Skutki podatkowe związane z połączeniem spółek.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego oraz stanu faktycznego w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

24 września 2024 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 24 września 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który skutków podatkowych związanych z połączeniem spółek.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 23 października 2024 r. (wpływ 23 października 2024 r.).

Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem wspólnym

1.Zainteresowana będąca stroną postępowania:

• A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

2.Zainteresowana niebędąca stroną postępowania:

• B z ograniczoną odpowiedzialnością

Opis zdarzenia przyszłego i stanu faktycznego

Wnioskodawca jest osobą prawną, działającą od 2017 r., polskim rezydentem podatkowym (dalej „Spółka Przejmująca”). Główną działalnością Wnioskodawcy są roboty związane z budową, (...) . Aktualnie Wnioskodawca zatrudnia (...). Spółka Przejmująca ma siedzibę w (...).

Zainteresowany jest osobą prawną, działającą od 2011 r. (poprzednio w formie spółki akcyjnej), polskim rezydentem podatkowym (dalej: „Spółka Przejmowana”). Zainteresowany zajmuje się działalnością w zakresie (...). Aktualnie zatrudnia również (...). Spółka Przejmowana ma siedzibę w (...).

Spółka Przejmująca i Spółka Przejmowana mają uczestniczyć w takim samym zdarzeniu przyszłym, jakim jest połączenie obu spółek, a co za tym idzie oba podmioty składają wniosek wspólny o wydanie interpretacji podatkowej indywidualnej w celu potwierdzenia skutków podatkowych tego samego zdarzenia na gruncie VAT dla obu podmiotów.

Spółka Przejmująca i Spółka Przejmowana są względem siebie podmiotami powiązanymi (spółkami siostrami), a w każdej z nich po 100% udziałów posiada spółka holdingowa – A sp. z o.o., będąca polskim rezydentem podatkowym (dalej: „Udziałowiec”).

Spółka Przejmowana i Spółka Przejmująca działają w tej samej branży, świadcząc podobnego rodzaju usługi, ale na różnych obszarach geograficznych Polski. Zgodnie z KRS przedmiotem przeważającym działalności obu spółek jest PKD 42.22.Z - Roboty związane z budową linii telekomunikacyjnych i elektroenergetycznych.

Z uwagi na ww. okoliczność, jak i względy ekonomiki prowadzenia działalności gospodarczej, została podjęta decyzja o połączeniu obu spółek w jeden podmiot, gdzie Spółka Przejmująca przejmie Spółkę Przejmowaną (połączenie przez przejęcie, dalej: „Połączenie”).

Spółka Przejmująca zaznacza, że Połączenie nastąpi z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, a jego głównym bądź jednym z głównych celów nie będzie unikanie, ani uchylanie się od opodatkowania.

Połączenie ma m.in. na celu:

• integrację biznesową i uproszczenie struktury właścicielskiej podmiotów posiadających tego samego Udziałowca;
• uporządkowanie, poprawienie efektywności oraz centralizację działalności operacyjnej poprzez konsolidację podmiotów;
• zmniejszenie kosztów prowadzenia biznesu w dwóch podmiotach prawnych, w szczególności kosztów administracyjnych;
• chęci uzyskania efektu synergii, dążenie do ujednolicenia procesów i standardów prowadzonej działalności gospodarczej, w tym świadczonych usług.

Spółka Przejmująca podkreśla również, że istnienie uzasadnienia ekonomicznego Połączenia nie jest przedmiotem zapytania i należy je traktować jako element przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego/stanu faktycznego.

Połączenie zostanie przeprowadzone zgodnie z art. 492 § 1 pkt 1 Kodeksu Spółek Handlowych (Dz.U.2024.18 t.j. ze zmianami, dalej: „KSH”) który reguluje połączenie przez przejęcie w ramach którego Spółka Przejmująca przejmie Spółkę Przejmowaną.

Zgodnie z art. 492 § 1 pkt 1 KSH, połączenie dwóch spółek kapitałowych może być dokonane przez przeniesienie całego majątku spółki (przejmowanej) na inną spółkę (przejmującą) za udziały lub akcje, które spółka przejmująca wydaje wspólnikom spółki przejmowanej (łączenie się przez przejęcie).

Ponadto, zgodnie z art. 494 § 1 KSH, Spółka Przejmująca z dniem połączenia wstąpi we wszystkie prawa i obowiązki Spółki Przejmowanej (sukcesja generalna).

W wyniku Połączenia, Spółka Przejmująca, działając na zasadach art. 515 KSH, wyemituje nowe udziały na rzecz Udziałowca o wartości emisyjnej równej wartości rynkowej majątku Spółki Przejmowanej.

Wartość rynkowa majątku Spółki Przejmowanej, w zależności od kwoty podwyższenia kapitału zakładowego Spółki Przejmującej może zostać alokowana na kapitał zakładowy oraz zapasowy Spółki Przejmującej, a co za tym idzie wartość nominalna emitowanych udziałów może być niższa niż ich wartość emisyjna.

Okoliczności procesu Połączenia będą następujące:

• Wartość majątku Spółki Przejmowanej będzie podlegała wycenie dokonanej przez niezależny, profesjonalny podmiot. Wartość rynkowa majątku Spółki Przejmowanej zostanie wyceniona tak aby odzwierciedlić cenę, za którą rozsądnie działający podmiot, w normalnych okolicznościach gospodarczych, decydowałby się ten majątek nabyć. Wartość rynkowa majątku Spółki Przejmowanej zostanie ustalona z zastosowaniem właściwej metody wyceny rekomendowanej przez profesjonalny podmiot (metoda dochodowa i/lub metoda rynkowa), dla której celów majątek będzie rozumiany jako zbiór aktywów (w tym goodwill) i pasywów ustalonych na podstawie danych sprzed Połączenia, z uwagi na to, że wartość rynkowa majątku Spółki Przejmowanej, wartość emisyjna udziałów w Spółce Przejmującej, parytet wymiany udziałów należy uwzględnić w dokumentach połączeniowych, które są składane do sądu przed formalnym procesem zarejestrowania Połączenia w Krajowym Rejestrze Sądowym;
• Jak wskazano powyżej, ustalona w powyższy sposób wartość rynkowa majątku Spółki Przejmowanej będzie odpowiadać wartości emisyjnej udziałów w Spółce Przejmującej wyemitowanych na rzecz Udziałowca w zamian za majątek Spółki Przejmowanej;
• Udziały w Spółce Przejmowanej nie zostały nabyte lub objęte przez Udziałowca w wyniku wymiany udziałów albo przydzielone w wyniku innego łączenia lub podziału podmiotów, a zostały zakupione w drodze umowy kupna-sprzedaż;
• Przyjęta przez Udziałowca dla celów podatkowych wartość udziałów przydzielonych przez Spółkę Przejmującą w wyniku Połączenia nie będzie wyższa niż wartość podatkowa udziałów w Spółce Przejmowanej jaką przyjęto przez Udziałowca dla celów podatkowych w przeszłości (przed Połączeniem);
• Wnioskodawca przyjmie dla celów podatkowych wartość składników majątkowych Spółki Przejmowanej w tej samej wartości, w jakiej są ujęte w księgach podatkowych Spółki Przejmowanej, w wyniku Połączenia nie zostanie zwiększona wartość podatkowa składników majątku Spółki Przejmowanej. Spółka Przejmująca przypisze wskazane składniki majątku do działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Spółka przejmowana i przejmująca prowadzą działalność gospodarczą tylko na terytorium Polski i nie posiadają zagranicznych zakładów podatkowych. Innymi słowy może zdarzyć się tak, że wartość rynkowa przejętego majątku Spółki Przejmowanej będzie wyższa niż jego wartość podatkowa, ale Spółka Przejmująca dla celów podatkowych przejmie wszystkie składnik majątku Spółki Przejmowanej po wartościach wynikających z ksiąg podatkowych Spółki Przejmowanej (kontynuacja) i przypisze je do działalności na terytorium Polski.

Biorąc pod uwagę powyższe, w wyniku Połączenia:

• Spółka Przejmowana zostanie rozwiązana bez przeprowadzenia jej likwidacji, Połączenie nastąpi z dniem rejestracji połączenia w Krajowym Rejestrze Sądowym i w tym też dniu Spółka Przejmowana zostanie z niego wykreślona;
• cały majątek Spółki Przejmowanej (wszystkie aktywa i pasywa) zostaną przejęte przez Spółkę Przejmującą w drodze sukcesji uniwersalnej;
• Spółka Przejmująca wstąpi we wszystkie prawa i obowiązki Spółki Przejmowanej;
• Spółka Przejmująca będzie kontynuować dotychczas prowadzoną działalność Spółki Przejmowanej na terytorium Polski.

Pytania (sformułowane ostatecznie w uzupełnieniu wniosku)

1.   Czy przejęcie przez Spółkę Przejmującą całego majątku Spółki Przejmowanej w wyniku procesu Połączenia obu spółek z emisją udziałów na rzecz Udziałowca będzie rodzić jakiekolwiek skutki w VAT dla któregokolwiek podmiotu, w szczególności podlegać opodatkowaniu VAT po którejkolwiek stronie?

2.   Jeżeli stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania 1 Wniosku zostałoby uznane za nieprawidłowe, to czy Spółka Przejmująca będzie uprawniona do odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu przejęcia majątku Spółki Przejmowanej, o ile zostałyby spełnione wszystkie warunki ustawowe tj. z art. 86 ustawy o VAT oraz nie zaszłyby żadne wyłączenia ustawowe, w szczególności wyłączenia, o których mowa w art. 88 ustawy o VAT?

3.   Czy Spółka Przejmująca będzie podmiotem uprawnionym do przeprowadzenia ewentualnej korekty VAT z art. 91 ustawy o VAT jako sukcesor podatkowy Spółki Przejmowanej?

Stanowisko Zainteresowanych (sformułowane ostatecznie w uzupełnieniu wniosku)

Ad. 1

Przejęcie przez Spółkę Przejmującą całego majątku Spółki Przejmowanej w wyniku Połączenia obu spółek z emisją udziałów na rzecz Udziałowca nie będzie wywierać żadnych skutków w VAT dla któregokolwiek podmiotu, w szczególności nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT. Operacja będzie wyłączona z VAT, na podstawie art. 6 ustawy o VAT (dostawa przedsiębiorstwa Spółki Przejmowanej).

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy:

Przepisy prawa odnoszące się do opisanego zdarzenia przyszłego / stanu faktycznego:

Zasady organizacji i funkcjonowania spółek prawa handlowego oraz problematyka łączenia spółek zostały uregulowane w przepisach ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (dalej: „KSH”).

Zgodnie z art. 491 § 1 KSH:

• spółki kapitałowe mogą się łączyć między sobą oraz ze spółkami osobowymi; spółka osobowa nie może jednakże być spółką przejmującą albo spółką nowo zawiązaną.

Stosownie do art. 492 § 1 tej ustawy:

• połączenie może być dokonane:

1) przez przeniesienie całego majątku spółki (przejmowanej) na inną spółkę (przejmującą) za udziały lub akcje, które spółka przejmująca przyznaje wspólnikom spółki przejmowanej (łączenie się przez przejęcie);

2) przez zawiązanie spółki kapitałowej, na którą przechodzi majątek wszystkich łączących się spółek za udziały lub akcje nowej spółki (łączenie się przez zawiązanie nowej spółki).

Z kolei zgodnie z art. 494 § 1 KSH:

• spółka przejmująca albo spółka nowo zawiązana wstępuje z dniem połączenia we wszystkie prawa i obowiązki spółki przejmowanej albo spółek łączących się przez zawiązanie nowej spółki.

W myśl art. 515 KSH:

• Spółka przejmująca może przyznać wspólnikom spółki przejmowanej udziały albo akcje ustanowione w wyniku podwyższenia kapitału zakładowego, akcje bez wartości nominalnej albo udziały albo akcje własne nabyte zgodnie z art. 200, art. 30047 i art. 362 oraz objęte w przypadkach, o których mowa w art. 30048 i art. 366. Spółka przejmująca może przyznać wspólnikom spółki przejmowanej udziały albo akcje własne, które nabyła w wyniku połączenia z tą spółką.
• W celu przyznania udziałów albo akcji wspólnikom spółki przejmowanej spółka przejmująca może nabyć udziały albo akcje własne, których łączna wartość nominalna, wraz z udziałami albo akcjami nabytymi uprzednio przez tę spółkę, spółki lub spółdzielnie od niej zależne lub osoby działające na jej rachunek, nie przekracza 10% kapitału zakładowego.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, (...).

Jednocześnie art. 6 ustawy o VAT wskazuje na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są w nim wskazane czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszczące się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług, z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.

Stosownie do art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Przy czym użyte w ww. przepisie sformułowanie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej.

Podkreślenia wymaga, że ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.

Zaznaczyć również należy, że przepisy ustawy o VAT nie zawierają definicji przedsiębiorstwa. Dlatego też dla potrzeb tych przepisów należy posłużyć się definicją sformułowaną w art. 55 (1) ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U.2024.1061 t. j. ze zmianami, dalej: „KC”).

Zgodnie z powołanym wyżej przepisem, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

1) oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

2) własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

3) prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

4) wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

5) koncesje, licencje i zezwolenia;

6) patenty i inne prawa własności przemysłowej;

7) majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

8) tajemnice przedsiębiorstwa;

9) księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Na podstawie art. 55 (2) KC, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba, że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi zatem stanowić całość pod względem organizacyjnym, funkcjonalnym i materialnym. Składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej. Należy jednocześnie podkreślić, że o tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją.

W myśl art. 93 § 1 pkt 1 Ordynacji Podatkowej, osoba prawna zawiązana (powstała) w wyniku łączenia się osób prawnych wstępuje we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki każdej z łączących się osób lub spółek. Stosownie do treści art. 93 § 2 pkt 1 ww. ustawy: przepis § 1 stosuje się odpowiednio do osoby prawnej łączącej się przez przejęcie innej osoby prawnej (osób prawnych).

Mając zatem na uwadze przywołane przepisy prawa oraz przedstawione okoliczności sprawy należy stwierdzić, że planowana transakcja połączenia spółek dokonana na podstawie art. 492 § 1 pkt 1 KSH i skutkująca przeniesieniem całego majątku Spółki Przejmowanej, stanowiącego przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55 (1) ustawy - Kodeks cywilny, do Spółki Przejmującej w zamian za równoczesną emisję udziałów na rzecz Udziałowca, będzie mieściła się w pojęciu „zbycia przedsiębiorstwa”.

W konsekwencji powyższego, zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy, planowana transakcja połączenia spółek przez przejęcie jednej z nich będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług i nie będzie skutkować opodatkowaniem VAT tej operacji ani po stronie Spółki Przejmowanej ani po stronie Spółki Przejmującej. Tym samym, żaden obowiązek w VAT związany z Połączeniem, przedmiotem którego będzie w rozumieniu VAT dostawa przedsiębiorstwa Spółki Przejmowanej nie wystąpi.

Innymi Słowy, dostawa przedsiębiorstwa przez Spółkę Przejmowaną na rzecz Spółki Przejmującej w procesie Połączenia, któremu towarzyszy sukcesja prawna i podatkowa będzie wyłączone z VAT po stronie Spółki Przejmowanej, jak również przejęcie tego przedsiębiorstwa przez Spółkę Przejmującą, na skutek którego dojdzie do emisji udziałów na rzecz Udziałowca będzie wyłączone z VAT po stronie Spółki Przejmującej.

W świetle przedstawionych okoliczności sprawy i przywołanych przepisów należy zatem stwierdzić, że Połączenie Spółki Przejmującej ze Spółką Przejmowaną, w wyniku którego dojdzie do przeniesienia całego majątku Spółki Przejmowanej na Spółkę Przejmującą w zamian za emisję udziałów przez Spółkę Przejmującą na rzecz Udziałowca, będzie zdarzeniem podatkowo neutralnym w VAT.

Podsumowując, w wyniku połączenia po stronie Spółki Przejmującej, jak również po stronie Spółki Przejmowanej nie powstanie obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług.

Ad. 2

Zdaniem Wnioskodawcy, jeżeli stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania 1 Wniosku zostałoby uznane za nieprawidłowe i tym samym Połączenie, w ramach którego dojdzie do przeniesienia majątku Spółki Przejmowanej na Spółkę Przejmującą zostałoby uznane za transakcję podlegającą opodatkowaniu VAT, to Spółka Przejmująca będzie uprawniona do odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu przejęcia majątku Spółki Przejmowanej, jeśli zostaną spełnione warunki ustawowe, o których mowa w ustawie o VAT, tj. art. 86 ustawy o VAT oraz art. 88 ustawy o VAT.

Uzasadniając swoje stanowisko Wnioskodawca wskazuje, że:

Czynni podatnicy VAT mają prawo obniżyć podatek należny VAT o podatek naliczony VAT – oba podmioty uczestniczące w Połączeniu tj. Spółka Przejmująca i Spółka Przejmowana są czynnymi podatnikami VAT.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Jak stanowi ust. 10 przytoczonego przepisu, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy u sprzedawcy. Co ważne,

prawo do odliczenia VAT przysługuje nie wcześniej niż w okresie otrzymania faktury VAT.

Podsumowując, aby podatnik miał możliwość odliczyć podatek VAT od dokonanego zakupu muszą zostać spełnione łącznie następujące warunki:

• otrzymał fakturę,
• powstał obowiązek podatkowy u sprzedawcy,
• nabyte towary lub usługi będą przez podatnika wykorzystywane w związku z wykonywaniem czynności opodatkowanych.

Tym samym, jeżeli w zakresie pytania nr 1 Wniosku, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznałaby, że planowane Połączenie jest transakcją, w wyniku której nie dochodzi do transferu przedsiębiorstwa ze Spółki Przejmowanej do Spółki Przejmującej, która jest wyłączona z opodatkowania VAT, a Połączenie jest odpłatną dostawą towarów, która podlega opodatkowaniu VAT, to Spółka Przejmująca powinna mieć prawo do odliczenia VAT, o ile zostałyby spełnione wszystkie warunki ustawowe tj. z art. 86 ustawy o VAT oraz nie zaszłyby żadne wyłączenia ustawowe, w szczególności wyłączenia, o których mowa w art. 88 ustawy o VAT.

Ad. 3

Zdaniem Wnioskodawcy, Spółka przejmująca będzie podmiotem uprawnionym do przeprowadzenia ewentualnej korekty VAT z art. 91 ustawy o VAT jako sukcesor podatkowy Spółki Przejmowanej.

Uzasadniając swoje stanowisko Wnioskodawca wskazuje, że:

Z art. 86 i 91 ustawy o VAT wynika, że podatnik jest zobowiązany do rozpoznania prawa do odliczenia podatku naliczonego w momencie nabycia towarów i usług  oraz dokonania ewentualnej korekty tego odliczonego bądź nieodliczonego podatku w przypadku późniejszej zmiany przeznaczenia nabytych towarów i usług lub zmiany sposobu wykorzystania.

W przypadku transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa korekta określona w art. 91 ust. 1-8 jest dokonywana przez nabywcę przedsiębiorstwa lub nabywcę zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Konsekwencją takiej konstrukcji jest realizacja możliwości stworzonej przez art. 19 Dyrektywy 2006/112, stanowiącej, że nabywca przedsiębiorstwa jest następcą prawnym (w odniesieniu do rozliczeń podatku VAT) zbywcy. Konstrukcja ta wprowadza zasadę sukcesji nabywcy przedsiębiorstwa w zakresie podatku VAT po podmiocie, który wcześniej zbył przedsiębiorstwo lub zorganizowaną część przedsiębiorstwa. Skutkiem tego następstwa jest przeniesienie na nabywcę przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa zasad dotyczących  opodatkowania VAT, na warunkach identycznych, jakie obowiązywały zbywcę przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

W przedmiotowej sprawie dojdzie do Połączenia dwóch spółek w trybie art. 492 Kodeksu Spółek Handlowych (połączenie przez przejęcie).

W konsekwencji Spółka Przejmująca wstąpi we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki Spółki Przejmowanej.

Zatem w niniejszej sprawie znajdzie zastosowanie ww. przepis art. 91 ust. 9 ustawy o VAT.

Przepis art. 91 ust. 9 ustawy o VAT nakłada na nabywcę - a więc Spółkę Przejmującą - jako beneficjenta praw i obowiązków zbywcy, obowiązek dokonania stosownych korekt w zakresie podatku naliczonego, określonych w art. 91 ust. 1-8 ustawy o VAT, jeśli zachodzą przesłanki ustawowe.

Tym samym, po Połączeniu, jeśli zajdzie obowiązek dokonania korekty VAT, o której mowa w art. 91 ustawy o VAT, podmiotem uprawnionym do jej przeprowadzenia będzie sukcesor prawny – Spółka Przejmująca, z uwagi na art. 91 ust. 9 ustawy o VAT oraz art. 93 Ordynacji Podatkowej.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:

Jednocześnie przepis art. 6 ustawy o VAT wskazuje na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są w nim wskazane czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszczące się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług, z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.

I tak, na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:

Zatem, w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Pojęcie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.

Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, powinien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Zaznaczyć należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji przedsiębiorstwa. Dlatego też dla potrzeb tych przepisów należy posłużyć się definicją sformułowaną w art. 55¹ ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061), zgodnie z którym:

Zgodnie z art. 55² Kodeksu cywilnego:

Przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi zatem stanowić całość pod względem organizacyjnym, funkcjonalnym i materialnym. Składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej. Należy jednocześnie podkreślić, że o tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją.

W tym miejscu należy wskazać na instytucję łączenia spółek, wynikającą z przepisów ustawy z 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 18), zwanej dalej KSH.

Zgodnie z art. 491 § 1 ww. ustawy:

W myśl art. 492 § 1 pkt 1 KSH:

Według art. 493 § 1 i § 2 KSH:

Z kolei art. 494 § 1 i § 2 KSH, jako główny skutek połączenia spółek, co dotyczy również łączenia przez przejęcie, wskazuje zasadę sukcesji generalnej, ustanawiając spółkę przejmującą następcą prawnym spółki przejmowanej.

Zgodnie z art. 494 § 1 KSH:

W myśl art. 494 § 2 KSH:

Zagadnienie sukcesji podatkowej w polskim prawie podatkowym regulują przepisy zawarte w art. 93-93e ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). W przepisach tych ustawodawca przedstawił katalog sytuacji, w których zachodzi sukcesja podatkowa, tj. sukcesja praw i obowiązków następców prawnych oraz podmiotów przekształcanych.

W myśl art. 93 § 1 pkt 1 powołanej ustawy:

Stosownie do treści art. 93 § 2 pkt 1 ww. ustawy:

Jak wynika z opisu sprawy główną działalnością Wnioskodawcy (Spółka Przejmująca) są roboty związane z (...). Aktualnie Wnioskodawca (....). Spółka Przejmująca ma siedzibę w (…).

B sp. z o.o. (Spółka Przejmowana) zajmuje się działalnością w zakresie (...). Spółka Przejmowana ma siedzibę w (…).

Spółka Przejmująca i Spółka Przejmowana są względem siebie podmiotami powiązanymi (spółkami siostrami), a w każdej z nich 100 % udziałów posiada spółka holdingowa – A sp. z o.o. (Udziałowiec). Obydwie Spółki działają w tej samej branży, świadcząc podobnego rodzaju usługi, ale na różnych obszarach geograficznych Polski. Przedmiotem przeważającym działalności obu spółek jest PKD 42.22.Z  - Roboty związane z budową linii telekomunikacyjnych i elektroenergetycznych.

Jak Państwo wskazali, planowane jest połączenie Państwa Spółki ze Spółką Przejmowaną (B sp. z o.o.) na podstawie art. 492 § 1 pkt 1 Kodeksu spółek handlowych – przez przeniesienie całego majątku Spółki Przejmowanej na Państwa Spółkę za udziały lub akcje (łączenie się przez przejęcie). Decyzję o połączeniu spółek podjęto z uwagi na ww. okoliczność, jak i względy ekonomiki prowadzenia działalności gospodarczej. Połączenie spółek ma m.in. na celu:

• integrację biznesową i uproszczenie struktury właścicielskiej podmiotów posiadających tego samego Udziałowca;
• uporządkowanie, poprawienie efektywności oraz centralizację działalności operacyjnej poprzez konsolidację podmiotów;
• zmniejszenie kosztów prowadzenia biznesu w dwóch podmiotach prawnych, w szczególności kosztów administracyjnych;
• chęci uzyskania efektu synergii, dążenie do ujednolicenia procesów i standardów prowadzonej działalności gospodarczej, w tym świadczonych usług.

Spółka Przejmująca będzie kontynuować dotychczas prowadzoną działalność Spółki Przejmowanej na terytorium Polski.

Państwa wątpliwości w pierwszej kolejności dotyczą kwestii, czy przejęcie przez Państwa Spółki Przejmowanej nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

Rozpatrując wskazane zagadnienie w pierwszej kolejności należy zauważyć, że w przypadku łączenia się osób prawnych – co do zasady – mamy do czynienia z czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Jednakże transakcje, których przedmiotem jest przedsiębiorstwo – z uwagi na wyłączenie przewidziane w art. 6 pkt 1 ustawy – nie podlegają opodatkowaniu tym podatkiem.

W opisanej sprawie należy stwierdzić, że planowana transakcja połączenia Spółek dokonana na podstawie art. 492 § 1 pkt 1 Kodeksu spółek handlowych i skutkująca przeniesieniem całego majątku Spółki Przejmowanej – B sp. z o.o. do Spółki Przejmującej – A sp. z o.o. będzie mieściła się w pojęciu „zbycia przedsiębiorstwa”.

W konsekwencji powyższego, zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy, planowana transakcja połączenia Spółek będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Państwa stanowisko w tym zakresie należy więc uznać za prawidłowe.

W związku z tym, że Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 uznano za prawidłowe, odstąpiono od odpowiedzi na pytanie nr 2, które zostało zadane warunkowo i oczekiwali Państwo odpowiedzi na nie jedynie w przypadku uznania, że przeniesienie majątku B (Spółki Przejmowanej) na A sp. z o.o.(Spółka Przejmująca) w wyniku połączenia spółek będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu VAT.

Państwa wątpliwości dotyczą również tego, czy Spółka Przejmująca będzie podmiotem uprawnionym do dokonania korekty podatku naliczonego.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekty podatku naliczonego oraz podmiotu zobowiązanego do jej dokonania zostały określone w art. 91 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 91 ust. 1 ustawy o VAT:

Na podstawie art. 91 ust. 2 ustawy:

Szczegółowy sposób dokonywania korekty określa art. 91 ust. 3-9 ustawy.

Stosownie do art. 91 ust. 9 ustawy:

Analiza przedstawionego opisu sprawy oraz treści powołanych przepisów prawa, prowadzi do wniosku, że skoro – jak rozstrzygnięto w niniejszej interpretacji – planowana transakcja połączenia Spółek dokonana na podstawie art. 492 § 1 pkt 1 Kodeksu spółek handlowych i skutkująca przeniesieniem całego majątku Spółki Przejmowanej będzie stanowiła zbycie przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55¹ k.c., to czynność ta będzie wyłączona ze stosowania przepisów ustawy o VAT i tym samym nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Obowiązek dokonania ewentualnych korekt podatku naliczonego – zgodnie z art. 91 ust. 9 ustawy – będzie ciążył na nabywcy czyli Spółce Przejmującej.

Tym samym Państwa stanowisko oceniając całościowo uznaję za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego,  obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego i stanu prawnego,  obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie wskazujemy, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

A sp. z o. o. (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).