Interpretacja indywidualna z dnia 8 listopada 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-3.4012.506.2024.2.DS
Temat interpretacji
Kwoty odsetek pobieranych z rachunku bądź wpłacanych na rachunek w ramach rozliczenia Umowy cash poolingu nie powinny być uwzględniane w tzw. proporcji sprzedaży, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
5 sierpnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 29 lipca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych uczestnictwa w Systemie cash-pooling oraz pełnienia funkcji Koordynatora w tym Systemie.
Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 15 października 2024 r. (wpływ 16 października 2024 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
A Spółka Akcyjna jest podatnikiem, o którym mowa w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. ( t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1406 ze zm.; „ustawa o CIT”), podlegającym obowiązkowi podatkowemu w Polsce od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania.
Rok obrotowy Wnioskodawcy obejmuje kolejnych 12 miesięcy i pokrywa się z rokiem kalendarzowym. A S.A. jest krajowym liderem (…). Podstawowa działalność Spółki to (…). Spółka posiada także sieć (…) w Polsce oraz zarządza (…). A S.A. jest spółką (…) z siedzibą w Polsce i wraz z pięcioma spółkami zależnymi tworzy Grupę Kapitałową „GK A”.
W skład grupy wchodzą następujące spółki sektora (...), realizujące specjalistyczne usługi na rzecz GK A S.A.:
1.B Sp. z o.o. - przeładunek towarów w (...);
2.C Sp. z o.o. - działalność ochroniarska (...);
3.D Sp. z o.o. - naprawa i konserwacja maszyn (infrastruktury technicznej sektora (…));
4.E S.A. przeładunek towarów w (…).
Strategia Grupy Kapitałowej zakłada wzmacnianie pozycji grupy w sektorze magazynowania i transportu (…) oraz systematyczny rozwój w obszarze (…) poprzez rozbudowę pojemności magazynowych oraz sieci (…). A S.A. zamierza zawrzeć z bankiem mającym siedzibę na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej Umowę Systemu Zarządzania Środkami Pieniężnymi w Grupie Rachunków [dalej: Umowa].
Stronami Umowy będą podmioty, które wraz ze Spółką wchodzą w skład jednej grupy kapitałowej [dalej: Uczestnicy Systemu] i są polskimi rezydentami podatkowymi. System Zarządzania Środkami Pieniężnymi w Grupie Rachunków jest usługą należącą do zakresu usług bankowych, polegających na umożliwieniu przez bank grupie kapitałowej, do której należy Spółka, bardziej efektywnego, codziennego zarządzania środkami pieniężnymi i limitami zadłużenia oraz korzystania przez poszczególne spółki z grupy ze wspólnej płynności finansowej całej grupy kapitałowej. Umowa dotyczyć będzie zatem systemu zarządzania płynnością finansową Uczestników Systemu. Oznacza to, iż na podstawie Umowy bank będzie świadczył na rzecz Wnioskodawcy oraz pozostałych Uczestników Systemu tzw. usługę cash poolingu.
Przed rozpoczęciem korzystania z usługi cash poolingu spółki z grupy kapitałowej zawrą z bankiem umowy bieżących rachunków bankowych [dalej: Rachunki Główne]. Następnie, Wnioskodawca oraz pozostałe spółki z grupy kapitałowej przystąpią wraz z bankiem do analizowanej Umowy, na podstawie, której bank udostępni w Rachunkach Głównych limit zadłużenia wymagalny na koniec dnia, w którym został udzielony [dalej: Limit Zadłużenia]. Ponadto, w ramach Umowy bank dokonywał będzie na zlecenie Uczestników Systemu rozliczeń pieniężnych z wykorzystaniem Rachunków Głównych. Systemem zarządzania środkami pieniężnymi objęte zostaną rachunki prowadzone w walucie polskiej. W ramach Umowy Spółka - będąc jednym z Uczestników Systemu - pełnić będzie dodatkowo funkcję tzw. Koordynującego. Tym samym, w związku z uczestnictwem w Umowie Wnioskodawca będzie posiadał w banku dwa rachunki rozliczeniowe.
Jeden z rachunków prowadzony będzie dla Koordynującego w ramach grupy Rachunków Głównych [dalej: Grupa Rachunków] z udostępnionym Limitem Zadłużenia [dalej: Rachunek Główny Koordynującego], natomiast drugi z rachunków nie będzie objęty Grupą Rachunków [dalej: Rachunek Pomocniczy Koordynującego].
Pełnienie funkcji Koordynującego wiąże się z reprezentowaniem pozostałych Uczestników Systemu wobec banku w zakresie kwestii związanych z Umową (uczestnictwem w Systemie Zarządzania Środkami Pieniężnymi) a także z pełnieniem funkcji rozliczeniowej zgodnie z opisem w dalszej części wniosku. Z tytułu pełnionej funkcji Wnioskodawca nie będzie uzyskiwał wynagrodzenia.
Zgodnie z Umową rozliczenia dokonywane pomiędzy poszczególnymi Uczestnikami Systemu (w tym Koordynującym) w ramach Systemu Zarządzania Środkami Pieniężnymi [dalej: System] oparte będą na konwersji długu (art. 518 § 1 pkt 3 Kodeksu Cywilnego) skutkującej subrogacją z art. 518 Kodeksu Cywilnego, tj. wstąpieniem w miejsce zaspokojonego wierzyciela. System zakłada bilansowanie (tj. zerowanie) sald na prowadzonych przez bank rachunkach bankowych Uczestników Systemu (tj. Grupie Rachunków) z wykorzystaniem Rachunku Pomocniczego Koordynującego. Bilansowanie sald na Grupie Rachunków dokonywane będzie na koniec każdego dnia roboczego z chwilą postawienia w wymagalność Limitów Zadłużenia udzielonych przez bank Uczestnikom Systemu oraz Koordynującemu w Grupie Rachunków. Oznacza to, iż przy wykorzystaniu wskazanego powyżej mechanizmu prawnego Koordynujący będzie dokonywał spłaty wobec banku długów wszystkich Uczestników Systemu z tytułu wykorzystania przez nich Limitów Zadłużenia, lub Uczestnicy Systemu spłacać będą dług Koordynującego wobec banku z tytułu wykorzystania Limitu Zadłużenia przyznanego Koordynującemu.
W wyniku wskazanych czynności odpowiednio Koordynujący jak i pozostali Uczestnicy Systemu będą wstępować w miejsce banku w prawa z wierzytelności subrogacyjnych z tytułu dokonanych spłat [dalej: Roszczenia].
Zgodnie z Umową kwoty Roszczeń obciążone będą odsetkami stosownie do określonej stopy procentowej. Odsetki od Roszczeń będą naliczane na bazie dziennej, natomiast ich płatność przez/do poszczególnych Uczestników Systemu (w tym Koordynującego) będzie dokonywana jednorazowo w okresie rozliczeniowym (miesięcznym). Wysokość odsetek należnych poszczególnym Uczestnikom Systemu kalkulowana będzie przez bank. Jednocześnie bank, na bazie dziennej, naliczał będzie debetowe/kredytowe odsetki bankowe od salda występującego na Rachunku Pomocniczym Koordynującego. Raz na miesiąc, w ustalonej dacie rozliczenia, bank uzna Rachunek Pomocniczy Koordynującego kwotą należnych odsetek lub odpowiednio obciąży Rachunek Pomocniczy Koordynującego kwotą odsetek należnych bankowi z tytułu kredytu w tym rachunku. W związku z uczestnictwem w Systemie, Spółka ponosiła będzie na rzecz banku określone w Umowie opłaty.
Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego
A S.A. jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług o numerze identyfikacyjnym (…).
Poza umową z Bankiem, A S.A. jako Koordynującego nie będzie łączył jakikolwiek inny stosunek prawny (umowa) dotyczący cash pool z pozostałymi Spółkami Grupy Kapitałowej.
Funkcje Koordynatora zostały wymienione w § 8 „Umowy systemu zarządzania środkami pieniężnymi w grupie rachunków” zawartej z Bankiem i dotyczą następujących czynności:
„1. Z zastrzeżeniem innych postanowień Umowy, każdy Uczestnik Systemu upoważnia Koordynującego do wykonywania następujących czynności w imieniu któregokolwiek lub wszystkich Uczestników Systemu:
1)podpisania z Bankiem i innymi podmiotami aneksu do Umowy, według swobodnej oceny Koordynującego, na mocy którego inne podmioty staną się Uczestnikami Systemu, przystąpią do Systemu lub wystąpią z Systemu;
2)wyłączenia Rachunku Głównego z Systemu w imieniu tegoż Uczestnika Systemu poprzez złożenie zawiadomienia skierowanego do Banku;
3)zmiany lub zastępowania treści dyspozycji lub załączników do Umowy pod warunkiem uzyskania uprzedniej pisemnej zgody Banku;
4)negocjowania z Bankiem wysokości oprocentowania, które Bank będzie stosował odpowiednio w przypadku dodatnich i ujemnych sald na wszystkich Rachunkach Głównych;
5)podpisywania z Bankiem dyspozycji zmiany Maksymalnych Wysokości Limitów Zadłużenia Uczestników Systemu oraz Maksymalnej Sumy Limitów Zadłużenia, bez ograniczeń kwotowych, zgodnie z trybem opisanym w § 10;
6)zmiany Wysokości Limitów Zadłużenia na rachunkach Uczestników Systemu, zgodnie z trybem określonym w treści § 9;
7)negocjowania z Bankiem wysokości opłat i kosztów związanych z Umową;
8)reprezentowania Uczestników Systemu we wszelkich sprawach dotyczących Umowy oraz do podpisywania stosownych aneksów w tym zakresie.
Każdy Uczestnik Systemu umocowuje Koordynującego do ustanawiania dalszych pełnomocników (substytucyjnych) do wykonywania czynności Koordynującego wynikających z niniejszego paragrafu. W przypadku zawierania aneksu do Umowy w formie pisemnej, aneks taki sporządza się w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, jeden dla Banku oraz jeden dla Koordynującego, a w przypadku aneksu dotyczącego przystąpienia nowych Uczestników Systemu - jeden egzemplarz dla Banku, jeden dla Koordynującego oraz w odpowiedniej liczbie dla przystępujących Uczestników Systemu. Jednocześnie Koordynujący jest zobowiązany do dostarczenia w terminie 7 dni od daty zawarcia aneksu, jego kopii poświadczonej za zgodność z oryginałem do każdego Uczestnika Systemu.
Aneksy, o których mowa w ust. 3, mogą zostać podpisane w postaci elektronicznej. W takim wypadku postanowień z ust. 3 nie stosuje się”
Ponadto, A S.A. przeprowadził postępowanie przetargowe na wybór Banku oferenta do świadczenia usług cash-pooling dla Grupy Kapitałowej A. Jako Koordynator/Uczestnik systemu A S.A. jest obowiązany posiadać:
- Rachunek Główny Koordynującego – Rachunek bieżący funkcjonujący w ramach Grupy Rachunków, prowadzony przez Bank dla Uczestnika Systemu na podstawie odrębnej Umowy Rachunku Bankowego, wskazany w załączniku nr 1 do Umowy,
- Rachunek Pomocniczy Koordynującego - rachunek bieżący Koordynującego wskazany w załączniku nr 1 do Umowy, prowadzony przez Bank dla Koordynującego na podstawie odrębnej Umowy Rachunku Bankowego, na którym na koniec każdego dnia wykazywane jest końcowe saldo Grupy Rachunków,
oraz wnieść jednorazową opłatę z tytułu wdrożenia konfiguracji systemu w wysokości 1.000 zł.
Z tytułu wykonywania czynności Koordynującego nie jest należne wynagrodzenie dla A S.A. Pozostali uczestnicy systemu cash poling nie będą wykonywać na rzecz A S.A. jakichkolwiek czynności.
Pytania
1.Czy w świetle opisanego zdarzenia przyszłego, czynności wykonywane w ramach Struktury cash poolingu będą stanowiły czynności podlegające opodatkowaniu VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT?
2.Czy w świetle opisanego zdarzenia przyszłego, kwoty odsetek pobieranych z rachunku Wnioskodawcy bądź wpłacanych na jego rachunek w ramach rozliczenia Umowy cash poolingu powinny wpływać na rozliczenia VAT Wnioskodawcy?
Państwa stanowisko w sprawie
Ad 1.
Czynności związane z uczestnictwem w systemie kompleksowego zarządzania płynnością finansową nie będą stanowić podlegających opodatkowaniu VAT usług w rozumieniu Ustawy o VAT. Z uwagi na cechy charakterystyczne systemu Cash poolingu w roli usługodawcy występuje Bank, który będzie obsługiwał umowę Cash poolingu.
Bank wykonuje w ramach funkcjonowania Umowy szereg czynności składających się łącznie na jedną usługę w postaci usługi zarządzania przepływami środków finansowych pomiędzy rachunkami bieżącymi uczestników Systemu Cash Pooling. Bank udostępni w Rachunkach Głównych limit zadłużenia, będzie dokonywał na zlecenie Uczestników Systemu rozliczeń pieniężnych z wykorzystaniem tych Rachunków Głównych. Dla Koordynującego Bank otworzy również Rachunek Pomocniczy. Zgodnie z postanowieniami Umowy Bank będzie dokonywał codziennego bilansowania (zerowania) środków zgromadzonych na Rachunkach Głównych Uczestników. Z tytułu świadczenia Usługi w ramach Systemu Bank od każdego Uczestnika Systemu będzie pobierał opłatę miesięczną za uczestnictwo w Systemie. W praktyce więc, to Bank jako usługodawca, a więc podmiot organizujący operacje konsolidacji środków pieniężnych podmiotów uczestniczących w Systemie Cash Poolingu, dla tych usług jest podatnikiem VAT.
Z kolei Uczestnicy Systemu cash-poolingu nie będą wykonywać jakichkolwiek czynności na potrzeby realizacji umowy cash-poolingu oraz w związku z wykonywaniem tej umowy. Uczestnicy upoważnią jednego z nich działającego w roli Koordynującego do wykonywania czynności administracyjnych związanych z realizacją umowy cash-poolingu. Zatem, uczestnicy systemu Cash Poolingu, nie będą świadczyć usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy.
Za czynności wykonywane w ramach usługi zarządzania płynnością finansową Bank będzie pobierał od Uczestników wynagrodzenie.
Zatem, w świetle art. 5 ust. 1 ustawy, z perspektywy Uczestników umowy zarządzania płynnością finansową, czynności przez wykonywane Uczestników w ramach tej umowy, pozostają poza zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
Wnioskodawca uważa ponadto, że ponieważ Koordynujący będzie wykonywać pewne niezbędne czynności administracyjne oraz reprezentować przed Bankiem wszystkich uczestników cash poolingu, tj.: podpisze z Bankiem w imieniu Uczestników aneks do Umowy, na mocy którego inny podmiot stanie się Uczestnikiem umowy cash-poolingu, podejmie czynności mające na celu wyłączenie Rachunku Uczestnika z usługi cash-poolingu poprzez złożenie zawiadomienia skierowanego do Banku, zmieni lub zastąpi treść zleceń lub załączników do Umowy pod warunkiem uzyskania uprzedniej pisemnej zgody Banku, będzie negocjować z Bankiem wysokości oprocentowania, które Bank będzie stosował odpowiednio przy dodatnich i ujemnych saldach na Rachunkach, będzie podejmować czynności mające na celu dokonanie zmiany wysokości limitów zadłużenia w Rachunkach Uczestników, będzie podejmować w imieniu wszystkich stron umowy cash-poolingu czynności mające na celu negocjowanie z Bankiem wysokości kosztów i opłat związanych z Umową, będzie reprezentować Uczestników we wszystkich sprawach dotyczących Umowy oraz podejmować czynności mające na celu podpisanie aneksów dotyczących Umowy z Bankiem w imieniu wszystkich Uczestników, również czynności Koordynującego w świetle art. 5 ust. 1 ustawy, pozostają poza zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
Ad 2.
Zdaniem Wnioskodawcy, środki finansowe (salda) przenoszone w ramach Systemu cash pool między Rachunkami Głównymi Uczestników Systemu Cash Poolingu a Rachunkiem Głównym Koordynującego, a także odsetki pobierane z Rachunków Głównych Wnioskodawców bądź wpłacane na Rachunek Główny Wnioskodawcy nie powinny wpływać na rozliczenia VAT (nie powinny być również uwzględniane w tzw. proporcji sprzedaży, o której mowa w art. 90 ust. 2 i 3 ustawy). Działania podejmowane w związku z uczestnictwem w Systemie Cash Poolingu stanowią czynności pomocnicze dla Banku i jednocześnie nie stanowią świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ustawy.
Odsetki uzyskane w związku z uczestnictwem w Systemie nie stanowią wynagrodzenia z tytułu ich świadczenia. Wnioskodawca nie będzie działać w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Zakres tych czynności sformułowany został odpowiednio w art. 7 i w art. 8 ww. ustawy.
Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Przy czym, w myśl art. 2 pkt 6 ustawy:
Towarami są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Stosownie natomiast do art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Pod pojęciem usługi należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów w myśl art. 7 ustawy. Każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi zatem co do zasady usługę w rozumieniu ustawy, niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:
- w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, nabywca jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
- świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).
Należy podkreślić, że oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Przy czym z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 cyt. ustawy).
Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Przy czym przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.
W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (np. wyrok z 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise), przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego.
Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę, należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.
Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.
Zatem za czynność podlegającą opodatkowaniu VAT uważane mogą być takie sytuacje, w których:
- istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne,
- wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy,
- istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi,
- odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,
- istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.
Ponadto, zgodnie z unormowaniami zawartymi w art. 8 ust. 2 ustawy, w pewnych, ściśle określonych przypadkach, również nieodpłatne świadczenie usług należy uznać za spełniające definicję odpłatnego świadczenia usług.
W myśl art. 8 ust. 2 ustawy:
Za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:
1)użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
2)nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.
Zatem dla ustalenia, czy konkretna, nieodpłatna czynność podlega opodatkowaniu w związku z uznaniem jej za odpłatne świadczenie usług, istotny jest cel jej świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisuje się w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują.
Należy wskazać, że zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza nie tylko czynnik przedmiotowy – opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, ale także czynnik podmiotowy – czynności muszą być wykonywane przez podatnika.
Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Z okoliczności sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Zamierzają Państwo zawrzeć z bankiem mającym siedzibę na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej Umowę Systemu Zarządzania Środkami Pieniężnymi w Grupie Rachunków [Umowa]. Stronami tej Umowy będą podmioty, które wraz ze Spółką wchodzą w skład jednej grupy kapitałowej [Uczestnicy Systemu] i są polskimi rezydentami podatkowymi.
Umowa dotyczyć będzie systemu zarządzania płynnością finansową Uczestników Systemu. Oznacza to, iż na podstawie Umowy bank będzie świadczył na rzecz Państwa oraz pozostałych Uczestników Systemu tzw. usługę cash poolingu.
Przed rozpoczęciem korzystania z usługi cash poolingu spółki z grupy kapitałowej zawrą z bankiem umowy bieżących rachunków bankowych [Rachunki Główne]. Następnie, Państwo oraz z pozostałe spółki z grupy kapitałowej przystąpią wraz z bankiem do analizowanej Umowy, na podstawie, której bank udostępni w Rachunkach Głównych Limit Zadłużenia wymagalny na koniec dnia, w którym został udzielony. Ponadto, w ramach Umowy bank dokonywał będzie na zlecenie Uczestników Systemu rozliczeń pieniężnych z wykorzystaniem Rachunków Głównych. W ramach Umowy Państwo - będąc jednym z Uczestników Systemu - pełnić będą dodatkowo funkcję tzw. Koordynującego.
W związku z uczestnictwem w Umowie będą Państwo posiadali w banku dwa rachunki rozliczeniowe. Jeden z rachunków prowadzony będzie dla Państwa jako Koordynującego w ramach grupy Rachunków Głównych z udostępnionym Limitem Zadłużenia [Rachunek Główny Koordynującego], natomiast drugi z rachunków nie będzie objęty Grupą Rachunków [Rachunek Pomocniczy Koordynującego]. Pełnienie funkcji Koordynującego wiąże się z reprezentowaniem pozostałych Uczestników Systemu wobec banku w zakresie kwestii związanych z Umową (uczestnictwem w Systemie Zarządzania Środkami Pieniężnymi), a także z pełnieniem funkcji rozliczeniowej. Z tytułu pełnionej funkcji nie będą Państwo uzyskiwali wynagrodzenia.
Zgodnie z Umową rozliczenia dokonywane pomiędzy poszczególnymi Uczestnikami Systemu (w tym z Koordynującym) w ramach Systemu Zarządzania Środkami Pieniężnymi oparte będą na konwersji długu (art. 518 § 1 pkt 3 Kodeksu Cywilnego) skutkującej subrogacją z art. 518 Kodeksu Cywilnego, tj. wstąpieniem w miejsce zaspokojonego wierzyciela. System zakłada bilansowanie (tj. zerowanie) sald na prowadzonych przez bank rachunkach bankowych Uczestników Systemu (tj. Grupie Rachunków) z wykorzystaniem Rachunku Pomocniczego Koordynującego. Bilansowanie sald na Grupie Rachunków dokonywane będzie na koniec każdego dnia roboczego z chwilą postawienia w wymagalność Limitów Zadłużenia udzielonych przez bank Uczestnikom Systemu oraz Koordynującemu w Grupie Rachunków. Oznacza to, iż przy wykorzystaniu wskazanego powyżej mechanizmu prawnego Koordynujący (Państwo) będzie dokonywał spłaty wobec banku długów wszystkich Uczestników Systemu z tytułu wykorzystania przez nich Limitów Zadłużenia, lub Uczestnicy Systemu spłacać będą dług Koordynującego wobec banku z tytułu wykorzystania Limitu Zadłużenia przyznanego Koordynującemu. W wyniku wskazanych czynności odpowiednio Państwo jak i pozostali Uczestnicy Systemu będą wstępować w miejsce banku w prawa z wierzytelności subrogacyjnych z tytułu dokonanych spłat [Roszczenia].
Zgodnie z Umową kwoty Roszczeń obciążone będą odsetkami stosownie do określonej stopy procentowej. Odsetki od Roszczeń będą naliczane na bazie dziennej, natomiast ich płatność przez/do poszczególnych Uczestników Systemu (w tym Państwa) będzie dokonywana jednorazowo w okresie rozliczeniowym (miesięcznym). Wysokość odsetek należnych poszczególnym Uczestnikom Systemu kalkulowana będzie przez bank. Jednocześnie bank, na bazie dziennej, naliczał będzie debetowe/kredytowe odsetki bankowe od salda występującego na Rachunku Pomocniczym Koordynującego. Raz na miesiąc, w ustalonej dacie rozliczenia, bank uzna Rachunek Pomocniczy Koordynującego kwotą należnych odsetek lub odpowiednio obciąży Rachunek Pomocniczy Koordynującego kwotą odsetek należnych bankowi z tytułu kredytu w tym rachunku. W związku z uczestnictwem w Systemie, Spółka ponosiła będzie na rzecz banku określone w Umowie opłaty.
Poza umową z Bankiem, jako Koordynującego nie będzie Państwa łączył jakikolwiek inny stosunek prawny (umowa) dotyczący systemu cash pooling z pozostałymi Spółkami Grupy Kapitałowej. Funkcje Koordynatora zostały wymienione w § 8 „Umowy systemu zarządzania środkami pieniężnymi w grupie rachunków” zawartej z Bankiem i dotyczą następujących czynności:
„1. Z zastrzeżeniem innych postanowień Umowy, każdy Uczestnik Systemu upoważnia Koordynującego do wykonywania następujących czynności w imieniu któregokolwiek lub wszystkich Uczestników Systemu:
1)podpisania z Bankiem i innymi podmiotami aneksu do Umowy, według swobodnej oceny Koordynującego, na mocy którego inne podmioty staną się Uczestnikami Systemu, przystąpią do Systemu lub wystąpią z Systemu;
2)wyłączenia Rachunku Głównego z Systemu w imieniu tegoż Uczestnika Systemu poprzez złożenie zawiadomienia skierowanego do Banku;
3)zmiany lub zastępowania treści dyspozycji lub załączników do Umowy pod warunkiem uzyskania uprzedniej pisemnej zgody Banku;
4)negocjowania z Bankiem wysokości oprocentowania, które Bank będzie stosował odpowiednio w przypadku dodatnich i ujemnych sald na wszystkich Rachunkach Głównych;
5)podpisywania z Bankiem dyspozycji zmiany Maksymalnych Wysokości Limitów Zadłużenia Uczestników Systemu oraz Maksymalnej Sumy Limitów Zadłużenia, bez ograniczeń kwotowych, zgodnie z trybem opisanym w § 10;
6)zmiany Wysokości Limitów Zadłużenia na rachunkach Uczestników Systemu, zgodnie z trybem określonym w treści § 9;
7)negocjowania z Bankiem wysokości opłat i kosztów związanych z Umową;
8)reprezentowania Uczestników Systemu we wszelkich sprawach dotyczących Umowy oraz do podpisywania stosownych aneksów w tym zakresie
Każdy Uczestnik Systemu umocowuje Koordynującego do ustanawiania dalszych pełnomocników (substytucyjnych) do wykonywania czynności Koordynującego wynikających z niniejszego paragrafu. W przypadku zawierania aneksu do Umowy w formie pisemnej, aneks taki sporządza się w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, jeden dla Banku oraz jeden dla Koordynującego, a w przypadku aneksu dotyczącego przystąpienia nowych Uczestników Systemu - jeden egzemplarz dla Banku, jeden dla Koordynującego oraz w odpowiedniej liczbie dla przystępujących Uczestników Systemu. Jednocześnie Koordynujący jest zobowiązany do dostarczenia w terminie 7 dni od daty zawarcia aneksu, jego kopii poświadczonej za zgodność z oryginałem do każdego Uczestnika Systemu.
Jako Koordynator/Uczestnik systemu są Państwo zobowiązani posiadać Rachunek Główny Koordynującego, tj. Rachunek bieżący funkcjonujący w ramach Grupy Rachunków, prowadzony przez Bank dla Uczestnika Systemu na podstawie odrębnej Umowy Rachunku Bankowego, oraz Rachunek Pomocniczy Koordynującego, czyli rachunek bieżący Koordynującego, prowadzony przez Bank dla Koordynującego na podstawie odrębnej Umowy Rachunku Bankowego, na którym na koniec każdego dnia wykazywane jest końcowe saldo Grupy Rachunków, oraz wnieść jednorazową opłatę z tytułu wdrożenia konfiguracji systemu w wysokości 1.000 zł.
Z tytułu wykonywania czynności Koordynującego nie jest należne Państwu wynagrodzenie. Pozostali uczestnicy systemu cash pooling nie będą wykonywać na Państwa rzecz jakichkolwiek czynności.
Państwa wątpliwości w pierwszej kolejności dotyczą kwestii, czy czynności wykonywane przez Państwa w ramach Struktury cash poolingu będą stanowiły czynności podlegające opodatkowaniu VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy (pytanie nr 1 z wniosku).
Należy zauważyć, że polskie przepisy podatkowe nie zawierają regulacji dotyczących umowy cash poolingu. Występująca w obrocie prawnym jako umowa nienazwana – umowa cash poolingu porównywana jest często z umową pożyczki. Chociaż umowa ta do pewnego stopnia przypomina w swym charakterze uregulowaną w polskim prawie umowę pożyczki, jednak nie wyczerpuje istotnych jej znamion. Nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot.
Umowa „cash poolingu” jest formą efektywnego zarządzania środkami finansowymi, stosowaną przez podmioty należące do jednej grupy kapitałowej, lub podmioty powiązane ekonomicznie w jakikolwiek inny sposób. Sprowadza się ona do koncentrowania środków pieniężnych z jednostkowych rachunków poszczególnych podmiotów na wspólnym rachunku grupy i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą, przy wykorzystaniu korzyści skali. Pozwala to na kompensowanie przejściowych nadwyżek, wykazywanych przez jedne z podmiotów, z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów. Dzięki temu dochodzi do minimalizowania kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy poprzez kredytowanie się przy wykorzystaniu środków własnych grupy. W ramach porozumienia cash poolingu uczestnicy wskazują podmiot organizujący cash pooling i zarządzający systemem. Zarządzający systemem w ramach umowy zapewnia dla wszystkich uczestników systemu środki finansowe na pokrycie sald ujemnych, a w przypadku wystąpienia sald dodatnich na rachunkach uczestników, to na jego rachunek trafiają środki finansowe.
Usługa cash poolingu jest zatem usługą zazwyczaj wykonywaną przez bank. Natomiast uczestnictwo w strukturze cash poolingu nie jest żadnym świadczeniem. Należy pamiętać, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów/świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi bowiem być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonywaniem działa jako podatnik podatku VAT.
Z uwagi na cechy charakterystyczne systemu Cash Poolingu należy zauważyć, że w niniejszej sprawie, w roli usługodawcy występuje bank, który będzie świadczył usługę cash poolingu. Bank udostępni w Rachunkach Głównych Limit Zadłużenia wymagalny na koniec dnia, w którym został udzielony. Ponadto, w ramach Umowy bank dokonywał będzie na zlecenie Uczestników Systemu rozliczeń pieniężnych z wykorzystaniem Rachunków Głównych. Systemem zarządzania środkami pieniężnymi objęte zostaną rachunki prowadzone w walucie polskiej. Zgodnie z Umową kwoty Roszczeń obciążone będą odsetkami stosownie do określonej stopy procentowej. Odsetki od Roszczeń będą naliczane na bazie dziennej, natomiast ich płatność przez/do poszczególnych Uczestników Systemu (w tym Koordynującego - Państwa) będzie dokonywana jednorazowo w okresie rozliczeniowym (miesięcznym). Wysokość odsetek należnych poszczególnym Uczestnikom Systemu kalkulowana będzie przez bank. Jednocześnie bank, na bazie dziennej, naliczał będzie debetowe/kredytowe odsetki bankowe od salda występującego na Rachunku Pomocniczym Koordynującego. Raz na miesiąc, w ustalonej dacie rozliczenia, bank uzna Rachunek Pomocniczy Koordynującego kwotą należnych odsetek lub odpowiednio obciąży Rachunek Pomocniczy Koordynującego kwotą odsetek należnych bankowi z tytułu kredytu w tym rachunku. W związku z uczestnictwem w Systemie, będą Państwo ponosili na rzecz banku określone w Umowie opłaty.
Poza umową z Bankiem, jako Koordynującego nie będzie Państwa łączył jakikolwiek inny stosunek prawny (umowa) dotyczący cash pool z pozostałymi Spółkami Grupy Kapitałowej.
W ramach Umowy Państwo - będąc jednym z Uczestników Systemu - pełnić będą dodatkowo funkcję tzw. Koordynującego. W związku z uczestnictwem w Umowie będą Państwo posiadali w banku dwa rachunki rozliczeniowe. Ponadto każdy Uczestnik Systemu w podpisanej umowie upoważni Państwa jako Koordynującego do wykonywania następujących czynności w imieniu któregokolwiek lub wszystkich Uczestników Systemu:
1)podpisania z Bankiem i innymi podmiotami aneksu do Umowy, według swobodnej oceny Koordynującego, na mocy którego inne podmioty staną się Uczestnikami Systemu, przystąpią do Systemu lub wystąpią z Systemu;
2)wyłączenia Rachunku Głównego z Systemu w imieniu tegoż Uczestnika Systemu poprzez złożenie zawiadomienia skierowanego do Banku;
3)zmiany lub zastępowania treści dyspozycji lub załączników do Umowy pod warunkiem uzyskania uprzedniej pisemnej zgody Banku;
4)negocjowania z Bankiem wysokości oprocentowania, które Bank będzie stosował odpowiednio w przypadku dodatnich i ujemnych sald na wszystkich Rachunkach Głównych;
5)podpisywania z Bankiem dyspozycji zmiany Maksymalnych Wysokości Limitów Zadłużenia Uczestników Systemu oraz Maksymalnej Sumy Limitów Zadłużenia, bez ograniczeń kwotowych, zgodnie z trybem opisanym w § 10;
6)zmiany Wysokości Limitów Zadłużenia na rachunkach Uczestników Systemu, zgodnie z trybem określonym w treści § 9;
7)negocjowania z Bankiem wysokości opłat i kosztów związanych z Umową;
8)reprezentowania Uczestników Systemu we wszelkich sprawach dotyczących Umowy oraz do podpisywania stosownych aneksów w tym zakresie.
Z tytułu pełnionej funkcji Koordynującego nie będą Państwo uzyskiwali wynagrodzenia.
Biorąc pod uwagę przedstawiony opis sprawy oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa należy stwierdzić, że w analizowanej sprawie– jako Uczestnik oraz Koordynujący Systemu cash pooling – nie będą Państwo dokonywać dostawy towarów i świadczenia usług w rozumieniu art. 5 ust. 1 ustawy. W opisanej sytuacji wykonywanie czynności związanych z funkcjonowaniem Umowy cash poolingu będzie leżało w gestii Banku. Państwo będą mieli wraz z pozostałymi uczestnikami podpisaną wspólną umowę z bankiem. Z opisu sprawy wynika ponadto, że poza umową z Bankiem, jako Koordynującego nie będzie Państwa łączył jakikolwiek inny stosunek prawny (umowa) dotyczący cash poolingu z pozostałymi Spółkami Grupy Kapitałowej. Państwa rola w tym zakresie, co do zasady, będzie miała charakter bierny i będzie sprowadzała się do posiadania w banku dwóch rachunków rozliczeniowych oraz koordynowania rozliczeń z bankiem. Jeden z rachunków prowadzony będzie bowiem dla Koordynującego w ramach grupy Rachunków Głównych z udostępnionym Limitem Zadłużenia, natomiast drugi z rachunków nie będzie objęty Grupą Rachunków. Pełnienie funkcji Koordynującego będzie wiązało się również z reprezentowaniem pozostałych Uczestników Systemu wobec banku w zakresie kwestii związanych z Umową, a także z pełnieniem funkcji rozliczeniowej. Z tytułu pełnionej funkcji nie będą Państwo uzyskiwali wynagrodzenia.
Zatem należy stwierdzić, że w świetle art. 5 ust. 1 ustawy, z Państwa perspektywy jako Uczestnika i Koordynującego Umowy Systemu Zarządzania Środkami Pieniężnymi, czynności wykonywane przez Państwa w ramach tej Umowy, pozostają poza zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Tym samym, otrzymane przez Państwa odsetki nie będą stanowiły wynagrodzenia z tytułu świadczenia usług podlegających opodatkowaniu VAT.
Podejmowane przez Państwa czynności w ramach opisanej Umowy nie będą również stanowiły nieodpłatnego świadczenia usług zrównanego z opłatnym świadczeniem usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy, gdyż treść wniosku nie wskazuje, by miały one służyć do celów innych niż Państwa działalność gospodarcza.
W związku z powyższym, Państwa działalność jako Uczestnika oraz Koordynującego w ramach opisanej Umowy, w związku z przystąpieniem i korzystaniem z cash poolingu nie będzie stanowiła wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu w rozumieniu art. 5 ust. 1 ustawy (dostawy towarów ani świadczenia usług).
Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.
Państwa wątpliwości budzi również kwestia, czy kwoty odsetek pobieranych z Państwa rachunku bądź wpłacanych na Państwa rachunek w ramach rozliczenia Umowy cash poolingu powinny wpływać na Państwa rozliczenia VAT (pytanie nr 2 z wniosku).
Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy:
W zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Zgodnie natomiast z treścią art. 90 ust. 1 ustawy:
W stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.
Na podstawie art. 90 ust. 2 ustawy:
Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.
W myśl art. 90 ust. 3 ustawy:
Proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.
Należy również zauważyć, że w świetle art. 90 ust. 6 ustawy:
Do obrotu, o którym mowa w ust. 3, nie wlicza się obrotu z tytułu transakcji dotyczących:
1) pomocniczych transakcji w zakresie nieruchomości i pomocniczych transakcji finansowych;
2) usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38–41, w zakresie, w jakim transakcje te mają charakter pomocniczy.
Jak wskazano powyżej, działania podejmowane przez Państwa jako Koordynatora a także Uczestnika w związku z uczestnictwem w Umowie cash poolingu nie będą stanowiły świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ustawy podlegającego opodatkowaniu VAT zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy. Natomiast, odsetki uzyskane przez Państwa w związku z uczestnictwem w Systemie nie będą stanowiły wynagrodzenia z tytułu świadczenia usług. Jako Koordynator i Uczestnik nie będą Państwo działać w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy.
W konsekwencji powyższego, kwoty odsetek pobieranych z Państwa rachunków jako Uczestnika i Koordynatora bądź wpłacanych na Państwa rachunki w ramach rozliczenia Systemu, nie będą wpływać na Państwa rozliczenia VAT, nie powinny być również uwzględniane w tzw. proporcji sprzedaży, o której mowa w art. 90 ust. 2 i 3 ustawy. Kalkulacja tego współczynnika nie obejmuje bowiem kwot, które związane są z czynnościami wyłączonymi z zakresu opodatkowania VAT.
W tym miejscu należy przywołać art. 86 ust. 2a ustawy, zgodnie z którym:
W przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.
W myśl art. 86 ust. 2b ustawy:
Sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:
1) zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz
2) obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.
Wspominane wyżej cele prowadzonej działalności gospodarczej należy rozpatrywać w kontekście definicji działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 i 3 ustawy. W związku z prowadzeniem działalności gospodarczej u podatnika mogą wystąpić działania czy sytuacje, które nie generują opodatkowania VAT. Przez cele inne niż działalność gospodarcza rozumie się sferę działalności danego podmiotu niebędącą działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 i 3 ustawy. Takimi sferami będą przykładowo działalność podmiotu w charakterze organu władzy czy nieodpłatna działalność statutowa.
Analiza przytoczonych przepisów prowadzi do wniosku, że obowiązek ustalania zakresu prawa do odliczenia VAT naliczonego przy wykorzystaniu proporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a uzależniony został od łącznego spełnienia następujących warunków:
- podatnik wykonuje zarówno czynności, które mają związek z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, jak i czynności, które nie wykazują takiego związku;
- podatnik nabywa towary/usługi zarówno dla celów czynności, które mają związek z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, jak i czynności, które nie wykazują takiego związku;
- podatnik nie jest w stanie przyporządkować w całości nabywanych towarów/usług wyłącznie do prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.
W opisanej sytuacji mamy do czynienia z czynnościami (cash poolingu), które towarzyszą działalności gospodarczej i nie stanowią obok niej odrębnego przedmiotu Państwa działalności. Uczestnictwo w systemie Cash Poolingu i pełnienie funkcji Koordynatora tego Systemu ma na celu bardziej efektywne, codzienne zarządzanie środkami pieniężnymi i limitami zadłużenia oraz korzystanie przez poszczególne spółki z grupy ze wspólnej płynności finansowej całej grupy kapitałowej.
Mając na uwadze powyższe, kwoty odsetek pobieranych z Państwa rachunku bądź wpłacanych na Państwa rachunek w ramach rozliczenia Umowy cash poolingu nie powinny być uwzględniane w tzw. proporcji sprzedaży, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT.
Podsumowując, kwoty odsetek pobieranych z Państwa rachunku bądź wpłacanych na Państwa rachunek w ramach rozliczenia Umowy cash poolingu nie będą wpływały na Państwa rozliczenia VAT.
Państwa stanowisko w zakresie pytania 2 jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Ponadto należy wskazać, że stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej,
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).
Zatem, niniejsza interpretacja nie wywiera skutków prawnych dla Banku – jako świadczącego usługę zarządzania płynnością finansową, a także innych Uczestników.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).