Prawo do odliczenia podatku VAT z faktur dokumentujących zakup energii elektrycznej oraz ustalenie podstawy opodatkowania w związku z usługą odbioru energii. elektrycznej.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

12 sierpnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 12 lipca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:

·prawa do odliczenia podatku VAT z faktur dokumentujących zakup energii elektrycznej,

·ustalenia podstawy opodatkowania w związku z usługą odbioru energii elektrycznej.

Uzupełnili go Państwo - w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 6 listopada 2024 r. (wpływ). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

... S.A. (dalej Spółka) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: VAT), prowadzącym działalność gospodarczą na terytorium Polski.

Na podstawie posiadanych koncesji Spółka prowadzi działalność w zakresie obrotu energią elektryczną.

W związku z prowadzoną działalnością gospodarczą Spółka jest stroną licznych transakcji sprzedaży i zakupu na rynku energii elektrycznej.

Z kontrahentami mającymi status małych wytwórców w rozumieniu ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii elektrycznej (Dz. U. 2015 poz. 478 ze zm.) Spółka zawiera umowy dotyczące między innymi zakupu energii elektrycznej wyprodukowanej w odnawialnym źródle energii elektrycznej oraz sprzedaży usługi odbioru energii elektrycznej.

Strony w umowie ustaliły, że będą się rozliczały w okresach miesięcznych i w rozliczeniu za sprzedaną energię elektryczną dla każdego okresu rozliczeniowego stosowana będzie cena średnioważona wolumenem.

Średnioważona wolumenem cena obliczana będzie na podstawie ilości dostarczanej energii elektrycznej w poszczególnych okresach uśredniania oraz odpowiedniego Kursu Jednolitego (cena netto), określanego o godz. 10:30 na 1 dzień przed Dniem Dostawy, dla Rynku Dnia Następnego (RDN) na energię elektryczną Towarowej Giełdy Energii S.A. (zwaną też „Ceną RDN”), pomniejszonego o marżę ... S.A.

W okresie obejmującym dni dostawy do 13.06.2024 okres uśredniania jest okresem godzinnym, natomiast w okresie obejmującym dni dostawy od 14.06.2024 - okres uśredniania jest okresem 15- minutowym.

Poniżej algorytm wyznaczania średnioważonej wolumenem cen:

CE = Σⁿ _i=1 𝐸_𝑊𝑖 ∗ (𝐶_{𝑅𝐷𝑁𝑖} − ____) : Σⁿ _i=1 𝐸_𝑊𝑖

Gdzie:

CE - średnioważona wolumenem cena energii elektrycznej w okresie rozliczeniowym zł/MWh

E_𝑊𝑖 - dostarczona energia elektryczna w (danym okresie uśredniania) okresu rozliczeniowego (MWh)

C_{𝑅𝐷𝑁𝑖} - cena RDN dla (i-tego okresu uśredniania)

i - kolejny okres uśredniania w okresie rozliczeniowym

n - liczba okresów uśredniania w okresie rozliczeniowym

Z kolei należność za energię elektryczną sprzedaną w danym okresie rozliczeniowym stanowić będzie suma iloczynów dostarczonej energii elektrycznej w każdej godzinie okresu rozliczeniowego i ceny, o której mowa wyżej i zostanie wyliczona zgodnie z poniższym wzorem:

N = (= Σⁿ _i=1 𝐸_𝑊𝑖) ∗CE

gdzie:

CE - średnioważona wolumenem cena energii elektrycznej w okresie rozliczeniowym zł/MWh

N - należność netto (zł)

𝐸_𝑊𝑖 - dostarczona energia elektryczna w danym okresie rozliczeniowym (MWh)

i - kolejna okres uśredniania w okresie rozliczeniowym

n - liczba okresów uśredniania w okresie rozliczeniowym

Tutaj należy mieć na uwadze, że rynkowe ceny energii elektrycznej stanowiące element kalkulacyjny ceny średnioważonej wolumenem, przyjmują zarówno wartości dodatnie, ujemne jak i zerowe, co ma bezpośredni wpływ na wysokość ceny średnioważonej wolumenem a także ostateczną wartość należności, która może przybrać wartość dodatnią lub ujemną.

Uzupełnienie stanu faktycznego

Na pytanie o treści: „Co mają Państwo ma myśli używając we wniosku określenia „małych wytwórców”?”, wskazali Państwo:

Wytwórcami energii elektrycznej są podmioty wytwarzające energię elektryczną z odnawialnych źródeł energii, niebędący prosumentami, którzy nadwyżki produkowanej i wprowadzanej do sieci energii elektrycznej sprzedają w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej.

Generalnie wytwórców można podzielić w zależności od źródła wytwórczego na odbiorców w mikroinstalacji, wytwórców w małej instalacji oraz wytwórców w dużej instalacji.

Przedmiotowy wniosek dotyczy wytwórców energii elektrycznej w małej instalacji, czyli podmiotów sprzedających nadwyżkę produkowanej energii elektrycznej pochodzącej z instalacji odnawialnego źródła energii o łącznej mocy zainstalowanej większej niż 50 kW i nie większej niż 1 MW, przyłączoną do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV albo o mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu większej niż 150 kW i mniejszej niż 3 MW, w której łączna moc zainstalowana elektryczna jest większa niż 50 kW i nie większa niż 1 MW (art. 1 pkt 18 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii, Dz. U. 2024 r. 1361 ze zm.).

Przedmiotową energię elektryczną Spółka wykorzystuje do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Spółka dokonuje dalszej odsprzedaży energii elektrycznej.

Pytania

1.Czy w przypadku wystąpienia należności ze znakiem dodatnim, tj. zaewidencjonowania przez Spółkę na podstawie faktury wystawionej przez Małego Wytwórcę zakupu energii elektrycznej Spółce będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT? (pytanie ostatecznie postawione w uzupełnieniu wniosku)

2.Czy w przypadku świadczenia przez Spółkę usługi odbioru energii elektrycznej, tj. wystąpienia należności ze znakiem ujemnym w danym okresie rozliczeniowym (miesięcznym), podstawę opodatkowania podatkiem VAT stanowić będzie należność ze znakiem ujemnym, ale zaprezentowana na fakturze VAT ze zmienionym znakiem (dodatnim), ustalona jako iloczyn energii elektrycznej dostarczonej w danym okresie rozliczeniowym i ceny średnioważonej wolumenem?

Państwa stanowisko w sprawie

1)W przypadku należności przyjmującej za cały okres rozliczeniowy wartość dodatnią, w opinii Spółki, rolę sprzedawcy pełnić będzie mały wytwórca, ponieważ dokonuje on dostawy określonej ilości energii elektrycznej po ustalonej w kontrakcie cenie. Z uwagi na fakt, że Spółka zakupioną energie elektryczną odsprzedaje na rynku, tj. wykorzystuje do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług i ze względu na brak negatywnych przesłanek Spółce jak najbardziej będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT (stanowisko ostatecznie przedstawione w uzupełnieniu wniosku).

2)W przypadku świadczenia usługi odbioru energii elektrycznej, tj. wystąpienia należności ze znakiem ujemnym w danym okresie rozliczeniowym (miesięcznym), podstawę opodatkowania podatkiem VAT stanowić będzie należność ze znakiem ujemnym, ale zaprezentowana na fakturze VAT ze zmienionym znakiem (dodatnim), ustalona jako iloczyn energii elektrycznej dostarczonej w danym okresie rozliczeniowym i ceny średnioważonej wolumenem.

Stan prawny

W świetle art. 86 ust. 1 Ustawy o VAT w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Natomiast zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 ww. ustawy:

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Ponadto zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. b ustawy:

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne podają kwoty niezgodne z rzeczywistością - w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością.

W uzupełnieniu wniosku z 6 listopada 2024 r. przedstawili Państwo ponownie własne stanowisko stanu prawnego wskazane we wniosku z 12 sierpnia 2024 r.

W odniesieniu do powyższego w analizowanej sprawie może mieć zastosowanie cyt. wyżej art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. b ustawy, z którego wynika, że nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego faktury, w przypadku gdy podają kwoty niezgodne z rzeczywistością – w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością.

W celu określenia w jakiej wysokości Spółce przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT z faktur wystawionych przez małych wytwórców należy odnieść się między innymi do przepisów Ustawy o VAT dotyczących sposobu ustalania podstawy opodatkowania, które również posłużą do potwierdzenia czy Spółka w sposób prawidłowy będzie ustalała podstawę opodatkowania z tytułu świadczenia usługi odbioru.

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania, z pewnymi zastrzeżeniami, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

W świetle wskazanej regulacji, podstawą opodatkowania VAT jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Równocześnie, z art. 29a ust. 6 ustawy o VAT wynika, iż podstawa opodatkowania VAT obejmuje również:

1.podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku,

2.koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Natomiast, z art. 29a ust. 7 ustawy o VAT wynika, iż podstawa opodatkowania VAT nie obejmuje kwot:

1.stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty,

2.udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży,

3.otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.

Z brzmienia wskazanych wyżej przepisów, w szczególności zaś z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, wynika, iż wolą ustawodawcy jest, co do zasady, określanie podstawy opodatkowania VAT jako pewnej wartości dodatniej (wszystko co nabywca ma otrzymać) rozumianej jako przysporzenie/zapłata po stronie sprzedawcy.

Uzasadnienie

Spółka jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: VAT), prowadzącym działalność gospodarczą na terytorium Polski.

Na podstawie posiadanych koncesji Spółka prowadzi działalność w zakresie obrotu energią elektryczną.

Z kontrahentami mającymi status małych wytwórców w rozumieniu ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii elektrycznej (Dz. U. 2015 poz. 478 ze zm.) Spółka zawiera umowy dotyczące między innymi zakupu energii elektrycznej wyprodukowanej w odnawialnym źródle energii elektrycznej oraz sprzedaży usługi odbioru energii elektrycznej.

Istota ww. rozliczeń kontraktowych Spółki oparta jest na wartości sprzedanej energii elektrycznej w trakcie ustalonego okresu rozliczeniowego (miesięcznego). Należność w zawartych przez Spółkę kontraktach nie jest/nie będzie obliczana dla każdej godziny, czy okresu piętnastominutowego. Z uwagi jednak na fakt, że ceny rynkowe energii elektrycznej stanowiący element kalkulacyjny średnioważonej wolumenem energii elektrycznej przyjmowanej do rozliczeń dostarczanej energii elektrycznej w zakontraktowanym okresie rozliczeniowym, przyjmują zarówno wartości dodatnie, ujemne jak i zerowe, może prowadzić to do tego, że ostateczna wartość należności może przybrać wartość dodatnią lub ujemną.

W przypadku należności przyjmującej za cały okres rozliczeniowy wartość dodatnią, w opinii Spółki, rolę sprzedawcy pełnić będzie mały wytwórca, ponieważ dokonuje on dostawy określonej ilości energii elektrycznej po ustalonej w kontrakcie cenie (tj. cenie średnioważonej wolumenem). Podstawę opodatkowania stanowić będzie wówczas należność ustalona zgodnie ze wzorem wskazanym w stanie faktycznym.

Natomiast w przypadku wartości ujemnej Spółka będzie miała status świadczeniodawcy. W tej sytuacji bowiem, gdy należność osiągnie wartość ujemną zmianie ulega charakter świadczenia, nabywając od małego wytwórcy określoną ilość energii elektrycznej w danym okresie rozliczeniowym, Spółka uwolni go od ciężaru zagospodarowania / magazynowania jej nadwyżek. Wynagrodzeniem w tym przypadku będzie należność ze znakiem ujemnym obliczona zgodnie z zawartą umową i wyrażona na fakturze VAT w wartości bezwzględnej (ze znakiem dodatnim).

Powyższe podejście, znajduje potwierdzenie w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: DKIS) z 5 kwietnia 2019 r., (sygn. 0114-KDIP1-2.4012.23.2019.1.MC), w której stwierdzono m.in., że:

„W analizowanym przypadku na skutek występowania na R. dodatnich i ujemnych cen rozliczeniowych, wskazana w raporcie handlowym za dany okres rozliczeniowy (dekadę) wynikowa należność z tytułu energii elektrycznej nabywanej w trakcie tej dekady na R. przez X. od danego kontrahenta będzie miała wartość ujemną. Wówczas, za dany okres rozliczeniowy (dekadę) to sprzedawca energii elektrycznej na R. będzie zobowiązany do dokonania dopłaty na rzecz Wnioskodawcy (jako nabywcy), w kwocie wynikającej z raportu handlowego.”

Uzasadnienie takiej oceny również trafnie przedstawił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, który w wyroku z 19 lutego 2014 r. III SA/Wa 2602/13 stwierdził, że:

Sąd analizując przedmiotowy spór w sprawie oceny transakcji „ujemnych cen energii” doszedł do przekonania, że to odbiorca energii świadczy usługę polegającą na jej odbiorze, w zamian otrzymując wynagrodzenie (korzyść w postaci otrzymanej energii), natomiast podmiot, który się jej wyzbywa, otrzymuje korzyść, która na rynku energii jest wyjątkowo cenna, nie musi podejmować bardzo trudnych prób magazynowania nadwyżki niechcianej energii. Sąd uznał, że przedmiotowa transakcja musi zostać uznana za świadczenie usług na gruncie ustawy o VAT, za czym przemawiają nie tylko techniczne aspekty, ale również brzmienie przepisów prawa podatkowego obowiązującego w Polsce, jak i krajach wspólnotowych. Nie ulega wątpliwości, że transakcja mieszcząca się w zakresie przedmiotowym podatku VAT jest albo dostawą towarów, albo też świadczeniem usługi. W tym przypadku, jak wskazuje powyższe, wbrew twierdzeniom Ministra Finansów nie ma możliwości, aby zakwalifikować transakcję w obliczu „ujemnych cen energii” jako dostawę towarów. Prawidłowym jest uznanie jej jako odpłatne świadczenie usług dla potrzeb podatku od towarów i usług przy założeniu, iż ceną takiej usługi jest wartość odebranej nadwyżki prądu. W ocenie Sądu okoliczności faktyczne opisane we wniosku nie wskazują, aby ekonomicznym sensem transakcji była dostawa prądu. Niniejszej transakcji nie można także oceniać nie odnosząc się do intencji obu stron zdarzenia gospodarczego, które w dokonanej czynności upatrywały istnienia usługi polegającej na odbiorze i zagospodarowaniu niesprzedanej nadwyżki procesu produkcji prądu elektrycznego.

Jednocześnie, poglądy o prawidłowości określania podstawy opodatkowania VAT jako należności wynikowej wyrażają także sądy administracyjne w kontekście innych niż dostawy energii elektrycznej rozliczeń pomiędzy kontrahentami.

Przykładowo NSA w wyroku z 10 kwietnia 2013 r. stwierdził, iż:

Podatnik świadczący usługi turystyki obowiązany jest rozliczyć się za dany okres w oparciu o osiągnięty w tym okresie wynik ekonomiczny, określony przez prawodawcę mianem „marży”. Ustalając tę wielkość na potrzeby rozliczenia winien tym samym wziąć pod uwagę efekt całej swej sprzedaży zrealizowanej w tymże okresie, który w odniesieniu do poszczególnych transakcji może przybrać postać dodatnią jak i ujemną. Ich suma, uwzględniająca zarówno wyniki dodatnie jak i ujemne poszczególnych transakcji, pozwoli dopiero na prawidłowe określenie podstawy opodatkowania sprzedaży usług turystyki realizując w ten sposób podstawowe zasady podatku od wartości dodanej, jakimi są zasady wielofazowości i proporcjonalności, które każą opodatkowywać jedynie zaistniały na danym etapie obrotu przyrost wartości (por.: J. Zubrzycki, Leksykon VAT 2009, Unimex Wrocław 2009 r., t. 1, str. 6, jak również ww. wyrok NSA z dnia 5 lutego 2009 r., sygn. akt I FSK 1874/08).

Podobny podgląd wyraził również NSA w wyroku z 5 lutego 2009 r., (sygn. I FSK 1874/08), w którym stwierdzono, iż „(...) podatnik świadczący usługi turystyki obowiązany jest rozliczyć się za dany okres w oparciu o osiągnięty w tym okresie wynik ekonomiczny, określony przez prawodawcę mianem „marży”. Ustalając tę wielkość na potrzeby rozliczenia winien tym samym wziąć pod uwagę efekt całej swej sprzedaży zrealizowanej w tymże okresie. Efekt ten w odniesieniu do poszczególnych transakcji może przybrać postać dodatnią jak i ujemną. Ich suma, uwzględniająca zarówno wyniki dodatnie jak i ujemne poszczególnych transakcji, pozwoli dopiero na prawidłowe określenie podstawy opodatkowania sprzedaży usług turystyki realizując w ten sposób podstawowe zasady podatku od wartości dodanej (...).”

Podsumowując w zależności od wyniku końcowego należności ustalonej według wzorów określonych w stanie faktycznym:

·w przypadku należności ze znakiem dodatnim, Spółka wykaże zakup energii elektrycznej, podstawę opodatkowania będzie stanowił wówczas iloczyn energii elektrycznej dostarczonej w danym okresie rozliczeniowym i ceny średnioważonej wolumenem, wówczas Spółka wystąpi w roli podmiotu nabywającego i będzie miała prawo do odliczenia podatku VAT-u obliczonego od tak ustalonej podstawy,

·w przypadku wystąpienia należności ze znakiem ujemnym w danym okresie rozliczeniowym (miesięcznym), Spółka wykaże sprzedaż usługi odbioru energii elektrycznej, podstawę opodatkowania podatkiem VAT stanowić będzie wówczas należność ze znakiem ujemnym (obliczona zgodnie ze wzorem zaprezentowanym w stanie faktycznym), ale zaprezentowana na fakturze VAT ze zmienionym znakiem (dodatnim).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Jak wskazuje art. 2 pkt 22 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży - rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Z kolei, stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Powyżej cytowany art. 2 pkt 6 ustawy wskazuje, że energia elektryczna jest towarem, a zatem jej dostawę na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, należy traktować jako dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Natomiast z szeroko sformułowanej w ustawie definicji świadczenia usług wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w rozumieniu art. 7 ustawy.

Aby czynność podlegała opodatkowaniu, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy jej wykonaniem a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną czynność w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Zatem pod pojęciem odpłatności rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

Przepisy dotyczące funkcjonowania podatku VAT w krajach członkowskich Unii Europejskiej podlegają harmonizacji na zasadach określonych Dyrektywą Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1 ze zm.), zwaną dalej Dyrektywą 2006/112/WE. Uszczegółowieniem zasad obowiązywania i funkcjonowania podatku VAT określonych w Dyrektywie 2006/112/WE są wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE).

Kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć TSUE.

W wyroku z 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise, TSUE uznał, że określoną czynność można uznać za wykonaną odpłatnie, jeśli istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto gdy odpłatność za otrzymane świadczenie pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miała być opodatkowana VAT.

Na uwagę zasługuje także orzeczenie z 3 marca 1994 r. w sprawie C-16/93 R. J. Tolsma przeciwko Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden. W wyroku tym Trybunał podkreślił, że usługi świadczone są za wynagrodzeniem, wyłącznie jeżeli istnieje stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a jej odbiorcą, na mocy którego występuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez świadczącego usługę stanowi wartość przekazywaną w istocie w zamian za usługę wyświadczoną jej odbiorcy.

Na gruncie podatku od towarów i usług nie występują czynności częściowo odpłatne. Jeśli tylko czynność została wykonana za wynagrodzeniem, to jest ona odpłatna. Nie ma żadnego znaczenia, czy wynagrodzenie to pokrywa koszty świadczenia tej czynności poniesione przez podatnika, ewentualnie kreuje dla podatnika zysk. Także czynności wykonane „po kosztach” ich świadczenia, bądź poniżej tych koszów, są czynnościami odpłatnymi, o ile tylko pobrano za nie wynagrodzenie.

Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę, należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

W konsekwencji opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie, w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem, dostawa towarów lub świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wtedy, gdy są wykonane odpłatnie, oraz gdy pomiędzy dostawcą towaru lub świadczącym usługę i ich beneficjentem (odbiorcą) istnieje jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane są świadczenia wzajemne.

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy:

W zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z art. 87 ust. 1 ustawy wynika, że:

W przypadku, gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w art. 87 ust. 2 – ust. 6 ustawy.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje, gdy są spełnione warunki:

·podatek odlicza podatnik podatku od towarów i usług,

·towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do takich czynności, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Nie można obniżyć kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które:

·nie służą do czynności opodatkowanych podatkiem VAT,

·służą do czynności zwolnionych od tego podatku,

·służą do czynności niepodlegających temu podatkowi.

Art. 86 ust. 1 ustawy, nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczy, że podatnik nabywa towary i usługi w celu ich wykorzystania do czynności opodatkowanych.

Podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, gdy:

·spełni przesłanki pozytywne, wynikające z art. 86 ust. 1 ustawy i

·nie zaistnieją przesłanki negatywne, określone w art. 88 ustawy.

Art. 88 ustawy określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może odliczyć podatku, który jest należny tylko dlatego, że został wykazany na fakturze. W sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku podatnik nie może odliczyć podatku.

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub  usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także  działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w  szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Państwa wątpliwości w pierwszej kolejności dotyczą prawa do odliczenia podatku VAT z faktur dokumentujących zakup energii elektrycznej.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, prowadzącym działalność gospodarczą na terytorium Polski. Na podstawie posiadanych koncesji prowadzą Państwo działalność w zakresie obrotu energią elektryczną. W  przypadku, gdy rynkowe ceny energii elektrycznej przyjmują wartości dodatnie, rolę sprzedawcy pełnić będzie mały wytwórca, ponieważ dokonuje on dostawy określonej ilości energii elektrycznej po ustalonej w kontrakcie cenie. Zakupu energii elektrycznej dokonują Państwo na podstawie faktury wystawionej przez małego wytwórcę. Energię elektryczną wykorzystują Państwo do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Spółka dokonuje dalszej odsprzedaży energii elektrycznej.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz opis sprawy stwierdzam, że w niniejszym przypadku warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, są spełnione ponieważ – jak wynika z okoliczności sprawy – są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług oraz nabyta energia elektryczna jest przez Państwa wykorzystywany do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W związku z powyższym, przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku VAT wynikającego z faktur dokumentujących nabycie energii elektrycznej. Przy czym prawo to przysługuje, o ile nie wystąpią przesłanki negatywne wymienione w art. 88 ustawy.

Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 uznaję za prawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą również kwestii ustalenia podstawy opodatkowania w związku z usługą odbioru energii elektrycznej.

Z opisu sprawy wynika, że w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w zakresie obrotu energią elektryczną są Państwo stroną licznych transakcji sprzedaży i zakupu na rynku energii elektrycznej.

Z kontrahentami mającymi status małych wytwórców w rozumieniu ustawy o odnawialnych źródłach energii elektrycznej zawierają Państwo umowy dotyczące między innymi sprzedaży usługi odbioru energii elektrycznej. Strony w umowie ustaliły, że będą się rozliczały w okresach miesięcznych i w rozliczeniu za sprzedaną energię elektryczną dla każdego okresu rozliczeniowego stosowana będzie cena średnioważona wolumenem. Średnioważona wolumenem cena obliczana będzie na podstawie ilości dostarczanej energii elektrycznej w poszczególnych okresach uśredniania oraz odpowiedniego Kursu Jednolitego (cena netto), określanego o godz. 10:30 na 1 dzień przed Dniem Dostawy, dla Rynku Dnia Następnego (RDN) na energię elektryczną Towarowej Giełdy Energii S.A. (zwaną też „Ceną RDN”), pomniejszonego o Państwa marżę.

W okresie obejmującym dni dostawy do 13.06.2024 okres uśredniania jest okresem godzinnym, natomiast w okresie obejmującym dni dostawy od 14.06.2024 - okres uśredniania jest okresem 15- minutowym.

Rynkowe ceny energii elektrycznej stanowiące element kalkulacyjny ceny średnioważonej wolumenem, przyjmują zarówno wartości dodatnie, ujemne jak i zerowe, co ma bezpośredni wpływ na wysokość ceny średnioważonej wolumenem a także ostateczną wartość należności, która może przybrać wartość dodatnią lub ujemną.

W świetle art. 29a ust. 1 ustawy:

Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Zgodnie z art. 29a ust. 6 ustawy:

Podstawa opodatkowania obejmuje:

1)podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;

2)koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

W myśl art. 29a ust. 7 ustawy:

Podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:

1)stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;

2)udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;

3)otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.

Z art. 29a ust. 1 ustawy wynika, że podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. Kluczowa dla konstrukcji podstawy opodatkowania jest analiza pojęcia wynagrodzenia rozumianego jako wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług.

Przepisy ustawy regulują konsekwencje publicznoprawne dokonania sprzedaży towaru lub wyświadczenia usługi, ale nie mogą mieć wpływu na wysokość ceny ustalonej przez strony umowy cywilnej. Przepisy te regulują co stanowi podstawę opodatkowania, ale nie mają i nie mogą mieć wpływu na sposób jej ustalenia.

Z literalnej wykładni treści art. 29a ust. 1 ustawy wynika więc, że to do stron czynności cywilnoprawnej należy ustalenie ceny, która będzie jednocześnie podstawą opodatkowania VAT. Jest to autonomiczne uprawnienie stron umowy, które nie jest w tym zakresie limitowane ani sankcjonowane przez zapisy ustawy o podatku od towarów i usług. W rezultacie wartość świadczenia za wykonane usługi, a w związku z tym również wartość podstawy opodatkowania, będzie efektem realizowanych czynności w ramach łączącej strony umowy.

W polskim prawodawstwie obowiązuje zasada swobody umów, w ramach której strony mogą dowolnie kształtować treść umowy w granicach wyznaczonych przez prawo. Zasada ta ma również zastosowanie na gruncie prawa podatkowego. W związku z tym, przy ustalaniu wysokości należności za dostawę towarów czy świadczenie usług przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie ingerują w sferę podejmowania przez strony transakcji decyzji, co do sposobu określenia należności (ceny) za świadczone usługi czy sprzedawany towar, a wszelkie spory pomiędzy stronami transakcji w tym zakresie są rozstrzygane na gruncie prawa cywilnego, a nie podatkowego.

Jak wynika z utrwalonego orzecznictwa TSUE, podstawą opodatkowania dostawy towarów lub świadczenia usług jest wynagrodzenie rzeczywiście otrzymane z tego tytułu. To wynagrodzenie jest zatem wartością subiektywną, czyli rzeczywiście otrzymaną, a nie wartością oszacowaną według kryteriów obiektywnych. Ponadto wynagrodzenie musi być wyrażalne w pieniądzu (zob. wyrok z 19 grudnia 2012 r. w sprawie C-549/11, z 29 lipca 2010 r. w sprawie C-40/09).

Należy jednocześnie pamiętać, że kwota należna (cena) – a w związku z tym, podstawa opodatkowania -  jest wartością dodatnią, nie ma natomiast przeszkód, by kalkulacja kwoty (ceny) obejmowała wartości ujemne.

Wskazali Państwo, że Strony w umowie ustaliły, że będą się rozliczały w okresach miesięcznych i w rozliczeniu za energię elektryczną dla każdego okresu rozliczeniowego stosowana będzie cena średnioważona wolumenem. Średnioważona wolumenem cena obliczana będzie na podstawie ilości dostarczanej energii elektrycznej w poszczególnych okresach uśredniania oraz odpowiedniego Kursu Jednolitego (cena netto), określanego o godz. 10:30 na 1 dzień przed Dniem Dostawy, dla Rynku Dnia Następnego (RDN) na energię elektryczną Towarowej Giełdy Energii S.A. (zwaną też „Ceną RDN”), pomniejszonego o Państwa marżę. W okresie obejmującym dni dostawy do 13.06.2024 okres uśredniania jest okresem godzinnym, natomiast w okresie obejmującym dni dostawy od 14.06.2024 - okres uśredniania jest okresem 15 - minutowym. Z kolei należność za energię elektryczną sprzedaną w danym okresie rozliczeniowym stanowić będzie suma iloczynów dostarczonej energii elektrycznej w każdej godzinie okresu rozliczeniowego i ceny, o której mowa wyżej.

Finalna cena energii elektrycznej w zawartych przez Państwa umowach z kontrahentami nie jest obliczana dla każdej godziny, czy okresu piętnastominutowego. Istota rozliczeń zawarta w umowach z kontrahentami oparta jest bowiem na średnioważonej wolumenem cenie energii elektrycznej w okresie rozliczeniowym, którą oblicza się na podstawie ilości dostarczanej energii elektrycznej w poszczególnych okresach uśredniania oraz odpowiedniego Kursu Jednolitego.

Jednostki rozliczeniowej energii elektrycznej nie stanowi jej godzinowa (piętnastominutowa) cena, a średnioważona wolumenem cena energii elektrycznej sprzedanej w danym okresie rozliczeniowym - zatem podstawę opodatkowania VAT dostawy energii elektrycznej należy ustalać, jako iloczyn energii elektrycznej dostarczonej w danym okresie rozliczeniowym i ceny średnioważonej wolumenem.

Z normatywnej konstrukcji podstawy opodatkowania, wyrażonej w przytoczonym powyżej art. 29a ust. 1 i ust. 6 ustawy wynika, że podstawą opodatkowania jest kwota należna z tytułu dostawy towaru lub wyświadczenia usługi otrzymana od ich nabywcy, co istotne, pomniejszona o należny z tytułu tej czynności podatek.

W sytuacji, gdy wartość wynagrodzenia dla energii elektrycznej nabytej przez Państwa od sprzedawcy energii elektrycznej (małego wytwórcy) w danym okresie rozliczeniowym przyjmie wartość ujemną, wówczas nabycie przez Państwa energii elektrycznej od sprzedawcy energii elektrycznej (małego wytwórcy) po cenie ujemnej stanowi – w tym konkretnym przypadku – świadczenie usług przez Państwa na rzecz sprzedawcy energii elektrycznej (małego wytwórcy), w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy. Wynika to z tego, że gdy wartość wynagrodzenia (należność za energię elektryczną) przyjmie wartość ujemną, nabywając od sprzedawcy energii elektrycznej (małego wytwórcy) określoną ilość tej energii w danym okresie rozliczeniowym, uwolnią Państwa sprzedawcę od ciężaru zagospodarowania / magazynowania nadwyżek energii elektrycznej. Wynagrodzeniem w tym przypadku jest wartość dostawy energii wyrażona jako matematyczna wartość bezwzględna (ze znakiem dodatnim).

Uzasadnienie takiej oceny szczególnie trafnie przedstawił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, który w wyroku z 19 lutego 2014 r. III SA/Wa 2602/13 stwierdził, że:

Sąd analizując przedmiotowy spór w sprawie oceny transakcji "ujemnych cen energii" doszedł do przekonania, że to odbiorca energii świadczy usługę polegającą na jej odbiorze, w zamian otrzymując wynagrodzenie (korzyść w postaci otrzymanej energii), natomiast podmiot, który się jej wyzbywa, otrzymuje korzyść, która na rynku energii jest wyjątkowo cenna, nie musi podejmować bardzo trudnych prób magazynowania nadwyżki niechcianej energii. Sąd uznał, że przedmiotowa transakcja musi zostać uznana za świadczenie usług na gruncie ustawy o VAT, za czym przemawiają nie tylko techniczne aspekty, ale również brzmienie przepisów prawa podatkowego obowiązującego w Polsce, jak i krajach wspólnotowych. Nie ulega wątpliwości, że transakcja mieszcząca się w zakresie przedmiotowym podatku VAT jest albo dostawą towarów, albo też świadczeniem usługi. W tym przypadku, jak wskazuje powyższe, wbrew twierdzeniom Ministra Finansów nie ma możliwości, aby zakwalifikować transakcję w obliczu "ujemnych cen energii" jako dostawę towarów. Prawidłowym jest uznanie jej jako odpłatne świadczenie usług dla potrzeb podatku od towarów i usług przy założeniu, iż ceną takiej usługi jest wartość odebranej nadwyżki prądu. W ocenie Sądu okoliczności faktyczne opisane we wniosku nie wskazują, aby ekonomicznym sensem transakcji była dostawa prądu. Niniejszej transakcji nie można także oceniać nie odnosząc się do intencji obu stron zdarzenia gospodarczego, które w dokonanej czynności upatrywały istnienia usługi polegającej na odbiorze i zagospodarowaniu niesprzedanej nadwyżki procesu produkcji prądu elektrycznego.

Jak już wskazano, przytoczony art. 29a ust. 1 ustawy, zawiera w sobie zasadę ogólną odnoszącą się do podstawy opodatkowania. W myśl tej zasady ogólnej podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej. Komentowany artykuł stanowi, że podstawą opodatkowania generalnie jest zapłata (wszystko, co stanowi zapłatę).

W sytuacji, gdy wartość wynagrodzenia (należność za energię elektryczną) dla energii elektrycznej sprzedanej przez sprzedawcę energii elektrycznej na Państwa rzecz w danym okresie rozliczeniowym przyjmie wartość ujemną, to w związku z tym wykonają Państwo na rzecz sprzedawcy energii elektrycznej usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy.  Podstawą opodatkowania w myśl przepisu art. 29a ust. 1 ustawy, powinna być kwota wynikająca z faktury wystawionej przez Państwa (tj. przez odbiorcę energii (usługodawcę), w praktyce odbierającego nadwyżki energii elektrycznej), stanowiąca wynagrodzenie określone przez strony transakcji, bez kwoty podatku VAT, zgodnie z art. 29a ust. 6 ustawy. Jest to więc kwota stanowiąca wartość sprzedanej przez sprzedawcę na Państwa rzecz energii elektrycznej, uwzględniająca wartość wynagrodzenia (należność za energię elektryczną) w wartości ujemnej w danym okresie rozliczeniowym, przy czym wartość ta będzie wyrażona jako matematyczna wartość bezwzględna (ze znakiem dodatnim).

Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 uznaję za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniami, w szczególności kwestia ustalenia podstawy opodatkowania w związku ze sprzedażą energii elektrycznej przez małego wytwórcę, nie mogą być – zgodnie z  art.  14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Powołane we wniosku orzeczenia sądów nie mają mocy powszechnie obowiązującej. Sąd wyrokiem lub postanowieniem rozstrzyga wyłącznie konkretną sprawę co do stwierdzenia naruszenia prawa i skutków prawnych tego naruszenia i jedynie w tej sprawie ma moc wiążącą. Ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie lub bezczynność było przedmiotem zaskarżenia, o czym stanowi art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Zatem powołane wyroki nie posiadają waloru wykładni powszechnej, co w praktyce oznacza, że nie stanowią one podstawy dla rozstrzygnięcia przez organy podatkowe.

Natomiast odnosząc się do powołanej przez Państwa we własnym stanowisku interpretacji indywidualnej należy wskazać, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).