Uznanie składników majątkowych za zorganizowaną część przedsiębiorstwa i niepodleganie opodatkowaniu czynności wniesienia majątku w postaci wydzielonej części przedsiębiorstwa do fundacji rodzinnej.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

8 sierpnia 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 5 sierpnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, która dotyczy uznania składników majątkowych za zorganizowaną część przedsiębiorstwa i niepodlegania opodatkowaniu czynności wniesienia ww. majątku w  postaci wydzielonej części przedsiębiorstwa do fundacji rodzinnej.

Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismami z 5 listopada 2024 r. (wpływ 5 listopada 2024 r. i 7 listopada 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego (ostatecznie przedstawiony w uzupełnieniu wniosku)

… (dalej jako: „Wnioskodawca”, „Fundator”) prowadzi indywidualną działalność gospodarczą pod firmą ...

Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, która polega w  szczególności na wynajmie oraz wydzierżawianiu nieruchomości (PKD 68.20.Z).

W ramach przedmiotu działalności Wnioskodawcy można wyróżnić obiekty noclegowe turystyczne i miejsca krótkotrwałego zakwaterowania (PKD 55.20.Z) oraz hotele i podobne obiekty zakwaterowania (PKD 55.10.Z).

Wnioskodawca jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny.

Wnioskodawca wynajmuje Nieruchomości opisane poniżej, a z tytułu świadczonych usług wynajmu jest czynnym podatnikiem VAT.

Wnioskodawca wraz z małżonką jest właścicielem następujących Nieruchomości:

a)nieruchomość gruntowa zabudowana budynkiem biurowym, nabyta dnia 25 lutego 2013 roku jako budynek handlowo-usługowy (przedmiotem Najmu jest niezależny lokal parterowy);

b)nieruchomość usługowa nabyta dnia 8 kwietnia 2002 roku - murowany budynek magazynowy wraz z magazynami (przedmiotem Najmu jest lokal o powierzchni 686,06 m2);

c)budynek administracyjno-biurowy nabyty dnia 31 października 2017 roku jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, stanowiący zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych do prowadzenia działalności gospodarczej (przedmiotem Najmu są poszczególne lokale w budynku);

d)nieruchomość gruntowa zabudowana budynkiem, nabyta 23 maja 2007 roku (przedmiotem Najmu jest znajdujący się na nieruchomości w pełni wyposażony budynek o łącznej powierzchni wynajmowanej 950,00 m² wraz z przynależnym do budynku wyznaczonym terenem zewnętrznym o powierzchni 5489 m²),

(łącznie „Nieruchomości”, „Mienie”, „Majątek”).

W dniu 4 lipca br. Fundator założył fundację rodzinną („Fundacja Rodzinna”) w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej (Dz. U. poz. 326 z późn. zm.), („Ustawa o FR”).

Beneficjentami Fundacji Rodzinnej, poza Fundatorem, są członkowie najbliższej rodziny Fundatora, w tym małżonka, będąca współwłaścicielką Nieruchomości wnoszonych do Fundacji Rodzinnej.

Do celów statutowych Fundacji Rodzinnej należy gromadzenie mienia, zarządzanie nim w interesie beneficjentów oraz spełnianie świadczeń na ich rzecz.

Wnioskodawca rozważa wniesienie całego majątku związanego z prowadzoną przez siebie jednoosobową działalnością gospodarczą polegającą na wynajmie oraz wydzierżawianiu nieruchomości do Fundacji rodzinnej - tak, aby wyposażyć tę Fundację w majątek.

Główne cele Fundacji Rodzinnej założonej przez Wnioskodawcę to, w szczególności:

a)zapewnienie ciągłości oraz sukcesji działalności gospodarczej i mienia należącego do Fundatora;

b)zabezpieczenie sukcesji oraz transferu pokoleniowego;

c)zarządzenie aktywami Wnioskodawcy w celu pomnażania majątku rodzinnego;

d)finansowanie kosztów związanych z funkcjonowaniem Wnioskodawcy i pozostałych beneficjentów, jak również realizacja innych świadczeń na ich rzecz;

e)konsolidacja rodziny oraz biznesu.

Intencją Wnioskodawcy jest wniesienie majątku związanego z prowadzoną przez siebie jednoosobową działalnością gospodarczą polegającą na wynajmie oraz wydzierżawianiu nieruchomości do Fundacji Rodzinnej tak, aby Fundacja kontynuowała działalność gospodarczą polegającą na wynajmie lub wydzierżawieniu Nieruchomości w taki sam sposób, w który dotychczas prowadził ją Wnioskodawca. Tym samym intencją Wnioskodawcy jest, aby ciągłość działalności gospodarczej była zabezpieczona, a tym samym zabezpieczony został interes sukcesorów.

Zgodnie z intencją Wnioskodawcy, po wniesieniu Nieruchomości do Fundacji Rodzinnej będzie ona kontynuowała dotychczasową działalność gospodarczą w niezmienionym kształcie i zakresie wynajmu lub wydzierżawienia Nieruchomości lub ich części, w tym lokali niestanowiących odrębnych nieruchomości. Zamiar kontynuowania takiej działalności zostanie udokumentowany w stosownych dokumentach towarzyszących wyposażeniu w  majątek Fundacji Rodzinnej.

Kontynuowanie dotychczasowej działalności wynajmu i zarządzania Nieruchomościami po wniesieniu tychże do Fundacji będzie możliwe bez konieczności angażowania dodatkowych zasobów materialnych i organizacyjnych.

Wspomniana kontynuacja działalności nie będzie uzależniona od podejmowania dodatkowych działań faktycznych lub prawnych, takich jak dokonanie istotnej modernizacji, zawieranie nowych umów, niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej w oparciu o powyższe składniki majątku Fundatora.

Przed dokonaniem wniesienia Nieruchomości na rzecz Fundacji Rodzinnej Wnioskodawca nie planuje rozwiązania umów najmu z dotychczasowymi najemcami, w konsekwencji czego Fundacja Rodzinna stanie się ich stroną.

Zgodnie z regułami określonymi w Kodeksie Cywilnym, prawa i obowiązki z tytułu umów o  zarządzanie nieruchomościami przejdą na Fundację Rodzinną. Sposób zarządzania wynajmem/wydzierżawieniem Nieruchomości nie zmieni się po wniesieniu do Fundacji.

Wniesienie majątku Wnioskodawcy związanego z prowadzoną przez siebie jednoosobową działalnością gospodarczą polegającą na wynajmie oraz wydzierżawianiu nieruchomości do nowoutworzonej Fundacji Rodzinnej będzie nieodpłatne i nastąpi na podstawie art. 17 Ustawy o FR - „fundator wnosi do fundacji rodzinnej mienie na pokrycie funduszu założycielskiego o wartości określonej w statucie, nie niższej niż 100 000 zł.

Zespół składników majątku przedsiębiorstwa będzie wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie na płaszczyźnie organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej.

Poprzez powołanie Fundacji Rodzinnej oraz wniesienie do niej majątku Fundatora zostanie zrealizowany cel polegający na sprawnej sukcesji działalności gospodarczej oraz zabezpieczeniu majątku Wnioskodawcy.

Fundacja Rodzinna będzie kontynuowała w sposób trwały działalność prowadzoną przez Wnioskodawcę - działalność ta nie zostanie ona zmieniona na inny rodzaj działalności.

Należy dodatkowo wskazać, że w niniejszej sprawie do pierwszego zasiedlenia Nieruchomości doszło wcześniej niż 2 lata przed planowanym wniesieniem Nieruchomości do Fundacji Rodzinnej, tj. wszystkie budynki i budowle posadowione na Nieruchomościach wybudowano dawniej niż 2 lata przed planowanym wniesieniem Nieruchomości do Fundacji Rodzinnej, a także na budynki i budowle w trakcie ostatnich 2 lat przed planowanym wniesieniem do Fundacji Rodzinnej nie ponoszono nakładów przekraczających 30% ich wartości początkowej.

Przy nabyciu powyższych Nieruchomości Wnioskodawca nie odliczył podatku VAT naliczonego.

W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan:

1.Od kiedy (proszę wskazać dzień, miesiąc i rok) prowadzi Pan działalność gospodarczą?

… („Wnioskodawca”) prowadzi działalność gospodarczą pod firmą … od 17 sierpnia 2001 r., tj. od dnia jej rejestracji w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

2.Czy przedmiotem Pana działalności gospodarczej jest wyłącznie wynajem i wydzierżawianie nieruchomości, czy prowadzi Pan działalność gospodarczą również w innym zakresie? Jeżeli tak, to proszę wskazać w jakim zakresie?

Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, która polega w szczególności na wynajmie oraz wydzierżawianiu nieruchomości (PKD 68.20.Z).

W ramach przedmiotu działalności Wnioskodawcy można wyróżnić obiekty noclegowe turystyczne i miejsca krótkotrwałego zakwaterowania (PKD 55.20.Z) oraz hotele i podobne obiekty zakwaterowania (PKD 55.10.Z).

… prowadzi indywidualną działalność gospodarczą pod firmą … w zakresie (zgodnie z wpisem w CEiDG):

·Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych (PKD 41.20.Z),

·Wykonywanie instalacji elektrycznych (PKD 43.21 .Z),

·Sprzedaż hurtowa napojów bezalkoholowych (PKD 46.34.B),

·Hotele i podobne obiekty zakwaterowania (PKD 55.10.Z),

·Obiekty noclegowe turystyczne i miejsca krótkotrwałego zakwaterowania (PKD 55.20.Z)

·Pola kempingowe (włączając pola dla pojazdów kempingowych) i pola namiotowe (PKD 55.30.Z),

·Pozostałe zakwaterowanie (55.90.Z),

·Restauracje i inne stałe placówki gastronomiczne (PKD 56.10.A),

·Ruchome placówki gastronomiczne (PKD 56.10.B),

·Pozostała usługowa działalność gastronomiczna (PKD 56.29.Z),

·Przygotowywanie i podawanie napojów (PKD 56.30.Z),

·Kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek (PKD 68.10.Z),

·Działalność pokojów zagadek, domów strachu, miejsc do tańczenia i  w zakresie innych form rozrywki lub rekreacji organizowanych w  pomieszczeniach lub w innych miejscach o zamkniętej przestrzeni (PKD  93.29.A,

·Pozostała działalność rozrywkowa i rekreacyjna, gdzie indziej niesklasyfikowana (PKD 93.29.B).

Aktualnie poza wynajmem i dzierżawą nieruchomości, działalność gospodarcza obejmuje roboty budowlane i remontowe oraz instalacje elektryczne.

3.Czy przedmiotem transakcji będzie przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.), tj.  przedsiębiorstwo jako zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych, przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej obejmujące w szczególności:

·oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

·własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

·prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

·wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

·koncesje, licencje i zezwolenia;

·patenty i inne prawa własności przemysłowej;

·majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

·tajemnice przedsiębiorstwa;

·księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej?

Jeżeli tak, to proszę wskazać jakie składniki stanowią ww. zespół.

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym przedmiotem wniesienia do Fundacji Rodzinnej będą wydzielone składniki przedsiębiorstwa Wnioskodawcy w części obejmującej wynajem oraz wydzierżawienie nieruchomości.

Zespół składników majątkowych przeznaczonych do prowadzenia aktualnej działalności gospodarczej obejmuje w szczególności:

·nieruchomość gruntową zabudowaną budynkiem handlowo usługowym;

·nieruchomość usługową (budynek magazynowy);

·budynek administracyjno-biurowy;

·nieruchomość gruntowa zabudowana budynkiem;

·prawa wynikające z umów najmu zawartych pomiędzy Wnioskodawcą jako wynajmującym a innymi podmiotami jako najemcami (dotyczy wymienionych we Wniosku nieruchomości).

Przedmiotem wniesienia będą wydzielone składniki przedsiębiorstwa Wnioskodawcy. W ramach ZCP przechodzić będzie również część pracowników.

4.Czy przedmiotem przekazania na rzecz Fundacji Rodzinnej będą wszystkie składniki majątku, w oparciu o które prowadzi Pani działalność gospodarczą?

Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, która polega w szczególności na wynajmie oraz wydzierżawianiu nieruchomości (PKD 68.20.Z).

Fundacja Rodzinna będzie kontynuowała w sposób trwały działalność prowadzoną przez Wnioskodawcę w zakresie wynajmu oraz wydzierżawiania nieruchomości.

W ramach planowanej czynności Wnioskodawca zamierza wnieść do Fundacji Rodzinnej, której jest fundatorem, część przedsiębiorstwa obejmującą nieruchomości wynajmowane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Po nabyciu przedsiębiorstwa i pozostałych składników majątku Fundacja Rodzinna będzie prowadzić działalność w zakresie najmu, wydzierżawienia i zarządzania nieruchomościami.

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym przedmiotem wniesienia do Fundacji Rodzinnej będą wydzielone składniki przedsiębiorstwa Wnioskodawcy w części obejmującej wynajem i wydzierżawienie nieruchomości.

5.Czy po wniesieniu majątku związanego z prowadzoną działalnością do Fundacji Rodzinnej pozostaną w Pana posiadaniu jakiekolwiek składniki majątkowe wykorzystywane dotychczas w prowadzonej działalności gospodarczej? Jeśli tak, to należy wskazać:

·czy będą one funkcjonalnie związane z przedmiotem zbycia?

·jakie będą przyczyny nieprzekazania ww. składników?

Po wniesieniu majątku związanego z prowadzoną działalnością do Fundacji Rodzinnej pozostaną w posiadaniu Wnioskodawcy składniki majątkowe wykorzystywane dotychczas w prowadzonej działalności gospodarczej w zakresie prac budowlanych, remontowych, wykończeniowych, itp.

Przedmiotowe składniki nie będą funkcjonalnie związane z przedmiotem zbycia na rzecz Fundacji Rodzinnej. Fundacja Rodzinna będzie kontynuowała w sposób trwały działalność prowadzoną przez Wnioskodawcę w zakresie wynajmu oraz wydzierżawiania nieruchomości.

6.Czy po wniesieniu majątku związanego z prowadzoną działalnością do Fundacji Rodzinnej będzie Pan prowadził działalność gospodarczą? Jeśli tak, to proszę wskazać w jakim zakresie?

Po wniesieniu wydzielonej części majątku związanego z prowadzoną działalnością będzie prowadzona działalność przez Wnioskodawcę w zakresie prac budowlanych, remontowych, wykończeniowych, itp. w ramach indywidualnej działalności gospodarczej ...

7.Czy po wniesieniu majątku związanego z prowadzoną działalnością do Fundacji Rodzinnej zaprzestanie Pan prowadzenia działalności/dokona Pan jej likwidacji?

Po wniesieniu wydzielonej części majątku do Fundacji Rodzinnej związanego z  prowadzoną działalnością, w ramach indywidualnej działalności gospodarczej … będzie prowadzona działalność w zakresie prac budowlanych, remontowych, wykończeniowych, itp.

Wnioskodawca będzie więc kontynuował prowadzenie indywidualnej działalności gospodarczej poza wynajmem i dzierżawą.

8.Prosimy wyjaśnić czy na dzień planowanej transakcji przedmiot zbycia będzie stanowił wyodrębniony organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług?

Na dzień planowanej transakcji przedmiot zbycia będzie stanowił wyodrębniony organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług.

Definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta jest w art. 2 ust. 27e Ustawy o VAT, pod którym to pojęciem rozumie się: organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i  niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Zatem na gruncie Ustawy o VAT mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:

-istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania,

-zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,

-składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,

-zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Zorganizowana część przedsiębiorstwa, jako przedmiot zbycia stanowi całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym. Przenoszony majątek przez Wnioskodawcę stanowi zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, który zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.

9.Jeżeli ww. zespół składników materialnych i niematerialnych będzie stanowił wyodrębniony organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, to należy wskazać na czym będzie polegać każde ww. wyodrębnienie?

Przy czym wskazać należy, iż:

a)wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze,

b)wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i  zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa,

c)wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona - obiektywnie oceniając - posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i  niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w  ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Wnioskodawca potwierdza, iż zespół składników materialnych i niematerialnych będzie stanowił wyodrębniony organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie w  istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych.

a)na płaszczyźnie organizacyjnej

Tak. Składniki majątkowe będą stanowiły wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych. Wyodrębnienie polega na takim sparowaniu majątku, zobowiązań oraz składników niematerialnych, aby stworzyć syntetyczną część przedsiębiorstwa, mogącą kontynuować przedmiotową działalność na nowo zawiązanym podmiocie gospodarczym (Fundacja Rodzinna) i będącą wystarczającym uposażeniem do takiego zadania (statut Fundacji Rodzinnej).

b)na płaszczyźnie finansowej

Tak. Składniki majątkowe będą posiadały samodzielność finansową, pozwalającą na autonomiczne funkcjonowanie w obrocie gospodarczym, a na podstawie prowadzonej przez Wnioskodawcę ewidencji księgowej możliwe jest przyporządkowanie nie tylko przychodów i kosztów, ale również należności i  zobowiązań do przedmiotowych składników majątkowych, przez co możliwe jest określenie wyniku finansowego.

c)na płaszczyźnie funkcjonalnej

Tak. Składniki majątkowe będą stanowiły potencjalne niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze. Składniki majątkowe, będące przedmiotem wniesienia będą na moment wniesienia do Fundacji Rodzinnej stanowiły odrębny, samodzielny pion, mogący w sposób niezależny prowadzić działalność gospodarczą. Po nabyciu przedsiębiorstwa i pozostałych składników majątku Fundacja Rodzinna będzie prowadzić działalność w zakresie najmu, dzierżawy i zarządzania nieruchomościami.

10.Czy przedmiot przekazania na rzecz Fundacji Rodzinnej w ramach planowanej transakcji będzie posiadał potencjalną zdolność do działania jako niezależne przedsiębiorstwo realizujące określone zadania gospodarcze, w istniejącym przedsiębiorstwie?

Wnioskodawca potwierdza, iż przedmiot przekazania na rzecz Fundacji Rodzinnej w ramach planowanej transakcji będzie posiadał zdolność do działania jako niezależne przedsiębiorstwo realizujące określone zadania gospodarcze, w  istniejącym przedsiębiorstwie.

Zespół składników materialnych i niematerialnych, który będzie przedmiotem wniesienia do Fundacji Rodzinnej, będzie charakteryzował się wyodrębnieniem organizacyjnym, finansowym i funkcjonalnym oraz Fundacja Rodzinna będzie kontynuowała prowadzoną dotychczas przez Wnioskodawcę działalność gospodarczą.

Pytanie (ostatecznie przedstawione w uzupełnieniu wniosku)

Czy wniesienie przez Wnioskodawcę majątku w postaci wydzielonej części przedsiębiorstwa polegającą na wynajmie oraz wydzierżawianiu Nieruchomości do Fundacji Rodzinnej powinno być, w świetle art. 6 ust. 1 Ustawy o VAT, traktowane jako transakcja zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa i jako takie nie powinno podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT?

Pana stanowisko w sprawie (ostatecznie przedstawione w uzupełnieniu wniosku)

W ocenie Wnioskodawcy, wniesienie przez Wnioskodawcę majątku w postaci wydzielonej części przedsiębiorstwa do Fundacji Rodzinnej nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wniesienie przez Wnioskodawcę majątku w postaci wydzielonej części przedsiębiorstwa polegającą na wynajmie oraz wydzierżawianiu Nieruchomości do Fundacji Rodzinnej powinno być, w świetle art. 6 ust. 1 Ustawy o VAT, traktowane jako transakcja zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa i jako takie nie powinno podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

UZASADNIENIE

Zagadnienia ogólne - Fundacja Rodzinna

Na wstępie należy podkreślić, że fundacja rodzinna jest nową instytucją w systemie prawa, mającą służyć zapewnieniu polskim przedsiębiorcom sukcesji międzypokoleniowej. Celem fundacji rodzinnej jest gromadzenie mienia, zarządzanie nim w interesie beneficjentów oraz spełnianie świadczeń na ich rzecz.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 Ustawy o FR, fundacja rodzinna jest osobą prawną utworzoną w celu gromadzenia mienia, zarządzania nim w interesie beneficjentów oraz spełniania świadczeń na rzecz beneficjentów. Fundator określa w statucie szczegółowy cel fundacji rodzinnej.

Przez świadczenie rozumie się składniki majątkowe, w tym środki pieniężne, rzeczy lub prawa, przeniesione na beneficjenta albo oddane beneficjentowi do korzystania przez fundację rodzinną albo fundację rodzinną w organizacji, zgodnie ze statutem i listą beneficjentów.

Co do zasady, fundacja rodzinna nie jest instrumentem do prowadzenia działalności gospodarczej, z wyjątkiem obszarów działalności wyraźnie wskazanych w ustawie. Działalność gospodarcza, którą może wykonywać fundacja rodzinna, objęta jest tzw.  numerus clausus (zamkniętą listą) działalności gospodarczej.

Jednakże, fundacja rodzinna zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 2 Ustawy o FR może prowadzić działalność gospodarczą m.in. w zakresie najmu, dzierżawy lub udostępniania mienia do korzystania na innej podstawie.

W sytuacji wykonywania czynności wpisujących się w definicje dostawy towarów czy świadczenia usług - w rozumieniu art. 5 Ustawy o VAT, gdy Fundacja będzie dokonywała tych czynności w sposób ciągły dla celów zarobkowych, bez względu na cel czy rezultat tej działalności, będzie uznana za podatnika prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 Ustawy o VAT.

Opodatkowanie fundacji rodzinnej - Ustawa o VAT

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju. W art. 2 pkt 6 Ustawy o VAT towary zdefiniowano jako rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Ta definicja towarów obejmuje swoim zakresem również nieruchomości, w tym grunty, budynki czy części budynków.

W art. 6 pkt 1 Ustawy o VAT przewidziano wyłączenie, w konsekwencji którego czynności prawne polegające na zbyciu przedsiębiorstwa (lub jego zorganizowanej części) wyłączone są z zakresu normowania Ustawy o VAT, tj. takie czynności prawne nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stosownie do art. 15 ust. 1 Ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 Ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów bądź świadczenie usługi podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy/usługi mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

W niniejszym stanie faktycznym istotne jest więc, że wniesienie majątku Wnioskodawcy do Fundacji Rodzinnej na podstawie art. 17 Ustawy o FR będzie stanowić zbycie przedsiębiorstwa (zorganizowanej części przedsiębiorstwa ) w rozumieniu Ustawy o VAT.

„Zbycie należy rozumieć jako jakąkolwiek czynność prowadzącą do przeniesienia własności”. (por. Komentarz, Michalik 2024, wyd. 17). W związku z tym nie tylko sprzedaż, ale również zamiana, darowizna czy przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego traktowana jest jako zbycie, a co za tym idzie ma do niej zastosowanie art. 6 pkt 1 Ustawy o VAT.

W odróżnieniu od definicji "przedsiębiorstwa", definicja zorganizowanej część przedsiębiorstwa („ZCP”) została ujęta w art. 2 pkt 27e Ustawy o VAT. Wynika z niej, że przez ZCP należy rozumieć: "organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania".

Inaczej mówiąc, przez ZCP należy rozumieć taki zespół składników majątku (materialnych i niematerialnych), w tym zobowiązań, które charakteryzują się dostatecznym stopniem wyodrębnienia finansowego i organizacyjnego, umożliwiającym realizację określonych zadań gospodarczych. Taki zespół mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo, które samodzielnie mogłoby realizować określoną działalność gospodarczą (podobnie NSA w  wyroku z 21 stycznia 2020 r., sygn. I FSK 1343/17).

W kontekście kwalifikacji danej transakcji jako zbycia przedsiębiorstwa lub ZCP, wskazywane są następujące warunki, które powinny zostać spełnione łącznie:

a)kryterium intencji nabywcy będące zamiarem kontynuacji dotychczas prowadzonej przez zbywcę działalności przy pomocy składników będących przedmiotem transakcji;

b)kryterium możliwości kontynuowania działalności polegające na faktycznej możliwości kontynuowania działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.

W analizowanej sprawie Wnioskodawca planuje wniesienie wydzielonej części majątku związanego z prowadzoną przez Wnioskodawcę jednoosobową działalnością gospodarczą do Fundacji Rodzinnej. Wniesienie majątku do Fundacji Rodzinnej ma służyć kontynuacji działalności gospodarczej Fundatora polegającej na wynajmie lub wydzierżawieniu w taki sam sposób, w jaki dotychczas Wnioskodawca ją prowadzi. Po wniesieniu Nieruchomości do Fundacji Rodzinnej, będzie ona kontynuowała dotychczasową działalność gospodarczą Wnioskodawcy w niezmienionym kształcie i w zakresie wynajmu lub wydzierżawienia ww. Nieruchomości.

W związku z wniesieniem Nieruchomości Fundacja Rodzinna nie będzie zmuszona do podjęcia dodatkowych działań, od których zależna byłaby taka kontynuacja - wniesiony majątek pozwoli bowiem na dalsze prowadzenie działalności gospodarczej, a prawa i obowiązki z dotychczasowych umów zawartych przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej przejdą na Fundację Rodzinną.

Zamiar kontynuowania takiej działalności zostanie udokumentowany w stosownych dokumentach towarzyszących wyposażeniu Fundacji Rodzinnej w majątek.

W związku z wniesieniem Nieruchomości do Fundacji Rodzinnej, Wnioskodawca nie będzie zmuszony do angażowania innych składników majątku ani podejmowania dodatkowych działań faktycznych lub prawnych.

Uwzględniając powyższe, zarówno kryterium zamiaru zbywcy, jak i kryterium możliwości kontynuowania działalności zostanie zrealizowane.

Należy wskazać, że za uznaniem planowanej transakcji za zbycie przedsiębiorstwa przemawia również cel samego ustawodawcy, który w Ustawie o FR stworzył instytucję mającą zapewnić sprawną sukcesję i zabezpieczyć interesy członków rodziny poprzez umożliwienie kontynuacji i rozwoju dotychczasowej działalności gospodarczej.

Uzasadniona jest więc konkluzja, że przedmiotem planowanej transakcji polegającej na wniesieniu Nieruchomości do Fundacji Rodzinnej będzie zorganizowana część przedsiębiorstwa, którego zbycie pozostaje poza zakresem Ustawy o VAT.

W konsekwencji, wniesienie przez Wnioskodawcę wydzielonego majątku związanego z prowadzoną jednoosobową działalnością gospodarczą w zakresie najmu i dzierżawy do Fundacji Rodzinnej założonej przez Wnioskodawcę stanowiące zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa (art. 2 pkt 27e ustawy o VAT) - w świetle art. 6 pkt 1 Ustawy o VAT - nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Podsumowanie

Stanowisko Wnioskodawcy jest potwierdzone w przykładowych interpretacjach indywidualnych, iż wniesienie majątku do fundacji rodzinnej powinno być traktowane jako transakcja zbycia przedsiębiorstwa i jako takie nie powinno podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT (por. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 15 stycznia 2024 roku o numerze 0111-KDIB3-1.4012.775.2023.3.WN oraz interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 26 kwietnia 2024  roku o numerze 0112- KDIL3.4012.174.2024.1.AK) oraz interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 5 marca 2024 roku o numerze 0112-KDIL3.4012.77.2024.1.KFK).

Wnioskodawca podtrzymuje stanowisko dotyczące oceny prawnej sprawy, w szczególności stoi na stanowisku, że wniesienie przez Wnioskodawcę majątku w postaci wydzielonej części przedsiębiorstwa do Fundacji Rodzinnej nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie m.in. w poniższych interpretacjach indywidualnych:

1.Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 15 stycznia 2024 roku, 0111-KDIB3-1.4012.775.2023.3.WN.

Wnioskodawca jest przedsiębiorcą prowadzącym jednoosobową działalność gospodarczą.

Przedmiotem działalności przedsiębiorstwa jest m.in.:

-70.22.Z Pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania

-           68.20. Z Wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi.

Wnioskodawca zamierza w przyszłości wnieść, jako darowiznę do fundacji rodzinnej, której będzie fundatorem, część przedsiębiorstwa obejmującą nieruchomości wynajmowane w  ramach prowadzonej działalności gospodarczej”.

„W przedstawionym zdarzeniu przyszłym przedmiotem darowizny będą wydzielone składniki przedsiębiorstwa Wnioskodawcy w części obejmującej wynajem nieruchomości”.

„zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy, ma miejsce wówczas, gdy cały majątek zorganizowanej części przedsiębiorstwa przechodzi na własność nabywcy, który kontynuuje działalność gospodarczą zbywcy”.

„Zatem, w rozpatrywanej sprawie należy uznać, że zespół składników majątku przedsiębiorstwa mający być przedmiotem darowizny będzie stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.

Zgodnie z cyt. wyżej art. 6 pkt 1 ustawy spod opodatkowania podatkiem od towarów i usług wyłączone jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Tak więc, darowizna zorganizowanej części przedsiębiorstwa do fundacji rodzinnej będzie stanowić czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT stosownie do art. 6 pkt 1 ustawy o VAT”.

2.Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 26 kwietnia 2024 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, 0112-KDIL3.4012.174.2024.1.AK

„W analizowanej sprawie rozważa Pan wniesienie całego majątku związanego z prowadzoną przez Pana jednoosobową działalnością gospodarczą do fundacji rodzinnej. Pana intencją jest wniesienie majątku do fundacji, aby fundacja kontynuowała działalność gospodarczą polegającą na wynajmie lub wydzierżawieniu w taki sam sposób, w jaki dotychczas Pan ją prowadził. Po wniesieniu nieruchomości do fundacji rodzinnej będzie ona kontynuowała dotychczasową działalność gospodarczą w niezmienionym kształcie i zakresie w postaci wynajmu lub wydzierżawienia ww. nieruchomości. Zamiar kontynuowania takiej działalności zostanie udokumentowany w stosownych dokumentach towarzyszących wyposażeniu fundacji w majątek. Kontynuowanie dotychczasowej działalności wynajmu/wydzierżawienia i zarządzania nieruchomościami po wniesieniu tychże do fundacji będzie możliwe bez konieczności nabywania dodatkowych rzeczy/składników majątku.

Mając zatem na uwadze okoliczności sprawy, należy uznać, że przedmiotem planowanej transakcji będzie przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 551 Kodeksu cywilnego. Tym samym, jego przekazanie (wniesienie do fundacji rodzinnej w postaci darowizny) będzie korzystało z wyłączenia z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o  podatku do towarów i usług.

W konsekwencji, wniesienie przez Pana całego majątku związanego z prowadzoną przez Pana jednoosobową działalnością gospodarczą do fundacji rodzinnej - w świetle art. 6 pkt 1 ustawy - nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług”.

3.Interpretacja indywidualna z dnia 24 października 2024 r., 0111-KDIB3- 3.4012.368.2024.3.JSU.

„Należy zaznaczyć, że zbycie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części w rozumieniu art. 6 pkt 1 VATU, ma miejsce wówczas, gdy cały majątek przedsiębiorstwa lub jego zorganizowana część przechodzi na własność nabywcy, który kontynuuje działalność gospodarczą zbywcy, co ma miejsce w przypadku Wnioskodawcy.

Kontynuowanie działalności gospodarczej przy zbyciu przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa należy rozumieć, jako sytuację, w której nabywca w związku z dokonanym nabyciem nadal prowadzi przedsiębiorstwo. Przy czym nie chodzi tu o prowadzenie jakiejkolwiek działalności z wykorzystaniem składników nabytego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, a o prowadzenie nabytego przedsiębiorstwa.

W opisie zdarzenia przyszłego Wnioskodawca wskazał, że zespół przekazywanych składników będzie służył jego synowi do prowadzenia działalności gospodarczej.

W związku z powyższym, jeśli zespół składników materialnych i niematerialnych, który będzie przedmiotem darowizny, będzie charakteryzował się wyodrębnieniem organizacyjnym, finansowym i funkcjonalnym oraz obdarowany będzie kontynuował prowadzoną dotychczas przez Wnioskodawcę działalność gospodarczą to przedmiotowa transakcja będzie stanowić zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy.

W konsekwencji przedmiotowa transakcja w związku z art. 6 pkt 1 VATU nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ wszelkie przesłanki zostaną spełnione”.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT:

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:

Przepis art. 2 pkt 22 ustawy stanowi, że:

Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:

Termin „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do pojęcia „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, nieodpłatne przekazanie, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zbycie przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy:

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, bądź świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów bądź świadczenie usługi podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy/usługi mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Działalność fundacji rodzinnej uregulowana została przepisami ustawy z dnia 21 lutego 2023 r. o fundacji rodzinnej (Dz. U. z 2023 r. poz. 326), zwanej dalej ustawą o fundacji rodzinnej.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 i 2 ustawy o fundacji rodzinnej:

W myśl art. 5 ust. 1 ww. ustawy o fundacji rodzinnej:

Z cytowanych przepisów ustawy o fundacji rodzinnej wynika, że fundacja rodzinna tworzona jest w celu gromadzenia majątku rodzinnego przedsiębiorstwa, zarządzania nim oraz  zabezpieczenia potrzeb finansowych beneficjentów tej fundacji. Fundator określa w statucie szczegółowy cel fundacji, dodatkowo przepisy ustawy o fundacji rodzinnej określają również zakres w jakim fundacja może prowadzić działalność gospodarczą.

Zatem w sytuacji wykonywania czynności wpisujących się w definicję dostawy towarów, czy świadczenia usług w rozumieniu art. 5 ustawy o VAT, a także mając na względzie przepisy art. 7, art. 8 i art. 15 należy wskazać, że fundacja rodzinna może być uznana za podatnika podatku VAT prowadzącego działalność gospodarczą, tak jak każda inna osoba prawna i na takich samych zasadach. Z uwagi na specyfikę podatku VAT sama definicja działalności gospodarczej funkcjonuje w pewien sposób autonomicznie i nie jest rozpatrywana z perspektywy innych przepisów krajowych.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że prowadzi Pan jednoosobową działalność gospodarczą, która polega w szczególności na wynajmie oraz wydzierżawianiu nieruchomości (PKD 68.20.Z). W ramach przedmiotu Pana działalności można wyróżnić obiekty noclegowe turystyczne i miejsca krótkotrwałego zakwaterowania (PKD 55.20.Z) oraz  hotele i podobne obiekty zakwaterowania (PKD 55.10.Z). Pana działalność gospodarcza obejmuje również roboty budowlane i remontowe oraz instalacje elektryczne. Zamierza Pan w przyszłości wnieść nieodpłatnie, część swojego przedsiębiorstwa do fundacji rodzinnej, której będzie fundatorem.

Pana wątpliwości dotyczą ustalenia czy wniesienie przez Pana w postaci wydzielonej części przedsiębiorstwa do fundacji rodzinnej nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”, zatem dla potrzeb przepisów podatkowych należy stosować definicję zawartą w art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.), zwanej dalej „Kodeks cywilny”, zgodnie z którym:

W myśl art. 55² Kodeksu cywilnego:

Przedsiębiorstwo jest nie tylko sumą składników materialnych i niematerialnych, lecz ich zorganizowanym zespołem, tzn. składniki te powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie tylko o zbiorze pewnych elementów. „Czynnikiem konstytuującym przedsiębiorstwo w znaczeniu przedmiotowym jest występowanie elementu organizacji oraz funkcjonalnego powiązania różnorodnych jego składników, umożliwiających traktowanie przedsiębiorstwa jako pewnej całości” – wyrok NSA z 27 marca 2008 r. (sygn. II FSK 1896/11).

Zatem, przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym.

W myśl art. 2 pkt 27e ustawy:

Podstawowym wymogiem wynikającym z powyższego przepisu jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań).

Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.

Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

W wyroku z 11 kwietnia 2019 r., sygn. akt II FSK 79/17, który choć dotyczył ustaleń w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, NSA przedstawił wskazówki, co należy rozumieć jako zorganizowaną część przedsiębiorstwa. Należy zaznaczyć, że definicja tego pojęcia jest identyczna w dwóch podatkach (podatku VAT i podatku dochodowym od osób prawnych). I tak:

1)w przypadku wyodrębnienia organizacyjnego należy mieć m.in. na uwadze, czy zorganizowana część przedsiębiorstwa występuje w strukturze podatnika w sposób, w który pozwoli samodzielnie realizować określone zadania gospodarcze;

2)wyodrębnienie finansowe oznacza możliwość prawidłowego przyporządkowania do tej zorganizowanej części przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań. Ponadto, wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie;

3)wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa powinna stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. (…) Składniki majątkowe materialne i niematerialne, wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa, powinny zatem umożliwić podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego samodzielnego przedsiębiorstwa. Przy ocenie wyodrębnienia określonych składników majątkowych pod uwagę należy brać sytuację istniejącą w podmiocie wnoszącym wkład, w którym winny one stanowić pewną całość.

Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:

1.istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;

2.zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;

3.składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;

4.zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.

Ponadto, przy ocenie czy składniki majątku powinny być uznane za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy, uwzględnić należy następujące okoliczności:

1.zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz

2.faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.

Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy natomiast zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.

Zakres powyższego wyłączenia zdefiniował w wyrokach Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku z 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01, Zita Modes Sarl stwierdził, że celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że  jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie - nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu - do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i  sprzedaży zapasów.

W wyroku z 10 listopada 2011 r., w sprawie C-444/10 Finanzamt Ludenscheid przeciwko Christel Schriever, TSUE wywiódł, że regulacja art. 5 (8) VI Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 112) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje natomiast samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 112, wymaga, by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. W wyroku tym Trybunał wywiódł, że jeżeli działalność gospodarcza tego nie wymaga, przedmiotem zbycia nie muszą być wszystkie składniki z nią związane, aby czynność ta wyłączona była z opodatkowania na podstawie art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy.

Mając na uwadze powyższe orzeczenia TSUE należy stwierdzić, że zawarta w art. 2 pkt 27e ustawy definicja legalna zorganizowanej części przedsiębiorstwa musi być interpretowana przez pryzmat treści art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE i w powiązaniu z rozumieniem pojęcia „przekazania całości lub części majątku”, wyłożonym przez Trybunał w ww. orzeczeniu. Trybunał Sprawiedliwości główny nacisk kładzie na badanie konkretnego przypadku, dopuszczając w pewnych przypadkach zbycie samych składników rzeczowych. Tym samym, w myśl orzecznictwa Trybunału, składniki niematerialne nie stanowią konstytutywnego elementu uznania części majątku za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w każdym przypadku. Trybunał uznał, że pojęcie zbycia całości lub części majątku należy interpretować tak, że obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub jego część zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej.

O tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części (sprzedaż, darowizna itp.) decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Dla uznania, że zbywana część przedsiębiorstwa stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa istotne znaczenie ma ocena, czy ta zbywana część jest zdolna do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej. Oznacza to, że zespół składników materialnych i niematerialnych pozwala z uwagi na swoje zorganizowanie, infrastrukturę, itp., na prowadzenie określonej działalności gospodarczej. Podkreśla się przy tym, że możliwość stanowienia przez ten zespół składników niezależnego przedsiębiorstwa samodzielnie realizującego zadania gospodarcze, powinna mieć wymiar rzeczywisty, a nie jedynie potencjalny. Oznacza to, że majątek ten powinien stanowić już u Zbywcy zorganizowany zespół składników gotowy realizować określone zadania gospodarcze jako samodzielne przedsiębiorstwo, a po przeniesieniu powinno być możliwe kontynuowanie działalności gospodarczej przez Nabywcę, w oparciu o nabyte składniki.

Wyjaśnił Pan, że na dzień planowanej transakcji przedmiot zbycia będzie stanowił wyodrębniony organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych. Przedmiot przekazania na rzecz Fundacji Rodzinnej w ramach planowanej transakcji będzie posiadał zdolność do  działania jako niezależne przedsiębiorstwo realizujące określone zadania gospodarcze, w istniejącym przedsiębiorstwie. Zespół składników materialnych i niematerialnych, który będzie przedmiotem wniesienia do Fundacji Rodzinnej, będzie charakteryzował się wyodrębnieniem organizacyjnym, finansowym i funkcjonalnym oraz Fundacja Rodzinna będzie kontynuowała prowadzoną dotychczas przez Pana działalność gospodarczą. Po  wniesieniu majątku związanego z prowadzoną działalnością do Fundacji Rodzinnej pozostaną w Pana posiadaniu składniki majątkowe wykorzystywane dotychczas w  prowadzonej działalności gospodarczej w zakresie prac budowlanych, remontowych, wykończeniowych, itp. Przedmiotowe składniki nie będą funkcjonalnie związane z  przedmiotem zbycia na rzecz Fundacji Rodzinnej. Fundacja Rodzinna będzie kontynuowała w  sposób trwały działalność prowadzoną przez Pana w zakresie wynajmu oraz wydzierżawiania nieruchomości, a Pan będzie kontynuował prowadzenie indywidualnej działalności gospodarczej poza wynajmem i dzierżawą. Kontynuowanie dotychczasowej działalności wynajmu i zarządzania Nieruchomościami po wniesieniu tychże do Fundacji będzie możliwe bez konieczności angażowania dodatkowych zasobów materialnych i organizacyjnych. Wspomniana kontynuacja działalności nie będzie uzależniona od podejmowania dodatkowych działań faktycznych lub prawnych, takich jak dokonanie istotnej modernizacji, zawieranie nowych umów, niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej w oparciu o powyższe składniki majątku Fundatora. Przed dokonaniem wniesienia Nieruchomości na rzecz Fundacji Rodzinnej nie planuje Pan rozwiązania umów najmu z dotychczasowymi najemcami, w konsekwencji czego Fundacja Rodzinna stanie się ich stroną. Zgodnie z regułami określonymi w Kodeksie Cywilnym, prawa i obowiązki z tytułu umów o  zarządzanie nieruchomościami przejdą na Fundację Rodzinną. Sposób zarządzania wynajmem/wydzierżawieniem Nieruchomości nie zmieni się po wniesieniu do Fundacji.

Mając na uwadze powołane przepisy oraz okoliczności sprawy stwierdzić należy, że opisany we wniosku zespół składników będących przedmiotem nieodpłatnego wniesienia na rzecz Fundacji rodzinnej będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o  VAT, ponieważ przedstawione przez Pana okoliczności sprawy wskazują, że ww. zespół składników będzie odznaczać się odrębnością organizacyjną, funkcjonalną i finansową z  możliwością samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym a nabywca będzie kontynuował prowadzoną przez Pana dotychczas działalność w zakresie wynajmu lub wydzierżawienia.

Zgodnie z cyt. wyżej art. 6 pkt 1 ustawy od opodatkowania podatkiem od towarów i usług wyłączone jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Tak więc, nieodpłatne wniesienie zorganizowanej części przedsiębiorstwa do Fundacji Rodzinnej będzie stanowić czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT - stosownie do art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

Wobec powyższego Pana stanowisko uznałem za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – rozpatrzone

Zaznaczam, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Ponosi Pan ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).