Prawo do odzyskania podatku VAT od wydatków związanych z realizacją projektu dotyczącego uzbrojenia terenu inwestycyjnego Gminy. - Interpretacja - null

ShutterStock

Prawo do odzyskania podatku VAT od wydatków związanych z realizacją projektu dotyczącego uzbrojenia terenu inwestycyjnego Gminy. - Interpretacja - 0111-KDIB3-2.4012.411.2024.2.AK

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Prawo do odzyskania podatku VAT od wydatków związanych z realizacją projektu dotyczącego uzbrojenia terenu inwestycyjnego Gminy.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

29 lipca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 18 lipca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości odliczenia podatku VAT naliczonego od zakupionych towarów i usług związanych z realizacją projektu pn. „…”.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 23 października 2024 r. (wpływ 28 października 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina Miasto (…), zwana w dalszej części wniosku Gminą (…), jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Od stycznia 2017 r. dokonała centralizacji rozliczeń podatku VAT tj. prowadzi wspólne rozliczenia podatku VAT wraz ze wszystkimi jednostkami budżetowymi Gminy (…).

Gmina (...) przygotowuje się do realizacji projektu: „…”.

Inwestycja ma charakter strategiczny i jest niezbędna dla zapewnienia rozwoju funkcjonalno-przestrzennego i społeczno-gospodarczego (…). Przedsięwzięcie planowane do realizacji w 2027 r.

W ramach projektu Gmina (…) zamierza dokonać uzbrojenia terenów inwestycyjnych zlokalizowanych w gminach: (…) na terenie (…).

Teren jest zlokalizowany przy (…) w sąsiedztwie (…) na budowanej (…). Teren przylega do (…).

Zakres zaplanowanych w ramach projektu prac dotyczy m.in.:

-   Budowy kanalizacji deszczowej służącej odwodnieniu terenu strefy. Przewidziano budowę ok. (...) km kolektora zbiorczego o średnicy (...) mm.

-   Uzbrojenia terenu w wodociąg i kanalizację sanitarną. Planuje się wybudowanie ok. (...) km wodociągu wraz z kanałem telemetrycznym, ok. (...) km kanalizacji sanitarnej (wraz z budową studni - (...) szt.) oraz przepompownią ścieków.

-   Uzbrojenia terenów w media poprzez podłączenie strefy do sieci dystrybucyjnej (…)

Wytworzona infrastruktura służyć ma jedynie uatrakcyjnieniu i podniesieniu wartości działek na sprzedaż, tj. przy jej wykorzystaniu gmina nie będzie świadczyć na rzecz nabywców działek usług doprowadzania wody i odbioru ścieków, ani samodzielnie ani poprzez żadną z gminnych jednostek organizacyjnych (usługi takie świadczyć będzie odrębny od gminy podmiot gospodarczy, któremu infrastruktura zostanie przekazana na podstawie nieodpłatnej umowy w zakresie administrowania). Inwestycja ma za zadanie uatrakcyjnienie działek przeznaczonych na sprzedaż, a cena działek przekłada się na wysokość podatku VAT należnego.

Tereny inwestycyjne kompleksowo uzbrojone będą udostępnione w formie sprzedaży prawa własności lub ewentualnie oddania w użytkowanie wieczyste.

Koszty, o których mowa dotyczą tylko i wyłącznie gruntów przeznaczonych pod zabudowę (w szczególności nie są to wydatki o charakterze ogólnym, które dotyczyłyby wszystkich gruntów posiadanych przez gminę), jak również że poniesione wydatki związane są wyłącznie z konkretnymi działkami (gruntami) przeznaczonymi do sprzedaży, która to sprzedaż ta będzie opodatkowana według stawki 23 proc.

W uzupełnieniu wskazali Państwo:

Na pytanie „Czy Gmina jest właścicielem terenów inwestycyjnych, o których mowa we wniosku?”

Odpowiedzieli Państwo „Tak, Gmina jest właścicielem terenów inwestycyjnych, o których mowa we wniosku”.

Na pytanie „Czy mają/będą mieli Państwo możliwość wydzielenia poniesionych wydatków na budowę kanalizacji deszczowej, z całości wydatków poniesionych w ramach realizacji projektu?”

Odpowiedzieli Państwo „Tak, będzie możliwość wydzielenia poniesionych wydatków na budowę kanalizacji deszczowej, z całości wydatków poniesionych w ramach realizacji projektu.”

Na pytanie „Czy mają/będą mieli Państwo możliwość wydzielenia poniesionych wydatków na budowę wodociągu, kanalizacji sanitarnej oraz przepompownią ścieków, z całości wydatków poniesionych w ramach realizacji projektów?”

Odpowiedzieli Państwo „ Tak, będzie możliwość wydzielenia poniesionych wydatków na budowę wodociągu, kanalizacji sanitarnej oraz przepompownię ścieków, z całości wydatków poniesionych w ramach projektu.”

Na pytanie „Czy mają/będą mieli Państwo możliwość wydzielenia poniesionych wydatków na uzbrojenie terenów w media poprzez podłączenie strefy do sieci dystrybucyjnej (…)., z całości wydatków poniesionych w ramach realizacji projektów?”

Odpowiedzieli Państwo „Tak, będzie możliwość wydzielenia poniesionych wydatków na uzbrojenie terenów w media poprzez podłączenie strefy do sieci dystrybucyjnej (…), z całości wydatków poniesionych w ramach projektu.”

Na pytanie „Czy wytworzone w ramach projektu sieć wodno-kanalizacyjna i przepompownia ścieków będą służyły:

a)   wyłącznie do świadczenia przez Państwa odpłatnych usług polegających na dostawie wody i odprowadzeniu ścieków do/z działek, o których mowa w opisie sprawy – jeśli tak to, czy będą to dla Państwa czynności opodatkowane podatkiem VAT – niekorzystające ze zwolnienia czy zwolnione od podatku VAT?”

Odpowiedzieli Państwo „Nie.”

b)   „do świadczenia przez Państwa nieodpłatnych usług polegających na dostawie wody i odprowadzeniu ścieków na rzecz Państwa jednostek organizacyjnych (jednostek budżetowych, zakładów budżetowych) – prosimy wskazać których?”

Odpowiedzieli Państwo „Nie.”

c)   „do świadczenia przez Państwa usług polegających na dostawie wody i odprowadzeniu ścieków na rzecz innych podmiotów – prosimy wskazać jakich i czy będą to czynności odpłatne czy nieodpłatne oraz czy opodatkowane podatkiem VAT, zwolnione od podatku, niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT?”

Odpowiedzieli Państwo „Nie.”

d)   „do innych czynności – jakich; czy odpłatnych czy nieodpłatnych i czy opodatkowanych podatkiem VAT, zwolnionych od podatku, niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT?”

Odpowiedzieli Państwo „Nie.

Sieć wodno-kanalizacyjna i przepompownia ścieków będą służyły wyłącznie w celu umożliwienia prowadzenia działalności podmiotom gospodarczym prowadzącym lub zamierzającym prowadzić działalność gospodarczą na terenach inwestycyjnych uzbrojonych w ramach projektu. Nie będą jednak służyły do świadczenia przez Gminę odpłatnych usług polegających na dostawie wody i odprowadzenia ścieków. Sieć wodno-kanalizacyjna i przepompownia ścieków zostanie przekazana przez Gminę do bezpłatnego używania (…) umową użyczenia. Gmina (…) posiada 100% udziałów spółki. Spółka realizuje zadania z zakresu gospodarki komunalnej obejmującej w szczególności zadania o charakterze użyteczności technicznej mające na celu zaspakajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty lokalnej. (…) pobierało będzie opłaty za usługi świadczone na rzecz użytkowników, tj. podmiotów gospodarczych prowadzących lub zamierzających prowadzić działalność gospodarczą na terenach inwestycyjnych uzbrojonych w ramach projektu, zgodnie z obowiązującym cennikiem i taryfikatorem, które stanowić będą jego przychód. Dzięki uzbrojeniu wskazanego terenu Gmina (…) będzie mogła świadczyć usługi sprzedaży działek podmiotom gospodarczym, będzie to czynność opodatkowana podatkiem VAT.”

Na pytanie „Wskazali Państwo, że cyt. „Zakres zaplanowanych w ramach projektu prac dotyczy m.in.: (…) Uzbrojenia terenów w media poprzez podłączenie strefy do sieci dystrybucyjnej (…).” Czy wytworzona w ramach projektu infrastruktura elektryczna będzie służyła:

a)   wyłącznie do odpłatnego świadczenia przez Państwa Gminę usług/dostaw towarów na rzecz przyszłych właścicieli działek, o których mowa w opisie sprawy – jeśli tak to jakie to będą usługi/dostawy i czy będą to dla Państwa czynności opodatkowane podatkiem VAT - niekorzystające ze zwolnienia czy zwolnione od podatku VAT?”

Odpowiedzieli Państwo „Tak. Wytworzona w ramach projektu infrastruktura elektryczna, tj. Główny Punkt Zasilania zostanie wybudowany przez (…) na działce o pow. (...) ha sprzedanej przez Gminę (…) na rzecz (…). Wytworzona infrastruktura będzie własnością (…). Za wytworzoną infrastrukturę Gmina (…) poniesie opłatę za przyłączenie do sieci stanowiącą 25% rzeczywistych nakładów poniesionych na przyłączenie. Wytworzona infrastruktura będzie służyła wyłącznie w celu umożliwienia prowadzenia działalności podmiotom gospodarczym prowadzącym lub zamierzającym prowadzić działalność gospodarczą na terenach inwestycyjnych uzbrojonych w ramach projektu. Wytworzona w ramach projektu infrastruktura elektryczna będzie służyła wyłącznie do odpłatnego świadczenia przez Gminę (…) usługi sprzedaży działek. Będzie to usługa opodatkowana podatkiem VAT.”

b)   „do świadczenia przez Państwa nieodpłatnych usług/dostaw towarów na rzecz Państwa jednostek organizacyjnych (jednostek budżetowych, zakładów budżetowych) - prosimy wskazać których jednostek oraz jakie to będą usługi/dostawy?”

Odpowiedzieli Państwo „Nie.”

c)   „do świadczenia przez Państwa usług/dostaw towarów na rzecz innych podmiotów – prosimy wskazać: jakich podmiotów; jakie to będą usługi/dostawy; czy będą to czynności odpłatne czy nieodpłatne oraz czy opodatkowane podatkiem VAT, zwolnione od podatku, niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT?”

Odpowiedzieli Państwo „Nie.”

d)   „do innych czynności – jakich; czy odpłatnych czy nieodpłatnych i czy opodatkowanych podatkiem VAT, zwolnionych od podatku, niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT?”

Odpowiedzieli Państwo „Nie.”

Na pytanie „We wniosku wskazali Państwo cyt. „Wytworzona infrastruktura służyć ma jedynie uatrakcyjnieniu i podniesieniu wartości działek na sprzedaż, tj. przy jej wykorzystaniu gmina nie będzie świadczyć na rzecz nabywców działek usług doprowadzania wody i odbioru ścieków, ani samodzielnie ani poprzez żadną z gminnych jednostek organizacyjnych (usługi takie świadczyć będzie odrębny od gminy podmiot gospodarczy, któremu infrastruktura zostanie przekazana na podstawie nieodpłatnej umowy w zakresie administrowania).” Prosimy wskazać:

a)   Którą konkretnie infrastrukturę powstałą w ramach projektu będą Państwo nieodpłatnie udostępniali odrębnemu od Gminy podmiotowi gospodarczemu?”

Odpowiedzieli Państwo „Sieć wodno-kanalizacyjna i przepompownia ścieków.”

b)   „Na rzecz jakiego konkretnie podmiotu będą Państwo nieodpłatnie udostępniali infrastrukturę? Czy podmiot ten jest odrębnym od Gminy podatnikiem podatku od towarów i usług?”

Odpowiedzieli Państwo „Sieć wodno-kanalizacyjna i przepompownia ścieków zostanie przekazana przez Gminę do bezpłatnego używania (..) umową użyczenia. (…) jest odrębnym od Gminy podatnikiem podatku od towarów i usług. Gmina (…) posiada 100% udziałów spółki.”

Na pytanie „Czy zamierzają Państwo udostępnić sieć wodno-kanalizacyjną i przepompownię ścieków, kanalizację deszczową, oraz infrastrukturę elektryczną, zwane dalej „infrastrukturą techniczną” na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy o podobnym charakterze? Jeśli tak, to proszę wskazać na podstawie jakiej umowy i na jaki okres zostanie zawarta umowa dotycząca udostępniania infrastruktury technicznej oraz czy udostepnienie ww. elementów infrastruktury technicznej będzie odpłatne czy nieodpłatne?”

Odpowiedzieli Państwo „Gmina (…) będzie właścicielem sieci wodno-kanalizacyjnej, przepompowni ścieków i sieci kanalizacji deszczowej.

Sieć kanalizacji deszczowej nie będzie udostępniana odrębnemu od Gminy podmiotowi. Gmina (…) będzie wykorzystywać powstałą infrastrukturę kanalizacji deszczowej do świadczenia usług zbiorowego odprowadzania wód opadowych i roztopowych wyłącznie podmiotom gospodarczym prowadzącym lub zamierzającym prowadzić działalność gospodarczą na terenach inwestycyjnych uzbrojonych w ramach projektu. Gmina (…) będzie pobierać opłaty za korzystanie z miejskiej kanalizacji deszczowej od podmiotów odprowadzających wody opadowe i roztopowe z terenów utwardzonych. Będą to czynności opodatkowane podatkiem VAT.

Gmina (…) zamierza udostępnić sieć wodno-kanalizacyjną i przepompownię ścieków do bezpłatnego używania (…) umową użyczenia na okres co najmniej do 31.12.2032 r. Okres ten wynika z konieczności zachowania trwałości projektu przez co najmniej 5 lat od rozliczenia działań w projekcie inwestycyjnym.

Gmina (…) nie będzie właścicielem infrastruktury elektrycznej/sieci elektroenergetycznej. Główny Punkt Zasilania zostanie wybudowany przez (…) na nieruchomości będącej własnością (…) i będzie własnością (…). Gmina (…) będzie ponosić w związku z budowaną siecią opłatę za przyłączenie do sieci stanowiącą 25% rzeczywistych nakładów poniesionych na przyłączenie przez (…)”.

Pytanie

Czy w odniesieniu do planowanego przez Gminę (…) projektu pn. „…” istnieje możliwość odzyskania podatku VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Gminy (…) istnieje możliwość odliczenia całości podatku VAT naliczonego od nabytych towarów i usług w związku z realizacją projektu pn. „…”, ponieważ realizacja ww. projektu jest związana ze sprzedażą opodatkowaną.

Wyposażenie sprzedawanych działek w infrastrukturę stanowi podstawę konkurencyjności ofert gminy w pozyskaniu nabywców. Poniesione wydatki związane są wyłącznie z konkretnymi gruntami przeznaczonymi pod zabudowę mieszkaniową, usługową lub rekreacyjną i nie dotyczą wszystkich działek posiadanych przez gminę. W sposób oczywisty uzbrojenie działek ma także wpływ na ich cenę, która gdyby gmina nie zrealizowała tych inwestycji byłaby niższa. W przypadku zatem, gdy gmina w ramach zadań komunalnych ponosi wydatki na realizację inwestycji, które powodują powstanie podatku należnego przy sprzedaży tych inwestycji nie ma podstaw do pozbawienia jej prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków poniesionych na realizację tego rodzaju projektów.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”. W myśl tego przepisu:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z brzmienia art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług, a towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego). Przedstawiona zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Należy przy tym podkreślić, że ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, jest podstawowym i fundamentalnym prawem podatnika, wynikającym z samej konstrukcji podatku od towarów i usług. Prawo to przysługuje podatnikowi podatku od towarów i usług prowadzącemu działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy. Zapewnia ono neutralność tego podatku dla podatników, przy jednoczesnym faktycznym opodatkowaniu konsumpcji. Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego ma zapewniać, że podatek płacony przez podatnika VAT w cenie nabywanych towarów i usług wykorzystywanych w działalności opodatkowanej nie będzie stanowił dla niego faktycznego obciążenia finansowego.

Wskazać należy, że ustawodawca nie precyzuje, w jakim zakresie i w jaki sposób towary i usługi muszą być wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, aby pozwoliło to podatnikowi na odliczenie podatku naliczonego. Związek ten może być zatem bezpośredni lub pośredni.

O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością gospodarczą można mówić wówczas, gdy nabywane towary lub usługi służą, np. dalszej odprzedaży, bowiem bezpośrednio wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Natomiast ze związkiem pośrednim mamy do czynienia w sytuacji, gdy ponoszone wydatki nie mają bezpośredniego odzwierciedlenia w osiąganych obrotach, jakkolwiek ich ponoszenie warunkuje uzyskanie obrotu opodatkowanego podatkiem od towarów i usług.

Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają pośredni związek z działalnością, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług przyczynia się pośrednio do uzyskania obrotu przez podatnika poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności powinien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go dla tej czynności za podatnika podatku od towarów i usług, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te, będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm.):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że są Państwo czynnym podatnikiem podatku VAT i planują Państwo realizację projektu pn. „…”. W ramach projektu zamierzają Państwo dokonać uzbrojenia terenów inwestycyjnych w mieście (…). Zakres zaplanowanych w ramach ww. projektu dotyczy:

-   budowy kanalizacji deszczowej służącej odwodnieniu terenu strefy. Przewidziano budowę ok. (...) km kolektora zbiorczego o średnicy (...) mm;

-   uzbrojenia terenu w wodociąg i kanalizację sanitarną. Planują Państwo wybudowanie ok. (...) km wodociągu wraz z kanałem telemetrycznym, ok. (...) km kanalizacji sanitarnej (wraz z budową studni ((...) sztuk) oraz przepompownią ścieków;

-   uzbrojenia terenu w media poprzez podłączenie do sieci dystrybucyjnej (…).

Wskazali Państwo, że będą mieli Państwo możliwość wydzielenia poniesionych wydatków na poszczególne wyżej wymienione projekty (kanalizacji deszczowej, sieci wodociągowo-kanalizacyjnej z przepompownią ścieków oraz sieci elektrycznej) z całości wydatków poniesionych w ramach realizacji projektu pn. „…”.

Państwa wątpliwości w sprawie dotyczą możliwości odliczenia całości podatku VAT naliczonego od zakupionych towarów i usług związanych z realizacją projektu pn. „…”.

Odnosząc się z kolei do wydatków dotyczących sieci kanalizacji deszczowej, należy wskazać, że – jak podali Państwo w opisie sprawy – będą Państwo wykorzystywali powstałą infrastrukturę kanalizacji deszczowej wyłącznie do świadczenia usług zbiorowego odprowadzania wód opadowych i roztopowych podmiotom gospodarczym prowadzącym lub zamierzającym prowadzić działalność gospodarczą na terenach inwestycyjnych uzbrojonych w ramach projektu. Będą Państwo pobierali opłaty za korzystanie z miejskiej kanalizacji deszczowej od podmiotów odprowadzających wody opadowe i roztopowe z terenów utwardzonych. Wskazali Państwo, że będą to czynności opodatkowane podatkiem VAT.

Mając zatem na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy, należy stwierdzić, że będzie Państwu przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w odniesieniu do wydatków dotyczących budowy sieci kanalizacji deszczowej, ponieważ – jak wynika z opisu sprawy – powstała infrastruktura kanalizacji deszczowej będzie wykorzystywana do czynności opodatkowanych podatkiem VAT tj. świadczenia usług zbiorowego odprowadzania wód opadowych i roztopowych podmiotom gospodarczym prowadzącym lub zamierzającym prowadzić działalność gospodarczą na terenach inwestycyjnych uzbrojonych w ramach projektu.

Odnosząc się do wydatków dotyczących sieci wodno-kanalizacyjnej i przepompowni ścieków, należy wskazać, że zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Stosownie do art. 8 ust. 2 ustawy:

Za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1) użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;

2) nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Należy zauważyć, że w myśl art. 710 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy.

Zatem umowa użyczenia jest z natury umową nieodpłatną. Umowa użyczenia nie przenosi własności rzeczy. Powyższe oznacza, że oddanie do bezpłatnego używania na podstawie umowy użyczenia jest nieodpłatnym świadczeniem usług.

Dla ustalenia, czy konkretna, nieodpłatna czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w związku z uznaniem jej za odpłatne świadczenie usług, istotny jest cel jej świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisuje się w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona.

Przepis art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy wskazuje, że opodatkowaniu podlega jako odpłatne świadczenie usług, użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza (w tym w szczególności m.in. do celów osobistych podatnika lub jego pracowników), jeżeli przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego, w całości lub w części, przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych. Tylko łączne zaistnienie ww. przesłanek umożliwia objęcie zakresem opodatkowania VAT usług świadczonych nieodpłatnie.

Analizując natomiast treść art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy, należy zauważyć, że dla ustalenia, czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy cytowanego przepisu istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisywało się będzie w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona.

Przy czym, za usługi niezwiązane z prowadzeniem przedsiębiorstwa (świadczone do celów innych niż działalność gospodarcza) należy uznać wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą.

Natomiast przez usługi związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, należy rozumieć te usługi, które są wykonywane nieodpłatnie w związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej podatnika, potrzebami związanymi z funkcjonowaniem prowadzonego przedsiębiorstwa. W tym więc aspekcie winny być rozpatrywane działania podejmowane przez dany podmiot.

Podkreślić należy, że przepis art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy ma zastosowanie tylko do tych spośród usług nieodpłatnych, które spełniają warunek w nim wymieniony, tj. dotyczy tych usług nieodpłatnych, które służą celom innym niż działalność gospodarcza podatnika. Jeśli ww. warunek nie jest spełniony, nie może być mowy o potraktowaniu usługi świadczonej nieodpłatnie jako usługi odpłatnej i objęcie jej zakresem opodatkowania VAT.

W świetle powołanych wyżej przepisów należy stwierdzić, że zakres aktywności podejmowanej przez jednostkę samorządu terytorialnego należy interpretować w perspektywie ogólnej zasady, tj. że ich realizacja ma służyć zaspokajaniu zbiorowych potrzeb mieszkańców gminy. Obowiązywanie tej zasady powoduje, że każde działanie podejmowane przez jednostki w imieniu własnym, na własną odpowiedzialność i finansowane z budżetu jednostek, a dotyczące mienia gminy, należy uznać za działanie publiczne, służące zaspokajaniu potrzeb wspólnoty samorządowej, które jest wykonywane przez jednostkę samorządu terytorialnego jako zadanie własne, w ramach władztwa publicznego.

Zatem czynności wynikające z zadań własnych, nałożonych odrębnymi przepisami, realizowane w ramach reżimu publicznoprawnego, z tytułu których gmina nie uzyskuje wpływów, pozostają poza zakresem ustawy o podatku od towarów i usług. Są one bowiem realizowane przez gminę poza zakresem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a gmina realizując te czynności, nie występuje w charakterze podatnika podatku VAT, zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 ustawy, bowiem w tym zakresie działa jako organ władzy w rozumieniu art. 15 ust. 6 ustawy.

Zatem, nieodpłatne użyczenie sieci wodno-kanalizacyjnej i przepompowni ścieków na rzecz (…) nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Odnośnie odliczenia podatku należy zauważyć, że – jak już wskazano – rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W omawianym wyżej przypadku warunek uprawniający do odliczenia podatku naliczonego nie będzie spełniony, ponieważ z opisu sprawy wynika, że sieć wodno-kanalizacyjna i przepompownia ścieków będą służyły Państwu do wykonywania czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Jak wskazali Państwo we wniosku po wybudowaniu ww. sieci wodno-kanalizacyjnej i przepompowni ścieków, będą one nieodpłatnie przekazane na rzecz spółki prawa handlowego. W związku z powyższym, nie będą mieć Państwo prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z wydatkami ponoszonymi na budowę sieci wodno-kanalizacyjnej i przepompowni ścieków.

Zatem, wbrew Państwa stanowisku, nie będzie przysługiwać Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego w odniesieniu do wydatków dotyczących budowy sieci wodno-kanalizacyjnej i przepompowni ścieków, skoro w rozpatrywanej sprawie ww. infrastruktura zostanie nieodpłatnie udostępniona na rzecz Spółki, a udostępnienie to będzie stanowiło czynność niepodlegającą opodatkowaniu VAT. Tym samym w odniesieniu do wydatków na wybudowanie sieci wodno-kanalizacyjnej i przepompowni ścieków nie będzie Państwu przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT, gdyż w tej sytuacji nie występuje związek ponoszonych wydatków z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT.

Należy wyjaśnić, że na prawo do odliczenia podatku VAT w przedmiotowym zakresie nie ma wpływu, że sprzedaż działek – jak Państwo wskazali - będzie stanowiła czynność opodatkowaną podatkiem VAT, gdyż inwestycja w postaci budowy sieci wodno-kanalizacyjnej i przepompowni ścieków jest odrębnym od dostawy działek przedsięwzięciem. Natomiast przy określeniu prawa do odliczenia podatku należy rozważyć bezpośrednią alokację poszczególnych wydatków, a jak wynika wprost okoliczności sprawy, wybudowana infrastruktura będzie służyła wykonywaniu czynności niepodlegającej opodatkowaniu VAT.

Zatem, nie można się zgodzić z Państwem, że między ponoszonymi wydatkami na infrastrukturę wodno-kanalizacyjną i przepompownię ścieków wystąpi choćby pośredni związek z czynnościami opodatkowanymi w postaci przyszłej sprzedaży działek.

Natomiast odnosząc się do wydatków dotyczących uzbrojenia terenów w media poprzez podłączenie strefy do sieci dystrybucyjnej (…), należy podkreślić, że – jak Państwo wskazali - wytworzona w ramach projektu infrastruktura elektryczna, tj. Główny Punkt Zasilania zostanie wybudowana przez (…) na działce sprzedanej przez Państwa na rzecz (…). Wytworzona infrastruktura będzie własnością (…). Za wytworzoną infrastrukturę poniosą Państwo opłatę za przyłączenie do sieci stanowiącą 25% rzeczywistych nakładów poniesionych na przyłączenie. Wytworzona infrastruktura będzie służyła wyłącznie w celu umożliwienia prowadzenia działalności podmiotom gospodarczym prowadzącym lub zamierzającym prowadzić działalność gospodarczą na terenach inwestycyjnych uzbrojonych w ramach projektu. Z wniosku wynika, że przedmiotowe mienie nie będzie przez Państwa udostępniane odpłatnie na podstawie jakiejkolwiek umowy.

Zatem należy stwierdzić, że w omawianym przypadku warunki uprawniające do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, nie będą spełnione, ponieważ, jak wynika z opisu sprawy, powstała w ramach projektu infrastruktura elektryczna nie będzie przez Państwa wykorzystywana do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Jak bowiem Państwo wskazali, wytworzona infrastruktura nie będzie Państwa własnością, będzie stanowiła własność innego podmiotu tj. (…). Ponadto należy wskazać, że wytworzenie infrastruktury, związane będzie z realizacją zadań własnych gminy, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 13 ustawy o samorządzie gminnym. Zgodnie z tym przepisem, do zadań własnych Gminy, należy m.in. zaopatrzenie w energię elektryczną. Zatem w przedmiotowej sprawie nie wystąpi związek pomiędzy wydatkami dotyczącymi uzbrojenia terenów w media poprzez podłączenie strefy do sieci dystrybucyjnej (…) a sprzedażą opodatkowaną. Przedmiotowe wydatki będą ponoszone w ramach zadań własnych nałożonych na Państwa ustawą o samorządzie gminnym, i w tym zakresie będą Państwo działali w ramach reżimu publicznoprawnego. Wydatki te nie będą związane z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a tym samym nabywając towary i usługi nie będą Państwo działali w charakterze podatnika podatku VAT.

Tym samym nie będzie Państwu przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w powyższym zakresie.

Natomiast- analogicznie jak w przypadku wydatków na infrastrukturę wodno-kanalizacyjną i przepompownię ścieków - to, że infrastruktura elektryczna, w Państwa ocenie, ma za zadanie uatrakcyjnienie działek przeznaczonych na sprzedaż, nie powoduje powstania związku (ani bezpośredniego ani pośredniego) podatku naliczonego przy ich wytworzeniu z czynnościami opodatkowanymi w postaci sprzedaży działek.

W konsekwencji Państwa należy uznać w całości za nieprawidłowe, bowiem pomimo, że w odniesieniu do wydatków dotyczących budowy sieci kanalizacji deszczowej wywiedli Państwo prawidłowy skutek prawny w postaci prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego, to jednak dokonali Państwo tego w oparciu o odmienną argumentację niż tut. Organ.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

-   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

-   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-    w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-    w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.