypłat z konta głównego.
Z powyżej wskazanych postanowień umowy wynika, że firma prop tradingowa posiada specjalny rodzaj konta na giełdzie, które umożliwia otwieranie subkont. Zważając, że owo subkonto jest tworzone w ramach konta głównego, to Wnioskodawca najprawdopodobniej nie jest stroną żadnej transakcji – transakcje zawierane są niejako w imieniu firmy prop tradingowej poprzez konto główne.
Jednocześnie to Wnioskodawca, w ramach ww. subkonta, decyduje które instrumenty i w jakim czasie nabyć i sprzedać, jednakże najpewniej nabywane są one na rachunek firmy prop tradingowej.
W takim wypadku stroną transakcji jest firma prop tradingowa. Powyższe twierdzenie potwierdzałyby również wskazane powyżej postanowienia umowy.
Zakup i sprzedaż instrumentów finansowych polegają na złożeniu zlecenia otworzenia konkretnej pozycji (długiej lub krótkiej) i zobowiązaniu się do odkupienia lub odsprzedania danego instrumentu finansowego w przyszłości. Oznacza to, że Wnioskodawca zleca zakup konkretnego instrumentu finansowego o oznaczonej wartości i ilości, a następnie zleca sprzedaż tych instrumentów – licząc, że sprzeda je z zyskiem. Opisane założenie ma zastosowanie zarówno do 2., jak i 3. etapu współpracy.
W zakresie 3. etapu (konta rzeczywistego) usługi prop tradingu świadczone są przez Wnioskodawcę wyłącznie na podstawie umowy z dnia … lipca 2024 r.
W przypadku 2. etapu (konta symulowanego) usługi prop tradingu były wykonywane wyłącznie na podstawie ogólnej umowy, do której Wnioskodawca niejako przystąpił akceptując jej ogólne postanowienia. Aktualnie obowiązująca umowa dotycząca konta typu ... została zawarta (zaakceptowana) przez Wnioskodawcę w dniu … października 2024 r. Poprzednia umowa dotycząca tego etapu została zawarta (zaakceptowana) w dniu … czerwca 2024 r
Umowy są (lub były w przypadku 2. etapu) zawierane pomiędzy Wnioskodawcą, a firmą prop tradingową.
Strony nie zawierały innych umów. Brak jest też innych umów, których stroną byłby Wnioskodawca.
Najważniejszym czynnikiem, od którego uzależniona jest możliwość wypłaty wynagrodzenia Wnioskodawcy jest utrzymanie stanu konta (tj. zgromadzonych na nim środków) powyżej kapitału przekazanego Wnioskodawcy przez firmę prop tradingową (kapitału początkowego).
Upraszczając – warunkiem wypłaty wynagrodzenia przez firmę prop tradingową jest wypracowanie przez tradera zysku – nadwyżki ponad przekazany mu kapitał. Drugim warunkiem jest złożenie przez tradera wniosku o wypłatę wynagrodzenia oraz uzyskanie akceptacji na dokonanie wypłaty przez firmę prop tradingową.
Przykładem można wskazać na dwie sytuacje. W obu sytuacjach stan początkowy konta wynosi … tys. dolarów amerykańskich (tj. jest to kapitał przekazany traderowi przez firmę prop tradingową – kapitał początkowy):
a.Trader wykonuje transakcje kupna i sprzedaży instrumentów finansowych za pomocą kapitału przekazanego mu przez firmę prop tradingową. W związku z powodzeniem transakcji saldo konta tradera wynosi … tys. dolarów (tj. … tys. dolarów jako saldo początkowe i … tys. dolarów jako zysk wypracowany przez tradera). Wyłącznie ww. zysk może zostać wypłacony przez firmę prop tradingową – saldo początkowe nie może zostać wypłacone. Trader może zdecydować, jaką część zysku chce wypłacić. Przykładowo trader decyduje się na wypłatę 5 tys. dolarów. W tym celu składa wniosek o wypłatę środków z konta. Firma prop tradingowa weryfikuje możliwość wypłaty wskazanej przez tradera kwoty. W sytuacji, gdy firma prop tradingowa stwierdzi możliwość wypłaty wnioskowanej kwoty – dokonuje jej wypłaty potrącając jednocześnie swoją część wynagrodzenia. W przedstawionym przykładzie wyglądałoby to następująco – firma prop tradingowa pobrałaby od kwoty wskazanej przez tradera 10% (tj. … dolarów), a pozostałą część, tj. … dolarów wypłaciłaby traderowi. W takim wypadku wynagrodzenie tradera opiewałoby na … dolarów, wynagrodzenie firmy prop tradingowej na kwotę … dolarów, a saldo tradera wynosiłoby … tys. dolarów.
b.Trader wykonuje transakcje kupna i sprzedaży instrumentów finansowych za pomocą kapitału przekazanego mu przez firmę prop tradingową. W związku z niepowodzeniem transakcji saldo konta tradera wynosi … dolarów (wartość konta tradera spada poniżej kwoty, którą trader może „stracić” – kwota ta wynika każdorazowo z zawartej umowy z firmą prop tradingową). W takim wypadku trader narusza postanowienia umowy, w konsekwencji czego jego konto jest zamykane.
Na moment złożenia wniosku oraz złożenia niniejszego pisma umowa dotycząca konta ...(tj. 3. etap współpracy) została przez Wnioskodawcę zawarta poza prowadzoną działalnością gospodarczą. Wnioskodawca zawarł tę umowę jako osoba nieprowadząca działalności gospodarczej, wobec czego osiągany przychód nie stanowi przychodu z działalności gospodarczej.
Celem wyjaśnienia – umowy dotyczące konta ... (tj. 2. etap współpracy) również były i są zawarte przez Wnioskodawcę poza prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą.
Wedle wiedzy Wnioskodawcy firma prop tradingowa nie posiada zakładu, siedziby lub innego stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium Polski.
Wnioskodawca jest zarejestrowany jako podatnik VAT-UE.
Wnioskodawca wykonuje czynności objęte wnioskiem na instrumentach finansowych opisanych w art. 2 ust. 1 pkt 2) lit. e) ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, tj.:
e) opcje, kontrakty terminowe, swapy oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które mogą być wykonane przez dostawę, pod warunkiem, że są dopuszczone do obrotu w systemie obrotu instrumentami finansowymi, z wyłączeniem produktów energetycznych będących przedmiotem obrotu hurtowego na OTF, które muszą być wykonywane przez dostawę, (…)
Wykonywane przez Wnioskodawcę czynności nie dotyczą przechowywania ww. instrumentów i zarządzania nimi. Czynności wykonywane przez Wnioskodawcę sprowadzają się wyłącznie do kupowania i sprzedawania określonych i udostępnionych mu instrumentów finansowych. Wnioskodawca działa w tym zakresie jak klasyczny uczestnik obrotu maklerskiego lub innych rynków finansowych. Przechowywaniem i zarządzeniem instrumentami zajmuje się inny podmiot, który udostępnia (poprzez swoją platformę) możliwość zakupu instrumentów finansowych. W ocenie Wnioskodawcy to również ten podmiot księguje transakcje i przypisuje je konkretnym uczestnikom rynku.
Ponadto data rozliczenia każdego kontraktu przypada codziennie na … . Jednocześnie firma prop tradingowa wymusza, aby wszystkie otwarte transakcje zostały zamknięte najpóźniej do … danego dnia. Oznacza to, że obrót instrumentami następuje codziennie, a więc tym bardziej nie sposób mówić o jakimkolwiek przechowywaniu.
Wykonywane przez Wnioskodawcę czynności nie stanowią (i) czynności ściągania długów, w tym factoringu, (ii) usług doradztwa, (iii) usług w zakresie leasingu.
Wykonywane przez Wnioskodawcę czynności nie dotyczą praw i udziałów odzwierciedlających:
a.tytuł prawny do towarów,
b.tytuł własności nieruchomości,
c.prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości,
d.udziały i inne tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części,
e.prawa majątkowe, których instrumentami bazowymi są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą zostać zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku.
Przedmiotem handlu są kontrakty na różnice cenowe. Wnioskodawca nie nabywa towarów, praw, udziałów nieruchomości itp.
Wnioskodawca nie posiada zakładu w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej. Cała działalność Wnioskodawcy jest prowadzona na terenie Rzeczpospolitej Polskiej. Usługi w ramach umowy prop tradingu są świadczone zdalnie – bez wymaganej obecności w kraju siedziby firmy prop tradingowej. Ponadto, Wnioskodawca posiada nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce.
Wnioskodawca osiągnął już przychód z tytułu wykonywania usług prop tradingowych. Wnioskodawca osiągnął przychód w następujących dniach:
a.... lipca 2024 r.;
b.... lipca 2024 r.;
c.... lipca 2024 r.;
d.... lipca 2024 r.;
e.... lipca 2024 r.;
f.... sierpnia 2024 r.;
g.... września 2024 r.
Dotychczas osiągnięty przychód został opodatkowany przez Wnioskodawcę według skali podatkowej (jako działalność wykonywana osobiście), a zaliczki na podatek dochodowy zostały opłacone.
Wnioskodawca nie przekroczył wskazanego limitu ani w 2023 r. (tj. w roku poprzedzającym aktualny rok), ani najpewniej nie przekroczy tego limitu w 2024 r.
Usługi świadczone przez Wnioskodawcę i będące przedmiotem wniosku są sklasyfikowane w następujący sposób:
-64.99.19.0 Usługi finansowe (z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych), gdzie indziej niesklasyfikowane oraz
-66.19.99.0 Pozostałe usługi wspomagające usługi finansowe, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych.
Do działalności prowadzonej przez Wnioskodawcę nie mają zastosowania wyłączenia zawarte w art. 8 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.
Usługi będące przedmiotem wniosku nie są świadczone przez Wnioskodawcę w ramach wolnego zawodu wg zasad określonych w art. 4 ust. 1. pkt 11) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.
Prowadzona przez Wnioskodawcę działalność jest działalnością usługową w myśl art. 4 ust. 1 pkt 1) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.
Pytanie
Czy czynności polegające na nabywaniu instrumentów finansowych w ramach prop tradingu, tj. w imieniu i na rachunek Wnioskodawcy, jednak przy użyciu kapitału udostępnionego przez firmę prop tradingową, stanowią czynności zwolnione z opodatkowania podatkiem od towarów i usług?
Pana stanowisko w sprawie
Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej też ustawa o VAT), opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają: 1) odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju; 2) eksport towarów; 3) import towarów na terytorium kraju; 4) wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju; 5) wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług, o których mowa w powyżej wskazanym przepisie rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.
Co do zasady opodatkowaniu podlegają usługi, gdy są wykonywane odpłatnie, co oznacza, że między stronami transakcji musi istnieć jakiś stosunek prawny, z którego wynika, że jedna strona jest obowiązana do określonego świadczenia, a druga do zapłaty za to świadczenie. Brak jest jednak określenia, jaką formę powinna przybrać zapłata – możliwe jest ustalenie zapłaty m.in. w formie określonego procentu zysku lub prowizji.
W ocenie Wnioskodawcy wykonywane przez niego czynności podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
Podstawą zwolnienia z podatku VAT jest w tym wypadku art. 43 ust. 1 pkt 41) ustawy o VAT, zgodnie z którym zwolnione z opodatkowania podatkiem VAT są m.in. usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe (…). Z wyłączenia nie mogą korzystać usługi polegające na przechowywaniu, zarządzaniu instrumentami finansowymi. Jednocześnie ze zwolnienia mogą korzystać usługi pośrednictwa w obrocie instrumentami finansowymi. Zgodnie z powyżej wskazanym przepisem, zwolnieniu podlegają usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe. Wprowadzenie powyżej wskazanego zwolnienia stanowi implementację odpowiednich przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej.
Zgodnie z art. 135 ust. 1 lit. d ww. dyrektywy, Państwa Członkowskie zwalniają z opodatkowania VAT transakcje (łącznie z pośrednictwem), których przedmiotem są m.in. zbywalne instrumenty finansowe – za które można uznać instrumenty będące przedmiotem prop tradingu opisanego niniejszym wnioskiem. Wnioskodawca nabywa we własnym imieniu i na własny rachunek określone instrumenty finansowe. Wnioskodawca ma wolną wolę i samodzielnie decyduje, które instrumenty finansowe zakupi, po jakiej cenie i w jakiej ilości. Firma prop tradingowa jednak w pewien sposób narzuca ogólne warunki współpracy, np.: nakazuje sprzedaż instrumentów przed terminem ich wykupu. Jednocześnie firma prop tradingowa (z uwagi, że przekazuje Wnioskodawcy określony kapitał) może zamknąć otwarte transakcje, jeśli zbliżą się one do limitu wskazanego przez firmę prop tradingową. W ten sposób firma prop tradingowa ogranicza swoje ryzyko utraty kapitału przekazanego do korzystania i pomnażania przez tradera. Konto utworzone przez firmę prop tradingową i udostępnione Wnioskodawcy, jest utworzone na dane Wnioskodawcy.
Zgodnie z art. 43 ust. 16 ustawy o VAT, zwolnienie opisane w art. 43 ust. 1 pkt 41) ustawy o VAT nie ma zastosowania do usług dotyczących nabywania praw i udziałów odzwierciedlających m.in. tytuł prawny do towarów, udziałów.
Wnioskodawca nie nabywa jednak towarów, udziałów, ani praw odzwierciedlających nabycie towarów czy udziałów. Instrumenty bazowe będące przedmiotem handlu odzwierciedlają zmiany cen instrumentu lub aktywa bazowego. Cechą charakterystyczną instrumentów finansowych będących przedmiotem handlu jest ich rozliczenie bez fizycznej dostawy instrumentu lub aktywa bazowego. Instrumenty nabywane przez tradera stanowią instrumenty finansowe w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi. Instrumentami finansowymi wg. art. 2 ust. 1 tej ustawy są m.in.: c) opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową, inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest papier wartościowy, waluta, stopa procentowa, wskaźnik rentowności, uprawnienie do emisji lub inny instrument pochodny, indeks finansowy lub wskaźnik finansowy, które są wykonywane przez dostawę lub rozliczenie pieniężne, z wyłączeniem instrumentów pochodnych, o których mowa w art. 10 rozporządzenia 2017/565, d) opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne lub mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron.
W ocenie Wnioskodawcy w opisanych transakcjach mogą brać udział trzy podmioty – kupujący, sprzedający i pośrednik, którym może być broker lub makler posiadający odpowiednie uprawnienia. Podkreślenia wymaga również, że trader (Wnioskodawca) nie działa w zawieranych transakcjach jako broker czy makler. Trader zleca zakup lub sprzedaż konkretnych instrumentów finansowych poprzez konto utworzone na platformie prop tradingowej. W ramach tego konta, firma prop tradingowa najpewniej przekierowuje zlecenia tradera do współpracującego brokera, jednak proces ten odbywa się bez udziału tradera, dlatego też jego szczegóły nie są znane Wnioskodawcy. Wnioskodawca nie posiada licencji ani uprawnień, aby samodzielnie dokonać zakupu kontraktu na rynku, stąd domniemuje, że jego zlecenia otwarte (lub zamknięte) na koncie firmy prop tradingowej są następnie przekierowywane do podmiotu trzeciego – aby mogły zostać zrealizowane na „prawdziwym” rynku. W takim wypadku to podmiot trzeci (lub sama firma prop tradingowa) wykonuje usługę polegającą na zrealizowaniu zlecenia złożonego przez Wnioskodawcę. W ocenie Wnioskodawcy wykonuje on czynności związane i dotyczące (tj. czynności, których przedmiotem są) instrumenty finansowe. Sposób określenia wynagrodzenia między Wnioskodawcą a firmą prop tradingową polega na wypłacie Wnioskodawcy określonej prowizji za sukces (tj. za wypracowanie zysku). Podsumowując – w ocenie Wnioskodawcy świadczy on usługi, których przedmiotem są usługi finansowe. Jednocześnie nie świadczy on czynności polegających na przechowywaniu czy zarządzaniu instrumentami finansowymi (te czynności wykonuje broker/makler albo firma prop tradingowa). Działalność Wnioskodawcy polega wyłącznie na zleceniu zakupu i sprzedaży określonych instrumentów finansowych. Wnioskodawca dokonuje tych czynności z dużą częstotliwością – w zależności od warunków rynkowych zawiera ok. 50 – 100 kontraktów dziennie. Firma prop tradingowa pozostawia dowolność w działaniu Wnioskodawcy, wskazując jednak ogólne zasady, do których Wnioskodawca musi się dostosować. Wnioskodawca może otrzymać część wypracowanego zysku jako wynagrodzenie prowizyjne. W takim zaś wypadku, zważywszy, że otrzymane wynagrodzenie jest bezpośrednio związane z instrumentami finansowymi – w ocenie Wnioskodawcy będzie podlegało zwolnieniu z VAT.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą o VAT”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają:
1)odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2)eksport towarów;
3)import towarów na terytorium kraju;
4)wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5)wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o VAT:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
W myśl natomiast art. 8 ust. 1 ustawy o VAT:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Pod pojęciem usługi należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów w myśl art. 7 ustawy o VAT. Każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi zatem, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy, niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:
·w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, nabywca jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
·świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).
Należy podkreślić, że oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.
Przy czym z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady, podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 ustawy o VAT oraz w art. 8 ust. 2 cyt. ustawy o VAT).
Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Przy czym przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.
W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (np. wyrok z 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise), przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego.
Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę, należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.
Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.
Zatem za czynność podlegającą opodatkowaniu VAT uważane mogą być takie sytuacje, w których:
·istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne,
·wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy,
·istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi,
·odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,
·istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.
Należy wskazać, że zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza nie tylko czynnik przedmiotowy - opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, ale także czynnik podmiotowy – czynności muszą być wykonywane przez podatnika.
Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy o VAT:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Regulacje prawne w zakresie określania miejsca świadczenia usług, zostały zawarte w ustawie o podatku od towarów i usług w rozdziale 3 działu V „Miejsce świadczenia przy świadczeniu usług”.
Stosownie do art. 28a ustawy o VAT:
Na potrzeby stosowania ww. rozdziału:
1)ilekroć jest mowa o podatniku - rozumie się przez to:
a)podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6;
b)osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;
2)podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.
Wskazany art. 28a ustawy o VAT wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji jest osoba wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Za podatników są uznawane również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich.
Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy o VAT:
Miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.
Jak stanowi art. 28b ust. 2 ustawy o VAT:
W przypadku, gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.
Z powyższych przepisów ustawy wynika zatem, że co do zasady, usługa świadczona na rzecz podatnika w rozumieniu art. 28a ustawy o VAT inna niż wskazana w art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n ustawy o VAT podlega opodatkowaniu w miejscu siedziby działalności gospodarczej usługobiorcy, chyba że jest świadczona dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej usługobiorcy, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, wówczas miejscem świadczenia tej usługi jest stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, dla którego ta usługa jest świadczona.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT:
Zwalnia się od podatku usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz.U. z 2023 r. poz. 646, 825, 1723 i 1941), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.
W świetle art. 43 ust. 15 ustawy o VAT:
Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:
1) czynności ściągania długów, w tym factoringu;
2) usług doradztwa;
3) usług w zakresie leasingu.
Ponadto, zgodnie z art. 43 ust. 16 ustawy o VAT:
Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 40a i 41, nie ma zastosowania do usług dotyczących praw i udziałów odzwierciedlających:
1) tytuł prawny do towarów;
2) tytuł własności nieruchomości;
3) prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości;
4) udziały i inne tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części;
5) prawa majątkowe, których instrumentami bazowymi są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą być zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku.
Ustawodawca, zakreślając ramy przedmiotowe art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT, odwołał się do definicji zawartych w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 722 ze zm.)
Jak stanowi art. 2 ust. 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi:
Instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy są:
1) papiery wartościowe;
2) niebędące papierami wartościowymi:
a) tytuły uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania,
b) instrumenty rynku pieniężnego,
c) opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową, inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest papier wartościowy, waluta, stopa procentowa, wskaźnik rentowności, uprawnienie do emisji lub inny instrument pochodny, indeks finansowy lub wskaźnik finansowy, które są wykonywane przez dostawę lub rozliczenie pieniężne, z wyłączeniem instrumentów pochodnych, o których mowa w art. 10 rozporządzenia 2017/565,
d) opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne lub mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron,
e) opcje, kontrakty terminowe, swapy oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które mogą być wykonane przez dostawę, pod warunkiem że są dopuszczone do obrotu w systemie obrotu instrumentami finansowymi, z wyłączeniem produktów energetycznych będących przedmiotem obrotu hurtowego na OTF, które muszą być wykonywane przez dostawę,
f) niedopuszczone do obrotu w systemie obrotu instrumentami finansowymi opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które mogą być wykonane przez dostawę, a które nie są przeznaczone do celów handlowych i wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych,
g) instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego,
h) kontrakty na różnicę,
i) opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward dotyczące stóp procentowych oraz inne instrumenty pochodne odnoszące się do zmian klimatycznych, stawek frachtowych oraz stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne albo mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron, a także instrumenty pochodne, o których mowa w art. 8 rozporządzenia 2017/565, i inne, które wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych,
j) uprawnienia do emisji.
Z przedstawionego we wniosku opisu wynika, że Pana standardowa działalność, to świadczenie usług programistycznych. Zawarł z firmą prop tradingową – spółką prawa amerykańskiego z siedzibą w Stanach Zjednoczonych – umowę o świadczenie usług tzw. prop tradingu (z ang. Proprietary Trading). Wykonuje Pan czynności objęte wnioskiem na instrumentach finansowych opisanych w art. 2 ust. 1 pkt 2) lit. e) ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Wykonywane przez Pana czynności nie dotyczą przechowywania ww. instrumentów i zarządzania nimi. Czynności wykonywane przez Pana sprowadzają się wyłącznie do kupowania i sprzedawania określonych i udostępnionych Panu instrumentów finansowych. Działa Pan w tym zakresie jak klasyczny uczestnik obrotu maklerskiego lub innych rynków finansowych. Przechowywaniem i zarządzeniem instrumentami zajmuje się inny podmiot, który udostępnia (poprzez swoją platformę) możliwość zakupu instrumentów finansowych.
Mając na uwadze okoliczności sprawy należy zauważyć, że czynności wykonywane przez Pana na rzecz podmiotu z siedzibą w Stanach Zjednoczonych mają charakter świadczenia usług, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie o obrocie instrumentami finansowymi.
Należy jednak zauważyć, że świadczy Pan usługi, opisane we wniosku, na rzecz firmy prop tradingowej mającej siedzibę działalności gospodarczej poza terytorium kraju (Polski). Z okoliczności sprawy wynika, że ww. podmiot jest podatnikiem w rozumieniu art. 28a ustawy o VAT, a zatem miejsce opodatkowania ww. usług należy ustalić na podstawie art. 28b ust. 1 ustawy o VAT. Tym samym, świadczone przez Pana usługi nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na terytorium Polski.
W konsekwencji do świadczonych przez Pana usług prop tradingowych nie znajdzie zastosowania zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT.
W związku z powyższym uznałem Pana stanowisko za nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania tej interpretacji.
Interpretacja dotyczy tylko i wyłącznie sprawy będącej przedmiotem Pana zapytania w zakresie ustawy podatku od towarów i usług. Inne kwestie zawarte w opisie sprawy nie podlegały ocenie.
Ponadto, w zakresie zryczałtowanego podatku dochodowego od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem sprawy i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Stosownie do art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA),
albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.