Brak obowiązku opodatkowania podatkiem VAT należności uzyskanych na podstawie rachunków, które zostały wystawione, gdy działalność nie podlegała opoda... - Interpretacja - 0114-KDIP1-3.4012.762.2024.1.JG
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Brak obowiązku opodatkowania podatkiem VAT należności uzyskanych na podstawie rachunków, które zostały wystawione, gdy działalność nie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, a które zostały uregulowane w czasie zarejestrowania działalności jako podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT.
Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
3 listopada 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 3 listopada 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku obowiązku opodatkowania podatkiem VAT należności uzyskanych na podstawie rachunków, które zostały wystawione, gdy działalność nie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, a które zostały uregulowane w czasie zarejestrowania działalności jako podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
1 kwietnia 2024 r. Podatnik zarejestrował działalność gospodarczą pod nazwą: (…), niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Podatnik, będący jednocześnie biegłym sądowym z zakresu rekonstrukcji wypadków, techniki samochodowej i ruchu drogowego, wykonywał na zlecenie sądów, prokuratur, jednostek policji i innych podmiotów ekspertyzy i sporządzał opinie, wystawiając swoim zleceniodawcom rachunki. Z końcem października 2024 r., w wyniku dokonanej analizy wystawionych rachunków Podatnik stwierdził zaistnienie dużego prawdopodobieństwa przekroczenia do końca 2024 r. limitu uzyskanych przychodów, niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, tj. kwoty 200 000 zł w skali roku. W związku z powyższym 1 listopada 2024 r. Podatnik dobrowolnie zarejestrował działalność jako podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.
Wskazać jednak należy, że większość zleceniodawców, głównie sądy i prokuratury, dokonują płatności za wykonane usługi w terminie od kilku do kilkunastu miesięcy od daty wystawienia rachunków. Do 31 października 2024 r. Podatnik nie otrzymał należności za szereg rachunków, wystawionych jeszcze w okresie, gdy nie był opodatkowany podatkiem VAT.
Pytanie
Czy Podatnik zobowiązany jest, zgodnie z treścią art. 19a ust. 5 pkt 1 lit. d) ustawy, do opodatkowania podatkiem VAT należności uzyskanych na podstawie rachunków, które wystawił do 31 października 2024 r., a zatem w okresie gdy jego działalność nie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, a jednocześnie które zostały mu wypłacone po tej dacie, to jest w czasie zarejestrowania już działalności jako podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT, a tym samym do skorygowania takich rachunków poprzez wystawienie w ich miejsce faktur VAT i przekazanie ich zleceniodawcom celem wypłaty należności powiększonych o kwotę podatku VAT?
Pana stanowisko w sprawie
Podatnik nie ma obowiązku opodatkować podatkiem VAT należności uzyskanych na podstawie rachunków, które wystawił do 31 października 2024 r., a zatem w okresie gdy jego działalność nie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, a jednocześnie, które zostały mu wypłacone po tej dacie, to jest w czasie zarejestrowania już działalności jako podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Jak wynika z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Stosownie natomiast do art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 w tym również:
1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
W tym miejscu należy wskazać, że prawo do wykonywania funkcji biegłego sądowego nabywane jest w określonym trybie i po spełnieniu ściśle określonych warunków wynikających z przepisów rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 stycznia 2005 r. w sprawie biegłych sądowych (Dz. U. z 2005 r. nr 15 poz. 133).
Biegły sądowy jest osobą, która posiada teoretyczne i praktyczne wiadomości specjalne w danej dziedzinie, potwierdzone stosownym dokumentem. Opinia wydana przez biegłego jest dowodem w postępowaniu sądowym.
Stosownie do art. 89 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 959):
Biegłemu powołanemu przez sąd przysługuje wynagrodzenie za wykonaną pracę oraz zwrot poniesionych przez niego wydatków niezbędnych dla wydania opinii.
Mając na uwadze powyższe, czynności biegłych sądowych w postępowaniu sądowym stanowią usługi, na co wskazuje powołany powyżej przepis art. 8 ust. 1 pkt 3 ustawy. Ich istotą jest bowiem dokonanie na zlecenie określonego świadczenia - wydanie opinii, ekspertyzy, za wynagrodzeniem. Mamy zatem do czynienia z czynnością opodatkowaną - odpłatnym świadczeniem usług.
Stosownie do art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy:
Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.
Zgodnie z art. 106b ust. 2 ustawy:
Podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3.
W myśl art. 19a ust. 1 ustawy:
Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 1a, 1b, 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20, art. 21 ust. 1 i art. 138f.
Z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, że podatnik który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego. Powyższy przepis formułuje zasadę ogólną, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru bądź wykonania usługi, co oznacza, że podatek staje się wymagalny w rozliczeniu za okres, w którym dokonana została dostawa towarów bądź świadczenie usług i powinien być rozliczony za ten okres.
Zauważyć należy, że w art. 19a ust. 5 ustawy, ustawodawca w sposób szczególny uregulował powstanie obowiązku podatkowego dla niektórych usług.
W myśl art. 19a ust. 5 pkt 1 lit. d ustawy:
Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty z tytułu świadczenia, na podstawie odrębnych przepisów, na zlecenie sądów powszechnych, administracyjnych, wojskowych lub prokuratury usług związanych z postępowaniem sądowym lub przygotowawczym, z wyjątkiem usług, do których stosuje się art. 28b, stanowiących import usług.
Zgodnie z art. 19a ust. 6 ustawy:
W przypadkach, o których mowa w ust. 5 pkt 1 i 2, obowiązek podatkowy powstaje w odniesieniu do otrzymanej kwoty.
Zatem, przy świadczeniu przez Pana - jako biegłego sądowego - usług na zlecenie sądów, prokuratur, policji i innych podmiotów obowiązek podatkowy z tytułu wykonania tych czynności powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty za wykonane usługi.
Ustawodawca przewiduje zwolnienie podmiotowe od podatku VAT dla pewnej grupy podatników. Regulacje w tym zakresie zawarte zostały w art. 113 ustawy.
Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy:
Zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.
W myśl art. 113 ust. 2 ustawy:
Do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1, nie wlicza się:
1) wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem na terytorium kraju;
1a) sprzedaży na odległość towarów importowanych, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem na terytorium kraju;
2) odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, z wyjątkiem:
a) transakcji związanych z nieruchomościami,
b) usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41,
c) usług ubezpieczeniowych
- jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych;
3) odpłatnej dostawy towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.
Stosownie do art. 113 ust. 5 ustawy:
Jeżeli wartość sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie ust. 1 przekroczy kwotę, o której mowa w ust. 1, zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę.
Jednocześnie w oparciu o art. 113 ust. 9 ustawy:
Zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatnika rozpoczynającego w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5, jeżeli przewidywana przez niego wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty określonej w ust. 1.
Zgodnie z art. 113 ust. 10 ustawy:
Jeżeli faktyczna wartość sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie ust. 9, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej, przekroczy w trakcie roku podatkowego kwotę określoną w ust. 1, zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę.
Zgodnie z art. 113 ust. 13 ustawy:
Zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się do podatników:
1) dokonujących dostaw:
a) towarów wymienionych w załączniku nr 12 do ustawy,
b) towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym, z wyjątkiem:
- energii elektrycznej (CN 2716 00 00),
- wyrobów tytoniowych,
- samochodów osobowych, innych niż wymienione w lit. e, zaliczanych przez podatnika, na podstawie przepisów o podatku dochodowym, do środków trwałych podlegających amortyzacji,
c) budynków, budowli lub ich części, w przypadkach, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. a i b,
d) terenów budowlanych,
e) nowych środków transportu,
f) następujących towarów, w związku z zawarciem umowy w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość, bez jednoczesnej fizycznej obecności stron, z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość do chwili zawarcia umowy włącznie:
- preparatów kosmetycznych i toaletowych (PKWiU 20.42.1),
- komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych (PKWiU 26),
- urządzeń elektrycznych (PKWiU 27),
- maszyn i urządzeń, gdzie indziej niesklasyfikowanych (PKWiU 28),
g) hurtowych i detalicznych części i akcesoriów do:
- pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli (PKWiU 45.3),
- motocykli (PKWiU ex 45.4);
2) świadczących usługi:
a) prawnicze,
b) w zakresie doradztwa, z wyjątkiem doradztwa rolniczego związanego z uprawą i hodowlą roślin oraz chowem i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego,
c) jubilerskie,
d) ściągania długów, w tym factoringu;
3) nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju.
Z opisu sprawy wynika, że w kwietniu 2024 r. zarejestrował Pan działalność gospodarczą niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej jako biegły sądowy wykonywał Pan na zlecenie sądów, prokuratur, policji i innych podmiotów ekspertyzy, wystawiając swoim zleceniodawcom rachunki. Z końcem października 2024 r., w wyniku dokonanej analizy wystawionych rachunków stwierdził Pan zaistnienie dużego prawdopodobieństwa przekroczenia do końca 2024 r. limitu kwoty 200 000 zł. W związku z powyższym 1 listopada 2024 r. zarejestrował Pan działalność jako podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. Większość zleceniodawców, głównie sądy i prokuratury, dokonują płatności za wykonane usługi w terminie od kilku do kilkunastu miesięcy od daty wystawienia rachunków. Do 31 października 2024 r. nie otrzymał Pan należności za szereg rachunków, wystawionych jeszcze w okresie, gdy nie był Pan opodatkowany podatkiem VAT.
Na tle powyższego opisu sprawy Pana wątpliwości sprowadzają się do ustalenia, czy zobowiązany jest Pan do opodatkowania podatkiem VAT należności uzyskanych na podstawie rachunków, które wystawił Pan do 31 października 2024 r., a zatem w okresie gdy Pana działalność nie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, a które zostały opłacone po tej dacie, a tym samym do skorygowania takich rachunków poprzez wystawienie w ich miejsce faktur VAT.
Jak wynika z analizowanego wniosku, w okresie do 31 października 2024 r., kiedy świadczył Pan usługi na rzecz sądów, prokuratur, itd. za które nie otrzymał zapłaty, nie był Pan zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. Zatem czynności wykonania ekspertyzy z zakresu rekonstrukcji wypadków, techniki samochodowej i ruchu drogowego mieściły się w zakresie zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT, zgodnie z art. 113 ust. 9 ustawy i za wykonywane czynności zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy nie był Pan zobowiązany do wystawienia faktur VAT.
Zatem w stosunku do usług świadczonych na rzecz sądów, prokuratur, itd. w okresie, w którym nie był Pan podatnikiem podatku VAT, czyli do 31 października 2024 r. nie jest Pan zobligowany do rozpoznania obowiązku podatkowego. Co prawda moment uregulowania wobec Pana należności za usługi będzie miał miejsce w okresie, w którym jest Pan już czynnym podatnikiem podatku VAT, jednakże istotne w sprawie jest to, że same czynności miały miejsce, w okresie gdy nie był Pan czynnym podatnikiem podatku VAT (korzystał Pan ze zwolnienia z tego podatku).
W świetle powyższych okoliczności należy wskazać, że nie ma Pan obowiązku rozliczenia podatku wobec czynności wykonanych przez Pana w okresie kiedy nie był Pan czynnym podatnikiem podatku VAT.
W efekcie odpowiadając na Pana pytanie należy wskazać, że nie ma Pan obowiązku opodatkowania podatkiem VAT należności uzyskanych na podstawie rachunków, które wystawił Pan do 31 października 2024 r., a zatem w okresie gdy Pana działalność nie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, a które zostały uregulowane w czasie zarejestrowania działalności jako podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT.
Dodatkowe informacje
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w danie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).