Brak prawa do odliczenia podatku związanego z wydatkami poniesionymi w ramach realizacji projektu.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 września 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 29 sierpnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w kwestii braku prawa do odliczenia podatku VAT związanego z wydatkami poniesionymi w ramach realizacji projektu pn. „…” w części dotyczącej (…).

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 6 listopada 2024 r. (data wpływu 12 listopada 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zaistniałego stanu faktycznego

(…) miasto na prawach powiatu posiada status czynnego podatnika VAT o numerze NIP (…). Od 1 stycznia 2017 r. Miasto (…) wraz ze swoimi jednostkami organizacyjnymi rozlicza podatek VAT w scentralizowanym systemie rozliczeń.

Miasto realizuje zadania z zakresu administracji samorządowej należące zarówno do gminy, jak i powiatu. Jak stanowi art. 92 ust. 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. 2024 poz. 107), miasto na prawach powiatu jest gminą wykonującą zadania powiatu na zasadach określonych w tej ustawie. Stosownie do przepisów ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. 2024 poz. 609 ze zm.) dalej: u.s.g. Miasto (…) jest jednostką samorządu terytorialnego posiadającą osobowość prawną, wykonującą zadania publiczne we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność (art. 2 ust. 1 i 2 u.s.g.). Miasto realizuje zadania własne, które polegają na zaspokajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty. Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 u.s.g. zadania własne gminy obejmują zaspokojenie zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej w zakresie ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej.

Gmina (…) posiada status czynnego podatnika VAT o numerze NIP (…). Gmina realizuje zadania własne, które polegają na zaspakajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej w zakresie ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej analogicznie do zadań realizowanych przez Miasto (…).

Miasto (…) wraz z Gminą (…) zawarło w dniu (…) r. Umowę o partnerstwie na rzecz realizacji projektu pn.: „…”, dalej: „Projekt”. Partnerem wiodącym Projektu jest Miasto (…), partnerem jest Gmina (…). Wnioskodawcą Projektu jest Miasto (…). Projekt uzyskał dofinansowanie z (…).

Projekt polega na (…).

Podstawowym celem Projektu jest (…).

Beneficjentami projektu są:

1.Miasto (…), udzielające grantów na zakup i montaż instalacji OZE dla mieszkańców Miasta (…) i Gminy (…),

2.Mieszkańcy Miasta (…) i Gminy (…) – grantobiorcy.

Projekt obejmuje dwie części:

a)(…)

Wnioskodawca przyznaje właścicielom nieruchomości (budynków mieszkalnych) położonych na terenie Miasta (…) lub Gminy (…) dotację w wysokości do (…)% kosztów kwalifikowalnych netto montażu instalacji (…). Koszty kwalifikowane poniesione przez mieszkańców objęte dotacją nie obejmują podatku VAT. Zgodnie z regulaminem Projektu właściciel nieruchomości zobowiązany jest najpierw wykonać inwestycję we własnym zakresie oraz uregulować należności za nabyte w tym celu towary i usługi. Przyznana dotacja będzie stanowić częściowe refinansowanie poniesionych przez mieszkańca nakładów,

b)część dotyczącą (…)

Usługa edukacji ekologicznej zostanie zlecona wyspecjalizowanym podmiotom zewnętrznym, do których zadań należeć będzie m.in. (…). Wnioskodawca poniesie również wydatki na (…). Dla potrzeb naboru i realizacji Projektu zostaną wynajęte stosowne pomieszczenia. Wykonanie wymaganych (…) tablic informacyjnych o(…) zostanie powierzone firmom zewnętrznym. Ponadto, Miasto (…) zakupi niezbędne do realizacji projektu wyposażenie. Firmy zewnętrzne świadczące ww. usługi wystawią Miastu (…) faktury VAT.

W projekcie poniesione zostaną także inne wydatki nie objęte podatkiem VAT.

Nadzór nad Projektem oraz odbiory końcowe na miejscu inwestycji zostaną zrealizowane przez pracowników Urzędu Miejskiego w (…) oraz Urzędu Gminy (…) i zostaną zapłacone w formie dodatku do wynagrodzenia. W celu propagowania korzyści płynących z zastosowania OZE zostanie uruchomiony na terenie Miasta (…).

Wnioskodawca nie będzie właścicielem powstałej w trakcie realizacji projektu infrastruktury oraz nie będzie pobierał żadnych opłat od mieszkańców Miasta (…) i mieszkańców Gminy (…), którym zostaną przyznane granty. Przedmiotowe instalacje będą własnością mieszkańców Miasta (…) i mieszkańców Gminy (…), którzy we własnym imieniu i na własny rachunek zrealizują inwestycje objęte Projektem, a od Miasta (…) otrzymają zwrot poniesionych nakładów (grant) do wysokości (…)% wydatków netto, nie więcej niż ustalony limit. Koszty obsługi projektu poniesione przez Gminę (…), zostaną zrefundowane przez Miasto (…) na podstawie noty księgowej.

W uzupełnieniu wskazali Państwo, że:

Miasto realizuje projekt pn. „…” w ramach zadań własnych obejmujących zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty w zakresie ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej. Projekt nie będzie generował żadnych przychodów.

W związku z powyższym towary i usługi nabywane w związku z realizacją projektu pn. „…” w zakresie opisanym we wniosku w (…), a także efekty przedmiotowego projektu nie będą wykorzystywane do działalności gospodarczej, a jedynie do działalności statutowej Miasta, tj. czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

Pytanie

Czy Miastu będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT związanego z wydatkami poniesionymi w ramach realizacji projektu w zakresie opisanym w stanie faktycznym w punkcie b?

Państwa stanowisko w sprawie

Miasto stoi na stanowisku, że nie będzie mu przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT związanego z wydatkami poniesionymi w ramach realizacji Projektu w zakresie opisanym w stanie faktycznym w punkcie b.

Uzasadnienie

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego określone są w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2024 r., poz. 361 ze zm.), dalej: ustawa o VAT. W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

-nabycia towarów i usług,

-dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia zarówno tzw. przesłanek pozytywnych - zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy o VAT. Powyższa zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi. Ponadto prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług.

Zgodnie art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z powołanych przepisów wynika, że za podatnika podatku VAT będzie uznany tylko taki podmiot, który dokonuje czynności zmierzających do wykorzystania nabytych towarów i usług do celów działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższe przepisy wskazują, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd. W tym tylko zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Miasto (…) w świetle art. 2 u.s.g. wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Na podstawie art. 6 ust. 1 tej ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Miasto (…) w trakcie realizacji Projektu będzie ponosiło wydatki na usługi świadczone przez podmioty zewnętrzne realizujące zlecone im zadania. Efekty realizacji Projektu nie będą wykorzystywane przez Miasto (…) do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, a wytworzona w ramach Projektu infrastruktura nie będzie jego własnością.

Z uwagi na fakt, że obniżenie kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez podatnika podatku VAT, w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, a w przedmiotowej sytuacji warunki te nie zostaną spełnione, Miasto (…) nie będzie miało prawa do odliczenia podatku VAT wynikającego z faktur z tytułu nabycia towarów i usług związanych z realizacją Projektu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”.

W myśl tego przepisu:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z cytowanego wyżej art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto należy zauważyć, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Oznacza to, że organ władzy publicznej będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych) – tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo czynnym podatnikiem VAT i wraz z Gminą (…) realizują Państwo projektu pn. „…”. Projekt obejmuje dwie części, m.in. część opisaną we wniosku w punkcie b – dotyczącą (…).

Państwa wątpliwości dotyczą prawa do odliczenia podatku VAT związanego z wydatkami poniesionymi w ramach realizacji ww. projektu w zakresie punktu b.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

W omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia nie będą spełnione, bowiem – jak Państwo wskazali – towary i usługi nabywane w związku z realizacją ww. projektu w części dotyczącej (…), a także efekty przedmiotowego projektu nie będą wykorzystywane do działalności gospodarczej, a jedynie do działalności statutowej Miasta, tj. czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

W konsekwencji nie zostanie spełniona podstawowa pozytywna przesłanka warunkująca prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, o której mowa w art. 86 ust. 1 ustawy. Zatem nie będą mieli Państwo prawa do odliczenia podatku VAT związanego z wydatkami poniesionymi w ramach realizacji ww. projektu w zakresie punktu b.

Podsumowując, nie będzie przysługiwało Państwu prawo do odliczenia podatku VAT związanego z wydatkami poniesionymi w ramach realizacji projektu pn. „…” w części dotyczącej (…).

Tym samym Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Ponadto należy wskazać, że stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zatem, niniejsza interpretacja nie wywiera skutków prawnych dla partnera projektu.

Należy wskazać, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty opis sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź straci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-    Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

-    Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1.z zastosowaniem art. 119a;

2.w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3.z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

-    Stosownie do art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-    w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-    w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.