Prawo do częściowego odliczenia podatku VAT naliczonego w oparciu o proporcję, o której mowa w art. 86 ust. 2a i ust. 2b ustawy, przy zastosowaniu prewspółczynnika obrotowego opisanego w art. 86 ust. 2c ustawy.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 sierpnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 14 sierpnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do częściowego odliczenia podatku VAT naliczonego w oparciu o proporcję, o której mowa w art. 86 ust. 2a i ust. 2b ustawy, przy zastosowaniu prewspółczynnika obrotowego opisanego w art. 86 ust. 2c ustawy.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 17 października 2024 r. (wpływ 17 października 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Fundacja (…) (zwana dalej „Fundacją” lub „Wnioskodawcą”) jest od dnia (…) 2023 r. zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, niekorzystającym ze zwolnienia podmiotowego określonego w art. 113 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (zwanej dalej „ustawą o VAT”).

Fundacja jest organizacją pozarządową prowadzącą działalność pożytku publicznego w rozumieniu ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (zwanej dalej „u.p.p.w.”) i posiada status organizacji pożytku publicznego w rozumieniu przepisów u.p.p.w.

Fundacja prowadzi działalność społecznie użyteczną w sferze zadań publicznych określonych w ww. ustawie na rzecz ogółu społeczności. Działalność ta jest wyłączną statutową działalnością Fundacji. Działalność statutowa Fundacji realizowana jest jako działalność nieodpłatna oraz jako działalność odpłatna w rozumieniu przepisów ww. ustawy. Terenem działalności Fundacji jest obszar Rzeczypospolitej Polskiej.

Fundacja podlega obowiązkowi wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego i jest do niego wpisana pod numerem KRS: (…). Fundacja jako osoba prawna jest podmiotem praw i obowiązków na gruncie prawa cywilnego, a także może być wyposażona w zdolność sądową i procesową na gruncie kodeksu postępowania cywilnego. Fundacja nie jest zarejestrowana w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego.

Wewnętrzną jednostką organizacyjną Fundacji jest Zakład (…) „(…)” w (…) (zwany dalej „Zakład”), za pośrednictwem którego Wnioskodawca prowadzi odpłatną działalność statutową. Zakład nie posiada osobowości prawnej, przy czym jest podmiotem wyodrębnionym w Fundacji organizacyjnie i finansowo, wyposażonym w majątek i posiadającym własne kierownictwo i księgowość, a także własne rachunki bankowe. Działalność Zakładu reguluje Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 17 lipca 2012 r. w sprawie zakładów aktywności zawodowej.

Podstawowym celem funkcjonowania Zakładu jest zatrudnienie osób niepełnosprawnych zaliczanych do znacznego i umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, przygotowanie ich do samodzielnego i niezależnego życia zawodowego, adekwatnego do ich możliwości psychomotorycznych.

W celu prawidłowej realizacji zadań z zakresu aktywizacji, rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych do zadań Zakładu należy prowadzenie działalności o charakterze wytwórczo-usługowym.

Zakład prowadzi odpłatną działalność o charakterze wytwórczo - usługowym, która stanowi działalność gospodarczą w myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT w niżej wymienionym zakresie:

(…)

Fundacja za pośrednictwem Zakładu prowadzi działalność gospodarczą w rozumieniu Ustawy o VAT i wykonuje czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług, tj. dostawę towarów określoną w art. 5 ust. 1 pkt. 1 w powiązaniu z art. 7 ustawy o VAT oraz odpłatne świadczenie usług na terytorium Rzeczypospolitej określone w art. 5 ust. 1 pkt. 1 w powiązaniu z art. 8 ustawy o VAT. Fundacja wystawia faktury z tytułu dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług realizowanych przez Zakład oraz rozlicza podatek VAT sporządzając JPK_VAT7M.

Jako nabywca na fakturach zakupu oraz w innych dokumentach dotyczących zakupu wskazana jest Fundacja, natomiast odbiorcą i płatnikiem jest Zakład.

Działalność Zakładu finansowana jest zarówno z przychodów ze sprzedaży ww. towarów i usług, jak i z dotacji uzyskanych ze środków PFRON oraz dotacji z budżetu Samorządu Województwa (…). Fundacja nie wykonuje czynności, do których mają zastosowanie przepisy ustawy o VAT, które to czynności korzystałyby ze zwolnienia przedmiotowego określonego przepisami tej ustawy.

Fundacja poza opisaną działalnością gospodarczą realizowaną przez Zakład prowadzi również działalność inną niż działalność gospodarcza, tj. nieodpłatną działalność statutową w zakresie rehabilitacji i integracji społecznej osób niepełnosprawnych poprzez realizację projektów finansowanych z dotacji ze środków publicznych oraz z darowizn. Działalność ta nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 i ust. 3 ustawy o VAT, lecz stanowi działalność statutową nieodpłatną.

Fundacja nie jest wpisana do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. Zgodnie ze Statutem Fundacji „Działalność statutowa Fundacji może być prowadzona jako działalność nieodpłatna lub jako działalność odpłatna w rozumieniu przepisów ustawy o działalności pożytku publicznego. Ewentualna działalność gospodarcza Fundacji może być prowadzona wyłącznie jako dodatkowa w stosunku do działalności pożytku publicznego” (§ 7 ust. 1 Statutu Fundacji).

Misją Fundacji jest (…).

Fundacja, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, podpisała z Gminą (…) umowę w sprawie realizacji zadania publicznego pn. „(…)”.

Od dnia (…) r. w ramach działalności nieodpłatnej Fundacja prowadzi Środowiskowy Dom Samopomocy (zwany dalej: „ŚDS”).

Fundacja jest również organizatorem zakładu leczniczego pn. „(…)” wpisanego do Rejestru Podmiotów Wykonujących Działalność Leczniczą pod numerem księgi rejestrowej (…). Wpis ten został dokonany w (…) roku. Na dzień składania wniosku zakład leczniczy nie rozpoczął prowadzenia działalności.

W związku z opisanymi powyżej działalnościami Fundacja dokonuje nabycia towarów i usług, w odniesieniu do których możliwe jest ich przyporządkowanie do opisanej działalności gospodarczej lub przyporządkowanie do tzw. celów innych niż działalność gospodarcza, ale też dokonuje nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, o których mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT.

Fundacja przypisuje nabywane towary i usługi odpowiednio do czynności opodatkowanych lub niepodlegających podatkowi VAT.

Na podstawie opisanych dowodów księgowych nabycia przypisywane są do czynności opodatkowanych (np. materiały do wyrobu produktów (…) przeznaczonych na sprzedaż, przeprowadzenia warsztatów) lub do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT (realizacja nieodpłatnych przedsięwzięć, działalność ŚDS).

Fundacja prowadzi opisane powyżej działalności, tj. działalność statutową odpłatną (Zakład) oraz działalność statutową nieodpłatną (ŚDS, projekty, zakład leczniczy) w budynku zlokalizowanym w (…) przy ul. (…). Nieruchomość ta jest własnością (…), która na podstawie umowy użyczenia oddała Fundacji budynek do nieodpłatnego używania.

Budynek, w którym Fundacja prowadzi opisane powyżej działalności, jest obiektem 4‑kondygnacyjnym (podpiwniczenie, parter, 1 piętro i 2 piętro). Obiekt wybudowany został w latach (…) i posiada bariery architektoniczne w postaci schodów. Samorząd Województwa (…) przekazał Fundacji dotację celową na zakup i montaż windy w przedmiotowym budynku w celu lepszego dostępu do obiektu przez osoby niepełnosprawne.

Winda ta będzie wykorzystywana zarówno do celów wykonywanej przez podatnika opisanej powyżej działalności gospodarczej, jak i do opisanych powyżej celów innych niż działalność gospodarcza.

W opisanym powyżej budynku, w którym m.in. działalność prowadzi Zakład, montaż windy jest niezbędny, aby zlikwidować ograniczenia w swobodnym poruszaniu się osób niepełnosprawnych oraz umożliwić samodzielne przemieszczanie się pomiędzy kondygnacjami budynku. Z uwagi na fakt, że Fundacja poprzez Zakład prowadzi w budynku działalność gospodarczą w myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT oraz działalność inną niż działalność gospodarcza opisaną powyżej (ŚDS, zakład leczniczy), Wnioskodawca nie ma możliwości przypisania zakupu windy wraz z usługami montażu w całości do działalności gospodarczej.

Wnioskodawca zamierza dokonać częściowego odliczenia podatku VAT naliczonego:

1)od nabycia towarów i usług na zakup i montaż windy opisanej powyżej z uwzględnieniem postanowień art. 86 ust. 2a w powiązaniu z art. 86 ust. 2b oraz w powiązaniu z art. 86 ust. 2c pkt 3 ustawy o VAT;

2)od nabycia pozostałych towarów i usług (m.in. zakup mediów, materiałów i usług do bieżących napraw i remontów w budynku) wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza z uwzględnieniem postanowień art. 86 ust. 2a w powiązaniu z art. 86 ust. 2b oraz w powiązaniu z art. 86 ust. 2c pkt 3 ustawy o VAT.

Doprecyzowanie i uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego

Fundacja (…) będzie wskazana na fakturach jako nabywca towarów i usług objętych zakresem wniosku. Natomiast jako ich odbiorca figurować będzie Zakład (…), dla którego Fundacja jest organizatorem.

Przy stosowaniu wzoru, na podstawie którego Fundacja będzie dokonywać odliczenia podatku naliczonego od zakupu i montażu windy oraz od nabycia pozostałych towarów i usług (m.in. zakup mediów, materiałów i usług do bieżących napraw i remontów w budynku) wykorzystane będą następujące dane:

• roczny obrót z działalności gospodarczej (licznik ułamka) w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności (mianownik ułamka); w mianowniku w przychodach z innej działalności uwzględniona zostanie między innymi wartość dotacji i dopłat o podobnym charakterze oraz darowizn otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez Wnioskodawcę działalności innej niż gospodarcza.

Nie obliczono wartości prewspółczynnika zgodnie z art. 86 ust. 2c pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług na podstawie danych za 2023 rok z uwagi na fakt, że Fundacja została zarejestrowana jako czynny podatnik podatku od towarów i usług od dnia (…) 2023 r. W związku z powyższym Fundacja uznała, że w odniesieniu do wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć dane za poprzedni rok podatkowy (tj. 2023 r.) byłyby niereprezentatywne.

Fundacja zamierza w 2024 r. przyjąć dane wyliczone szacunkowo po uzgodnieniu z naczelnikiem urzędu skarbowego w trybie przewidzianym w art. 86 ust. 2e ustawy o podatku od towarów i usług i na ich podstawie odliczać podatek naliczony od zakupu i montażu windy oraz od nabycia pozostałych towarów i usług (m.in. zakup mediów, materiałów i usług do bieżących napraw i remontów w budynku), zgodnie z art. 86 ust. 2e ustawy.

Fundacja nie stosuje innego prewspółczynnika.

Działalność Fundacji obejmuje działalność statutową (związaną z realizacją celów, dla których została powołana) oraz pozostałą działalność gospodarczą (która, co do zasady, ma wspomagać działalność statutową). W celu określenia proporcji zgodnie z ww. przepisami ustawy o VAT Wnioskodawca dokonał szczegółowej analizy związku nabywanych towarów i usług z działalnością gospodarczą Fundacji prowadzoną przez Zakład. Wnioskodawca uznał, że z uwagi na specyfikę wykonywanej przez Fundację działalności oraz źródła finansowania tej działalności, sposób obliczenia proporcji wskazany w art. 86 ust. 2c pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej działalności oraz dokonywanych nabyć w zakresie wydatków związanych z ogólnym funkcjonowaniem Fundacji. Zastosowanie prewspółczynnika obrotowego, o którym mowa w art. 86 ust. 2c pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług zapewni dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane.

W ocenie Fundacji wybrany sposób określenia proporcji będzie zapewniał dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane.

W ocenie Fundacji zastosowanie wskazanego sposobu określenia proporcji pozwoli na obiektywne odzwierciedlenie części wydatków przypadającej odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Pytania

1)Czy w odniesieniu do nabycia towarów i usług wykazanych w opisie stanu faktycznego (zarówno dotyczących zakupu windy jak i pozostałych zakupów wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza) Fundacja uprawniona będzie do częściowego odliczenia podatku VAT naliczonego w oparciu o proporcję, o której mowa w art. 86 ust. 2a, ust. 2b ustawy o VAT z zastosowaniem kryterium najbardziej odpowiadającego specyfice działalności prowadzonej przez Fundację?

2)Jeżeli odpowiedź na pierwsze pytanie będzie odpowiedzią twierdzącą (potwierdzającą prawidłowość stanowiska podatnika) to czy przy wyborze sposobu określenia proporcji można wykorzystać możliwość opisaną postanowieniami art. 86 ust. 2c ustawy o VAT, tj. przyjąć proporcję wynikającą z rocznego obrotu z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez Wnioskodawcę działalności innej niż gospodarcza?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad 1)

Zdaniem Wnioskodawcy, Fundacja uprawniona będzie do częściowego odliczenia podatku VAT naliczonego w odniesieniu do nabycia towarów i usług przedstawionych w opisie stanu faktycznego (zarówno dotyczących zakupu windy jak i pozostałych zakupów wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza).

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zatem warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi (niepodlegających przepisom ustawy o VAT).

Jednocześnie z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony, są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych podatkiem VAT lub zwolnionych z opodatkowania VAT.

Z kolei art. 86 ust. 2a ustawy o VAT normuje sytuację, w której podatnik dokonuje nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza.

Zgodnie z jego treścią, w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

W opisanym stanie faktycznym, u Wnioskodawcy występuje nabycie towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza. Dotyczy to zarówno opisanego nabycia towarów i usług związanych z zakupem i montażem windy opisanej w opisie stanu faktycznego jak i pozostałych nabyć towarów i usług wykorzystywanych przez podatnika zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza.

Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy będzie on uprawniony do częściowego odliczenia podatku VAT naliczonego w odniesieniu do nabycia towarów i usług opisanych w opisie stanu faktycznego (zarówno dotyczących zakupu windy jak i pozostałych zakupów wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza), a sposób określenia proporcji dla określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, który zdaniem Wnioskodawcy będzie najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć został opisany w części Ad 2).

Ad 2)

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanym stanie faktycznym dla określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej można wykorzystać możliwość opisaną postanowieniami art. 86 ust. 2c ustawy o VAT, tj. przyjąć proporcję jaka wynika z rocznego obrotu z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej, powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez Wnioskodawcę działalności innej niż gospodarcza. Zgodnie z art. 86 ust. 2b ustawy o VAT sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:

1)zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz

2)obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

W celu określenia proporcji zgodnie z ww. przepisami ustawy o VAT Wnioskodawca dokonał szczegółowej analizy związku nabywanych towarów i usług z prowadzoną działalnością gospodarczą (Zakład). Przeprowadzając tą analizę Wnioskodawca uwzględniał w szczególności postanowienia art. 86 ust. 2c Ustawy o VAT, z którego treści wynika, że przy wyborze sposobu określenia proporcji można wykorzystać w szczególności następujące dane:

1)średnioroczną liczbę osób wykonujących wyłącznie prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie osób wykonujących prace w ramach działalności gospodarczej i poza tą działalnością;

2)średnioroczną liczbę godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą i poza tą działalnością;

3)roczny obrót z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez tego podatnika działalności innej niż gospodarcza;

4)średnioroczną powierzchnię wykorzystywaną do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością.

Analiza ta prowadzi wnioskodawcę do wniosku, że w opisanym stanie faktycznym sposób określenia proporcji, który najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć spełniając określone w tym przepisie wymogi, to przyjęcie proporcji jaka wynika z rocznego obrotu z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez Wnioskodawcę działalności innej niż gospodarcza, tj. proporcji z wykorzystaniem danych określonych w art. 86 ust. 2c pkt 3.

Zdaniem Wnioskodawcy, przedstawiony sposób obliczania proporcji odpowiada specyfice planowanego nabycia oraz w sposób najbardziej obiektywny odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.) – zwanej dalej „ustawą”:

Art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy:

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje, gdy:

• odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz
• towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Zasada wyrażona w art. 86 ust. 1 ustawy wyklucza możliwość odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających opodatkowaniu.

W każdym przypadku należy ocenić, czy intencją podatnika, wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych. Podatnik ma obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. alokacji podatku. Obowiązkiem podatnika jest przypisanie konkretnych wydatków do określonego rodzaju sprzedaży, z którymi wydatki te są związane.

Prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje pod warunkiem, że:

• spełnione zostały przesłanki pozytywne, wynikające z art. 86 ust. 1 ustawy oraz
• nie zaistniały przesłanki negatywne, określone w art. 88 ustawy – pozbawiają one podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy:

Z art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony, są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych. Przy odliczeniu częściowym pomija się tę część podatku, w jakiej zakupione towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych podatkiem VAT.

Generalną zasadę uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego uzupełniają regulacje zawarte w art. 86 ust. 2a i następne ustawy.

Art. 86 ust. 2a ustawy:

Art. 86 ust. 2b ustawy:

Art. 86 ust. 2c ustawy:

Art. 86 ust. 2d ustawy:

Art. 86 ust. 2e ustawy:

Art. 86 ust. 2f ustawy:

Art. 86 ust. 2g ustawy:

W przypadku zakupów bezpośrednio związanych z działalnością opodatkowaną, podatnik, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, odlicza podatek naliczony w całości. Natomiast w sytuacji, gdy takie przyporządkowanie nie jest możliwe, a wydatki służą zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, podatnik winien ustalić proporcję, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy (tzw. prewspółczynnik).

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik – w rozumieniu art. 15 ustawy – ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Art. 15 ust. 1 ustawy:

Art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność fundacji uregulowana jest przepisami ustawy z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 166).

Art. 1 ustawy o fundacjach:

Art. 4 ustawy o fundacjach:

Art. 5 ust. 1 ustawy o fundacjach:

Art. 5 ust. 5 ustawy o fundacjach:

Działalność fundacji można zatem podzielić na działalność statutową (związaną z realizacją celów, dla których fundacja została powołana) oraz pozostałą działalność gospodarczą (która, co do zasady, ma wspomagać działalność statutową).

Fundacja prowadząca działalność gospodarczą, staje się podatnikiem VAT na takich samych zasadach, jak każdy inny przedsiębiorca.

Działalność gospodarcza, w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, nie musi być – co do zasady – prowadzona w celu wyłącznie uzyskania zysku. W ramach działalności gospodarczej podatnik VAT może dążyć do osiągnięcia celów innych niż wyłącznie zarobkowe.

Podatnikami w zakresie podatku VAT mogą być również podmioty typu non-profit, realizujące np. zadania charytatywne, przy czym opodatkowaniu mogą podlegać jedynie takie czynności wykonywane przez tych podatników, działających w tym charakterze, które są realizowane pod tytułem odpłatnym. Bez znaczenia także dla bycia podatnikiem VAT jest efekt prowadzonej działalności, w szczególności, czy jest to działalność dochodowa, czy też przynosząca straty.

O prowadzeniu lub braku prowadzenia działalności gospodarczej nie rozstrzyga subiektywne przekonanie podatnika. Przesądza o tym bowiem kryterium obiektywne, tj. ustalenie, czy dany podmiot faktycznie prowadzi działalność, która obiektywnie może przynosić dochód. Nie jest natomiast istotne, czy podmiot wykonujący daną działalność traktuje ją jako komercyjną (prowadzoną w celu zarobkowym), czy też nie. Tym samym również nie ma znaczenia, czy dane czynności wykonywane są jednorazowo, czy też w sposób częstotliwy /powtarzalny. Istotne jest to na jakich warunkach dochodzi do transakcji – stosunek cywilnoprawny (zawarte umowy cywilnoprawne) oraz odpłatność.

Ponadto realizacja zadań fundacji, poza przypadkami prowadzenia przez nią działalności gospodarczej związanej z jej celami statutowymi (czynności odpłatne), ma z reguły charakter nieodpłatny. Przy czym statutowe czynności podlegają opodatkowaniu, w myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jedynie wówczas, gdy są one realizowane za odpłatnością (odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług), natomiast gdy są wykonywane nieodpłatnie nie podlegają podatkowi od towarów i usług.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo organizacją pozarządową, prowadzącą działalność pożytku publicznego i posiadają Państwo status organizacji pożytku publicznego.

Prowadzą Państwo działalność społecznie użyteczną w sferze zadań publicznych na rzecz ogółu społeczności – jest to Państwa wyłączna działalność statutowa. Realizowana jest ona jako działalność nieodpłatna oraz działalność odpłatna.

Państwa wewnętrzną jednostką organizacyjną jest Zakład (…), za pomocą którego prowadzą Państwo odpłatną działalność statutową o charakterze wytwórczo - usługowym, która stanowi działalność gospodarczą w myśl art. 15 ust. 2 ustawy.

Prowadzą Państwo również działalność inną niż działalność gospodarcza, tj. nieodpłatną działalność statutową w zakresie rehabilitacji i integracji społecznej osób niepełnosprawnych poprzez realizację projektów finansowanych z dotacji ze środków publicznych oraz z darowizn. W ramach działalności nieodpłatnej kierują Państwo również Środowiskowym Domem Samopomocy oraz zakładem leczniczym.

Prowadzą Państwo opisane powyżej działalności, tj. działalność statutową odpłatną (Zakład) oraz działalność statutową nieodpłatną (ŚDS, projekty, zakład leczniczy) w budynku zlokalizowanym w (…) przy ul. (…). Nieruchomość ta jest własnością (…), która na podstawie umowy użyczenia oddała Państwu budynek do nieodpłatnego używania.

W budynku tym zamierzają Państwo zamontować windę, aby zlikwidować ograniczenia w swobodnym poruszaniu się osób niepełnosprawnych oraz umożliwić im samodzielne przemieszczanie się pomiędzy kondygnacjami budynku.

Nie będą mieli Państwo możliwości przypisania zakupu windy wraz z usługami montażu w całości do działalności gospodarczej. Zamierzają Państwo dokonywać częściowego odliczenia podatku VAT od nabycia towarów i usług na zakup i montaż windy oraz od nabycia pozostałych towarów i usług (m.in. zakup mediów, materiałów i usług do bieżących napraw i remontów w budynku) wykorzystywanych zarówno do celów wykonywania działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza z uwzględnieniem art. 86 ust. 2a ustawy w powiązaniu z ust. 2b oraz ust. 2c pkt 3 ustawy.

W pierwszej kolejności Państwa wątpliwości dotyczą prawa do częściowego odliczenia podatku VAT od wydatków wskazanych w opisie sprawy w oparciu o proporcję, o której mowa w art. 86 ust. 2a i 2b ustawy.

Wskazali Państwo, że budynek przy ul. (…) w (…) wykorzystują Państwo zarówno do celów działalności statutowej – niepodlegającej opodatkowaniu, jak i do działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy – opodatkowanej podatkiem od towarów i usług. Nie będą mieli Państwo możliwości przypisania wydatków wskazanych w opisie sprawy w całości do działalności gospodarczej.

W tej sytuacji będą mogli Państwo odliczyć podatek naliczony wyłącznie w części, w jakiej nabyte towary i usługi związane są z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT. Do wyliczenia podatku naliczonego znajdzie zastosowanie art. 86 ust. 2a i następne ustawy.

Zatem będą Państwo uprawnieni do odliczenia części podatku naliczonego wynikającego z dokonywanych nabyć towarów i usług (zarówno dotyczących zakupu windy, jak i pozostałych zakupów wykorzystywanych do celów wykonywanej działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza) z uwzględnieniem prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy. Prawo to będzie przysługiwało pod warunkiem, że nie zaistnieją przesłanki negatywne określone w art. 88 ustawy.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą także tego, czy przy wyborze sposobu określenia proporcji będą mogli Państwo zastosować możliwość opisaną w art. 86 ust. 2c pkt 3 ustawy.

Jak wynika z art. 86 ust. 2a ustawy, sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Z uwagi na różnorodność i bogactwo życia gospodarczego wybór sposobu, według którego dokonuje się tego proporcjonalnego przypisania, należy do podatnika. Przepisy ustawowe wymagają jedynie, aby odpowiadał on najbardziej specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć. Będzie to spełnione, jeśli sposób ten:

• zapewni dokonanie odliczenia podatku naliczonego wyłącznie w części przypadającej na działalność gospodarczą (co do zasady dotyczącej czynności opodatkowanych VAT) oraz
• obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadających na działalność gospodarczą oraz na cele inne (z wyjątkiem celów prywatnych) – gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć. Oznacza to, że podatnik zobowiązany jest do wyodrębnienia takiej części podatku naliczonego, którą można przypisać prowadzonej działalności gospodarczej. Zastosowane przez podatnika metody, czy też sposoby, na podstawie których dokona on wydzielenia odpowiedniej kwoty podatku naliczonego, muszą odpowiadać wartościom faktycznym i rzeczywistym. Ciężar rzetelnego ustalenia, jaka część podatku naliczonego związana jest z prowadzoną działalnością gospodarczą, a jaka część wykorzystywana jest dla potrzeb innych niż prowadzona działalność gospodarcza, spoczywa zawsze na podatniku.

Ustawodawca zaproponował w art. 86 ust. 2c ustawy kilka metod, które podatnik może wykorzystać celem proporcjonalnego odliczenia podatku naliczonego, przy czym nie jest to katalog zamknięty.

Przy stosowaniu wzoru, na podstawie którego będą Państwo dokonywać odliczenia podatku naliczonego od zakupu i montażu windy oraz od nabycia pozostałych towarów i usług (m.in. zakup mediów, materiałów i usług do bieżących napraw i remontów w budynku) planują Państwo wykorzystać następujące dane:

• roczny obrót z działalności gospodarczej (licznik ułamka) w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności (mianownik ułamka); w mianowniku w przychodach z innej działalności uwzględniona zostanie między innymi wartość dotacji i dopłat o podobnym charakterze oraz darowizn otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez Państwa działalności innej niż gospodarcza.

Ze względu na to, że zostali Państwo zarejestrowani jako czynny podatnik podatku VAT od (…) 2023 r. i dane za 2023 rok uznają Państwo za niereprezentatywne, to zamierzają Państwo przyjąć dane wyliczone szacunkowo po uzgodnieniu z naczelnikiem urzędu skarbowego w trybie przewidzianym w art. 86 ust. 2e ustawy i na ich podstawie odliczać podatek naliczony od zakupu i montażu windy oraz od nabycia pozostałych towarów i usług (m.in. zakup mediów, materiałów i usług do bieżących napraw i remontów w budynku), zgodnie z art. 86 ust. 2e ustawy.

Państwa działalność obejmuje działalność statutową (związaną z realizacją celów, dla których zostali Państwo powołani) oraz pozostałą działalność gospodarczą (która, co do zasady, ma wspomagać działalność statutową). W celu określenia proporcji zgodnie z ww. przepisami ustawy o VAT dokonali Państwo szczegółowej analizy związku nabywanych towarów i usług z działalnością gospodarczą prowadzoną przez Zakład.

Uznali Państwo, że z uwagi na specyfikę wykonywanej przez Państwa działalności oraz źródła finansowania tej działalności, sposób obliczenia proporcji wskazany w art. 86 ust. 2c pkt 3 ustawy najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej działalności oraz dokonywanych nabyć w zakresie wydatków związanych z Państwa ogólnym funkcjonowaniem.

W Państwa ocenie zastosowanie prewspółczynnika obrotowego, o którym mowa w art. 86 ust. 2c pkt 3 ustawy zapewni dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane.

Według Państwa zastosowanie wskazanego sposobu określenia proporcji pozwoli na obiektywne odzwierciedlenie części wydatków przypadającej odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy.

Skoro sposób określenia proporcji wskazany w art. 86 ust. 2c pkt 3 ustawy (tj. przyjęcie proporcji wynikającej z rocznego obrotu z działalności gospodarczej w rocznym obrocie z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez Państwa działalności innej niż gospodarcza) najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez Państwa działalności i dokonywanych przez Państwa nabyć oraz zapewni dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane, będą mogli Państwo stosować taką metodę ustalenia podatku naliczonego podlegającego odliczeniu.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy. Rozstrzygnięcie nie obejmuje poprawności przypisania poszczególnych przychodów do czynności podlegających opodatkowaniu bądź niepodlegających opodatkowaniu. Zostało to uznane za element przedstawionego przez Państwa zdarzenia przyszłego.

Wskazuję, że jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego i to Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację, oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie zdarzenia przyszłego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).