Brak prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją projektu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

30 października 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 23 października 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją projektu pn. „…”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina … (dalej: Gmina lub Wnioskodawca) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: podatek lub VAT).

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (dalej: ustawa o samorządzie gminnym), Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Jednocześnie w myśl art. 6 ust. 1 cytowanej ustawy, do zakresu działania Gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

W 2024 r. Gmina zrealizowała projekt pn. „…” (dalej Inwestycja lub Projekt). Inwestycja ma na celu poprawę bezpieczeństwa i komfortu poruszania się po terenie gminnym.

W ramach tego Projektu dokonano montażu trzech lamp energooszczędnych podłączonych do zasilania sieciowego na terenie placu rekreacyjnego w miejscowości gminnej.

Inwestycja została ukończona w maju 2024 r.

Na realizację Inwestycji Gmina pozyskała dofinansowanie w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 w związku z poddziałaniem „Wsparcie inwestycji związanych z tworzeniem, ulepszaniem lub rozbudową wszystkich rodzajów małej infrastruktury, w tym inwestycji w energię odnawialną i w oszczędzanie energii”, w ramach działania „Podstawowe usługi i odnowa wsi na obszarach wiejskich”. Obecnie Projekt jest na etapie rozliczenia.

W związku z realizacją Inwestycji Gmina poniosła wydatki udokumentowane fakturami wystawionymi na Gminę jako nabywcę (z nazwą i numerem NIP Gminy).

Gmina nie dokonała odliczenia VAT naliczonego z otrzymanych w tym zakresie faktur.

W wyniku realizacji Inwestycji powstała ogólnodostępna infrastruktura - oświetlenie terenu rekreacyjnego w miejscowości … . Plac, na którym zostały zamontowane lampy jest ogólnie dostępny dla społeczeństwa, nie jest przedmiotem dzierżawy czy najmu Gmina nie pobiera żadnych opłat z tytułu korzystania z tego terenu.

Zamontowane lampy służą zatem Gminie do czynności, które zdaniem Gminy, pozostają poza zakresem ustawy o VAT.

Powstałe w efekcie realizacji Projektu oświetlenie nie jest bowiem wykorzystywane przez Gminę do wykonywania odpłatnych czynności na podstawie umów cywilnoprawnych. Gmina nie realizuje żadnych dochodów z tytułu funkcjonowania Inwestycji, w szczególności nie obciąża mieszkańców czy podmiotów zewnętrznych, w tym innych gmin, z tytułu korzystania z zamontowanych lamp czy placu, na którym zostały one zamontowane. Plac ten jest ogólnodostępny i korzystanie z niego jest nieodpłatne.

Realizacja Projektu jest zatem związana wyłącznie z wykonywaniem zadań własnych Gminy wynikających z przepisów ustawy o samorządzie gminnym, tj. z nieodpłatną statutową działalnością Gminy.

Pytanie

Czy Gminie przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego z faktur dokumentujących wydatki poniesione na realizację Inwestycji?

Państwa stanowisko w sprawie

Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego z faktur dokumentujących wydatki poniesione na realizację Inwestycji.

Uzasadnienie:

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2 bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - jak stanowi art. 15 ust. 2 ustawy o VAT - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z kolei, zgodnie z ust. 6 przedmiotowej regulacji, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jednocześnie zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. W myśl art. 6 ust. 1 ww. ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 cyt. ustawy, zadania własne gminy obejmują sprawy w zakresie gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Prawo to przysługuje podatnikowi pod warunkiem, że nie zachodzą przesłanki negatywne, sprecyzowane w art. 88 ustawy o VAT.

Celem odliczenia podatku VAT konieczne jest łączne spełnienie następujących przesłanek:

·wydatek musi zostać poniesiony przez podatnika VAT,

·wydatek musi mieć związek z dokonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi VAT,

·nie występują przesłanki negatywne, o których mowa w art. 88 ustawy o VAT.

Innymi słowy, nie jest możliwe obniżenie podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przez podmiot, który nie występuje w tym zakresie w roli podatnika VAT. Nie jest, przy tym, możliwe obniżenie podatku należnego o podatek naliczony wynikający z wydatków poniesionych przez podatnika w związku z wykonywaniem czynności pozostających poza zakresem ustawy o VAT bądź czynności zwolnionych z tego podatku.

W związku z faktem, iż realizując Inwestycję Gmina nie działała jako podatnik VAT - wykonywała zadania własne w ramach reżimu publicznoprawnego (poza działalnością gospodarczą), przesłanki określone w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT nie zostały spełnione. Tym samym z uwagi na brak związku poniesionych na Inwestycję wydatków z występującymi po stronie Gminy czynnościami opodatkowanymi VAT, Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego z faktur dokumentujących te wydatki.

Stanowisko Gminy znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej Dyrektor KlS).

Przykładowo, w interpretacji indywidualnej z dnia 18 kwietnia 2023 r., sygn. 0114-KDIP4-1.4012.145.2023.1.BS, Dyrektor KlS wskazał, iż: „Zatem, realizując inwestycję w zakresie budowy drogi gminnej wewnętrznej wraz z oświetleniem ulicznym oraz zjazdami do działek inwestycyjnych, nie występują / nie będą Państwo występować w charakterze podatnika VAT, a towary i usługi nabyte /nabywane w związku z realizacją tej inwestycji nie są /nie będą związane z wykonywaniem przez Państwa czynności opodatkowanych. W konsekwencji nie jest/nie będzie spełniona podstawowa pozytywna przesłanka warunkująca prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek z wykonanymi / wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, o której mowa w art. 86 ust. 1 ustawy.

W związku z powyższym nie mają / nie będą Państwo mieli prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków, które zostały poniesione / zostaną poniesione na realizację Inwestycji polegającej na budowie gminnej drogi wewnętrznej wraz z oświetleniem ulicznym oraz zjazdami do działek inwestycyjnych nr 1 i 2, które stanowią własność Gminy.”

Analogiczne stanowisko zostało zaprezentowane w interpretacji indywidualnej z dnia 17 kwietnia 2023 r., sygn. 0114-KDIP1-2.4012.73.2023.1.RST, w której Dyrektor KlS stwierdził, że: „W omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia podatku VAT naliczonego nie będą spełnione, gdyż Gmina realizując Inwestycję polegającą na budowie drogi gminnej nr (...) w miejscowości (...), nie będzie działać w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, lecz będzie działać jako organ władzy publicznej w zakresie zadań własnych nałożonych odrębnymi przepisami prawa (art. 15 ust. 6 ustawy), w ramach czynności publicznoprawnych, bowiem - jak wynika z wniosku - przebudowa drogi będzie odbywała się w ramach realizacji zadań własnych Gminy, do których zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym należy w szczególności zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty w zakresie gminnych dróg, mostów, ulic, placów oraz organizacji ruchu drogowego. Ponadto przedmiot Inwestycji nie będzie w żaden sposób udostępniany odpłatnie, w konsekwencji nie będzie więc wykorzystywany do świadczenia czynności opodatkowanych VAT. Zatem, Gmina nie będzie miała prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia towarów i usług związanych z realizacją zadania pn. (…). Tym samym nie zostaną spełnione przesłanki wynikające z art. 86 ust. 1 ustawy uprawniające do odliczenia podatku naliczonego.”

Podobnie Dyrektor KlS wypowiedział się w interpretacji indywidualnej z dnia 5 kwietnia 2023 r., sygn. 0112-KDIL3.4012.176.2023.1.NW, w której wskazał, iż „Zgodnie z przytoczonymi przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy, uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej, do wykonywania czynności opodatkowanych tym podatkiem.

W omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia podatku VAT naliczonego nie będą spełnione. Realizując Projekt, nie działacie Państwo w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, lecz jako organ władzy publicznej, w zakresie zadań własnych, nałożonych odrębnymi przepisami prawa (art. 15 ust. 6 ustawy), w ramach czynności publicznoprawnych.

Ponadto - jak Państwo wskazali we wniosku - droga gminna, która zostanie przebudowana w ramach Projektu, będzie stanowiła infrastrukturę ogólnodostępną i nie będzie wykorzystywana do działalności opodatkowanej podatkiem VAT”.

Analogiczne stanowisko zostało zaprezentowane również w interpretacjach indywidualnych Dyrektora KIS:

-z dnia 8 maja 2017 r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.54.2017.1.MK,

-z dnia 8 maja 2017 r., sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.39.2017.1.MC,

-z dnia 28 kwietnia 2017 r., sygn. 0114-KDIP1-2.4012.113.2017.1.MC,

-z dnia 27 kwietnia 2017 r., sygn. 0114-KDIP4.4012.131.2017.1.MP,

-z dnia 26 kwietnia 2017 r., sygn. 0115-KDIT1-3.4012.104.2017.1.EB,

-z dnia 25 kwietnia 2017 r., sygn. 0115-KDIT1-2.4012.40.2017.1,

-z dnia 25 kwietnia 2017 r., sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.93.2017.1.WL,

-z dnia 20 kwietnia 2017 r., sygn. 0111-KDIB3-2.4012.15.2017.1.EJU,

-z dnia 19 kwietnia 2017 r., sygn. 0115-KDIT1-2.4012.71.2017.1.KN,

-z dnia 14 kwietnia 2017 r., sygn. 0112-KDIL4.4012.1.2017.1.AR.

W konsekwencji, zdaniem Gminy, nie przysługuje jej prawo do odliczenia VAT naliczonego z faktur dokumentujących wydatki poniesione na realizację Inwestycji.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.) – zwanej dalej „ustawą”:

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy:

Art. 87 ust. 1 ustawy stanowi:

Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w art. 87 ust. 2 - ust. 6 ustawy.

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy:

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Natomiast zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Według art. 15 ust. 6 ustawy:

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – (Dz. Urz. UE.L. Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym:

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm.):

Jak stanowi art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Katalog zadań własnych gminy został określony w art. 7 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie jest spełniony, ponieważ – jak wynika z okoliczności sprawy – towary i usługi nabywane w związku z realizacją projektu nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W związku z powyższym, nie mają Państwo prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków ponoszonych z tytułu realizacji ww. projektu. Tym samym, z tego tytułu nie przysługuje Państwu prawo do zwrotu podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

Reasumując, nie mają Państwo prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją projektu pn. „…”, ponieważ – jak wynika z okoliczności sprawy – towary i usługi nabywane w ramach realizowanego projektu nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Tym samym stanowisko Państwa należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).