Uznanie Funduszu, w związku z planowaną działalnością, za podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, również w sytuacji, w której jego dz... - Interpretacja - null

ShutterStock

Uznanie Funduszu, w związku z planowaną działalnością, za podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, również w sytuacji, w której jego dz... - Interpretacja - 0111-KDIB3-2.4012.474.2024.1.DK

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Uznanie Funduszu, w związku z planowaną działalnością, za podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, również w sytuacji, w której jego działalność ograniczy się do nabywania i późniejszego zbywania Nieruchomości Gruntowych lub Nieruchomości Zabudowanych.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

20 sierpnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 7 sierpnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług m.in. w zakresie uznania Funduszu, w związku z planowaną działalnością, za podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, również w sytuacji, w której jego działalność ograniczy się do nabywania i późniejszego zbywania Nieruchomości Gruntowych lub Nieruchomości Zabudowanych.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

1.Wnioskodawca jest funduszem inwestycyjnym zamkniętym aktywów niepublicznych (dalej: „Wnioskodawca” lub „Fundusz”), o którym mowa w art. 196 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2023. poz. 681 z późn. zm., dalej: „ustawa o funduszach”).

Fundusz zarządzany jest przez (…) (dalej: „T” lub „Towarzystwo”) z siedzibą i miejscem zarządu w Polsce. Zgodnie z art. 4 ust. 1 i 2 ustawy o funduszach, towarzystwo tworzy fundusz inwestycyjny, zarządza nim i reprezentuje w stosunkach z osobami trzecimi oraz jest organem funduszu inwestycyjnego.

2.Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o funduszach, Fundusz jest osobą prawną, której wyłącznym przedmiotem działalności jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze proponowania nabycia jednostek uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych w określone w ustawie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe.

3.Fundusz działa na podstawie statutu, który zgodnie z art. 18 ust. 2 ustawy o funduszach określa między innymi cel inwestycyjny funduszu, zasady polityki inwestycyjnej funduszu inwestycyjnego, zasady wypłacania dochodów funduszu inwestycyjnego uczestnikom funduszu, w przypadku gdy statut przewiduje wypłacanie tych dochodów bez odkupywania jednostek uczestnictwa, zasady wypłacania uczestnikom funduszu inwestycyjnego zamkniętego dochodów funduszu – w przypadku, gdy statut funduszu przewiduje wypłacanie tych dochodów.

4.Zgodnie z art. 20 ustawy o funduszach, zasady polityki inwestycyjnej funduszu inwestycyjnego określają sposoby osiągania celu inwestycyjnego, a w szczególności: 1) typy i rodzaje papierów wartościowych i innych praw majątkowych będących przedmiotem lokat funduszu; 2) kryteria doboru lokat; 3) zasady dywersyfikacji lokat i inne ograniczenia inwestycyjne; 4) dopuszczalną wysokość kredytów i pożyczek zaciąganych przez fundusz. Statut funduszu inwestycyjnego, w części dotyczącej zasad polityki inwestycyjnej określa szczegółowe, niewynikające z przepisów ustawy o funduszach, zasady dywersyfikacji lokat i innych ograniczeń inwestycyjnych.

5.Zgodnie z art. 147 ust. 1 ustawy o funduszach, przedmiotem lokat Funduszu mogą być:

1)własność lub współwłasność:

a)nieruchomości gruntowych w rozumieniu przepisów o gospodarce nieruchomościami,

b)budynków i lokali stanowiących odrębne nieruchomości,

c)statków morskich;

2)użytkowanie wieczyste.

6.Jednocześnie zaś, zgodnie z art. 147 ust. 2 ustawy o funduszach, „w skład aktywów funduszu wchodzą również przedmioty i urządzenia, w tym urządzenia infrastruktury technicznej, potrzebne do korzystania z przedmiotu praw określonych w ust. 1, zgodnie z ich społeczno-gospodarczym przeznaczeniem oraz niezbędne do zachowania ich przedmiotu w stanie niepogorszonym lub zwiększające jego wartość.”

7.Zgodnie z art. 148 ust. 4 i 5 cyt. ustawy o funduszach, fundusz inwestycyjny zamknięty może dokonywać inwestycji w przedmiot swoich lokat, przez które należy rozumieć budowę lub remont w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2013 r. poz. 1409 oraz z 2014 r. poz. 40) (dalej: „Inwestycje w Nieruchomość”).

8.Zgodnie ze statutem Funduszu, celem inwestycyjnym Funduszu będzie w szczególności osiąganie wzrostu wartości jego aktywów, w tym poprzez inwestycje na rynku nieruchomości. Inwestycje takie mogą polegać między innymi na bezpośrednim nabywaniu własności lub współwłasności nieruchomości (lub też prawa użytkowania wieczystego lub udziałów we wspólności tego prawa) a następnie zbywaniu ich w całości lub w częściach realizując zysk (dalej „Cel Inwestycyjny”). Jednocześnie, Fundusz będzie mógł czerpać dochody z najmu takich nieruchomości, a w celu podniesienia wartości tych nieruchomości Fundusz może przed ich zbyciem realizować czynności, opisane w kolejnym punkcie.

9.Realizując Cel Inwestycyjny Fundusz będzie w szczególności:

a)nabywać:

(i.)nieruchomości niezabudowane (bez żadnych budynków ani budowli na ich terenie), które mogą być terenami budowlanymi (rozumianymi jako grunty przeznaczone pod  

              zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy

              i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym) (dalej: „Nieruchomości Gruntowe”),

(ii.)nieruchomości zabudowane różnymi budynkami lub budowlami (dalej: „Nieruchomości Zabudowane”; a znajdujące się na nich budynki dalej jako: „Istniejące Budynki”);

b)wstępować w prawa i obowiązki wynikające z dotyczących nieruchomości aktów administracyjnych (np. pozwolenia na budowę, rozbiórkę) lub uzyskiwać takie uprawnienia analogiczne do przysługujących zbywcy (np. w odniesieniu do uprawnień wynikających z warunków przyłączenia);

c)nabywać różne powiązanie z nieruchomościami i przydatne w ich zagospodarowaniu prawa, w tym w szczególności prawa do projektów, prawa wynikające z umów (np. mowy przyłączeniowej, umowy o roboty budowlane itp.) oraz zawierać różne umowy w związku z nabyciem takich praw (np. porozumienia dotyczące rozliczenia zapłaconej przez zbywcę zaliczki za budowę przyłącza), aczkolwiek możliwe jest także, że Fundusz będzie nabywać nieruchomości bez równoległego nabycia takich praw czy zawierania takich umów (dalej łącznie jako „Nabycie Praw Powiązanych”);

d)realizować tzw. Pre-development (dalej: „Pre-Development”), tj. ogół przykładowo wskazanych niżej czynności lub zawieranie w tych obszarach stosownych umów związanych z przygotowywaniem lub przekształcaniem nabytych nieruchomości w nieruchomości gotowe do zabudowy mieszkalnej, mieszkalno-usługowej, komercyjnej, komercyjno-usługowej lub innej, w tym między innymi:

(i.)wszystkie czynności (w szczególności uzyskanie wszelkich zgód i decyzji administracyjnych) niezbędne do zmiany zamierzonego zagospodarowania nieruchomości,

(ii.)zmiana przeznaczenia nieruchomości (w tym, w zależności od okoliczności, także zmiana przeznaczenia Istniejących Budynków), uzyskiwanie wymaganych pozwoleń 

                     (w tym także pozwoleń na budowę) lub zawieranie stosownych umów w tych obszarach,

(iii.)przygotowywanie opracowań eksperckich tj.: analiz środowiskowych, urbanistycznych i architektonicznych, projektów i koncepcji architektonicznych lub konstruktorskich,

(iv.)realizowanie (z zasady przez zlecenie odpowiednich czynności) rozbiórek oraz wyburzeń Istniejących Budynków lub budowli, położonych na Nieruchomościach

               Zabudowanych (dalej „Rozbiórki”) w wyniku czego takie nieruchomości mogą stać się nieruchomościami niezabudowanymi (dalej: „Nieruchomości Gruntowe po Rozbiórce”),

               Nieruchomości Gruntowe, Nieruchomości Zabudowane oraz Nieruchomości Gruntowe po Rozbiórce będą zwane dalej łącznie jako „Nieruchomości” a każda z nich 

               oddzielnie jako „Nieruchomość”),

(v.)na Nieruchomościach Gruntowych oraz Nieruchomościach Gruntowych po Rozbiórce prowadzone będą działania polegające na dostosowaniu gruntu (w tym między

                     innymi poprzez jego uzdatnienie, usunięcie zanieczyszczeń poprzemysłowych czy inne czynności, w zależności od potrzeb, natury zamierzenia i innych okoliczności,  

                     które mają na celu fizyczne przygotowanie gruntu do realizacji Inwestycji w Nieruchomość),

(vi.)przygotowanie, przebudowę lub modyfikację infrastruktury technicznej Nieruchomości;

e)realizować tzw. development (dalej: „Development”), tj. realizowanie na Nieruchomościach (w szczególności po Pre-Developmencie) zamierzenia budowlanego, co może obejmować (między innymi):

(i.)realizację budowy (z zasady przez zlecenie odpowiednich zadań podmiotom zewnętrznym) budynków mieszkalnych, z częściami usługowymi lub bez (dalej: „Obiekty

              Mieszkalne”) lub budynków komercyjnych („Obiekty Komercyjne”). Obiekty Mieszkalne i Obiekty Komercyjne będą dalej łącznie określane jako „Obiekty” a każda z nich

              oddzielnie jako „Obiekt”,

(ii.)zamierzenia budowlane na Nieruchomościach Fundusz będzie realizować, co do zasady, przy zaangażowaniu tzw. inwestora zastępczego, tj. podmiotu wykonującego 

                      na zlecenie Funduszu uprawnienia inwestora i odpowiadającego za relacje z wykonawcą generalnym;

f)wykonywać wszelkie czynności związane z uzyskaniem decyzji o pozwoleniu na użytkowanie Obiektu, jeśli taka decyzja byłaby wymagana lub czynności związane z wymaganym zawiadomieniem właściwego organu o zakończeniu budowy (ogół takich czynności zwany będzie dalej „Uzyskiwaniem Pozwolenia na Użytkownie”);

g)wykonywać wszelkie czynności związane z wyodrębnieniem lokali w danym Obiekcie (ogół takich czynności zwany będzie dalej „Wyodrębnieniem Lokali”);

h)zbywać Nieruchomości (lub jej część czy też odpowiednie prawo użytkowania wieczystego), Obiekty lub ich części, przy czym w zależności od rodzaju Nieruchomości oraz Obiektów, co do zasady można rozróżnić następujące rodzaje zbycia:

(i.)zbycie Istniejących Budynków/Nieruchomości Zabudowanych przed wykonaniem Rozbiórek niezależnie od wykonania innych czynności Pre-Developmentu,

(ii.)zbycie Nieruchomości Gruntowych lub Nieruchomości Gruntowych po Rozbiórce przed Pre-Developmentem lub po wykonaniu części lub wszystkich czynności Pre-

              Developmentu ale przed rozpoczęciem czynności Developmentu,

(iii.)zbycie Nieruchomości w trakcie wykonywania czynności Developmentu, ale przed zakończeniem robót budowlanych i rozpoczęciem czynności Uzyskiwania Pozwolenia

                      na Użytkownie, tj. zbycie Nieruchomości w toku budowy Obiektów Mieszkalnych lub Obiektów Komercyjnych, które to będą zwane dalej odpowiednio „Budynkami     

                      Mieszkalnymi  w Budowie” lub „Budynkami Komercyjnymi w Budowie” (dalej łącznie jako „Budynki w Budowie”) i zostaną zbyte wraz z odpowiednim gruntem (albo jako  

                      część składowa odpowiedniej Nieruchomości albo, w przypadku gdy Budynki w Budowie stanowią odrębny przedmiot własności związanej z prawem do gruntu, wraz z 

                      tym prawem) a zbycie takie dalej zwane będzie „Zbyciem Budynków w Budowie”,

(iv.)zbycie Nieruchomości i Obiektów (albo jako części składowej odpowiedniej Nieruchomości albo, w przypadku gdy Obiekty stanowić będą odrębny przedmiot własności

              związanej z prawem do gruntu, wraz z tym prawem) po wykonaniu części lub wszystkich czynności Pre-Developmentu (w zakresie, w którym były wymagane) oraz

              Developmentu i po Uzyskiwaniu Pozwolenia na Użytkowanie ale przed Wyodrębnieniem Lokali, gdzie takie Obiekty Mieszkalne lub Obiekty Komercyjne będą nazywane dalej

              odpowiednio „Budynkami Mieszkalnymi” lub „Budynkami Komercyjnymi” (dalej łącznie jako „Budynki”) a zbycie takie dalej zwane będzie „Zbyciem Budynków”,

(v.)zbycie lokali położonych na Nieruchomościach wraz z przyporządkowanymi im udziałami w gruncie lub w częściach wspólnych Budynków, po wykonaniu części lub

              wszystkich czynności Pre-Developmentu (w zakresie, w którym były wymagane) oraz Developmentu i po Uzyskiwaniu Pozwolenia na Użytkowanie i po Wyodrębnieniu Lokali

              (gdzie takie wyodrębnione lokale, które (w zależności od funkcji mieszkaniowej lub użytkowej) będą zwane dalej odpowiednio „Lokalami Mieszkalnymi” lub „Lokalami

              Komercyjnymi”, łącznie „Lokalami”, a zbycie takie dalej zwane będzie „Zbyciem Lokali”).

10.W kontekście powyższego, w celu uniknięcia wątpliwości, Fundusz wyjaśnia, że:

a)w zależności od sposobu ich wykorzystania, Istniejące Budynki posadowione na Nieruchomościach Zabudowanych mogą być uznane przez Fundusz za środki trwałe, na podstawie stosownych przepisów ustawy o CIT;

b)jeśli Nieruchomość Zabudowana (lub jej część, w tym Istniejące Budynki lub ich części) jest oddana w najem lub dzierżawę, Fundusz w związku z nabyciem takiej Nieruchomości Zabudowanej wstąpi z mocy prawa w prawa wynajmującego lub wydzierżawiającego – w takiej sytuacji Fundusz może, w zależności od okoliczności, kontynuować taki stosunek najmu lub dzierżawy do czasu jego wygaśnięcia lub przystąpienia do prac związanych z Pre-Developmentem, w tym do Rozbiórki;

c)przez Budynki w Budowie (na potrzeby niniejszego Wniosku) Fundusz rozumie takie Obiekty Mieszkalne lub Obiekty Komercyjne, w których zamierzenie budowlane albo jest fizycznie prowadzone (wykonywane są roboty na Nieruchomości) albo choć fizycznie nie jest już prowadzone (roboty się zakończyły), to albo nie doszło do ostatecznego odbioru robót albo (pomimo takiego ostatecznego odbioru) zgodnie z właściwymi przepisami (w tym ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - prawo budowlane) nie można jeszcze przystąpić do użytkowania odpowiednich Obiektów Mieszkalnych lub Obiektów Komercyjnych (w szczególności nie wydano jeszcze decyzji o pozwoleniu na użytkowanie, jeśli taka była wymagana, czy też pomimo wymaganego zawiadomienia właściwego organu o zakończeniu budowy nie upłynął termin na zgłoszenie przez odpowiedni, uprawniony organ sprzeciwu, lub taki organ zgłosił taki sprzeciw). Odpowiednio przez Budynki (na potrzeby niniejszego Wniosku) Fundusz rozumie Obiekty Mieszkalne lub Obiekty Komercyjne w zakresie których doszło do ostatecznego odbioru robót i można przystąpić do użytkowania odpowiednich Obiektów Mieszkalnych lub Komercyjnych (w szczególności wydano już decyzję o pozwoleniu na użytkowanie, jeśli taka była wymagana, oraz w związku z wymaganym zawiadomieniem właściwego organu o zakończeniu budowy upłynął termin na zgłoszenie przez odpowiedni, uprawniony organ sprzeciwu);

d)tym samym, stosownie do art. 2 ust. 1a ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (dalej „UWL”) Lokale nie będą wyodrębniane w Budynkach w Budowie, co nie będzie jednak wykluczać możliwości zobowiązania się przez Fundusz względem osoby trzeciej do wyodrębnienia Lokalu i/lub przeniesienia na osobę trzecią własności takiego Lokalu (wraz z odpowiednim, związanym z Lokalem udziałem w prawach do odpowiedniej nieruchomości wspólnej);

e)z zasady Fundusz będzie wyodrębniać Lokale w Budynkach w trybie art. 10 UWL (wyodrębnienie Lokalu w drodze jednostronnej czynności prawnej), co oznaczać będzie, że z chwilą wyodrębnienia Lokali Fundusz będzie z zasady ich właścicielem, a dopiero następnie będzie dokonywać odpłatnego zbycia Lokali;

f)w zależności od okoliczności Fundusz może jednak również zawierać z osobami trzecimi umowy, o których mowa w art. 8 ust. 3 UWL lub art. 9 UWL; oraz

g)stosownie do art. 13 ust. 1 UWL, Fundusz do czasu zbycia Lokalu (przeniesienia jego własności) na osobę trzecią będzie ponosić wydatki związane z utrzymaniem danego Lokalu.

11.W zależności od planowanego sposobu wykorzystania Budynków, Fundusz nie wprowadzi Istniejących Budynków, Budynków lub Lokali do ewidencji środków trwałych Funduszu (w rozumieniu podatkowym) z uwagi na to, że: (i) obiekty te są przeznaczone do sprzedaży; lub (ii) okres używania tych obiektów będzie nie dłuższy niż jeden rok; lub (iii) obiekty te nie zostały w całości lub w części oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze.

12.W przypadku ustalania wartości Istniejących Budynków, Budynków w Budowie lub Budynków, przy zastosowaniu zasad, o których mowa w art. 24b ust. 3 ustawy o CIT, wartość Istniejących Budynków, Budynków oraz kosztów nabycia/wytworzenia Budynków w Budowie (które po zakończeniu budowy i oddaniu budynku do używania mogłyby potencjalnie być uznane za środki trwałe Funduszu) może przewyższyć kwotę 10 mln PLN.

13.Fundusz będzie również uzyskiwał dochody (przychody) określone w art. 7b ustawy o CIT w związku z posiadanymi udziałami/akcjami w spółkami kapitałowych (tj. spółkami z o.o., spółkami akcyjnymi oraz prostymi spółkami akcyjnymi) oraz w związku ze spółkami osobowymi będącymi spółkami komandytowo-akcyjnymi, jak również dochody (przychody) z odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych przez Fundusz takim spółkom, oraz odsetek od innych zobowiązań takich spółek wobec Funduszu. Spółki te będą spełniały definicję spółki nieruchomościowej, o której mowa w art. 4a pkt 35) ustawy o CIT (dalej: „Spółka Nieruchomościowa Specjalna”) lub spółki, o której mowa w art. 3 ust. 3 pkt 4) ustawy o CIT (dalej: „Spółka Nieruchomościowa”).

14.Niezależnie od opisanych wyżej źródeł dochodów/przychodów przychody uzyskiwane przez Fundusz mogą obejmować także typowe przychody o charakterze finansowym, takie jak w szczególności: (i) odsetki od środków pieniężnych na rachunkach bankowych Funduszu, (ii) różnice kursowe od środków własnych oraz (iii) wynagrodzenie/odsetki z tytułu udzielonych kredytów kupieckich na rzecz powiązanych i niepowiązanych (tj. z tytułu odroczenia w czasie płatności części ceny sprzedaży rzeczy lub praw zbywanych przez Fundusz).

15.Fundusz może nabywać Nieruchomości w ramach czynności podlegających VAT i dlatego Fundusz, w zakresie nabyć Nieruchomości, będzie otrzymywać faktury VAT ze stawką 23%.

16.Zbycie przez Fundusz Nieruchomości, Budynków w Budowie, Budynków oraz Lokali może również podlegać VAT, z zastosowaniem 23% lub 8% stawki tego podatku. Fundusz może też wynajmować, wydzierżawiać nieruchomości lub udostępniać na podstawie innych tytułów osobom trzecim. Mogą zdarzyć się sytuacje w których, z uwagi na konieczność zastosowania zwolnienia z VAT, niektóre transakcje (w tym sprzedaż przez Fundusz niektórych nieruchomości lub ich części) mogą podlegać zwolnieniu z VAT. Oznacza to, że Fundusz będzie zobowiązany do wykazywania VAT należnego według właściwych stawek (w tym zwolnienia z VAT) i dokumentowania transakcji w sposób przewidziany przez ustawę o VAT. Nie można również wykluczyć, że sprzedaż danej nieruchomości (lub jej części) przez fundusz mogłaby być traktowana jako sprzedaż przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa (lub być częścią takiej sprzedaży przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa). Fundusz nie jest jednak zainteresowany oceną charakterystyki podatkowej poszczególnych planowanych inwestycji i ich sprzedaży ale czy w zakresie prowadzonej przez Fundusz działalności zmierzającej do sprzedaży nieruchomości jako transakcji podlegających VAT przy zastosowaniu 23% lub 8% stawki VAT lub wynajmowania/wydzierżawiania takich nieruchomości osobom trzecim, jako również transakcji podlegających VAT (nie zwolnionych), to czy Fundusz będzie uprawniony do odliczenia VAT-u zawartego w otrzymanych fakturach lub jego zwrotu na zasadach, o których mowa w ustawie o VAT.

17.Fundusz złożył wniosek o rejestrację w Polsce dla celów VAT jako czynny podatnik VAT. Na moment realizacji zdarzeń zawartych w niniejszym wniosku Fundusz będzie zarejestrowany jako czynny podatnik VAT.

Pytanie oznaczone we wniosku nr 1

Czy w związku z planowaną działalnością Funduszu, Fundusz należy uznać za podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, również w sytuacji, w której jego działalność ograniczy się do nabywania i późniejszego zbywania Nieruchomości Gruntowych lub Nieruchomości Zabudowanych?

Państwa stanowisko w sprawie w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1

W związku z planowaną działalnością Funduszu, Fundusz należy uznać za podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, również w sytuacji, w której jego działalność ograniczy się do nabywania i późniejszego zbywania Nieruchomości Gruntowych lub Nieruchomości Zabudowanych.

UZASADNIENIE DO STANOWISKA WNIOSKODAWCY

1.Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzenia towarami jak właściciel (art. 7 ust. 1 ustawy o VAT).

2.Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

3.Natomiast, w myśl ust. 2 art. 15 ustawy o VAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Oznacza to, że aby móc być uznanym za podatnika podatku VAT konieczne jest: (i) bycie osobą prawną/jednostką organizacyjną niemającą osobowości prawnej/osobą fizyczną oraz (ii) wykonywanie samodzielnie działalności gospodarczej w ww. rozumieniu.

4.Ustawodawca nadał Funduszowi osobowość prawną, o czym stanowi art. 3 ust. 1 ustawy o funduszach. Na podstawie art. 4 ust. 1 ustawy o funduszach, towarzystwo tworzy fundusz inwestycyjny, zarządza nim i reprezentuje fundusz w stosunkach z osobami trzecimi. Oznacza to, że Fundusz spełnia pierwszą przesłankę do bycia uznanym za podatnika VAT - jest osobą prawną.

5.W zakresie rozważanego zagadnienia, Fundusz prowadzić będzie działalność polegającą na inwestowaniu w Nieruchomości Gruntowe lub Nieruchomości Gruntowe z prawami. Jako element tej działalności Fundusz planuje działania, polegające na sprzedaży nabytych nieruchomości w ramach swojej regularnej aktywności gospodarczej. W tym przypadku należy uznać, że Fundusz prowadzi swoją działalność w sposób zorganizowany, ciągły i dla celów zarobkowych. Na podstawie art. 4 ust. 4 ustawy o funduszach, należy podkreślić, że fundusz stanowi podmiot odrębny od towarzystwa, spółki zarządzającej oraz od osoby posiadającej bezpośrednio lub pośrednio większość głosów w radzie inwestorów, zgromadzeniu inwestorów lub zgromadzeniu uczestników.

6.Tym samym, Wnioskodawca uważa, że wypełni definicję działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. W konsekwencji, należy uznać, że Fundusz w ramach planowanej działalności związanej z realizacją projektów nieruchomościowych i z działalnością związaną z usługami, których przedmiotem są instrumenty finansowe, będzie działał jako podatnik VAT. (…)

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Państwo przedstawili w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanej dalej „podatkiem”, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, bądź świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Powołane przepisy pozwalają stwierdzić, że dostawa towarów bądź świadczenie usług podlegać będą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywane będą przez podmiot mający status podatnika, działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.

Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.):

„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.

„Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Analizując powołane przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów bądź świadczenie usługi podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy/usługi mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wnika, że są Państwo funduszem inwestycyjnym zamkniętym aktywów niepublicznych, utworzonym, zarządzanym i reprezentowanym przez Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych.

Fundusz działa na podstawie statutu. Zgodnie ze statutem Funduszu, celem inwestycyjnym Funduszu będzie w szczególności osiąganie wzrostu wartości jego aktywów, w tym poprzez inwestycje na rynku nieruchomości. Inwestycje takie mogą polegać między innymi na bezpośrednim nabywaniu własności lub współwłasności nieruchomości (lub też prawa użytkowania wieczystego lub udziałów we wspólności tego prawa) a następnie zbywaniu ich w całości lub w częściach realizując zysk. Jednocześnie, Fundusz będzie mógł czerpać dochody z najmu takich nieruchomości, a w celu podniesienia wartości tych nieruchomości Fundusz może przed ich zbyciem realizować opisane we wniosku czynności.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii uznania Funduszu, w związku z planowaną działalnością, za podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, również w sytuacji, w której jego działalność ograniczy się do nabywania i późniejszego zbywania Nieruchomości Gruntowych lub Nieruchomości Zabudowanych

Działalność funduszy inwestycyjnych jest regulowana ustawą z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (t. j. Dz. U. 2024 r., poz. 1034) dalej zwaną „ustawą o funduszach inwestycyjnych”.

W myśl art. 3 ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych:

Fundusz inwestycyjny jest osobą prawną, której wyłącznym przedmiotem działalności jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze proponowania nabycia jednostek uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych w określone w ustawie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe.

Zgodnie z art. 3 ust. 4 ustawy o funduszach inwestycyjnych:

Fundusz inwestycyjny może prowadzić działalność jako:

1)fundusz inwestycyjny otwarty;

2)alternatywny fundusz inwestycyjny: specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty albo fundusz inwestycyjny zamknięty.

W myśl art. 147 ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych:

1.Przedmiotem lokat funduszu inwestycyjnego zamkniętego mogą być:

      1) własność lub współwłasność:

         a) nieruchomości gruntowych w rozumieniu przepisów o gospodarce nieruchomościami,

         b) budynków i lokali stanowiących odrębne nieruchomości,

         c) statków morskich;

       2) użytkowanie wieczyste.

2.W skład aktywów funduszu wchodzą również przedmioty i urządzenia, w tym urządzenia infrastruktury technicznej, potrzebne do korzystania z przedmiotu praw określonych w ust. 1 zgodnie z jego społeczno-gospodarczym przeznaczeniem oraz niezbędne do zachowania przedmiotu tych praw w stanie niepogorszonym lub zwiększające jego wartość.

3.Dochody i pożytki z lokat, o których mowa w ust. 1, są przeznaczane w pierwszej kolejności na realizację celów wynikających z ust. 2.

Art. 148 ust. 1, 4 i 5 ustawy o funduszach inwestycyjnych:

1.Fundusz inwestycyjny zamknięty może nabywać wyłącznie prawa do nieruchomości o uregulowanym stanie prawnym i niebędących przedmiotem zabezpieczenia lub egzekucji. Fundusz może nabywać nieruchomości obciążone wyłącznie takimi prawami osób trzecich, których realizacja nie spowoduje ryzyka utraty własności nieruchomości.

4.Fundusz nie może przeznaczyć więcej niż 25% wartości aktywów funduszu łącznie na nabycie jednego z przedmiotów lokat, o których mowa w art. 147 ust. 1, oraz na inwestycje w ten przedmiot lokat.

5.Przez inwestycje, o których mowa w ust. 4, rozumie się budowę lub remont w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz.U. z 2024 r. poz. 725).

Przepisy ustawy o VAT oraz dyrektywy w zakresie uznania podmiotu za podatnika prowadzącego działalność gospodarczą stanowią o realizacji zasady powszechności opodatkowania VAT, wynikającej zarówno z przedmiotowego opodatkowania tym podatkiem, który obejmuje wszelkie dostawy towarów i świadczenie usług za wynagrodzeniem, jak i zakresu podmiotowego z uwagi na szeroko zakreślony krąg podmiotów uznawanych za podatników VAT. Definicja działalności gospodarczej zawarta w art. 15 ust. 2 ustawy ma charakter autonomiczny, oparty na przepisach dyrektywy i winna być rozpatrywana niezależnie od innych przepisów krajowych, gdyż mogłoby to spowodować naruszenia funkcjonalności systemu VAT. Z przytoczonych wyżej przepisów ustawy o VAT wynika, że dla uznania danego podmiotu za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy nie ma znaczenia rezultat prowadzonej działalności a sam fakt jej wykonywania. Oznacza to, że aby uznać działalność podmiotu za działalność gospodarczą nie jest konieczne, aby przyniosła ona jakiekolwiek efekty, wystarczy aby było to takie wykorzystywanie składników majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Czerpanie dochodów ze składników majątku wskazuje zatem na prowadzenie działalności gospodarczej.

Biorąc po uwagę powyższe, w sytuacji wykonywania czynności wpisujących się w definicje dostawy towarów czy świadczenia usług - w rozumieniu art. 5 ustawy - w tym również w zakresie zbywania nieruchomości, najmu, dzierżawy lub udostępniania nieruchomości na innej podstawie, gdy Fundusz będzie dokonywał tych czynności w sposób ciągły dla celów zarobkowych, bez względu na cel czy rezultat tej działalności, będzie uznany za podatnika prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy.

Z przedstawionych okoliczności wynika, że zgodnie ze statutem Funduszu, celem inwestycyjnym Funduszu będzie w szczególności osiąganie wzrostu wartości jego aktywów, w tym poprzez inwestycje na rynku nieruchomości. Fundusz prowadzić będzie działalność polegającą między innymi na bezpośrednim nabywaniu własności lub współwłasności nieruchomości (lub też prawa użytkowania wieczystego lub udziałów we wspólności tego prawa) a następnie zbywaniu ich w całości lub w częściach w ramach swojej regularnej aktywności gospodarczej. Należy więc uznać, że Fundusz będzie prowadził ww. działalność w sposób zorganizowany, ciągły i dla celów zarobkowych. Zatem wszelkie czynności, jakie Fundusz będzie podejmował w zakresie obrotu nieruchomościami, dokonywane będą w sferze jego działalności gospodarczej.

Zatem, odpowiadając na Państwa pytanie, należy stwierdzić, że w związku z planowaną działalnością Funduszu, Fundusz będzie występował w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w myśl art. 15 ust. 1 ustawy, również w sytuacji, w której jego działalność ograniczy się do nabywania i późniejszego zbywania Nieruchomości Gruntowych lub Nieruchomości Zabudowanych.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili oraz stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Niniejsza interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1. W zakresie pytań oznaczonych we wniosku nr 2 i nr 3 zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Informuje się, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (pytania). Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy i własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – rozpatrzone.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność. Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.