Brak wystąpienia dla Wnioskodawczyni skutków podatkowych w podatku od towarów i usług w związku z przejęciem przez nią całego Przedsiębiorstwa do jego dalszego prowadzenia oraz brak obowiązku dokonania korekty.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

19 sierpnia 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 19 sierpnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku wystąpienia dla Pani skutków podatkowych w podatku od towarów i usług w związku z przejęciem przez Panią całego Przedsiębiorstwa do jego dalszego prowadzenia oraz braku obowiązku dokonania korekty.

Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 24 października 2024 r. (wpływ 25 października 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Jest Pani córką zmarłego przedsiębiorcy. 3 stycznia 2023 r. dla przedsiębiorstwa zmarłego (...)2022 r. przedsiębiorcy ustanowiono zarząd sukcesyjny. W tym samym dniu został sporządzony akt poświadczenia dziedziczenia, a w terminie ustawowym została złożona do Urzędu Skarbowego deklaracja SD-Z2 przez wszystkich spadkobierców.

Spadkobiercami zmarłego przedsiębiorcy są żona i troje dzieci, którzy posiadają status właścicieli przedsiębiorstwa w spadku w udziałach: 5/8 żona i dzieci po 1/8. Przedsiębiorstwem w spadku zarządza zarządca sukcesyjny – żona zmarłego przedsiębiorcy (jedna ze spadkobierców). Działalność przedsiębiorstwa w spadku stanowiąca kontynuację działalności zmarłego przedsiębiorcy polega na prowadzeniu dwóch obiektów hotelowych oraz wynajmu dwóch lokali. Przedsiębiorstwo w spadku jest podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych opłacającym podatek dochodowy na zasadach ogólnych (Podatkowa Księga Przychodów i Rozchodów) oraz jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Pani, jako córka zmarłego (jeden ze spadkobierców) zamierza przejąć przedsiębiorstwo w spadku w całości (zostanie wniesione 100% udziałów przedsiębiorstwa w spadku) do dalszego prowadzenia, w którym pozostali spadkobiercy nie będą domagali się spłat i dopłat (darowizna lub nieodpłatne przekazanie). Przedsiębiorstwu, które zamierza Pani przejąć, przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Wszystkie towary wchodzące w skład Przedsiębiorstwa będą wykorzystane do dalszego prowadzenia działalności gospodarczej, co pozwoli na kontynuację prowadzonej w tym samym zakresie co spadkodawca a następnie przez przedsiębiorstwo w spadku działalności. W tym celu założy Pani działalność gospodarczą, rejestrując się także jako podatnik VAT.

Przejęcie przedsiębiorstwa miałoby się dokonać na podstawie działu spadku/zbycia przedsiębiorstwa przed terminem 2 lat od śmierci przedsiębiorcy (przed wygaśnięciem zarządu sukcesyjnego), aby zapewnić płynne kontynuowanie działalności.

Doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego

1.Pytanie „Na jakiej dokładnie podstawie dojdzie do przekazania przez pozostałych spadkobierców na Pani rzecz udziałów w przedsiębiorstwie w spadku”?

Odpowiedź: Zbycie udziałów nastąpi na podstawie działu spadku, bez spłat i dopłat.

2.Pytanie „Jaką działalność prowadziło przedsiębiorstwo przed śmiercią spadkodawcy, którą teraz kontynuuje przedsiębiorstwo w spadku, tj. czy była to działalność:

a)opodatkowana podatkiem od towarów i usług”;

Odpowiedź: Tak.

b)„zwolniona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług”;

Odpowiedź: Nie.

c)„niepodlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług”?

Odpowiedź: Nie.

3.Pytanie „Do jakich czynności – po przejęciu przez Panią składników majątku przedsiębiorstwa w spadku – będzie Pani wykorzystywała towary nabyte w ramach przedsiębiorstwa przed śmiercią spadkodawcy, tj. czy do czynności:

a)opodatkowanych podatkiem od towarów i usług”;

Odpowiedź: Tak.

b)„zwolnionych z opodatkowania podatkiem od towarów i usług”;

Odpowiedź: Nie.

c)„niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług”?

Odpowiedź: Nie.

4.Pytanie „Czy po przejęciu przez Panią składników majątku przedsiębiorstwa w spadku dojdzie do zmiany sposobu ich wykorzystania? Jeśli tak, to należy wskazać kiedy i w związku z zaistnieniem jakich dokładnie okoliczności”?

Odpowiedź: Nie, przedsiębiorstwo wraz ze wszystkimi składnikami będzie wykorzystywane identycznie jak do tej pory prowadzone było przez Spadkodawcę.

Pytanie

Czy przejęcie przez Panią (córkę zmarłego Przedsiębiorcy) całego przedsiębiorstwa do dalszego jego prowadzenia jest neutralne na gruncie podatku VAT i czy jako jego nabywca będzie Pani zobowiązana do dokonania korekty podatku naliczonego?

Pani stanowisko w sprawie

Uważa Pani, że jeżeli w dniu przejęcia całego przedsiębiorstwa będzie Pani posiadała status czynnego podatnika VAT to samo przekazanie będzie neutralne podatkowo. Obowiązek korekty nie pojawi się, ponieważ nie zmieni się przeznaczenie przekazanych składników przedsiębiorstwa, które nadal będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku – jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 7 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.):

Zatem, byt prawny podatnika – osoby fizycznej, na którego przepisy podatkowe nakładają obowiązek podatkowy, ustaje z chwilą jego śmierci.

Należy również zaznaczyć, że zgodnie z art. 97 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa:

Zgodnie z art. 97 § 2 Ordynacji podatkowej:

Zatem, z powyższych przepisów wynika, że spadkobiercy przejmują wszelkie majątkowe prawa i obowiązki, a prawa niemajątkowe w zależności od tego czy kontynuują działalność spadkodawcy czy nie.

Stosownie do art. 97 § 4 Ordynacji podatkowej:

Zaznaczenia wymaga, że powołany powyżej art. 97 ustawy Ordynacja podatkowa, stanowi o prawach i obowiązkach spadkodawcy, które były związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.) zwanej dalej ustawą:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

W świetle art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.), dalej: Kodeks cywilny:

Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się – jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji – przepisy odnoszące się do własności. Współwłasność nie cechuje się fizycznym rozgraniczeniem własności w określonej rzeczy. Nie można przypisać jej określonego fizycznego składnika w rzeczy wspólnej.

Należy zatem uznać, że udział każdego ze współwłaścicieli jest ze swej istoty szczególną postacią prawną własności.

Jak stanowi art. 196 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego:

Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu.

W przypadku współwłasności w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w rzeczy. Udział wyraża zakres uprawnień współwłaściciela względem rzeczy wspólnej. Współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela.

Ze względu na charakter udziału, zgodnie z art. 198 Kodeksu cywilnego:

Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział. Współwłaściciele są zatem odrębnymi podmiotami prawa.

Należy zaznaczyć, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega jednak opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Na podstawie art. 15 ust. 1a ustawy:

Art. 15 ust. 1b ustawy wskazuje, że:

W art. 17 ust. 1i ustawy wskazano, że:

Przepis art. 17 ust. 1j ustawy stanowi, że:

Przepisy ustawy z 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 170), zwaną dalej „ustawą o zarządzie sukcesyjnym”, wprowadziły specyficzny rodzaj podatnika, jaki stanowi przedsiębiorstwo w spadku.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o zarządzie sukcesyjnym:

W myśl art. 2 ust. 2 ustawy o zarządzie sukcesyjnym:

Art. 2 ust. 3 ustawy o zarządzie sukcesyjnym wskazuje, że:

Jak stanowi art. 3 ustawy o zarządzie sukcesyjnym:

Stosownie do art. 9 ust. 1 ustawy o zarządzie sukcesyjnym:

Zgodnie z art. 29 ustawy o zarządzie sukcesyjnym:

Stosownie do art. 59 ust. 1 ustawy o zarządzie sukcesyjnym:

W myśl art. 49 pkt 3 ustawy o zarządzie sukcesyjnym:

Zgodnie z treścią art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług:

Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, powinien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego).

Pojęcie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawa towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.

Pojęcie „przedsiębiorstwa” nie zostało zdefiniowane w ustawie. Zgodnie z poglądem przyjętym powszechnie w doktrynie prawa podatkowego, orzecznictwie sądowym oraz interpretacjach organów podatkowych – dla celów VAT – pojęcie przedsiębiorstwa powinno być rozumiane zgodnie z jego definicją zawartą w art. 55¹ Kodeksu cywilnego.

W myśl regulacji zawartej w art. 55¹ Kodeksu cywilnego:

Zgodnie z art. 55² Kodeksu cywilnego:

W myśl art. 2 pkt 27e ustawy:

Jak stanowi art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 str. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady:

Z powyższego przepisu wynika, że wprowadza on, tak samo jak ma to miejsce w ustawie o podatku od towarów i usług, możliwość wyłączenia z zakresu opodatkowania przekazania całości lub części majątku przedsiębiorstwa.

Zakres powyższego wyłączenia zdefiniował w wyrokach Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku z dnia 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01, Zita Modes Sarl stwierdził, że: „Celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie – nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu – do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów. TSUE wskazał, że biorąc pod uwagę cel dyrektywy, pojęcia w niej użyte powinny być interpretowane w sposób jednolity i niezależny (autonomiczny), uwzględniając kontekst i cel regulacji. W wyroku tym, dokonując wykładni funkcjonalnej art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy, TSUE uznał, że celem wyłączenia zbycia przedsiębiorstwa z opodatkowania jest zapewnienie neutralności podatkowej takiej czynności, która obciążając stronę istotnym zobowiązaniem podatkowym i tak rodziłaby prawo do odliczenia lub zwrotu podatku naliczonego. Trybunał podkreślił, że przeniesienie, o jakim mowa w art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE Rady, dotyczy między innymi części przedsiębiorstwa, a istotne znaczenie ma funkcjonalne powiązanie składników majątkowych umożliwiające realizację określonego zadania gospodarczego”.

Należy zauważyć, że o tym czy zbycie składników majątku winno być do celów podatku od towarów i usług traktowane jako zbycie przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy, decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją.

Zbycie przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy ma miejsce wówczas, gdy cały majątek przedsiębiorstwa przechodzi na własność nabywcy, który kontynuuje działalność gospodarczą zbywcy. Podkreślić należy przy tym, że kontynuacja działalności przez nabywcę jest warunkiem wyłączenia spod działania ustawy zbycia przedsiębiorstwa.

Zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekt podatku naliczonego oraz podmiotu zobowiązanego do dokonywania korekty zostały określone w art. 91 ustawy.

Stosownie do treści art. 91 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 91 ust. 2 ustawy:

Jak stanowi art. 91 ust. 3 ustawy:

W świetle art. 91 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z art. 91 ust. 5 ustawy:

Na mocy art. 91 ust. 6 ustawy:

Zgodnie z brzmieniem art. 91 ust. 7 ustawy:

Na podstawie art. 91 ust. 7a ustawy:

W oparciu o art. 91 ust. 7b ustawy:

Jak stanowi art. 91 ust. 7c ustawy:

W myśl art. 91 ust. 7d ustawy:

Na podstawie art. 91 ust. 8 ustawy:

Obowiązek skorygowania podatku naliczonego od wcześniej nabytych towarów lub środków trwałych wykorzystywanych przez podatnika do wykonywania czynności opodatkowanych, które są następnie przedmiotem zbycia (aportu) przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, reguluje art. 91 ust. 9 ustawy.

Zgodnie z brzmieniem art. 91 ust. 9 ustawy:

Zatem korekta podatku naliczonego, o której mowa w art. 91 ust. 1-8 ustawy, dotyczy podatku naliczonego od zakupów związanych jednocześnie z czynnościami, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego oraz z czynnościami, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, jeżeli podatnik nie jest w stanie wyodrębnić całości lub części kwot podatku, które posłużyłyby tylko czynnościom opodatkowanym oraz gdy zmianie uległo przeznaczenie towaru, od którego podatek został odliczony lub nieodliczony w całości.

Ponadto, korekta ta jest dokonywana przez nabywcę przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, będącego następcą prawnym (beneficjentem praw i obowiązków zbywcy), który w tym zakresie przejmuje, wynikające z art. 91 ust. 1-8 ustawy, obowiązki zbywcy.

Zatem, nabywca przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, będący następcą prawnym, co do zasady, przejmuje obowiązki swojego poprzednika.

Z opisu sprawy wynika, że jest Pani córką zmarłego Przedsiębiorcy. 3 stycznia 2023 r. dla przedsiębiorstwa zmarłego przedsiębiorcy ustanowiono zarząd sukcesyjny. W tym samym dniu został sporządzony akt poświadczenia dziedziczenia, a w terminie ustawowym została złożona do Urzędu Skarbowego deklaracja SD-Z2 przez wszystkich spadkobierców. Spadkobiercami zmarłego przedsiębiorcy są żona i troje dzieci, którzy posiadają status właścicieli przedsiębiorstwa w spadku w udziałach: 5/8 żona i dzieci po 1/8. Przedsiębiorstwem w spadku zarządza zarządca sukcesyjny – żona zmarłego przedsiębiorcy (jedna ze spadkobierców). Działalność przedsiębiorstwa w spadku stanowiąca kontynuację działalności zmarłego przedsiębiorcy polega na prowadzeniu dwóch obiektów hotelowych oraz wynajmu dwóch lokali. Przedsiębiorstwo w spadku jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Pani, jako córka zmarłego, zamierza przejąć przedsiębiorstwo w spadku w całości do dalszego prowadzenia, a pozostali spadkobiercy nie będą domagali się spłat i dopłat (darowizna lub nieodpłatne przekazanie). Przedsiębiorstwu, które zamierza Pani przejąć, przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Wszystkie towary wchodzące w skład przedsiębiorstwa będą wykorzystane do dalszego prowadzenia działalności gospodarczej, co pozwoli na kontynuację prowadzonej w tym samym zakresie przez spadkodawcę a następnie przez przedsiębiorstwo w spadku działalności. W tym celu założy Pani działalność gospodarczą, rejestrując się także jako podatnik VAT. Przejęcie Przedsiębiorstwa miałoby się dokonać na podstawie działu spadku/zbycia przedsiębiorstwa przed terminem 2 lat od śmierci przedsiębiorcy (przed wygaśnięciem zarządu sukcesyjnego). Zbycie udziałów nastąpi na podstawie działu spadku, bez spłat i dopłat. Przedsiębiorstwo przed śmiercią spadkodawcy, którą teraz kontynuuje przedsiębiorstwo w spadku prowadziło działalność opodatkowaną. Po przejęciu przez Panią składników majątku przedsiębiorstwa w spadku będzie Pani wykorzystywała towary nabyte w ramach przedsiębiorstwa przed śmiercią spadkodawcy do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Przedsiębiorstwo wraz ze wszystkimi składnikami będzie wykorzystywane identycznie jak do tej pory prowadzone było przez Spadkodawcę.

Pani wątpliwości dotyczą kwestii braku wystąpienia dla Pani skutków podatkowych w podatku od towarów i usług w związku z przejęciem przez Panią całego Przedsiębiorstwa do jego dalszego prowadzenia oraz braku obowiązku dokonania korekty.

Należy zauważyć, że dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, rozumiana jest przez ustawodawcę, jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W określeniu „jak właściciel” zawiera się możliwość uznania za dostawę faktycznego przeniesienia władztwa nad rzeczą. W rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług „dostawa” oznacza wszelkiego rodzaju rozporządzanie towarem (sprzedaż, zamiana, darowizna, oraz każda inna transakcja, która w aspekcie ekonomicznym będzie prowadziła do podobnego rezultatu).

Co należy rozumieć przez „przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel” określił Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-320/88. W orzeczeniu tym stwierdza się, że dla uznania danej czynności za opodatkowaną dostawę towarów, nie ma znaczenia to, czy dochodzi do przeniesienia własności według prawa właściwego dla danego kraju. Regulacja ta ma zastosowanie do każdego przeniesienia prawa do rozporządzania towarem na inny podmiot, które to przeniesienie skutkuje tym, że strona ta uzyskuje de facto możliwość korzystania z rzeczy tak jak właściciel, nawet jeżeli nie wiąże się to z przeniesieniem własności. W tym orzeczeniu, odnosząc się do dostawy towarów, Trybunał posłużył się terminem przeniesienia „własności w sensie ekonomicznym”, podkreślając tym samym uniezależnienie opodatkowania od przeniesienia własności towarów. Oznacza to więc, że na gruncie przedmiotowego przepisu kluczowym elementem jest przeniesienie, w istocie rzeczy, praktycznej kontroli nad rzeczą i możliwości dysponowania nią.

Innymi słowy pojęcie „przeniesienie prawa do rozporządzania jak właściciel” dotyczy tego rodzaju czynności, która daje otrzymującemu towar prawo do postępowania z nim jak właściciel. Chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności, zatem zwrotu „prawo do rozporządzania jak właściciel” nie można interpretować jako „prawa własności”.

Należy wskazać, że czynności przejścia własności ekonomicznej nie musi towarzyszyć przejście własności w sensie prawnym, bowiem „dostawa towarów” nie ogranicza się wyłącznie do prawa własności rzeczy. Jednocześnie należy podkreślić, że dla celów powstania obowiązku podatkowego dokonanie czynności następuje z chwilą jej faktycznego dokonania, za wyjątkiem przypadków, w których przepisy ustawy określają wprost ten moment. W konsekwencji postanowienia umów cywilnoprawnych o uznaniu dostawy towarów za dokonaną pozostają bez znaczenia dla celów powstania obowiązku podatkowego, mogą pełnić jedynie funkcję pomocniczą w przypadku zaistnienia wątpliwości.

Zgodnie z zasadą ogólną wyrażoną w art. 19a ust. 1 ustawy:

Z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, że podatnik, który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego. Powyższy przepis formułuje zasadę ogólną, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru bądź wykonania usługi, co oznacza, że podatek staje się wymagalny w rozliczeniu za okres, w którym dokonana została dostawa towarów bądź świadczenie usług i podatek ten powinien być rozliczony za ten okres.

Wskazana powyżej regulacja jest zgodna z art. 63 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, zgodnie z którym:

Wskazała Pani we wniosku, że zamierza Pani przejąć przedsiębiorstwo w spadku w całości do dalszego prowadzenia, a pozostali spadkobiercy nie będą domagali się spłat i dopłat. W tym celu założy Pani działalność gospodarczą, rejestrując się także jako podatnik VAT.

W tym miejscu należy wskazać, że co do zasady, aby można było mówić o przedsiębiorstwie składniki materialne i niematerialne tworzące to przedsiębiorstwo powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w sposób tworzący zespół. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby mogły posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

W przypadku współwłasności każdy ze współwłaścicieli jest odrębnym podmiotem, każdy może rozporządzać swoim udziałem w oderwaniu od pozostałych współwłaścicieli. Jednak nie dochodzi przy tym do fizycznego wyodrębnienia masy majątkowej stanowiącej tę współwłasność.

Odnosząc powyższe do przedmiotowej sprawy zasadniczo należałoby uznać, że każdy ze spadkobierców ma zamiar przekazać na Pani rzecz część, a nie całość przedsiębiorstwa w spadku, tj. żona zmarłego przedsiębiorcy 5/8 udziału, a jego dzieci po 1/8 udziału. Co do zasady, udział w przedsiębiorstwie nie posiada cech fizycznie wyodrębnionych samodzielnych składników majątkowych i niemajątkowych, tym samym nie może być uznany za przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego, ani też zorganizowaną jego część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.

Nie można jednak w przedmiotowej konkretnej sprawie pominąć specyficznych regulacji wynikających z ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej.

Celem wprowadzenia tych przepisów było zachowanie ciągłości prowadzenia przedsiębiorstwa w okresie, gdy trwają jeszcze procedury spadkowe. Ustawa obejmuje kwestie tymczasowego zarządzania przedsiębiorstwem po śmierci przedsiębiorcy wykonującego we własnym imieniu działalność gospodarczą na podstawie wpisu do CEIDG oraz kontynuowania tej działalności gospodarczej.

W analizowanej sprawie, przedsiębiorstwo w spadku, które kontynuuje działalność zmarłego przedsiębiorcy w dotychczasowym zakresie, odziedziczyło czworo spadkobierców we współwłasności ułamkowej wskazanej powyżej, stając się jednocześnie właścicielami przedsiębiorstwa w spadku. Zatem spadkobiercy przed przekazaniem na Pani rzecz udziałów prowadzą działalność gospodarczą zmarłego przedsiębiorcy.

W konsekwencji przejęcie przez Panią od pozostałych spadkobierców udziałów w przedsiębiorstwie w spadku – które w momencie nabycia będą stanowiły całość przejmowanego majątku, a zatem będą spełniały definicję przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego – podlegać będzie wyłączeniu od opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy. Dla ww. transakcji będzie Pani występowała jako nabywca.

Zatem, jak wynika z przedstawionego opisu sprawy oraz przytoczonych powyżej przepisów prawa, Pani – jako nabywca przedsiębiorstwa w spadku – w związku z brzemieniem art. 91 ust. 9 ustawy, co do zasady zobowiązana jest dokonać korekty określonej w art. 91 ust. 1-8.

Natomiast ze względu na fakt, że – jak wynika z wniosku – przedsiębiorstwo, wraz ze wszystkimi składnikami majątkowymi w dalszym ciągu będą wykorzystywane przez Panią do czynności opodatkowanych – nie dojdzie do zmiany sposobu ich wykorzystywania – nie będzie Pani obowiązana do dokonania korekty podatku naliczonego i odliczonego przy nabyciu tych składników majątkowych.

Podsumowując, stwierdzam, że przejęcie przez Panią (córkę zmarłego Przedsiębiorcy) całego przedsiębiorstwa do dalszego jego prowadzenia jest neutralne na gruncie podatku VAT i jako jego nabywca nie będzie Pani zobowiązana do dokonania korekty podatku naliczonego.

Tym samym, Pani stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa:

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego, Pani ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie zdarzenia przyszłego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej:

Zatem przedmiotowa interpretacja rozstrzyga w zakresie zastosowania przepisów regulujących podatek od towarów i usług względem Pani, a nie wywiera skutku prawnego dla pozostałych współwłaścicieli przedsiębiorstwa w spadku.

Wniosek w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych podlega odrębnemu rozpatrzeniu.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).