Skoro Upadła – jako podatnik – miała obowiązek złożenia deklaracji podatkowej, to prawo do złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty należy do niej, a nie do syndyka.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

19 lipca 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 15 lipca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku od towarów i usług. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 14 sierpnia 2024 r. (wpływ 20 sierpnia 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W pierwszej kolejności wskazuje Pan, że postanowieniem z (…) 2023 r., sygn. akt (…) Sąd Rejonowy (…) Wydział Gospodarczy dla spraw upadłościowych i restrukturyzacyjnych ogłosił upadłość MS, zam. (…), PESEL: (…) (dalej jako: „Upadła”), jako osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej.

Dowód: postanowienie Sąd Rejonowy (…) Wydział Gospodarczy dla spraw upadłościowych i restrukturyzacyjnych (…) 2023 r., sygn. akt (…).

W latach 2011-2023 Upadła wykonywała działalność gospodarczą pod nazwą (…), NIP: (…), REGON: (…) (data wykreślenia z rejestru: (…) 2023 r.).

Dowód: wydruk z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

W okresie prowadzenia działalności gospodarczej, Upadła (…) 2016 r. zawarła ze Spółką S.A. umowę o świadczenie usług w zakresie prowadzenia spraw spółki i zarządzania klubem sportowym na stanowisku Prezesa Zarządu (dalej jako: „Umowa”) z wynagrodzeniem wynoszącym (…) zł netto miesięcznie ((…) zł brutto).

(…) 2017 r. do umowy strony zawarły aneks, na mocy którego wynagrodzenie Upadłej wzrosło do (…) zł netto miesięcznie, a także zmianie uległ system premiowania. Nowe zasady wynagradzania, co do wynagrodzenia miesięcznego obowiązywały od (…) 2017 r. do dnia (…) 2018 r. Natomiast nowe zasady premiowania obowiązywały od (…) 2017 r. do (…) 2018 r. W tym okresie Upadła wystawiła 8 faktur VAT opiewających na łączną kwotę (…) zł.

(...)

Od otrzymanego wynagrodzenia Upadła odprowadziła podatek VAT w wysokości 23% oraz podatek dochodowy od osób fizycznych w wysokości 19%.

Dowody:

• deklaracje w podatku od towarów i usług VAT-7K za lata 2017-2018,
• deklaracje w podatku dochodowym od osób fizycznych PIT36L za lata 2017-2018.

Wyrokiem z (…) 2021 r., sygn. akt (…) Sąd Okręgowy w (…) Wydział Gospodarczy zasądził od Upadłej na rzecz Spółki kwotę (…) zł, która stanowi kwotę nienależnego świadczenia (brutto) pobranego przez Upadłą w okresie od (…) 2017 r. do (…) 2018 r. z uwagi na nieważność aneksu z (…) 2017 r. Od powyższego wyroku Upadła wniosła apelację, która jednak została oddalona. Wyrok stał się prawomocny (…) 2023 r. Upadła do dnia sporządzenia niniejszego pisma nie dokonała zwrotu nienależnie pobranego świadczenia w żadnej części.

Dowód: wyrok Sądu Okręgowego w (…) Wydział Gospodarczy z dnia (…) 2021 roku, sygn. akt (…) zaopatrzony w klauzulę wykonalności.

Jak już zostało wskazane powyżej (…) 2023 r. Sąd Rejonowy (…) Wydział Gospodarczy dla spraw upadłościowych i restrukturyzacyjnych ogłosił upadłość Upadłej.

(…) 2023 r. Spółka dokonała zgłoszenia wierzytelności w postępowaniu upadłościowym w łącznej wysokości (…) zł. Wierzytelność ta wynika z wyżej opisanego wyroku Sądu Okręgowego w (…) Wydział Gospodarczy (…) 2021 r., sygn. akt (…) utrzymanego w całości w mocy wyrokiem Sądu Apelacyjnego (…) z (…) 2023 r., sygn. akt (…).

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

W uzupełnieniu wniosku wyjaśnia Pan, że na gruncie wskazanego art. 72 Ordynacji podatkowej wnioskuje o wydanie interpretacji indywidulanej zarówno w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych, jak również w zakresie podatku od towarów i usług.

Pytania

W uzupełnieniu wniosku sformułował Pan następujące pytania:

1)Czy Syndyk masy upadłości może wystąpić z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty w podatku dochodowym od osób fizycznych w trybie art. 72 i nast. Ordynacji podatkowej za lata 2017/2018, w których Upadła nienależnie pobrała wynagrodzenie, bez dokonywania korekt deklaracji PIT36L, w sytuacji gdy Upadła nie prowadzi już działalności gospodarczej i nie dokonała zwrotu nienależnie pobranego świadczenia na rzecz Spółki?

2)Czy Syndyk masy upadłości może wystąpić z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty w podatku od towarów i usług w trybie art. 72 i nast. Ordynacji podatkowej za lata 2017/2018, w których Upadła nienależnie pobrała wynagrodzenie, bez dokonywania korekt deklaracji VAT-7K, w sytuacji gdy Upadła nie prowadzi już działalności gospodarczej i nie dokonała zwrotu nienależnie pobranego świadczenia na rzecz Spółki?

Interpretacja dotyczy pytania Nr 2 dotyczącego podatku od towarów i usług. Natomiast w zakresie pytania Nr 1 w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Pana stanowisko w sprawie

W ocenie Syndyka masy upadłości, zasadnym byłoby wystąpienie do właściwego Urzędu Skarbowego z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty w podatku od towarów i usług w trybie art. 72 i nast. Ordynacji podatkowej bez dokonywania korekty deklaracji VAT-7K. W niniejszej sprawie podatek zapłacony od czynności bezwzględnie nieważnej, jako nienależnie zapłacony stanowi bowiem nadpłatę w rozumieniu art. 72 § 1 pkt 1 lub 2 Ordynacji podatkowej.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku, jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

W analizowanej sprawie zastosowanie znajdują przepisy ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 794):

Art. 156 ust. 1 Prawa upadłościowego:

Art. 75 ust. 1 Prawa upadłościowego:

Art. 62 Prawa upadłościowego:

Art. 57 ust. 1 Prawa upadłościowego:

Art. 160 ust. 1 Prawa upadłościowego:

Art. 173 Prawa upadłościowego:

Syndyk sprawujący zarząd nad majątkiem upadłego, w celu jego likwidacji poprzez sprzedaż, składników majątku wykonuje czynności faktyczne i prawne, które powodują powstanie określonych zobowiązań.

Z opisu sprawy wynika, że:

• Postanowieniem z (…) 2023 r. sąd ogłosił upadłość wskazanej we wniosku Upadłej oraz wyznaczył Pana jako syndyka.
• Upadła w okresie prowadzenia działalności gospodarczej zawarła umowę o świadczenie usług w zakresie prowadzenia spraw Spółki i zarządzania nią na stanowisku prezesa zarządu. Do umowy został zawarty aneks, którego nieważność wyrokiem orzekł sąd.
• Na podstawie wyroku sądu Upadła zobowiązana została do zwrotu na rzecz Spółki określonej wierzytelności, której w żadnej części do dnia złożenia wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej nie zwróciła. 
• Od otrzymanego wynagrodzenia upadła odprowadziła podatek VAT w wysokości 23% oraz podatek dochodowy od osób fizycznych w wysokości 19%.

Pana wątpliwości dotyczą możliwości wystąpienia z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty w podatku od towarów i usług w trybie art. 72 i nast. Ordynacji podatkowej za lata 2017/2018, w których Upadła nienależnie pobrała wynagrodzenie, bez dokonywania korekt deklaracji VAT-7K, w sytuacji, gdy Upadła nie prowadzi już działalności gospodarczej i nie dokonała zwrotu nienależnie pobranego świadczenia na rzecz Spółki.

Obowiązek składania deklaracji podatkowych w podatku VAT reguluje art. 99 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”:

Art. 15 ust. 1 ustawy:

Art. 15 ust. 2 ustawy:

W ustawie o podatku od towarów i usług zawarta jest odrębna definicja podatnika, z której wynika, że podatnikami VAT są podmioty wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą.

Status danego podmiotu jako podatnika VAT jest kategorią obiektywną i nie jest zależny od faktu zarejestrowania się w tym charakterze. Zgłoszenie rejestracyjne, o którym mowa w art. 96 ustawy jest obowiązkiem o charakterze formalnym, który nie warunkuje statusu podatnika podatku VAT.

Podobnie z zawartej w ustawie definicji działalności gospodarczej nie wynika wymóg formalnej rejestracji tej działalności, jest to również kategoria obiektywna.

Art. 72 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.):

Art. 75 § 1 Ordynacji podatkowej:

Mając na uwadze treść powołanych przepisów należy stwierdzić, że mimo to, że zarząd nad majątkiem upadłego w toku postępowania upadłościowego sprawuje syndyk, to upadły jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Upadły co prawda traci z mocy prawa zarząd oraz możliwość korzystania i rozporządzania majątkiem należącym do niego, jednakże ta okoliczność nie pozbawia go statusu podatnika, do którego stosuje się prawa i obowiązki wynikające z przepisów obowiązujących ustaw podatkowych. We wszelkich postępowaniach, stroną w znaczeniu materialnym pozostaje upadły – to on jest podmiotem praw i obowiązków. Natomiast syndykowi przysługuje legitymacja formalna do występowania w tych postępowaniach, jest on stroną w znaczeniu formalnym. W zakresie prawnopodatkowym działanie syndyka należy potraktować jako działanie przez pełnomocnika z wszystkimi prawnymi konsekwencjami tego stanu rzeczy.

Tym samym to upadły jako podatnik ma obowiązek złożenia deklaracji podatkowej.

W świetle przepisu art. 99 ust. 1 ustawy o VAT, należy zauważyć, że przepis ustawy nie dopuszcza złożenia deklaracji przez inną osobę niż podatnik. Do obowiązków syndyka nie należy też weryfikacja otrzymanych od upadłego podatnika dokumentów i udzielonych wyjaśnień w kwestii przychodów (dochodów) niedotyczących działalności gospodarczej zarządzanej przez syndyka. Syndyk masy upadłościowej ponosi odpowiedzialność wyłącznie za rzetelność i niewadliwość ksiąg podatkowych. Deklarację podatkową powinien składać podatnik.

Skoro zatem to wskazana we wniosku Upadła – jako podatnik – miała obowiązek złożenia deklaracji podatkowej, to prawo do złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty należy do niej, a nie do Pana jako syndyka.

W konsekwencji stanowisko zajęte przez Pana w uzupełnieniu wniosku uznać należy za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił, i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Z przepisów Ordynacji podatkowej wynika, że zakres żądania wnioskodawcy dotyczącego wydania interpretacji indywidualnej wyznacza:

• stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) przedstawiony we wniosku o indywidualną interpretację prawa podatkowego,
• stan prawny (przepisy prawa) wskazany przez wnioskodawcę oraz
• zagadnienie prawne, które ma być przedmiotem interpretacji, a które wskazuje pytanie (pytania) w kontekście jego wątpliwości interpretacyjnych w odniesieniu do przepisów prawa podatkowego oraz własne stanowisko wnioskodawcy.

Ze względu zatem na zakres Pana żądania ocenie interpretacyjnej podlegało wyłącznie zagadnienia przedstawione w pytaniu interpretacyjnym, tj. czy w sytuacji opisanej we wniosku Pan jako syndyk masy upadłości ma prawo wystąpić z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty w podatku od towarów i usług za lata 2017/2018, w których Upadła nienależnie pobrała wynagrodzenie, bez dokonywania korekt deklaracji VAT-7K, w sytuacji gdy Upadła nie prowadzi już działalności gospodarczej i nie dokonała zwrotu nienależnie pobranego świadczenia na rzecz Spółki.

Kwestia, czy w analizowanym przypadku występuje nadpłata, nie została objęta interpretacją. Zagadnienie związane z określeniem nadpłaty leży bowiem w kompetencji właściwego organu podatkowego.

Końcowo należy również wskazać, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej nie jestem obowiązany ani uprawniony do oceny załączonych przez Pana dokumentów. Jestem związany wyłącznie opisem stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) przedstawionym przez wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).