Brak opodatkowania podatkiem VAT rozliczeń w związku z zawarciem umowy wspólnego przedsięwzięcia. - Interpretacja - 0111-KDIB3-1.4012.279.2024.6.KO

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 12 listopada 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-1.4012.279.2024.6.KO

Temat interpretacji

Brak opodatkowania podatkiem VAT rozliczeń w związku z zawarciem umowy wspólnego przedsięwzięcia.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

16 maja 2024 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania podatkiem VAT rozliczeń pomiędzy Państwem a Partnerem w związku z zawarciem umowy wspólnego przedsięwzięcia.

Wniosek został uzupełniony pismem z 16 maja 2024 r.

Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

X Sp. z o.o. (dalej: „Spółka” lub „X”) jest objęta nieograniczonym obowiązkiem podatkowym w Polsce, tj. podlega w Polsce obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania. Spółka jest również czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Spółce przysługuje tytuł prawny do korzystania z nieruchomości znajdującej się przy ul. …, w tym obiektu … noszącego nazwę „P” (dalej: „Y”). Głównym przedmiotem działalności Spółki jest odpłatnie udostępnianie Y osobom fizycznym, osobom prawnym i jednostkom organizacyjnym nieposiadającym osobowości prawnej w celu organizacji na Y wydarzeń ….

[Umowa w sprawie współorganizacji Wydarzenia]

Spółka zawiera także umowy współorganizacji (dalej: „Umowa”) z zewnętrznym podmiotem (dalej: „Partner”) w celu wspólnej organizacji wydarzenia … (dalej „Wydarzenie”). Spółka nie wyklucza możliwości zawiązania Umowy także z podmiotami powiązanymi, w rozumieniu art. 11 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT. Celem takiej Umowy jest uzgodnienie warunków współpracy przy współorganizacji konkretnego Wydarzenia, profesjonalnego przeprowadzenia Wydarzenia, realizacji działań promocyjnych, zapewnienia komfortu, satysfakcji oraz bezpieczeństwa uczestnikom Wydarzenia, a także ustalenie warunków finansowych współpracy.

W ramach opisywanej powyżej Umowy, do obowiązków Spółki (i jej kosztem) należy:

a.   przeznaczenie ustalonego obszaru Wydarzenia na zasadzie wyłączności na potrzeby organizacji Wydarzenia,

b.   zapewnienie serwisów,

c.   przygotowanie i zapewnienie usługi gastronomicznej oraz strefy barowej, z zastrzeżeniem, że Spółka będzie jedynym uprawnionym do prowadzenia działalności gastronomicznej oraz cateringu na terenie Y,

d.   zapewnienie firmy sprzątającej i nadzór nad nią,

e.   zapewnienie odpowiedniej obsługi przez służby porządkowe, medyczne, informacyjne i przeciwpożarowe,

f.    zapewnienie dostępu i obsługi szatni i parkingu przy Y,

g.   przygotowanie oznakowania wewnątrz Y, z wykorzystaniem systemu DS.,

h.   zapewnienie kompleksowej i profesjonalnej obsługi gości VIP, zgodnie ze standardami Spółki,

i.    zapewnienie konferansjera przekazującego komunikaty w strefie public,

j.    udostępnienie punktów podwieszeń wraz z dostępnym m,

k.   zapewnienie opieki Event Managera do koordynacji przygotowań Wydarzenia,

l.    zapewnienie zespołu technicznego,

m.  udostępnienie Partnerowi łącza internetowego,

n.   przygotowanie i konfiguracja sprzętu audiowizualnego,

o.   zapewnienie wolontariuszy do opieki nad Wydarzeniem,

p.   przygotowanie dokumentacji w celu uzyskania pozwolenia na organizację imprezy masowej,

q.   kontrola jakości podległych serwisów,

r.    udostępnienie Partnerowi dostępu do panelu wydarzenia w serwisie biletującym z ramienia Spółki, w celu monitorowania bieżącej sprzedaży,

s.   zapewnienia pełnej obsługi Imprezy przez uprawnione do tego osoby, w tym w szczególności zapewnienia odpowiedniej ilości służb porządkowych, służb informacyjnych, służb medycznych i ppoż., posiadających uprawnienia i umiejętności konieczne do obsługi Imprezy,

t.   dołożenie starań w celu zapewnienia doskonałej obsługi gości imprezy w obszarach, za które odpowiada X.

Ponadto X (również jego kosztem):

zobowiązuje się zapewnić dostęp do Obszaru Wydarzenia określonego, w Warunkach udostępnienia w Czasie Trwania Wydarzenia, Partnerowi i innym wskazanym przez niego osobom (np. ekipa techniczna itp.),

od momentu udostępnienia Obszaru Wydarzenia do jego zdania X zapewnieni ochronę strefy technicznej Obiektu,

udostępnienie nośników reklamowych,

przeprowadzenie działań promocyjnych promujących sprzedaż biletów na wydarzenie w bileteriach partnerskich,

udostępnienie punktów kasowych na potrzeby sprzedaży biletów na Wydarzenie.

Natomiast Partner na podstawie Umowy zobowiązuje się m.in. do (na swój koszt):

a.   spełnienia przewidzianych przepisami prawa warunków oraz uzyskania wszelkich decyzji administracyjnych, zezwoleń lub koncesji niezbędnych dla organizacji Wydarzenia,

b.   uzyskania decyzji pozwolenia na organizację Imprezy zgodnie z Ustawą o bezpieczeństwie imprez masowych oraz na podstawie innych szczegółowych aktów prawnych, z zastrzeżeniem przekazania kopii wymaganych decyzji i opinii X minimum … dni przed rozpoczęciem Imprezy (tj. zezwolenia na prowadzenie imprezy masowej, opinii właściwych służb: … i innych, wymaganych przepisami prawa). Brak dostarczenia wymaganych dokumentów X stanowić będzie przesłankę do odmowy przekazania Obszaru Wydarzenia, bez prawa dochodzenia z tego tytułu jakichkolwiek roszczeń od X,

c.   przygotowania szczegółowego harmonogramu Wydarzenia,

d.   zakupu licencji Wydarzenia i zapewnienia jego realizacji,

e.   ubezpieczenia a. zgodnie z wymaganiami,

f.    opłacenia wynagrodzenia autorskiego …,

g.   monitorowania bieżącej sprzedaży biletów na Wydarzenie,

h.   zaznajomienia z Y osób, które będą pracowały przy organizacji Wydarzenia, w szczególności z rozkładem dróg i wyjść ewakuacyjnych, rozmieszczeniem sprzętu przeciwpożarowego, klatek schodowych, wind i rozkładem sektorów oraz z regulaminem, procedurami i instrukcjami obowiązującymi w Y,

i.    utworzenia strefy dla osób palących, umożliwienia spożywania przez uczestników Wydarzenia napojów i innych artykułów zakupionych wewnątrz Y.

Ponadto, jak wynika z Umowy, Partner odpowiada za (na swój koszt):

działania zatrudnionych przez siebie osób oraz podmiotów, którym powierza czynności związane z organizacją oraz przebiegiem Imprezy, a także ponosi wyłączną odpowiedzialność za roszczenia tych podmiotów,

bezpieczeństwo uczestników Imprezy i innych osób przebywających w Obiekcie oraz za szkody wyrządzone w Obszarze Wydarzenia jak również za podwykonawców Partnera zaangażowanych w realizację Imprezy,

wszelkie roszczenia osób, podmiotów i organizacji zajmujących się zbiorowym zarządzaniem prawami autorskimi lub prawami pokrewnym.

Każdorazowo na wydarzenie przeznaczona zostanie z góry określona pula biletów wstępu. Sprzedaż biletów na Wydarzenie realizowana będzie przez jedną stronę Umowy. Strona Umowy realizująca sprzedaż biletów będzie jednak na bieżąco raportowała drugiej stronie o aktualnym stanie sprzedaży biletów.

[Partycypacja w przychodach i kosztach]

W związku z przyjętym w Umowie podziałem zadań zamiarem stron jest stała partycypacja w zysku z Wydarzenia. Strony, zgodnie z Umową uprawnione będą do wynagrodzenia stanowiącego przychód ze sprzedaży biletów na Wydarzenie w ustalonej w Umowie proporcji dla Spółki i dla Partnera. W przypadku, gdy koszty realizacji Wydarzenia przekroczą uzyskany przychód ze sprzedaży biletów na Wydarzenie, strony Umowy przewidują pokrycie powstałej straty w określonej w Umowie proporcji.

Po zakończeniu Wydarzenia, w terminie przewidzianym w Umowie strony dokonają ostatecznego rozliczenia na podstawie wystawianej noty księgowej. Innymi słowy, dopiero po zakończeniu Wydarzenia, tj. w momencie, w którym znany jest stronom ostateczny wynik finansowy z organizacji Wydarzenia, strony dokonują ostatecznego rozliczenia tego wyniku, w proporcji, którą określa Umowa.

Pismem z 17 lipca 2024 r. uzupełniono opis sprawy następująco.

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego po zakończeniu Wydarzenia, w terminie przewidzianym w Umowie strony dokonają ostatecznego rozliczenia na podstawie wystawianej noty księgowej. Zakresem Wniosku są zatem objęte rozliczenia polegające na wzajemnym wyrównaniu poziomu zysku lub straty (w zależności od wyniku finansowego z organizacji Wydarzenia) stron zgodnie z ustaloną dla danego Wydarzenia proporcją.

Oznacza to, że w momencie, w którym znany jest stronom ostateczny wynik finansowy z organizacji Wydarzenia, strony dokonają ostatecznego rozliczenia tego wyniku, według proporcji, którą określa Umowa, poprzez wystawienie not księgowych. Płatności realizowane na podstawie wystawionych not mają na celu doprowadzenie do sytuacji, w której osiągnięty zysk z Wydarzenia zostanie podzielony na strony zgodnie z przyjętą w Umowie proporcją. W przypadku, w którym Wydarzenie nie przyniesie zysku (ujemny wynik finansowy Wydarzenia) wystawione noty będą miały na celu rozliczenie powstałej straty przy organizacji Wydarzenia według przyjętej w Umowie proporcji.

Rozliczenia pomiędzy Spółką a Partnerem będą odbywały się według następujących założeń:

1)   Strony realizują Wydarzenie w oparciu o Umowę i Kosztorys Wydarzenia stanowiący załącznik do Umowy. Kosztorys Wydarzenia zawiera zestawienie przewidywanych i rzeczywistych wydatków związanych z organizacją Wydarzenia ponoszonych przez Strony, oraz zestawienie osiągniętych przychodów ze sprzedaży biletów na Wydarzenie.

2)   Po zakończeniu Wydarzenia dokonywana będzie kalkulacja wyniku finansowego Wydarzenia.

a)  W przypadku, gdy kwota (suma) przychodów ze sprzedaży biletów na Wydarzenie przekroczy sumę rzeczywistych wydatków związanych z organizacją Wydarzenia, nadwyżka przychodów (czyli osiągnięty zysk) podlega podziałowi pomiędzy Stronami. Rozliczenie polegać będzie na wystawieniu noty księgowej na kwotę wyrównującą podział zysku według ustalonej w Umowie proporcji.

b)  W przypadku, gdy suma rzeczywistych wydatków związanych z organizacją Wydarzenia przekroczy sumę przychodów ze sprzedaży biletów na Wydarzenie, nadwyżka kosztów (czyli osiągnięta strata) podlega podziałowi pomiędzy Stronami. Rozliczenie polegać będzie na wystawieniu noty księgowej na kwotę wyrównującą podział straty według ustalonej w Umowie proporcji.

Zgodnie z zawartą Umową wszelkie czynności podejmowane przez Strony będą składowymi Wydarzenia, a więc wspólnego przedsięwzięcia realizowanego łącznie przez Strony Umowy na rzecz uczestników Wydarzenia.

Spółka pragnie także podkreślić, że zakres czynności realizowanych przez Strony na potrzeby organizacji Wydarzenia został przedstawiony we wniosku, w ramach opisu zdarzenia przyszłego. Zgodnie z pytaniem oznaczonym we wniosku numerem 3, Spółka powzięła wątpliwość czy opisane we wniosku czynności realizowane w ramach przyjętego podziału zadań stanowią świadczenie usług w rozumieniu art. 5 i art. 8 ustawy o VAT.

Pytanie w zakresie podatku od towarów i usług oznaczone jak we wniosku

3.   Czy prawidłowe jest stanowisko Spółki, zgodnie z którym rozliczenie pomiędzy Spółką a Partnerem działającymi jako uczestnicy wspólnego przedsięwzięcia, nie stanowi odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 5 i art. 8 ustawy VAT?

Państwa stanowisko w sprawie w zakresie podatku od towarów i usług oznaczone jak we wniosku

Ad. 3

Zdaniem Spółki rozliczenie pomiędzy Spółką a Partnerem działającymi jako uczestnicy wspólnego przedsięwzięcia, nie stanowi odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 5 i art. 8 ustawy VAT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r., poz. 685 z późn. zm.), dalej jako ustawa o VAT, opodatkowaniu podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Towarami, stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jak stanowi zaś art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w rozumieniu art. 7 (...).

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do katalogu usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy.

Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością, a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Zatem za czynność podlegającą opodatkowaniu VAT uważane mogą być takie sytuacje, w których:

-istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne,

-wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy,

-istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi,

-odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,

-istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.

Warunki te winny powinny zostać spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zatem, aby dana czynność podlegała opodatkowaniu musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia (wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia). W opisanym stanie faktycznym, w ramach Umowy Konsorcjum, nie ma miejsca żadne z powyższych kryteriów.

Jednocześnie, aby dana czynność podlegała opodatkowaniu musi być wykonana przez podatnika. Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje, w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych, w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy o VAT).

Niniejszy wniosek dotyczy rozstrzygnięcia, czy rozliczenie pomiędzy uczestnikami wspólnego przedsięwzięcia, w postaci Wydarzenia - nie stanowi odpłatnego świadczenia usług, w rozumieniu art. 5 i art. 8 ustawy o VAT.

Należy zauważyć, że ani w prawie podatkowym, ani w prawie cywilnym nie występuje definicja pojęcia „konsorcjum”, jednakże przyjmuje się, że zawarcie umowy konsorcjum możliwe jest na podstawie art. 3531 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740 z późn. zm.), w ramach tzw. swobody umów.

W konsekwencji, strony zawierające umowę o wspólne przedsięwzięcie (konsorcjum) mogą ją ukształtować w sposób dowolny, byleby jej treść lub cel nie sprzeciwiały się ustawie, zasadom współżycia społecznego oraz właściwości takiego stosunku. Konsorcjum nie jest odrębnym podmiotem gospodarczym, nie posiada osobowości prawnej, ani podmiotowości prawnej, nie musi być rejestrowane, ani mieć odrębnej nazwy czy też siedziby. Podmioty tworzące konsorcjum są, co do zasady, niezależne w swoich dotychczasowych działaniach (czyli w działaniach niezwiązanych z konsorcjum), a w działaniach związanych z konsorcjum realizują wspólne przedsięwzięcie objęte porozumieniem. Co do zasady, konsorcja nie mają też wspólnego majątku.

Na gruncie prawa podatkowego rozliczenia gospodarcze i księgowe, w tym dotyczące podpisywania umów i wystawiania faktur za prace wykonane przez uczestników konsorcjum na rzecz podmiotów zamawiających te prace na podstawie zawartego z nimi kontraktu może dokonywać wytypowany przez uczestników konsorcjum podmiot wiodący, bądź każdy z jego uczestników.

W rozpatrywanej sprawie, celem ustanowienia konsorcjum pomiędzy Spółką a Partnerem jest współpraca polegająca na wspólnej organizacji Wydarzenia, jednakże podatnikiem podatku od towarów i usług nie jest konsorcjum, lecz każda ze stron, która działa w określonym zakresie jako samodzielny i niezależny podatnik.

Dodatkowo, w praktyce umów obejmujących wspólne przedsięwzięcie to strony konsorcjum określają umownie przyjęty sposób rozliczeń między sobą, jak i podmiotami zewnętrznymi, tj. sposób dokumentowania wydatków, podziału należnego wynagrodzenia, terminów wykonania prac oraz kwestii odpowiedzialności za przydzielone im zadania z tytułu realizacji celu nałożonego na nich w ramach zlecenia. W umowie konsorcjum strony mogą wyznaczyć lidera konsorcjum (który m.in. pełni funkcję reprezentacyjną oraz prowadzi rozliczenia, ale także mogą ustanowić, że każdy z nich jest, tzw. uczestnikiem konsorcjum i świadczy usługi bezpośrednio na rzecz odbiorcy świadczenia, co zastosowały strony umowy będącej przedmiotem niniejszego wniosku.

W ocenie Spółki rozliczenia pieniężne, związane z podziałem zysku określone w umowie zawartej pomiędzy Spółką a Partnerem w rozpatrywanym przypadku nie mogą być same przez się potraktowane jako czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Podstawowym kryterium, które na gruncie art. 5 ust. 1 pkt 1 oraz art. 8 ustawy o VAT decyduje o opodatkowaniu jest odpłatność za świadczoną usługę. Odpłatność w rozumieniu ww. przepisów ustawy VAT należy rozumieć jako wynagrodzenie należne za dane świadczenie. Wynagrodzenie powinno być zawsze precyzyjnie określone w umowie pomiędzy stronami i stanowić skutek określonego działania, a w efekcie przysporzenia na rzecz jednej ze stron.

Takiej cechy nie ma techniczna czynność dokonywana wzajemnie przez Spółkę i polegająca na podziale zysku, z organizacji Wydarzenia.

Warto podkreślić, że „odpłatność”, o której mowa w ww. przepisach art. 5 i art. 8 ustawy VAT, nie została zdefiniowana, w samej ustawie o VAT. Niemniej na podstawie wypracowanego orzecznictwa polskich sądów administracyjnych oraz orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, przyjmuje się, że: „odpłatność ma miejsce wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem będącym jednocześnie świadczeniem wzajemnym. Usługodawcę musi łączyć stosunek prawny, z którego wynika obowiązek świadczenia usług oraz wysokość wynagrodzenia (świadczenia wzajemnego) za dokonanie tych czynności i musi być ono wyrażone w pieniądzu. Istotne jest zaś, że musi istnieć możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego stanowiącego wynagrodzenie za świadczenie usług (por. J. Zubrzycki, Leksykon VAT 2012, Unimex, str. 68).”

Zgodnie z tezami płynącymi z cytowanych poniżej wyroków sądów administracyjnych, nie każdy transfer wartości pieniężnych pomiędzy uczestnikami konsorcjum może zostać uznany za obrót, z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług. Transfery wartości pieniężnych dokonywane między uczestnikami konsorcjum można podzielić na dwie grupy:

-     transfery związane z faktyczną dostawą towarów, bądź świadczeniem usług dla potrzeb realizacji prac związanych z projektem, w szczególności świadczenie przez wnioskodawcę usług na rzecz konsorcjum,

-     transfery związane jedynie z rozliczeniami finansowymi dokonywanymi pomiędzy uczestnikami konsorcjum, na zasadach uzgodnionych w umowie konsorcjum. Należy do nich, w szczególności podział zysków pomiędzy uczestników konsorcjum stosownie do ich udziałów.

Spółka podziela także stanowisko płynące z orzecznictwa, iż jedynie transfery z pierwszej grupy stanowią dostawę towarów, bądź świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT i są dokumentowane fakturami. Transfery z grupy drugiej nie stanowią obrotu, w rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, nie dotyczą bowiem żadnych usług lub dostaw towarów, realizowanych przez jednego uczestnika konsorcjum na rzecz drugiego. Transfery te mają charakter czysto techniczny i są dokonywane w celu odzwierciedlenia przychodów i kosztów stron umowy dla potrzeb m.in. podatku dochodowego od osób prawnych. Omawiane transfery umożliwiają odzwierciedlenie partycypacji poszczególnych uczestników konsorcjum we wspólnie osiągniętych przychodach oraz poniesionych kosztach.

W ocenie Spółki, w opisanym stanie faktycznym umowa konsorcjum nie stanowi takiego stosunku prawnego w którym podział zysku pomiędzy partnerów konsorcjum stanowiłby wzajemne świadczenie lub wynagrodzenie, za dostarczane na rzecz konsorcjum przez jej uczestników towary czy usługi. Rozliczenie kompleksowe Wydarzenia, w zakresie podatku od towarów i usług odbędzie się bowiem na linii pomiędzy indywidualnym uczestnikiem konsorcjum, a jego określonym zamawiającym. To właśnie w tym stosunku prawnym dochodzi do świadczenia usług i dostaw towarów objętych podatkiem VAT. Zatem, zdaniem Spółki to te zdarzenia będą podlegały opodatkowaniu. Określony w umowie podział wszystkich wydatków i uzyskanych przychodów dokonywany przez uczestników konsorcjum, nie może zostać uznany za odsprzedaż usług przez jeden podmiot innemu podmiotowi wchodzącemu, w skład konsorcjum. Zdaniem Spółki, w ramach współpracy przy organizacji Wydarzenia uczestnicy konsorcjum nie są wzajemnymi usługobiorcami, a występują zbiorowo w charakterze usługodawców.

W opisanej we wniosku transakcji, uczestnicy konsorcjum partycypują w realizacji Wydarzenia w zakresie ściśle określonym umową, poprzez wykonywanie przypisanych im zadań. Żadna ze stron umowy nie uzyskuje przy tym świadczenia wzajemnego od drugiego uczestnika konsorcjum. W konsekwencji nie występuje, w tym przypadku, w ocenie Spółki czynność opodatkowania w rozumieniu art. 5 i art. 8 ustawy o VAT.

Należy podkreślić, że w orzecznictwie sądów administracyjnych prezentowany jest zasadniczo pogląd, w myśl którego rozliczenie zysku/straty pomiędzy uczestnikami konsorcjum nie podlega opodatkowaniu VAT. Wnioskodawca przytacza poniżej przykładowo fragmenty niektórych orzeczeń (podkreślenia Wnioskodawcy).

WSA w Rzeszowie w wyroku z 9 lutego 2016 r., sygn. akt I SA/Rz 7/16 uznał, że podmioty gospodarcze, współpracujące ze sobą w ramach konsorcjum, mogą ustalić, że w przypadku gdy ich przedsięwzięcie przyniesie zysk, to zostanie on podzielony pomiędzy konsorcjantów, w tym lidera, według określonego kryterium. W przypadku podziału zysku nie będzie dochodziło do opodatkowania przekazywanych sum, nie dochodzi tu bowiem do świadczenia wzajemnego, którego zaistnienie jest konieczne, aby zasadnie twierdzić, że zaistniała czynność podlega opodatkowaniu VAT. Sąd wskazał jednak na konieczność rozważania, czy tak ukształtowane stosunki pomiędzy stronami (tj. prawo do udziału w zyskach) nie stanowią obejścia przepisów ustawy o VAT, zaś wynagrodzenie za dokonane czynności jest wypłacane właśnie, w postaci takiego zysku.

Podobnie Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 29 października 2015 r., sygn. akt I FSK 1352/14 uznał, że na tle stanu faktycznego sprawy, za w pełni uzasadnione należy uznać stanowisko, że zaprezentowany przez Skarżącą sposób podziału przychodów/zysków, dokonywany, w obrębie Konsorcjum nie wiąże się z żadnym przekazywaniem władztwa ekonomicznego nad towarami, jak również nie stanowią świadczenia usług. Zasadnym przy tym pozostaje przeanalizowanie funkcjonowania Konsorcjum, jako prawnej formy organizacyjnej. Podstawą zawarcia umowy konsorcjum jest zasada swobody umów, albowiem nie jest to żadna z przewidzianych, w przepisach prawa umów nazwanych. Konsorcjum nie ma własnej podmiotowości prawnej, pojęcie to nie odzwierciedla jednorodzajowego typu umowy, stąd praktyka gospodarcza, w tym przedmiocie odnotowuje zróżnicowane rozwiązania. Nie odnosi się do niego żadna szczególna regulacja na gruncie prawa podatkowego. Regulacje ustawy o VAT nie dają żadnych odpowiedzi, co do wewnętrznych rozliczeń na gruncie obowiązku, w tym podatku. Dokonując zatem oceny takich rozliczeń każdorazowo należy dokonywać analizy konkretnej umowy konsorcjum, która co do zasady może przyjąć różne rozwiązania. W praktyce życia gospodarczego funkcjonuje wiele modeli konsorcjów, w których różnie organizowane są rozliczenia ze Zleceniodawcą oraz zewnętrznymi kontrahentami, ponoszenie kosztów związanych z realizacją projektu, czy wewnętrznych rozliczeń (przychodów i kosztów) pomiędzy członkami konsorcjum. Rzadko spotyka się rozwiązanie, w ramach którego każdy z partnerów konsorcjum odrębnie wystawia faktury na rzecz zamawiającego za wykonaną część projektu i otrzymuje zapłatę w części, którą zafakturował (...).

W stanie faktycznym będącym przedmiotem niniejszego wniosku uzasadnione jest więc stanowisko, że dokumentowanie podziału zysków pomiędzy członkami Konsorcjum i wynagrodzenia otrzymywanego przez Lidera od Zamawiającego powinno następować przez noty obciążeniowe, co wynika z tego, że rozliczeniom takim nie można przyznać charakteru dostawy towarów lub świadczenia usług. Zdaniem Spółki rozliczenia, w zakresie zysków nie stanowią wynagrodzenia za świadczenie usług. Realizowane przez Spółkę i Partnera dostawy towarów i świadczenia usług na rzecz osób trzecich będą przez te podmioty dokumentowane fakturami, a co za tym idzie, będą rozliczane w składanych deklaracjach. Wewnętrzne rozliczenia nie wiążą się z żadnymi konkretnymi dostawami i usługami . Rozliczenie zysku z organizacji Wydarzenia nie stanowi, w istocie żadnego szczególnego świadczenia lecz jest należnym mu wynagrodzeniem od osób trzecich.

Podobne stanowisko wyrażone zostało w wyrokach Naczelnego Sądu Administracyjnego z 12 czerwca 2013 r., sygn. akt I FSK 1128/12: z 4 czerwca 2014 r. sygn. akt I FSK 1012/13 czy wyroku z 25 czerwca 2014 r sygn. akt I FSK 1108/13, gdzie w sprawach o analogicznej problematyce analizowany był problem rozliczeń pomiędzy stronami konsorcjum.

Zarówno Spółka jak i Partner, w celu realizacji Wydarzenia angażują własne aktywa w postaci posiadanych aktywów, w tym wykwalifikowanej kadry, maszyn, urządzeń, środków finansowych, celem pokrycia kosztów realizacji Wydarzenia. Udziały uczestników konsorcjum we wszelkich prawach i obowiązkach wynikających z realizacji umowy, a w szczególności w zyskach i stratach, warunkach gwarancji, wnoszeniu środków pieniężnych niezbędnych do sfinansowania organizacji Wydarzenia są określone procentowo.

Należy zatem uznać, że relacje wewnątrz konsorcjum polegające na alokacji zysku według założonej proporcji, nie są według Spółki świadczeniem usług ani dostawą towarów, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, zatem alokacja zysku powinna zostać dokonana za pomocą noty księgowej. Nie dochodzi tutaj bowiem do wzajemnego świadczenia za wynagrodzeniem pomiędzy uczestnikami konsorcjum, a jedynie do wzajemnych rozliczeń pomiędzy uczestnikami, na podstawie zawartej umowy. Czynność ta nie rodzi zatem skutków w podatku, a tym samym nie podlega fakturowaniu, a skoro tak, to powinna być dokumentowana notą księgową.

W ślad za stanowiskiem Naczelnego Sądu Administracyjnego, w sprawie o sygn. akt I FSK 1128/12 stwierdzić zatem należy, że przy ustalaniu na gruncie art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, jako przedmiotu opodatkowania, świadczenia usług o złożonym charakterze, jakie stanowią umowy o współpracy (kooperacyjne), należy przede wszystkim uwzględniać cel takich porozumień gospodarczych, a nie dokonywać wyodrębniania, na potrzeby podatkowe poszczególnych czynności służących realizacji tego celu. Celem kooperacji (współpracy, współdziałania) jest uzyskanie przez skoordynowane i wspólne działania partnerów rezultatu, o korzystnym dla nich wymiarze ekonomicznym. Działań takich nie można, do celów podatku od towarów i usług, wydzielać i oceniać jednostkowo, lecz z uwzględnieniem ich charakteru działania złożonego i wspólnego, tworzącego, w aspekcie gospodarczym jedną całość, którego końcowym efektem jest zrealizowanie wspólnego przedsięwzięcia.

Na końcu należy podkreślić, że tożsame stanowisko w kwestii prawnopodatkowych aspektów umowy konsorcjum konsekwentnie wyraża Naczelny Sąd Administracyjny, m.in. w wyrokach z 7 października 2021 r. sygn. I FSK 2043/19, z 23 września 2021 r. sygn. I FSK 1383/19 i wyroku z 13 października 2021 r. sygn. I FSK 1898/19.

W pierwszym z wyroków (z 07.10.2021 r. sygn. I FSK 2043/19) NSA uznał że:

„rozliczenia pieniężne między uczestnikami wspólnego przedsięwzięcia, jeśli nie towarzyszy im świadczenie usługi, nie mogą być bowiem same przez się potraktowane jako czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Sąd wskazał, że samo wymienienie obowiązków Partnera oznacza jedynie, że możliwe będzie określenie konkretnych czynności, jakie będą wykonywane przez Partnera konsorcjum. Nie oznacza to jednak, że wydzielony i wypłacony przychód przekłada się na wynagrodzenie za konkretne czynności Partnera.”

NSA w drugim wyroku z 23.09.2021 r. sygn. I FSK 1383/19 zgodził się z sądem pierwszej instancji, który argumentował, że określony w umowie podział wszystkich wydatków i uzyskanych przychodów dokonywany przez Lidera Konsorcjum nie może zostać uznany za odsprzedaż usług przez jeden podmiot innym podmiotom wchodzącym w skład Konsorcjum, gdy jego partnerzy w ogóle nie korzystają z tak wykonywanych usług, nie są ich usługobiorcami, a wręcz odwrotnie, występują zbiorowo w charakterze usługodawców, których reprezentuje Lider. Rozliczenia pieniężne między uczestnikami wspólnego przedsięwzięcia, jeśli nie towarzyszy im świadczenie usługi, nie mogą być bowiem same przez się potraktowane jako czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Podobnie, w ocenie Spółki, działań podjętych w ramach umów o współpracy nie można dla celów podatku od towarów i usług oceniać jednostkowo, lecz z uwzględnieniem ich charakteru jako działania złożonego i wspólnego, tworzącego, w aspekcie gospodarczym, jedną całość. Podział przychodów i kosztów dokonany przez Spółkę i Partnera będzie wewnętrznym rozliczeniem między podmiotami uczestniczącymi w świadczeniu usług (organizacji Wydarzenia) na rzecz usługobiorcy (uczestnika Wydarzenia).

Z kolei w wyroku z 13 października 2021 r. sygn. I FSK 1898/19, NSA wskazał, że określony, w umowie podział wydatków i przychodów dokonywany przez lidera konsorcjum nie może zostać uznany za odsprzedaż usług przez jeden podmiot innym podmiotom wchodzącym w skład konsorcjum, gdy jego partnerzy w ogóle nie korzystają z tak wykonywanych usług, nie są ich usługobiorcami, a wręcz odwrotnie, występują zbiorowo w charakterze usługodawców, których reprezentuje lider. Rozliczenia pieniężne między uczestnikami wspólnego przedsięwzięcia, jeśli nie towarzyszy im świadczenie usługi, nie mogą być same przez się potraktowane jako czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Podział przychodów i kosztów dokonany przez lidera będzie w takiej sytuacji wewnętrznym rozliczeniem między podmiotami uczestniczącymi zbiorowo w świadczeniu usług na rzecz usługobiorcy.

Należy także podkreślić, że rozliczenia pomiędzy konsorcjantami nie zawsze pozostawać będą poza zakresem VAT. Zwrócił na to uwagę m.in. TSUE, wskazując w sprawie C-77/01 Empresa de Desenvolvimento Mineiro SGPS SA (EDM), iż wykonanie pewnych czynności wykraczających ponad określony w umowie konsorcjum udział jego członka powoduje sytuację, w której pozostali członkowie konsorcjum płacą za wykonanie czynności przekraczających ten udział, a w konsekwencji czynności takie stanowią dostawę towarów lub świadczenie usług”. Taka sytuacja nie ma jednak miejsca, w opisanym we wniosku stanie faktycznym.

Podkreślenia wymaga także, że w przedstawionym we wniosku zdarzeniu przyszłym nie przypisano żadnej części przychodu konsorcjum z jakimkolwiek określonym świadczeniem stron Umowy. Nie wynika z niego również, by zaistniała sytuacja, o jakiej mowa w art. 8 ust. 2a ustawy o VAT, ani konieczność refakturowania. Zdaniem Spółki sama wymiana obowiązków uczestnika konsorcjum oznacza jedynie, że możliwe będzie określenie konkretnych czynności, jakie będą przez niego wykonywane. Nie oznacza to jednak, że wydzielony i wypłacony przychód przekłada się na wynagrodzenie za konkretne czynności strony Umowy.

W tym kontekście odnotowania wymaga również wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie C-77/01 (...). W wyroku tym Trybunał stwierdził, że czynności wykonywane przez członków konsorcjum, na podstawie postanowień umowy tworzącej to konsorcjum oraz odpowiadające części przypisanej każdemu z nich w tej umowie, nie stanowią dostawy towarów lub świadczenia usług za wynagrodzeniem, w rozumieniu art. 2 pkt 1 VI Dyrektywy VAT, ani też w konsekwencji czynności opodatkowanej na podstawie tej dyrektywy.

Podsumowując, w zakresie ustalonej zasady partycypacji stron w przychodach i kosztach Wydarzenia, zgodnie z przyjętą w Umowie proporcją, która nie odnosi się do żadnych wykonanych wzajemnie usług czy dostaw towarów, a stanowi jedynie transfer części przychodu ze sprzedaży biletów na Wydarzenie, należnego drugiej stronie Umowy, należy uznać za niezwiązane z czynnościami podlegającymi opodatkowaniu VAT. W związku z tym nie powinno, w ocenie Spółki być udokumentowane fakturą, ale notą księgową.

Ocena stanowiska

Stanowisko Państwa w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r., poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zakres tych czynności sformułowany został odpowiedni w art. 7 oraz w art. 8 ustawy.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Przez świadczenie usług należy rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu. Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Należy jednak zaznaczyć, że nie każde powstrzymanie się od działania czy tolerowanie czynności lub sytuacji może zostać uznane za usługę w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Z powołanego wyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady, podlega opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Przy czym, przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.

Na gruncie utrwalonej praktyki, w tym orzecznictwa sądów administracyjnych oraz Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (m.in. wyrok NSA z dnia 29 lutego 2012, sygn. akt I FSK 562/11, wyroki TSUE w sprawach: Town&Country Factor LTd C-498/99, Tolsma C-16/93, Hoge Raad C-154/80), wykształcono przesłanki warunkujące uznanie danych czynności za świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT. Za takie czynności, zgodnie z ugruntowanymi tezami można uznać sytuacje, w których:

-istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne;

-otrzymane wynagrodzenie stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy;

-istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi;

-odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem;

-istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.

W konsekwencji, dla uznania danego świadczenia za opodatkowane na gruncie ustawy o VAT, konieczne jest istnienie stosunku prawnego pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, w ramach którego istnieje świadczenie wzajemne. Usługa musi być świadczona za wynagrodzeniem, a odpłatność ta powinna pozostawać w bezpośrednim związku z czynnością opodatkowaną. Ponadto, po stronie usługodawcy, musi istnieć bezpośrednia i skonkretyzowana korzyść z tytułu świadczenia usługi.

Natomiast kwestia odpłatności była niejednokrotnie przedmiotem rozstrzygania przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Jak zauważył Trybunał w wyroku w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council, EU:C:1988:120: „czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem”.

W świetle powyższego, w celu zweryfikowania czy działania realizowane w ramach wspólnego przedsięwzięcia pomiędzy Stronami stanowią czynności opodatkowane należy przeanalizować, czy w przedmiotowej sprawie spełnione będą wyżej wspomniane przesłanki.

Z opisu sprawy wynika, że zawierają Państwo umowy współorganizacji z zewnętrznym podmiotem (Partnerem) w celu wspólnej organizacji wydarzenia …. Celem takiej Umowy jest uzgodnienie warunków współpracy przy współorganizacji konkretnego Wydarzenia, profesjonalnego przeprowadzenia Wydarzenia, realizacji działań promocyjnych, zapewnienia komfortu, satysfakcji oraz bezpieczeństwa uczestnikom Wydarzenia, a także ustalenie warunków finansowych współpracy.

W związku z przyjętym w Umowie podziałem zadań zamiarem stron jest stała partycypacja w zysku z Wydarzenia. Strony, zgodnie z Umową uprawnione będą do wynagrodzenia stanowiącego przychód ze sprzedaży biletów na Wydarzenie w ustalonej w Umowie proporcji dla Spółki i dla Partnera. W przypadku, gdy koszty realizacji Wydarzenia przekroczą uzyskany przychód ze sprzedaży biletów na Wydarzenie, strony Umowy przewidują pokrycie powstałej straty w określonej w Umowie proporcji.

Po zakończeniu Wydarzenia, w terminie przewidzianym w Umowie strony dokonają ostatecznego rozliczenia na podstawie wystawianej noty księgowej. Zakresem Wniosku są zatem objęte rozliczenia polegające na wzajemnym wyrównaniu poziomu zysku lub straty (w zależności od wyniku finansowego z organizacji Wydarzenia) stron zgodnie z ustaloną dla danego Wydarzenia proporcją.

Oznacza to, że w momencie, w którym znany jest stronom ostateczny wynik finansowy z organizacji Wydarzenia, strony dokonają ostatecznego rozliczenia tego wyniku, według proporcji, którą określa Umowa, poprzez wystawienie not księgowych. Płatności realizowane na podstawie wystawionych not mają na celu doprowadzenie do sytuacji, w której osiągnięty zysk z Wydarzenia zostanie podzielony na strony zgodnie z przyjętą w Umowie proporcją. W przypadku, w którym Wydarzenie nie przyniesie zysku (ujemny wynik finansowy Wydarzenia) wystawione noty będą miały na celu rozliczenie powstałej straty przy organizacji Wydarzenia według przyjętej w Umowie proporcji.

Rozliczenia pomiędzy Spółką a Partnerem będą odbywały się według następujących założeń:

1)  Strony realizują Wydarzenie w oparciu o Umowę i Kosztorys Wydarzenia stanowiący załącznik do Umowy. Kosztorys Wydarzenia zawiera zestawienie przewidywanych i rzeczywistych wydatków związanych z organizacją Wydarzenia ponoszonych przez Strony, oraz zestawienie osiągniętych przychodów ze sprzedaży biletów na Wydarzenie.

2)  Po zakończeniu Wydarzenia dokonywana będzie kalkulacja wyniku finansowego Wydarzenia.

a)  W przypadku, gdy kwota (suma) przychodów ze sprzedaży biletów na Wydarzenie przekroczy sumę rzeczywistych wydatków związanych z organizacją Wydarzenia, nadwyżka przychodów (czyli osiągnięty zysk) podlega podziałowi pomiędzy Stronami. Rozliczenie polegać będzie na wystawieniu noty księgowej na kwotę wyrównującą podział zysku według ustalonej w Umowie proporcji.

b)  W przypadku, gdy suma rzeczywistych wydatków związanych z organizacją Wydarzenia przekroczy sumę przychodów ze sprzedaży biletów na Wydarzenie, nadwyżka kosztów (czyli osiągnięta strata) podlega podziałowi pomiędzy Stronami. Rozliczenie polegać będzie na wystawieniu noty księgowej na kwotę wyrównującą podział straty według ustalonej w Umowie proporcji

Zgodnie z zawartą Umową wszelkie czynności podejmowane przez Strony będą składowymi Wydarzenia, a więc wspólnego przedsięwzięcia realizowanego łącznie przez Strony Umowy na rzecz uczestników Wydarzenia.

Wątpliwości Państwa dotyczą kwestii opodatkowania podatkiem VAT rozliczeń pomiędzy Państwem a Partnerem w związku z zawarciem umowy wspólnego przedsięwzięcia.

Zauważyć należy, że zawieranie porozumień w postaci umowy o współpracę jest dopuszczalne, w ramach swobody umów.

Stosownie do art. 3531 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2027 r., poz. 1061 ze zm.):

Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Wspólne przedsięwzięcie charakteryzuje to, że jego uczestnicy są związani ustaleniami umownymi. Umowa o wspólne przedsięwzięcie z reguły wiąże podmioty na czas określony, najczęściej oznaczony osiągnięciem celu, dla którego została zawarta. Podmioty podejmujące współpracę w ramach wspólnego przedsięwzięcia realizują wspólną politykę finansową objętą porozumieniem, a podjęte przez takie podmioty działania nie tworzą podmiotu gospodarczego, który byłby odrębnym podmiotem gospodarczym podlegającym rejestracji. Zatem przedsiębiorcy działający w ramach wspólnego przedsięwzięcia są odrębnymi podatnikami VAT.

W konsekwencji w sytuacjach, w których przedmiotem umowy stron jest wspólna realizacja określonego celu, można przyjąć, że w zakresie działań każdej ze stron, wynikających z ich obowiązków umownych, nie dochodzi do wzajemnego odpłatnego świadczenia usług. Należy podkreślić, że w tego rodzaju przypadkach wszystkie strony umowy osiągają zamierzone cele, z tym że osiągnięcie tych celów nie jest bezpośrednio związane ze świadczeniem innego podmiotu w ramach zawartej umowy.

W analizowanej sprawie, w ramach działań podejmowanych przez Państwa i Partnera, zawarta została umowa o wspólnym  przedsięwzięciu.

Z opisu sprawy nie wynika, że aby pomiędzy Stronami, tj. pomiędzy Państwem a Partnerem w związku z rozliczeniem po zakończeniu Wydarzenia miało miejsce świadczenie usług czy dostawa towarów w zamian, za które należne byłoby wynagrodzenie. Po zakończeniu Wydarzenia Państwo, w terminie przewidzianym w Umowie dokonają ostatecznego rozliczenia polegającego na wzajemnym wyrównaniu poziomu zysku lub straty stron zgodnie z ustaloną dla danego Wydarzenia proporcją, poprzez wystawienie not księgowych. Płatności realizowane na podstawie wystawionych not mają na celu doprowadzenie do sytuacji, w której osiągnięty zysk z Wydarzenia zostanie podzielony na strony zgodnie z przyjętą w Umowie proporcją. Natomiast w przypadku, w którym Wydarzenie nie przyniesie zysku wystawione noty będą miały na celu rozliczenie powstałej straty przy organizacji Wydarzenia według przyjętej w Umowie proporcji.

W analizowanej sprawie w związku z rozliczeniem Wydarzenia nie dochodzi do wzajemnego świadczenia usług pomiędzy Państwem a Partnerem. Zatem relacji występujących pomiędzy Państwem a Partnerem, w ramach zawartej Umowy nie można traktować jako odpłatnego świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy.

Przechodząc do transferu środków pieniężnych związanego z rozliczeniami dokonywanymi między Stronami, obejmującego podział zysków i ewentualnych strat, jeżeli faktycznie zgodnie z przyjętą w umowie proporcją nie będzie dotyczyć żadnych usług czy też dostaw towarów wykonywanych przez jednego z uczestników przedsięwzięcia na rzecz drugiego, będzie mieć charakter techniczny i będzie dokonywany w celu odzwierciedlenia partycypacji poszczególnych uczestników przedsięwzięcia w przychodach i kosztach generowanych przez wspólne przedsięwzięcie, to sam podział przychodów i kosztów nie będzie stanowił czynności podlegającej opodatkowaniu.

Zatem skoro w zakresie ustalonej partycypacji stron w przychodach i kosztach Wydarzenia, zgodnie z przyjętą w Umowie proporcją, która nie odnosi się do żadnych wykonanych wzajemnie usług czy dostaw towarów, a stanowi jedynie transfer części przychodu ze sprzedaży biletów na Wydarzenie, należnego drugiej stronie Umowy, to należy uznać go za niezwiązane z czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem VAT.

Na podstawie art. 106b ust. 1 ustawy:

Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1) sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;

2) wewnątrzwspólnotową sprzedaż towarów na odległość, chyba że podatnik korzysta z procedury szczególnej, o której mowa w dziale XII w rozdziale 6a;

3) wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;

4) otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy:

a) wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,

b) czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4,

c) dostaw towarów, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 1b.

Faktura jest dokumentem odzwierciedlającym prawidłowy przebieg zdarzenia gospodarczego zarówno pod względem przedmiotu transakcji, jak i podmiotów biorących w niej udział. Co do zasady, faktura musi być wystawiona zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa krajowego w tym względzie. Prawidłowość materialnoprawna faktury zachodzi wówczas, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze, czyli w istocie stwierdza np. fakt dostawy określonych towarów i świadczonych usług. Wystawienie faktury należy rozumieć jako sporządzenie dokumentu oraz jego przekazanie innemu podmiotowi, a przez to wprowadzenie faktury do obrotu prawnego.

Odnosząc się zatem w analizowanej sprawie do ustalonej zasady partycypacji stron w przychodach i kosztach Wydarzenia, zgodnie z przyjętą w Umowie proporcją, która nie odnosi się do żadnych wykonanych wzajemnie usług czy dostaw towarów, należy stwierdzić że rozliczenie to powinno być udokumentowane innym dokumentem księgowym, w tym chociażby notą księgową.

Należy jednak zaznaczyć, że nota księgowa nie jest dokumentem przewidzianym przez przepisy ustawy o podatku od towarów i usług i jako taka nie jest objęta regulacją tych przepisów, brak jest jednakże przeciwwskazań na gruncie przepisów dotyczących podatku od towarów i usług, dla takiego sposobu dokumentowania.

Stanowisko Państwa w zakresie pytania nr 3 jest prawidłowe

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Ocena prawna stanowiska Państwa w zakresie podatku od podatku dochodowego od osób prawnych została zawarta w odrębnym rozstrzygnięciu.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja rozstrzyga ściśle w zakresie pytania stąd inne kwestie poruszone we wniosku nie były przedmiotem rozstrzygnięcia.

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach zdarzenia przyszłego podanego przez Państwa. Z powyższych przepisów wynika, że organ rozpatrując wniosek o wydanie interpretacji nie podejmuje wyjaśnienia stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, tj. nie przeprowadza dowodów, lecz dokonuje oceny prawnej przedstawionych we wniosku okoliczności w kontekście zadanego pytania przyporządkowanego do danego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. W tym miejscu organ interpretacyjny zastrzega jednak, że gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny interpretacja nie wywoła skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

-   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

-   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-    w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-    w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).