Zwolnienie od podatku VAT opłaty za zajęcia plastyczne dla seniorów na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy o VAT.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 sierpnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 22 sierpnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zwolnienia od podatku VAT opłaty za zajęcia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy o VAT.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 21 października 2024 r. (wpływ 21 października 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Dzielnicowy Dom Kultury (…) jest samorządową instytucją kultury, której organizatorem jest Gmina (…). Podmiot jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Do podstawowych zadań DDK należy między innymi: organizacja imprez kulturalnych, prowadzenie zajęć w ramach sekcji i kół zainteresowań, organizacja koncertów, wystaw czy konkursów.

W strukturach Dzielnicowego Domu Kultury (…) działa (…) Uniwersytet Trzeciego Wieku i stanowi jedną z form działalności statutowej. Uniwersytet działa w oparciu o statut Domu Kultury oraz Regulamin (…) i wypełnia zadania w zakresie upowszechniania kultury, dotyczące organizowania różnorodnych form edukacji kulturalnej.

Korzyści jakie zyskuje uczestnik zajęć to umiejętność kreatywnego myślenia, świadome wykorzystanie techniki do realizacji danego tematu, umiejętność posługiwania się narzędziami plastycznymi, takimi jak pędzel czy pastele. Celem zajęć jest miłe spędzenie wolnego czasu, aktywizacja intelektualna i społeczna seniorów, poznawanie różnego rodzaju technik plastycznych, poszerzanie wiedzy i umiejętności seniorów.

Zajęcia odbywają się stacjonarnie w sali (...) Domu Kultury w (…), który udostępnia pomieszczenia na zasadzie porozumienia dot. użyczenia pomieszczeń. 

Zajęcia prowadzi instruktor w oparciu o umowę cywilno-prawną.

Zajęcia klubu plastycznego „…” są odpłatne. Zgodnie z regulaminem (…) wysokość opłat wnoszonych przez słuchaczy za fakultet w danym roku akademickim jest ustalana przez dyrektora DDK oraz Zarząd Słuchaczy i jest wprowadzana zarządzeniem dyrektora.

Opłaty wnoszone przez słuchaczy są opłatami miesięcznymi, za przeciętnie cztery zajęcia w miesiącu (po dwie godziny raz w tygodniu) i stanowią zwrot kosztów zatrudnienia instruktora oraz innych kosztów związanych z organizacją zajęć.

Po ukończeniu zajęć uczestnicy nie otrzymują certyfikatów.

W uzupełnieniu wskazali Państwo, że:

Dzielnicowy Dom Kultury (…) jest wpisany do rejestru instytucji kultury, prowadzonego przez Prezydenta Miasta (…) pod pozycją (...) w (…) 1992 r., w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.

Zajęcia klubu plastycznego „…” w ramach (…) Uniwersytetu Trzeciego Wieku są formą działalności kulturalnej, która przyczynia się do tworzenia, upowszechniania i ochrony kultury.

-   Tworzenie kultury: zajęcia plastyczne stwarzają uczestnikom możliwość tworzenia własnych dzieł sztuki, co jest procesem twórczym i przyczynia się do wzbogacenia dziedzictwa kulturowego.

-   Upowszechnianie kultury: poprzez wystawy, prezentację i inne formy dzielenia się swoimi pracami, uczestnicy zajęć przyczyniają się do upowszechniania kultury i sztuki wśród szerszej publiczności.

-   Ochrona kultury: zajęcia plastyczne mogą przyczynić się do ochrony kultury poprzez np. inspirację tradycyjnymi technikami artystycznymi czy interpretację dziedzictwa kulturowego.

Działalność kulturalna podczas zajęć plastycznych dla seniorów w ramach (…) Uniwersytetu Trzeciego Wieku, przejawia się poprzez:

-   Rozwój osobisty: zajęcia plastyczne stymulują rozwój osobisty seniorów, rozwijając ich kreatywność, wyobraźnię, zdolności manualne oraz poczucie własnej wartości. To wszystko przyczynia się do wzbogacenia ich życia i podniesienia jakości życia.

-   Integracja społeczna: udział w zajęciach plastycznych sprzyja integracji społecznej seniorów. Wspólne tworzenie sztuki, wymiana doświadczeń i nawiązywanie nowych znajomości to ważne elementy procesu twórczego, które przyczyniają się do budowania poczucia wspólnoty.

-   Promowanie aktywności twórczej wśród seniorów: zajęcia plastyczne pokazują, że twórczość nie ma ograniczeń wiekowych i że każdy, niezależnie od wieku, może rozwijać swoje artystyczne pasje. To ważne, ponieważ aktywność twórcza sprzyja zdrowiu psychicznemu i fizycznemu oraz przeciwdziała samotności.

-   Wzbogacenie oferty kulturalnej miasta: dzięki zajęciom plastycznym oferta kulturalna miasta staje się bardziej różnorodna i atrakcyjna. Seniorzy stają się aktywnymi uczestnikami życia kulturalnego, tworząc i prezentując własne dzieła sztuki.

Działalność kulturalna podczas zajęć plastycznych dla seniorów w ramach (…) Uniwersytetu Trzeciego Wieku jest bardzo szeroka i obejmuje wiele aspektów. Od tworzenia indywidualnych dzieł sztuki, poprzez upowszechnianie kultury i rozwój osobisty, aż po integrację społeczną i wzbogacenie oferty kulturalnej miasta. To wszystko sprawia, że zajęcia plastyczne są nie tylko formą spędzania wolnego czasu, ale także ważnym elementem życia kulturalnego seniorów.

Nie uzyskują Państwo w sposób systematyczny zysku z tytułu organizacji zajęć plastycznych w ramach (…) Uniwersytetu Trzeciego Wieku.

Świadcząc usługę (klub plastyczny „…” w ramach (…) Uniwersytetu Trzeciego wieku), nie wykonują Państwo usług, o których mowa w art. 43 ust. 19 ustawy dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.).

Pytanie

Czy prawidłowym jest klasyfikowanie opłaty za zajęcia jako zwolnionej od podatku od towarów i usług zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 33?

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem z uwagi na fakt, iż świadczona przez DDK forma prowadzonych przez instruktora zajęć stanowi usługę kulturalną, kwalifikuje się do zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33. Zastosowanie ww. zwolnienia w przypadku organizowanych przez DDK zajęć ma charakter podmiotowo-przedmiotowy, a przytoczony przepis prawa jak najbardziej odnosi się do tego typu działalności DDK jako podmiotu będącego instytucją kultury, wpisaną do rejestru instytucji kultury oraz utworzoną przez organizatora (gminę) w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Według art. 7 ust. 1 ustawy:

Na mocy art. 8 ust. 1 ustawy:

Nie każda jednak czynność, stanowiąca świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług stawki obniżone lub zwolnienie od podatku.

Zastosowanie obniżonej stawki podatku lub zwolnienia od podatku, jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku dostaw towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy:

Jednocześnie stosownie do art. 43 ust. 17 ustawy:

W myśl art. 43 ust. 17a ustawy:

Na podstawie art. 43 ust. 18 ustawy:

Ponadto, zgodnie z art. 43 ust. 19 ustawy:

Analizując powołane wyżej regulacje dotyczące zwolnienia od podatku od towarów i usług przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy, w zakresie usług kulturalnych zauważenia wymaga, że warunkiem zastosowania ww. zwolnienia od podatku jest spełnienie przesłanki o charakterze podmiotowym odnoszącej się do usługodawcy, jak również przedmiotowym, dotyczącej rodzaju świadczonych usług. Niespełnienie chociażby jednej z ww. przesłanek powoduje, że zwolnienie nie będzie miało zastosowania.

Ustawodawca zwalnia od podatku usługi kulturalne świadczone przez ściśle określone grupy podmiotów. Polski prawodawca określił te podmioty, wymieniając je w ww. przepisie, jako: podmioty prawa publicznego; podmioty uznane na podstawie odrębnych przepisów za instytucje o charakterze kulturalnym; wpisane do rejestru instytucji kultury, prowadzonego przez organizatora będącego podmiotem tworzącym instytucje kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej; indywidualni twórcy i artyści wykonawcy, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzani w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 87):

W myśl art. 2 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej:

Przepis art. 3 ust. 2 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej stanowi, że:

Stosownie do art. 9 ust. 1 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej:

Zgodnie z art. 10 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej:

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo samorządową instytucją kultury, której organizatorem jest Gmina. Prowadzą Państwo odpłatne zajęcia klubu plastycznego „…” dla seniorów w ramach (...) Uniwersytetu Trzeciego Wieku.

Państwa wątpliwości w sprawie dotyczą możliwości zastosowania zwolnienia od podatku VAT dla ww. usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy.

Analiza przedstawionych okoliczności sprawy w kontekście powołanych przepisów prawa podatkowego prowadzi do wniosku, że wypełniają Państwo przesłankę podmiotową wynikającą z art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy. Jak wynika z opisu sprawy, są Państwo samorządową instytucją kultury, wpisaną do rejestru instytucji kultury prowadzonego przez Prezydenta Miasta (…) pod pozycją (...).

W następnej kolejności zbadania wymaga, czy będące przedmiotem wniosku zajęcia klubu plastycznego „…” dla seniorów prowadzone przez instruktora w ramach (…) Uniwersytetu Trzeciego Wieku, wypełniają przesłankę przedmiotową do zastosowania zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy.

Ustawa nie podaje definicji pojęcia „usług kulturalnych”. Jego znaczenie należy zatem ustalić na podstawie dostępnej metody wykładni. W prawie podatkowym pierwszorzędne znaczenie ma wykładnia językowa. Zatem zgodnie z jej regułami, odnosząc się do znaczenia terminu „usługi kulturalne” w języku potocznym, możemy stwierdzić, że pod pojęciem tym kryją się usługi odnoszące się do kultury, w zakresie kultury, itp. Natomiast kultura to „całokształt materialnego i duchowego dorobku ludzkości, a także ogół wartości, zasad i norm współżycia przyjętych przez dane zbiorowości; wszystko to, co powstaje dzięki pracy człowieka, co jest wytworem jego myśli i działalności. Kultura dzieli się na: materialną, której zakres pokrywa się z pojęciem cywilizacja i duchową – ogół wytworów i osiągnięć z dziedziny sztuki, nauki, moralności funkcjonujących w postaci dzieł artystycznych, wierzeń, obyczajów, a także uznanych wartości, takich jak: prawda, sprawiedliwość, wolność, równość, itp.” (Roman Smolski, Marek Smolski, Elżbieta Helena Stadtmüller „Słownik Encyklopedyczny Edukacja Obywatelska” Wydawnictwo Europa, Warszawa 1999). Encyklopedia Popularna w haśle „kultura” podaje, że jest to „całokształt materialnego i duchowego dorobku ludzkości gromadzony, utrwalany i wzbogacany w ciągu jej dziejów, przekazywany z pokolenia na pokolenie; w skład tak pojętej kultury wchodzą nie tylko wytwory materialne i instytucje społeczne, ale także zasady współżycia społecznego, sposoby postępowania, wzory, kryteria ocen estetycznych i moralnych przyjęte w danej zbiorowości i wyznaczające obowiązujące zachowania” (Encyklopedia Popularna PWN, Wydanie XV, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1982).

Przez potoczne rozumienie pojęcia „kultura” możemy zatem uznać całokształt wytworów materialnych i umysłowych społeczności. Takie rozumienie pojęcia „kultura”, ma jednak niewielkie znaczenie praktyczne, a już w szczególności nie spełni swojej funkcji w procesie interpretacji prawa podatkowego.

Zgodnie zatem z regułami wykładni prawa, w sytuacji, gdy wykładnia językowa nie przynosi oczekiwanych rezultatów, wskazanym jest sięgnięcie do wykładni systemowej oraz funkcjonalnej. Wykładnia systemowa pozwala na ustalenie zakresu rozumienia pojęcia w znaczeniu, w jakim posługują się nim inne akty prawne należące do systemu prawa (wykładnia systemowa zewnętrzna). W tym celu należy sięgnąć do ustawy wprost lub pośrednio odnoszącej się do działalności prowadzonej w sferze kulturalnej, tj. ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Co prawda definicja działalności kulturalnej w języku prawnym, skonstruowana w oparciu o powyższy akt prawny nie będzie pełna, jednak pozwoli na sprecyzowanie terminów „kultura” oraz „usługi kulturalne” na potrzeby niniejszej interpretacji.

Ponadto, jak wynika z powołanych powyżej przepisów ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, działalność kulturalna polega na tworzeniu, upowszechnianiu i ochronie kultury. Właściwym więc wydaje się przyjęcie, że kultura to ogół wytworów i osiągnięć z dziedziny sztuki, funkcjonujących w postaci np. dzieł artystycznych, związanych z twórczością artystyczną (np. o charakterze literackim, naukowym, plastycznym, muzycznym).

Reasumując, za usługi kulturalne możemy uznać usługi polegające na upowszechnianiu i ochronie kultury, przez którą należy rozumieć naturalne i kulturalne dziedzictwo ludzkości o charakterze materialnym i niematerialnym, w szczególności w zakresie historii, nauki i sztuki.

Z opisu sprawy wynika, że usługa klubu plastycznego „…” w ramach (…) Uniwersytetu Trzeciego Wieku jest formą działalności kulturalnej, która przyczynia się do tworzenia, upowszechniania i ochrony kultury. Wskazali Państwo, że zajęcia plastyczne stwarzają uczestnikom możliwość tworzenia własnych dzieł sztuki, co jest procesem twórczym, poprzez wystawy, prezentacje i inne formy dzielenia się swoimi pracami, uczestnicy zajęć przyczyniają się do upowszechniania kultury i sztuki wśród szerszej publiczności. Podali Państwo również, że zajęcia plastyczne mogą przyczynić się do ochrony kultury poprzez np. inspirację tradycyjnymi technikami artystycznymi czy interpretację dziedzictwa kulturowego.

Ponadto wskazali Państwo, że działalność kulturalna podczas zajęć plastycznych dla seniorów, przejawia się poprzez:

-rozwój osobisty,

-integrację społeczną,

-promowanie aktywności twórczej wśród seniorów,

-wzbogacanie oferty kulturalnej miasta.

Tym samym, w świetle przedstawionych okoliczności sprawy, świadczone przez Państwa usługi polegające na prowadzeniu klubu plastycznego „…” dla seniorów w ramach (…) Uniwersytetu Trzeciego Wieku należy uznać za usługi kulturalne w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy.

W opisie sprawy wskazali Państwo również, że nie uzyskują Państwo w sposób systematyczny zysku z tytułu organizacji zajęć plastycznych w ramach (…) Uniwersytetu Trzeciego Wieku. Świadcząc usługi klubu plastycznego „…”, nie wykonują Państwo usług, o których mowa w art. 43 ust. 19 ustawy.

W konsekwencji należy stwierdzić, że świadczone przez Państwa - samorządową instytucję kultury – usługi kulturalne polegające na prowadzeniu zajęć klubu plastycznego „…” dla seniorów w ramach (…) Uniwersytetu Trzeciego Wieku korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy.

Zatem Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty opis sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź straci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

-   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

-   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-    w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-    w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.