Prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z inwestycją.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

12 sierpnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 7 sierpnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z inwestycją polegającą na „(…)”.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 8 października 2024 r. (wpływ 10 października 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina (dalej jako: „Wnioskodawca”) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej jako: „ustawa o VAT”). Począwszy od 1 stycznia 2017 r., Gmina oraz jej jednostki budżetowe występują jako jeden podatnik podatku VAT.

Gmina realizuje różne rodzaje działalności: działalność opodatkowaną podatkiem VAT (np. najem lokali użytkowych, dzierżawa gruntów, dostawa nieruchomości); działalność zwolnioną od podatku VAT (np. najem lokali mieszkalnych na cele mieszkaniowe); działalność niepodlegającą VAT realizowaną w ramach władztwa publicznego (np. wydawanie decyzji o warunkach zabudowy, wydawanie dowodów osobistych, działalność w zakresie utrzymania czystości i porządku).

Gmina otrzymała w kwocie netto dofinansowanie zadania ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, w ramach programu priorytetowego „Udostępnianie wód termalnych w Polsce”, polegającego na wykonaniu odwiertu poszukiwawczo-rozpoznawczego (…) (zwany dalej: „Projekt”, „Otwór geotermalny”, „Otwór eksploatacyjny”).

Gmina planuje wystąpić do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej o zmianę kwoty dofinansowania do wysokości brutto − jeżeli nie będzie miała prawa do odliczenia podatku VAT.

Celem projektu jest wsparcie jednostek samorządu terytorialnego w wykonywaniu prac i robót geologicznych związanych z poszukiwaniem i rozpoznawaniem złóż wód termalnych, umożliwiających wykorzystanie pozyskanego ciepła lub energii do ogrzewania. Gmina jest zobowiązana do realizacji zadania do końca czerwca 2026 roku.

Zdaniem Gminy, realizacja zadania należy do zadań własnych Gminy, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, tj.: zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty obejmujących sprawy m.in.: wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.

Uzyskane dofinansowanie na wykonanie otworu geotermalnego jest przeznaczone na wykonanie odwiertu poszukiwawczo-rozpoznawczego (założona głębokość około xxx m). Otwór geotermalny wykonany zostanie na działce należącej do Gminy.

Gmina zrealizuje Projekt poprzez nabycie towarów i usług od zewnętrznego Wykonawcy, który wyłoniony zostanie w drodze przetargu. Faktury dokumentujące poniesione wydatki w związku z realizowanym Projektem będą wystawiane na Gminę.

W ramach zadania przeprowadzone zostaną następujące czynności:

1.Prace wiertnicze, w tym:

a.prace przygotowawcze − zgłoszenie rozpoczęcia robót geologicznych, zatwierdzenie planu ruchu,

b.montaż urządzenia i wiercenie otworu,

c.badania hydrologiczne,

d.demontaż i rekultywacja terenu.

2.Opracowanie dokumentacji wynikowej.

Realizacja odwiertu pozwoli na dokonanie oceny rzeczywistych możliwości wykorzystania źródeł geotermalnych, co jest uzależnione m.in. od potwierdzenia występowania wód termalnych, ich temperatury oraz występowania składników mineralnych. Na tym etapie nie można potwierdzić, czy źródła w ogóle będą mogły zostać wykorzystane w działalności komercyjnej, stąd zasadne wydaje się przyjęcie założenia, że wobec braku potencjalnej sprzedaży wody lub/i ciepła z niej uzyskanego, nie ma możliwości dokonania odliczenia podatku VAT zapłaconego wykonawcy odwiertu. W konsekwencji zasadne jest ubieganie się przez Gminę o uzyskanie dotacji na realizację odwiertu w kwocie kosztów brutto.

Na podstawie wyników przeprowadzonych badań, Gmina podejmie decyzję o przyszłej eksploatacji otworu. Od dokumentacji wynikowej, powstałej w ramach Projektu, uzależnione będą dalsze działania związane z wykorzystaniem ciepła termalnego i zaopatrzeniem w ciepło. W przypadku, gdy odwiert okaże się produktywny mogą zostać podjęte działania służące jego wykorzystaniu komercyjnemu. Ostateczna decyzja o dalszym ewentualnym wykorzystaniu odwiertu zapadnie dopiero po uzyskaniu wyników podsumowujących Projekt. Będzie ona uzależniona również od innych czynników, jak np. dostępnych środków finansowych Gminy, czy też możliwości organizacyjnych Gminy w przyszłości. Aktualnie Projekt służy jedynie celom badawczym, tj. sprawdzeniu, czy na terenie Gminy występują wody geotermalne możliwe do wykorzystania w celach ciepłowniczych. Aktualnie Gmina poszukuje wyłącznie źródła ciepła − w momencie jego zidentyfikowania bądź stwierdzenia jego braku Projekt zakończy się.

W uzupełnieniu doprecyzowali Państwo opis sprawy odpowiadając na poniższe pytania:

1.Jaki jest główny cel inwestycji polegającej na „(…)”?

Odpowiedź:

Głównym celem inwestycji polegającej na „(…)” jest wykonywanie prac i robót geologicznych związanych z poszukiwaniem i rozpoznawaniem złóż wód termalnych w celu ich udostępnienia.

2.Do jakich czynności służyć będzie inwestycja polegająca na „(…)”, tj. wykonywaniu czynności:

a)niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług,

b)zwolnionych od podatku od towarów i usług,

c)opodatkowanych podatkiem od towarów i usług?

Odpowiedź:

Na ten moment, Gmina nie jest w stanie ocenić, do jakich czynności służyć będzie realizacja inwestycji polegającej na „(…)”. Decyzje dotyczące przyszłej eksploatacji otworu uzależnione będą od wyników przeprowadzonych badań, a także od innych czynników, takich jak: dostępność środków finansowych Gminy czy możliwości organizacyjnych Gminy w przyszłości.

3.W przypadku, gdyby inwestycja miała służyć zarówno czynnościom opodatkowanym, zwolnionym od podatku od towarów i usług, jak i niepodlegającym opodatkowaniu, czy będą Państwo mieli możliwość przypisania wydatków do każdego rodzaju czynności oddzielnie?

Odpowiedź:

Gmina nie będzie miała możliwości przypisania wydatków do każdego rodzaju czynności oddzielnie.

4.W jaki sposób zamierzają Państwo wykorzystywać powstały w wyniku realizacji projektu otwór poszukiwawczo-rozpoznawczy?

Odpowiedź:

Sposób wykorzystania powstałego w wyniku realizacji projektu otworu poszukiwawczo-rozpoznawczego jest na ten moment nieokreślony. Dalsze działania Gminy uzależnione są od wyników przeprowadzonych badań, a także od innych czynników takich jak: dostępność środków finansowych Gminy czy możliwości organizacyjnych Gminy w przyszłości. W przypadku, gdy odwiert okaże się produktywny, mogą zostać podjęte działania służące jego wykorzystaniu komercyjnemu. W sytuacji, gdy po dokonaniu odwiertu i otrzymaniu dokumentacji hydrologicznej okaże się, że otwór jest nieproduktywny, a temperatura i wydajność wody złożowej będzie niedostateczna, Gmina nie podejmie dalszych działań polegających na wykorzystaniu powstałej infrastruktury.

Pytanie

Czy Gminie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT od poniesionych w ramach Projektu wydatków?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Gminy, nie przysługuje jej prawo do odliczenia podatku VAT od kosztów poniesionych w tym Projekcie.

Na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.; dalej: ustawa o VAT), w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art 114, art. 119 ust. 4. art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Jak wynika z cytowanych wyżej przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Zasada ta wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT bądź niepodlegających temu podatkowi.

Decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia ma więc zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi, tj. intencje podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest niewątpliwy i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Gmina Września nie dostrzega w przypadku realizacji tego Projektu związku z czynnościami podlegającymi opodatkowaniu VAT (opodatkowanymi bądź zwolnionymi). Żeby taki związek wystąpił albo czynności takie musiałyby zostać w tym momencie zidentyfikowane (takie czynności się nie pojawiają na ten moment według Gminy) albo Gmina musiałaby mieć już teraz rzeczywisty zamiar ich realizowania w przyszłości. Takiego rzeczywistego zamiaru Gmina w tym momencie nie ma. Aktualnie Gmina poszukuje wyłącznie źródła ciepła, Projekt ma charakter wyłącznie badawczy − w momencie jego zidentyfikowania bądź stwierdzenia jego braku − Projekt zakończy się.

W związku z czym, zdaniem Gminy, realizowany Projekt ma związek z działalnością niepodlegającą opodatkowaniu. Brak jest bowiem związku z działalnością opodatkowaną VAT, decyzja o dalszym wykorzystaniu odwiertu podjęta zostanie po uzyskaniu wyników po zakończeniu realizacji Projektu. Ewentualne przyszłe czynności opodatkowane są niemożliwe do zidentyfikowania na tym etapie Projektu. Realizacja Projektu wiąże się wyłącznie z realizacją zadań własnych nałożonych na Gminę, wynikających z ustawy o samorządzie gminnym. Na moment realizacji Projektu brak jest celu i charakteru zarobkowego, a Gmina nie podjęła decyzji o ewentualnym dalszym wykorzystaniu odwiertu w przyszłości.

Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej, również przyszłej. W opisywanej sytuacji, dopóki Gmina nie podejmie decyzji, o której mowa w poprzednim akapicie, nie jest wiadome czy, o ile w ogóle, po stronie Gminy powstanie podatek należny VAT podlegający odprowadzeniu do Urzędu Skarbowego.

Dowodzi to, że nabywane w ramach Projektu towary/usługi nie są dokonywane w ramach prowadzonej przez Gminę działalności gospodarczej (działalności opodatkowanej VAT). Związek podejmowanych działań z czynnościami opodatkowanymi VAT nie może być nieuchwytny, aby mieć prawo do odliczenia podatku VAT.

Istotny jest zamiar Gminy w momencie nabywania danych towarów/usług − Gmina w tym momencie ma na celu sprawdzenie, czy w ogóle teren, jaki zajmuje, posiada możliwości geotermalne, aby zoptymalizować dostęp do źródeł ciepła.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą. Zgodnie z tym przepisem:

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Z powyższych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowoprawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy, oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

W myśl art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Należy zauważyć, że w myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej − (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym:

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań, jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwojakim charakterze:

§podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz

§podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Bowiem tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm.):

Natomiast, zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Na mocy art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym:

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Otrzymali Państwo dofinansowanie zadania ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, w ramach programu priorytetowego „Udostępnianie wód termalnych w Polsce”, polegającego na wykonaniu odwiertu poszukiwawczo-rozpoznawczego (…).

Uzyskane dofinansowanie jest przeznaczone na wykonanie odwiertu poszukiwawczo -rozpoznawczego. Otwór geotermalny wykonany zostanie na działce należącej do Gminy.

Celem projektu jest wsparcie jednostek samorządu terytorialnego w wykonywaniu prac i robót geologicznych związanych z poszukiwaniem i rozpoznawaniem złóż wód termalnych, umożliwiających wykorzystanie pozyskanego ciepła lub energii do ogrzewania.

Gmina zrealizuje Projekt poprzez nabycie towarów i usług od zewnętrznego Wykonawcy, który wyłoniony zostanie w drodze przetargu. Faktury dokumentujące poniesione wydatki w związku z realizowanym Projektem będą wystawiane na Gminę.

W ramach zadania przeprowadzone zostaną następujące czynności:

1.Prace wiertnicze, w tym:

a.prace przygotowawcze − zgłoszenie rozpoczęcia robót geologicznych, zatwierdzenie planu ruchu,

b.montaż urządzenia i wiercenie otworu,

c.badania hydrologiczne,

d.demontaż i rekultywacja terenu.

2.Opracowanie dokumentacji wynikowej.

Realizacja odwiertu pozwoli na dokonanie oceny rzeczywistych możliwości wykorzystania źródeł geotermalnych, co jest uzależnione m.in. od potwierdzenia występowania wód termalnych, ich temperatury oraz występowania składników mineralnych.

Na podstawie wyników przeprowadzonych badań, podejmą Państwo decyzję o przyszłej eksploatacji otworu. Od dokumentacji wynikowej, powstałej w ramach Projektu, uzależnione będą dalsze działania związane z wykorzystaniem ciepła termalnego i zaopatrzeniem w ciepło. W przypadku, gdy odwiert okaże się produktywny mogą zostać podjęte działania służące jego wykorzystaniu komercyjnemu. W sytuacji, gdy po dokonaniu odwiertu i otrzymaniu dokumentacji hydrologicznej okaże się, że otwór jest nieproduktywny, a temperatura i wydajność wody złożowej będzie niedostateczna, Gmina nie podejmie dalszych działań polegających na wykorzystaniu powstałej infrastruktury. Ostateczna decyzja będzie uzależniona również od innych czynników, jak np. dostępnych środków finansowych Gminy, czy też możliwości organizacyjnych Gminy w przyszłości. Aktualnie Projekt służy jedynie celom badawczym, tj. sprawdzeniu, czy na terenie Gminy Września występują wody geotermalne możliwe do wykorzystania w celach ciepłowniczych. Aktualnie Gmina poszukuje wyłącznie źródła ciepła − w momencie jego zidentyfikowania bądź stwierdzenia jego braku Projekt zakończy się.

Na ten moment nie są Państwo w stanie ocenić, do jakich czynności służyć będzie realizacja inwestycji polegającej na „(…)”.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii braku prawa do odliczenia podatku VAT od kosztów poniesionych w opisanym projekcie.

W niniejszej sprawie, w pierwszej kolejności, należy ustalić, czy realizując ww. projekt wystąpią Państwo w roli organu władzy publicznej w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy, czy podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.

Należy zwrócić uwagę, że o ile bezpośrednim celem projektu jest wsparcie jednostek samorządu terytorialnego w wykonywaniu prac i robót geologicznych związanych z poszukiwaniem i rozpoznawaniem złóż wód termalnych, umożliwiających wykorzystanie pozyskanego ciepła lub energii do ogrzewania, to w przypadku, gdy odwiert okaże się produktywny mogą zostać podjęte działania służące jego wykorzystaniu komercyjnemu.

W takim przypadku należy wskazać, że wykorzystanie w przyszłości otworu geotermalnego i występujących w nim wód termalnych do czynności komercyjnych w celach ciepłowniczych, będzie stanowiło dostawę towaru w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy bądź świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, a w konsekwencji będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Natomiast według art. 8 ust. 1 ustawy:

Odnosząc się do Państwa wątpliwości, należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

Zatem, w podatku od towarów i usług obowiązuje zasada tzw. „niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego”. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia, nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określonej czynności, z którymi łączą się skutki podatkowoprawne, było/będzie w przyszłości wykonywanie czynności opodatkowanych.

Zatem w sytuacji, gdy podatnik dokonuje nabycia towarów i usług z zamiarem wykorzystania ich do wykonywania czynności opodatkowanych VAT w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, to – bez względu na to jakie faktycznie będą efekty tej działalności – należy uznać, że w momencie nabycia zakupione towary i usługi miały związek z wykonywaniem czynności opodatkowanych.

Należy w tym miejscu podkreślić, że prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane, ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możność wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami. Decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia ma zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi.

Należy zatem wskazać, że bez względu na fakt, czy realizacja zadania inwestycyjnego odniesie zamierzony skutek, gdy od momentu nabycia towarów i usług w ramach projektu zostanie zachowana pierwotna intencja ich dokonania – będą one nabyte w celu wykonywania czynności opodatkowanych. W konsekwencji, jeżeli nawet Państwo, z tytułu realizacji przedmiotowego zadania, nie osiągną żadnych przychodów z powodów obiektywnych, tzn. parametry wód termalnych okażą się nieodpowiednie do wykorzystania w ciepłownictwie, to czynności opodatkowane nie wystąpią nie dlatego, że Państwo świadomie zmienią pierwotne przeznaczenie nabytych towarów i usług, lecz dlatego, że wskutek niezależnych od Państwa czynników, wykorzystanie ich do czynności opodatkowanych – będzie niewykonalne.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wielokrotnie stwierdzał, że prawo do odliczenia zostało wprowadzone, aby całkowicie uwolnić przedsiębiorcę od kosztów VAT zapłaconego lub podlegającego zapłacie w toku jego działalności gospodarczej. Wspólny system podatku od wartości dodanej konsekwentnie zapewnia, że każda działalność gospodarcza, niezależnie od jej celu i efektu, pod warunkiem że sama podlega VAT, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny.

Powyższe stwierdzenie obrazuje rolę, jaką prawo do odliczenia podatku naliczonego odgrywa w systemie podatku od wartości dodanej.

Potwierdzeniem powyżej przedstawionej linii orzecznictwa jest m.in. wyrok TSUE w sprawie C-268/83 D.A. Rompelman i E.A. Rompelman-Van Deelen, z którego to wynika, że regulacja dotycząca odliczenia ma za cel całkowicie odciążyć podmiot podlegający opodatkowaniu VAT od podatku od wartości dodanej, który jest winien zapłacić w związku ze swoją działalnością gospodarczą. Wspólny system wartości dodanej zapewnia, że obciążenie podatkiem VAT jest całkowicie neutralne wobec każdego przedsiębiorstwa, niezależnie od celów i wyników przedsiębiorstwa, pod warunkiem, że takie przedsiębiorstwo samo w sobie podlega opodatkowaniu VAT.

Należy zwrócić również uwagę na wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w którym poruszono kwestię zasady neutralności podatku od wartości dodanej w sprawie dotyczącej przypadku, gdy z powodów niezależnych od podatnika, podatnik nigdy nie wykorzystał nabytych towarów i usług do prowadzenia działalności opodatkowanej, ale nabycie zostało dokonane z zamiarem takiego wykorzystania. Sytuacja tego rodzaju miała miejsce w przypadku spółki belgijskiej, która dokonała odliczenia podatku VAT związanego z robotami inwestycyjnymi przeprowadzonymi na nabytej przez firmę działce (sprawa Ghent Coal Terminal NV C-37/95). TSUE stwierdził, że w sytuacji kiedy nabycie towarów i usług zostało poczynione z zamiarem wykorzystania ich do działalności opodatkowanej, ale z powodów pozostających poza kontrolą podatnika nie wykorzystał on nabytych towarów i usług w prowadzeniu tej działalności, prawo do odliczenia zostaje zachowane.

Będą Państwo realizować inwestycję w zakresie poszukiwania i rozpoznawania złóż wód termalnych, umożliwiających wykorzystanie pozyskanego ciepła lub energii do ogrzewania. Realizują Państwo Projekt z zamiarem wykorzystania pozyskanego ciepła do wykonywania działalności komercyjnej − czynności opodatkowanych, działając w roli podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.

W konsekwencji, wypełnione są przesłanki art. 86 ust. 1 ustawy, zatem w zakresie, w jakim zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, będzie Państwu przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków związanych z realizowanym Projektem, polegającym na „(…)”.

Tym samym, Państwa stanowisko uznałem za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego, Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie zdarzenia przyszłego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).