Brak prawa do odzyskania podatku VAT od wydatków związanych z projektem - cyberbezpieczeństwo.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 września 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 27 września 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku możliwości odzyskania podatku naliczonego związanego z realizacją Projektu. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 29 października 2024 r. (wpływ 29 października 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina (...) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (VAT), dokonuje sprzedaży opodatkowanej VAT i zwolnionej z VAT oraz sprzedaży niepodlegającej VAT. Gmina wykonuje zadania nałożone na nią odrębnymi przepisami prawa. Większość tych zadań jest realizowana przez Gminę w ramach rygoru publicznego, jednak niektóre czynności wykonuje na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych i traktuje je jako podlegające regulacji VAT.

W ramach czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych wykonuje:

·    transakcje wg. odpowiednich stawek VAT (sprzedaż gruntów, sprzedaż nieruchomości, dzierżawa lokali, sprzedaż wody i ścieków, itp.) – dokumentowane są one fakturami oraz notami;

·    jako transakcje zwolnione (sprzedaż gruntów rolnych, dzierżawa gruntów rolnych, najem lokali mieszkalnych, itp.) – dokumentowane fakturami oraz notami;

·    w ramach czynności niepodlegających VAT wykonuje następujące czynności:

-pobiera opłaty publicznoprawne i administracyjne;

-czynności związane z wykonywaniem zadań własnych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. ustawy o samorządzie gminnym, gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Z kolei art. 6 ust. 1 ww. ustawy mówi o tym, że do działań gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Od stycznia 2017 r. Gmina dokonała centralizacji rozliczeń podatku VAT, tj. wspólne rozliczenie VAT wraz z wszystkimi jednostkami budżetowymi Gminy.

Stosownie do przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług Gmina w ewidencji prowadzonej dla celów VAT odlicza podatek naliczony w następujący sposób:

-    w przypadku sprzedaży wody i ścieków – odliczenie zgodnie z interpretacją indywidualną z 29 czerwca 2020 r. wydaną przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (0113-KDIPT1-2.4012.223.2020.2.KT UNP: 1025669);

-    w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych do celów wykonywanej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, w sytuacji gdy przypisane tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe, kwoty podatku naliczonego związanego z działalnością gospodarczą, o której mowa w art. 86 ust. 2 ustawy o VAT, odliczane są na podstawie proporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT;

-    odnośnie kwoty podatku naliczonego podporządkowanej do celów innych niż działalność gospodarcza, Gmina nie odlicza podatku.

Gmina złożyła wniosek o dofinansowanie projektu grantowego pn.: „(...)”, Priorytet II: (…).

Celem Projektu jest zwiększenie poziomu bezpieczeństwa informacji jednostek samorządu terytorialnego poprzez wzmocnienie odporności i zdolności do skutecznego zapobiegania i reagowania na incydenty w systemach informacyjnych. Projekt realizowany jest w okresie (...) Całkowity koszt Projektu wynosi (...) zł, są to wydatki kwalifikowalne finansowane z funduszy europejskich w 83% oraz dofinansowywane z budżetu państwa w 17%. Realizacja Projektu poprzez wsparcie grantowe jednostek samorządowych przyczyni się do:

-wdrożenia lub aktualizacji w JST polityk bezpieczeństwa informacji (SZBI);

-wdrożenia w JST środków zarządzania ryzykiem w cyberbezpieczeństwie;

-wdrożenia w JST mechanizmów i środków zwiększających odporność na ataki z cyberprzestrzeni;

-podniesienia poziomu wiedzy i kompetencji personelu JST kluczowego z punktu widzenia SZBI wdrożonego w urzędzie;

-przeprowadzenia w JST audytów SZBI potwierdzających uzyskanie wyższego poziomu odporności na cyberzagrożenia.

Projekt pn.: „(...)” służy i będzie służył realizacji zadań Gminy opisanych w ustawie o samorządzie gminnym, zwiększa zdolność Gminy w zakresie realizacji usług publicznych na drodze informatycznej. Gmina aplikując do programu złożyła oświadczenie o kwalifikowalności podatku VAT, w którym oświadczyła, że jest czynnym podatnikiem VAT, zarejestrowanym we właściwym urzędzie skarbowym i jednocześnie nie posiada prawa do odliczenia podatku VAT, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy od towarów i usług. Realizowany przez Gminę Projekt grantowy nie ma związku z czynnościami opodatkowanymi, w konsekwencji Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego, związanego z realizacją przedmiotowego Projektu.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu sprawy

Faktury w związku z nabyciem towarów i usług w ramach realizowanego Projektu pn. „(...)” są i będą w przyszłości wystawiane na Gminę (...) – nabywca, Urząd Gminy (...) – odbiorca.

Realizowany przez Gminę Projekt grantowy nie ma związku z czynnościami opodatkowanymi, w konsekwencji Gmina nie ma prawnej możliwości odzyskania podatku od towarów i usług, związanego z realizacja przedmiotowego Projektu. Projekt pn. „(...)” kierowany jest do samorządów do celów niepodlegających VAT, a dodatkowo produkty zakupione z dofinansowania nie będą podlegały umowie cywilnoprawnej (nie będą dzierżawione/wynajmowane).

Realizacja Projektu będzie miała miejsce w ramach wykonywania zadań własnych Gminy.

Gmina realizuje zadania własne polegające na zaspokajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty oraz zadania zlecone z zakresu administracji rządowej, jak również z zakresu wyborów powszechnych oraz referendów (art. 7 i 8 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym). Projekt skupia się na wzmocnieniu cyberbezpieczeństwa w administracji publicznej, co przyczyni się do ochrony danych, infrastruktury i zasobów publicznych na poziomie lokalnym i regionalnym.

Pytanie

Czy Gmina (...) ma prawną możliwość odzyskania podatku od towarów i usług w związku z ponoszonymi wydatkami na realizację projektu pn.: „(...)” polegającego na wdrożeniu systemów zapewniających cyberbezpieczeństwo, w zakupie sprzętu, oprogramowania, licencji oraz szkoleń z zakresu cyberbezpieczeństwa?

Państwa stanowisko w sprawie (ostatecznie doprecyzowane w piśmie z 29 października 2024 r.)

Zgodnie z zapisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

W związku z realizowanym projektem pn.: „(...)” Gmina nie ma możliwości odliczenia podatku VAT od poniesionych wydatków.

Wdrożone systemy zapewniające cyberbezpieczeństwo w ramach realizacji Projektu będą wykorzystywane do poprawy usług publicznych na drodze informatycznej, pracy oraz wzmocnienia cyfrowej odporności na zagrożenia i będą wykorzystywane do poprawy obsługi administracyjnej mieszkańców.

W związku z realizowanym projektem pn.: „(...)”, Gmina nie ma prawnej możliwości odzyskania podatku od towarów i usług od poniesionych wydatków. Wdrożone systemy zapewniające cyberbezpieczeństwo w ramach realizacji Projektu będą wykorzystywane do poprawy usług publicznych na drodze informatycznej, pracy oraz wzmocnienia cyfrowej odporności na zagrożenia i będą wykorzystywane do poprawy obsługi administracyjnej mieszkańców.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”. W świetle tego przepisu:

W oparciu o art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Stosownie do art. 87 ust. 1 ustawy:

Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika zostały określone w art. 87 ust. 2-6 ustawy.

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług, oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego, że zakupy są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, według którego:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wskazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Na mocy art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności powinien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:

Jak stanowi art. 15 ust. 2 ustawy:

Zgodnie natomiast z art. 15 ust. 6 ustawy:

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwojakim charakterze:

·podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz

·podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na postawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem, jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Tylko bowiem w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm.):

W świetle art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

W oparciu o art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy Gmina może odzyskać podatek naliczony związany z realizacją Projektu.

Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy, uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W omawianej sprawie warunek ten nie jest spełniony, ponieważ – jak Państwo wskazali – realizowany przez Gminę Projekt grantowy nie ma związku z czynnościami opodatkowanymi, w konsekwencji Gmina nie ma prawnej możliwości odzyskania podatku od towarów i usług, związanego z realizacja przedmiotowego Projektu. Projekt pn. „(...)” kierowany jest do samorządów do celów niepodlegających VAT, a dodatkowo produkty zakupione z dofinansowania nie będą podlegały umowie cywilnoprawnej (nie będą dzierżawione/wynajmowane). Realizacja Projektu będzie miała miejsce w ramach wykonywania zadań własnych Gminy. W związku z powyższym, Gmina nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków ponoszonych z tytułu realizacji ww. Projektu. Tym samym, z tego tytułu nie przysługuje Państwu prawo do zwrotu różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

W związku z realizacją ww. projektu Gmina nie ma również możliwości uzyskania zwrotu podatku na zasadach określonych w rozdziale 4 rozporządzenia Ministra Finansów z 16 grudnia 2013 r. w sprawie miejsca świadczenia usług oraz zwrotu kwoty podatku naliczonego jednostce dokonującej nabycia (importu) towarów lub usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1008 ze zm.). Ewentualny zwrot na podstawie tych przepisów obwarowany jest pewnymi warunkami, które podatnik winien spełnić. Wśród warunków tych ustawodawca wymienia m.in. pochodzenie środków finansowych ze źródeł określonych w § 8 ust. 3 i 4 ww. rozporządzenia, a w zakresie środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej podpisanie umowy o dofinansowanie przed 1 maja 2004 r. Ponieważ Gmina nie spełnia ww. warunku, nie ma możliwości ubiegania się o zwrot podatku na podstawie przepisów rozdziału 4 ww. rozporządzenia.

Podsumowanie

Gmina (...) nie ma prawnej możliwości odzyskania podatku od towarów i usług w związku z ponoszonymi wydatkami na realizację projektu pn.: „(...)” polegającego na wdrożeniu systemów zapewniających cyberbezpieczeństwo, zakupie sprzętu, oprogramowania, licencji oraz szkoleń z zakresu cyberbezpieczeństwa.

Tym samym Państwa stanowisko uznałem za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zauważam, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisem sprawy. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Podkreślam, że przedmiotowa interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Zaznaczam także, że pojęcie „kosztu kwalifikowalnego” nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu tej interpretacji mogą być jedynie pomocne Państwu przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowalnym. W związku z powyższym nie zająłem stanowiska w tej sprawie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·  Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·    w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·    w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).