Opodatkowanie odpłatnych usług odprowadzania ścieków świadczonych na rzecz Odbiorców zewnętrznych, prawo do odliczenia części podatku naliczonego z faktur dokumentujących Wydatki inwestycyjne przy zastosowaniu Prewspółczynnika ilościowego.

Interpretacja indywidualna

- stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 sierpnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 27 sierpnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:

• opodatkowania odpłatnych usług odprowadzania ścieków świadczonych na rzecz Odbiorców zewnętrznych,
• prawa do odliczenia części podatku naliczonego z faktur dokumentujących Wydatki inwestycyjne przy zastosowaniu Prewspółczynnika opartego o Metodę ilościową.

Uzupełnili go Państwo - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 9 października 2024 r. (wpływ 9 października 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Gmina (…) [dalej: Gmina lub Wnioskodawca] jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług [dalej: VAT].

W strukturze organizacyjnej Gminy znajdują się jednostki budżetowe [dalej: Jednostki], w tym jednostka budżetowa o nazwie (…) [dalej: ZGK]. W ramach Gminy ZGK odpowiada m.in. za gospodarkę wodno-kanalizacyjną Gminy i do jego zadań należą m.in. czynności związane z dostarczaniem wody i odprowadzaniem ścieków od odbiorców mieszczących się na terenie Gminy.

W świetle ustawy z dnia 5 września 2016 r. o szczególnych zasadach rozliczeń podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków publicznych przeznaczonych na realizację projektów finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub od państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu przez jednostki samorządu terytorialnego (Dz. U. poz. 1454 ze zm.), z dniem 1 stycznia 2017 r. doszło do scentralizowania rozliczeń VAT Gminy i Jednostek. W związku z tym, od tego dnia Jednostki nie funkcjonują jako odrębni od Gminy podatnicy VAT.

Gmina jest właścicielem infrastruktury kanalizacyjnej, przy pomocy której Wnioskodawca za pośrednictwem ZGK prowadzi działalność polegającą na odprowadzaniu ścieków. Jednocześnie z tego tytułu ZGK w imieniu Gminy wystawia m.in. stosowne faktury VAT. Gmina, za pośrednictwem ZGK, świadczy usługi odprowadzania ścieków na rzecz mieszkańców, przedsiębiorców oraz innych podmiotów prywatnych i publicznych [dalej łącznie: Odbiorcy zewnętrzni] oraz odbiera ścieki z miejsc, w których mieszczą się Jednostki i innych miejsc wykorzystywanych do realizacji zadań własnych Gminy [dalej: Odbiorcy wewnętrzni]. Jednocześnie obecnie od większości Odbiorców Wewnętrznych ścieki odbierane są przez prywatny podmiot, z którym Gmina ma zawartą umowę cywilnoprawną na odbiór ścieków. Wynika to przede wszystkim z faktu, iż większość Odbiorców wewnętrznych posiada zbiorniki bezodpływowe, a Gmina nie posiada obecnie gminnej beczki asenizacyjnej (beczkowozu) do wywozu ścieków z takich zbiorników.

Zgodnie ze statutem ZGK podstawowym celem działalności ZGK jest zaspokojenie potrzeb komunalnych mieszkańców Gminy. W tym względzie, w świetle m.in. statutu ZGK, przedmiotem działalności ZGK jest wykonywanie zadań, do których należą w szczególności m.in.:

• odbiór i oczyszczanie ścieków w sposób ciągły i niezawodny od mieszkańców i podmiotów gospodarczych z terenu Gminy;
• pobieranie opłat za wodę, odpady komunalne stałe i płynne w oparciu o stawki określone w odrębnych uchwałach Rady Gminy;
• zapewnienie zdolności posiadanych urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych do dostawy wody w wymaganej ilości, jakości i pod odpowiednim ciśnieniem;
• bieżące utrzymanie i remonty nawierzchni dróg i chodników;
• usuwanie odpadów komunalnych stałych i ciekłych oraz należyte utrzymanie i eksploatowanie składowisk odpadów komunalnych;
• nadzór nad funkcjonowaniem i konserwacją oświetlenia ulicznego.

W związku z prowadzoną działalnością w zakresie odprowadzania ścieków Gmina w 2022 r. rozpoczęła realizację i realizuje projekt związany z budową infrastruktury kanalizacyjnej p.n. „(…)” [dalej: jako Inwestycja] w systemie zaprojektuj i wybuduj, dofinansowany z Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych.

W zakresie przedmiotowej Inwestycji realizowane jest zadanie polegające na zaprojektowaniu i wykonaniu budowy kanalizacji sanitarnej wraz z oczyszczalnią ścieków dla miejscowości A. na terenie Gminy - które to zadanie obejmuje wykonanie prac projektowych i budowlanych niezbędnych dla wykonania Inwestycji. W ramach Inwestycji zostaną wykonane m.in. prace polegające na wykonaniu rurociągu kanalizacyjnego wg wytycznych, wykonaniu przepompowni przydomowych, budowie mechaniczno-biologicznej oczyszczalni ścieków wykorzystującą technologię niskoobciążonego złoża biologicznego, budowie ciągu technologicznego oczyszczalni w zakresie studni rewizyjnych, sita kanałowego, osadnika wstępnego 4-komorowego i osadnika wtórnego, złoża biologicznego 1-go i 2-go stopnia, rurociągów między obiektowych oraz technologicznych, systemu sterowania.

[dalej: wydatki inwestycyjne ponoszone przez Gminę w przeszłości, obecnie i w przyszłości w związku z budową infrastruktury kanalizacyjnej w ramach Inwestycji, jako: Wydatki inwestycyjne].

Wydatki inwestycyjne związane z realizacją Inwestycji są/będą każdorazowo dokumentowane wystawianymi przez dostawców/wykonawców na Gminę fakturami VAT, na których Gmina oznaczona jest/będzie jako nabywca przedmiotowych towarów i usług.

Za pomocą infrastruktury kanalizacyjnej, Gmina świadczy, za pośrednictwem ZGK, głównie odpłatne usługi odprowadzania ścieków na rzecz Odbiorców Zewnętrznych, na podstawie stosownych umów cywilnoprawnych. Jednocześnie, w minimalnym zakresie infrastruktura kanalizacyjna wykorzystywana jest przez Gminę za pośrednictwem ZGK, również na potrzeby własne, tj. w celu odprowadzania ścieków od Odbiorców wewnętrznych.

Powyżej opisany sposób wykorzystania infrastruktury kanalizacyjnej będzie miał zastosowanie również do infrastruktury kanalizacyjnej powstałej w ramach Inwestycji.

W przypadku Wydatków inwestycyjnych związanych z infrastrukturą kanalizacyjną, Gmina nie potrafi dokonać ich jednoznacznego, bezpośredniego przyporządkowania do czynności odprowadzania ścieków na rzecz Odbiorców zewnętrznych, które to czynności Gmina traktuje jako opodatkowane VAT lub czynności odbioru ścieków od Odbiorców wewnętrznych, które to czynności Gmina traktuje jako pozostające poza zakresem VAT.

Sposób określania proporcji, o którym mowa w art. 86 ust. 2a Ustawy o VAT [dalej: Prewspółczynnik], skalkulowany dla ZGK na 2024 r. na bazie Rozporządzenia w oparciu o dane z 2023 r., wynosi 30%.

W tym względzie należy zauważyć, że Prewspółczynnik ZGK kalkulowany na bazie Rozporządzenia w mianowniku wzoru proporcji zawiera dochody wykonane jednostki budżetowej (tu: ZGK). W tym zakresie dochody ZGK wynikające ze sprawozdania RB-27S i wydatki ZGK wynikające z sprawozdania RB-28S na rok 2023, stanowiące łącznie podstawę do obliczenia dochodów wykonanych jednostki budżetowej (tu: ZGK) w rozumieniu Rozporządzenia (a więc dochody i wydatki które są m.in. podstawą do obliczenia Prewspółczynnika ZGK metodą wynikającą z Rozporządzenia) obejmują m.in. oprócz opłat za odprowadzenie ścieków i dostawę wody również m.in. dochody z dzierżawy, dochody ze sprzedaży złomu oraz otrzymane od Urzędu Gminy środki na pokrycie, oprócz wydatków wodociągowych i kanalizacyjnych, również m.in. wydatków związanych funkcjonowaniem i konserwacją oświetlenia ulicznego w Gminie oraz bieżącym utrzymaniem i remontami nawierzchni dróg i chodników w Gminie.

Infrastruktura kanalizacyjna, w tym infrastruktura wytworzona w ramach Inwestycji, wykorzystywana jest, była i będzie do odprowadzania ścieków. W związku z tym Gmina rozważa odliczenie VAT od Wydatków inwestycyjnych w oparciu o proporcję, która ustalana będzie na podstawie liczby metrów sześciennych ścieków, które są odprowadzane od Odbiorców zewnętrznych oraz Odbiorców wewnętrznych. Zgodnie z założeniami proporcja ta ma być ustalana jako roczna ilość odprowadzonych (odebranych) ścieków (mierzona w metrach sześciennych) za pomocą infrastruktury kanalizacyjnej od Odbiorców zewnętrznych w łącznej rocznej ilości odprowadzonych (odebranych) ścieków za pomocą infrastruktury kanalizacyjnej od Odbiorców zewnętrznych oraz Odbiorców wewnętrznych [dalej: Metoda ilościowa].

W ocenie Gminy Metoda ilościowa opiera się na jednoznacznych kryteriach. Gmina dysponuje bowiem odpowiednią aparaturą w postaci wodomierzy (liczników), spełniających wszystkie wymagania prawne dla tego typu urządzeń, zainstalowanych w ramach / na sieci wodno-kanalizacyjnej Gminy, która pozwala ustalić jaka ilość ścieków jest i będzie odprowadzana za pomocą infrastruktury kanalizacyjnej od poszczególnych Odbiorców zewnętrznych oraz od Odbiorców wewnętrznych.

W przypadku nielicznych Odbiorców zewnętrznych i Odbiorców wewnętrznych nie zamontowano wodomierzy (liczników). W tej części ilość dostarczanej wody oraz odprowadzanych ścieków ustalana jest na podstawie przeciętnych norm zużycia wody wynikających z Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 14 stycznia 2002 r. w sprawie określenia przeciętnych norm zużycia wody. Rozporządzenie to zostało wydane w oparciu o ustawę z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2023 r. poz. 537) i zgodnie z jego par. 1 ustala ono „przeciętne normy zużycia wody dla poszczególnych odbiorców usług, stanowiące podstawę ustalania ilości pobranej wody w razie braku wodomierza głównego”.

Należy w tym miejscu wyjaśnić, że zgodnie z powszechnie przyjętym podejściem dla potrzeb rozliczenia zużycia ścieków przyjmuje się, że zużycie ścieków równe jest zużyciu wody, co oznacza, że w budynkach korzystających zarówno z dostaw wody, jak i usług odbioru ścieków wskazanie wodomierza (licznika) rejestruje zarówno zużycie wody, jak i ścieków. Podobnie w budynkach bez wodomierzy (liczników) - przeciętne normy zużycia wody wskazują również zużycie ścieków.

Jak zostało wskazane powyżej na chwilę obecną Gmina nie posiada gminnej beczki asenizacyjnej (beczkowozu), za pomocą, której byłaby odbierana przez Gminę część ścieków od Odbiorców zewnętrznych jak i od Odbiorców wewnętrznych i dowożona do oczyszczalni ścieków znajdującej się na terenie Gminy. Jednakże nie można wykluczyć, że Gmina zakupi taką beczkę asenizacyjną (beczkowóz) w przyszłości. Także w takim przypadku, Gmina będzie w stanie obiektywnie określić ilość odebranych ścieków za pomocą gminnej beczki asenizacyjnej (beczkowozu). 

Przykładowo, w 2023 r. całkowita ilość ścieków odprowadzonych (odebranych) przez Gminę od Odbiorców zewnętrznych i Odbiorców wewnętrznych z użyciem infrastruktury kanalizacyjnej wyniosła 26.148 metrów sześciennych, w tym ilość ścieków odprowadzonych (odebranych) od Odbiorców zewnętrznych wyniosła 26.124 metrów sześciennych, a od Odbiorców wewnętrznych 24 metry sześcienne.

W związku z tym udział liczby metrów sześciennych odprowadzanych (odebranych) ścieków od Odbiorców zewnętrznych z użyciem infrastruktury kanalizacyjnej w całkowitej ilości metrów sześciennych odprowadzanych (odebranych) ścieków od Odbiorców zewnętrznych i Odbiorców wewnętrznych z użyciem infrastruktury kanalizacyjnej za 2023 r. wyniósł 100% (99,91% przed zaokrągleniem). Tym samym Prewspółczynnik skalkulowany na bazie Metody ilościowej dla potrzeb działalności Gminy w zakresie odprowadzania ścieków na 2024 r., w oparciu o dane za 2023 r., również wynosi 100% (99,91% przed zaokrągleniem).

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Odpłatne usługi odbioru ścieków na rzecz Odbiorców zewnętrznych są świadczone/będą świadczone przez Gminę na podstawie umów cywilnoprawnych.

Wydatki inwestycyjne, o których mowa we wniosku, są/będą bezpośrednio i wyłącznie związane z infrastrukturą kanalizacyjną.

Poniżej Wnioskodawca przedstawia wzór jaki zamierza zastosować dla obliczenia udziału procentowego, w którym infrastruktura będąca przedmiotem wniosku, będzie wykorzystywana do działalności gospodarczej. Znaczenia pojęć „Odbiorcy zewnętrzni” i „Odbiorcy wewnętrzni” zostały wyjaśnione we wniosku o interpretację.

Ilość ścieków (mierzona w m³) odebranych (odprowadzonych) przez Gminę za pomocą infrastruktury kanalizacyjnej od Odbiorców zewnętrznych w danym roku / / Łączna ilość ścieków (mierzona w m³) odebranych (odprowadzonych) przez Gminę za pomocą infrastruktury kanalizacyjnej od Odbiorców zewnętrznych i Odbiorców wewnętrznych w danym roku

Ścieki, odbierane pojazdem asenizacyjnym przez prywatny podmiot, nie są wprowadzane do gminnego systemu odprowadzania ścieków (zlewni, oczyszczalni ścieków, itp.).

Poniżej Wnioskodawca wskazuje przesłanki jakimi kierowała się Gmina, uznając że wskazany we wniosku sposób obliczenia proporcji (tzw. Prewspółczynnika), czyli Metoda ilościowa, najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez Wnioskodawcę działalności oraz dokonywanych przez niego nabyć:

a)Metoda ilościowa zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części podatku naliczonego (tu: od Wydatków inwestycyjnych) proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej (tu: działalności w zakresie odprowadzania i oczyszczania ścieków) czynności opodatkowane (tu: opodatkowane VAT odprowadzanie ścieków) - należy bowiem zauważyć, iż zaprezentowany sposób kalkulacji Prewspółczynnika pozwala obniżyć VAT naliczony od Wydatków inwestycyjnych poprzez odniesienie ich wykorzystania do opodatkowanego VAT odprowadzania ścieków wykonywanego przez Gminę - za pośrednictwem ZGK - w ramach działalności gospodarczej w zakresie odprowadzania ścieków (w oparciu o wskazania liczników, na podstawie których określana jest ilość odprowadzonych ścieków, kalkulowane też jest wynagrodzenie ZGK należne jej od Odbiorców zewnętrznych z tytułu świadczenia na ich rzecz przedmiotowych usług odprowadzania ścieków, które to usługi podlegają opodatkowaniu VAT).

b)Metoda ilościowa obiektywnie (tu: w oparciu o obiektywne dane - wyliczone na podstawie liczników oraz wyjątkowo przeciętnych norm zużycia wody) odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą (tu: działalność gospodarczą w zakresie odprowadzania ścieków) oraz na cele inne niż działalność gospodarcza. Należy bowiem wskazać, że zasadniczo każdy Odbiorca zewnętrzny, od którego będą odprowadzane ścieki, posiada/będzie posiadał licznik, który wskazuje/będzie wskazywał ilość ścieków odprowadzonych (odebranych) od danego Odbiorcy zewnętrznego. Tożsame liczniki są/będą również zamontowane zasadniczo u każdego Odbiorcy wewnętrznego. Ponadto, nie można wykluczyć, że w przyszłości część ścieków odbierana będzie przez Gminę zarówno od Odbiorców zewnętrznych, jak i od Odbiorców wewnętrznych za pomocą beczki asenizacyjnej, która stanowić będzie część gminnej infrastruktury kanalizacyjnej będącej przedmiotem wniosku. Także w tym zakresie, jeżeli takie zdarzenie będzie miało miejsce, Gmina będzie w stanie obiektywnie określić ilość odebranych ścieków. W przypadku natomiast nielicznych Odbiorców zewnętrznych i Odbiorców wewnętrznych nie zamontowano wodomierzy (liczników). W tej części ilość dostarczanej wody oraz odprowadzanych ścieków ustalana jest na podstawie przeciętnych norm zużycia wody wynikających z Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 14 stycznia 2002 r. w sprawie określenia przeciętnych norm zużycia wody. Rozporządzenie to zostało wydane w oparciu o ustawę z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2023 r. poz. 537) i zgodnie z jego par. 1 ustala ono „przeciętne normy zużycia wody dla poszczególnych odbiorców usług, stanowiące podstawę ustalania ilości pobranej wody w razie braku wodomierza głównego”. Tym samym, rozpatrywany przez Gminę Prewspółczynnik, kalkulowany w oparciu o Metodę ilościową, najpełniej odzwierciedla, na bazie obiektywnych danych, tj. danych z liczników, przeciętnych norm zużycia wody, część Wydatków inwestycyjnych, którą proporcjonalnie należy przypisać na działalność gospodarczą w zakresie odprowadzania ścieków oraz na cele inne niż działalność gospodarcza.

c)Należy zauważyć, że Metoda ilościowa eliminuje niezgodne z zasadą neutralności skutki kalkulacji Prewspółczynnika według Rozporządzenia i zastosowania tak wyliczonego Prewspółczynnika, a mianowicie nie różnicuje prawa do odliczenia VAT od Wydatków inwestycyjnych w zależności od formy organizacyjnej, w której prowadzona jest gospodarka wodno-ściekowa, tj. w zależności od tego, czy odprowadzaniem ścieków zajmuje się bezpośrednio Urząd Gminy, jednostka budżetowa Gminy czy zakład budżetowy - sposób kalkulacji Prewspółczynnika w myśl Rozporządzenia jest bowiem inny dla każdej z tych jednostek i tym samym inny jest zakres prawa do odliczenia VAT - mimo że w każdym przypadku sposób wykorzystania wybudowanej infrastruktury ściekowej i wydatków kanalizacyjnych do opodatkowanej VAT działalności gospodarczej jest taki sam.

W konsekwencji w ocenie Wnioskodawcy sposób obliczenia proporcji (tzw. Prewspółczynnika) według Metody ilościowej zapewnia obniżenie kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza.

Poniżej Wnioskodawca wskazuje przesłanki potwierdzające ocenę Wnioskodawcy, że sposób określenia proporcji, wynikający z rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 999, dalej: Rozporządzenie), jest mniej reprezentatywny od zaproponowanego (tj. według Metody ilościowej) we wniosku:

a)Sposób kalkulacji Prewspółczynnika według wzoru właściwego dla ZGK przewidzianego w Rozporządzeniu opiera się bowiem na określonych założeniach, które w ocenie Gminy nie mają odzwierciedlenia w omawianych okolicznościach. W szczególności rozpatrywanie udziału obrotów w ujęciu globalnym przy uwzględnieniu kategorii dochodu wykonanego (Rozporządzenie przyjmuje jedynie zróżnicowanie wzorów w odniesieniu do poszczególnych jednostek organizacyjnych - urzędu gminy, jednostki budżetowej i zakładu budżetowego, bez podziału na poszczególne rodzaje działalności) opiera się na założeniu o zasadniczo „niegospodarczym” charakterze działalności podejmowanej przez jednostkę samorządu terytorialnego (tu: Gminę). Taki wniosek wynika już z samego uzasadnienia do nowelizacji Ustawy o VAT wprowadzającej przepisy w zakresie kalkulacji Prewspółczynnika. Uznaje się tam bowiem, że propozycja przyjęcia „urzędowego” sposobu rozliczenia dla kategorii podmiotów wskazanych w Rozporządzeniu, w tym jednostek samorządu terytorialnego, była usprawiedliwiana cechami relewantnymi jednostek samorządu terytorialnego, które z natury rzeczy wykonują działania pozostające poza systemem VAT i w pewnym minimalnym tylko zakresie podejmują działania opodatkowane VAT.

Tymczasem w przypadku działalności Gminy w zakresie odprowadzania ścieków mamy do czynienia z sytuacją zasadniczo odmienną. Specyfika tego rodzaju działalności przejawia się w odwrotnej proporcji czynności opodatkowanych w stosunku do niepodlegających VAT. Działalność w zakresie odprowadzania ścieków jest bowiem w głównej mierze działalnością gospodarczą, zaś działania podejmowane w innych niż gospodarczy celach mają tu znaczenie marginalne. Powyżej opisaną specyfikę działalności w zakresie odprowadzania ścieków odzwierciedla wskazana we Wniosku wysokość Prewspółczynnika skalkulowanego na bazie Metody ilościowej w oparciu o dane za 2023 r., który wyniósł 100% (99,91% przed zaokrągleniem). Natomiast Prewspółczynnik ZGK, skalkulowany na bazie Rozporządzenia - w oparciu o dane z 2023 r, wynosi 30% co odzwierciedla założenie o zasadniczo „niegospodarczym” charakterze działalności podejmowanej przez Gminę za pośrednictwem ZGK.

b)Ponadto wskazać należy, że ZGK otrzymuje dochody także z działalności o zupełnie innym rodzaju i innej specyfice, aniżeli działalność polegająca na odbiorze ścieków np. dochody z dzierżawy i dochody ze sprzedaży złomu. W sytuacji gdy wśród dochodów ZGK pojawiają się dochody z innych tytułów (z tytułu innej, niezwiązanej z gospodarką ściekową działalności przewidzianej w statucie), włączanie ich w kalkulację proporcji czyni ją niereprezentatywną w odniesieniu do wydatków na infrastrukturę kanalizacyjną - tak skalkulowany Prewspółczynnik nie uwzględnia bowiem specyfiki nabyć związanych z działalnością, jaką jest odbiór ścieków.

c)Sposób określenia Prewspółczynnika zgodnie z Rozporządzeniem powoduje również niezgodne z zasadą neutralności skutki na gruncie VAT w zakresie prawa do odliczenia, ponieważ różnicuje zakres prawa do odliczenia VAT od wydatków kanalizacyjnych w zależności od formy organizacyjnej, w której prowadzana jest gospodarka wodno-ściekowa tj. w zależności od tego, czy odprowadzaniem ścieków zajmuje się bezpośrednio Urząd Gminy, jednostka budżetowa Gminy czy zakład budżetowy - sposób kalkulacji Prewspółczynnika w myśl Rozporządzenia jest bowiem inny dla każdej z tych jednostek i tym samym inny jest zakres prawa do odliczenia VAT - mimo że w każdym przypadku sposób wykorzystania wybudowanej infrastruktury ściekowej i wydatków kanalizacyjnych do opodatkowanej VAT działalności gospodarczej jest taki sam.

Pytania

1.      Czy w przedstawionych okolicznościach odpłatne odprowadzanie ścieków przez Gminę, za pośrednictwem ZGK, od Odbiorców zewnętrznych stanowi/będzie stanowić działalność gospodarczą oraz czynności podlegające opodatkowaniu VAT, niekorzystające ze zwolnienia z VAT?

2.      Czy w przedstawionych okolicznościach Gmina jest i będzie uprawniona do odliczenia VAT od Wydatków inwestycyjnych przy zastosowaniu Prewspółczynnika określonego w oparciu o Metodę ilościową?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad 1.

Zdaniem Wnioskodawcy w przedstawionych okolicznościach odpłatne odprowadzanie ścieków przez Gminę, za pośrednictwem ZGK, od Odbiorców zewnętrznych stanowi/będzie stanowić działalność gospodarczą oraz czynności podlegające opodatkowaniu VAT, niekorzystające ze zwolnienia z VAT.

Ad 2.

Zdaniem Wnioskodawcy w przedstawionych okolicznościach Gmina jest i będzie uprawniona do odliczenia VAT od Wydatków inwestycyjnych przy zastosowaniu Prewspółczynnika określonego w oparciu o Metodę ilościową.

Uzasadnienie Państwa stanowiska

Ad 1

Stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 Ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Z kolei w świetle art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

• przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
• zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
• świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Art. 8 ust. 2a Ustawy o VAT stanowi, iż w przypadku, gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Podatnikami według art. 15 ust. 1 Ustawy o VAT są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Jednocześnie nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych (art. 15 ust. 6 Ustawy o VAT).

Z powyższych unormowań Ustawy o VAT wynika zatem, że by dane świadczenie mogło zostać uznane za usługę w rozumieniu Ustawy o VAT, niezbędnym jest, aby:

• świadczenie to nie stanowiło dostawy towarów;
• pomiędzy świadczącym a odbiorcą istniał stosunek zobowiązaniowy, tj. aby świadczący zobowiązał się do określonego zachowania a odbiorca do zapłaty wynagrodzenia;
• istniał bezpośredni beneficjent (konsument) świadczenia, tj. podmiot, który uzyskuje zindywidualizowaną korzyść ze świadczenia;
• istniał związek pomiędzy otrzymanym wynagrodzeniem a spełnionym świadczeniem, tj. aby wynagrodzenie to było należne w zamian za wskazane świadczenie;
• w przypadku organów władzy publicznej - świadczenie było wykonywane w reżimie cywilnoprawnym, tj. aby organ ten nie działał w charakterze władzy publicznej.

W świetle powyższego, w ocenie Gminy wszelkie przesłanki zostaną spełnione, aby twierdzić, że w przedstawionych okolicznościach odpłatne odprowadzanie ścieków za pomocą infrastruktury kanalizacyjnej przez Gminę, za pośrednictwem ZGK, od Odbiorców zewnętrznych stanowi i będzie stanowić działalność gospodarczą oraz odpłatne świadczenie usług po stronie Gminy podlegające opodatkowaniu VAT. W szczególności odprowadzanie ścieków przez ZGK odbywa i będzie odbywać się na podstawie umów cywilnoprawnych zawartych z Odbiorcami zewnętrznymi, na podstawie których to umów ZGK w zamian za odprowadzanie ścieków otrzymuje / będzie otrzymywać od Odbiorców zewnętrznych odpowiednie wynagrodzenie.

Jednocześnie, zdaniem Wnioskodawcy w analizowanym przypadku do odpłatnego odprowadzania ścieków za pomocą infrastruktury kanalizacyjnej przez Gminą, za pośrednictwem ZGK, od Odbiorców zewnętrznych nie będzie można zastosować zwolnienia z VAT, ponieważ ani Ustawa o VAT ani przepisy wydane na podstawie tej ustawy nie przewidują zwolnienia z VAT w tym względzie.

Prawidłowość powyższej konkluzji, w przypadku zbliżonym do przypadku Gminy, potwierdza m.in.:

• interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej [dalej: DKIS] z 20 maja 2024 r. sygn. 0112-KDIL3.4012.219.2024.1.MC,
• interpretacja DKIS z 22 sierpnia 2023 r. sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.382.2023.1. AG oraz
• interpretacja DKIS z dnia 15 maja 2023 r., sygn. 0111-KDIB3‑2.4012.173.2023.1.AR, w której Organ rozstrzygnął, że „Mając zatem na względzie przywołane przepisy prawa oraz opis sprawy należy stwierdzić, że wykonywanie przez Państwa odpłatnych usług w zakresie odprowadzania ścieków od Odbiorców zewnętrznych będzie opodatkowane podatkiem od towarów i usług według właściwej dla nich stawki. Tym samym oznacza to, że ww. usługi nie będą korzystały ze zwolnienia od podatku VAT”.

Ad 2

(i) Stan prawny

W myśl art. 86 ust. 2a Ustawy o VAT w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Stosownie do treści art. 86 ust. 2b Ustawy o VAT, sposób określenia Prewspółczynnika najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:

• zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz
• obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

Zgodnie z ust. 2c analizowanego artykułu, przy wyborze sposobu określenia Prewspółczynnika można wykorzystać w szczególności następujące dane:

• średnioroczną liczbę osób wykonujących wyłącznie prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie osób wykonujących prace w ramach działalności gospodarczej i poza tą działalnością;
• średnioroczną liczbę godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą i poza tą działalnością;
• roczny obrót z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez tego podatnika działalności innej niż gospodarcza;
• średnioroczną powierzchnię wykorzystywaną do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością.

W celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje się dane za poprzedni rok podatkowy (art. 86 ust. 2d Ustawy o VAT).

Proporcję określa się procentowo w stosunku rocznym. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej. Przepisy art. 90 ust. 5, 6, 9a i 10 Ustawy o VAT stosuje się odpowiednio (art. 86 ust. 2g Ustawy o VAT).

Zgodnie z art. 86 ust. 2h Ustawy o VAT, w przypadku gdy podatnik, dla którego sposób określenia Prewspółczynnika wskazują przepisy wydane na podstawie ust. 22, uzna, że wskazany zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 22 sposób określenia Prewspółczynnika nie będzie najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć, może zastosować inny bardziej reprezentatywny sposób określenia Prewspółczynnika. Na podstawie powyższej delegacji, zostało wydane Rozporządzenie.

Rozporządzenie określa w przypadku niektórych podatników sposób określania Prewspółczynnika uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć oraz wskazuje dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem Prewspółczynnika (§ 1 pkt 1 i 2 Rozporządzenia).

(ii) Analiza Wnioskodawcy

A. Niereprezentatywność Prewspółczynnika kalkulowanego zgodnie z przepisami Rozporządzenia w przypadku Wydatków inwestycyjnych

Na bazie powyższych uregulowań Gmina może zastosować inny sposób określenia Prewspółczynnika niż ten określony na bazie Rozporządzenia (czyli niż Prewspółczynnik obliczony dla ZGK w oparciu o wzór wskazany w Rozporządzeniu), jeżeli ten inny sposób będzie bardziej reprezentatywny, tj. będzie bardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez Gminę za pośrednictwem ZGK działalności - tu w zakresie odprowadzania ścieków oraz dokonywanych przez nią Wydatków inwestycyjnych.

W ocenie Gminy sposób kalkulacji Prewspółczynnika według wzoru właściwego dla ZGK, który został zawarty w Rozporządzeniu, nie może zostać uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez Gminę, za pośrednictwem ZGK, działalności w zakresie odprowadzania ścieków i dokonywanych przez Wnioskodawcę nabyć w tym zakresie.

Sposób kalkulacji Prewspółczynnika według wzoru właściwego dla ZGK opiera się bowiem na określonych założeniach, które w ocenie Gminy nie mają odzwierciedlenia w omawianych okolicznościach. W szczególności rozpatrywanie udziału obrotów w ujęciu globalnym przy uwzględnieniu kategorii dochodu wykonanego (Rozporządzenie przyjmuje jedynie zróżnicowanie wzorów w odniesieniu do poszczególnych jednostek organizacyjnych - urzędu, jednostki budżetowej i zakładu budżetowego, bez podziału na poszczególne rodzaje działalności) opiera się na założeniu o zasadniczo „niegospodarczym” charakterze działalności podejmowanej przez jednostkę samorządu terytorialnego (tu: Gminę).

Taki wniosek wynika już z samego uzasadnienia do nowelizacji Ustawy o VAT wprowadzającej przepisy w zakresie kalkulacji Prewspółczynnika. Uznaje się tam bowiem, że propozycja przyjęcia „urzędowego” sposobu rozliczenia dla kategorii podmiotów wskazanych w Rozporządzeniu, w tym jednostek samorządu terytorialnego, była usprawiedliwiana cechami relewantnymi jednostek samorządu terytorialnego, które z natury rzeczy wykonują działania pozostające poza systemem VAT i w pewnym minimalnym tylko zakresie podejmują działania opodatkowane VAT.

Tymczasem w przypadku działalności Gminy w zakresie odprowadzania ścieków mamy do czynienia z sytuacją zasadniczo odmienną. Specyfika tego rodzaju działalności przejawia się w odwrotnej proporcji czynności opodatkowanych w stosunku do niepodlegających VAT. Działalność w zakresie odprowadzania ścieków jest bowiem w głównej mierze działalnością gospodarczą, zaś działania podejmowane w innych niż gospodarczy celach mają tu znaczenie marginalne. Powyżej opisaną specyfikę działalności w zakresie odprowadzania ścieków odzwierciedla wskazana we Wniosku wysokość Prewspółczynnika skalkulowanego na bazie Metody ilościowej w oparciu o dane za 2023 r., który wyniósł 100% (99,91% przed zaokrągleniem). Natomiast Prewspółczynnik ZGK, skalkulowany na bazie Rozporządzenia – w oparciu o dane z 2023 r, wynosi 30% co odzwierciedla założenie o zasadniczo „niegospodarczym” charakterze działalności podejmowanej przez Gminę za pośrednictwem ZGK.

Ponadto wskazać należy, że ZGK otrzymuje dochody także z działalności o zupełnie innym rodzaju i innej specyfice, aniżeli działalność polegająca na odbiorze ścieków. W sytuacji, gdy wśród dochodów ZGK pojawiają się dochody z innych tytułów (z tytułu innej, niezwiązanej z gospodarką ściekową działalności przewidzianej w statucie), włączanie ich w kalkulację proporcji czyni ją niereprezentatywną w odniesieniu do wydatków na infrastrukturę kanalizacyjną - tak skalkulowany Prewspółczynnik nie uwzględnia specyfiki nabyć związanych z działalnością, jaką jest odbiór ścieków.

Podsumowując, w opinii Wnioskodawcy, sposób określenia Prewspółczynnika wskazany w Rozporządzeniu nie może zostać uznany za reprezentatywny, tj. za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez Gminę działalności w zakresie odprowadzania ścieków i dokonywanych przez nią Wydatków inwestycyjnych.

B. Reprezentatywność Prewspółczynnika skalkulowanego Metodą ilościową w przypadku Wydatków inwestycyjnych

W świetle uwag zawartych w pkt. A powyżej, w ocenie Wnioskodawcy za bardziej reprezentatywną metodę kalkulacji Prewspółczynnika, w celu odliczenia VAT od Wydatków inwestycyjnych, należy uznać Metodę ilościową.

Po pierwsze, Metoda ilościowa zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części podatku naliczonego (tu: od Wydatków inwestycyjnych) proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej (tu: działalności w zakresie odprowadzania i oczyszczania ścieków) czynności opodatkowane (tu: opodatkowane VAT odprowadzanie ścieków) - należy bowiem zauważyć, iż zaprezentowany sposób kalkulacji Prewspółczynnika pozwala obniżyć VAT naliczony od Wydatków inwestycyjnych poprzez odniesienie ich wykorzystania do opodatkowanego VAT odprowadzania ścieków wykonywanego przez Gminę - za pośrednictwem ZGK - w ramach działalności gospodarczej w zakresie odprowadzania ścieków (w oparciu o wskazania liczników, na podstawie których określana jest ilość odprowadzonych ścieków, kalkulowane też jest wynagrodzenie ZGK należne jej od Odbiorców zewnętrznych z tytułu świadczenia na ich rzecz przedmiotowych usług odprowadzania ścieków, które to usługi podlegają opodatkowaniu VAT).

Po drugie, Metoda ilościowa obiektywnie (tu: w oparciu o obiektywne dane - wyliczone na podstawie liczników oraz wyjątkowo przeciętnych norm zużycia wody) odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą (tu: działalność gospodarczą w zakresie odprowadzania ścieków) oraz na cele inne niż działalność gospodarcza. Należy bowiem wskazać, że zasadniczo każdy Odbiorca zewnętrzny, od którego będą odprowadzane ścieki, posiada/będzie posiadał licznik, który wskazuje/będzie wskazywał ilość ścieków odprowadzonych (odebranych) od danego Odbiorcy zewnętrznego. Tożsame liczniki są/będą również zamontowane u zasadniczo każdego Odbiorcy wewnętrznego. Ponadto, nie można wykluczyć, że w przyszłości część ścieków odbierana będzie przez Gminę zarówno od Odbiorców zewnętrznych, jak i od Odbiorców wewnętrznych za pomocą beczki asenizacyjnej (beczkowozu), która stanowić będzie część gminnej infrastruktury kanalizacyjnej będącej przedmiotem niniejszego wniosku. Także w tym zakresie, jeżeli takie zdarzenie będzie miało miejsce, Gmina będzie w stanie obiektywnie określić ilość odebranych ścieków.

W przypadku natomiast nielicznych Odbiorców zewnętrznych i Odbiorców wewnętrznych nie zamontowano wodomierzy (liczników). W tej części ilość dostarczanej wody oraz odprowadzanych ścieków ustalana jest na podstawie przeciętnych norm zużycia wody wynikających z Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 14 stycznia 2002 r. w sprawie określenia przeciętnych norm zużycia wody. Rozporządzenie to zostało wydane w oparciu o ustawę z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2023 r. poz. 537) i zgodnie z jego par. 1 ustala ono „przeciętne normy zużycia wody dla poszczególnych odbiorców usług, stanowiące podstawę ustalania ilości pobranej wody w razie braku wodomierza głównego”.

Tym samym, rozpatrywany przez Gminę Prewspółczynnik, kalkulowany w oparciu o Metodę ilościową, najpełniej odzwierciedla, na bazie obiektywnych danych, tj. danych z liczników, przeciętnych norm zużycia wody, część Wydatków inwestycyjnych, którą proporcjonalnie należy przypisać na działalność gospodarczą w zakresie odprowadzania ścieków oraz na cele inne niż działalność gospodarcza. W rezultacie najpełniej realizuje też dyspozycję art. 86 ust. 1 „w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (...)”, który to przepis wyznacza ramy stosowania art. 86 ust. 2a i nast. i który przy wykładni tych przepisów żadną miarą nie może być pomijany.

Po trzecie, należy zauważyć, że Metoda ilościowa eliminuje niezgodne z zasadą neutralności skutki kalkulacji Prewspółczynnika według Rozporządzenia i zastosowania tak wyliczonego Prewspółczynnika, a mianowicie nie różnicuje prawa do odliczenia VAT od Wydatków inwestycyjnych w zależności od formy organizacyjnej, w której prowadzona jest gospodarka wodno-ściekowa, tj. w zależności od tego, czy odprowadzaniem ścieków zajmuje się bezpośrednio Urząd Gminy, jednostka budżetowa Gminy czy zakład budżetowy - sposób kalkulacji Prewspółczynnika w myśl Rozporządzenia jest bowiem inny dla każdej z tych jednostek i tym samym inny jest zakres prawa do odliczenia VAT - mimo że w każdym przypadku sposób wykorzystania wybudowanej infrastruktury ściekowej do opodatkowanej VAT działalności gospodarczej jest taki sam.

W rezultacie, uwzględniając powyższą argumentację, należy stwierdzić, że Prewspółczynnik kalkulowany Metodą ilościową najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez Gminę działalności w zakresie odprowadzania ścieków i dokonywanych przez Gminę Wydatków inwestycyjnych, ponieważ spełnia warunki przewidziane w art. 86 ust. 2b Ustawy o VAT.

W konsekwencji w ocenie Wnioskodawcy za reprezentatywną metodę kalkulacji Prewspółczynnika, w celu odliczenia VAT od Wydatków inwestycyjnych, należy uznać Metodę ilościową.

C. Interpretacje indywidualne i orzecznictwo sądów administracyjnych

Prawidłowość stanowiska Gminy w bardzo zbliżonych sytuacjach do przypadku Wnioskodawcy potwierdzają interpretacje wydawane przez DKIS, w tym:

• interpretacja DKIS z 20 maja 2024 r. sygn. 0112-KDIL3.4012.219.2024.1.MC,
• interpretacja DKIS z 22 sierpnia 2023 r., sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.581.2023.1.JSZ oraz
• interpretacja DKIS z 7 sierpnia 2023 r. sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.427.2023.1.AM.

Przykładowo w interpretacji z dnia 21 lipca 2020 r., sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.329.2020.2.AKA DKIS uznał, że:

„Zatem mając na uwadze przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że w związku z wykorzystaniem przez Gminę infrastruktury kanalizacyjnej do działalności gospodarczej oraz działalności innej niż gospodarcza, Gmina w celu obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie wydatków inwestycyjnych oraz bieżących objętych wnioskiem, może zastosować prewspółczynnik metrażowy kalkulowany na bazie wzoru uwzględniającego udział odebranych ścieków w m³ od podmiotów spoza struktury organizacyjnej Gminy, tj. podmiotów zewnętrznych (działalność gospodarcza, czynności opodatkowane) - ilość m³ ścieków odebranych od podmiotów zewnętrznych w całości odebranych ścieków w m³ (ilość w m³ ścieków odebranych od podmiotów zewnętrznych oraz od podmiotów wewnętrznych czynności niepodlegające VAT) w danym roku kalendarzowym”.

Tożsame stanowisko DKIS przedstawił m.in. w interpretacji indywidualnej:

• z dnia 15 stycznia 2021 r. sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.861.2020.1.MWJ,
• z dnia 16 września 2020 r. sygn. 0111-KDIB3-2.4012.452.2020.2.MGO,
• z dnia 10 lipca 2020 r., sygn. 0111-KDIB3-2.4012.360.2012.2.MD,
• z dnia 5 czerwca 2020 r., sygn. 0112-KDIL1-2.4012.80.2020.2.NF oraz
• z dnia 14 maja 2020 r., sygn. 0111-KDIB3-2.4012.199.2019.2.AZ.

Ponadto, należy zauważyć, że prawidłowość podejścia Wnioskodawcy w podobnych sytuacjach do przypadku Gminy potwierdzają liczne orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego [dalej: NSA], jak i Wojewódzkich Sądów Administracyjnych. Tytułem przykładu:

• w wyroku z dnia 15 stycznia 2020 r., sygn. akt I FSK 1293/19 NSA wskazał, że:

„cechy konstrukcyjne systemu VAT uzasadniają więc wykładnię ww. przepisów dopuszczającą możliwość określenia proporcji odliczenia w odniesieniu do konkretnego rodzaju działalności wykonywanej przez Gminę. Podejście takie uwzględnia złożoną strukturę działań realizowanych przez jednostkę samorządu terytorialnego i urzeczywistnia uprawnienie podatnika do wyboru metody najbardziej reprezentatywnej, pozwalając na poszukiwanie klucza odpowiadającego specyfice realizowanej działalności i dokonywanych nabyć, a w rezultacie na odliczenie podatku w proporcji możliwie najbardziej odpowiadającej związkowi zakupów z działalnością opodatkowaną (...). Podkreślić należy, iż Gmina wskazuje dlaczego proponowana przez nią metoda jest bardziej reprezentatywna.

Prewspółczynnik obliczony przez Gminę opiera się na jednoznacznych i jasnych kryteriach obrazujących specyfikę działalności wodno-kanalizacyjnej i, co kluczowe z punktu widzenia wymogów ustawowych, pozwala na obiektywne ustalenie struktury sprzedaży tj. proporcji między czynnościami opodatkowanymi i nieopodatkowanymi w tym”;

• w wyroku z dnia 28 stycznia 2020 r., sygn. akt I FSK 1114/19, NSA w odniesieniu do prawidłowości wyboru Prewspółczynnika obliczonego zgodnie z Metodą ilościową uznał, że:

„proponowana przez Gminę metoda uwzględnia specyfikę działalności, o której mowa w art. 86 ust. 2b ustawy o podatku od towarów i usług. Z zaproponowanego przez Gminę klucza wynika bowiem, że Gminie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT z tytułu wydatków związanych z Infrastrukturą w oparciu o sposób określenia proporcji za pomocą rzeczywistego prewspółczynnika opartego na kryterium ilości wody dostarczonej do odbiorców zewnętrznych oraz ścieków odprowadzonych do ogółu wszystkich transakcji/zużyć (tj. zarówno transakcji zewnętrznych podlegających VAT i potrzeb własnych niepodlegających VAT)”;

• podobne wnioski zaprezentował WSA w Łodzi w wyroku z dnia 22 stycznia 2020 r., sygn. akt I SA/Łd 688/19 podkreślając, że:

„o ile prewspółczynnik proponowany w rozporządzeniu odpowiada charakterowi określonych obszarów działalności gminy, to nie uwzględnia specyfiki polegającej na odprowadzaniu ścieków. Tymczasem, ze względu na specyfikę działalności wodnokanalizacyjnej mamy do czynienia z sytuacją zasadniczo odmienną od powyżej zakładanej. Specyfika tego rodzaju działalności przejawia się w odwrotnej proporcji czynności opodatkowanych w stosunku do niepodlegających opodatkowaniu. Dostarczenie wody i odprowadzanie ścieków jest bowiem w głównej mierze działalnością gospodarczą, zaś działania podejmowane w innych niż gospodarczy celach mają tu znaczenie marginalne. Przyznawane w tym obszarze dotacje mają charakter celowy i z uwagi na relację czynności opodatkowanych do nieopodatkowanych nie mogą być przypisane wyłącznie do działań niepodlegających opodatkowaniu. Nie można dotacji z zasady traktować jako niemającej związku z działalnością gospodarczą, gdyż jest ona celowa i może dotować właśnie tę sferę działalności gminy (zob. A. Bartosiewicz, Komentarz do art. 86 ustawy o VAT - System Informacji Prawnej LEX). Nie można racjonalnie zakładać, że korzystanie z dotacji (np. na pokrycie wydatków inwestycyjnych w zakresie sieci wodno-kanalizacyjnej) będzie służyło jedynie realizacji czynności nieopodatkowanych. Z tego względu ujęcie tego rodzaju dofinansowania po stronie rocznych całkowitych obrotów z działalności wodno-kanalizacyjnej prowadziłoby do uzyskania wyniku odbiegającego od faktycznych proporcji między działaniami podlegającymi i niepodlegającymi opodatkowaniu w zakresie działalności polegającej na odprowadzaniu ścieków, zakłócając tym samym neutralność podatku od towarów i usług. W rezultacie o ile prewspółczynnik proponowany w rozporządzeniu odpowiada charakterowi określonych obszarów działalności gminy, to nie uwzględnia specyfiki polegającej na odprowadzaniu ścieków (...) Przyjęty w rozporządzeniu sposób kalkulacji prewspółczynnika powoduje, iż w zależności od tego czy przedmiotowa infrastruktura znajdowałaby się w urzędzie obsługującym jednostkę samorządu terytorialnego, jednostce budżetowej bądź zakładzie budżetowym, to prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z przedmiotową infrastrukturą przy zastosowaniu prewspółczynnika właściwego dla jednostki/zakładu kształtowałoby się na innym poziomie, mimo że obiektywny zakres wykorzystania infrastruktury nie uległby żadnej zmianie. W konsekwencji, zakres prawa do odliczenia zgodnie z rozporządzeniem byłby uzależniony od formy organizacyjno-prawnej jednostki organizacyjnej wykorzystującej infrastrukturę, a nie od obiektywnych kryteriów. W przypadku proporcji zaproponowanej przez gminę, niezależnie od tego, jaka jednostka będzie wykorzystywała infrastrukturę zakres prawa do odliczenia będzie identyczny”.

Reasumując, uwzględniając powyżej dokonaną analizę, zdaniem Wnioskodawcy w przedstawionych okolicznościach Gmina jest i będzie uprawniona do odliczenia VAT od Wydatków inwestycyjnych przy zastosowaniu Prewspółczynnika określonego w oparciu o Metodę ilościową.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zasady opodatkowania podatkiem od towarów i usług definiuje ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwana dalej „ustawą”.

Art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Art. 7 ust. 1 ustawy:

Art. 8 ust. 1 ustawy:

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego. Stronami tego stosunku są:

• odbiorca (nabywca) usługi, oraz
• podmiot świadczący usługę.

Świadczenie jest odpłatne, gdy istnieje stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi wypłacane jest wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że ze stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Definicja świadczenia usług stanowi dopełnienie definicji dostawy towarów. To pozwala stwierdzić, że opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają wszystkie czynności odpłatnego obrotu profesjonalnego.

Aby czynność była opodatkowana podatkiem VAT, musi być wykonana przez podatnika.

Art. 15 ust. 1 ustawy:

Art. 15 ust. 2 ustawy:

Art. 15 ust. 6 ustawy:

Organy władzy publicznej mają na gruncie podatku od towarów i usług szczególny status. Są uznawane za podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności:

• inne niż te, które mieszczą się w ramach ich zadań, oraz
• mieszczące się w ramach ich zadań, ale wykonywane na podstawie umów cywilnoprawnych.

Jeśli zaś organ władzy publicznej podejmuje realizację zadań jako podmiot prawa publicznego, wówczas nie jest podatnikiem VAT, nawet jeśli pobiera należności, opłaty lub składki.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności - czy są to czynności publicznoprawne czy cywilnoprawne.

Rolę gminy szczegółowo określa ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1465).

Art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym:

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Od 1 stycznia 2017 r. gminne jednostki organizacyjne nie funkcjonują jako odrębni od Gminy podatnicy VAT.

W Państwa strukturze organizacyjnej jest m.in. jednostka budżetowa o nazwie (…). ZGK odpowiada m.in. za gminną gospodarkę wodno-kanalizacyjną. W szczególności ZGK świadczy usługi odbioru ścieków na rzecz Odbiorców zewnętrznych i Odbiorców wewnętrznych przy pomocy należącej do Państwa infrastruktury kanalizacyjnej.

Odbiorcy zewnętrzni to mieszkańcy, przedsiębiorcy oraz inne podmioty prywatne i publiczne. Odpłatne usługi odbioru ścieków na rzecz tych Odbiorców świadczone są i będą na podstawie umów cywilnoprawnych.

Odbiorcy wewnętrzni to miejsca, w których mieszczą się Jednostki, i inne wykorzystywane do realizacji zadań własnych Gminy. Większość tych Odbiorców posiada zbiorniki bezodpływowe i ścieki odbierane są przez prywatny podmiot na podstawie umowy, gdyż w Państwa zasobach nie ma wozu asenizacyjnego.

A zatem, infrastruktura kanalizacyjna jest wykorzystywana głównie po to, aby świadczyć odpłatne usługi odprowadzania ścieków na rzecz Odbiorców Zewnętrznych, a w minimalnym zakresie na Państwa potrzeby własne.

Sformułowali Państwo wątpliwości, czy odpłatne odprowadzanie ścieków od Odbiorców zewnętrznych stanowi/będzie stanowić działalność gospodarczą oraz czynności podlegające opodatkowaniu VAT, niekorzystające ze zwolnienia z VAT.

Usługi na rzecz Odbiorców zewnętrznych świadczą/będą Państwo świadczyć odpłatnie w ramach umów cywilnoprawnych. Zatem w odniesieniu do tych usług nie działają / nie będą Państwo działać jako organ władzy publicznej. Wyklucza to skorzystanie z wyłączenia, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy. Działają / będą Państwo działać w roli podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, a ww. czynności – jako usługi zdefiniowane w art. 8 ust. 1 ustawy - podlegają/będą podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zwolnienie od podatku możliwe jest tylko wówczas, gdy wynika to wprost z ustawy lub przepisów wykonawczych do niej.

Odpłatne świadczenie usług odprowadzania ścieków nie zostało przez ustawodawcę wymienione wśród usług zwolnionych od podatku, w konsekwencji odbiór ścieków od Odbiorców zewnętrznych podlega opodatkowaniu według stawki VAT właściwej dla tych usług.

Świadczenie przez Państwa odpłatnych usług odprowadzania ścieków na rzecz Odbiorców zewnętrznych jest / będzie opodatkowane podatkiem od towarów i usług. Czynności te nie korzystają / nie będą korzystać ze zwolnienia od podatku VAT.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

Realizują Państwo projekt związany z budową infrastruktury kanalizacyjnej p.n. „(…)” i ponoszą Państwo wydatki inwestycyjne, które dostawcy/wykonawcy dokumentują fakturami.

Nie potrafią Państwo jednoznacznie i bezpośrednio przyporządkować tych wydatków do czynności odprowadzania ścieków od Odbiorców zewnętrznych (czynności opodatkowane podatkiem VAT) lub od Obiorców wewnętrznych (czynności pozostające poza zakresem VAT).

Rozważają Państwo odliczenie VAT od Wydatków inwestycyjnych w oparciu o proporcję, która ustalana będzie na podstawie liczby metrów sześciennych ścieków, które są odprowadzane od Odbiorców zewnętrznych oraz Odbiorców wewnętrznych - Metoda ilościowa. Zgodnie z założeniami:

• w liczniku proporcji znajdzie się ilość ścieków (mierzona w m³) odebranych (odprowadzonych) przez Państwa za pomocą infrastruktury kanalizacyjnej od Odbiorców zewnętrznych w danym roku,
• w mianowniku proporcji wystąpi łączna ilość ścieków (mierzona w m³) odebranych (odprowadzonych) przez Gminę za pomocą infrastruktury kanalizacyjnej od Odbiorców zewnętrznych i Odbiorców wewnętrznych w danym roku.

Państwa wątpliwości dotyczą prawa do odliczenia części podatku naliczonego z faktur dokumentujących Wydatki inwestycyjne związane z infrastrukturą kanalizacyjną za pomocą prewspółczynnika metrażowego.

Podstawowe zasady odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy:

Art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy:

Z art. 86. ust. 1 ustawy wynika, że odliczyć można w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Wykluczona jest możliwość odliczania podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych - czyli gdy są wykorzystywane do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających opodatkowaniu.

Podatnik ma obowiązek dokonania tzw. alokacji podatku, czyli określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu. Obowiązkiem podatnika jest przypisanie konkretnych wydatków do tego rodzaju sprzedaży, z którym są związane.

Prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje pod warunkiem, że:

• spełnione zostały przesłanki pozytywne, wynikające z art. 86 ust. 1 ustawy oraz
• nie zaistniały przesłanki negatywne, określone w art. 88 ustawy - pozbawiają one podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony, są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych. Przy odliczeniu częściowym pomija się tę część podatku, w jakiej zakupione towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych podatkiem VAT.

Generalną zasadę uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego uzupełniają regulacje zawarte m.in. w art. 86 ust. 2a ustawy i następne oraz art. 90 ustawy.

Art. 86 ust. 2a ustawy:

Art. 86 ust. 2b ustawy:

Art. 86 ust. 2c ustawy:

Art. 86 ust. 2d ustawy:

Art. 86 ust. 2g ustawy:

Art. 86 ust. 2h ustawy:

Art. 86 ust. 22 ustawy:

Na podstawie powyższej delegacji, zostało wydane rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 999), zwane dalej rozporządzeniem. Podatnikami, do których odnoszą się przepisy zawarte w rozporządzeniu, są jednostki samorządu terytorialnego, samorządowe instytucje kultury, państwowe instytucje kultury, uczelnie publiczne, instytuty badawcze. 

§ 2 pkt 8 rozporządzenia:

§ 3 ust. 1 rozporządzenia:

Dla jednostek samorządu terytorialnego takich jak gmina nie ustala się jednego sposobu określenia proporcji (prewspółczynnika) dla całej jednostki (gminy) jako osoby prawnej, tylko odrębne sposoby (prewspółczynniki) dla poszczególnych jej jednostek organizacyjnych.

§ 3 ust. 3 rozporządzenia:

§ 2 pkt 4 rozporządzenia:

§ 2 pkt 10 rozporządzenia:

§ 3 ust. 5 rozporządzenia:

Art. 86 ust. 2a ustawy odnosi się do sytuacji, gdy podatnik nabywa towary i usługi, przeznaczone do wykorzystywania zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza (z określonymi wyjątkami, które przepis ten wskazuje). Natomiast gdy podatnik w ramach działalności gospodarczej wykonuje czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług oraz zwolnione z opodatkowania, powinien stosować uregulowania zawarte w art. 90 ustawy. Stanowią one uzupełnienie przepisów art. 86 ustawy.

W przypadku zakupów bezpośrednio związanych z działalnością opodatkowaną, podatnik, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, odlicza podatek naliczony w całości. Natomiast w sytuacji, gdy takie przyporządkowanie nie jest możliwe, a wydatki służą zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, podatnik winien ustalić proporcję, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy (tzw. prewspółczynnik) oraz - w przypadku wystąpienia także czynności zwolnionych od podatku - w art. 90 ust. 2 i 3 ustawy.

W przypadku wydatków inwestycyjnych związanych z infrastrukturą kanalizacyjną zamierzają Państwo zastosować Metodę ilościową, która - w Państwa ocenie - opiera się na jednoznacznych kryteriach.

Z opisu sprawy wynika, że dysponują Państwo aparaturą pomiarową w postaci wodomierzy (liczników). W przypadku nielicznych Odbiorców nie zamontowano wodomierzy (liczników), wówczas ilość dostarczanej wody ustalana jest na podstawie przeciętnych norm zużycia wody wynikających z Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 14 stycznia 2002 r. w sprawie określenia przeciętnych norm zużycia wody. Wyjaśniają Państwo, że zgodnie z powszechnie przyjętym podejściem dla potrzeb rozliczenia zużycia ścieków przyjmuje się, że zużycie ścieków równe jest zużyciu wody, co oznacza, że w budynkach korzystających zarówno z dostaw wody, jak i usług odbioru ścieków wskazanie wodomierza (licznika) rejestruje zarówno zużycie wody, jak i ścieków. Podobnie w budynkach bez wodomierzy (liczników) - przeciętne normy zużycia wody wskazują również zużycie ścieków.

W Państwa ocenie sposób obliczenia proporcji (tzw. Prewspółczynnika) według Metody ilościowej zapewnia obniżenie kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza.

Państwa ocenę potwierdza m.in. fakt, że zaprezentowany sposób kalkulacji Prewspółczynnika pozwala obniżyć VAT naliczony od Wydatków inwestycyjnych poprzez odniesienie ich wykorzystania do opodatkowanego VAT odprowadzania ścieków wykonywanego przez Państwa - za pośrednictwem ZGK - w ramach działalności gospodarczej w zakresie odprowadzania ścieków. Zwrócili Państwo również uwagę, że w oparciu o wskazania liczników, na podstawie których określana jest ilość odprowadzonych ścieków, kalkulowane też jest wynagrodzenie ZGK należne jej od Odbiorców zewnętrznych z tytułu świadczenia na ich rzecz usług odbioru ścieków. Innymi słowy, chcą Państwo zastosować Metodę ilościową dlatego, że działalność wykonywana przy użyciu infrastruktury obejmuje odbiór ścieków, których ilość, zmierzona stosowną aparaturą, służy Państwu także jako podstawa do innych rozliczeń.

Podkreślają Państwo, że Prewspółczynnik, kalkulowany w oparciu o Metodę ilościową, najpełniej odzwierciedla część Wydatków inwestycyjnych, którą proporcjonalnie należy przypisać na działalność gospodarczą w zakresie odprowadzania ścieków oraz na cele inne niż działalność gospodarcza. Opiera się bowiem o obiektywne dane.

Zwracają też Państwo uwagę, że Metoda ilościowa eliminuje niezgodne z zasadą neutralności skutki kalkulacji Prewspółczynnika według Rozporządzenia i zastosowania tak wyliczonego Prewspółczynnika. Wskazują Państwo, że Metoda ilościowa nie różnicuje prawa do odliczenia VAT od Wydatków inwestycyjnych w zależności od formy organizacyjnej, w której prowadzona jest gospodarka wodno-ściekowa, tj. w zależności od tego, czy odprowadzaniem ścieków zajmuje się bezpośrednio Urząd Gminy, jednostka budżetowa Gminy czy zakład budżetowy. Natomiast sposób kalkulacji Prewspółczynnika w myśl Rozporządzenia jest inny dla każdej z tych jednostek i tym samym inny jest zakres prawa do odliczenia VAT - mimo że w każdym przypadku sposób wykorzystania wybudowanej infrastruktury ściekowej i wydatków kanalizacyjnych do opodatkowanej VAT działalności gospodarczej jest taki sam.

Porównali też Państwo Prewspółczynnik oparty o Metodę ilościową z prewspółczynnikiem z rozporządzenia.

Zwrócili Państwo uwagę, że sposób kalkulacji Prewspółczynnika według wzoru właściwego dla ZGK przewidzianego w Rozporządzeniu opiera się na określonych założeniach, które - w Państwa ocenie - nie mają odzwierciedlenia w omawianych okolicznościach. Rozporządzenie przyjmuje zróżnicowanie wzorów jedynie w odniesieniu do poszczególnych jednostek organizacyjnych - urzędu gminy, jednostki budżetowej i zakładu budżetowego - bez podziału na poszczególne rodzaje działalności. Rozpatrywanie udziału obrotów w ujęciu globalnym przy uwzględnieniu kategorii dochodu wykonanego opiera się na założeniu o zasadniczo „niegospodarczym” charakterze działalności podejmowanej przez jednostkę samorządu terytorialnego. Taki wniosek wynika już z samego uzasadnienia do nowelizacji Ustawy o VAT wprowadzającej przepisy w zakresie kalkulacji Prewspółczynnika. Uznaje się tam bowiem, że propozycja przyjęcia „urzędowego” sposobu rozliczenia dla kategorii podmiotów wskazanych w Rozporządzeniu, w tym jednostek samorządu terytorialnego, była usprawiedliwiana cechami relewantnymi jednostek samorządu terytorialnego, które z natury rzeczy wykonują działania pozostające poza systemem VAT i w pewnym minimalnym tylko zakresie podejmują działania opodatkowane VAT.

Tymczasem w przypadku Państwa działalności w zakresie odprowadzania ścieków sytuacja jest zasadniczo odmienna. Specyfika tego rodzaju działalności przejawia się w odwrotnej proporcji czynności opodatkowanych w stosunku do niepodlegających VAT. Działalność w zakresie odprowadzania ścieków jest bowiem w głównej mierze działalnością gospodarczą, zaś działania podejmowane w celach innych niż gospodarczy mają tu znaczenie marginalne.

Uważają Państwo, że specyfikę działalności w zakresie odprowadzania ścieków odzwierciedla wskazana we Wniosku wysokość Prewspółczynnika skalkulowanego na bazie Metody ilościowej w oparciu o dane za 2023 r., który wyniósł 100% (99,91% przed zaokrągleniem). Natomiast Prewspółczynnik ZGK, skalkulowany na bazie Rozporządzenia - w oparciu o dane z 2023 r, wynosi 30% co odzwierciedla założenie o zasadniczo „niegospodarczym” charakterze działalności podejmowanej przez Państwa za pośrednictwem ZGK.

Ponadto wskazują Państwo, że ZGK otrzymuje dochody także z działalności o zupełnie innym rodzaju i innej specyfice, niż działalność polegająca na odbiorze ścieków np. dochody z dzierżawy i dochody ze sprzedaży złomu. Skoro wśród dochodów ZGK pojawiają się dochody z innych tytułów (z tytułu innej, niezwiązanej z gospodarką ściekową działalności przewidzianej w statucie), włączanie ich w kalkulację proporcji czyni ją niereprezentatywną w odniesieniu do wydatków na infrastrukturę kanalizacyjną - tak skalkulowany Prewspółczynnik nie uwzględnia bowiem specyfiki nabyć związanych z działalnością, jaką jest odbiór ścieków.

Przedstawiony przez Państwa sposób określenia proporcji w tym konkretnym przypadku może zostać uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez Państwa działalności i dokonywanych nabyć. Z uwagi na Państwa wyjaśnienia oraz przedstawiony sposób wyliczenia proporcji dotyczących Wydatków inwestycyjnych związanych z infrastrukturą kanalizacyjną - należy stwierdzić, że metoda ta zapewnia/będzie zapewniała dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane. Wskazany przez Państwa prewspółczynnik opiera się na jednoznacznych i jasnych kryteriach (tj. w oparciu o faktyczną ilość dostarczonej wody - uznawaną za ilość odebranych ścieków - ustaloną na podstawie: wodomierzy oraz przeciętnych norm zużycia wody). Wskazany sposób kalkulacji prewspółczynnika odzwierciedla, w jakim stopniu wykorzystują/będą Państwo wykorzystywać infrastrukturę kanalizacyjną do działalności gospodarczej, a w jakim do działalności innej niż gospodarcza.

Zatem są i będą Państwo uprawnieni do odliczenia części podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki inwestycyjne związane z infrastrukturą kanalizacyjną, przy zastosowaniu Prewspółczynnika ustalonego w oparciu o Metodę ilościową jako udział liczby metrów sześciennych odprowadzonych od Odbiorców zewnętrznych ścieków (czynności opodatkowane VAT) w liczbie metrów sześciennych odprowadzonych ścieków ogółem, tj. od Odbiorców zewnętrznych oraz od Odbiorców wewnętrznych (czynności opodatkowane VAT i niepodlegające VAT).

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

• stanu faktycznego, który Państwo przedstawili, i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz
• zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili, i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy pokrywa z opisem podanym przez Wnioskodawcę. Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego).

Metoda obliczenia prewspółczynnika opartego na kryterium ilości ścieków odebranych od Odbiorców zewnętrznych w sumie ilości ścieków odebranych ogółem została przez Państwa oceniona jako najbardziej reprezentatywna. Jeżeli jednak w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej bądź kontroli celno‑skarbowej zostanie ustalone, że:

• metoda ta nie zapewni dokonania odliczenia podatku naliczonego od Wydatków inwestycyjnych związanych z infrastrukturą kanalizacyjną wyłącznie w części przypadającej na działalność gospodarczą oraz
• nie będzie obiektywnie odzwierciedlała części wydatków przypadających na działalność gospodarczą oraz na inne cele, a więc nie będzie metodą najbardziej odpowiadającą specyfice wykonywanej przez Państwa działalności i dokonywanych przez Państwa nabyć

- wówczas interpretacja nie wywoła skutków prawnych w zakresie przysługującego Państwu prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków inwestycyjnych związanych z Infrastrukturą kanalizacyjną.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).